بحث:سیاست: تفاوت میان نسخه‌ها
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
## جایگاه [[حاکمان]] و [[امت‌ها]] در [[قیامت]] | ## جایگاه [[حاکمان]] و [[امت‌ها]] در [[قیامت]] | ||
==== اهداف سیاست و حکومت ==== | ==== [[اهداف سیاست]] و [[اهداف حکومت|حکومت]] ==== | ||
[[ | [[غایت‌مداری سیاست]] و [[غایت‌مداری حکومت|حکومت]] | ||
## اهداف ایجابی | ## اهداف ایجابی | ||
### [[اقامه دین]] | ### [[اقامه دین]] | ||
### [[قسط]] و [[عدالت]] | ### [[قسط]] و [[عدالت]] | ||
###ساخت [[جامعه]] [[الگو]] | ### ساخت [[جامعه]] [[الگو]] | ||
###[[آبادانی]] و [[پیشرفت]] | ###[[آبادانی]] و [[پیشرفت]] | ||
###[[تأمین معیشت]] | ###[[تأمین معیشت]] | ||
###[[تأمین امنیت]] | ###[[تأمین امنیت]] | ||
###[[آماده‌سازی]] | ###[[آماده‌سازی برای ظهور]] | ||
###[[رشد]] و [[تربیت]] [[انسان‌ها]] ([[تزکیه]] و [[تعلیم]]) | ###[[رشد]] و [[تربیت]] [[انسان‌ها]] ([[تزکیه]] و [[تعلیم]]) | ||
###[[عزت]] و [[استقلال]] | ###[[عزت]] و [[استقلال]] | ||
| خط ۷۲: | خط ۷۲: | ||
###[[انحصار‌طلبی]] | ###[[انحصار‌طلبی]] | ||
### ترسیم [[جامعه مطلوب]] | ### ترسیم [[جامعه مطلوب]] | ||
### | ### [[حکومت حضرت حجت]] | ||
###حتمیت ظهور | ### [[حتمیت ظهور]] | ||
###[[دولت | ###[[دولت عدالت‌گستر]] | ||
###[[وحدت]] فراگیر | ###[[وحدت]] فراگیر | ||
###سیمای [[مدینه فاضله | ### سیمای [[مدینه فاضله مهدوی]] | ||
###مدت حکومت حضرت حجت | ### [[مدت حکومت حضرت حجت]] | ||
==== [[سنت‌ها]] و [[معارف]] سیاسی ==== | ==== [[سنت‌ها]] و [[معارف]] سیاسی ==== | ||
نسخهٔ ۲۴ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۲۲:۲۷
فهرست مدخل‌ها
مبانی و کلیات
تعاریف
هستی‌شناسی سیاسی
- خداشناسی (حصر حاکمیت بالذات در خدای متعال)
- جهان‌شناسی
- تأثیر علل غیر مادی در عالم ماده
- اصالت خیر
- انسان‌شناسی
- جنود عقل و جهل
- اخبار طینت
- مبنای تحلیل نظام بین الملل
- مبنای تحلیل ماهیت حکومت‌ها و رفتار حاکمان
- فرجام‌شناسی (معاد سیاسی)
- نکوهش حاکم جائر
- اعتقاد به معاد و نقش اصلاحی در روابط متقابل حاکم و مردم
- عذاب حاکم جائر
دین‌شناسی سیاسی
- جامعیت و جاودانگی دین
- قلمرو دین (گستره شریعت)
- گستره شریعت در ساحت‌های فردی و اجتماعی
- وجود مکلف مجموعی
- توأمان بودن دین و سیاست
- جایگاه فقه در دین (جایگاه فقه در حکمرانی)
- نفی رهبانیت
- ضرورت حکومت
- ضرورت وجود نظم اجتماعی و حکومت
- نقش دین در نظم اجتماعی
- وجوب تأسیس حکومت عدل
- نصوص حکم
- نصوص ملک
- نصوص تدبیر
- نصوص امر
- نصوص ولایت
- نصوص اطاعت
- نصوص اختیار
- نصوص هیمنه
- نصوص عبادت
- نصوص اتباع
- ضرورت نصب الهی حاکم
- حکومت در عصر غیبت
- اهمیت و جایگاه حکومت در اسلام
- جایگاه امامت و ولایت در دین
- اثرپذیری عبادت از سیاست
