وظیفه مسلمانان درباره محبت و مودت به امام مهدی چیست؟ (پرسش)

وظیفه مسلمانان درباره محبت و مودت به امام مهدی چیست؟
موضوع اصلی	بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاتر	مهدویت - غیبت امام مهدی
مدخل اصلی	محبت و مودت به امام مهدی
تعداد پاسخ	۱۶ پاسخ

وظیفه مسلمانان درباره محبت و مودت به امام مهدی چیست؟ یکی از سؤال‌های مصداقی پرسشی تحت عنوان «مسلمانان درباره تولی به امام مهدی چه وظیفه‌ای دارند؟» است. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ جامع اجمالی

محبت به اهل بیت، وظیفه هر مسلمان

از وظایف مهم مسلمانان در هر عصر و زمان، محبت و دوستی با اهل بیت پیامبر(ص) در جایگاه دوستان خداوند است. انسان وقتی به کسی علاقه داشته باشد، یاد و خاطرۀ محبوب همیشه در فکر و ذهنش حضور دارد و این موجب می‌شود زندگیش رنگ و بوی معشوق بگیرد، اگر محبوب انسان موجودی متعالی و ملکوتی باشد، این الگوپذیری زمینۀ رشد و تعالی او را فراهم می‌سازد و اگر محبوب و معشوق او موجودی پست و فرومایه باشد، این الگوپذیری موجب سقوط و هلاکت وی خواهد شد. به خاطر اهمیت محبت به اهل بیت(ع) خداوند در قرآن کریم، مزد رسالت پیامبر اکرم(ص) را مودت و دوستی خاندان او قرار داده است و می‌فرماید: ﴿ قُل لَّا أَسَلُكمُ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فىِ الْقُرْبى‏﴾.؛ لذا باید پیمانۀ مودت خویش را از نور موالات معصومان(ع) سرشار کرد: «وَ أَنَّ تَمْلَأَ... مودتی، نورالموالاة لِمُحَمَّدٍ وَ آله»؛ زیرا در سایه‌سار فرهنگ "موالاتِ" پاکان و پاکی‌ها، همۀ مفاسد دنیوی ما در حوزه‌های مختلف فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، اصلاح می‌گردد: «بِمُوالاتِکُمْ عَلّمنا اللّهُ مَعالِمُ دینِنا و أصْلَحَ ما کانَ فَسَدَ مِنْ دُنْیانا». گرچه شیعیان موظف هستند تمام معصومان(ع) را دوست بدارند و به آنها عشق بورزند، اما نسبت به دوستی و محبت به آن حضرت به خصوص تأکید شده است؛ زیرا او صاحب، آقا، سرور و امام زمان ما است و شخصیتی است که همۀ ائمه(ع) دربارۀ او، به عظمت و بزرگی سخن‌ها گفته و تأکیدها کرده‌اند. ایمان با محبت و ولایت امام عصر(ع) کامل می‌‌شود. عشق به امام چون رشته محکمی است که به پیوند امت با امام، معنا و عمق می‌بخشد و این پیوند را از یک پیوند فرمایشی و حزبی خشک خارج می‌سازد.

معناشناسی موالات

واژۀ "موالات" دارای دو مفهوم است. این دو معنا، مانند دو رکن همراه باهم، معنا بخش مادۀ "موالات"اند. واژگان "دوستی" و "پیروی با هم"، "موالات" را در ذهن‌ها به تفسیر و تصویر می‌کشد. "موالات" به حکم باب "مفاعله" امری است متقابل، یعنی، ما شیعیان، خاندان اهل بیت(ع) را دوست می‌داریم و از آنان اطاعت می‌کنیم و آنان نیز ما را دوست داشته و توسلات و تقاضاهای ما را اجابت کرده و ما را شفاعت می‌کنند. عبارت «مَنْ أَحَبَّکُمْ فَقَدْ أَحَبَّ اللَّهَ» به دوستیِ همسان اهل بیت(ع) و خداوند متعال، اشاره دارد که موضوع دوستی خدا و اهل بیتِ او، یکی است و نمی‌توان به خدا عشق ورزید؛ امّا اهل بیت او را دشمن داشت؛ زیرا محبت به اهل بیت(ع)، تنها یک احساس نیست؛ بلکه برخاسته از نگرش حقیقی انسان به خدا و جهان خلقت است.

شیعه، پیش از آنکه به امام(ع) عشق بورزد، خدا را شناخته است و بر اساس دستورهای الهی، محبت خود را برای دوستان خدا و کینۀ خود را برای دشمنان او، نثار می‌کند. در مکتب پیامبر خدا(ص) اصل، معیار پذیرش هر عبادتی، محبت اهل بیت(ع) است.

دل‌های یاران مهدی(ع) سرشار از محبت او است. بر آن لوح‌ها، جز الف قامت‌ او‌ نوشته‌ای‌ نیست. این شیدایی تا بدان حدّ است‌ که‌ حتّی‌ زین‌ اسب‌ او‌ را، مایۀ برکت می‌دانند و به آن تبرّک می‌جویند، به جهت همین‌ عشق آتشین، آنان در آوردگاه رزم، او را مانند نگینی در برمی‌گیرند و جان خود را سپر بلایش می‌کنند: «در میدان رزم، گردش‌ می‌چرخند‌ و با جان خود، از او محافظت می‌کنند».

ایجاد انس و محبت، لازمۀ طبیعی معرفت امام عصر(ع)

سرشت‌ها بر محبت کسی که به آنها نیکی کند و هرکه واسطۀ احسان به آنها باشد، ساخته شده است لذا محبت و انس و ارتباط روحی با امام عصر(ع) لازمۀ طبیعی معرفت به آن حضرت است. ممکن نیست کسی حضرت را به درستی بشناسد، اما محبت وی قلب او را تسخیر ننماید و پیوسته و بی‌قرار در طلب او برنیاید. امامی که در قلب‌ها و دل‌های مردم جا دارد، حکومت او بر پایۀ ایمان، معرفت، عشق و عاطفه استوار است. مردم از عمق قلب به او عشق می‌ورزند و حکومتش، حکومت بر دل‌ها و جانهاست. این محبوبیت و مقبولیت بی‌نظیر به خاطر آن است که مردم جهان، دولت مهدی(ع) را نماد تحقق آرزوهای خود می‌دانند و لذا با میل و رغبت به سوی او روی می‌آورند. محبوبیت مردمی، یکی از ویژگی‌های حکومت مهدوی است که در هیچ دولتی، مشابه آن دیده نشده است. بدیهی است نمود این محبت و عشق، بیش از همه در عصر انتظار، زیبنده است و تا زمانی که محبت به امام زمان(ع) در وجود انسان شکل نگرفته و شعله ور نشده باشد، او نمی‌تواند به وظایف منتظر واقعی عمل نماید. منتظران واقعی کسانی هستند که وضعیت روحی و عاطفی خود را به گونه‌ای سامان می‌دهند که با حضرت بقیة الله الاعظم(ع) بیشترین سنخیت را داشته باشند؛ زیرا بدیهی است انتظار، ملازم با سنخیت داشتن با منتظَر است و ایجاد سنخیت با امام زمان(ع) از طریق تقویت ایمان، تثبیت تقوا، تحکیم فضایل اخلاقی و توسعه درجات معنوی حاصل می‌شود؛ زیرا فقط در صورتی که امیال انسان، مطابق میل امام زمان(ع) باشد، آتش محبت آن امام فرزانه در دل منتظر زبانه خواهد کشید و دوری‌اش را بر او سخت و ناگوار خواهد ساخت.

