محمد (امام مهدی): تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-{{پایان مدخل‌های وابسته}} +{{پایان مدخل‌ وابسته}}))
 
(۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مهدویت}}
{{مهدویت}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
*[[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} بیشتر با لقب یاد می‌‏شود، در برخی روایات نام‌‏هایی برای آن حضرت ذکر شده است.
* [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} بیشتر با لقب یاد می‌‏شود، در برخی روایات نام‌‏هایی برای آن حضرت ذکر شده است.
یکی از این نام‏‌ها محمد است. بر خلاف معمول، در روایاتی چند گفته شده است نام بردن آن حضرت به این نام جایز نیست. البته این، در حالی است که برخی روایات به روشنی از آن حضرت با این نام یاد کرده است.
یکی از این نام‏‌ها محمد است. بر خلاف معمول، در روایاتی چند گفته شده است نام بردن آن حضرت به این نام جایز نیست. البته این، در حالی است که برخی روایات به روشنی از آن حضرت با این نام یاد کرده است.
*این روایات متعارض، سبب دیدگاه‏‌های مختلفی شده است؛ گروهی با استناد به روایات حرمت، بردن این نام را ممنوع و حرام دانسته‏‌اند؛ عده‌‏ای جواز را مقید به زمان غیر از تقیه و ترس دانسته و برخی نیز با استناد به روایاتی که در آن‏ها نام آن حضرت به صراحت ذکر شده است، قائل به جواز شده‌‏اند؛ بنابراین می‏‌توان مستند روایی دیدگاه‌‏های فوق را چنین بیان کرد:
* این روایات متعارض، سبب دیدگاه‏‌های مختلفی شده است؛ گروهی با استناد به روایات حرمت، بردن این نام را ممنوع و حرام دانسته‏‌اند؛ عده‌‏ای جواز را مقید به زمان غیر از تقیه و ترس دانسته و برخی نیز با استناد به روایاتی که در آن‏ها نام آن حضرت به صراحت ذکر شده است، قائل به جواز شده‌‏اند؛ بنابراین می‏‌توان مستند روایی دیدگاه‌‏های فوق را چنین بیان کرد:
#روایاتی که حرمت را مربوط به هر زمان و هر مکان دانسته است؛
# روایاتی که حرمت را مربوط به هر زمان و هر مکان دانسته است؛
#روایاتی که حرمت را تا زمان ظهور [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} دانسته است؛
# روایاتی که حرمت را تا زمان ظهور [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} دانسته است؛
#روایاتی که نام بردن را فقط در شرایط تقیه و ترس بر آن حضرت جایز نمی‌‏داند؛
# روایاتی که نام بردن را فقط در شرایط تقیه و ترس بر آن حضرت جایز نمی‌‏داند؛
#روایاتی که بدون هیچ قیدی، نام بردن را جایز می‌‏داند و [[امامان]]{{عم}} و یارانشان نیز در آن‏ها به نام آن حضرت تصریح کرده‌‏اند.
# روایاتی که بدون هیچ قیدی، نام بردن را جایز می‌‏داند و [[امامان]] {{عم}} و یارانشان نیز در آن‏ها به نام آن حضرت تصریح کرده‌‏اند.
==انواع روایات درباره نام بردن [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ به نام محمد==
== انواع روایات درباره نام بردن [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}‏ به نام محمد ==
===روایات عدم جواز به صورت مطلق‏===
=== روایات عدم جواز به صورت مطلق‏===
*روایات دسته اول را می‌‏توان به گروه‌‏هایی چند تقسیم کرد:
* روایات دسته اول را می‌‏توان به گروه‌‏هایی چند تقسیم کرد:
#'''نام بردن حضرت با نام مخصوص برابر کفر است:''' [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: "صاحب این امر، کسی است که جز کافر، نام او را به اسم خودش نبرد"<ref>{{عربی|" صَاحِبُ‏ هذَا الْأَمْرِ لَايُسَمِّيهِ‏ بِاسْمِهِ‏ إِلَّا كَافِر‏ ‏‏"}}، محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۳۳۳، ح ۴</ref> این حدیث را [[شیخ صدوق]]<ref>[[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۶۴۸، ح ۱</ref> و [[مسعودی]]<ref> مسعودی، اثبات الوصیة، ص ۲۸۰</ref> نیز نقل کرده‏‌اند و اگر در منابع بعدی نیز ذکر شده، به طور عمده از این منابع است. این روایت صریح در حرمت است؛ اگرچه عده‌‏ای آن را حمل بر مبالغه کرده‌‏اند. برخی از شارحان کافی، درباره این حدیث گفته‌‏اند: شاید مراد از کافر در این روایت، کسی باشد که اوامر الهی را ترک و نواهی او را انجام می‌‏دهد؛ نه کسی که منکر پروردگار یا مشرک به او است. همچنین شاید این، مختص به زمان تقیه باشد؛ چرا که روایات فراوانی، به نام آن حضرت تصریح کرده است<ref> ر.ک: مولی صالح مازندرانی، شرح اصول الکافی، ج ۶، ص ۲۲۴</ref>. برخی دیگر از شارحان، همچنان بر استفاده حرمت از این‏گونه روایات پافشاری کرده‏‌اند<ref> ر.ک: محمد باقر مجلسی، مرآة العقول، ج ۴، صص ۱۸- ۱۶</ref>.  
# '''نام بردن حضرت با نام مخصوص برابر کفر است:''' [[امام صادق]] {{ع}} فرمود: "صاحب این امر، کسی است که جز کافر، نام او را به اسم خودش نبرد"<ref>{{عربی|" صَاحِبُ‏ هذَا الْأَمْرِ لَايُسَمِّيهِ‏ بِاسْمِهِ‏ إِلَّا كَافِر‏ ‏‏"}}، محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۳۳۳، ح ۴</ref> این حدیث را [[شیخ صدوق]]<ref>[[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۶۴۸، ح ۱</ref> و [[مسعودی]]<ref> مسعودی، اثبات الوصیة، ص ۲۸۰</ref> نیز نقل کرده‏‌اند و اگر در منابع بعدی نیز ذکر شده، به طور عمده از این منابع است. این روایت صریح در حرمت است؛ اگرچه عده‌‏ای آن را حمل بر مبالغه کرده‌‏اند. برخی از شارحان کافی، درباره این حدیث گفته‌‏اند: شاید مراد از کافر در این روایت، کسی باشد که اوامر الهی را ترک و نواهی او را انجام می‌‏دهد؛ نه کسی که منکر پروردگار یا مشرک به او است. همچنین شاید این، مختص به زمان تقیه باشد؛ چرا که روایات فراوانی، به نام آن حضرت تصریح کرده است<ref> ر. ک: مولی صالح مازندرانی، شرح اصول الکافی، ج ۶، ص ۲۲۴</ref>. برخی دیگر از شارحان، همچنان بر استفاده حرمت از این‏گونه روایات پافشاری کرده‏‌اند<ref> ر. ک: محمد باقر مجلسی، مرآة العقول، ج ۴، صص ۱۸- ۱۶</ref>.  
#'''نام بردن آن حضرت جایز نیست؛ همان‏گونه که ولادت او، مخفی است:''' [[امام کاظم]]{{ع}} فرمود: "او، فرزند سرور کنیزان است؛ کسی که ولادتش بر مردمان پوشیده و ذکر نامش بر آن‏ها روا نیست ...."<ref>{{عربی|" ذَلِكَ‏ ابْنُ‏ سَيِّدَةِ الْإِمَاءِ الَّذِي‏ تَخْفَى‏ عَلَى‏ النَّاسِ‏ وِلَادَتُهُ‏ وَ لَا يَحِلُ‏ لَهُمْ‏ تَسْمِيَتُهُ‏‏‏"}}، [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۳۶۸، ح ۶</ref>.
# '''نام بردن آن حضرت جایز نیست؛ همان‏گونه که ولادت او، مخفی است:''' [[امام کاظم]] {{ع}} فرمود: "او، فرزند سرور کنیزان است؛ کسی که ولادتش بر مردمان پوشیده و ذکر نامش بر آن‏ها روا نیست ...."<ref>{{عربی|" ذَلِكَ‏ ابْنُ‏ سَيِّدَةِ الْإِمَاءِ الَّذِي‏ تَخْفَى‏ عَلَى‏ النَّاسِ‏ وِلَادَتُهُ‏ وَ لَا يَحِلُ‏ لَهُمْ‏ تَسْمِيَتُهُ‏‏‏"}}، [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۳۶۸، ح ۶</ref>.
#'''نام بردن آن حضرت، جایز نیست؛ همان‏گونه که جسم او دیدنی نیست:''' [[داود بن قاسم جعفری]] گوید: از [[امام هادی]]{{ع}} شنیدم که فرمود: "جانشین پس از من فرزندم حسن است و شما با جانشین پس از جانشین من چگونه خواهید بود؟ گفتم: فدای شما شوم! چرا؟ فرمود: زیرا شما شخص او را نمی‌‏بینید و بردن نام او به اسمش بر شما روا نباشد. گفتم: پس چگونه او را یاد کنم؟» فرمود: بگویید: حجّت از آل محمد{{صل}}"<ref> {{عربی|" الْخَلَفُ‏ مِنْ‏ بَعْدِيَ‏ ابْنِيَ‏ الْحَسَنُ‏ فَكَيْفَ‏ لَكُمْ‏ بِالْخَلَفِ‏ مِنْ‏ بَعْدِ الْخَلَفِ‏ فَقُلْتُ وَ لِمَ جَعَلَنِيَ اللَّهُ فِدَاكَ فَقَالَ لِأَنَّكُمْ لَا تَرَوْنَ شَخْصَهُ وَ لَا يَحِلُّ لَكُمْ ذِكْرُهُ بِاسْمِهِ قُلْتُ وَ كَيْفَ نَذْكُرُهُ قَالَ قُولُوا الْحُجَّةُ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ {{صل}} ‏‏"}}، [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۳۸۱، ح ۵؛ کتاب الغیبة، ص ۲۰۲، ح ۱۶۹؛ مسعودی، اثبات الوصیة، ص ۲۷۸؛ فتال نیشابوری، روضة الواعظین، ص ۲۶۲؛ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۳۲۸، ح ۱۳</ref> در این دسته از روایات نیز به سبب وجود ضمایر مخاطب در {{عربی|" يَغِيبُ‏ عَنْكُمْ‏ ‏‏"}} و {{عربی|" لَا يَحِلُ‏ لَكُمْ ‏‏"}}، ممکن است گفته شود: حرمت، فقط متوجه مخاطبان آن حضرت بود و این، به دلیل فشارهایی است که ظالمان به سبب نام بردن حضرت بر شیعیان وارد می‏‌کردند<ref> ر. ک: مولی صالح مازندرانی، شرح اصول الکافی، ج ۶، ص ۲۲۴</ref>. از این دسته روایات، به دلیل وجود احتمالات، نمی‌‏توان حرمت را برای همگان به طور قطعی استفاده کرد.
# '''نام بردن آن حضرت، جایز نیست؛ همان‏گونه که جسم او دیدنی نیست:''' [[داود بن قاسم جعفری]] گوید: از [[امام هادی]] {{ع}} شنیدم که فرمود: "جانشین پس از من فرزندم حسن است و شما با جانشین پس از جانشین من چگونه خواهید بود؟ گفتم: فدای شما شوم! چرا؟ فرمود: زیرا شما شخص او را نمی‌‏بینید و بردن نام او به اسمش بر شما روا نباشد. گفتم: پس چگونه او را یاد کنم؟» فرمود: بگویید: حجّت از آل محمد {{صل}}"<ref> {{عربی|" الْخَلَفُ‏ مِنْ‏ بَعْدِيَ‏ ابْنِيَ‏ الْحَسَنُ‏ فَكَيْفَ‏ لَكُمْ‏ بِالْخَلَفِ‏ مِنْ‏ بَعْدِ الْخَلَفِ‏ فَقُلْتُ وَ لِمَ جَعَلَنِيَ اللَّهُ فِدَاكَ فَقَالَ لِأَنَّكُمْ لَا تَرَوْنَ شَخْصَهُ وَ لَا يَحِلُّ لَكُمْ ذِكْرُهُ بِاسْمِهِ قُلْتُ وَ كَيْفَ نَذْكُرُهُ قَالَ قُولُوا الْحُجَّةُ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ {{صل}} ‏‏"}}، [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۳۸۱، ح ۵؛ کتاب الغیبة، ص ۲۰۲، ح ۱۶۹؛ مسعودی، اثبات الوصیة، ص ۲۷۸؛ فتال نیشابوری، روضة الواعظین، ص ۲۶۲؛ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۳۲۸، ح ۱۳</ref> در این دسته از روایات نیز به سبب وجود ضمایر مخاطب در {{عربی|" يَغِيبُ‏ عَنْكُمْ‏ ‏‏"}} و {{عربی|" لَا يَحِلُ‏ لَكُمْ ‏‏"}}، ممکن است گفته شود: حرمت، فقط متوجه مخاطبان آن حضرت بود و این، به دلیل فشارهایی است که ظالمان به سبب نام بردن حضرت بر شیعیان وارد می‏‌کردند<ref> ر. ک: مولی صالح مازندرانی، شرح اصول الکافی، ج ۶، ص ۲۲۴</ref>. از این دسته روایات، به دلیل وجود احتمالات، نمی‌‏توان حرمت را برای همگان به طور قطعی استفاده کرد.
#'''کسی که آن حضرت را بین مردم نام ببرد، ملعون است:''' با این مضمون، توقیعی از [[امام عصر]]{{ع}} صادر شده است که می‏‌فرماید: "لعنت خدا بر کسی که مرا در میان جمعی از مردم نام برد!"<ref>{{عربی|" مَنْ‏ سَمَّانِي‏ فِي‏ مَجْمَعٍ‏ مِنَ‏ النَّاسِ‏ فَعَلَيْهِ‏ لَعْنَةُ اللَّهِ‏ ‏‏"}}، مولی صالح مازندرانی، شرح اصول الکافی، ج ۲، ص ۴۸۳، ح ۳</ref> در این روایت نیز احتمالاتی وجود دارد. ممکن است مقصود روایت، دوران غیبت صغرا باشد؛ یعنی، زمانی که آن حضرت میان جمعی حضور می‏‌یافتند و اگر کسی نام او را افشا می‌‏کرد، موجب فاش شدن اسرار می‌‏شد و خطری متوجه آن حضرت می‌‏گردید؛ وگرنه صرف نام بردن- بدون اشاره به وجود ظاهری آن حضرت ایشان- مایه ضرر و زیانی نخواهد شد. احتمال دیگر این‏که مقصود از {{عربی|" فِي‏ مَجْمَعٍ‏ مِنَ‏ النَّاسِ‏‏ ‏‏"}} مخالفان و [[اهل سنت]] باشد.
