تکالیف و وظایف علما در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
(تغییرمسیر از وظیفه عالمان دینی در عصر غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش))
تکالیف و وظایف علما در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ | |
---|---|
![]() | |
موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت |
مدخل بالاتر | مهدویت / غیبت امام مهدی / وظایف و تکالیف مسلمانان در عصر غیبت |
مدخل اصلی | وظایف علما در عصر غیبت |
تعداد پاسخ | ۱۳ پاسخ |
تکالیف و وظایف علما در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ یکی از پرسشهای مرتبط به بحث مهدویت است که میتوان با عبارتهای متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.
عبارتهای دیگری از این پرسش
- وظیفه عالمان دینی در عصر غیبت امام مهدی چیست؟
- منتظران برجسته همچون علما باید چه عملکردی داشته باشند؟
پاسخ جامع اجمالی
جایگاه علمای اسلام
- علمای اسلام و رهبران فکری فرهنگی جامعۀ اسلامی مکرر در روایات مورد تعریف و تمجید قرار گرفته و شأن والای آنان گوشزد شده است. پیامبر خاتم (ص) فرمودند[۱]: «جایگاه و منزلت فقیه در وقت غیبت مانند جایگاه و منزلت انبیای بنیاسرائیل است. علما ورثه انبیا و دژ اسلام و حجتهای ائمه بر مردم هستند».[۲] بیان این مقام حکایتگر رسالت ویژه و تکلیف حساس و خطیر علماء به عنوان سکانداران دین، سنگربانان عقیده و ایمان و پرچمداران هدایت مردم است. آنان در عصر غیبت باید جای خالی حضور امام غایب را به خوبی پر کنند. علمای عصر غیبت باید مردم را به سوی امام بخوانند و بر وجود آن امام راهنمایی کنند و از دین آن حضرت دفاع نموده، ضعیفان از بندگان خدا را از تورهای شیاطین و شبهات گمراهان نجات دهند[۳]. همچنین علما تجسم الگوی جامعۀ منتظران و منتظران تجسم پیروان آنان هستند و این الگو بودن برای ارزش دادن به عادتها و اعتقادات اسلامی منتظران است که در غالبهای مختلفی از جمله خطبه ها، سخنرانی ها، تألیف کتاب، تولید وسایل آموزشی و فرهنگی نقل متون اسلامی و انتشار و رواج آن در میان منتظران است[۴].
وظایف علمای اسلام در دوران غیبت
- بر این اساس علما در دوران انتظار وظایفی خاص دارند[۵]؛ از جمله آن وظایف عبارت است از:
- زهد: دنیاطلبی و رغبت باطنی به آنچه وابسته به دنیاست بزرگترین آفت علما است[۶]، از همین رو میبایست علما بکوشند تا ملکۀ زهد و بیرغبتی به دنیا را در خودشان تقویت کنند[۷]: «"وَ تَفَضَّلْ عَلَی عُلَمَائِنَا بِالزُّهْدِ"»[۸]
- دعوت و نصیحت: واژه نُصح به معنی خلوص کامل و دوری از هرگونه پلیدی است[۹]. دانشمندان باید در اندیشه و قول و فعل خویش از هر گونه شبهۀ آلودکننده ای پاک و منزه باشند[۱۰] و با یکرنگی خیرخواه امت بوده جز به خیر و صلاح آنان نیندیشند، چرا که امام غائبِ آنان در زهد و نصیحت کردن برترین انسانهای عصر خویش است و عالمی که با امامش سنخیت ندارد، نمیتوان او را منتظر نامید[۱۱]. باید توجه داشت در عصر غیبت کانون فعالیتهای فرهنگی و دینی عالمان گلواژۀ انتظار است. محور توسعۀ فرهنگی و فرهنگسازی آنان، دعوت به دین قائم آل محمد (ص) و فرهنگ انتظار است. بنابراین، اساس کار عالمان دینی در عصر غیبت، مدیریت ذهنها و ارادهها و جهتدهی مردمان به سوی خلیفه خدا و حجت اوست[۱۲].
- جهاد همه جانبۀ فرهنگی، اجتماعی، دینی: یکی از اصلی ترین وظایف علما در عصر غیبت سکوت نکردن در برابر شبهه افکنان عقیده و ایمان و مجاهدت در عرصۀ علمی و فرهنگی و همچنین حل مشکلات، اجتماعی، دینی و تربیتی که جامعه منتظران با آن روبهرو هستند است[۱۳].
- راهنمایی و دستگیری از نسل جوان[۱۴]: از آنجا که علما یک نوع وابستگی خاص به امام عصر دارند لازم است تکالیف کلی فرد منتظر و نیز وظایف خود نسبت به آن حضرت را به نحو احسن و اکمل به جا آورند[۱۵]. امام زمان (ع) به ویژه در زمان غیبت، در جهت هدایت شیعیان و جلوگیری از گمراهی جوانان، از علما بسیار انتظار دارند. چگونه ممکن است امام زمان (ع) شاهد باشد جوانان معصومی که در خاندان شیعه متولد شدهاند این گونه طعمه شیاطین و گرگ صفتان شوند و از علما انتظاری نداشته باشند؟![۱۶]. به عبارتی دیگر عالمان دین علاوه بر فکر مهدیباوران، با قلب آنان نیز سر و کار داشته و ارتباط برقرار میسازند. آن عالمان پیوسته به سه حیطه شناختی، عاطفی و رفتاری مهدیباوران عنایت دارند تا در هنگامههای هجوم شهوات و شبهات به کام زهرآگین شیاطین فرو نغلتند و رشتههای قلوب مردم را به عشق امام گره میزنند[۱۷].