روایات محبت به امام مهدی(ع)

در برخی از روایات دربارۀ محبت و مودت به امام مهدی(ع) چنین آمده است:

1. رسول اکرم(ص)، فرمودند: «پدر و مادرم فدایش باد! که او هم نام من و شبیه من و شبیه موسی بن عمران است که بر او نورهایی احاطه دارد».
2. همچنین فرمودند: «به درستی که اگر من آن روز را درک می‌کردم، جانم را برای صاحب این امر نگه می‌داشتم».
3. و نیز فرمودند: «هیچ بنده‌ای ایمان واقعی نمی‌آورد مگر این که در نزد او من از خودش محبوب‌تر و اهل بیت من و خاندان من از اهل بیت و خاندان او محبوب‌تر باشند و ذات من از ذات خودش محبوب‌تر باشد».
4. همچنین در معرفی مهدی موعود(ع) می‌فرماید: «هرکس دوست دارد خدا را ملاقات کند، در حالی که ایمانش کامل و اسلامش نیکو باشد، پس دوست‌دار حضرت حجت صاحب‌الزمان منتظر باشد».

با توجه به روایت‌های یاد شده، جای تردیدی نیست که محبت اهل بیت(ع) به آخرین حجت الهی در دوران غیبت، کاری بس مهم و ارزشمند است بنابراین هر کس محبت و علاقه‌اش به امام زمان(ع) بیشتر باشد، ظهور ایشان را بیشتر دوست می‌دارد و قهراً انتظارش نسبت به قدوم ایشان بیشتر و قوی‌تر خواهد بود.

پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه

۱. آیت الله موسوی اصفهانی؛

سید محمد تقی موسوی اصفهانی آیت الله سید محمد تقی موسوی اصفهانی، در کتاب «تکالیف بندگان نسبت به امام زمان‌» در این‌باره گفته است: «بدان که در وجوب محبت تمام ائمه معصومین (ع) تردیدی نیست، و این که دوستی ایشان بخشی از ایمان و شرط قبولی اعمال است. و در این باره اخبار متواتر می‌باشد. ولی در اهتمام به محبت مولایمان حضرت حجت (ع) خصوصیتی هست که سبب شده به طور خصوص به آن امر گردد و این از دو جهت است؛ عقل: توضیح این که سرشت‌ها بر محبت کسی که به آن‌ها نیکی کند و هرکه واسطه احسان به آن‌ها باشد، ساخته شده است، از همین روی در حدیث از تفسیر امام (ع) آمده که: خدای تعالی به موسی وحی فرمود که مرا نزد خلقم محبوب کن و خلقم را نزد من محبوب گردان. موسی گفت: ای پروردگار! چگونه این کار را انجام دهم؟ فرمود: به آنان نعمت‌ها و بخشش‌های مرا یادآوری کن تا مرا دوست بدارند. و در حدیث دیگری که در "دار السلام" به نقل از "قصص الانبیاء" به سند خود، از پیغمبر اکرم (ص) آورده که فرمود: خدای - عزوجل - به داوود (ع) وحی فرمود: مرا دوست بدار و نزد خلقم محبوب ساز. داوود گفت: پروردگارا! من تو را دوست می‌دارم، اما چگونه تو را نزد خلقت محبوب گردانم؟ فرمود: نعمت‌هایم را نزد آنان یاد کن، که هرگاه آن‌ها را نزد ایشان یادآور شدی، مرا دوست خواهند داشت. نقل: سید محدث بحرانی در کتاب "غایة المرام" به نقل از نعمانی، به سند خود، از رسول خدا (ص) روایت آورده که فرمود: خداوند در شب معراج به من وحی فرمود: ای محمد! چه کسی را در زمین بر امتت جانشین کرده‌ای؟ - و حال آن که او بهتر می‌دانست - گفتم: ای پروردگار! برادرم را. فرمود: علی بن ابی طالب را؟ گفتم: آری پروردگارا! فرمود: ای محمد! من به زمین نظری افکندم، پس تو را از آن برگزیدم، پس من یاد نمی‌شوم تا این که تو با من یاد شوی، من محمود هستم و تو محمد هستی. سپس بار دیگر بر آن نظر افکندم و از آن علی بن ابی طالب (ع) را برگزیدم، پس او را جانشین تو قرار دادم، که تو سید پیغمبرانی و علی سید اوصیا و برای او اسمی از اسم‌هایم را قرار دادم که من اعلی هستم و او علی است. ای محمد! اگر بنده‌ای از بندگانم آن قدر مرا پرستش نماید تا این که به هلاکت رسد، سپس در حالی که منکر ولایتتان باشد مرا ملاقات کند، او را به جهنم خواهم برد، سپس فرمود: ای محمد! آیا می‌خواهی آنان را ببینی؟ گفتم: آری. فرمود: در پیش رویت بپاخیز. چون پیش رفتم، ناگاه دیدم علی بن ابی طالب را و حسن بن علی و حسین بن علی و علی بن الحسین و محمد بن علی و جعفر بن محمد و موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمد بن علی و علی بن محمد و حسن بن علی و حجت قائم - (ع) - که همچون ستاره درخشانی در میان آن‌ها بود. گفتم: ای پروردگار! اینان کیستند؟ فرمود: اینان امامان هستند و این قائم است حلالم را حلال و حرامم را حرام می‌نماید و از دشمنانم انتقام می‌گیرد. ای محمد! او را دوست بدار، که من او را و دوست دارنده او را دوست دارم».

۲. آیت‌الله محمدی ری‌شهری؛

محمد محمدی ری‌شهری آیت‌الله محمد محمدی ری‌شهری، در کتاب «شرح زیارت جامعه کبیره» در این‌باره گفته است: «عبارت « مَنْ أَحَبَّكُمْ فَقَدْ أَحَبَّ اللَّهَ » نیز به دوستیِ همسان اهل بیت (ع) و خداوند متعال، اشاره دارد که موضوع دوستی خدا و اهل بیتِ او، یکی است و نمی‌توان به خدا عشق ورزید؛ امّا اهل بیت او را دشمن داشت. از امیر مؤمنان (ع) روایت شده که فرمود: از پیامبر خدا (ص) شنیدم که می‌فرماید: "من، سَرور فرزندان آدم هستم و تو -ای علی- و امامان پس از تو، سروران امت من هستید. هر کس ما را دوست بدارد، بی‌گمان، خدا را دوست داشته است و هر کس ما را دشمن داشته باشد، بی‌گمان، خدا را دشمن داشته است و هر که یاور ما شد، بی‌گمان، خدا را یاری کرده است و هر که دشمن ما شد، بی‌گمان، با خدا دشمنی ورزیده است. در مجموعه کتب روایی شیعه، دوستی و دشمنی با خدا، با معیار چگونگی رفتار با امامان (ع) سنجیده می‌شود؛ زیرا محبت به اهل بیت (ع)، تنها یک احساس نیست؛ بلکه برخاسته از نگرش حقیقی انسان به خدا و جهان خلقت است. شیعه، پیش از آن که به امام عشق بورزد، خدا را شناخته است و بر اساس دستورهای الهی، محبت خود را برای دوستان خدا و کینه خود را برای دشمنان او، نثار می‌کند. در مکتب پیامبر خداصل، معیار پذیرش هر عبادتی، محبت اهل بیت (ع) است و بس. در حدیثی آمده که پیامبر خدا (ص) فرمود: "اگر بنده‌ای هزار سال در میان صفا و مروه، خدا را عبادت کند و هزار سال دیگر و هزار سال دیگر، اما محبت ما را نداشته باشد، خداوند، او را در آتش [[[دوزخ]]]، سرنگون می‌سازد" سپس، این آیه را تلاوت کرد: ﴿قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى﴾».

