کارگزاران امام علی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '==جستارهای وابسته == {{' به '{{') |
(←مقدمه) |
||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
#افراد [[متدین]]، [[متعهد]] و معتمدی که به گونه‌ای [[ضعف]] [[مدیریت]] داشتند و در [[تدبیر امور]]، از جایگاهی بلند برخوردار نبودند. اینان، چهره‌هایی موجه بودند؛ اما در کوران حوادث نتوانستند تصمیمی [[استوار]] بگیرند و به درستی از بحران‌ها [[نجات]] یابند. [[محمد بن ابی بکر]]، با همه ارجمندی، نتوانست [[مصر]] را آرام نگه دارد و پس از [[شورش]] هواداران [[معاویه]]، [[توان]] [[دفاع]] را از دست داد. [[ابو ایوب انصاری]]، با همه جلالت و [[عظمت]]، از رویارویی با بُسر بن ارطات، عاجز آمد و فرار کرد. [[سهل بن حنیف]]، پس از [[شورش]] [[فارس]] و سر برتافتن [[مردمان]] آن سامان از پرداخت [[مالیات]]، نتوانست بر آنها چیره شود و از این رو، برکنار شد. [[عبید الله بن عباس]] نیز از مقابل بُسر، فرار کرد. [[عثمان بن حنیف]]، در رویارویی با فریبگری جَمَلیان، میدان را از دست داد و [[شکست]] خورد و دستگیر شد. [[کمیل بن زیاد]]، در رویارویی با هجوم‌ها و غارتگری‌های [[معاویه]]، تاب نیاورد. از این رو، آهنگ "مقابله به مِثْل" کرد و به [[غارت]] مناطق [[شام]]، روی آورد که [[علی]]{{ع}} او را [[سرزنش]] کرد. | #افراد [[متدین]]، [[متعهد]] و معتمدی که به گونه‌ای [[ضعف]] [[مدیریت]] داشتند و در [[تدبیر امور]]، از جایگاهی بلند برخوردار نبودند. اینان، چهره‌هایی موجه بودند؛ اما در کوران حوادث نتوانستند تصمیمی [[استوار]] بگیرند و به درستی از بحران‌ها [[نجات]] یابند. [[محمد بن ابی بکر]]، با همه ارجمندی، نتوانست [[مصر]] را آرام نگه دارد و پس از [[شورش]] هواداران [[معاویه]]، [[توان]] [[دفاع]] را از دست داد. [[ابو ایوب انصاری]]، با همه جلالت و [[عظمت]]، از رویارویی با بُسر بن ارطات، عاجز آمد و فرار کرد. [[سهل بن حنیف]]، پس از [[شورش]] [[فارس]] و سر برتافتن [[مردمان]] آن سامان از پرداخت [[مالیات]]، نتوانست بر آنها چیره شود و از این رو، برکنار شد. [[عبید الله بن عباس]] نیز از مقابل بُسر، فرار کرد. [[عثمان بن حنیف]]، در رویارویی با فریبگری جَمَلیان، میدان را از دست داد و [[شکست]] خورد و دستگیر شد. [[کمیل بن زیاد]]، در رویارویی با هجوم‌ها و غارتگری‌های [[معاویه]]، تاب نیاورد. از این رو، آهنگ "مقابله به مِثْل" کرد و به [[غارت]] مناطق [[شام]]، روی آورد که [[علی]]{{ع}} او را [[سرزنش]] کرد. | ||
#کسانی که باوری [[استوار]] نداشتند و از ایمانی ریشه‌دار، برخوردار نبودند، گو این که سیاستمدارانی بودند اهل [[تدبیر]] با [[مدیریتی]] کارآمد. اینان، از چنگ‌انداختن بر [[بیت المال]] و [[اسراف]] و تبذیر در آن، باکی نداشتند. [[امام]]{{ع}} از چنین کارگزارانی شکایت داشت و خطاب به آنان می‌فرمود: {{متن حدیث|"لَوِ ائْتَمَنْتُ أَحَدَکم عَلی قَدَحٍ، لأخَذَ عِلاقَتَهُ!"}}<ref>«اگر کاسه‌ای به یکی از شما بسپارم، دسته‌اش را می‌دزدد!» البدایة والنهایة، ج ۷، ص ۳۲۶.