- جایگاه حاکمان و امت‌ها در قیامت
اهداف سیاست و حکومت
- اهداف ایجابی
- اهداف سلبی
سنت‌ها و معارف سیاسی
- سنت‌ها
- سنت‌های مطلق
- سنت‌های مشروط
- مشروط به فعل انسان (فضلا عن الطاعه و المعصیه)
- مشروط به طاعت
- مشروط به معصیت
- تنبیه: معصیت خدا اعم از عصیان و معصیت اولی الامر
- آثار حکومت جور
- هلاکت امت
- بلایای طبیعی
- خشکسالی
- گسترش فقر
- گسترش ظلم و دشمنی در جامعه
- گرفتاری جامعه به جنگ داخلی
- نابسامانی اقتصادی
- استبدال
- اخذ به باساء و ضراء (سختی‌های تکوینی)
- غیبت
- حاکمیت مترفین و ظالمین (عوامل پیدایش حکومت جور)
- ترک امر به معروف و نهی از منکر
- اعراض مردم از امام حق و سستی در مبارزه با باطل
- اعانه ظالم
- کم‌فروشی و پیمان‌شکنی
- ارتکاب معاصی
- ترک وظائف متقابل دولت و مردم
- انحراف عالمان دین (سستی مداهنه دنیاگرایی)
- توجیه و بستر‌سازی حکومت جور از سوی عالمان دنیاطلب
- یکسان دانستن امام حق و باطل از سوی مردم
- شکست از دشمنان (اذلال)
- امهال و اخذ
- تزیین اعمال
- زیادت ضلالت
- استدراج
- اختصاص آثار سنت‌ها به اهل معصیت یا عمومیت آن
- معارف
ارکان حکومت
مشروعیت
- ولایت سیاسی
- اصل عدم ولایت
- اثبات ولایت عموم پیامبران
- تحقق نصب الهی حاکم در طول تاریخ
- اثبات ولایت پیامبر اعظم ص
- اثبات ولایت اهل بیت ع
- اثبات ولایت فقیه
- جایگاه سیاسی اجتماعی عالمان دین
- ادله اثبات ولایت فقیه
- ادله نصب خاص (نصب اشخاص)
- ادله نصب عام
- ادله ولایت عامه (در عموم شئون)
- ادله ولایت در شئون خاصه
- ولایة الفقیه فی الفتوی
- ولایة الفقیه فی القضاء
- ولایة الفقیه فی اجراء الحدود
- ولایة الفقیه فی إطاعة الأوامر الشرعیة الأولیة و الثانویة
- ولایة الفقیه فی الموضوعات أو حجیة حکم الحاکم
- ولایة الفقیه علی التصرف فی الأموال و النفوس أو فی الأمور الاجتماعیة و السیاسیة
- ولایة الفقیه فی الإذن (النظارة و الإشراف علی الأمور الاجتماعیة)
- ولایة الفقیه أو الزعامة السیاسیة الدینیة
- ولایة الفقیه فی الإمامة
- ولایة الفقیه فی الأمور الحسبیة
- ان الامام احق بالصلاه علی الجنائز
- ان الامام احق بامامه الجماعه
- الامام یقرع فی موارد القرعه
- ولایت در ثبوت هلال ماه‌ها
- حکومت غیر فقیه
- عدول مؤمنین
- سلطان ماذون از فقیه
- دائره ولایت ولاه امر
- اختیارات و وظایف ولاه امر
- امام المسلمین اولی بالدنیا کلها من الذین فی ایدیهم
- اختصاصات ولایی معصومین(ع)
- فی ان الله تعالی فوض امر دینه و حلاله و حرامه الی رای رسول الله ص
- ان الله تعالی فوض امر دینه الی نبیه و الی الائمه من بعده ع
- جعل رسول الله الصلاه علی اقسام
- نهی رسول الله صعن اکل لحم بعض الحیوانات المحلله
- نهی رسول الله عن زیاره القبور ثم اجازها
- الامام یزوج المراه فی بعض الموارد
- صفات حاکم
- صفات ایجابی
- اسلام
- ایمان
- ورع
- عقل و رشد
- سلامت الاعضاء و حواس
- بلوغ
- طهارت مولد
- حریت
- دین‌شناس (اجتهاد)