۳. حجت الاسلام و المسلمین فاضل لنکرانی؛

محمد جواد فاضل لنکرانی حجت الاسلام و المسلمین محمد جواد فاضل لنکرانی، در کتاب «گفتارهای مهدوی» در این‌باره گفته است: «تا زمانی که محبت به امام زمان (ع) در وجود انسان شکل نگرفته و شعله ور نشده باشد، او نمی‌تواند به وظایف منتظر واقعی عمل نماید. بله محبت به امام زمان (ع) وظیفه‌ای است که پیامبر اکرم (ص) به دستور خدا از ما خواسته است. آن‌جا که در قرآن کریم می‌فرماید: ﴿قُل لا أَسْأَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْرًا إِلا الْمَوَدةَ فِی الْقُرْبَی﴾(...)منتظران واقعی کسانی هستند که وضعیت روحی و عاطفی خود را به گونه‌ای سامان می‌دهند که با حضرت بقیة الله الاعظم (ع) بیشترین سنخیت را داشته باشند. زیرا بدیهی است انتظار، ملازم با سنخیت داشتن با منتظر است. البته پر واضح است که ایجاد سنخیت با امام زمان (ع) از طریق تقویت ایمان، تثبیت تقوا، تحکیم فضایل اخلاقی و توسعه درجات معنوی حاصل می‌شود. زیرا فقط در صورتی که امیال انسان، مطابق میل امام زمان (ع) باشد، آتش محبت آن امام فرزانه در دل منتظر زبانه خواهد کشید و دوری‌اش را بر او سخت و ناگوار خواهد ساخت.

۴. حجت الاسلام و المسلمین سلیمیان؛

خدامراد سلیمیان حجت الاسلام و المسلمین خدامراد سلیمیان، در کتاب «درسنامه مهدویت» و دو مقاله «انتظار و منتظران»؛ «بایسته‌های عصر چشم به راهی» در این‌باره گفته است: «یکی از وظایف مهم ما در هر عصر و زمان، محبت و دوستی با اهل بیت پیامبر (ص) در جایگاه دوستان خداوند است. در دوران غیبت واپسین پیشوای معصوم، به سبب پنهان زیستی امام، ممکن است عواملی انسان را از این وظیفه مهم دور سازد؛ از این رو در روایات، سفارش شده است که بر محبت به آن انوار مقدس پایدار باشیم. فراموش نکنیم این محبت، دستور پروردگار متعال است. سال‌ها پیش از آن که آن حضرت، زندگی دنیایی خود را آغاز کند، انسان‌های پاک به او ابراز محبت کرده‌اند. رسول اکرم (ص)، آن اشرف انبیا و واپسین فرستاده الهی، آنگاه که سخن از واپسین وصی خود به میان می‌آورد، در نهایت احترام، از بزرگ‌ترین واژگان محبت یعنی "بابی و امی؛ پدر و مادرم فدای او" بهره برده است؛آنجا که می‌فرماید: «" بِأَبِي وَ أُمِّي سَمِيي وَ شَبِيهِي وَ شَبِيهُ مُوسَي بْنِ عِمْرَانَ عَلَيهِ جُيوبُ النُّور "». نیز آن‌گاه که نگاه تیزبین علی بن ابی طالب (ع) و اعصار و قرون را در می‌نوردد، زمان واپسین امام را نظاره می‌کند و چنین می‌فرماید: «" فانْظُرُوا أَهْلَ بَيْتِ نَبِيِّكُمْ، فَإِنْ لَبَدُوا فَالْبُدُوا، وَ إِنِ اسْتَنْصَرُوكُمْ فَانْصُرُوهُمْ، فَلَيُفَرِّجَنَّ اللَّهُ الْفِتْنَةَ بِرَجُلٍ مِنَّا أَهْلَ الْبَيْتِ. بِأَبِي ابْنُ خِيَرَةِ الْإِمَاء"». خلاد بن صفار می‌گوید: از امام صادق (ع) سؤال شد: "آیا قائم به دنیا آمده است؟ حضرت فرمود: نه؛ اگر او را درک کنم، روزهای زندگانیم را خدمت گزار او خواهم بود. در روایتی شگفت انگیزتر، ششمین آفتاب سپهر ولایت و امامت فرموده است:به درستی که اگر من آن روز را درک می‌کردم، جانم را برای صاحب این امر نگه می‌داشتم"«" أَمَا إِنِّي لَوْ أَدْرَكْتُ ذَلِكَ لاَبقَيْتُ نَفْسِي لِصَاحِبِ هَذَا اَلْأَمْرِ"». با توجه به روایت های یاد شده، جای تردیدی نیست که محبت اهل بیت (ع) ـ به ایده آخرین حجت الهی در دوران غیبت، کاری بس مهم و ارزشمند است.». «یکی از وظایف مهم ما در هر عصر و زمان، محبت و دوستی با اهل بیت پیامبر (ص) به عنوان دوستان خداوند است. در دوران غیبت واپسین پیشوای معصوم، به سبب پنهان‌زیستی امام ممکن است عواملی انسان را از این وظیفه مهم دور سازد؛ از این رو در روایات، سفارش شده است که بر محبت به آن انوار مقدس، پایدار باشیم».

۵. حجت الاسلام و المسلمین الهی‌نژاد؛

حسین الهی‌نژاد حجت الاسلام و المسلمین حسین الهی‌نژاد، در مقاله «وظایف منتظران در عصر غیبت» در این‌باره گفته است: «انسان وقتی به کسی علاقه داشته باشد، یاد و خاطره محبوب همیشه در فکر و ذهنش حضور دارد و این موجب می‌شود که زندگیش رنگ و بوی معشوق بگیرد. اگر محبوب انسان موجودی متعالی و ملکوتی باشد، این الگو پذیری زمینه رشد و تعالی او را فراهم می‌سازد و اگر محبوب و معشوق او موجودی پست و فرومایه باشد، این الگو پذیری موجب سقوط و هلاکت وی خواهد شد. به خاطر اهمیت محبت به اهل بیت (ع) خداوند در قرآن کریم، مزد رسالت پیامبر اکرم (ص) را مودت و دوستی خاندان او قرار داده است و می‌فرماید: ﴿قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى﴾. همچنین پیامبر اکرم (ص) فرمود: «لَا يُؤْمِنُ‏ عَبْدٌ حَتَّى‏ أَكُونَ‏ أَحَبَ‏ إِلَيْهِ‏ مِنْ‏ نَفْسِهِ‏ وَ أَهْلِي أَحَبَّ إِلَيْهِ مِنْ أَهْلِهِ وَ عِتْرَتِي أَحَبَّ إِلَيْهِ مِنْ عِتْرَتِهِ وَ ذَاتِي أَحَبَّ إِلَيْهِ مِنْ ذَاتِه‏». امام حسن عسکری (ع) خطاب به حضرت مهدی (ع) فرمودند: «وَ اعْلَمْ أَنَّ قُلُوبَ أَهْلِ الطَّاعَةِ وَ الْإِخْلَاصِ نَزَعَ‏ إِلَيْكَ‏ مِثْلَ‏ الطَّيْرِ إِلَى أَوْكَارِهَا». البته این طور نیست که محبت یک طرفه باشد، بلکه امامان معصوم (ع) نیز نسبت به شیعیان واقعی ابراز علاقه و محبت کرده و می‌کنند، و در غم و شادی آنان شریکند امام رضا (ع) فرمود: «الْإِمَامُ‏ الْأَمِينُ‏ الرَّفِيقُ‏ وَ الْأَخُ الشَّقِيقُ وَ كَالْأُمِّ الْبَرَّةِ بِالْوَلَدِ الصَّغِيرِ ». همچنین امام علی (ع) فرمود: «إِنَّا لَنَفْرَحُ‏ لِفَرَحِكُمْ‏ وَ نَحْزَنُ‏ لِحُزْنِكُم‏»؛ امام رضا (ع) فرمود: «مَا مِنْ‏ أَحَدٍ مِنْ‏ شِيعَتِنَا... لَا اغْتَمَّ إِلَّا اغْتَمَمْنَا لِغَمِّهِ وَ لَا يَفْرَحُ إِلَّا فَرِحْنَا لِفَرَحِهِ وَ لَا يَغِيبُ عَنَّا أَحَدٌ مِنْ شِيعَتِنَا أَيْنَ كَانَ فِي شَرْقِ الْأَرْضِ أَوْ غَرْبِهَا »؛ امام مهدی (ع) فرمود: «إِنَّهُ أُنْهِيَ إِلَيَّ ارْتِيَابُ جَمَاعَةٍ مِنْكُمْ فِي الدِّينِ وَ مَا دَخَلَهُمْ‏ مِنَ‏ الشَّكِ‏ وَ الْحَيْرَةِ فِي وُلَاةِ أَمْرِهِمْ فَغَمَّنَا ذَلِكَ لَكُمْ لَا لَنَا وَ سَأَوْنَا فِيكُمْ لَا فِينَا»؛ در این روایت و امثال آنها حضرت مهدی (ع) نسبت به شیعیان ابراز محبت و علاقه نموده و اعلام کرده است که از گمراه شدن آنها شدیدا ناراحت و متأثر می‌شود».