</ref> [[زیاد بن ابیه]]، از این گونه کسان است. او به سبب تصرف‌های ناروا در [[بیت‌المال]]، [[اعتراض]] [[امام علی]]{{ع}} را علیه خود برانگیخت و پس از [[شهادت امام]]{{ع}} به [[معاویه]] پیوست و از ارتکاب جنایت، روی برنتافت. [[منذر بن جارود]] نیز بدان جهت که در [[بیت المال]]، حیف و میلْ روا داشته بود، مورد [[عتاب]] [[امام]]{{ع}} قرار گرفت. [[نعمان بن عجلان]]، پس از [[بذل و بخشش]] [[بیت المال]] به افراد قبیله‌اش و تصرفات ناروا به نفع خود، [[عتاب]] [[علی]]{{ع}} را برانگیخت. آن‌گاه فرار کرد و به [[معاویه]] پیوست. [[یزید]] بن حجیه و مَصْقَلة بن هُبَیره و قَعْقاع بن شور نیز چنین کردند<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین (کتاب)|گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین]]، ص ۸۱۷.</ref>. | #کسانی که باوری [[استوار]] نداشتند و از ایمانی ریشه‌دار، برخوردار نبودند، گو این که سیاستمدارانی بودند اهل [[تدبیر]] با [[مدیریتی]] کارآمد. اینان، از چنگ‌انداختن بر [[بیت المال]] و [[اسراف]] و تبذیر در آن، باکی نداشتند. [[امام]]{{ع}} از چنین کارگزارانی شکایت داشت و خطاب به آنان می‌فرمود: {{متن حدیث|"لَوِ ائْتَمَنْتُ أَحَدَکم عَلی قَدَحٍ، لأخَذَ عِلاقَتَهُ!"}}<ref>«اگر کاسه‌ای به یکی از شما بسپارم، دسته‌اش را می‌دزدد!» البدایة والنهایة، ج ۷، ص ۳۲۶.</ref> [[زیاد بن ابیه]]، از این گونه کسان است. او به سبب تصرف‌های ناروا در [[بیت‌المال]]، [[اعتراض]] [[امام علی]]{{ع}} را علیه خود برانگیخت و پس از [[شهادت امام]]{{ع}} به [[معاویه]] پیوست و از ارتکاب جنایت، روی برنتافت. [[منذر بن جارود]] نیز بدان جهت که در [[بیت المال]]، حیف و میلْ روا داشته بود، مورد [[عتاب]] [[امام]]{{ع}} قرار گرفت. [[نعمان بن عجلان]]، پس از [[بذل و بخشش]] [[بیت المال]] به افراد قبیله‌اش و تصرفات ناروا به نفع خود، [[عتاب]] [[علی]]{{ع}} را برانگیخت. آن‌گاه فرار کرد و به [[معاویه]] پیوست. [[یزید]] بن حجیه و مَصْقَلة بن هُبَیره و قَعْقاع بن شور نیز چنین کردند<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین (کتاب)|گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین]]، ص ۸۱۷.</ref>. | ||
==فهرست گارگزارن== | |||
=== [[استانداران مکه]]=== | |||
* [[ابوقتاده انصاری]] | |||
* [[قثم بن عباس]] | |||
=== [[کارگزاران مدینه]]=== | |||
* [[تمیم بن عمرو، ابو حبیش]] (فرماندار مدینه) | |||
* [[سهل بن حنیف بن وهب انصاری]] (فرماندار مدینه) | |||
* [[تمّام بن عباس]] (فرماندار مدینه) | |||
* [[ابوایوب انصاری]] (فرماندار مدینه) | |||
* [[حارث بن ربیع، ابو زیاد]] (کارگزار مدینه) | |||
=== [[کارگزاران کوفه]]=== | |||
* [[ابوموسی اشعری]] (استاندار کوفه) | |||
* [[قرظة بن کعب بن عمرو انصاری]] (استاندار کوفه) | |||
* [[عقبة بن عمرو انصاری]] (جانشین امیرالمؤمنین در کوفه) | |||
* [[هانی بن هوذه]] (جانشین امام علی در کوفه) | |||
=== [[کارگزاران یمن]]=== | |||
* [[حبیب بن منتجب]] (فرماندار یکی از شهرهای یمن) | |||
* [[سعید بن نمران همدانی]] (کارگزار جند) | |||
* [[عبیدالله بن عباس بن عبدالمطلب]] (کارگزار یمن) | |||
=== [[کارگزاران نهروان، فرات و بهرسیر]]=== | |||
* [[عبدالله بن خباب بن ارت]] (کارگزار نهروان) | |||
* [[عبیده سلمانی]] (کارگزار فرات) | |||
* [[عدی بن حارث، احتمالا عدی بن حاتم باشد]] (کارگزار بهرسیر) | |||
=== [[کارگزاران مداین]]=== | |||
* [[حذیفة بن یمان]] (فرماندار مداین) | |||
* [[یزید بن قیس ارحبی]] (کارگزار مداین) | |||
* [[لام بن زیاد بن غطیف]] (کارگزار مداین) | |||
* [[سعد بن مسعود ثقفی]] (فرماندار مداین) | |||