- اشتراط اجتهاد
- برتری در دانش دین
- نکوهش عالم‌نمایان
- وثاقت (مأمون)
- عدالت
- مدح حاکم عادل
- هدیه الهی بر امت
- عامل سعادتمندی جامعه
- جایگاه او در بهشت
- استجابت دعای او در حق شهروندان
- آثار حکومت عادل در جامعه
- مدیر مدبر
- کفایت
- بصیرت
- صبر و استقامت
- قوت باس
- ذکوره
- شجاعت
- کرامت نفس
- ساده‌زیستی
- انصاف
- فروتنی
- حلم و بردباری
- امانت‌داری
- سخاوت
- قرشیت
- نجده
- زمان‌شناس
- التواتر بالفتیا و القیام بها
- افضلیت
- صفات سلبی
- صفات ایجابی
- وحدت و تعدد حاکم
قدرت
- مطلوبیت قدرت سیاسی
- عرصه‌های قدرت
- قدرت برخاسته از امت (مقبولیت)
- ادله انتخاب و انتصاب
- نقش مردم در حکومت
- تشکیل (بیعت، انقلاب)
- استمرار
- شیوه‌های تعیین حاکم
وظایف و حقوق امام
کلیات
امام المسلمین یومن فی اموره
ب) تمرکز قدرت یا تفکیک قوا
ج) سرزمین و مرز
اقسام سرزمین
ملاک‌های تقسیم‌بندی سرزمین‌های اسلامی
دار تقیه
دار العهد
دار الهدنه
نقش سرزمین و مرز در اختیارات و وظایف حاکم
قواعد کلی اعمال ولایت
الف) قواعد تکلیف‌ساز
قاعده اقامه دین (کلیت اثبات اقامه دین، جزئیات در ضمن وظایف)
امر به معروف و نهی از منکر (حدود و شرایط اجرای وظایف حاکمیتی)
ادله وجوب امر به معروف و نهی از منکر
رعایت مراتب اجرا (لسانی و یدی)
شرایط اجراء (احتمال تاثیر، عدم مفسده...)
زدودن موانع تحقق احکام الهی
تهیه مقدمات برای مردم به جهت انجام وظائف الزامی
قاعده تالیف قلوب
قاعده وفای به عقد و عهد
وحدت و انسجام
قدرت
ملاک‌های توزیع قدرت
مطلوبیت حفظ قدرت سیاسی
وجوب کسب قدرت
شیوه‌های کسب قدرت (تشکیل حکومت)
عوامل زوال قدرت سیاسی
راه‌های مقابله با فتنه
موضع‌گیری عقلانی در برابر فتنه‌ها
افکار عومی و شیوه برخورد با آن
تلقی منفی حاکم از حکمرانی
کناره‌گیری حاکم از مردم
نافرمانی مدنی شهروندان
موانع قدرت سیاسی
إعمال قدرت سیاسی
اعمال قدرت مطلوب
إعمال قدرت غیر مطلوب
آفات و آسیب‌های قدرت و حکومت
وجوب مشورت در حکمرانی
پذیرش مشورت
اوصاف مشاوران
وظایف مشاوران
انحاء مشورت
مشورت همگانی
مشورت با اهل خبره
قلمرو مشورت
تعریف مقاومت
دشمن در مقاومت (قدرت برتر یا مساوی)
مقاومت در برابر حاکم جائر
مقاومت در برابر سلطه بین‌المللی
مشروعیت مقاومت
الزامات مقاومت
مشروعیت تعامل و ایجاد جبه واحد با قدرت‌های غیر مسلمان و سطح آن
استمداد از قدرت‌های کافر رقیب یا معارض با جریان سلطه
نسبت مقاومت با عناوین مقابل
قاعده حرمت اعانه بر اثم
قاعده حرمت معونه الظالمین
مردم نهاد بودن اداره حکومت
ب) قواعد مقام امتثال (ضوابط و حدود اعمال ولایت)
رعایت و تأمین اهداف سیاست و شریعت
الضرورات تقدر بقدرها
عدم ولایت بر غیر
قرعه
تأمین آزادی‌های مشروع
آزادی (آزادی از...) (جنبه‌های درونی و بیرونی)
ساحت‌های آزادی (آزادی در...)
بیان
عمل
حرمت افساد فی الارض
مسوغات تضییق آزادی در حوزه مباحات
اهداف آزادی (آزادی برای...)