- تجهیز علمای دوران انتظار به وسیله علم و حکمت[۱۸]: بر علما لازم است در تفقه دین و حل مشکلات علمی و یا پاسخ به شبهات به تمام امکانات نرمافزاری و علوم مربوطه مجهز باشند؛ زیرا آنان به عنوان سنگربانان دین و اعتقادات مردم باید خود را از هر گونه شبهات و اشتباهات بیمه کنند. امام صادق (ع) فرمود: «انسان عالم و آگاه به زمان خودش، مورد هجوم خطاها و اشتباهات قرار نمیگیرد».[۱۹] و همینطور بتواند از مرزهای عقیدتی و عملی مردم دفاع نمایند و از آن طرف آنچه از نظر علمی یاد گرفته است را باید عمل کند تا بتوانند مانع انحراف جامعه شوند. امام صادق (ع) فرمودند[۲۰]: «چون عالم به علم خویش عمل نکند، نصیحتش از دلهای مخاطبانشان بی اثر میگذرد، چنانکه باران از سنگ صاف میگذرد».[۲۱]
- تعلیم دین و تنظیم اندیشهها: در عصر غیبت، جاودانگی اسلام اقتضاء دارد تعلیم دین و اجرای احکام تداوم یابد و این وظیفۀ مهم بر عهدۀ فقیهان عادل و اسلام شناس است[۲۲]، به طوری که از امام صادق (ع) دربارۀ رتبه و منزلت شیعه که احادیث ائمه را نشر میدهد با عابد که فقط عبادت میکند سؤال شد، حضرت فرمودند[۲۳]: «آنکه احادیث ما را روایت میکند و دلهای شیعیان ما را استوار میسازد از هزار عابد بهتر است».[۲۴]
- دفاع و حفاظت از دین: سنگربانان و مرزبانان دین، بعد از تجهیز به علوم و تفقه در دین، باید به حفاظت از آن بپردازند. آنان، در عصر غیبت، نقش امام را در شعاعی محدود ایفا میکنند و از مرزهای عقیدتی و فرهنگی پاسداری مینمایند، با قرائتهای نو و بدعتآمیز از دین ـ که در واقع مسخ فرهنگ دینی است ـ مبارزه میکنند[۲۵] و در این راه، اولاً: باید مبانی دین را با براهین علمی مستحکم کنند و دین را آنگونه که هست به بشریت معرفی نمایند ثانیاً؛ در مقابل شبهات و القائات شیاطین آخرالزمان به مقابله و روشنگری برخیزند[۲۶]. امام هادی فرمودند: «اگر نبودند کسانی از علما که بعد از غیبت قائم مردم را به سمت او دعوت کنند و از دین او با دلایل خداوند دفاع کنند و بندگان ضعیف خداوند را از دامهای ابلیس و سرکشان او، رهایی سازند و از شبکه ناصبان خلاص نمایند، هیچ کس باقی نمیماند مگر اینکه از دین برمیگشت، ولی اینان هستند که دلهای شیعیان ضعیف را به دست میگیرند همچنان که ناخدای کشتی سکان کشتی را به دست میگیرد، آنان برترین کسان نزد خدای عزوجل هستند»[۲۷][۲۸] همچنین امام صادق (ع) فرمودند: «علمای شیعه در مرزهایی که شیطان و ایادی او در پشت آنها کمین کردهاند، پاسداری داده و آنها را از اینکه بر شیعیان ناتوان هجوم برند، بازمیدارند و اجازه نمیدهند که شیطان و پیروان او و دشمنان اهل بیت (ع) بر ضعفای شیعه تسلط یابند. پس هر کس از شیعیان ما که برای این موضوع نصب شود، از کسانی که با روم و تُرک و خزر در جهادند، هزار هزار مرتبه برتر است؛ زیرا او از ادیان شیعیان و دوستداران ما دفاع میکند، ولی آنها از بدنهای آنها»[۲۹][۳۰]
- تربیت منتظران براساس ابزارهای تربیتی معرفی شده توسط امامان (ع): امام عصر ابزارهای جهتدهی تربیتی را برای شخصیتهایی که با آرزوها و دردهای انتظار زندگی میکند را تعریف کرده است مانند متون، ادعیه، نامهنگاریها، مکاتبهها و پاسخ دادن به سؤالات مختلف و مورد ابتلا؛ اما نشر و تنظیم این متون برعهده علماست تا به وسیلۀ این عنصر مهم شکل گیری منتظران واقعی صورت پذیرد و بتوانند خالصانه خدا را عبادت کنند تا طبق همان متون ثواب اعمال آنها مانند کسانی باشند که امام عصر را درک کرده اند[۳۱].
- نکته پایانی اینکه شاید بزرگترین وظیفۀ فقیه و عالم قبل از همۀ این وظایف برای حفظ شعائر شیعه این باشد که فقیه باید نظام شیعی را به عنوان یک نظام فکری و عملی مرزبندی کند و برای آن از لحاظ عقیدتی و عملی با استفاده از میراث ارزشمند سخنان ائمه چهارچوبی ترسیم کند[۳۲].