# '''کسی که آن حضرت را بین مردم نام ببرد، ملعون است:''' با این مضمون، توقیعی از [[امام عصر]] {{ع}} صادر شده است که می‏‌فرماید: "لعنت خدا بر کسی که مرا در میان جمعی از مردم نام برد!"<ref>{{عربی|" مَنْ‏ سَمَّانِي‏ فِي‏ مَجْمَعٍ‏ مِنَ‏ النَّاسِ‏ فَعَلَيْهِ‏ لَعْنَةُ اللَّهِ‏ ‏‏"}}، مولی صالح مازندرانی، شرح اصول الکافی، ج ۲، ص ۴۸۳، ح ۳</ref> در این روایت نیز احتمالاتی وجود دارد. ممکن است مقصود روایت، دوران غیبت صغرا باشد؛ یعنی، زمانی که آن حضرت میان جمعی حضور می‏‌یافتند و اگر کسی نام او را افشا می‌‏کرد، موجب فاش شدن اسرار می‌‏شد و خطری متوجه آن حضرت می‌‏گردید؛ وگرنه صرف نام بردن- بدون اشاره به وجود ظاهری آن حضرت ایشان- مایه ضرر و زیانی نخواهد شد. احتمال دیگر این‏که مقصود از {{عربی|" فِي‏ مَجْمَعٍ‏ مِنَ‏ النَّاسِ‏‏ ‏‏"}} مخالفان و [[اهل سنت]] باشد.
===روایات عدم جواز تا هنگام ظهور===
=== روایات عدم جواز تا هنگام ظهور ===
*[[محمد بن زیاد ازدی]] از [[امام موسی بن جعفر]]{{ع}} درباره [[امام مهدی|امام غایب]]{{ع}} نقل کرده است: " کسی که ولادتش بر مردمان پوشیده و ذکر نامش بر آن‏ها روا نیست، تا آن‏گاه که خدای تعالی او را ظاهر ساخته و زمین را از عدل و داد آکنده سازد؛ همان‏گونه که پر از ظلم و جور شده باشد"<ref>{{عربی|" تَخْفَى‏ عَلَى‏ النَّاسِ‏ وِلَادَتُهُ‏ وَ لَا تَحِلُ‏ لَهُمْ‏ تَسْمِيَتُهُ‏ حَتَّى‏ يُظْهِرَهُ‏ اللَّهُ‏ فَيَمْلَأَ الْأَرْضَ‏ عَدْلًا وَ قِسْطاً كَمَا مُلِئَتْ‏ جَوْراً وَ ظُلْماً‏ ‏‏"}}، [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۳۶۸، ح ۶.</ref>.
* [[محمد بن زیاد ازدی]] از [[امام موسی بن جعفر]] {{ع}} درباره [[امام مهدی|امام غایب]] {{ع}} نقل کرده است: " کسی که ولادتش بر مردمان پوشیده و ذکر نامش بر آن‏ها روا نیست، تا آن‏گاه که خدای تعالی او را ظاهر ساخته و زمین را از عدل و داد آکنده سازد؛ همان‏گونه که پر از ظلم و جور شده باشد"<ref>{{عربی|" تَخْفَى‏ عَلَى‏ النَّاسِ‏ وِلَادَتُهُ‏ وَ لَا تَحِلُ‏ لَهُمْ‏ تَسْمِيَتُهُ‏ حَتَّى‏ يُظْهِرَهُ‏ اللَّهُ‏ فَيَمْلَأَ الْأَرْضَ‏ عَدْلًا وَ قِسْطاً كَمَا مُلِئَتْ‏ جَوْراً وَ ظُلْماً‏ ‏‏"}}، [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۳۶۸، ح ۶.</ref>.
*[[عبد العظیم حسنی]] گوید: [[امام هادی]]{{ع}} فرمود: "... و پس از من، پسرم حسن است و مردم، با جانشین او چگونه باشند؟ گفتم: فدای شما شوم برای چه؟ فرمود: زیرا شخص او را نمی‌‏بینند و بردن نام او روا نباشد، تا آن‏که قیام کند و زمین را پر از عدل ‏و داد نماید ...."<ref> {{عربی|" وَ مِنْ بَعْدِي الْحَسَنُ ابْنِي فَكَيْفَ لِلنَّاسِ بِالْخَلَفِ مِنْ بَعْدِهِ قَالَ فَقُلْتُ وَ كَيْفَ ذَاكَ يَا مَوْلَايَ قَالَ لِأَنَّهُ لَا يُرَى شَخْصُهُ وَ لَا يَحِلُّ ذِكْرُهُ بِاسْمِهِ‏ حَتَّى‏ يَخْرُجَ‏ فَيَمْلَأَ الْأَرْضَ‏ قِسْطاً وَ عَدْلًا ‏‏"}}، [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۳۷۹، ح ۱</ref>
* [[عبد العظیم حسنی]] گوید: [[امام هادی]] {{ع}} فرمود: "... و پس از من، پسرم حسن است و مردم، با جانشین او چگونه باشند؟ گفتم: فدای شما شوم برای چه؟ فرمود: زیرا شخص او را نمی‌‏بینند و بردن نام او روا نباشد، تا آن‏که قیام کند و زمین را پر از عدل ‏و داد نماید ...."<ref> {{عربی|" وَ مِنْ بَعْدِي الْحَسَنُ ابْنِي فَكَيْفَ لِلنَّاسِ بِالْخَلَفِ مِنْ بَعْدِهِ قَالَ فَقُلْتُ وَ كَيْفَ ذَاكَ يَا مَوْلَايَ قَالَ لِأَنَّهُ لَا يُرَى شَخْصُهُ وَ لَا يَحِلُّ ذِكْرُهُ بِاسْمِهِ‏ حَتَّى‏ يَخْرُجَ‏ فَيَمْلَأَ الْأَرْضَ‏ قِسْطاً وَ عَدْلًا ‏‏"}}، [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۳۷۹، ح ۱</ref>
===روایات جواز بدون بیم خطر===
=== روایات جواز بدون بیم خطر ===
*در این دسته از روایات، به علت نام نبردن حضرت اشاره شده است. در این صورت، اگر آن علت وجود نداشته باشد، نهی نیز ساقط است.
* در این دسته از روایات، به علت نام نبردن حضرت اشاره شده است. در این صورت، اگر آن علت وجود نداشته باشد، نهی نیز ساقط است.
*[[امام باقر]]{{ع}} در پاسخ [[ابو خالد کابلی]] که از نام [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ پرسیده بود، فرمود:
* [[امام باقر]] {{ع}} در پاسخ [[ابو خالد کابلی]] که از نام [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}‏ پرسیده بود، فرمود:
به خدا سوگند ای ابا خالد! پرسش سختی پرسیدی که مرا به تکلیف و زحمت می‏‌اندازد؛ همانا از امری پرسیدی که هرگز آن را به هیچ کس نگفته‏‌ام و اگر آن را به کسی گفته بودم، به طور مسلم، به تو می‏‌گفتم. همانا تو از من چیزی را پرسیدی که اگر بنی فاطمه او را بشناسند، حرص ورزند که او را قطعه قطعه کنند<ref> {{عربی|" سَأَلْتَنِي‏ وَ اللَّهِ‏ يَا أَبَا خَالِدٍ عَنْ‏ سُؤَالٍ‏ مُجْهِدٍ وَ لَقَدْ سَأَلْتَنِي عَنْ أَمْرٍ مَا كُنْتُ مُحَدِّثاً بِهِ أَحَداً وَ لَوْ كُنْتُ مُحَدِّثاً بِهِ أَحَداً لَحَدَّثْتُكَ وَ لَقَد سَأَلْتَنِي عَنْ أَمْرٍ لَوْ أَنَّ بَنِي فَاطِمَةَ عَرَفُوهُ حَرَصُوا عَلَى أَنْ يَقْطَعُوهُ بَضْعَةً بَضْعَة"}}، نعمانی، الغیبة، ص ۲۸۸، ح ۲ و نیز ر.ک: شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۳۳۳، ح ۲۸۸</ref>.  
به خدا سوگند ای ابا خالد! پرسش سختی پرسیدی که مرا به تکلیف و زحمت می‏‌اندازد؛ همانا از امری پرسیدی که هرگز آن را به هیچ کس نگفته‏‌ام و اگر آن را به کسی گفته بودم، به طور مسلم، به تو می‏‌گفتم. همانا تو از من چیزی را پرسیدی که اگر بنی فاطمه او را بشناسند، حرص ورزند که او را قطعه قطعه کنند<ref> {{عربی|" سَأَلْتَنِي‏ وَ اللَّهِ‏ يَا أَبَا خَالِدٍ عَنْ‏ سُؤَالٍ‏ مُجْهِدٍ وَ لَقَدْ سَأَلْتَنِي عَنْ أَمْرٍ مَا كُنْتُ مُحَدِّثاً بِهِ أَحَداً وَ لَوْ كُنْتُ مُحَدِّثاً بِهِ أَحَداً لَحَدَّثْتُكَ وَ لَقَد سَأَلْتَنِي عَنْ أَمْرٍ لَوْ أَنَّ بَنِي فَاطِمَةَ عَرَفُوهُ حَرَصُوا عَلَى أَنْ يَقْطَعُوهُ بَضْعَةً بَضْعَة"}}، نعمانی، الغیبة، ص ۲۸۸، ح ۲ و نیز ر. ک: شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۳۳۳، ح ۲۸۸</ref>.  
*از این روایت استفاده می‌‏شود که اگر خطری برای حضرت پیش نیاید، دانستن و نقل نام آن حضرت، بی‌‏اشکال است. از [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ در توقیعی آمده است: پس به درستی که آنان اگر اسم را بدانند، آن را رایج ساخته و اگر بر مکان آگاهی یابند، آن را نشان خواهند داد<ref> {{عربی|" فَإِنَّهُمْ إِنْ وَقَفُوا عَلَى الِاسْمِ أَذَاعُوهُ وَ إِنْ‏ وَقَفُوا عَلَى‏ الْمَكَانِ‏ دَلُّوا عَلَيْهِ‏"}}، شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۳۶۴، ح ۳۳۱</ref>.  
* از این روایت استفاده می‌‏شود که اگر خطری برای حضرت پیش نیاید، دانستن و نقل نام آن حضرت، بی‌‏اشکال است. از [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}‏ در توقیعی آمده است: پس به درستی که آنان اگر اسم را بدانند، آن را رایج ساخته و اگر بر مکان آگاهی یابند، آن را نشان خواهند داد<ref> {{عربی|" فَإِنَّهُمْ إِنْ وَقَفُوا عَلَى الِاسْمِ أَذَاعُوهُ وَ إِنْ‏ وَقَفُوا عَلَى‏ الْمَكَانِ‏ دَلُّوا عَلَيْهِ‏"}}، شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۳۶۴، ح ۳۳۱</ref>.  
*شیخ [[حر عاملی]] ذیل این روایت نوشته است: "این دلالت می‌‏کند نهی، به ترس و ترتب مفسده اختصاص دارد<ref> حر عاملی، وسائل الشیعة، ج ۱۶، ص ۲۴۰</ref>. این دسته از روایات، در مورد ترس و تقیه است و با منتفی شدن آن، حرمت نام بردن نیز منتفی خواهد شد".
* شیخ [[حر عاملی]] ذیل این روایت نوشته است: "این دلالت می‌‏کند نهی، به ترس و ترتب مفسده اختصاص دارد<ref> حر عاملی، وسائل الشیعة، ج ۱۶، ص ۲۴۰</ref>. این دسته از روایات، در مورد ترس و تقیه است و با منتفی شدن آن، حرمت نام بردن نیز منتفی خواهد شد".
===روایات جواز نام بردن‏===
=== روایات جواز نام بردن‏===
*در روایات فراوانی وقتی سخن از [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ به میان آمده، به نام آن حضرت تصریح شده است. در این‏جا به بعضی از این روایات، اشاره می‏‌کنیم:
* در روایات فراوانی وقتی سخن از [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}‏ به میان آمده، به نام آن حضرت تصریح شده است. در این‏جا به بعضی از این روایات، اشاره می‏‌کنیم:
*[[شیخ صدوق]] از [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}}، نقل کرده است: "[[رسول گرامی اسلام]]{{صل}}، نام [[امامان]] بعد از [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}} را یکی پس از دیگری برای آن حضرت برشمرد، تا این‏که فرمود: مهدی امتم در میان ایشان محمد است که زمین را از عدل ‏وداد آکنده سازد ...."<ref>{{عربی|" مَهْدِيُ‏ أُمَّتِي‏ مُحَمَّدٌ الَّذِي‏ يَمْلَأُ الْأَرْضَ‏ قِسْطاً وَ عَدْلًا ‏"}}، [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۱، ص ۲۸۴، ح ۳۷</ref>
