سیره حکومتی امام مهدی

مقدمه

بی‌‏گمان سیره حکومتی حضرت مهدی(ع)‏ به طور دقیق همان سیره حکومتی پیامبر اکرم(ص)، امام علی(ع) و دیگر امامان(ع) است. البته نباید از نگاه دور داشت که پیامبر(ص) و امامان(ع) به دلیل محدودیت‌‏ها و موانع تحمیل ‏شده فراوانی، نتوانستند آنچه را در نظر داشتند، پیاده کنند.
از سخنان نورانی معصومان(ع) استفاده می‌‏شود تمام محدودیت‌‏ها و موانع، از سر راه امام مهدی(ع) برداشته می‌‏شود و آن حضرت، سیره معصومان(ع) را تحقق خواهد بخشید.
در این‏ باره دو دسته روایت وجود دارد:
دسته‌‏ای که می‌‏فرماید سیره آن حضرت، همان سیره و روش پیامبر(ص) و امامان(ع) است.
این روایات، ناظر بر روش ایشان در امور اجرایی است. امام باقر(ع) فرمود: "آنچه از بدعت و پیرایه‏ پیش از او بوده است، از اساس ویران خواهد کرد؛ چنان‏که رسول خدا(ص) عمل کرد، و او اسلام را از نو آغاز خواهد فرمو^[۱].
امام صادق(ع) نیز فرمود: "همانا قائم ما اهل بیت، آن‏گاه که قیام فرماید لباس علی را بر تن خواهد کرد و بر سیره او عمل خواهد نمود^[۲].
دسته دوم، روایات فراوانی است که حاکی از تفاوت سیره حضرت مهدی(ع)‏ با سیره پیامبر اکرم(ص) و امامان(ع) است.
زراره از امام باقر(ع) پرسید: آیا او همچون محمد(ص) رفتار می‌‏کند؟ حضرت فرمود: هرگز! هرگز! ای زراره! رفتار او را پیش نمی‏‌گیرد. عرض کردم: فدایت شوم! برای چه؟ فرمود: همانا رسول خدا(ص) در امت خود، چنان رفتار می‏‌کرد که توأم با بخشش بود و دل‏های مردم را به خود جذب می‌‏کرد؛ ولی رفتار قائم به سبب ستم فراوانی که جهان را فراگرفته‏ با خشونت و کشتار است؛ زیرا در کتابی که همراه دارد، مأمور شده است که با کشتار رفتار کند و از کسی توبه نپذیرد. وای بر کسی که با او دشمنی کند و به ستیز برخیزد! ^[۳]
از امام صادق(ع) پرسیدند: "آیا سیره قائم، بر خلاف سیره و روش امام علی است؟ حضرت فرمود: بلی؛ به سبب آن‏که حضرت علی سیره‌‏اش از روی منّت و گذشت بود؛ چون می‌‏دانست شیعیانش زود مغلوب خواهند شد؛ اما قائم چون قیام کند، با شمشیر و اسیر گرفتن است؛ چون می‌‏داند شیعیانش هرگز مغلوب نخواهند شد"^[۴].
اگرچه برخی در سند و یا دلالت روایات از این دست خدشه‌‏هایی وارد کرده‌‏اند، اما آنچه مسلم است این است که آن حضرت، هرگز با دشمنان خداوند سر سازش نخواهد داشت و با آنان به شدت برخورد خواهد کرد.
با توجه به این‏که تا زمان ظهور، بسیاری از حقایق تابناک اسلام دچار پیرایه و خرافات شده است، وقتی آن حضرت حقیقت اسلام را اظهار می‏‌کند، عده فراوانی گمان می‌‏کنند آن حضرت دین جدیدی آورده است.
این در حالی است که آن حضرت، فقط دین راستین را اقامه می‌‏کند^[۵].
بنابراین اگر روش آن حضرت با امیر مؤمنان(ع) تفاوت کند، تنها به سبب شرایطی است که در آن حکومت جهانی فراهم می‌‏آید و این شرائط، به دلایلی برای دیگران فراهم نشده بود^[۶].

پرسش‌های وابسته

سیره حکومتی امام مهدی بر چه اساسی است؟ (پرسش)

جستارهای وابسته

منابع

سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت

پانویس

↑ " يَهْدِمُ‏ مَا قَبْلَهُ‏ كَمَا صَنَعَ‏ رَسُولُ اللَّهِ (ص) وَ يَسْتَأْنِفُ الْإِسْلَامَ جَدِيداً ‏‏‏"، نعمانی، الغیبة، ص ۳۳۵، ح ۱۷؛ ر. ک: شیخ طوسی، تهذیب، ج ۶، ص ۱۵۴؛ فتال نیشابوری، روضة الواعظین، ص ۲۶۵
↑ " أَنَ‏ قَائِمَنَا أَهْلَ‏ الْبَيْتِ‏ إِذَا قَامَ‏ لَبِسَ ثِيَابَ عَلِيٍّ (ع) وَ سَارَ بِسِيرَةِ عَلِيٍّ (ع)‏‏‏"، محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۴۱۱، ح ۴؛ ج ۶، ص ۴۴۴، ح ۱۵
↑ نعمانی، الغیبة، ص ۳۳۴، ح ۱۴
↑ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۵، ص ۳۳، ح ۴؛ شیخ طوسی، تهذیب، ج ۶، ص ۱۵۴؛ شیخ صدوق، علل الشرایع، ج ۱، ص ۱۴۹؛ برقی، المحاسن، ج ۲، ص ۳۹، ح ۱۱۲۶
↑ ر. ک: محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۵۳۶، ح ۲
↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۲۶۳ - ۲۶۵.

[1] " يَهْدِمُ‏ مَا قَبْلَهُ‏ كَمَا صَنَعَ‏ رَسُولُ اللَّهِ (ص) وَ يَسْتَأْنِفُ الْإِسْلَامَ جَدِيداً ‏‏‏"، نعمانی، الغیبة، ص ۳۳۵، ح ۱۷؛ ر. ک: شیخ طوسی، تهذیب، ج ۶، ص ۱۵۴؛ فتال نیشابوری، روضة الواعظین، ص ۲۶۵

[2] " أَنَ‏ قَائِمَنَا أَهْلَ‏ الْبَيْتِ‏ إِذَا قَامَ‏ لَبِسَ ثِيَابَ عَلِيٍّ (ع) وَ سَارَ بِسِيرَةِ عَلِيٍّ (ع)‏‏‏"، محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۴۱۱، ح ۴؛ ج ۶، ص ۴۴۴، ح ۱۵

[3] نعمانی، الغیبة، ص ۳۳۴، ح ۱۴

[4] محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۵، ص ۳۳، ح ۴؛ شیخ طوسی، تهذیب، ج ۶، ص ۱۵۴؛ شیخ صدوق، علل الشرایع، ج ۱، ص ۱۴۹؛ برقی، المحاسن، ج ۲، ص ۳۹، ح ۱۱۲۶

[5] ر. ک: محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۵۳۶، ح ۲

[6] سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۲۶۳ - ۲۶۵.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]