نتیجه گیری
- در مجموع اگر بخواهیم وظیفۀ علما در قبال منتظران را در زمان غیبت و زمان ظهور تقسیم بندی کنیم، وظایف به سه بخش تقسیم میشود:
- تربیت نسل زمینهسازان ظهور در زمان غیبت.
- تربیت نسلی که تمکن علمی برای رسیدن به منتظران زمینه ساز را ندارند.
- تربیت نسلی که بعد از ظهور برای اطاعت و یاری امام احتیاج به کمک عالمان دینی دارند[۳۳].
- بنابراین، فقها به عنوان سکان دار مذهب شیعه در تمام اوقات در برابر شیعیان وظایفی خطیر داشتند لکن در زمان غیبت امام به علت شرایط خاص وظایفی مهم تر وخاص تر بر عهدۀ ایشان قرار میگیرد[۳۴].
پاسخها و دیدگاههای متفرقه
۱. آیتالله خامنهای؛ |
---|
۲. آیتالله جوادی آملی؛ |
---|
۳. آیتالله مصباح یزدی؛ |
---|
۴. حجت الاسلام و المسلمین موسوینسب؛ |
---|
۵. حجت الاسلام و المسلمین مهدویفرد؛ |
---|
۶. حجت الاسلام و المسلمین صالحنیا؛ |
---|
۷. حجت الاسلام و المسلمین انصاری؛ |
---|
۸. حجت الاسلام و المسلمین علینوری؛ |
---|
۹. آقای محمدی؛ |
---|
۱۰. آقای موسوی؛ |
---|
۱۱. آقای ربانی خوراسگانی؛ |
---|
۱۲. آقای یوسف مدن؛ |
---|
۱۳. سرکار خانم رجایی؛ |
---|
پرسشهای وابسته
- وظیفه مسلمانان نسبت به امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف شیعیان برای زمینهسازی ظهور در غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف شخصی شیعیان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف فردی شیعیان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف اجتماعی شیعیان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف شیعیان در حوزه امنیت اجتماعی در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف علما در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف دانشجویان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف مستمعان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف کنهسالان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف جوانان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف زنان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف ثروتمندان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف اقشار آسیبپذیر در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف حاکمان و فرماندهان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف نیروی انتظامی در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف توده مردم در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- وظایف عام مسلمانان نسبت به امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- مسلمانان نسبت به شناخت امام مهدی چه وظیفهای دارند؟ (پرسش)
- مسلمانان درباره تولی به امام مهدی چه وظیفهای دارند؟ (پرسش)
- مسلمانان نسبت به تبری از دشمنان امام مهدی چه وظیفهای دارند؟ (پرسش)
- مسلمانان نسبت به زیارت و یاد امام مهدی چه وظیفهای دارند؟ (پرسش)
- مسلمانان درباره دعا برای امام مهدی چه وظیفهای دارند؟ (پرسش)
- مسلمانان نسبت به اقتدا به سنت و سیره امام مهدی در امور استحبابی چه وظیفهای دارند؟ (پرسش)
- مسلمانان نسبت به انجام اعمال عبادی به نیابت از امام مهدی چه وظیفهای دارند؟ (پرسش)
- وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- آیا انتظار فرج از وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا صبر بر سختیهای دوران غیبت از وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا آمادگی و زمینهسازی برای ظهور از وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- انواع آمادگی برای ظهور کدامند؟ (پرسش)
- آمادگی و زمینهسازی برای ظهور امام مهدی در عرصه فکری و اعتقادی یا علمی و معرفتی چیست؟ و چگونه محقق میشود؟ (پرسش)
- آمادگی و زمینهسازی برای ظهور امام مهدی در عرصه روحی و روانی چیست؟ و چگونه محقق میشود؟ (پرسش)
- آمادگی و زمینهسازی برای ظهور امام مهدی در عرصه اخلاقی و رفتاری چیست؟ و چگونه محقق میشود؟ (پرسش)