* [[شیخ صدوق]] از [[امام علی|حضرت علی]] {{ع}}، نقل کرده است: "[[رسول گرامی اسلام]] {{صل}}، نام [[امامان]] بعد از [[امام علی|حضرت علی]] {{ع}} را یکی پس از دیگری برای آن حضرت برشمرد، تا این‏که فرمود: مهدی امتم در میان ایشان محمد است که زمین را از عدل ‏وداد آکنده سازد ...."<ref>{{عربی|" مَهْدِيُ‏ أُمَّتِي‏ مُحَمَّدٌ الَّذِي‏ يَمْلَأُ الْأَرْضَ‏ قِسْطاً وَ عَدْلًا ‏"}}، [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۱، ص ۲۸۴، ح ۳۷</ref>
*[[شیخ صدوق]] آورده است که [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}} بر فراز منبر درباره [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ فرمود: "برای او دو نام است: یکی نهان و دیگری آشکار؛ اما نهان، احمد و نام آشکار، محمد است"<ref>{{عربی|" لَهُ اسْمَانِ اسْمٌ‏ يَخْفَى‏ وَ اسْمٌ‏ يَعْلُنُ‏ فَأَمَّا الَّذِي يَخْفَى فَأَحْمَدُ وَ أَمَّا الَّذِي يَعْلُنُ فَمُحَمَّدٌ ‏"}}، [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۶۵۳، ح ۱۷؛ ر. ک: طبرسی، اعلام الوری، ص ۴۶۵؛ شیخ حر عاملی، وسائل الشیعة، ج ۱۶، ص ۲۴۴</ref>.
* [[شیخ صدوق]] آورده است که [[امام علی|حضرت علی]] {{ع}} بر فراز منبر درباره [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}‏ فرمود: "برای او دو نام است: یکی نهان و دیگری آشکار؛ اما نهان، احمد و نام آشکار، محمد است"<ref>{{عربی|" لَهُ اسْمَانِ اسْمٌ‏ يَخْفَى‏ وَ اسْمٌ‏ يَعْلُنُ‏ فَأَمَّا الَّذِي يَخْفَى فَأَحْمَدُ وَ أَمَّا الَّذِي يَعْلُنُ فَمُحَمَّدٌ ‏"}}، [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۶۵۳، ح ۱۷؛ ر. ک: طبرسی، اعلام الوری، ص ۴۶۵؛ شیخ حر عاملی، وسائل الشیعة، ج ۱۶، ص ۲۴۴</ref>.
*از موارد دیگری که قائلان به جواز نام بردن حضرت، بدان اشاره کرده‌‏اند، حدیث [[لوح حضرت زهرا]]{{س}} است<ref>{{عربی|" وَ أُكْمِلُ‏ ذَلِكَ‏ بِابْنِهِ‏ م‏ح‏م‏د رَحْمَةً لِلْعَالَمِينَ‏ عَلَيْهِ‏ كَمَالُ‏ مُوسَى‏ وَ بَهَاءُ عِيسَى‏ وَ صَبْرُ أَيُّوب‏‏"}}، محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۵۲۷، ح ۳</ref>.
* از موارد دیگری که قائلان به جواز نام بردن حضرت، بدان اشاره کرده‌‏اند، حدیث [[لوح حضرت زهرا]] {{س}} است<ref>{{عربی|" وَ أُكْمِلُ‏ ذَلِكَ‏ بِابْنِهِ‏ م‏ح‏م‏د رَحْمَةً لِلْعَالَمِينَ‏ عَلَيْهِ‏ كَمَالُ‏ مُوسَى‏ وَ بَهَاءُ عِيسَى‏ وَ صَبْرُ أَيُّوب‏‏"}}، محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۵۲۷، ح ۳</ref>.
*از [[امام عسکری]]{{ع}} در موارد فراوانی نقل شده که به نام آن حضرت تصریح کرده است. زمانی که مادر [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ به ایشان حامله شد، [[امام عسکری]]{{ع}} به او فرمود: "تو حامل پسری هستی که نامش محمد است و او قائم پس از من است"<ref> اربلی، کشف الغمة، ج ۲، ص ۴۷۵</ref>.  
* از [[امام عسکری]] {{ع}} در موارد فراوانی نقل شده که به نام آن حضرت تصریح کرده است. زمانی که مادر [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}‏ به ایشان حامله شد، [[امام عسکری]] {{ع}} به او فرمود: "تو حامل پسری هستی که نامش محمد است و او قائم پس از من است"<ref> اربلی، کشف الغمة، ج ۲، ص ۴۷۵</ref>.  
*افزون بر روایت‏‌های یاد شده در دعاهای فراوانی نیز از [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ با عنوان محمد یاد شده است<ref> سید بن طاووس، اقبال الاعمال، ص ۵۸</ref>.  
* افزون بر روایت‏‌های یاد شده در دعاهای فراوانی نیز از [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}‏ با عنوان محمد یاد شده است<ref> سید بن طاووس، اقبال الاعمال، ص ۵۸</ref>.  
*برخی از بزرگان معاصر، پس از نقل چهار گروه روایات یاد شده، نوشته است: شکی نیست که قول به منع نام بردن از روی تعبّد، خالی از تحقیق است؛ اگرچه برخی از بزرگان بدان تصریح کرده‏‌اند ... ظاهر این است که منع، دایر مدار وجود ملاک تقیه است. بنابراین نام بردن از آن حضرت به این نام در زمان ما هیچ منعی ندارد. به علاوه دسته چهارم روایات که بر جواز دلالت می‌‏کرد، از دسته‌‏های دیگر به مراتب، هم از نظر عدد بیشتر و هم از نظر دلالت اقوا است.
* برخی از بزرگان معاصر، پس از نقل چهار گروه روایات یاد شده، نوشته است: شکی نیست که قول به منع نام بردن از روی تعبّد، خالی از تحقیق است؛ اگرچه برخی از بزرگان بدان تصریح کرده‏‌اند ... ظاهر این است که منع، دایر مدار وجود ملاک تقیه است. بنابراین نام بردن از آن حضرت به این نام در زمان ما هیچ منعی ندارد. به علاوه دسته چهارم روایات که بر جواز دلالت می‌‏کرد، از دسته‌‏های دیگر به مراتب، هم از نظر عدد بیشتر و هم از نظر دلالت اقوا است.
*آن‏گاه نتیجه می‏‌گیرد: حرمت تنها هنگام تقیه بوده و تنها راه جمع بین روایات همین قول است؛ وگرنه باید هردو دسته روایت را قبول نکنیم و به اصطلاح، از اعتبار ساقط بدانیم یا قائل به تخییر شویم- اگر بگوییم روایات ظنی هستند- و حاصل این هم چنین می‏شود که به جواز قائل شویم.
* آن‏گاه نتیجه می‏‌گیرد: حرمت تنها هنگام تقیه بوده و تنها راه جمع بین روایات همین قول است؛ وگرنه باید هردو دسته روایت را قبول نکنیم و به اصطلاح، از اعتبار ساقط بدانیم یا قائل به تخییر شویم- اگر بگوییم روایات ظنی هستند- و حاصل این هم چنین می‏شود که به جواز قائل شویم.
*در پایان قوی‏‌ترین قرینه بر نظر خود "جواز نام بردن" را همان دسته چهارم از روایات دانسته، احتیاط را نیز لازم نمی‌‏داند<ref>ر. ک: ناصر مکارم شیرازی، القواعد الفقهیة، ج ۱، ص ۵۰۴</ref>.  
* در پایان قوی‏‌ترین قرینه بر نظر خود "جواز نام بردن" را همان دسته چهارم از روایات دانسته، احتیاط را نیز لازم نمی‌‏داند<ref>ر. ک: ناصر مکارم شیرازی، القواعد الفقهیة، ج ۱، ص ۵۰۴</ref>.  
*با توجه به آنچه ذکر شد به نظر می‌‏رسد، در زمان [[غیبت کبرا]] اگر نام بردن آن حضرت موجب ضرر و زیان نشود، جایز است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۳۷۶ ۳۸۱.</ref>.
* با توجه به آنچه ذکر شد به نظر می‌‏رسد، در زمان [[غیبت کبرا]] اگر نام بردن آن حضرت موجب ضرر و زیان نشود، جایز است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۳۷۶ ۳۸۱.</ref>.
==محمد در موعودنامه==
== محمد در موعودنامه ==
*اسم اصلی و نام اولی الهی آن حضرت است. در اخبار متواتره خاصه و عامه است که [[رسول خدا]] {{صل}} فرمود: "مهدی، همنام من است". در خبر لوح، متواتر معنوی است که جابر برای [[حضرت باقر]] {{ع}} نقل کرد که آن -لوح- را نزد صدیقه طاهره {{س}} دید. آن را خدای عز و جل برای [[رسول خدا]] {{صل}} هدیه کرده بود و در آن، اسامی اوصیای آن حضرت ثبت بود. به روایت صدوق در "کمال الدین" و "عیون الاخبار" اسامی [[حضرت مهدی]] {{ع}}، این‌چنین ضبط‍‌ شده بود: {{عربی|"ابوالقاسم محمد بن الحسن، هو حجة الله القائم"}}<ref>نجم الثاقب، باب دوم.</ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۶۱۷.</ref>.
* اسم اصلی و نام اولی الهی آن حضرت است. در اخبار متواتره خاصه و عامه است که [[رسول خدا]] {{صل}} فرمود: "مهدی، همنام من است". در خبر لوح، متواتر معنوی است که جابر برای [[حضرت باقر]] {{ع}} نقل کرد که آن -لوح- را نزد صدیقه طاهره {{س}} دید. آن را خدای عز و جل برای [[رسول خدا]] {{صل}} هدیه کرده بود و در آن، اسامی اوصیای آن حضرت ثبت بود. به روایت صدوق در "کمال الدین" و "عیون الاخبار" اسامی [[حضرت مهدی]] {{ع}}، این‌چنین ضبط‍‌ شده بود: {{عربی|"ابوالقاسم محمد بن الحسن، هو حجة الله القائم"}}<ref>نجم الثاقب، باب دوم.</ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۶۱۷.</ref>.
==محمد در فرهنگنامه آخر الزمان==
== محمد در فرهنگنامه آخر الزمان ==
*[[رسول خدا]]{{صل}} فرمود: [[مهدی]]{{ع}} از [[اولاد]] من می‌باشد و اسم او مانند من ([[محمد]]) است و [[کنیه]] او مانند [[کنیه]] من ([[ابوالقاسم]]) است و شبیه‌ترین [[مردم]] به من خواهد بود، چه در [[رفتار]] و چه در [[شمایل]] و صورت ظاهری<ref>یأتی: ص ۳۲ و المهدی الموعود المنتظر: ج ۱ ص ۲۷۲.</ref>. [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: آن [[فرزند]] [[نیکو]] و [[پسندیده]] ([[مهدی]]{{ع}}) از [[اولاد]] من خواهد بود و او [[مهدی]] ([[نجات‌دهنده]]) است و نام او [[محمد]] و کنیه‌اش [[ابوالقاسم]] است و در [[آخرالزمان]] [[قیام]] خواهد کرد و نام مادرش «[[صیقل]]» می‌باشد<ref>المهدی الموعود المنتظر: ج ۱، ص ۲۸۵.</ref>.  
* [[رسول خدا]] {{صل}} فرمود: [[مهدی]] {{ع}} از [[اولاد]] من می‌باشد و اسم او مانند من ([[محمد]]) است و [[کنیه]] او مانند [[کنیه]] من ([[ابوالقاسم]]) است و شبیه‌ترین [[مردم]] به من خواهد بود، چه در [[رفتار]] و چه در [[شمایل]] و صورت ظاهری<ref>یأتی: ص ۳۲ و المهدی الموعود المنتظر: ج ۱ ص ۲۷۲.</ref>. [[امام صادق]] {{ع}} فرمود: آن [[فرزند]] [[نیکو]] و [[پسندیده]] ([[مهدی]] {{ع}}) از [[اولاد]] من خواهد بود و او [[مهدی]] ([[نجات‌دهنده]]) است و نام او [[محمد]] و کنیه‌اش [[ابوالقاسم]] است و در [[آخرالزمان]] [[قیام]] خواهد کرد و نام مادرش «[[صیقل]]» می‌باشد<ref>المهدی الموعود المنتظر: ج ۱، ص ۲۸۵.</ref>.  
[[امام صادق]]{{ع}} فرمود: [[صاحب الامر]] ([[حضرت مهدی]]{{ع}}) شخصی است که نام اصلی او را جز [[کافر]] بر زبان نمی‌آورد<ref>کمال الدین: ص ۶۰۷ و یأتی: ص ۳۳.</ref>.  
[[امام صادق]] {{ع}} فرمود: [[صاحب الامر]] ([[حضرت مهدی]] {{ع}}) شخصی است که نام اصلی او را جز [[کافر]] بر زبان نمی‌آورد<ref>کمال الدین: ص ۶۰۷ و یأتی: ص ۳۳.</ref>.  