جلب منافع عمومی
حکومت اسلامی و آیندگان
اصل الایسر فالایسر در اعمال ولایت
تصمیم‌گیری بر اساس علم و بصیرت
تدریجیت (توجه به ظرفیت اجتماعی)
وجوب رعایت مصلحت
منابع مصلحت
ضوابط مصلحت
شیوه تشخیص مصلحت
اصل توجه به سنت‌های الهی و عقلانیت اسلامی
تقدم مصالح عمومی بر مصلحت خصوصی افراد
مسئولیت‌پذیری (قبول مسئولیت عواقب تصمیمات)
وظائف در فرض تشکیل حکومت اسلامی
الف) حوزه سرزمینی
۱- حوزه قانونگذاری
مصدر قانونگذاری
شرایط و صفات قانون‌گذار
کیفیت انتخاب قانون‌گذار
قلمرو قانونگذاری
حریم خصوصی یا عمومی
خلا قانونی
ضوابط قانونگذاری بر خلاف احکام شرع
فتوی معیار
قانونگذاری بر خلاف احکام خمسه و احکام وضعی
سرپیچی فردی از قانون
سرپیچی اجتماعی از قانون
نفوذ قانون حکومت مشروع بر مخالفان قانون (در حکم و در موضوع)
در داخل حکومت
نفوذ قانون حکومت مشروع بر اقلیت‌های مذهبی در داخل حکومت
نسبت نفوذ قانون و سرزمین
نفوذ قانون حکومت غیر مشروع در سرزمین اسلامی
نفوذ قانون سرزمین بیگانه بر واردین در آن
۲- حوزه اجرا
نهادها و ساختارها
قواعد کلی و اهداف
ماهیت فقهی ساختارها
حوزه کارگزاران
مقدمه
تاثیر عملکرد کارگزاران در صلاح و فساد جامعه
اقسام کارگزار
ماهیت و جایگاه کارگزاری
حکم پذیرش مسئولیت (حاکم مشروع و غیر مشروع / دارای صفات فاقد صفات)
اهمیت اطرافیان کارگزار
صفات عمومی
وظایف عمومی
ایجابی
کفایت
حسن سابقه و تناسب جایگاه با مقام اجتماعی
ذکوریت
بصیرت
سلبی
حرمت رشوه
شیوه انتخاب کارگزاران (آرای عمومی، نصب، احکام انتخابات)
معیار عزل و نصب کارگزاران
حقوق کارگزاران
۳- حوزه پایش
قواعد و ضوابط
رعایت عدالت
عدم پذیرش شفاعت
حرمت رشوه
تناسب بین مجازات با تخلف و جرم
تسریع در برخورد با تخلفات
نظارت بر کارآمدی ساختارها و صحت سیاست‌ها
نظارت بر مردم
گماردن ناظر امین بر رفتار کارگزاران
نحوه ی برخورد با خطای کارگزار
نحوه ی برخورد با خیانت کارگزار
ماهیت قضاوت
انواع قضات
شرایط قاضی
احکام القضاء
فی ایکال الامر القضاء الی الغیر
وظیفه المستجمع لشرائط القضاء و وظیفه المترافعین
الاقرار عند الحبس او التخویف لیس بملزم
شیاع
قسامه
اثبات ملکیت
قاعده سوق مسلمین
قاعده ید
قاعده سلطنت و احترام به مالکیت افراد
للامام ان یقر الناس علی ما فی ایدیهم و لم ینظر الی ما وقع قبل حکومته
وظایف و اختیارات قاضی
اجرای حدود و تعزیرات و سایر احکام قضایی
حدود
ان اقامه الحدود الی الامام
یحب الاحتیاط فی اجرا الحدود
الامام و العفو عن الحدود و العفو عن المجرمین
وجوب اقامه الحدود علی الکفار ان فعلوا المحرمات جهرا
لا یجوز الشفاعه فی الحد
التعزیر لکل امر محرم
موارد تعزیر
تعزیر من اذی المسلمین
تعزیر شاهد زور و طوافه بین الناس
تعزیر السارق الذی لم یبلغ الحلم
تعزیر من اتهم غیره
نفی البلد فی بعض الموارد
ان المحارب اذا نفی فی الأرض یضیق علیه
التعزیر بطواف المجرم بین الناس
فی مشروعیه الحبس
فی نفقات السجن و السجناء
الامام یعطی نفقه المحبوسین