- آمادگی و زمینهسازی برای ظهور امام مهدی در عرصه سیاسی چیست؟ و چگونه محقق میشود؟ (پرسش)
- آمادگی و زمینهسازی برای ظهور امام مهدی در عرصه اقتصادی چیست؟ و چگونه محقق میشود؟ (پرسش)
- آمادگی و زمینهسازی برای ظهور امام مهدی در عرصه نظامی و انتظامی چیست؟ و چگونه محقق میشود؟ (پرسش)
- انواع آمادگی برای ظهور کدامند؟ (پرسش)
- آیا پیروی از نواب عام از وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا دعا برای تعجیل فرج از وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا غمگین بودن در دوران غیبت و اشتیاق به ظهور از وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- آثار نزدیک شمردن ظهور چیست؟ (پرسش)
- آفات دور دانستن ظهور چیست؟ (پرسش)
- آرزوها چگونه در شخصیت منتظران امام مهدی تأثیر میگذارد؟ (پرسش)
- برای ایجاد ارتباط قلبی با امام مهدی به جز تکالیف شرعی و دینی چه اعمالی لازم است تا بفهمیم ایشان از ما راضی هستند؟ (پرسش)
- وظیفه جامعه اسلامی در برابر اخباری که از سوی امام مهدی میرسد چیست؟ (پرسش)
- امام مهدی از نوجوانان جامعه امروز چه انتظاری دارند؟ (پرسش)
- دانشآموزان چگونه باید منتظر امام مهدی باشند؟ (پرسش)
- چگونه میتوان برپایه خواست حقیقی امام مهدی عمل کرد؟ (پرسش)
- وظیفه مردم در عصر غیبت کبری برای برپایی عدالت چیست؟ (پرسش)
- آیا تکریم اماکن منسوب به امام مهدی از تکالیف عصر غیبت است؟ (پرسش)
- چرا رسیدگی به نیازهای مؤمنان مصداقی از برآوردن حوائج امام مهدی است؟ (پرسش)
- مرابطه با امام مهدی به چه معناست؟ (پرسش)
- آیا حفظ پیوند با مقام ولایت از وظایف خاص منتظران امام مهدی است؟ (پرسش)
- وظیفه مسلمانان نسبت به امام مهدی
- وظایف شخصی شیعیان در عصر غیبت
- وظایف شیعیان در عرصه امنیت اجتماعی
- وظایف علما در عصر غیبت
- وظایف دانشجویان در عصر غیبت
- وظایف مستمعان در عصر غیبت
- وظایف کهنسالان در عصر غیبت
- وظایف جوانان در عصر غیبت
- وظایف زنان در عصر غیبت
- وظایف حاکمان و فرماندهان در عصر غیبت
- وظایف نیروی انتظامی
- وظایف توده مردم در عصر غیبت
- وظایف اقشار آسیبپذیر در عصر غیبت
- وظایف عام منتظران
- وظایف خاص منتظران
- آثار نزدیک شمردن ظهور
- آفات دور دانستن ظهور
- تأثیر آرزوها در شخصیت منتظر
- ارتباط قلبی با امام مهدی
- انتظار امام مهدی از نوجوانان
- تکریم اماکن منسوب به امام مهدی
- مرابطه با امام مهدی
پانویس
- ↑ «"مَنْزِلَةُ الْفَقِیهِ فِی هَذَا الْوَقْتِ کَمَنْزِلَةِ الْأَنْبِیَاءِ فِی بَنِی إِسْرَائِیلَ"» بحارالانوار، ج ۷۵، ص ۳۴۶.
- ↑ ر.ک. موسوینسب، سید جعفر، دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ص۳۲۵ و ۳۲۶.
- ↑ ر.ک. موسوی، سید علی، فلسفه انتظار فرج با تأکید بر افضل اعمال بودن آن، ص ۲۴۵
- ↑ ر.ک: یوسف مدن، روانشناسی انتظار، ص ۲۱۷-۲۲۱.
- ↑ ر.ک. مهدویفرد، میرزا عباس، فلسفه انتظار، ص۱۷۹-۱۸۴.
- ↑ غرر الحکم، ص ۴۸ و بحار الانوار، ج ۲، ص ۵۲.
- ↑ ر.ک. جوادی آملی، عبدالله، امام مهدی موجود موعود، ص ۲۰۶-۲۰۷.
- ↑ البلد الامین، ص ۳۴۹.
- ↑ ر.ک. جوادی آملی، عبدالله، امام مهدی موجود موعود، ص ۲۰۶-۲۰۷.
- ↑ . ر.ک. مصباح یزدی، محمد تقی، آفتاب ولایت، ص۲۰۹- ۲۱۶.
- ↑ ر.ک.جوادی آملی، عبدالله، امام مهدی موجود موعود، ص ۲۰۶-۲۰۷.
- ↑ ر.ک. صالحنیا، یحیی؛ تنها بر فراز، ص ۱۳۸ ـ ۱۴۰.
- ↑ ر.ک. مصباح یزدی، محمد تقی، آفتاب ولایت، ص۲۰۹- ۲۱۶؛ یوسف مدن، روانشناسی انتظار، ص ۲۱۷-۲۲۱
- ↑ ر.ک. مصباح یزدی، محمد تقی، آفتاب ولایت، ص۲۰۹- ۲۱۶.
- ↑ ر.ک. مهدویفرد، میرزا عباس، فلسفه انتظار، ص۱۷۹-۱۸۴.
- ↑ ر.ک. مصباح یزدی، محمد تقی، آفتاب ولایت، ص۲۰۹- ۲۱۶.
- ↑ ر.ک. صالحنیا، یحیی؛ تنها بر فراز ص ۱۳۸ ـ ۱۴۰.
- ↑ ر.ک. مصباح یزدی، محمد تقی، آفتاب ولایت، ص۲۰۹- ۲۱۶.
- ↑ اصول کافی، ج ۱، ص ۳۱، ح ۲۹: «"وَ الْعَالِمُ بِزَمَانِهِ لَا تَهْجُمُ عَلَيْهِ اللَّوَابِس"»
- ↑ «"إِنَّ الْعَالِمَ إِذَا لَمْ یَعْمَلْ بِعِلْمِهِ زَلَّتْ مَوْعِظَتُهُ عَنِ الْقُلُوبِ کَمَا یَزِلُّ الْمَطَرُ عَنِ الصَّفَا"» اصول کافی، ج ۱، ص ۵۶، ح ۳.