[[امام مهدی]]{{ع}} در نامه‌ای فرمودند: [[ملعون]] است، [[ملعون]] است، کسی که در محفلی از [[مردم]] اسم مرا ببرد<ref>احتجاج طبرسی: توقیعات حضرت.</ref>.  
[[امام مهدی]] {{ع}} در نامه‌ای فرمودند: [[ملعون]] است، [[ملعون]] است، کسی که در محفلی از [[مردم]] اسم مرا ببرد<ref>احتجاج طبرسی: توقیعات حضرت.</ref>.  
«[[محمد]]» نام اصلی [[حضرت]] است که [[خداوند]] این نام را برای آن [[حضرت]] [[اختیار]] نموده است زیرا در [[حدیث لوح]] که جناب [[جابر بن عبدالله انصاری]] از [[حضرت زهرا]]{{س}} [[روایت]] می‌کند، نام [[حضرت]] «[[محمد]]» است. در [[حدیث لوح]] [[خداوند]] [[نام حضرت مهدی]]{{ع}} را این‌گونه می‌فرماید: {{متن حدیث|وَ أُكْمِلُ ذَلِكَ بِابْنِهِ م‏ح‏م‏د رَحْمَةً لِلْعَالَمِينَ}}<ref>کافی: ج ۱، ص ۵۲۷.</ref>؛ (من [[امامان دوازده‌گانه]] را با [[فرزند]] [[امام حسن عسکری]] یعنی «[[محمد]]» که [[رحمت]] برای جهانیان است، کامل خواهم کرد). در [[احادیث]] [[شیعه]] و [[سنی]] بسیار آمده است که [[رسول خدا]]{{صل}} فرمود: [[مهدی]] هم نام من است.
«[[محمد]]» نام اصلی [[حضرت]] است که [[خداوند]] این نام را برای آن [[حضرت]] [[اختیار]] نموده است زیرا در [[حدیث لوح]] که جناب [[جابر بن عبدالله انصاری]] از [[حضرت زهرا]] {{س}} [[روایت]] می‌کند، نام [[حضرت]] «[[محمد]]» است. در [[حدیث لوح]] [[خداوند]] [[نام حضرت مهدی]] {{ع}} را این‌گونه می‌فرماید: {{متن حدیث|وَ أُكْمِلُ ذَلِكَ بِابْنِهِ م‏ح‏م‏د رَحْمَةً لِلْعَالَمِينَ}}<ref>کافی: ج ۱، ص ۵۲۷.</ref>؛ (من [[امامان دوازده‌گانه]] را با [[فرزند]] [[امام حسن عسکری]] یعنی «[[محمد]]» که [[رحمت]] برای جهانیان است، کامل خواهم کرد). در [[احادیث]] [[شیعه]] و [[سنی]] بسیار آمده است که [[رسول خدا]] {{صل}} فرمود: [[مهدی]] هم نام من است.
درباره [[حرمت]] به زبان آوردن اسم آن جناب نظر [[فقها]] مختلف است و در این زمینه [[روایات]] مختلفی وارد شده است. برخی از [[فقها]] معتقدند در زمانی که [[تقیه]] [[واجب]] است و در حضور دشمنانی که بردن نام آن [[حضرت]] خطری را متوجه آن جناب و یا [[خاندان]] و [[شیعیان]] آن [[حضرت]] می‌کند، بردن نام ایشان [[حرام]] خواهد بود و به [[القاب]] دیگر باید ایشان را یاد کرد، مانند [[زمان غیبت صغری]]. اما در زمان حاضر که [[تقیه]] برداشته شده و از این جهت خطری متوجه آن [[حضرت]] نمی‌شود، بنابر نظر اکثر [[علماء]] [[حرمت]] برداشته شده است زیرا [[حرام]] بودن آن دلیلی داشته که اکنون آن [[دلیل]] منتفی شده است. اما درباره کتابت [[اسم حضرت]] و به زبان آوردن [[القاب]] و [[کنیه]] [[حضرت]] و اشاره کردن به ایشان با تعابیر مختلف، نظر همه [[علما]] جواز می‌باشد. [[اسم حضرت]] را می‌توان در [[دعاها]] و مناجات‌ها و [[راز]] و نیازهای خویش آورد چون در بعضی [[ادعیه]] اسم [[مبارک]] آن [[حضرت]] آمده است و [[دلیل]] [[حرمت]] در این مورد موجود نیست و بدین مضمون [[حدیثی]] از [[رسول خدا]]{{صل}} آمده است که فرمود: او ([[مهدی]]) است که نامش را آشکارا تا قبل از [[قیام]] آن [[حضرت]] نمی‌برد مگر کسی که نسبت به او [[کافر]] باشد. از این [[حدیث]] می‌توان فهمید که آشکارا و در ملأ عام نباید نام آن [[حضرت]] را برد و الا در خفا و در مواقع غیر [[تقیه]] جایز خواهد بود.  
درباره [[حرمت]] به زبان آوردن اسم آن جناب نظر [[فقها]] مختلف است و در این زمینه [[روایات]] مختلفی وارد شده است. برخی از [[فقها]] معتقدند در زمانی که [[تقیه]] [[واجب]] است و در حضور دشمنانی که بردن نام آن [[حضرت]] خطری را متوجه آن جناب و یا [[خاندان]] و [[شیعیان]] آن [[حضرت]] می‌کند، بردن نام ایشان [[حرام]] خواهد بود و به [[القاب]] دیگر باید ایشان را یاد کرد، مانند [[زمان غیبت صغری]]. اما در زمان حاضر که [[تقیه]] برداشته شده و از این جهت خطری متوجه آن [[حضرت]] نمی‌شود، بنابر نظر اکثر [[علماء]] [[حرمت]] برداشته شده است زیرا [[حرام]] بودن آن دلیلی داشته که اکنون آن [[دلیل]] منتفی شده است. اما درباره کتابت [[اسم حضرت]] و به زبان آوردن [[القاب]] و [[کنیه]] [[حضرت]] و اشاره کردن به ایشان با تعابیر مختلف، نظر همه [[علما]] جواز می‌باشد. [[اسم حضرت]] را می‌توان در [[دعاها]] و مناجات‌ها و [[راز]] و نیازهای خویش آورد چون در بعضی [[ادعیه]] اسم [[مبارک]] آن [[حضرت]] آمده است و [[دلیل]] [[حرمت]] در این مورد موجود نیست و بدین مضمون [[حدیثی]] از [[رسول خدا]] {{صل}} آمده است که فرمود: او ([[مهدی]]) است که نامش را آشکارا تا قبل از [[قیام]] آن [[حضرت]] نمی‌برد مگر کسی که نسبت به او [[کافر]] باشد. از این [[حدیث]] می‌توان فهمید که آشکارا و در ملأ عام نباید نام آن [[حضرت]] را برد و الا در خفا و در مواقع غیر [[تقیه]] جایز خواهد بود.  