=== [[کارگزاران جزیره و اطراف آن]]=== | |||
* [[ابو حسان بن حسان بکری]] (فرماندار شهر انبار) | |||
* [[مالک بن کعب ارحبی]] (فرماندار عین التمر) | |||
* [[کمیل بن زیاد نخعی]] (فرماندار هیت) | |||
* [[مالک اشتر ]] (کارگزار جزیره) | |||
* [[شبیب بن عامر]] (کارگزار نصیبین) | |||
=== [[کارگزاران جبّل و کسکر]]=== | |||
* [[سلیمان بن صرد خزاعی]] (کارگزار جبّل) | |||
* [[قدامه بن عجلان]] (کارگزار کسکر) | |||
* [[قعقاع بن شور ذهلی]] (کارگزار کسکر) | |||
=== [[کارگزاران بحرین، عمان و اهواز]]=== | |||
* [[عمر بن ابی سلمه]] (فرماندار بحرین) | |||
* [[نعمان بن عجلان زرقی]] (فرماندار بحرین و عمان) | |||
* [[عمرو بن سلمه ارحبی]] | |||
* [[حلوف بن عوف ازدی]] (کارگزار عمان) | |||
* [[خریت بن راشد ناجی]] (کارگزار اهواز) | |||
=== [[کارگزاران فارس]]=== | |||
* [[منذر بن جارود عبدی فرماندار اصطخر فارس) | |||
* [[مصقله بن هبیره شیبانی فرماندار اردشیر خرّه) | |||
* [[زیاد بن ابیه]] (کارگزار فارس) | |||
=== [[کارگزاران اصفهان، ری، قزوین و همدان]]=== | |||
* [[مخنف بن سلیم ازدی]] (استاندار اصفهان، ری، قزوین و همدان) | |||
* [[یزید بن قیس ارحبی]] (استاندار اصفهان، ری و همدان) | |||
* [[یزید بن قیس حجّیه تیمی]] (کارگزار ری) | |||
* [[ربیع بن خثیم کوفی ]] (کارگزار قزوین) | |||
* [[جریر بن عبدالله بجلی]] (کارگزار همدان از طرف عثمان، که تا مدتی بعد از خلافت حضرت علی(ع) در این سمت باقی بود) | |||
=== [[کارگزاران خراسان، سجستان و کرمان]]=== | |||
* [[جعده بن هبیره]] (کارگزار خراسان) | |||
* [[خلید بن قرّه یربوعی]] (کارگزار خراسان) | |||
* [[حریث بن جابر حنفی بکری]] (کارگزار خراسان) | |||
* [[عون بن جعده]] (کارگزار سجستان و سیستان) | |||
* [[ربعی بن کائس عنبری]] (کارگزار سجستان) | |||
* [[عبدالله بن اهتم]] (کارگزار کرمان) | |||
=== [[کارگزاران آذربایجان و حلوان]]=== | |||
* [[اشعث بن قیس]] (کارگزار آذربایجان) | |||
* [[اسود بن قطبه]] (کارگزار حلوان) | |||
* [[قیس بن سعد بن عباده انصاری]] (کارگزار آذربایجان) | |||
* [[عبدالله بن شبیل احمسی، جانشین قیس در آذربایجان) | |||
* [[سعد بن حارث خزاعی]] (کارگزار آذربایجان) | |||
=== [[استانداران مصر]]=== | |||
* [[محمد بن ابی حذیفه]] | |||
* [[قیس بن سعد بن عباده انصاری]] (استاندار مصر) | |||
* [[مالک بن حارث اشتر نخعی]] (استاندار مصر) | |||
* [[محمد بن ابی بکر]] (استاندار مصر) | |||
=== [[استانداران بصره]]=== | |||
* [[عثمان بن حنیف انصاری]] (استاندار بصره) | |||
* [[ابوالاسود دؤلی]] (استاندار بصره) | |||
{{مدخل امام علی}} | {{مدخل امام علی}} | ||
== پرسش‌های وابسته == | == پرسش‌های وابسته == | ||
نسخهٔ ۴ مهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۷:۴۵
متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
- این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون امام علی(ع) است. "امام علی" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل امام علی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مقدمه