- ↑ ر.ک. مهدویفرد، میرزا عباس، فلسفه انتظار، ص۱۷۹-۱۸۴.
- ↑ ر.ک. مهدویفرد، میرزا عباس، فلسفه انتظار، ص۱۷۹-۱۸۴.
- ↑ «"قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) رَجُلٌ رَاوِیَةٌ لِحَدِیثِکُمْ یَبُثُّ ذَلِکَ فِی النَّاسِ وَ یُشَدِّدُهُ فِی قُلُوبِهِمْ وَ قُلُوبِ شِیعَتِکُمْ وَ لَعَلَّ عَابِداً مِنْ شِیعَتِکُمْ لَیْسَتْ لَهُ هَذِهِ الرِّوَایَةُ أَیُّهُمَا أَفْضَلُ قَالَ الرَّاوِیَةُ لِحَدِیثِنَا یَشُدُّ بِهِ قُلُوبَ شِیعَتِنَا أَفْضَلُ مِنْ أَلْفِ عَابِدٍ"»؛ اصول کافی، ج ۱، ص ۴۰، ح ۹.
- ↑ ر.ک. موسوینسب، سید جعفر، دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ص۳۲۵ و ۳۲۶.
- ↑ ر.ک. علینوری، علی رضا، فرهنگ مهدویت و انتظار، ص ۶۲.
- ↑ ر.ک. مهدویفرد، میرزا عباس، فلسفه انتظار، ص۱۷۹-۱۸۴؛ صالحنیا، یحیی؛ تنها بر فراز، ص ۱۳۸ ـ ۱۴۰.
- ↑ «"قَالَ عَلِیُّ بْنُ مُحَمَّدٍ (ع) لَوْ لَا مَنْ یَبْقَی بَعْدَ غَیْبَةِ قَائِمِنَا (ع) مِنَ الْعُلَمَاءِ الدَّاعِینَ إِلَیْهِ وَ الدَّالِّینَ عَلَیْهِ وَ الذَّابِّینَ عَنْ دِینِهِ بِحُجَجِ اللَّهِ وَ الْمُنْقِذِینَ لِضُعَفَاءِ عِبَادِ اللَّهِ مِنْ شِبَاکِ إِبْلِیسَ وَ مَرَدَتِهِ وَ مِنْ فِخَاخِ النَّوَاصِبِ لَمَا بَقِیَ أَحَدٌ إِلَّا ارْتَدَّ عَنْ دِینِ اللَّهِ وَ لَکِنَّهُمُ الَّذِینَ یُمْسِکُونَ أَزِمَّةَ قُلُوبِ ضُعَفَاءِ الشِّیعَةِ کَمَا یُمْسِکُ صَاحِبُ السَّفِینَةِ سُکَّانَهَا أُولَئِکَ هُمُ الْأَفْضَلُونَ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ"»؛ بحارالانوار، ج ۲، ص ۶.
- ↑ ر.ک. موسوینسب، سید جعفر، دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ص۳۲۵، ۳۲۶؛ علینوری، علی رضا، فرهنگ مهدویت و انتظار، ص ۶۲؛ علینوری، علی رضا، فرهنگ مهدویت و انتظار، ص ۲۴۵؛ رجایی، محبوبه، مؤلفههای انتظار توانمند در قرآن کریم و سنت، ص ؟؟؟؛ انصاری، عبدالرحمن، وظایف منتظران امام عصر، ص ۳۷ ـ ۳۹؛ محمدی، ابراهیم، ضرورت توانمندی منتظران در قرآن کریم و حدیث، ص ۱۵۳ ـ ۱۵۴.
- ↑ «عُلَمَاءُ شِیعَتِنَا مُرَابِطُونَ فِی الثَّغْرِ الَّذِی یَلِی إِبْلِیسَ وَ عَفَارِیتَهُ یَمْنَعُوهُمْ عَنِ الْخُرُوجِ...»؛ طبرسی، احمد بن علی، احتجاج، ج۱، ص۸.
- ↑ ر.ک. ربانی خوراسگانی، محمد صادق، بررسی کارکردهای اجتماعی انتظار حضرت مهدی در ایران معاصر، ص ۱۱۳ ـ ۱۱۴.
- ↑ ر.ک: یوسف مدن، روانشناسی انتظار، ص ۲۱۷-۲۲۱.
- ↑ ر.ک. حسینی خامنهای، سید علی، ما منتظریم، ص۱۳۱.
- ↑ ر.ک: یوسف مدن، روانشناسی انتظار، ص ۲۱۷-۲۲۱
- ↑ ر.ک. مهدویفرد، میرزا عباس، فلسفه انتظار، ص۱۷۹-۱۸۴.
- ↑ پیام به کنگره جهانی هزاره شیخ مفید، ۲۸/۱/۱۳۷۲.
- ↑ حسینی خامنهای، سید علی، ما منتظریم، ص۱۳۱.
- ↑ ر.ک: غرر الحکم، ص ۴۸ و بحار الانوار، ج ۲، ص ۵۲.
- ↑ جوادی آملی، عبدالله، امام مهدی موجود موعود، ص 206-207.