۶. حجت الاسلام و المسلمین صمدی؛

قنبر علی صمدی حجت الاسلام و المسلمین قنبر علی صمدی، در کتاب «آخرین منجی» در این‌باره گفته است: «لازمه طبیعی معرفت امام عصر (ع) محبت و انس و ارتباط روحی با آن حضرت است. ممکن نیست کسی حضرت را به درستی بشناسد، اما محبت وی قلب او را تسخیر ننماید و پیوسته و بی‌قرار در طلب او برنیاید. امامی که در قلب‌ها و دل‌های مردم جا دارد، حکومت او بر پایه ایمان، معرفت، عشق و عاطفه استوار است. مردم از عمق قلب به او عشق می‌ورزند و حکومتش، حکومت بر دل‌ها و جان هاست. پیامبر اکرم (ص) در مورد محبوبیت امام مهدی (ع) در میان مردم می‌فرماید: «"أُبَشِّرُكُمْ بِالْمَهْدِيِّ يُبْعَثُ فِي أُمَّتِي عَلَى اِخْتِلاَفٍ مِنَ اَلنَّاسِ وَ زَلاَزِلَ فَيَمْلَأُ اَلْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلاً كَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً يَرْضَى عَنْهُ سَاكِنُ اَلسَّمَاءِ وَ سَاكِنُ اَلْأَرْضِ"»؛ شما را به آمدن مهدی بشارت می‌دهم، کسی که در میان امتم به پا خواهد خواست و زمین را از قسط و عدل پر خواهد کرد و اهل آسمان و زمین از حکومت او راضی و خشنود خواهند بود. در جای دیگری فرموده است: «"المهدی رَجُلُ مِنْ وُلْدِ ی... یرضی فی خِلَافَتِهِ أَهْلِ الْأَرْضِ وَ أَهْلِ السَّمَاءِ وَ الطیر فی الْجَوِّ"»؛ مهدی (ع) مردی است که اهل آسمان و زمین حتی پرندگان هوا از حکومت او راضی است. این محبوبیت و مقبولیت بی‌نظیر به خاطر آن است که مردم جهان، دولت مهدی (ع) را نماد تحقق آرزوهای خود می‌دانند و لذا با میل و رغبت به سوی او روی می‌آورند. در روایت دیگری آمده است: «"تأوی الیه أَمَتَهُ کما یأوی النَّحْلِ إلی یعسوبها"»؛ شور و علاقه و دلبستگی مردم نسبت به امام مهدی (ع) به گونه‌ای است که زنبور عسل نسبت به ملکه‌اش علاقه‌مند است. محبوبیت مردمی، یکی از ویژگی‌های حکومت مهدوی است که در هیچ دولتی، مشابه آن دیده نشده است. بدیهی است که نمود این محبت و عشق، بیش از همه در عصر انتظار، زیبنده و نکوهیده است».

۷. حجت الاسلام و المسلمین بنی‌هاشمی؛

سید محمد بنی‌هاشمی حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید محمد بنی‌هاشمی، در کتاب «انتظار فرج» در این‌باره گفته است: «هر کس محبت و علاقه‌اش به امام زمان (ع) بیشتر باشد، ظهور ایشان را بیشتر دوست می‌دارد و قهراً انتظارش نسبت به قدوم ایشان بیشتر و قوی‌تر خواهد بود. با وجود این چهار عامل، انتظار نسبت به ظهور امام (ع) خود به خود به وجود می‌آید و در صورت نبود یا ضعف این عوامل، انتظار هم ضعیف و کم اثر می‌شود. هر چه این مقدمات قوی‌تر باشد، انتظار هم شدیدتر می‌شود. بنابراین برای عمل به وظیفه انتظار حضرت قائم (ع) باید این مقدمات را تقویت کرد. امر به انتظار حضرت، در حقیقت امر به ایجاد اینهاست و اگر بعضی از اینها هم اختیاری نباشند، باید مقدمات آنها را فراهم کرد. مثلاً محبت به امام (ع) به محض اراده انسان و اختیارش حاصل نمی‌شود و ایجاد آن هم احتیاج به مقدماتی دارد، زیرا چنین نیست که به محض اراده انسان، محبت نسبت به چیزی یا کسی در او به وجود آید»