حکومت تقریباً پنج ساله امام علی(ع) از جهات گوناگونی قابل بررسی است و تأمل در سیره حکومتی آن حضرت، از ابعاد مختلفی تنبه آفرین و آموزنده است. کارگزاران حکومت علی (ع) یکی از ابعاد مهم سیاست علوی را می‌نمایانند: چگونگی گزینش آنان و نظارتی که امام(ع) پس از گزینش داشته است و... از این مسائل، گاهی در ابواب و فصول مختلف این اثر، سخن رفته است. اکنون در این مدخل، یادآوری می‌کنیم که کارگزاران امام علی (ع) را در چند دسته می‌توان طبقه‌بندی کرد:
- افراد متدین، مورد اعتماد، مدیر، مدبر و دارای شخصیت اجتماعی ویژه‌ای که می‌توان آنان را از یاران برجسته علی(ع) و از پیشتازان آنها نامید. اینان، بازوان ستبر علی(ع) در حکومت و مشاوران نیک‌خوی و مخلص آن بزرگوار بودند. مالک اشتر، از این مجموعه است که ابتدا امام وی را بر حکومت "جزیره" (منطقه‌ای بین دجله و فرات که به لحاظ نزدیکی به شام، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بود) گماشت و سپس، وی را راهی مصر کرد. همچنین در این مجموعه، عبد الله بن عباس است که فرماندار بصره بود و نیز قیس بن سعد بن عباده، که ابتدا به مصر رفت و آن گاه به حکومت آذربایجان گماشته شد. اینان به هنگام نبرد، در سپاه علی(ع) بودند، نه در منطقه حکومت خویش؛ زیرا کسانی که قابلیت فرماندهی و شایستگی مشاورت داشتند، اندک بودند. با نگاه تاریخی، دراین میان، مالک اشتر، چهره منوری است که هیچ گونه پیرایه‌ای ندارد. درباره ابن عباس، شایعه چنگ‌اندازی وی بر بیت المال بصره، قابل تأمل است و درباره قیس بن سعد، با همه بزرگی، عزل وی از حکومت مصر، قابل توجه است.
- افراد متدین، متعهد و معتمدی که به گونه‌ای ضعف مدیریت داشتند و در تدبیر امور، از جایگاهی بلند برخوردار نبودند. اینان، چهره‌هایی موجه بودند؛ اما در کوران حوادث نتوانستند تصمیمی استوار بگیرند و به درستی از بحران‌ها نجات یابند. محمد بن ابی بکر، با همه ارجمندی، نتوانست مصر را آرام نگه دارد و پس از شورش هواداران معاویه، توان دفاع را از دست داد. ابو ایوب انصاری، با همه جلالت و عظمت، از رویارویی با بُسر بن ارطات، عاجز آمد و فرار کرد. سهل بن حنیف، پس از شورش فارس و سر برتافتن مردمان آن سامان از پرداخت مالیات، نتوانست بر آنها چیره شود و از این رو، برکنار شد. عبید الله بن عباس نیز از مقابل بُسر، فرار کرد. عثمان بن حنیف، در رویارویی با فریبگری جَمَلیان، میدان را از دست داد و شکست خورد و دستگیر شد. کمیل بن زیاد، در رویارویی با هجوم‌ها و غارتگری‌های معاویه، تاب نیاورد. از این رو، آهنگ "مقابله به مِثْل" کرد و به غارت مناطق شام، روی آورد که علی(ع) او را سرزنش کرد.
- کسانی که باوری استوار نداشتند و از ایمانی ریشه‌دار، برخوردار نبودند، گو این که سیاستمدارانی بودند اهل تدبیر با مدیریتی کارآمد. اینان، از چنگ‌انداختن بر بیت المال و اسراف و تبذیر در آن، باکی نداشتند. امام(ع) از چنین کارگزارانی شکایت داشت و خطاب به آنان می‌فرمود: «"لَوِ ائْتَمَنْتُ أَحَدَکم عَلی قَدَحٍ، لأخَذَ عِلاقَتَهُ!"»[۱] زیاد بن ابیه، از این گونه کسان است. او به سبب تصرف‌های ناروا در بیت‌المال، اعتراض امام علی(ع) را علیه خود برانگیخت و پس از شهادت امام(ع) به معاویه پیوست و از ارتکاب جنایت، روی برنتافت. منذر بن جارود نیز بدان جهت که در بیت المال، حیف و میلْ روا داشته بود، مورد عتاب امام(ع) قرار گرفت. نعمان بن عجلان، پس از بذل و بخشش بیت المال به افراد قبیله‌اش و تصرفات ناروا به نفع خود، عتاب علی(ع) را برانگیخت. آن‌گاه فرار کرد و به معاویه پیوست. یزید بن حجیه و مَصْقَلة بن هُبَیره و قَعْقاع بن شور نیز چنین کردند[۲].