- ↑ امامهادی (ع) دباره جایگاه والای عالمان متعهد در عصر غیبت امام زمان (ع) میفرماید: "اگر نبودند عالمانی که پس از غیبت قائم شما، مردم را به سوی حضرت، دعوت و راهنمایی، و با برهانهای الهی از دین او دفاع کنند و بندگان ضعیف خدا را از دام ابلیس و سرکشان و نواصب برهانند، هیچ کس باقی نمیماند، مگر آن که از دین خدا خارج میشد، ولی این عالمان، همانگونه که ناخدای کشتی، سکان کشتی را به دست میگیرد، زمام دلهای شیعیان ضعیف ما را به دست میگیرند: " أُولَئِكَ هُمُ الْأَفْضَلُونَ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَل"؛ همانا ایشان برترین افراد نزد خداوند عز و جل هستند؛ علامه مجلسی، بحارالأنوار، ج ۲، ص ۶، باب ۸، ح ۱۲.
- ↑ عالمان شیعیان ما، محافظ و نگهبان آن مرزهایی هستند که نفوذگاه ابلیس و پیروان جنی و انسی او است. این مرزبانان عقیده و ایمان، شیعیان ضعیف ما را از بی ایمانی و غلبه شیطان دور میدارند. آگاه باشید که هرکس برای چنین امر مهمی به پا خیزد، فضیلتش هزار هزار مرتبه از فضیلت جنگ و کارزار با تمام دشمنان اسلام بیشتر است؛ چرا که شر و بلا را از دین و بدن محبان ما دور میسازد؛ العاملی النباطی البیاظی، الصراط المستقیم، ج ۲، ص ۵۵؛ طبرسی، الاحتجاج، ص ۱۷؛ تفسیر امام حسن عسکری (ع)، ص ۲۴۳؛ علامه مجلسی، بحارالانوار، ج ۲، ص ۵.
- ↑ ایشان کسانی هستند که خداوند، هدایتشان کرده است؛ پس به هدایت ایشان اقتدا کن!؛ سوره انعام، ۹۰.
- ↑ مصباح یزدی، محمد تقی، آفتاب ولایت، ص۲۰۹- ۲۱۶.
- ↑ بحار، ج ۷۵، ص ۳۴۶، ح ۴، چاپ دار احیاء التراث العربیة، بیروت، چاپ سوم، ۱۴۰۳ ﻫ.ق
- ↑ کلینى، اصول کافى، ج ۲، ص ۴۴، ح ۱، دفتر نشر فرهنگ اهل بیت، ترجمه مصطفوى.
- ↑ موسوى اصفهانى، مکیال المکارم، ص ۳۶۳، انتشارات ایران نگین، چاپ ۱۳۸۱.
- ↑ کلینى، اصول کافى، ج ۱، ص ۴۰، ح ۹، چاپ دفتر نشر فرهنگ اهل بیت (ع).
- ↑ موسوینسب، سید جعفر، دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ص۳۲۵، ۳۲۶.
- ↑ «"مَنْزِلَةُ الْفَقِيهِ فِي هَذَا الْوَقْتِ كَمَنْزِلَةِ الْأَنْبِيَاءِ فِي بَنِي إِسْرَائِيلَ"»؛ بحار الانوار (دار احیاء التراث العربیة، بیروت، چاپ سوم، ۱۴۰۳) ص ۳۴۶، ح ۴.
- ↑ اصول کافی، ترجمه سید جواد مصطفوی، ج ۱، ص ۳۹.
- ↑ اصول کافی، ترجمه سید جواد مصطفوی، ج ۱، ص ۴۷، ح ۳.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۳، ص ۱۸۱، ح ۱۰.
- ↑ اصول کافی، پیشین، ج ۱، ص ۳۱، ح ۲۹.
- ↑ «"إِنَّ الْعَالِمَ إِذَا لَمْ يَعْمَلْ بِعِلْمِهِ زَلَّتْ مَوْعِظَتُهُ عَنِ الْقُلُوبِ كَمَا يَزِلُّ الْمَطَرُ عَنِ الصَّفَا"»؛ اصول کافی، پیشین، ج ۱، ص ۵۶، ح ۳.
- ↑ سوره فاطر، آیه۲۸.
- ↑ اصول کافی، پیشین، ج ۱، ص ۴۴، ح ۲.
- ↑ «"قَالَ عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدٍ (ع) لَوْ لَا مَنْ يَبْقَى بَعْدَ غَيْبَةِ قَائِمِنَا (ع) مِنَ الْعُلَمَاءِ الدَّاعِينَ إِلَيْهِ وَ الدَّالِّينَ عَلَيْهِ وَ الذَّابِّينَ عَنْ دِينِهِ بِحُجَجِ اللَّهِ وَ الْمُنْقِذِينَ لِضُعَفَاءِ عِبَادِ اللَّهِ مِنْ شِبَاكِ إِبْلِيسَ وَ مَرَدَتِهِ وَ مِنْ فِخَاخِ النَّوَاصِبِ لَمَا بَقِيَ أَحَدٌ إِلَّا ارْتَدَّ عَنْ دِينِ اللَّهِ وَ لَكِنَّهُمُ الَّذِينَ يُمْسِكُونَ أَزِمَّةَ قُلُوبِ ضُعَفَاءِ الشِّيعَةِ كَمَا يُمْسِكُ صَاحِبُ السَّفِينَةِ سُكَّانَهَا أُولَئِكَ هُمُ الْأَفْضَلُونَ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ"»؛ بحارالانوار، ج ۲، ص ۶.