[[امام صادق]]{{ع}} فرمود: سعی کنید که توجه ([[دشمنان]]) را به سوی [[حضرت مهدی]]{{ع}} معطوف نکنید. همانا [[امام]] شما سال‌ها از میان شما [[غایب]] شود و شما به گونه‌ای [[امتحان]] شوید که گروهی ([[ناامید]] شده و) می‌گویند: (معلوم نیست) به کدام بیابان رفته و از [[دنیا]] رفته است! باید چشمان [[مؤمنین]] بر او گریان شود.  
[[امام صادق]] {{ع}} فرمود: سعی کنید که توجه ([[دشمنان]]) را به سوی [[حضرت مهدی]] {{ع}} معطوف نکنید. همانا [[امام]] شما سال‌ها از میان شما [[غایب]] شود و شما به گونه‌ای [[امتحان]] شوید که گروهی ([[ناامید]] شده و) می‌گویند: (معلوم نیست) به کدام بیابان رفته و از [[دنیا]] رفته است! باید چشمان [[مؤمنین]] بر او گریان شود.  


از این [[حدیث]] نیز می‌توان فهمید که ممکن است [[علت]] [[حرمت]] بردن نام [[حضرت]]، جلب نکردن توجه [[دشمنان]] به سوی آن جناب است.  
از این [[حدیث]] نیز می‌توان فهمید که ممکن است [[علت]] [[حرمت]] بردن نام [[حضرت]]، جلب نکردن توجه [[دشمنان]] به سوی آن جناب است.  
در مقابل برخی از [[فقها]] نیز نام بردن [[حضرت]] را [[حرام]] می‌دانند، و می‌گویند این ویژگی خاصی است که [[خداوند]] برای آن جناب قرار داده است و تا [[قبل از ظهور]] [[حضرت]] بردن نام ایشان جایز نیست. خلاصه دلایلی که این دسته از [[فقها]] می‌آورند این است: روایاتی که ما را از نام بردن [[حضرت]] به نام اصلی ایشان [[نهی]] می‌کند، عام است و تا [[زمان ظهور]] آن جناب را شامل می‌شود، و [[مقید]] به زمانی خاص نشده است و در بیشتر روایاتی که از [[ائمه]]{{ع}} به نام اصلی یاد کرده‌اند، از [[حضرت مهدی]]{{ع}} با [[کنیه]] یاد شده است. اگر منظور از نگفتن نام [[حضرت]] [[تقیه]] باشد، [[روایات]] زیادی از طریق [[اهل‌سنت]] [[نقل]] شده است که در آن تصریح شده، نام [[حضرت]] نام [[رسول خدا]]{{صل}} است و [[کنیه]] او نیز [[کنیه]] [[پیامبر]]{{صل}} است، و همه می‌دانند که نام [[رسول خدا]]{{صل}} «[[محمد]]» است. حتی احادیثی که پیش از ولادت آن [[حضرت]] صادر شده است، نام [[حضرت]] را نمی‌برد و از ایشان با [[القاب]] یاد می‌شود. و نیز تصریح به [[حرمت]] نام بردن آن جناب می‌کند<ref>[[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|فرهنگنامه آخرالزمان]]، ص ۷۱.</ref>.
در مقابل برخی از [[فقها]] نیز نام بردن [[حضرت]] را [[حرام]] می‌دانند، و می‌گویند این ویژگی خاصی است که [[خداوند]] برای آن جناب قرار داده است و تا [[قبل از ظهور]] [[حضرت]] بردن نام ایشان جایز نیست. خلاصه دلایلی که این دسته از [[فقها]] می‌آورند این است: روایاتی که ما را از نام بردن [[حضرت]] به نام اصلی ایشان [[نهی]] می‌کند، عام است و تا [[زمان ظهور]] آن جناب را شامل می‌شود، و [[مقید]] به زمانی خاص نشده است و در بیشتر روایاتی که از [[ائمه]] {{ع}} به نام اصلی یاد کرده‌اند، از [[حضرت مهدی]] {{ع}} با [[کنیه]] یاد شده است. اگر منظور از نگفتن نام [[حضرت]] [[تقیه]] باشد، [[روایات]] زیادی از طریق [[اهل‌سنت]] [[نقل]] شده است که در آن تصریح شده، نام [[حضرت]] نام [[رسول خدا]] {{صل}} است و [[کنیه]] او نیز [[کنیه]] [[پیامبر]] {{صل}} است، و همه می‌دانند که نام [[رسول خدا]] {{صل}} «[[محمد]]» است. حتی احادیثی که پیش از ولادت آن [[حضرت]] صادر شده است، نام [[حضرت]] را نمی‌برد و از ایشان با [[القاب]] یاد می‌شود. و نیز تصریح به [[حرمت]] نام بردن آن جناب می‌کند<ref>[[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|فرهنگنامه آخرالزمان]]، ص ۷۱.</ref>.
== پرسش‌های وابسته ==
== پرسش‌های وابسته ==
*[[نام اصلی امام مهدی چیست؟ (پرسش)]]
* [[نام اصلی امام مهدی چیست؟ (پرسش)]]
 
== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
{{مدخل‌های وابسته}}
{{مدخل وابسته}}
*[[آخر الزمان]]
* [[آخر الزمان]]
*[[آدینه]] ([[جمعه]])
* [[آدینه]] ([[جمعه]])
*[[آستانه عسکریین]]
* [[آستانه عسکریین]]
*[[آستانه قیامت]]
* [[آستانه قیامت]]
*[[آفتاب پشت ابر]] ([[خورشید پشت ابر]])
* [[آفتاب پشت ابر]] ([[خورشید پشت ابر]])
*[[آینده پژوهی]]
* [[آینده پژوهی]]
*[[آیین جدید دین در عصر ظهور]]
* [[آیین جدید دین در عصر ظهور]]
*[[اَبدال]]
* [[اَبدال]]
*[[ابوالادیان]]
* [[ابوالادیان]]
*[[ابوصالح]]
* [[ابوصالح]]
*[[ابوالقاسم (امام مهدی)]]
* [[ابوالقاسم (امام مهدی)]]
*[[اثناعشریه]]
* [[اثناعشریه]]
*[[احمد (امام مهدی)]]
* [[احمد (امام مهدی)]]
*[[احمد بن اسحاق قمی]]
* [[احمد بن اسحاق قمی]]
*[[احمد بن هلال کرخی]]
* [[احمد بن هلال کرخی]]
*[[احمدیه]] ([[قادیانیه]])
* [[احمدیه]] ([[قادیانیه]])
*[[اخیار]]
* [[اخیار]]
*[[ادله رجعت]]
* [[ادله رجعت]]
*[[اسماعیلیه]]
* [[اسماعیلیه]]
*[[أشراط الساعه]]
* [[أشراط الساعه]]
*[[اصحاب قائم]] ([[یاران امام مهدی]]){{ع}}
* [[اصحاب قائم]] ([[یاران امام مهدی]]){{ع}}
*[[اصحاب کهف]]
* [[اصحاب کهف]]
*[[اقامت‌گاه امام مهدی در عصر ظهور]] ([[مسجد سهله]])
* [[اقامت‌گاه امام مهدی در عصر ظهور]] ([[مسجد سهله]])
*[[القاب امام مهدی]]{{ع}}
* [[القاب امام مهدی]] {{ع}}
*[[امامت امام مهدی]]{{ع}}
* [[امامت امام مهدی]] {{ع}}
*[[امامت و مهدویت]]
* [[امامت و مهدویت]]
*[[امام حسن عسکری]]
* [[امام حسن عسکری]]
*[[امام زمان]] ([[صاحب الزمان]])
* [[امام زمان]] ([[صاحب الزمان]])
*[[امام شناسی]] ([[مرگ جاهلی]])
* [[امام شناسی]] ([[مرگ جاهلی]])
*[[امام مهدی از ولادت تا ظهور]]
* [[امام مهدی از ولادت تا ظهور]]
*[[امامیه]]
* [[امامیه]]
*[[امدادهای غیبی]]
* [[امدادهای غیبی]]
*[[امکان رجعت رجعت]]
* [[امکان رجعت رجعت]]
*[[امنیت حکومت جهانی]]
* [[امنیت حکومت جهانی]]
*[[انتظار فرج]]
* [[انتظار فرج]]
*[[انتقام]]
* [[انتقام]]
*[[انجمن حجتیه]]
* [[انجمن حجتیه]]
*[[انطاکیه]]
* [[انطاکیه]]
*[[اوتاد]]
* [[اوتاد]]
*[[اهل سنت و امام مهدی موعود]]
* [[اهل سنت و امام مهدی موعود]]
*[[اهل سنّت و ولادت امام مهدی{{ع}}]]
* [[اهل سنّت و ولادت امام مهدی {{ع}}]]
*[[اهل کتاب در عصر ظهور]]
* [[اهل کتاب در عصر ظهور]]
*[[ایام الله]]
* [[ایام الله]]
*[[ایستادن هنگام شنیدن لقب قائم]]
* [[ایستادن هنگام شنیدن لقب قائم]]
*[[باب]] ([[علی محمد شیرازی]])
* [[باب]] ([[علی محمد شیرازی]])
*[[بابیه باب]]
* [[بابیه باب]]
*[[باران های پیاپی]]
* [[باران های پیاپی]]
*[[باقریه]]
* [[باقریه]]
*[[البرهان فی علامات امام مهدی آخر الزمان]]
* [[البرهان فی علامات امام مهدی آخر الزمان]]
*[[بعثت امام مهدی]]
* [[بعثت امام مهدی]]
*[[بلالی محمد بن علی بن بلال]]
* [[بلالی محمد بن علی بن بلال]]
*[[بلالیه]]
* [[بلالیه]]
*[[بهائیت]]
* [[بهائیت]]
*[[البیان فی اخبار صاحب الزمان]]
* [[البیان فی اخبار صاحب الزمان]]
*[[بیت الحمد]]
* [[بیت الحمد]]
*[[بیت المقدس]]
* [[بیت المقدس]]
*[[بیدا خسف به بیدا]]
* [[بیدا خسف به بیدا]]
*[[بیعت امام مهدی]]
* [[بیعت امام مهدی]]
*[[بیعت نامه امام مهدی]]
* [[بیعت نامه امام مهدی]]
*[[البیعه لله]]
* [[البیعه لله]]
*[[پایان تاریخ آخرالزمان]]
* [[پایان تاریخ آخرالزمان]]
*[[پدر امام مهدی امام حسن عسکری]]
* [[پدر امام مهدی امام حسن عسکری]]
*[[پدر امام مهدی و اهل سنّت]]
* [[پدر امام مهدی و اهل سنّت]]
*[[پرچم امام مهدی ]]
* [[پرچم امام مهدی]]
*[[پرچم های سیاه]]
* [[پرچم های سیاه]]
*[[پیراهن امام مهدی]]
* [[پیراهن امام مهدی]]
*[[تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم]]
* [[تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم]]
*[[تاریخ عصر غیبت]]
* [[تاریخ عصر غیبت]]
*[[تاریخ غیبت کبرا]]
* [[تاریخ غیبت کبرا]]
*[[تشرف ملاقات با امام مهدی]]
* [[تشرف ملاقات با امام مهدی]]
*[[تکذیب وقت گزاران وقت ظهور]]
* [[تکذیب وقت گزاران وقت ظهور]]
*[[تَناثُرُ النُّجُوم]]
* [[تَناثُرُ النُّجُوم]]
*[[توقیع]]
* [[توقیع]]
*[[جبرئیل]]
* [[جبرئیل]]
*[[جده]]
* [[جده]]
*[[جزیره خضرا]]
* [[جزیره خضرا]]
*[[جزیره خضرا در ترازوی نقد]]
* [[جزیره خضرا در ترازوی نقد]]
*[[جعفر کذاب]]
* [[جعفر کذاب]]
*[[جمعه]]
* [[جمعه]]
*[[جنگ افزارهای امام مهدی سلاح امام مهدی]]
* [[جنگ افزارهای امام مهدی سلاح امام مهدی]]
*[[حجت]]
* [[حجت]]
*[[حجر الاسود]]
* [[حجر الاسود]]
*[[حدیث غدیر]]
* [[حدیث غدیر]]
*[[حدیث لوح حضرت زهرا لوح حضرت زهرا]]
* [[حدیث لوح حضرت زهرا لوح حضرت زهرا]]
*[[حدیث معراج]]
* [[حدیث معراج]]
*[[حِرْز امام مهدی ]]
* [[حِرْز امام مهدی]]
*[[حرمت نام بردن امام مهدی]]
* [[حرمت نام بردن امام مهدی]]
*[[حسن شریعی]]
* [[حسن شریعی]]
*[[حسین بن روح نوبختی]]
* [[حسین بن روح نوبختی]]
*[[حسین بن منصور حلاج]]
* [[حسین بن منصور حلاج]]
*[[حکومت جهانی]]
* [[حکومت جهانی]]
*[[حکومت صالحان]]
* [[حکومت صالحان]]
*[[حکومت مستضعفان]]
* [[حکومت مستضعفان]]
*[[حکیمه خاتون]]
* [[حکیمه خاتون]]
*[[حیرت]]
* [[حیرت]]
*[[خاتم الاوصیاء]]
* [[خاتم الاوصیاء]]
*[[خراسانی]] ([[خروج خراسانی]])
* [[خراسانی]] ([[خروج خراسانی]])
*[[خردسال ترین پیشوای معصوم]] ([[امامت امام مهدی]])
* [[خردسال ترین پیشوای معصوم]] ([[امامت امام مهدی]])
*[[خروج خراسانی]]
* [[خروج خراسانی]]
*[[خروج دابة الاَرض]]
* [[خروج دابة الاَرض]]
*[[خروج دجال]]
* [[خروج دجال]]
*[[خروج سفیانی]]
* [[خروج سفیانی]]
*[[خروج سید حسنی]]
* [[خروج سید حسنی]]
*[[خروج شعیب بن صالح]]
* [[خروج شعیب بن صالح]]
*[[خروج شیصبانی]]
* [[خروج شیصبانی]]
*[[خروج عوف سلمی]]
* [[خروج عوف سلمی]]
*[[خروج امام مهدی]] ([[قیام امام مهدی]])
* [[خروج امام مهدی]] ([[قیام امام مهدی]])
*[[خروج یأجوج]] ([[یأجوج و مأجوج]])
* [[خروج یأجوج]] ([[یأجوج و مأجوج]])
*[[خروج یمانی]]
* [[خروج یمانی]]
*[[خسف به بیداء]]
* [[خسف به بیداء]]
*[[خسوف و کسوف غیرعادی]]
* [[خسوف و کسوف غیرعادی]]
*[[خضر]]
* [[خضر]]
*[[خلافت موعود]]
* [[خلافت موعود]]
*[[خورشید پشت ابر]]
* [[خورشید پشت ابر]]
*[[خطبه قیام]]
* [[خطبه قیام]]
*[[خورشید مغرب]]
* [[خورشید مغرب]]
*[[خیمه]]
* [[خیمه]]
*[[دابه الارض]] ([[خروج دابه الارض]])
* [[دابه الارض]] ([[خروج دابه الارض]])
*[[دادگستر جهان]]
* [[دادگستر جهان]]
*[[دانشمندان عامه و امام مهدی موعود]]
* [[دانشمندان عامه و امام مهدی موعود]]
*[[دجال خروج دجال]]
* [[دجال خروج دجال]]
*[[در انتظار ققنوس]]
* [[در انتظار ققنوس]]
*[[در فجر ساحل]]
* [[در فجر ساحل]]
*[[دست بر سر گذاشتن]]
* [[دست بر سر گذاشتن]]
*[[دعای افتتاح]]
* [[دعای افتتاح]]
*[[دعای عهد]]
* [[دعای عهد]]
*[[دعای ندبه]]
* [[دعای ندبه]]
*[[دعای سمات]]
* [[دعای سمات]]
*[[دوازده امامی]] ([[اثناعشریه]])
* [[دوازده امامی]] ([[اثناعشریه]])
*[[دولت کریمه]] ([[حکومت جهانی]])
* [[دولت کریمه]] ([[حکومت جهانی]])
*[[دین در آخرالزمان آخرالزمان]]
* [[دین در آخرالزمان آخرالزمان]]
*[[دین عصر ظهور]]
* [[دین عصر ظهور]]
*[[ذی طوی]]
* [[ذی طوی]]
*[[رایات سود]] ([[پرچم های سیاه]])
* [[رایات سود]] ([[پرچم های سیاه]])
*[[رحلت امام مهدی]] ([[فرجام امام مهدی]])
* [[رحلت امام مهدی]] ([[فرجام امام مهدی]])
*[[رجعت]]
* [[رجعت]]
*[[رجعت کنندگان]]
* [[رجعت کنندگان]]
*[[رکن و مقام]]
* [[رکن و مقام]]
*[[رؤیت امام مهدی]] ([[ملاقات امام مهدی]])
* [[رؤیت امام مهدی]] ([[ملاقات امام مهدی]])
*[[زبور داود]]
* [[زبور داود]]
*[[زمینه سازان ظهور]]
* [[زمینه سازان ظهور]]
*[[زنان آخرالزمان]] ([[آخرالزمان]])
* [[زنان آخرالزمان]] ([[آخرالزمان]])
*[[زنان و قیام امام مهدی]] ([[یاران امام مهدی]])
* [[زنان و قیام امام مهدی]] ([[یاران امام مهدی]])
*[[زندگی آخرالزمان]] ([[آخرالزمان]])
* [[زندگی آخرالزمان]] ([[آخرالزمان]])
*[[زیارت آل یس]]
* [[زیارت آل یس]]
*[[زیارت ناحیه مقدسه]]
* [[زیارت ناحیه مقدسه]]
*[[زیارت رجبیه]]
* [[زیارت رجبیه]]
*[[زیدیه]]
* [[زیدیه]]
*[[سازمان وکالت]]
* [[سازمان وکالت]]
*[[سامرا]]
* [[سامرا]]
*[[سرداب سامرا]]
* [[سرداب سامرا]]
*[[سلاح امام مهدی]]
* [[سلاح امام مهدی]]
*[[سفیانی]] ([[خروج سفیانی]])
* [[سفیانی]] ([[خروج سفیانی]])
*[[سید حسنی]] ([[خروج سید حسنی]])
* [[سید حسنی]] ([[خروج سید حسنی]])
*[[سیره حکومتی امام مهدی]]
* [[سیره حکومتی امام مهدی]]
*[[سیصد و سیزده]]
* [[سیصد و سیزده]]
*[[شاهدان ولادت امام مهدی]]
* [[شاهدان ولادت امام مهدی]]
*[[شرایط ظهور]]
* [[شرایط ظهور]]
*[[شرید]]
* [[شرید]]
*[[شریعیه]]
* [[شریعیه]]
*[[شعبان]]
* [[شعبان]]
*[[شعیب بن صالح]] ([[خروج شعیب ]])
* [[شعیب بن صالح]] ([[خروج شعیب]])
*[[شلمغانیه]]
* [[شلمغانیه]]
*[[شمائل امام مهدی]]
* [[شمائل امام مهدی]]
*[[شمشیر سلاح امام مهدی]]
* [[شمشیر سلاح امام مهدی]]
*[[شهادت امام مهدی]] ([[فرجام امام مهدی]])
* [[شهادت امام مهدی]] ([[فرجام امام مهدی]])
*[[شیخیه]]
* [[شیخیه]]
*[[شیطان]] ([[کشته شدن شیطان]])
* [[شیطان]] ([[کشته شدن شیطان]])
*[[شیصبانی]] ([[خروج شیصبانی]])
* [[شیصبانی]] ([[خروج شیصبانی]])
*[[شیعه]]
* [[شیعه]]
*[[صاحب الامر]]
* [[صاحب الامر]]
*[[صاحب الدار]]
* [[صاحب الدار]]
*[[صاحب الزمان]]
* [[صاحب الزمان]]
*[[صاحب السیف]]
* [[صاحب السیف]]
*[[صاحب الغیبه]]
* [[صاحب الغیبه]]
*[[صاید بن صید]] ([[خروج دجال]])
* [[صاید بن صید]] ([[خروج دجال]])
*[[صقیل]] ([[مادر امام مهدی]])
* [[صقیل]] ([[مادر امام مهدی]])
*[[صیحه آسمانی]] ([[ندای آسمانی]])
* [[صیحه آسمانی]] ([[ندای آسمانی]])
*[[طالقان]]
* [[طالقان]]
*[[طرید]]
* [[طرید]]
*[[طلوع خورشید از مغرب]]
* [[طلوع خورشید از مغرب]]
*[[طویل العمر]]
* [[طویل العمر]]
*[[طی الارض]]
* [[طی الارض]]
*[[طیبه]]
* [[طیبه]]
*[[ظهور]]
* [[ظهور]]
*[[عاشورا]]
* [[عاشورا]]
*[[عبرتایی]] ([[احمد بن هلال]])
* [[عبرتایی]] ([[احمد بن هلال]])
*[[عثمان بن سعید عمری]]
* [[عثمان بن سعید عمری]]
*[[عدد یاران امام مهدی]] ([[سیصد و سیزده]])
* [[عدد یاران امام مهدی]] ([[سیصد و سیزده]])
*[[عدل و قسط حکومت جهانی]]
* [[عدل و قسط حکومت جهانی]]
*[[العرف الوردی فی اخبار الامام مهدی]]
* [[العرف الوردی فی اخبار الامام مهدی]]
*[[عسکریه]]
* [[عسکریه]]
*[[عصائب]]
* [[عصائب]]
*[[عصر زندگی]]
* [[عصر زندگی]]
*[[عقد الدرر فی اخبار المنتظر]]
* [[عقد الدرر فی اخبار المنتظر]]
*[[علایم ظهور]] ([[نشانه های ظهور]])
* [[علایم ظهور]] ([[نشانه های ظهور]])
*[[علائم قیامت اشراط الساعه]]
* [[علائم قیامت اشراط الساعه]]
*[[علی بن محمد سمری]]
* [[علی بن محمد سمری]]
*[[غار انطاکیه]] ([[انطاکیه]])
* [[غار انطاکیه]] ([[انطاکیه]])
*[[غایب]] ([[امام غایب]])
* [[غایب]] ([[امام غایب]])
*[[غریم]]
* [[غریم]]
*[[غلام]]
* [[غلام]]
*[[غیبت]] ([[پنهان شدن]])
* [[غیبت]] ([[پنهان شدن]])
*[[الغیبه]]
* [[الغیبه]]
*[[غیبت صغرا]]
* [[غیبت صغرا]]
*[[غیبت کبرا]]
* [[غیبت کبرا]]
*[[فترت]]
* [[فترت]]
*[[فرید]]
* [[فرید]]
*[[فرجام امام مهدی]]
* [[فرجام امام مهدی]]
*[[فرجام شناسی]] ([[آینده پژوهی]])
* [[فرجام شناسی]] ([[آینده پژوهی]])
*[[فضیلت انتظار فرج]] ([[انتظار فرج ]])
* [[فضیلت انتظار فرج]] ([[انتظار فرج]])
*[[فضیلت منتظران]] ([[منتظر]])
* [[فضیلت منتظران]] ([[منتظر]])
*[[فلسفه رجعت]] ([[رجعت]])
* [[فلسفه رجعت]] ([[رجعت]])
*[[فلسفه غیبت صغرا]] ([[غیبت صغرا]])
* [[فلسفه غیبت صغرا]] ([[غیبت صغرا]])
*[[فلسفه غیبت]] ([[غیبت امام مهدی]])
* [[فلسفه غیبت]] ([[غیبت امام مهدی]])
*[[فواید امام غایب]]
* [[فواید امام غایب]]
*[[فوتوریسم]]
* [[فوتوریسم]]
*[[قائم]]
* [[قائم]]
*[[قادیانیه]]
* [[قادیانیه]]
*[[قتل نفس زَکیّه]]
* [[قتل نفس زَکیّه]]
*[[قم]]
* [[قم]]
*[[قیامت صغرا]] ([[رجعت]])
* [[قیامت صغرا]] ([[رجعت]])
*[[قیام های پیش از ظهور]]
* [[قیام های پیش از ظهور]]
*[[کتاب الغیبه للحجه]]
* [[کتاب الغیبه للحجه]]
*[[کشته شدن شیطان]]
* [[کشته شدن شیطان]]
*[[کمال الدین و تمام النعمه]]
* [[کمال الدین و تمام النعمه]]
*[[کوفه]]
* [[کوفه]]
*[[کنیه امام مهدی]] ([[ابوالقاسم]])
* [[کنیه امام مهدی]] ([[ابوالقاسم]])
*[[کوه رَضْوی]]
* [[کوه رَضْوی]]
*[[کیسانیه]]
* [[کیسانیه]]
*[[لباس امام مهدی]] ([[پیراهن امام مهدی]])
* [[لباس امام مهدی]] ([[پیراهن امام مهدی]])
*[[لوح حضرت زهرا]]
* [[لوح حضرت زهرا]]
*[[مادر امام مهدی]]
* [[مادر امام مهدی]]
*[[متامام مهدی]] ([[مدعیان مهدویت]])
* [[متامام مهدی]] ([[مدعیان مهدویت]])
*[[مثلث برمودا]] ([[جزیره خضرا]])
* [[مثلث برمودا]] ([[جزیره خضرا]])
*[[محدَّث]]
* [[محدَّث]]
*[[محل بیعت امام مهدی]] ([[رکن و مقام]])
* [[محل بیعت امام مهدی]] ([[رکن و مقام]])
*[[محل ظهور امام مهدی]] ([[مسجد الحرام]])
* [[محل ظهور امام مهدی]] ([[مسجد الحرام]])
*[[محل قتل نفس زکیه رکن و مقام]]
* [[محل قتل نفس زکیه رکن و مقام]]
*[[محمد]]
* [[محمد]]
*[[محمد بن عثمان بن سعید عمری]]
* [[محمد بن عثمان بن سعید عمری]]
*[[محمد بن علی بن هلال]]
* [[محمد بن علی بن هلال]]
*[[محمد بن علی شلمغانی]]
* [[محمد بن علی شلمغانی]]
*[[محمد بن نصیر نمیری]]
* [[محمد بن نصیر نمیری]]
*[[محمدیه]]
* [[محمدیه]]
*[[مدعیان بابیت]]
* [[مدعیان بابیت]]
*[[مدعیان مهدویت]]
* [[مدعیان مهدویت]]
*[[مرجع تقلید]]
* [[مرجع تقلید]]
*[[مردان آخرالزمان]] ([[آخرالزمان]])
* [[مردان آخرالزمان]] ([[آخرالزمان]])
*[[مرکز حکومت امام مهدی]] ([[مسجد کوفه]])
* [[مرکز حکومت امام مهدی]] ([[مسجد کوفه]])
*[[مرگ جاهلی]]
* [[مرگ جاهلی]]
*[[مرگ سرخ]]
* [[مرگ سرخ]]
*[[مرگ سفید]]
* [[مرگ سفید]]
*[[مستضعف]]
* [[مستضعف]]
*[[مسجد جمکران]]
* [[مسجد جمکران]]
*[[مسجد الحرام]]
* [[مسجد الحرام]]
*[[مسجد سهله]]
* [[مسجد سهله]]
*[[مسجد صاحب الزمان]] ([[مسجد جمکران]])
* [[مسجد صاحب الزمان]] ([[مسجد جمکران]])
*[[مسجد کوفه]]
* [[مسجد کوفه]]
*[[مصلای جمعه و جماعات در عصر ظهور]] ([[مسجد کوفه]])
* [[مصلای جمعه و جماعات در عصر ظهور]] ([[مسجد کوفه]])
* [[مضطر]]
* [[مضطر]]
*[[معجم احادیث الامام الامام مهدی ]]
* [[معجم احادیث الامام الامام مهدی]]
*[[معمرین]]
* [[معمرین]]
*[[مغیریه]]
* [[مغیریه]]
*[[مقتدای مسیح]]
* [[مقتدای مسیح]]
*[[مکیال المکارم فی فواید الدعاء للقائم]]
* [[مکیال المکارم فی فواید الدعاء للقائم]]
*[[ملاحم و فتن]]
* [[ملاحم و فتن]]
*[[ملاقات با امام مهدی]]
* [[ملاقات با امام مهدی]]
*[[ملیکه مادر امام مهدی]]
* [[ملیکه مادر امام مهدی]]
*[[منتخب الاثر]]
* [[منتخب الاثر]]
*[[منتظِر]]
* [[منتظِر]]
*[[منتَظَر]]
* [[منتَظَر]]
*[[منتقم]]
* [[منتقم]]
*[[منصور]]
* [[منصور]]
*[[موتور]]
* [[موتور]]
*[[موسویه]]
* [[موسویه]]
*[[موعود مسیحیت]]
* [[موعود مسیحیت]]
*[[موعود یهود]]
* [[موعود یهود]]
*[[امام مهدی]]
* [[امام مهدی]]
*[[امام مهدی سودانی]]
* [[امام مهدی سودانی]]
*[[امام مهدی موعود]]
* [[امام مهدی موعود]]
*[[مهدویت]]
* [[مهدویت]]
*[[ممهدون]] ([[زمینه سازان ظهور]])
* [[ممهدون]] ([[زمینه سازان ظهور]])
*[[مهدویت پژوهی]] ([[آینده پژوهی]])
* [[مهدویت پژوهی]] ([[آینده پژوهی]])
*[[امام مهدی شخصی و امام مهدی نوعی]]
* [[امام مهدی شخصی و امام مهدی نوعی]]
*[[امام مهدیه]]
* [[امام مهدیه]]
*[[میراث دار پیامبران]]
* [[میراث دار پیامبران]]
*[[ناحیه مقدسه]]
* [[ناحیه مقدسه]]
*[[نام های حضرت محمد]] ([[احمد]])
* [[نام های حضرت محمد]] ([[احمد]])
*[[ناووسیه]]
* [[ناووسیه]]
*[[نجبا]]
* [[نجبا]]
*[[ندای آسمانی]]
* [[ندای آسمانی]]
*[[نرگس]] ([[مادر امام مهدی]])
* [[نرگس]] ([[مادر امام مهدی]])
*[[نزول عیسی]]
* [[نزول عیسی]]
*[[نشانه های آخرالزمان]] ([[آخرالزمان]]
* [[نشانه های آخرالزمان]] ([[آخرالزمان]]
*[[نشانه های ظهور]]
* [[نشانه های ظهور]]
*[[نفس زکیه]]
* [[نفس زکیه]]
*[[نماز امام زمان]]
* [[نماز امام زمان]]
*[[نواب خاص]]
* [[نواب خاص]]
*[[نیابت خاص]]
* [[نیابت خاص]]
*[[نیابت عام]]
* [[نیابت عام]]
*[[نیمه شعبان]]
* [[نیمه شعبان]]
*[[وقاتون]] ([[وقت ظهور]])
* [[وقاتون]] ([[وقت ظهور]])
*[[وقت ظهور]]
* [[وقت ظهور]]
*[[وقت معلوم]]
* [[وقت معلوم]]
*[[وکلای امام مهدی]]
* [[وکلای امام مهدی]]
*[[ولادت امام مهدی]]
* [[ولادت امام مهدی]]
*[[ولایت فقیه]]
* [[ولایت فقیه]]
*[[ولی فقیه]]
* [[ولی فقیه]]
*[[همسر و فرزند امام مهدی]]
* [[همسر و فرزند امام مهدی]]
*[[هیبت امام مهدی]]
* [[هیبت امام مهدی]]
*[[یأجوج و مأجوج]]
* [[یأجوج و مأجوج]]
*[[یاران امام مهدی]]
* [[یاران امام مهدی]]
*[[یالثارات الحسین]]
* [[یالثارات الحسین]]
{{پایان مدخل‌ وابسته}}
{{پایان مدخل‌ وابسته}}


