ناحیه مقدسه

این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به امامت‌پدیا کمک کنید.

این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون امام مهدی(ع) است. "امام مهدی" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل امام مهدی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

ناحیه در لغت، به معنای جانب و جمع آن، نواحی است. در غیبت صغرا از حضرت مهدی(ع) به این واژه تعبیر شده است^[۱]. گاهی نیز از آن حضرت و نایب خاص او با تعبیر ناحیه یاد شده است. این اصطلاح، همانند برخی لقب‌‏های حضرت مهدی(ع)‏، کنایه از آن حضرت به کار رفته و در بیشتر موارد برای تقیه استفاده شده است. این کلمه، بیشتر در کلام کسانی که به آن حضرت توقیع نوشته و پاسخ دریافت کرده‌‏اند، ذکر شده است؛ اگرچه در برخی بیانات نورانی حضرت مهدی(ع) نیز این کلمه به کار رفته است^[۲]. علامه اربلی آن را رمزی بین شیعیان و آن حضرت و اطرافیان نزدیک او دانسته، می‏‌نویسد: "و آن حضرت، ملقب است به‏ حجت و قائم و مهدی و خلف صالح و صاحب الزمان و صاحب. و شیعه از آن حضرت در دوران غیبت صغرا به "ناحیه مقدسه" تعبیر می‏‌کرده و این، رمزی بود که شیعیان آن حضرت را با آن می‌‏شناختند^[۳] ^[۴].

ناحیه در لغت به معنی جهت، جانب، کرانه و گوشه زمین است، و "ناحیه مقدسه" از القاب حضرت مهدی (ع) است^[۵]. این تعبیر احترام‌آمیز، کنایه از جایگاه مخفی حضرت ولی عصر (ع) و یا کنایه از شخص آن حضرت بوده که این اسم رمز، بین شیعیان در زمان غیبت صغری رواج داشته است^[۶]. شیخ طوسی فرموده است: شیعیان در زمان غیبت نخستین، از آن حضرت و از غیبت او به‌عنوان ناحیه مقدسه تعبیر می‌کردند و این رمزی بود که شیعیان آن را می‌شناختند و امام را به یکدیگر معرفی می‌نمودند^[۷]. محدث نوری هم به نقل از جنات الخلود آورده است: در ایام تقیه، گاهی آن حضرت را به این لقب می‌خواندند^[۸]^[۹].

با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:

↑ طریحی، مجمع البحرین، ج ۱، ص ۴۱۰
↑ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۵۲۰، ح ۴۹؛ محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۹۳، ص ۱۸۴، ج ۱۰۰، ص ۱۸۲
↑ " وَ يُلَقَّبُ‏ بِالْحُجَّةِ وَ الْقَائِمِ‏ وَ الْمَهْدِيِ‏ وَ الْخَلَفِ‏ الصَّالِحِ‏ وَ صَاحِبِ‏ الزَّمَانِ‏ وَ الصَّاحِبِ وَ كَانَتِ الشِّيعَةُ فِي غَيْبَتِهِ الْأُولَى تُعَبِّرُ عَنْهُ وَ عَنْ غَيْبَتِهِ بِالنَّاحِيَةِ الْمُقَدَّسَةِ وَ كَانَ ذَلِكَ رَمْزاً بَيْنَ الشِّيعَةِ يُعْرَفُونَ بِه‏‏‏"، علی بن عیسی اربلی، کشف الغمة، ج ۲، ص ۵۱۹
↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص: ۴۳۸ - ۴۴۰.
↑ نجم الثاقب، باب دوم.
↑ مجمع البحرین، ج ۱، ص ۴۱۰.
↑ کشف الغمه، ج ۳، ص ۳۰۹.
↑ نجم الثاقب، باب دوم.
↑ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص:۷۲۶.