- ↑ «"قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ (ع) رَجُلٌ رَاوِيَةٌ لِحَدِيثِكُمْ يَبُثُّ ذَلِكَ فِي النَّاسِ وَ يُشَدِّدُهُ فِي قُلُوبِهِمْ وَ قُلُوبِ شِيعَتِكُمْ وَ لَعَلَّ عَابِداً مِنْ شِيعَتِكُمْ لَيْسَتْ لَهُ هَذِهِ الرِّوَايَةُ أَيُّهُمَا أَفْضَلُ قَالَ الرَّاوِيَةُ لِحَدِيثِنَا يَشُدُّ بِهِ قُلُوبَ شِيعَتِنَا أَفْضَلُ مِنْ أَلْفِ عَابِدٍ"»؛ اصول کافی، ج ۱، ص ۴۰، ح ۹.
- ↑ «"أَشَدُّ مِنْ يُتْمِ الْيَتِيمِ الَّذِي انْقَطَعَ عَنْ أَبِيهِ يُتْمُ يَتِيمٍ انْقَطَعَ عَنْ إِمَامِهِ وَ لَا يَقْدِرُ عَلَى الْوُصُولِ إِلَيْهِ وَ لَا يَدْرِي كَيْفَ حُكْمُهُ فِيمَا يُبْتَلَى بِهِ مِنْ شَرَائِعِ دِينِهِ أَلَا فَمَنْ كَانَ مِنْ شِيعَتِنَا عَالِماً بِعُلُومِنَا وَ هَذَا الْجَاهِلُ بِشَرِيعَتِنَا الْمُنْقَطِعُ عَنْ مُشَاهَدَتِنَا يَتِيمٌ فِي حِجْرِهِ أَلَا فَمَنْ هَدَاهُ وَ أَرْشَدَهُ وَ عَلَّمَهُ شَرِيعَتَنَا كَانَ مَعَنَا فِي الرَّفِيقِ الْأَعْلَى"»؛ بحارالانوار، ج ۲، ص ۲.
- ↑ مهدویفرد، میرزا عباس، فلسفه انتظار، ص179-184.
- ↑ فرازی از زیارت جامعه کبیره.
- ↑ الغیبه، نعمانی، باب ۱۰، ص ۱۹۸.
- ↑ صالحنیا، یحیی؛ تنها بر فراز، ص 138-140.
- ↑ «لَوْ لَا مَنْ يَبْقَى بَعْدَ غَيْبَةِ قَائِمِكُمْ (ع) مِنَ الْعُلَمَاءِ الدَّاعِينَ إِلَيْهِ وَ الدَّالِّينَ عَلَيْهِ، وَ الذَّابِّينَ عَنْ دِينِهِ بِحُجَجِ اللَّهِ، وَ الْمُنْقِذِينَ لِضُعَفَاءِ عِبَادِ اللَّهِ مِنْ شِبَاكِ إِبْلِيسَ وَ مَرَدَتِهِ، وَ مِنْ فِخَاخِ النَّوَاصِبِ لَمَا بَقِيَ أَحَدٌ إِلَّا ارْتَدَّ عَنْ دِينِ اللَّهِ، وَ لَكِنَّهُمُ الَّذِينَ يُمْسِكُونَ أَزْمَةَ قُلُوبِ ضُعَفَاءِ الشِّيعَةِ كَمَا يُمْسِكُ صَاحِبُ السَّفِينَةِ سُكَّانَهَا- أُولَئِكَ هُمُ الْأَفْضَلُونَ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ»؛ محجة البیضا، ج۱، ص۳۲؛ منتخب الاثر، ص۲۲۳؛ معجم احادیث الامام المهدی (ع)، ج۴، ص۲۰۹ - ۲۰۸.
- ↑ محجة البیضاء، ج۱، ص۳۲.
- ↑ انصاری، عبدالرحمن، وظایف منتظران امام عصر، ص۳۷-۳۹.
- ↑ الاحتجاج، ج ۲، ص ۲۶۰.
- ↑ علینوری، علی رضا، فرهنگ مهدویت و انتظار، ص ۶۲.
- ↑ «لَوْ لَا مَنْ يَبْقَى بَعْدَ غَيْبَةِ قَائِمِكُمْ (ع) مِنَ الْعُلَمَاءِ الدَّاعِينَ إِلَيْهِ وَ الدَّالِّينَ عَلَيْهِ وَ الذَّابِّينَ عَنْ دِينِهِ بِحُجَجِ اللَّهِ وَ الْمُنْقِذِينَ لِضُعَفَاءِ عِبَادِ اللَّهِ مِنْ شِبَاكِ إِبْلِيسَ وَ مَرَدَتِهِ وَ مِنْ فِخَاخِ النَّوَاصِبِ لَمَا بَقِيَ أَحَدٌ إِلَّا ارْتَدَّ عَنْ دِينِ اللَّهِ وَ لَكِنَّهُمُ الَّذِينَ يُمْسِكُونَ أَزِمَّةَ قُلُوبِ ضُعَفَاءِ الشِّيعَةِ كَمَا يُمْسِكُ صَاحِبُ السَّفِينَةِ سُكَّانَهَا أُولَئِكَ هُمُ الْأَفْضَلُونَ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ»؛ طبرسی، فضل بن حسن، الاحتجاج، ج ۲، ص ۴۵۵؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج ۲، ص ۶.