خط ۳۷۹: خط ۳۸۰:
== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{امام مهدی}}
[[رده:مدخل]]


[[رده:امام مهدی]]
[[رده:امام مهدی]]
[[رده:محمد]]
[[رده:محمد]]
[[رده:مدخل فرهنگنامه آخرالزمان]]
[[رده:مدخل فرهنگنامه آخرالزمان]]
[[رده:مدخل موعودنامه]]
[[رده:مدخل موعودنامه]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۲۲


مقدمه

  • حضرت مهدی (ع) بیشتر با لقب یاد می‌‏شود، در برخی روایات نام‌‏هایی برای آن حضرت ذکر شده است.

یکی از این نام‏‌ها محمد است. بر خلاف معمول، در روایاتی چند گفته شده است نام بردن آن حضرت به این نام جایز نیست. البته این، در حالی است که برخی روایات به روشنی از آن حضرت با این نام یاد کرده است.

  • این روایات متعارض، سبب دیدگاه‏‌های مختلفی شده است؛ گروهی با استناد به روایات حرمت، بردن این نام را ممنوع و حرام دانسته‏‌اند؛ عده‌‏ای جواز را مقید به زمان غیر از تقیه و ترس دانسته و برخی نیز با استناد به روایاتی که در آن‏ها نام آن حضرت به صراحت ذکر شده است، قائل به جواز شده‌‏اند؛ بنابراین می‏‌توان مستند روایی دیدگاه‌‏های فوق را چنین بیان کرد:
  1. روایاتی که حرمت را مربوط به هر زمان و هر مکان دانسته است؛
  2. روایاتی که حرمت را تا زمان ظهور حضرت مهدی (ع) دانسته است؛
  3. روایاتی که نام بردن را فقط در شرایط تقیه و ترس بر آن حضرت جایز نمی‌‏داند؛
  4. روایاتی که بدون هیچ قیدی، نام بردن را جایز می‌‏داند و امامان (ع) و یارانشان نیز در آن‏ها به نام آن حضرت تصریح کرده‌‏اند.

انواع روایات درباره نام بردن حضرت مهدی (ع)‏ به نام محمد

روایات عدم جواز به صورت مطلق‏

  • روایات دسته اول را می‌‏توان به گروه‌‏هایی چند تقسیم کرد:
  1. نام بردن حضرت با نام مخصوص برابر کفر است: امام صادق (ع) فرمود: "صاحب این امر، کسی است که جز کافر، نام او را به اسم خودش نبرد"[۱] این حدیث را شیخ صدوق[۲] و مسعودی[۳] نیز نقل کرده‏‌اند و اگر در منابع بعدی نیز ذکر شده، به طور عمده از این منابع است. این روایت صریح در حرمت است؛ اگرچه عده‌‏ای آن را حمل بر مبالغه کرده‌‏اند. برخی از شارحان کافی، درباره این حدیث گفته‌‏اند: شاید مراد از کافر در این روایت، کسی باشد که اوامر الهی را ترک و نواهی او را انجام می‌‏دهد؛ نه کسی که منکر پروردگار یا مشرک به او است. همچنین شاید این، مختص به زمان تقیه باشد؛ چرا که روایات فراوانی، به نام آن حضرت تصریح کرده است[۴]. برخی دیگر از شارحان، همچنان بر استفاده حرمت از این‏گونه روایات پافشاری کرده‏‌اند[۵].
  2. نام بردن آن حضرت جایز نیست؛ همان‏گونه که ولادت او، مخفی است: امام کاظم (ع) فرمود: "او، فرزند سرور کنیزان است؛ کسی که ولادتش بر مردمان پوشیده و ذکر نامش بر آن‏ها روا نیست ...."[۶].
  3. نام بردن آن حضرت، جایز نیست؛ همان‏گونه که جسم او دیدنی نیست: داود بن قاسم جعفری گوید: از امام هادی (ع) شنیدم که فرمود: "جانشین پس از من فرزندم حسن است و شما با جانشین پس از جانشین من چگونه خواهید بود؟ گفتم: فدای شما شوم! چرا؟ فرمود: زیرا شما شخص او را نمی‌‏بینید و بردن نام او به اسمش بر شما روا نباشد. گفتم: پس چگونه او را یاد کنم؟» فرمود: بگویید: حجّت از آل محمد (ص)"[۷] در این دسته از روایات نیز به سبب وجود ضمایر مخاطب در " يَغِيبُ‏ عَنْكُمْ‏ ‏‏" و " لَا يَحِلُ‏ لَكُمْ ‏‏"، ممکن است گفته شود: حرمت، فقط متوجه مخاطبان آن حضرت بود و این، به دلیل فشارهایی است که ظالمان به سبب نام بردن حضرت بر شیعیان وارد می‏‌کردند[۸]. از این دسته روایات، به دلیل وجود احتمالات، نمی‌‏توان حرمت را برای همگان به طور قطعی استفاده کرد.
  4. کسی که آن حضرت را بین مردم نام ببرد، ملعون است: با این مضمون، توقیعی از امام عصر (ع) صادر شده است که می‏‌فرماید: "لعنت خدا بر کسی که مرا در میان جمعی از مردم نام برد!"[۹] در این روایت نیز احتمالاتی وجود دارد. ممکن است مقصود روایت، دوران غیبت صغرا باشد؛ یعنی، زمانی که آن حضرت میان جمعی حضور می‏‌یافتند و اگر کسی نام او را افشا می‌‏کرد، موجب فاش شدن اسرار می‌‏شد و خطری متوجه آن حضرت می‌‏گردید؛ وگرنه صرف نام بردن- بدون اشاره به وجود ظاهری آن حضرت ایشان- مایه ضرر و زیانی نخواهد شد. احتمال دیگر این‏که مقصود از " فِي‏ مَجْمَعٍ‏ مِنَ‏ النَّاسِ‏‏ ‏‏" مخالفان و اهل سنت باشد.

روایات عدم جواز تا هنگام ظهور

  • محمد بن زیاد ازدی از امام موسی بن جعفر (ع) درباره امام غایب (ع) نقل کرده است: " کسی که ولادتش بر مردمان پوشیده و ذکر نامش بر آن‏ها روا نیست، تا آن‏گاه که خدای تعالی او را ظاهر ساخته و زمین را از عدل و داد آکنده سازد؛ همان‏گونه که پر از ظلم و جور شده باشد"[۱۰].
  • عبد العظیم حسنی گوید: امام هادی (ع) فرمود: "... و پس از من، پسرم حسن است و مردم، با جانشین او چگونه باشند؟ گفتم: فدای شما شوم برای چه؟ فرمود: زیرا شخص او را نمی‌‏بینند و بردن نام او روا نباشد، تا آن‏که قیام کند و زمین را پر از عدل ‏و داد نماید ...."[۱۱]

روایات جواز بدون بیم خطر

  • در این دسته از روایات، به علت نام نبردن حضرت اشاره شده است. در این صورت، اگر آن علت وجود نداشته باشد، نهی نیز ساقط است.
  • امام باقر (ع) در پاسخ ابو خالد کابلی که از نام حضرت مهدی (ع)‏ پرسیده بود، فرمود:

به خدا سوگند ای ابا خالد! پرسش سختی پرسیدی که مرا به تکلیف و زحمت می‏‌اندازد؛ همانا از امری پرسیدی که هرگز آن را به هیچ کس نگفته‏‌ام و اگر آن را به کسی گفته بودم، به طور مسلم، به تو می‏‌گفتم. همانا تو از من چیزی را پرسیدی که اگر بنی فاطمه او را بشناسند، حرص ورزند که او را قطعه قطعه کنند[۱۲].

  • از این روایت استفاده می‌‏شود که اگر خطری برای حضرت پیش نیاید، دانستن و نقل نام آن حضرت، بی‌‏اشکال است. از حضرت مهدی (ع)‏ در توقیعی آمده است: پس به درستی که آنان اگر اسم را بدانند، آن را رایج ساخته و اگر بر مکان آگاهی یابند، آن را نشان خواهند داد[۱۳].
  • شیخ حر عاملی ذیل این روایت نوشته است: "این دلالت می‌‏کند نهی، به ترس و ترتب مفسده اختصاص دارد[۱۴]. این دسته از روایات، در مورد ترس و تقیه است و با منتفی شدن آن، حرمت نام بردن نیز منتفی خواهد شد".

روایات جواز نام بردن‏

  • در روایات فراوانی وقتی سخن از حضرت مهدی (ع)‏ به میان آمده، به نام آن حضرت تصریح شده است. در این‏جا به بعضی از این روایات، اشاره می‏‌کنیم:
  • شیخ صدوق از حضرت علی (ع)، نقل کرده است: "رسول گرامی اسلام (ص)، نام امامان بعد از حضرت علی (ع) را یکی پس از دیگری برای آن حضرت برشمرد، تا این‏که فرمود: مهدی امتم در میان ایشان محمد است که زمین را از عدل ‏وداد آکنده سازد ...."[۱۵]
  • شیخ صدوق آورده است که حضرت علی (ع) بر فراز منبر درباره حضرت مهدی (ع)‏ فرمود: "برای او دو نام است: یکی نهان و دیگری آشکار؛ اما نهان، احمد و نام آشکار، محمد است"[۱۶].
  • از موارد دیگری که قائلان به جواز نام بردن حضرت، بدان اشاره کرده‌‏اند، حدیث لوح حضرت زهرا (س) است[۱۷].
  • از امام عسکری (ع) در موارد فراوانی نقل شده که به نام آن حضرت تصریح کرده است. زمانی که مادر حضرت مهدی (ع)‏ به ایشان حامله شد، امام عسکری (ع) به او فرمود: "تو حامل پسری هستی که نامش محمد است و او قائم پس از من است"[۱۸].
  • افزون بر روایت‏‌های یاد شده در دعاهای فراوانی نیز از حضرت مهدی (ع)‏ با عنوان محمد یاد شده است[۱۹].
  • برخی از بزرگان معاصر، پس از نقل چهار گروه روایات یاد شده، نوشته است: شکی نیست که قول به منع نام بردن از روی تعبّد، خالی از تحقیق است؛ اگرچه برخی از بزرگان بدان تصریح کرده‏‌اند ... ظاهر این است که منع، دایر مدار وجود ملاک تقیه است. بنابراین نام بردن از آن حضرت به این نام در زمان ما هیچ منعی ندارد. به علاوه دسته چهارم روایات که بر جواز دلالت می‌‏کرد، از دسته‌‏های دیگر به مراتب، هم از نظر عدد بیشتر و هم از نظر دلالت اقوا است.
  • آن‏گاه نتیجه می‏‌گیرد: حرمت تنها هنگام تقیه بوده و تنها راه جمع بین روایات همین قول است؛ وگرنه باید هردو دسته روایت را قبول نکنیم و به اصطلاح، از اعتبار ساقط بدانیم یا قائل به تخییر شویم- اگر بگوییم روایات ظنی هستند- و حاصل این هم چنین می‏شود که به جواز قائل شویم.
  • در پایان قوی‏‌ترین قرینه بر نظر خود "جواز نام بردن" را همان دسته چهارم از روایات دانسته، احتیاط را نیز لازم نمی‌‏داند[۲۰].
  • با توجه به آنچه ذکر شد به نظر می‌‏رسد، در زمان غیبت کبرا اگر نام بردن آن حضرت موجب ضرر و زیان نشود، جایز است[۲۱].