موارد حبس
بملاحظه اسبابها
بلاحظه السجناء
کیفیه السلوک مع المحبوسین
الامام یخرج المحبوسین فی الجمعه و العید الی الصلاه
قطع رزق الخائن فی المحبس
سائر احکام قضایی
۴- حوزه امنیت و اطلاعات
قواعد کلی
مفاهیم
نیروی انتظامی
برخورد با قانون‌شکنان و مخالفین (داخلی)
محاربین
جاسوسی و استخبار
مسائل
۵- حوزه فرهنگ
احیای فرهنگ اسلامی
فرهنگ سیاسی مطلوب
مولفه و شاخصه‌های فرهنگ سیاسی مطلوب
ارتقاء فرهنگ سیاسی
حفظ فرهنگ سیاسی
ابزارها و شیوه‌های ارتقاء فرهنگ سیاسی
اقامه حج
اقامه نماز عیدین
مطبوعات
فضای مجازی
معماری
تربیت سیاسی (جامعه‌پذیری سیاسی)
استفاده از ابزارهای هویت دینی (امت)
استفاده از ابزارهای هویت ملی
۶- حوزه جامعه سیاسی
قواعد کلی
مردم نهاد بودن امر سیاسی
مشارکت دادن مردم در امر حکومت
وظائف حکومت نسبت به گروه‌های مختلف اجتماعی
عامه (عموم مردم)
اقلیت‌ها (اهل ذمه)
قرارداد ذمه و شرایط آن
کیفیت رفتار با اهل ذمه
معیار کلی در معاشرت حاکم با ذمیان
رفتارهای انسان‌دوستانه با ذمیان
استفاده از تخصص اهل ذمه (به‌کارگیری اهل ذمه)
عدم پذیرش شهادت کافر ذمی علیه مسلمانان
ممنوعیت ورود اهل ذمه به مساجد
حرمت احداث کلیسا، کنیسه، آتشکده
اجرای حدود بر کفار ذمی
اقلیت‌های غیر اهل ذمه
علل بروز نفاق
علائم نفاق
خدعه‌های منافقین
جهاد سخت در صورت مبارزه مسلحانه
نتائج و آثار نفاق
اقشار و اصناف و حرف و صنایع
۷- حوزه مسائل مالی حکومت اسلامی (نظام مالی دولت اسلامی یا حکومت اسلامی)
احکام مالی در عرصه اقتصاد دولت (ناظر به منابع عمومی)
منابع
اقسام منابع
وجود منابع مالی تحت اختیار ولی امر
ما کان الله فهو للامام
اقسام منابع مالی تحت اختیار ولی امر
مفهوم بیت المال
منابع مالی تحت اختیار ولی امر در ملک معصوم
نصف خمس
منابع مالی تحت اختیار در ملک عامه مسلمین نیست
نصف دیگر خمس
زکات فطریه
عوائد موقوفات عامه
منابع مالی تحت اختیار ولی امر در ملک عامه مسلمین
اموال منقول غنیمت برده شده از کفار
اموال اضافه بر حاجت مردم که به منزله اموال عمومی هستند
زکات اموال غیر ما فرض الله
کیفیت جمع‌آوری بیت المال
وظائف ماموران مالیات
هزینه‌کرد بیت المال (مصارف)
مصارف عناوین خاص
موارد هشت‌گانه
تقسیم زکات بر اساس رای امام
نیازسنجی و رعایت شأن مستحقان در تقسیم زکات
موارد عدم جواز مصرف زکات
مصارف عمومی بیت المال
مصالح عمومی مسلمانان
بعض مصادیق مصالح عمومی
آزاد‌سازی بردگان
مولفه قلوبهم
پرداخت دین میت فقیر از بیت المال
پرداخت دیه از بیت المال
حمایت مالی از سائر مسلمانان
علی الامام ان یعطی القاضی ما یکفیه
علی الامام ان ینفق من بیت المال لحضور بعض المسلمین فی الحج
الامام یزوج الرجل من بیت المال فی بعض الموارد
الامام یزوج الزانیه
الامام ینفق من بیت المال لرفع النزاع بین الشیعه
الامام یتحمل خطا القضاه من بیت المال
الامام یعطی ثمن الممالیک التی اخذتها المشرکون
علی الامام ان یعطی ثمن المملوک لمولاه فی بعض الموارد