فهرست گارگزارن
استانداران مکه
کارگزاران مدینه
- تمیم بن عمرو، ابو حبیش (فرماندار مدینه)
- سهل بن حنیف بن وهب انصاری (فرماندار مدینه)
- تمّام بن عباس (فرماندار مدینه)
- ابوایوب انصاری (فرماندار مدینه)
- حارث بن ربیع، ابو زیاد (کارگزار مدینه)
کارگزاران کوفه
- ابوموسی اشعری (استاندار کوفه)
- قرظة بن کعب بن عمرو انصاری (استاندار کوفه)
- عقبة بن عمرو انصاری (جانشین امیرالمؤمنین در کوفه)
- هانی بن هوذه (جانشین امام علی در کوفه)
کارگزاران یمن
- حبیب بن منتجب (فرماندار یکی از شهرهای یمن)
- سعید بن نمران همدانی (کارگزار جند)
- عبیدالله بن عباس بن عبدالمطلب (کارگزار یمن)
کارگزاران نهروان، فرات و بهرسیر
- عبدالله بن خباب بن ارت (کارگزار نهروان)
- عبیده سلمانی (کارگزار فرات)
- عدی بن حارث، احتمالا عدی بن حاتم باشد (کارگزار بهرسیر)
کارگزاران مداین
- حذیفة بن یمان (فرماندار مداین)
- یزید بن قیس ارحبی (کارگزار مداین)
- لام بن زیاد بن غطیف (کارگزار مداین)
- سعد بن مسعود ثقفی (فرماندار مداین)
کارگزاران جزیره و اطراف آن
- ابو حسان بن حسان بکری (فرماندار شهر انبار)
- مالک بن کعب ارحبی (فرماندار عین التمر)
- کمیل بن زیاد نخعی (فرماندار هیت)
- مالک اشتر (کارگزار جزیره)
- شبیب بن عامر (کارگزار نصیبین)
کارگزاران جبّل و کسکر
- سلیمان بن صرد خزاعی (کارگزار جبّل)
- قدامه بن عجلان (کارگزار کسکر)
- قعقاع بن شور ذهلی (کارگزار کسکر)
کارگزاران بحرین، عمان و اهواز
- عمر بن ابی سلمه (فرماندار بحرین)
- نعمان بن عجلان زرقی (فرماندار بحرین و عمان)
- عمرو بن سلمه ارحبی
- حلوف بن عوف ازدی (کارگزار عمان)
- خریت بن راشد ناجی (کارگزار اهواز)
کارگزاران فارس
- [[منذر بن جارود عبدی فرماندار اصطخر فارس)
- [[مصقله بن هبیره شیبانی فرماندار اردشیر خرّه)
- زیاد بن ابیه (کارگزار فارس)
کارگزاران اصفهان، ری، قزوین و همدان
- مخنف بن سلیم ازدی (استاندار اصفهان، ری، قزوین و همدان)
- یزید بن قیس ارحبی (استاندار اصفهان، ری و همدان)
- یزید بن قیس حجّیه تیمی (کارگزار ری)
- ربیع بن خثیم کوفی (کارگزار قزوین)
- جریر بن عبدالله بجلی (کارگزار همدان از طرف عثمان، که تا مدتی بعد از خلافت حضرت علی(ع) در این سمت باقی بود)
کارگزاران خراسان، سجستان و کرمان
- جعده بن هبیره (کارگزار خراسان)
- خلید بن قرّه یربوعی (کارگزار خراسان)
- حریث بن جابر حنفی بکری (کارگزار خراسان)
- عون بن جعده (کارگزار سجستان و سیستان)
- ربعی بن کائس عنبری (کارگزار سجستان)
- عبدالله بن اهتم (کارگزار کرمان)
کارگزاران آذربایجان و حلوان
- اشعث بن قیس (کارگزار آذربایجان)
- اسود بن قطبه (کارگزار حلوان)
- قیس بن سعد بن عباده انصاری (کارگزار آذربایجان)
- [[عبدالله بن شبیل احمسی، جانشین قیس در آذربایجان)
- سعد بن حارث خزاعی (کارگزار آذربایجان)
استانداران مصر
- محمد بن ابی حذیفه
- قیس بن سعد بن عباده انصاری (استاندار مصر)
- مالک بن حارث اشتر نخعی (استاندار مصر)
- محمد بن ابی بکر (استاندار مصر)
استانداران بصره