۸. حجت الاسلام و المسلمین سهرابی؛

صادق سهرابی حجت الاسلام و المسلمین صادق سهرابی، در کتاب «با انتظار در خیمه‌اش درآییم» در این‌باره گفته است: «باید پیمانه مودت خویش را از نور موالات خاندان پاکی‌ها (معصومان) سرشار کرد.«وَ أَنَّ تَمْلَأَ ... مودتی، نورالموالاة لِمُحَمَّدٍ وَ اله». زیرا در سایه‌سار فرهنگ «موالات» پاکان و پاکی‌ها همه مفاسد دنیوی ما در حوزه‌های مختلف فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، اصلاح می‌گردد: « بِمُوالاتِكُمْ عَلّمنا اللّهُ مَعالِمُ دينِنا و أصْلَحَ ما كانَ فَسَدَ مِنْ دُنْيانا». واژه «موالات» دارای دو مفهوم است. این دو معنا، مانند دو رکن همراه باهم، معنا بخش ماده «موالات»‌اند. واژگان «دوستی» و «پیروی با هم»، «موالات» را در ذهن‌ها به تفسیر و تصویر می‌کشد. «موالات» به حکم باب «مفاعله» امری است متقابل، یعنی، ما شیعیان، خاندان اهل بیت را دوست می‌داریم و از آنان اطاعت می‌کنیم، و آنان نیز ما را دوست داشته و توسلات و تقاضاهای ما را اجابت کرده و ما را شفاعت می‌کنند. سید ابن طاووس رحمه الله می‌گوید: سحرگاهی، در سرداب مقدس حضرت در سامره، نوای آن عزیز را شنیدم که می‌نالید و می‌فرمود « اَللهُم اِنَّ شِیعَتَنا خُلقَت مِن شُعاعِ اَنوارِنا وَ بَقِیَةِ طِینَتِنا»؛ پروردگارا! شیعیان ما، از پرتو انوار ما خلق شدند و از زیاده گل ما سرشته گردیدند. ابو ربیع شامی می‌گوید: به امام صادق (ع) عرض کردم: از عمرو بن اسحاق، حدیث نقل شده که: «دَخَلَ عَلَى أمیر المؤمنین (ع) فرای صُفْرَةً فی وَجْهُهُ. قَالَ: مَا هَذِهِ الصُّفْرَةِ؟ فذکر وَجَعاً بِهِ. فَقَالَ لَهُ عَلَى (ع)، أَنَا لنفرح لفرحکم وَ تَحَزُّنُ لحزنکم، وَ نمرض المرضکم، وَ نَدْعُو لکم، فتدعون فنومن. قَالَ عَمْرُو: قَدْ عَرَفْتَ مَا قُلْتَ وَ لکن کیف نَدْعُو فَتُؤَمِّنُ فَقَالَ: أَنَا سَوَاءُ علینا الْبَادِى‏ وَ الْحَاضِرُ. فَقَالَ أبوعبدالله (ع): صَدَقَ عَمْرُو». وارد بر امیرمؤمنان شد و حضرت، در صورت او، زردی مشاهده کرد. فرمود: این زردی چیست؟ گفت که دردی دارد. حضرت فرمود: ما، با شادی شما، شاد می‌شویم، و از غم شما اندوهناک، و از مریضی شما مریض می‌گردیم، و برای شما دعا می‌کنیم، پس شما هم دعا می‌کنید. و ما آمین می‌گوییم. عمرو گوید: گفتم: آن چه فرمودی، فهمیدم، اما چه‌گونه بر دعای ما آمین می‌گویید؟ فرمود: «برای ما، مسافت دور و نزدیک فرقی ندارد». امام صادق فرمودند: «عمرو، راست گفت». به خوبی مشاهده می‌شود که موالات، دوطرفی است و از روایات به دست آمد که آن عزیز، با محبت خروشان خود، به شیعیان خود نظر دارد. مگر نه آن است که یوسف گمشده، «رحمت موصوله و مهر بی‌کران و رحمت پیوسته الهی است. امام صادق می‌فرمایند: «خداوند، رحمت کند بنده‌ای که ما را نزد مردم محبوب کند و ما را در معرض دشمنی و کینه‌توزی آنان قرار ندهد. همانا، به خدا سوگند، اگر سخنان زیبای ما را برای مردم روایت می‌کردند، به سبب آن، عزیزتر می‌شدند و هیچ‌کس‌ نمی‌توانست بر آنان وصل‌های بچسباند، ولی یکی از آنان کلمه‌ای را می‌شنود، پس ده کلمه از پیش خود بر آن می‌افزاید. آری پیمانه مودت و دوستی را باید از نور موالات محمد و آل محمد مودتی سرشار و سرریز کرده که اجر زحمات رسول و پاداش رسالت آن سترگ است همچنان که در آیه چنین آمده است ﴿لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى﴾ در آیه دیگر چنین آمده که: ﴿مَا سَأَلْتُكُمْ مِنْ أَجْرٍ فَهُوَ لَكُمْ﴾ سود و ثمره این محبت و علاقه، به خود ما باز می‌گردد و ما را به پاکان و پاکی‌ها وصل می‌کند و به اوج و رفعت می‌کشاند و این‌گونه است که «فائز» می‌شویم: «فاز الفائزون بولایتکم» در سایه ولایت پاکان است که رستگاران، به رستگاری دست یافته‌اند و از «ذلت خوض و فرو رفتن» به «عزت فوز و سر بر کشیدن» نائل گشته‌اند. در آیه‌ای دیگر می‌خوانیم: ﴿مَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ إِلَّا مَنْ شَاءَ أَنْ يَتَّخِذَ إِلَى رَبِّهِ سَبِيلًا﴾. در دعای ندبه نیز آمده است: «فکانو هُمْ السبیل الیک وَ المسلک إِلَى رضوانک» همانا تنها، این خاندان راه به سوی خدا هستند و طریقه ی کسب رضوان اویند. در سه آیه یاد شده سخن از آن است که اجر و پاداش رسالت حضرت محمد؛ مودت امت؛ آن اجر، برای خودتان است؛ آن اجر، فقط از آن کسی است که خواسته باشد راه یابد. این عاطفه سرشار است که می‌تواند به گام‌های ما، توان دهد و آن را در «سبیل» و راه خدا همراه با ثبات و استواری، به حرکت و جریان بیندازد، و با این محبت به حجت خدا است که با تمام وجود، نجوا می‌کنیم: «السَّلَامُ علیک یا سبیل اللَّهِ الذی مِنْ سلک غیره هلک». تو‌ای حجت خدا! - تنها راه هستی و من، سرشار از عشق تو هستم و با تو آغاز می‌کنم و با تو ادامه می‌دهم و تنها، تو، شفیع و همراه من، در آغاز و در ادامه هستی. راستی، کبوتر دل من، در کدامین آسمان باید پرواز کند و در کدامین استان باید آشیانه گزیند؟ جز آسمان پاکی‌ها که راه نجات و سعادت و رشد مرا به همراه دارد و آستان پاکان، که پناهی مهربان و دل‌سوز، راهی هست؟ تو، آگاه به تمامی راه هستی و آزاد از تمامی جاذبه‌ها؛ تو، خلق را برای خدا می‌خواهی و در جهت او به حرکت می‌داری و آنان را به قله‌های «قرب» و «رضوان» رهنمون می‌سازی».

۹. حجت الاسلام و المسلمین فقیهی؛

علی نقی فقیهی حجت الاسلام و المسلمین علی نقی فقیهی و همکاران، در مقاله «تبیین هویت اخلاقی فرد منتظر و راهکارهای پرورش آن در نوجوانان» در این‌باره گفته است: «با توجه به اینکه شناخت و دوستی و محبت الهی پایه ایمان محسوب می‌شود، خداباوری، اعتقاد به معاد و امامت و گرایش مثبت به آنها زمینه هویت مطلوب اخلاقی را فراهم می‌سازد و صفات ارزشی فرد در عمل تحقق می‌یابد. در حقیقت آن اعتقاد و باور که گرایش عاطفی هم در آن وجود دارد، باعث تحول اخلاقی هم در صفات و هم در افعال می‌شود.در امتداد توحید و محبت به پروردگار، خدا محبت و مودّت حضرت مهدی (ع) را در ضمن محبّت سایر اهل‌بیت پیامبر (ع) بر همگان واجب کرد و این دوستی و علاقه به اهل‌بیت (ع) و امام زمان (ع) تنها به نفع ایمان آورندگان است و بهره‌های بی‌پایان آن را در دنیا و آخرت به همراه دارد. در حقیقت همین مودّت‌ها، محبّت و ارتباط‌های روحی و معنوی است که راه سیر به سوی خدا را هموار می‌کند و سلوک انسان را در راستای اراده حق شکل می‌دهد و این محبت است که زمینه اطاعت از امام (ع) را فراهم می‌آورد و با اطاعت از ایشان است که راه کمال انسان به سوی خدا هموار می‌شود».

۱۰. حجت الاسلام و المسلمین آیتی؛

نصرت‌‏الله آیتی حجت الاسلام و المسلمین نصرت‌‏الله آیتی، در مقاله «آیینه انتظار یاوران مهدی» در این‌باره گفته است: «دل‌های یاران مهدی (ع) سرشار از محبت او است. بر آن لوح‌ها، جز الف قامت‌ او‌ نوشته‌ای‌ نیست. این شیدایی تا بدان حدّ است‌ که‌ حتّی‌ زین‌ اسب‌ او‌ را، مایه برکت می‌دانند و به آن تبرّک می‌جویند: « يَتَمَسَّحُونَ بِسَرْجِ الْإِمَامِ يَطْلُبُونَ بِذَلِكَ الْبَرَكَةَ »؛ به عنوان تبرک، بر زین اسب امام دست می‌کشند. به جهت همین‌ عشق آتشین، آنان در آوردگاه رزم، او را مانند نگینی در بر می‌گیرند و جان خود را سپر بلایش می‌کنند: « يَحُفُّونَ بِهِ يَقُونَهُ بِأَنْفُسِهِمْ فِي الْحَربِ »؛ در میدان رزم، گردش‌ می‌چرخند‌ و با جان خود، از او محافظت می‌کنند. چه بسیار است فاصله میان ما و یاران او؛ چرا که ما از جان و حتی وقت خود، برای او سهمی قرار نداده‌ایم، و چه‌ اهداف‌ و آرمان‌هایی از او که به جهت سستی ما بر زمین مانده و چه دعوت‌هایی از او که بی پاسخ مانده است!؟».