علی الامام الانفاق من بیت المال علی من لم یقدر علی الکسب
علی الامام ان یعالج ید السارق بعد القطع و ان یطعمه فی ایام المعالجه
الامام یعطی نفقه المحبوسین
کیفیت هزینه‌کرد بیت المال
تجب علی الامام المداقه فی صرف بیت المال و دوری از اسراف و رعایت صرفه‌جویی
زمان‌بندی تقسیم بیت المال
دوری از ذخیره کردن بیت المال
مقدم داشتن ایتام و فقرا در تقسیم بیت المال
لایجوز للامام اعطا بیت المال الا لمن له حق فیه
لا یجوز لمن لیس له فی بیت المالحق التصرف فیه و علی الامام منعه (ممانعت از استفاده شخصی خصوصا خود و نزدیکان از بیت المال)
مشروط بودن استفاده از خدمات دولت اسلامی به پرداخت مالیات
الناس شرکاء فی بیت المال و الفی
یجوز الارتزاق من بیت المال لمن له حق فیه و کراهته
احکام مالی دولت در عرصه عمومی اقتصاد
مبارزه با انحصار
تسعیر
اعتبار یا عدم اعتبار مساوات
پرهیز از ظلم و جور بر شهروندان
شفافیت در تصمیم‌گیری
پاسخگویی در رابطه با علت تصمیم
حمایت ویژه از کشاورزان (تولید)
ملاقات حضوری و رسیدگی شخصی به امور مردم
دوری از گماردن دربان
پرهیز از گماردن نزدیکان در مناصب
دوری از قبول هدیه
ب) حوزه فراسرزمینی
۱- اصول و قواعد کلی
تقدم دعوت بر جنگ
اصل عزت
اصل حکمت
تأمین منافع مسلمین (یا انسانی و ارزش‌های فطری)
اصل امت واحده
فی أن المسلمین بأجمعهم امة واحدة
قاعده استکبار ستیزی و اجتناب از طاغوت
فی النهی عن الرکون و تولی الکفار و اتخاذهم بطانة
قاعده وفای به عقد و عهد
اصل دفاع از سرزمین مسلمین و منافع مسلمین
اصل دفاع از مظلومین و مستضعفین و حمایت از نهضت‌های آزادی‌بخش
قاعده مقابله به مثل (تناسب رفتاری)
۲- تعامل با واحدهای سیاسی بین‌المللی یا فراسرزمینی (سیاست خارجی)
اقسام واحدهای سیاسی و دولت‌ها
وجود تعارض
هدف دشمن
اقسام دشمن
دشمن خرد یا کلان
داخلی و خارجی
نزدیک یا دور
ایادی دشمن یا دشمن اصلی
مسلمان و غیر مسلمان
مسلمان منافق
مسلمان محارب
غیر مسلمان (کافر حربی)
عرصه‌های عداوت
ابزار عداوت
منافع سرزمینی و مسئولیت‌های فراسرزمینی
نقض عهد و قرارداد با واحدهای سیاسی
وظایف و اختیارات
تولید قدرت بازدارنده
دفاع و جهاد
جهاد عامل اصلاح و سعادتمندی جامعه
جایگاه نیزوهای مسلح در نظام سیاسی
ترک جهاد و آثار آن
مفهوم‌شناسی و گونه‌شناسی جهاد
جنگ نیابتی
دفاع پیش‌دستانه
احکام کلی جهاد
شرایط وجوب جهاد
عینی یا کفایی
جنگ در ماه حرام
شرایط مجاهدین
قاعدین از جهاد
الامام یعطی ثمن الممالیک التی اخذتها المشرکون
کیفیت جهاد
تصمیم‌گیری در شروع و پایان جهاد و جنگ
اخلاق در جهاد
تکنیک‌های جنگی
موارد ممنوع در جهاد
بانوان در جهاد
استفاده از سپر انسانی (تترس)
قتل عشوایی (کشتار کور با هدف ایجاد رعب در دفاع پیش‌دستانه)
اجتناب از پذیرش هدایای کفار
حفظ منابع عمومی
ساخت و استفاده از سلاح‌های کشتار جمعی
اسیران جنگی کفار
عدم استحقاق اسیر برای رهبری مسلمانان
ساختار نظامی
من یجب علیه الجهاد
مردمی
جنگ فردی
بسیج مردمی
حاکمیتی (ارتش)