- عثمان بن حنیف انصاری (استاندار بصره)
- ابوالاسود دؤلی (استاندار بصره)
- آخرین خطبه امام علی
- شهادت آرزوی امام علی
- پدر امام علی
- از ذو قار تا بصره
- ازدواج امام علی
- امارت امام علی در حدیث
- امامت امام علی در حدیث
- انواع دانش‌های امام علی
- انگیزه‌های دشمنی با امام علی
- ایثار امام علی در شب هجرت
- بازگشت خورشید برای امام علی
- اقدامات امام علی در جنگ بدر
- بیعت با امام علی
- اقدامات امام علی در جنگ تبوک
- ترور امام علی
- توطئه برای ترور امام علی
- جایگاه علمی امام علی
- اقدامات امام علی در جنگ احد
- اقدامات امام علی در جنگ بنی قریظه
- اقدامات امام علی در جنگ بنی نضیر
- اقدامات امام علی در جنگ حنین
- خبر دادن پیامبر از شهادت علی
- خلافت امام علی در حدیث
- اقدامات امام علی در جنگ خندق
- اقدامات امام علی در جنگ خیبر
- داوری‌های امام علی
- دشمنان امام علی
- دعاهای پیامبر خاتم برای امام علی
- دلایل تنهایی امام علی
- حب امام علی
- رویارویی امام علی با ناکثین
- زیان‌های دشمنی با امام علی
- سیاست‌های اجتماعی امام علی
- سیاست‌های اداری امام علی
- سیاست‌های اقتصادی امام علی
- سیاست‌های امنیتی امام علی
- سیاست‌های جنگی امام علی
- سیاست‌های حکومتی امام علی
- سیاست‌های فرهنگی امام علی
- سیاست‌های قضایی امام علی
- سیمای امام علی
- شکست بت‌ها توسط امام علی
- شکایت امام علی از نافرمانی یارانش
- عصمت امام علی در حدیث
- علم امام علی در حدیث
- امام علی از زبان اهل بیت
- امام علی از زبان دشمنانش
- امام علی از زبان قرآن
- امام علی از زبان همسران پیامبر
- امام علی از زبان پیامبر
- امام علی از زبان یارانش
- امام علی از زبان یاران پیامبر
- امام علی از زبان خودش
- غلو در دوست داشتن امام علی
- اقدامات امام علی در ماجرای فتح مکه
- فرزندان امام علی
- لقب‌های امام علی
- مأموریت امام علی
- محبوبیت امام علی
- محدودیت‌های امام علی در انتخاب کارگزاران
- هشدار امام علی به یارانش درباره نافرمانی
- نافرمانی سپاه امام علی
- نام‌های امام علی
- نسب امام علی
- نیرنگ‌های دشمنان امام علی
- هدایت امام علی در حدیث
- وراثت امام علی در حدیث
- وصایت امام علی در حدیث
- ولادت امام علی
- ولایت امام علی در حدیث
- ویژگی‌های اخلاقی امام علی
- ویژگی‌های اعتقادی امام علی
- ویژگی‌های امام علی
- ویژگی‌های جنگی امام علی
- ویژگی‌های دشمنان امام علی
- ویژگی‌های دوستداران امام علی
- ویژگی‌های سیاسی امام علی
- ویژگی‌های عملی امام علی
- پذیرفته شدن دعاهای امام علی
- پرورش امام علی
- پس از شهادت امام علی
- پیشگویی امام علی
- کارگزاران امام علی
- کنیه‌های امام علی
- کین‌ورزی به امام علی
- یاران امام علی
- یاری خواستن امام علی از کوفیان
- یوم‌الدار
پرسش‌های وابسته
منابع
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ «اگر کاسه‌ای به یکی از شما بسپارم، دسته‌اش را می‌دزدد!» البدایة والنهایة، ج ۷، ص ۳۲۶.
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین، ص ۸۱۷.