۱۱. حجت الاسلام و المسلمین انصاری؛

عبدالرحمن انصاری حجت الاسلام و المسلمین عبدالرحمن انصاری، در کتاب «وظایف منتظران امام عصر» در این‌باره گفته است: «یکی از وظایفی که شیعیان و منتظران آن حضرت به عهده دارند آن است که، آن حضرت را دوست بدارند و بدانند هر نعمتی که به آنان می‌رسد از برکت وجود اوست. و لذا باید نهایت عشق و محبت را نسبت به وی داشته باشند. گرچه شیعیان موظف هستند که تمام معصومان (ع) را دوست بدارند و به آنها عشق بورزند، اما نسبت به دوستی و محبت به آن حضرت به خصوص تأکید شده است؛ زیرا او صاحب، آقا، سرور و امام زمان ما است و شخصیتی است که همه ائمه (ع) درباره او، به عظمت و بزرگی سخن‌ها گفته و تأکیدها کرده‌اند. از رسول خدا (ص) به روایت شده که فرمود: "خداوند در شب معراج به من وحی فرمود: ای محمد! چه فردی را در زمین برای مردم جانشین خود کرده‌ای؟ - در حالی که خداوند خود، نسبت به این امر آگاه بود - گفتم: پروردگارا؛ برادرم را. فرمود: علی بن ابی طالب را معین کرده‌ای؟ گفتم بلی. فرمود: ای محمد! به زمین نظر افکنده‌ام و تو را برگزیدم. پس هرگاه مردم مرا یاد آورند، تو را نیز به یاد خواهند آورد. من محمود هستم و تو محمد هستی آن‌گاه بار دیگر به زمین نظر کردم و علی بن ابی طالب را برگزیدم و او را جانشین تو قرار دادم. پس تو سرور پیامبرانی و علی سرور اوصیا است و برای او اسمی از اسم‌های خودم قرار دادم. من اعلی هستم و او علی است. آن‌گاه فرمود: علی، فاطمه، حسن، حسین و امامان را از یک نور آفریدم. آن‌گاه ولایت شما بر فرشتگان عرضه کردم هر کس از آنان که ولایت را پذیرفتند، از مؤمنان شدند و هر کس از آنها که آن را نپذیرفتند کافر شدند. ای محمد! هر کدام از بندگانم اگر مرا آن قدر عبادت کند که از شدت عبادت به مرحله نابودی برسد، ولی ولایت شما را نداشته باشد و در آن حال مرا ملاقات کند او را به جهنم خواهم برد. سپس فرمود: آیا دوست داری که آنها را ببینی؟ گفتم: آری. فرمود: برخیز. برخواستم و جلو رفتم. ناگاه دوازده امام مشاهده نمودم و حضرت حجة (ع) در میان آنان هم‌چون ستاره‌ای درخشنده و نورانی بود. گفتم: اینان چه کسانی هستند؟ خداوند فرمود آنها امامان هستند و این که (درخشندگی خاصی دارد) " قائم " است. او حلال مرا حلال و حرامم را حرام می‌گرداند (احکام واقعی مرا برای مردم بیان می‌کند) و از دشمنانم انتقام می‌گیرد. ای محمد! او را دوست بدار؛ زیرا من او را و کسانی که او را دوست می‌دارند دوست می‌دارم". سبب این که در این روایت، بر دوستی حضرت حجة (ع) تأکید شده، با این‌که دوست داشتن همه امامان ضروری و لازم است - شاید این باشد که چون حضرت مهدی (ع)، در دوران کودکی (پنج سالگی) از نظرها غایب شد و در هنگام تولید نیز عده بسیار معدودی بر وجود آن حضرت مطلع شدند، لذا برخی، در وجود آن حضرت دچار شک و تردید شدند افزون بر این، در میان انبیا و امامان تنها اوست که دین حق و فرمان الهی را در تمام جهان حاکم می‌گرداند و در دوران حکومت اوست که در روی زمین تنها، خدا پرستش می‌شود و شرک و بت‌پرستی و بی‌دینی از جامعه انسانی رخت بر می‌بندد، لذا نسبت به دوستی و عشق به آن حضرت تأکید بیشتری شده است. در روایت دیگری در همین زمینه پیامبر اکرم (ص) ضمن بر شمردن نام‌های دوازده امام، درباره، حضرت حجة (ع) می‌فرماید: "هر کس دوست دارد که خدا را با ایمان کامل ملاقات نماید و اسلامش نیکو باشد، باید ولایت حضرت حجت و امام منتظر را دارا باشد. اینان مشعل‌های شب‌های تار و پیشوایان هدایتگر و نشانه‌های پرهیزکاری می‌باشند هر کس آنان را دوست داشته باشد و ولایتشان را دارا باشد من ضمانت می‌کنم که خداوند او را به بهشت ببرد"».

۱۲. حجت الاسلام و المسلمین سبحانی‌نیا؛

محمد سبحانی‌نیا حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد سبحانی‌نیا، در کتاب «مهدویت و آرامش روان» در این‌باره گفته است: «یکی از وظایف منتظران، محبت به امام زمان (ع) است. پیامبر اکرم (ص) در معرفی مهدی موعود (ع) می‌فرماید: "هرکس دوست دارد خدا را ملاقات کند، در حالی که ایمانش کامل و اسلامش نیکو باشد، پس دوست‌دار حضرت حجت صاحب‌الزمان منتظر باشد". بنابراین، ایمان با محبت و ولایت امام عصر (ع) کامل می‌‌شود. امام، شخصیتی دوست‌داشتنی است. امام رضا (ع)) فرمود: "امام همدم، رفیق، پدر، مهربان و... است". مراتب عشق و محبت به معشوق و امام (ع) در دعای ندبه متبلور است؛ آن‌جا که می‌‌گوید: "جانم فدای تو ای ناپیدایی که از ما بیرون نیست". "چه‌قدر بر من جانکاه است که مردم را ببینم و تو دیده نشوی و هیچ‌گونه صدا و سخنی از تو نشنوم". "به جانم قسم که تو همان آرزوی قلبی و محبوب دل هر زن و مرد با ایمانی". عاشقان حضرت مهدی (ع) این‌گونه با محبوب خویش سخن می‌‌رانند که: "آن‌چه را از مال، جان، فرزندان، خانواده و تمام آنچه خدایم به من عطا کرده، در مقابل شما می‌‌بخشم"».

۱۳. حجت الاسلام و المسلمین کبیر؛

یحیی کبیر حجت الاسلام و المسلمین یحیی کبیر، در کتاب «جهان‌بینی و معارف تطبیقی» در این‌باره گفته است: «﴿قُلْ مَا سَأَلْتُكُمْ مِنْ أَجْرٍ فَهُوَ لَكُمْ﴾. از مسائلی که بارها در قرآن یادآوری شده است و حتی تنها مربوط به پیامبر اسلام نیست، بلکه در مورد اکثر پیامبران آمده، محبت امت به خاندان پیامبران می‌باشد. همان‌طور که در آیه فوق مشاهده می‌‌شود -و آیات دیگری هم در قرآن این مفهوم را دارا هستند- پیامبران الهی از امت خود اجر و پاداشی نمی‌خواسته‌اند. زیرا اجر آنان با خداست. پیامبران به عنوان وظیفه‌ای که خداوند بر عهده آنها گذاشته مردم را هدایت می‌‌کرده‌اند. جالب است که اگر لفظی به نام اجر در مورد آنها آمده است در واقع چیزی بوده که نهایتاً منفعت آن به خود امت برمی‌گشته است. برای مثال خداوند پرداخت اجر پیامبر از سوی امت را در ابراز محبت به نزدیکان پیامبر (اهل بیت) قرار داده است؛ به نحوی که فایده انجام آن به خود امت برمی‌گردد. با شروع محبت به خاندان عصمت به تدریج به آنها نزدیک شده و بر اثر نزدیکی، کمالات، علم و هدایتشان را درک می‌‌کنند و به امامت و ولایت آنها پی برده و راه کامل عبودیت را می‌‌یابند. همیشه ابراز این محبت، نسبت به افرادی از نزدیکان پیامبر خواسته شده که خط امامت از میان آنها عبور می‌‌کرده است والّا هیچ‌گاه ضرورت این محبت به صرف نزدیکی با پیامبر به دست نمی‌آمده است. ::::::همان‌طوری که هیچ‌کس اعتقاد ندارد که امت باید به عموی پیامبر یعنی ابولهب محبت بورزد. ::::::بلکه بی‌شک تنفر از او ضرورت ایمان است. اما آن‌کس که دوستی او، نشانه ایمان و بغض نسبت به او نشانگر نفاق است کسی است که از نظر ایمان، شجاعت، عمل صالح، علم و... گوی سبقت را از همگی ربوده است و او برادر پیامبر علی بن ابی‌طالب (ع) امیرالمؤمنین است. عشق به امام چون رشته محکمی است که به پیوند امت با امام، معنا و عمق می‌بخشد و این پیوند را از یک پیوند فرمایشی و حزبی خشک خارج می‌سازد. عشق به امام جویباری است که با شناوری در آن می‌توان تا اقیانوس حیات‌بخش وجود امام به حرکت درآمد و با پیوند به امام، وجود خود را در خدا محو ساخت و از این محو شدن حیات یافت».