استیجار برای جهاد
اخذ اجرت بر جهاد
آموزش نظامی هم‌پیمانی با غیر مسلمانان
متناسب با نیازهای زمانه
سلاح‌های کشتار جمعی
تولید و نگهداری
استفاده
انواع صلح
صلح و مصلحت
مدت صلح
صلح پیمان فراگیر
وفاداری به پیمان صلح
عهدشکنی و آثار آن
جایگاه مذاکره
اصول مذاکره
بکار‌گیری زور، مکر، خدعه
۳- تعامل با ملت‌ها
اقسام ملت‌ها (مستضعفین و غیر مستضعفین)
دیپلماسی عمومی
تابعیت و اقامت (مسلمان و بیگانه در دولت اسلامی، مسلمان در دولت غیر اسلامی)
وظائف امام نسبت با ملت‌های مختلف
امان و استئمان
فی مداراة الکفار و حفظ حقوقهم و حرمتهم
ساختار و نظام بین الملل مطلوب اسلامی
مبانی
وجود جنود شیطان و جهل
سازمان‌های بین‌المللی
قراردادها و کنوانسیون‌های بین‌المللی
عضویت در قراردادها و کنوانسیون‌ها (مشروعیت)
وظائف در فرض عدم تشکیل حکومت اسلامی
مفهوم حکومت جور
توصیف حکومت جور
عذاب حاکم جائر
ابتذال در حکمرانی در آخر الزمان
حکومت پادشاهان
حاکم ستمگر عامل هلاکت امت
ب) تعامل با حکومت غیر مشروع
امر به معروف به مراتب مختلف بسته به شرائط مختلف
اصلاح
ج) تولید قدرت
حرکت‌های اجتماعی
کودتا
وظایف و حقوق امت
قواعد کلی
شاخصه‌های شکل‌گیری امت
شاخصه‌های شکل‌گیری ملت (مولفه‌های تابعیت)
وظائف
الف) در فرض تشکیل حکومت اسلامی
الف) ایجابی (واجبات)
گونه‌های مشارکت سیاسی
نظارت و ارزیابی حکومت
امر به معروف و نهی از منکر حکمرانان
مصادیق و شقوق ولایت‌پذیری (مخالفت عملی و نظری)
تقدم و تأخر از ولی
اصل تعاون
مفهوم بیعت
متعلق بیعت
اصل آزادی در بیعت
الزام‌آور بودن بیعت
نقض بیعت
احکام و آثار نقض بیعت
لزوم آشکار بودن بیعت
لزوم تجدید بیعت با حاکم جدید
نفی ولایت‌عهدی
سن بیعت
شیوه بیعت
بیعت بانوان
شیوه‌های تعامل مردم با حاکم
یجب الدفاع عن الامام فی غیبته
اعراض و قطع ارتباط اجتماعی اقتصادی سیاسی با جریان نفاق، بغاة و محاربین در جامعه
ب) سلبی (محرمات)
لا یجوز مخالفه امر الامام و یقتل من خالفه فی بعض الموارد
یحرم الخروج علی الامام العادل و یجب القتال مع الذین خرجو علیه و ان کانو من اهل القبله
قانون‌گریزی
ارجاف و تشویش اذهان
تقویت دشمنان حکومت اسلامی
خروج از سرزمین (التعرب بعد الهجره)
لا یجوز استماع سب الامام وغیبته
یحرم الاستخفاف بالامام العادل و ترک نصرته
اختصاصات خواص در جامعه اسلامی
جایگاه احزاب در نظام سیاسی اسلام
اختصاصات مسلمانان خارج از سرزمین
تبعیت از ولی فقیه یا حکومت متبوعه
اختصاصات مخالفین
اختصاصات غیر مسلمانان داخل سرزمین
حقوق غیر مسلمان داخل سرزمین
رابطه مسلمانان با اهل ذمه
محدود بودن معاشرت با غیر مسلمانان
معاشرت‌های تحقیر آمیز با ذمیان
حرمت ذبایح کفار ذمی
مجاز بودن استفاده از تخصص‌ها
ب) در فرض عدم تشکیل حکومت اسلامی
حرمت پذیرش ولایت جائر
ولایت من قبل الجائر (حرمت قبول مسئولیت)
شیوه‌های اجتناب از طاغوت (مخالفت مدنی، اعتصاب و تحصن و مهاجرت معکوس)
امر به معروف و نهی از منکر حاکم جائر
حقوق عامه
د) حریم خصوصی