- ↑ «مَنْ تَكَفَّلَ بِأَيْتَامِ آلِ مُحَمَّدٍ الْمُنْقَطِعِينَ عَنْ إِمَامِهِمْ- الْمُتَحَيِّرِينَ فِي جَهْلِهِمْ الْأُسَارَى فِي أَيْدِي شَيَاطِينِهِمْ وَ فِي أَيْدِي النَّوَاصِبِ مِنْ أَعْدَائِنَا فَاسْتَنْقَذَهُمْ مِنْهُمْ وَ أَخْرَجَهُمْ مِنْ حَيْرَتِهِمْ وَ قَهَرَ الشَّيَاطِينَ بِرَدِّ وَسَاوِسِهِمْ وَ قَهَرَ النَّاصِبِينَ بِحُجَجِ رَبِّهِمْ وَ دَلَائِلِ أَئِمَّتِهِمْ- لِيَحْفَظُوا عَهْدَ اللَّهِ عَلَى الْعِبَادِ بِأَفْضَلِ الْمَوَانِعِ بِأَكْثَرَ مِنْ فَضْلِ السَّمَاءِ عَلَى الْأَرْضِ وَ الْعَرْشِ وَ الْكُرْسِيِّ وَ الْحُجُبِ عَلَى السَّمَاءِ وَ فَضْلُهُمْ عَلَى الْعِبَادِ كَفَضْلِ الْقَمَرِ لَيْلَةَ الْبَدْرِ عَلَى أَخْفَى كَوْكَبٍ فِي السَّمَاءِ»؛ طبرسی، فضل بن حسن، الاحتجاج، ج ۱، ص ۱۷؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج ۲، ص ۶.
- ↑ محمدی، ابراهیم، ضرورت توانمندی منتظران در قرآن کریم و حدیث، ص ۱۵۳-۱۵۴.
- ↑ مجلسی، بحارالانوار، ج ٢، ص ۶.
- ↑ موسوی، سید علی، فلسفه انتظار فرج با تأکید بر افضل اعمال بودن آن، ص ۲۴۵.
- ↑ «لَوْ لَا مَنْ يَبْقَى بَعْدَ غَيْبَةِ قَائِمِكُمْ (ع) مِنَ الْعُلَمَاءِ الدَّاعِينَ إِلَيْهِ وَ الدَّالِّينَ عَلَيْهِ وَ الذَّابِّينَ عَنْ دِينِهِ...»؛ طبرسی، احمد بن علی، احتجاج، ج۱، ص۹.
- ↑ «عُلَمَاءُ شِيعَتِنَا مُرَابِطُونَ فِي الثَّغْرِ الَّذِي يَلِي إِبْلِيسَ وَ عَفَارِيتَهُ يَمْنَعُوهُمْ عَنِ الْخُرُوجِ...»؛ طبرسی، احمد بن علی، احتجاج، ج۱، ص۸.
- ↑ «مَنْ تَكَفَّلَ بِأَيْتَامِ آلِ مُحَمَّدٍ الْمُنْقَطِعِينَ عَنْ إِمَامِهِمْ، الْمُتَحَيِّرِينَ فِي جَهْلِهِمْ...»؛ طبرسی، احمد بن علی، احتجاج، ج۱، ص۹.
- ↑ ربانی خوراسگانی، محمد صادق، بررسی کارکردهای اجتماعی انتظار حضرت مهدی در ایران معاصر، ص ۱۱۳-۱۱۴.
- ↑ نقش تربیتی گروه علما در دوره غیبت کبری را در کتاب خود "بناء الشخصیة فی خطاب الامام المهدی (ع)" بحث کردهایم.
- ↑ یوسف مدن، روانشناسی انتظار، ص ۲۱۷-۲۲۱.
- ↑ « لَوْ لَا مَنْ يَبْقَى بَعْدَ غَيْبَةِ قَائِمِنَا مِنَ الْعُلَمَاءِ الدَّاعِينَ إِلَيْهِ وَ الدَّالِّينَ عَلَيْهِ وَ الذَّابِّينَ عَنْ دِينِهِ بِحُجَجِ اللَّهِ وَ الْمُنْقِذِينَ لِضُعَفَاءِ عِبَادِ اللَّهِ مِنْ شِبَاكِ إِبْلِيسَ وَ مَرَدَتِهِ... لَمَا بَقِيَ أَحَدٌ إِلَّا ارْتَدَّ عَنْ دِينِ اللَّهِ وَ لَكِنَّهُمُ الَّذِينَ يُمْسِكُونَ أَزِمَّةَ قُلُوبِ ضُعَفَاءِ الشِّيعَةِ كَمَا يُمْسِكُ صَاحِبُ السَّفِينَةِ سُكَّانَهَا أُولَئِكَ هُمُ الْأَفْضَلُونَ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ»؛ محجة البیضاء، ج ۱ ص ۳۲.
- ↑ رجایی، محبوبه، مؤلفههای انتظار توانمند در قرآن کریم و سنت.