۱۴. آقای رحیمیان (پژوهشگر معارف مهدویت)؛

محمد حسین رحیمیان آقای محمد حسین رحیمیان، در کتاب «مفهوم واقعی انتظار در عصر حاضر» در این‌باره گفته‌ است: «مهر و محبتِ امام زمان (ع) بیش از آن است که در اندیشه ما بگنجد. او نسبت به ما مهربان است و مهر او هزاران مرتبه از مهر و محبت پدر و مادر بالاتر است. با این حال، چرا ما نسبت به چنین مولای مهربانی عشق نورزیم؟ چرا مهر بی‌کران آن مهربان را در کانون دلمان جای ندهیم؟ وجود نازنینی که خدای متعال نه تنها او را بلکه دوستان او را نیز دوست می‌دارد، و به حبیب خود پیامبر رحمت (ص) دستور می‌دهد که او را دوست بدارد! رسول خدا (ص) می‌فرماید: شب معراج انوار پاک دوازده نور الهی را به من نشان دادند، یکی از آنها ایستاده (قائم) بود، عرضه داشتم: پروردگار من اینان کیستند؟ اینان امامان هستند، و این قائم است؛ کسی که حلال مرا حلال و حرام مرا حرام می‌نماید، و از دشمنان من انتقام می‌گیرد ای محمد! او را دوست بدار که من او و دوستان او را دوست می‌دارم.؛ منتظر، نه تنها به مولای خود عشق می‌ورزد و او را از جان و دل دوست می‌دارد، بلکه دوستان او را که منتظر قدوم مبارک او هستند و کانون دلشان از عشق و مهر او می‌سوزد نیز دوست می‌دارد. از سوی دیگر، منتظران آن مولای دوست‌داشتنی، مهر و محبت بی‌کران او را همچون عطر گل محمدی در همه‌جا پخش می‌نمایند و مردم را با مهر او آشنا می‌سازند».

۱۵. آقای محمد‌هاشمی؛

عبدالله محمد‌هاشمی آقای عبدالله محمد‌هاشمی، در مقاله «فرهنگ انتظار زمینه‌ساز تحقق جامعه مهدوی» در این‌باره گفته است: «حفظ و پیوند قلبی و تجدید دائمی عهد و پیمان با حضرت مهدی (ع) از وظایف منتظران واقعی است. امام باقر‌(ع) می‌فرمایند‌: "برای‌ انجام [دادن] واجبات صبر کنید‌ و در‌ برابر‌ دشمنانتان پایداری کنید و پیوند خود را با امام منتظَرتان مستحکم نمایید". در توقیع شریف حضرت (ع) به شیخ مفید آمده‌ است‌: "اگر‌ شیعیان ما در وفای پیمانی که از ایشان‌ گرفته‌ شد، یکدل و مصمم باشند‌، نعمت دیدار ما از آنان به تأخیر نمی‌افتد"».

۱۶. سرکار خانم فرحمند؛

مهناز فرحمند سرکار خانم مهناز فرحمند، در مقاله «جامعه منتظر ظهور از منظر دعای عصر غیبت» در این‌باره گفته است: «« وَ لَيِّنْ قَلْبِي لِوَلِيِّ أَمْرِكَ». واژه "«لَيِّنْ»" به معنای نرمی، خوش خویی و ملاطفت آمده است. در واقع از خداوند می‌‌خواهیم که محبت و دوستی ولی خود را به ما القا نماید تا در مقابل فرامین آن بزرگوار اثرپذیری و آمادگی قبول داشته باشیم. خداوند می‌‌فرماید: ﴿قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ﴾. در تفسیر این آیه شریفه آمده است، راوی می‌‌گوید به خدمت امام باقر (ع) شرفیاب شدم و عرض کردم: پدر و مادرم به فدایت! بعضی اوقات در هنگام خلوت، شیطان ما را وسوسه می‌‌کند و نفس ما آلوده می‌‌شود، اما همین که متذکر به وجود مقدس شما می‌‌شویم و به دوستی شما توجه می‌‌نماییم، از خود بی‌خبر شده و آرامش خاطری به ما دست می‌‌دهد. امام فرمود: "دین جز دوستی و محبت ما نیست". در روایت دیگری از امام صادق (ع) نیز آمده است: « وَ هَلِ الْإِيمَانُ إِلَّا الْحُبُّ وَ الْبُغْضُ؟» ایمان هر کس به اندازه «حُبٌّ فِي اللَّهِ» و « بُغْضٌ فِي اللَّهِ» در اوست؛ بنابراین حب و بغض در راه خدا، محور ایمان می‌‌باشد. بنده با ایمان در برابر رضا و سخط الهی از پیش خود رضا و سخطی ندارد، آنچه را که خدایش می‌‌پسندد، دوست دارد و از آنچه که خدا کراهت دارد، متنفر است. هر اندازه حب و بغض انسان منطبق بر محبوب‌ها و مبغوض‌های پروردگار باشد، به همان اندازه از ایمان بهره‌مند شده است. "«حُبٌّ فِي اللَّهِ»"، یعنی همه دوستی‌ها به خاطر خدا باشد و هر کس و یا هر چیزی را که محبوب خداست، دوست داشته باشد و از آنچه که مبغوض خداست، بدش بیاید. حال که چنین است، باید دید چه چیز و چه کسانی محبوب خدا و یا مبغوض او هستند تا انسان محور حب و بغض الهی را بشناسد و بتواند ایمان خود را به آن وسیله محک بزند. فردی از پیامبر اکرم (ص) سؤال کرد: دوست خدا کیست تا با او دوستی کنم و دشمن او کیست تا با او دشمنی کنم؟ حضرت در پاسخ به امیرالمؤمنین (ع) اشاره کرد و فرمود: "دوست امیرالمؤمنین (ع) دوست خداست، پس با او دوستی کن و دشمن ایشان دشمن خداست، پس با او دشمن باش"؛ مطابق روایات شیعه و سنی، پیامبر اکرم (ص) حبیب خداست و به دنبال ایشان اهل بیت آن حضرت (ع) در این ویژگی از ایشان جدا نیستند؛ زیرا همه آنان نور واحدند. پس می‌‌توان گفت تنها محبوب‌های خدا، پیامبر (ص) و اهل بیت او (ع) هستند و مخلوقات دیگر در راه محبت به ایشان خلق شده‌اند. پس محور "«حُبٌّ فِي اللَّهِ» و « بُغْضٌ فِي اللَّهِ»"، حب و بغض در راه اهل بیت می‌‌باشد و این، همان چیزی است که به عنوان اجر رسالت پیامبر (ص) در قرآن کریم معرفی شده است: ﴿قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى﴾. حال که روشن شد دین چیزی جز معرفت اهل بیت (ع) و قبول ولایت ایشان نیست و تجلی این امر هم در شدت محبت به ایشان است، باید به این مسئله نیز توجه کنیم که از جمله آثار ولایت و محبت اهل بیت (ع)، اطاعت از دستورات ایشان و تبعیت از آنان است؛ به طوری که هر چه محبت بیشتر باشد، تبعیت و پیروی از ایشان بیشتر و کامل‌تر است. خدا به پیامبرش دستور می‌‌دهد: ﴿قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ﴾. بنابراین اگر کسی می‌‌خواهد مورد توجه و عنایت الهی قرار گیرد، باید از پیامبر (ص) و ائمه (ع) تبعیت کند. با این دیدگاه، محبت می‌‌تواند زمینه ساز اطاعت بوده و سختی‌های مسیر بندگی را هموار سازد».