محمد در موعودنامه

  • اسم اصلی و نام اولی الهی آن حضرت است. در اخبار متواتره خاصه و عامه است که رسول خدا (ص) فرمود: "مهدی، همنام من است". در خبر لوح، متواتر معنوی است که جابر برای حضرت باقر (ع) نقل کرد که آن -لوح- را نزد صدیقه طاهره (س) دید. آن را خدای عز و جل برای رسول خدا (ص) هدیه کرده بود و در آن، اسامی اوصیای آن حضرت ثبت بود. به روایت صدوق در "کمال الدین" و "عیون الاخبار" اسامی حضرت مهدی (ع)، این‌چنین ضبط‍‌ شده بود: "ابوالقاسم محمد بن الحسن، هو حجة الله القائم"[۲۲][۲۳].

محمد در فرهنگنامه آخر الزمان

امام صادق (ع) فرمود: صاحب الامر (حضرت مهدی (ع)) شخصی است که نام اصلی او را جز کافر بر زبان نمی‌آورد[۲۶].

امام مهدی (ع) در نامه‌ای فرمودند: ملعون است، ملعون است، کسی که در محفلی از مردم اسم مرا ببرد[۲۷]. «محمد» نام اصلی حضرت است که خداوند این نام را برای آن حضرت اختیار نموده است زیرا در حدیث لوح که جناب جابر بن عبدالله انصاری از حضرت زهرا (س) روایت می‌کند، نام حضرت «محمد» است. در حدیث لوح خداوند نام حضرت مهدی (ع) را این‌گونه می‌فرماید: «وَ أُكْمِلُ ذَلِكَ بِابْنِهِ م‏ح‏م‏د رَحْمَةً لِلْعَالَمِينَ»[۲۸]؛ (من امامان دوازده‌گانه را با فرزند امام حسن عسکری یعنی «محمد» که رحمت برای جهانیان است، کامل خواهم کرد). در احادیث شیعه و سنی بسیار آمده است که رسول خدا (ص) فرمود: مهدی هم نام من است. درباره حرمت به زبان آوردن اسم آن جناب نظر فقها مختلف است و در این زمینه روایات مختلفی وارد شده است. برخی از فقها معتقدند در زمانی که تقیه واجب است و در حضور دشمنانی که بردن نام آن حضرت خطری را متوجه آن جناب و یا خاندان و شیعیان آن حضرت می‌کند، بردن نام ایشان حرام خواهد بود و به القاب دیگر باید ایشان را یاد کرد، مانند زمان غیبت صغری. اما در زمان حاضر که تقیه برداشته شده و از این جهت خطری متوجه آن حضرت نمی‌شود، بنابر نظر اکثر علماء حرمت برداشته شده است زیرا حرام بودن آن دلیلی داشته که اکنون آن دلیل منتفی شده است. اما درباره کتابت اسم حضرت و به زبان آوردن القاب و کنیه حضرت و اشاره کردن به ایشان با تعابیر مختلف، نظر همه علما جواز می‌باشد. اسم حضرت را می‌توان در دعاها و مناجات‌ها و راز و نیازهای خویش آورد چون در بعضی ادعیه اسم مبارک آن حضرت آمده است و دلیل حرمت در این مورد موجود نیست و بدین مضمون حدیثی از رسول خدا (ص) آمده است که فرمود: او (مهدی) است که نامش را آشکارا تا قبل از قیام آن حضرت نمی‌برد مگر کسی که نسبت به او کافر باشد. از این حدیث می‌توان فهمید که آشکارا و در ملأ عام نباید نام آن حضرت را برد و الا در خفا و در مواقع غیر تقیه جایز خواهد بود.

امام صادق (ع) فرمود: سعی کنید که توجه (دشمنان) را به سوی حضرت مهدی (ع) معطوف نکنید. همانا امام شما سال‌ها از میان شما غایب شود و شما به گونه‌ای امتحان شوید که گروهی (ناامید شده و) می‌گویند: (معلوم نیست) به کدام بیابان رفته و از دنیا رفته است! باید چشمان مؤمنین بر او گریان شود.

از این حدیث نیز می‌توان فهمید که ممکن است علت حرمت بردن نام حضرت، جلب نکردن توجه دشمنان به سوی آن جناب است. در مقابل برخی از فقها نیز نام بردن حضرت را حرام می‌دانند، و می‌گویند این ویژگی خاصی است که خداوند برای آن جناب قرار داده است و تا قبل از ظهور حضرت بردن نام ایشان جایز نیست. خلاصه دلایلی که این دسته از فقها می‌آورند این است: روایاتی که ما را از نام بردن حضرت به نام اصلی ایشان نهی می‌کند، عام است و تا زمان ظهور آن جناب را شامل می‌شود، و مقید به زمانی خاص نشده است و در بیشتر روایاتی که از ائمه (ع) به نام اصلی یاد کرده‌اند، از حضرت مهدی (ع) با کنیه یاد شده است. اگر منظور از نگفتن نام حضرت تقیه باشد، روایات زیادی از طریق اهل‌سنت نقل شده است که در آن تصریح شده، نام حضرت نام رسول خدا (ص) است و کنیه او نیز کنیه پیامبر (ص) است، و همه می‌دانند که نام رسول خدا (ص) «محمد» است. حتی احادیثی که پیش از ولادت آن حضرت صادر شده است، نام حضرت را نمی‌برد و از ایشان با القاب یاد می‌شود. و نیز تصریح به حرمت نام بردن آن جناب می‌کند[۲۹].

پرسش‌های وابسته

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. ↑ " صَاحِبُ‏ هذَا الْأَمْرِ لَايُسَمِّيهِ‏ بِاسْمِهِ‏ إِلَّا كَافِر‏ ‏‏"، محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۳۳۳، ح ۴
  2. ↑ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۶۴۸، ح ۱
  3. ↑ مسعودی، اثبات الوصیة، ص ۲۸۰
  4. ↑ ر. ک: مولی صالح مازندرانی، شرح اصول الکافی، ج ۶، ص ۲۲۴
  5. ↑ ر. ک: محمد باقر مجلسی، مرآة العقول، ج ۴، صص ۱۸- ۱۶
  6. ↑ " ذَلِكَ‏ ابْنُ‏ سَيِّدَةِ الْإِمَاءِ الَّذِي‏ تَخْفَى‏ عَلَى‏ النَّاسِ‏ وِلَادَتُهُ‏ وَ لَا يَحِلُ‏ لَهُمْ‏ تَسْمِيَتُهُ‏‏‏"، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۳۶۸، ح ۶
  7. ↑ " الْخَلَفُ‏ مِنْ‏ بَعْدِيَ‏ ابْنِيَ‏ الْحَسَنُ‏ فَكَيْفَ‏ لَكُمْ‏ بِالْخَلَفِ‏ مِنْ‏ بَعْدِ الْخَلَفِ‏ فَقُلْتُ وَ لِمَ جَعَلَنِيَ اللَّهُ فِدَاكَ فَقَالَ لِأَنَّكُمْ لَا تَرَوْنَ شَخْصَهُ وَ لَا يَحِلُّ لَكُمْ ذِكْرُهُ بِاسْمِهِ قُلْتُ وَ كَيْفَ نَذْكُرُهُ قَالَ قُولُوا الْحُجَّةُ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ (ص) ‏‏"، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۳۸۱، ح ۵؛ کتاب الغیبة، ص ۲۰۲، ح ۱۶۹؛ مسعودی، اثبات الوصیة، ص ۲۷۸؛ فتال نیشابوری، روضة الواعظین، ص ۲۶۲؛ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۳۲۸، ح ۱۳
  8. ↑ ر. ک: مولی صالح مازندرانی، شرح اصول الکافی، ج ۶، ص ۲۲۴
  9. ↑ " مَنْ‏ سَمَّانِي‏ فِي‏ مَجْمَعٍ‏ مِنَ‏ النَّاسِ‏ فَعَلَيْهِ‏ لَعْنَةُ اللَّهِ‏ ‏‏"، مولی صالح مازندرانی، شرح اصول الکافی، ج ۲، ص ۴۸۳، ح ۳
  10. ↑ " تَخْفَى‏ عَلَى‏ النَّاسِ‏ وِلَادَتُهُ‏ وَ لَا تَحِلُ‏ لَهُمْ‏ تَسْمِيَتُهُ‏ حَتَّى‏ يُظْهِرَهُ‏ اللَّهُ‏ فَيَمْلَأَ الْأَرْضَ‏ عَدْلًا وَ قِسْطاً كَمَا مُلِئَتْ‏ جَوْراً وَ ظُلْماً‏ ‏‏"، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۳۶۸، ح ۶.
  11. ↑ " وَ مِنْ بَعْدِي الْحَسَنُ ابْنِي فَكَيْفَ لِلنَّاسِ بِالْخَلَفِ مِنْ بَعْدِهِ قَالَ فَقُلْتُ وَ كَيْفَ ذَاكَ يَا مَوْلَايَ قَالَ لِأَنَّهُ لَا يُرَى شَخْصُهُ وَ لَا يَحِلُّ ذِكْرُهُ بِاسْمِهِ‏ حَتَّى‏ يَخْرُجَ‏ فَيَمْلَأَ الْأَرْضَ‏ قِسْطاً وَ عَدْلًا ‏‏"، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۳۷۹، ح ۱
  12. ↑ " سَأَلْتَنِي‏ وَ اللَّهِ‏ يَا أَبَا خَالِدٍ عَنْ‏ سُؤَالٍ‏ مُجْهِدٍ وَ لَقَدْ سَأَلْتَنِي عَنْ أَمْرٍ مَا كُنْتُ مُحَدِّثاً بِهِ أَحَداً وَ لَوْ كُنْتُ مُحَدِّثاً بِهِ أَحَداً لَحَدَّثْتُكَ وَ لَقَد سَأَلْتَنِي عَنْ أَمْرٍ لَوْ أَنَّ بَنِي فَاطِمَةَ عَرَفُوهُ حَرَصُوا عَلَى أَنْ يَقْطَعُوهُ بَضْعَةً بَضْعَة"، نعمانی، الغیبة، ص ۲۸۸، ح ۲ و نیز ر. ک: شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۳۳۳، ح ۲۸۸
  13. ↑ " فَإِنَّهُمْ إِنْ وَقَفُوا عَلَى الِاسْمِ أَذَاعُوهُ وَ إِنْ‏ وَقَفُوا عَلَى‏ الْمَكَانِ‏ دَلُّوا عَلَيْهِ‏"، شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۳۶۴، ح ۳۳۱
  14. ↑ حر عاملی، وسائل الشیعة، ج ۱۶، ص ۲۴۰
  15. ↑ " مَهْدِيُ‏ أُمَّتِي‏ مُحَمَّدٌ الَّذِي‏ يَمْلَأُ الْأَرْضَ‏ قِسْطاً وَ عَدْلًا ‏"، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، ص ۲۸۴، ح ۳۷
  16. ↑ " لَهُ اسْمَانِ اسْمٌ‏ يَخْفَى‏ وَ اسْمٌ‏ يَعْلُنُ‏ فَأَمَّا الَّذِي يَخْفَى فَأَحْمَدُ وَ أَمَّا الَّذِي يَعْلُنُ فَمُحَمَّدٌ ‏"، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۶۵۳، ح ۱۷؛ ر. ک: طبرسی، اعلام الوری، ص ۴۶۵؛ شیخ حر عاملی، وسائل الشیعة، ج ۱۶، ص ۲۴۴
  17. ↑ " وَ أُكْمِلُ‏ ذَلِكَ‏ بِابْنِهِ‏ م‏ح‏م‏د رَحْمَةً لِلْعَالَمِينَ‏ عَلَيْهِ‏ كَمَالُ‏ مُوسَى‏ وَ بَهَاءُ عِيسَى‏ وَ صَبْرُ أَيُّوب‏‏"، محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۵۲۷، ح ۳
  18. ↑ اربلی، کشف الغمة، ج ۲، ص ۴۷۵
  19. ↑ سید بن طاووس، اقبال الاعمال، ص ۵۸
  20. ↑ ر. ک: ناصر مکارم شیرازی، القواعد الفقهیة، ج ۱، ص ۵۰۴
  21. ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۳۷۶ ۳۸۱.
  22. ↑ نجم الثاقب، باب دوم.
  23. ↑ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۶۱۷.
  24. ↑ یأتی: ص ۳۲ و المهدی الموعود المنتظر: ج ۱ ص ۲۷۲.
  25. ↑ المهدی الموعود المنتظر: ج ۱، ص ۲۸۵.
  26. ↑ کمال الدین: ص ۶۰۷ و یأتی: ص ۳۳.
  27. ↑ احتجاج طبرسی: توقیعات حضرت.
  28. ↑ کافی: ج ۱، ص ۵۲۷.
  29. ↑ حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان، ص ۷۱.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=محمد_(امام_مهدی)&oldid=1109051»