پرسش‌های مصداقی همطراز

1. وظیفه مسلمانان درباره ایمان به امامت و ولایت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
2. وظیفه مسلمانان درباره اطاعت و نصرت امام مهدی چیست؟ (پرسش)

پرسش‌های وابسته

1. وظیفه مسلمانان نسبت به امام مهدی چیست؟ (پرسش)
   1. تکالیف و وظایف شیعیان برای زمینه‌سازی ظهور در غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
   2. تکالیف و وظایف شخصی شیعیان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
   3. تکالیف و وظایف فردی شیعیان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
   4. تکالیف و وظایف اجتماعی شیعیان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
   5. تکالیف و وظایف شیعیان در حوزه امنیت اجتماعی در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
   6. تکالیف و وظایف علما در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
   7. تکالیف و وظایف دانشجویان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
   8. تکالیف و وظایف مستمعان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
   9. تکالیف و وظایف کنهسالان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
   10. تکالیف و وظایف جوانان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
   11. تکالیف و وظایف زنان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
   12. تکالیف و وظایف ثروتمندان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
   13. تکالیف و وظایف اقشار آسیب‌پذیر در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
   14. تکالیف و وظایف حاکمان و فرماندهان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
   15. تکالیف و وظایف نیروی انتظامی در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
   16. تکالیف و وظایف توده مردم در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
2. وظایف عام مسلمانان نسبت به امام مهدی چیست؟ (پرسش)
   1. مسلمانان نسبت به شناخت امام مهدی چه وظیفه‌ای دارند؟ (پرسش)
   2. مسلمانان درباره تولی به امام مهدی چه وظیفه‌ای دارند؟ (پرسش)
      1. وظیفه مسلمانان درباره ایمان به امامت و ولایت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
      2. وظیفه مسلمانان درباره محبت و مودت به امام مهدی چیست؟ (پرسش)
      3. وظیفه مسلمانان درباره اطاعت و نصرت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
         1. برای یاری امام مهدی چه باید کرد؟ (پرسش)
   3. مسلمانان نسبت به تبری از دشمنان امام مهدی چه وظیفه‌ای دارند؟ (پرسش)
   4. مسلمانان نسبت به زیارت و یاد امام مهدی چه وظیفه‌ای دارند؟ (پرسش)
   5. مسلمانان درباره دعا برای امام مهدی چه وظیفه‌ای دارند؟ (پرسش)
   6. مسلمانان نسبت به اقتدا به سنت و سیره امام مهدی در امور استحبابی چه وظیفه‌ای دارند؟ (پرسش)
   7. مسلمانان نسبت به انجام اعمال عبادی به نیابت از امام مهدی چه وظیفه‌ای دارند؟ (پرسش)
3. وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی چیست؟ (پرسش)
   1. آیا انتظار فرج از وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
   2. آیا صبر بر سختی‌های دوران غیبت از وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
   3. آیا آمادگی و زمینه‌سازی برای ظهور از وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
      1. انواع آمادگی برای ظهور کدامند؟ (پرسش)
         1. آمادگی و زمینه‌سازی برای ظهور امام مهدی در عرصه فکری و اعتقادی یا علمی و معرفتی چیست؟ و چگونه محقق می‌شود؟ (پرسش)
         2. آمادگی و زمینه‌سازی برای ظهور امام مهدی در عرصه روحی و روانی چیست؟ و چگونه محقق می‌شود؟ (پرسش)
         3. آمادگی و زمینه‌سازی برای ظهور امام مهدی در عرصه اخلاقی و رفتاری چیست؟ و چگونه محقق می‌شود؟ (پرسش)
         4. آمادگی و زمینه‌سازی برای ظهور امام مهدی در عرصه سیاسی چیست؟ و چگونه محقق می‌شود؟ (پرسش)
         5. آمادگی و زمینه‌سازی برای ظهور امام مهدی در عرصه اقتصادی چیست؟ و چگونه محقق می‌شود؟ (پرسش)
         6. آمادگی و زمینه‌سازی برای ظهور امام مهدی در عرصه نظامی و انتظامی چیست؟ و چگونه محقق می‌شود؟ (پرسش)
   4. آیا پیروی از نواب عام از وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
   5. آیا دعا برای تعجیل فرج از وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
   6. آیا غمگین بودن در دوران غیبت و اشتیاق به ظهور از وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
4. آثار نزدیک شمردن ظهور چیست؟ (پرسش)
5. آفات دور دانستن ظهور چیست؟ (پرسش)
6. آرزوها چگونه در شخصیت منتظران امام مهدی تأثیر می‌گذارد؟ (پرسش)
7. برای ایجاد ارتباط قلبی با امام مهدی به جز تکالیف شرعی و دینی چه اعمالی لازم است تا بفهمیم ایشان از ما راضی هستند؟ (پرسش)
8. وظیفه جامعه اسلامی در برابر اخباری که از سوی امام مهدی می‌رسد چیست؟ (پرسش)
9. امام مهدی از نوجوانان جامعه امروز چه انتظاری دارند؟ (پرسش)
10. دانش‌آموزان چگونه باید منتظر امام مهدی باشند؟ (پرسش)
11. چگونه می‌توان برپایه خواست حقیقی امام مهدی عمل کرد؟ (پرسش)
12. وظیفه مردم در عصر غیبت کبری برای برپایی عدالت چیست؟ (پرسش)
13. آیا تکریم اماکن منسوب به امام مهدی از تکالیف عصر غیبت است؟ (پرسش)
14. چرا رسیدگی به نیازهای مؤمنان مصداقی از برآوردن حوائج امام مهدی است؟ (پرسش)
15. مرابطه با امام مهدی به چه معناست؟ (پرسش)
16. آیا حفظ پیوند با مقام ولایت از وظایف خاص منتظران امام مهدی است؟ (پرسش)

جستارهای وابسته

• وظیفه مسلمانان نسبت به امام مهدی
  • وظایف شخصی شیعیان در عصر غیبت
  • وظایف شیعیان در عرصه امنیت اجتماعی
  • وظایف علما در عصر غیبت
  • وظایف دانشجویان در عصر غیبت
  • وظایف مستمعان در عصر غیبت
  • وظایف کهنسالان در عصر غیبت
  • وظایف جوانان در عصر غیبت
  • وظایف زنان در عصر غیبت
  • وظایف حاکمان و فرماندهان در عصر غیبت
  • وظایف نیروی انتظامی
  • وظایف توده مردم در عصر غیبت
  • وظایف اقشار آسیب‌پذیر در عصر غیبت
• وظایف عام منتظران
  • شناخت امام مهدی
  • تولی به امام مهدی
    • محبت و مودت به امام مهدی
    • اطاعت امام مهدی-نصرت امام مهدی
    • یاری کردن امام مهدی
  • تبری از دشمنان امام مهدی
  • زیارت امام مهدی - یاد امام مهدی
  • دعا برای امام مهدی
• وظایف خاص منتظران
  • انتظار فرج
  • صبر بر سختی‌های دوران غیبت امام مهدی
  • آمادگی و زمینه‌سازی برای ظهور
    • انواع آمادگی برای ظهور
      • آمادگی فکری و اعتقادی
      • آمادگی روحی و روانی
      • آمادگی اخلاقی و رفتاری
      • آمادگی سیاسی
      • آمادگی اقتصادی
      • آمادگی نظامی و انتظامی
  • پیروی از نواب عام در دوران غیبت
  • دعا برای تعجیل فرج
  • غمگین بودن در دوران غیبت و اشتیاق به ظهور
• آثار نزدیک شمردن ظهور
• آفات دور دانستن ظهور
• تأثیر آرزوها در شخصیت منتظر
• ارتباط قلبی با امام مهدی
• انتظار امام مهدی از نوجوانان
• تکریم اماکن منسوب به امام مهدی
• مرابطه با امام مهدی