منتظِر: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '{{عربی| {{متن قرآن' به '{{متن قرآن') |
جز (جایگزینی متن - '}} }}' به '}}') |
||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
#'''صبر بر سختیهای دوران غیبت:''' امروزه کم نیستند افرادی که به دلیلهایی، باور به آن [[امام غایب]] و یاد آن حضرت را برنمیتابند و در این راه، از هرگونه ایجاد مانع و اذیت و آزار فرو نمیگذارند. از آنجا که یکی از آموزههای مهم دینی صبر بر مشکلات و مصیبتها است، لازم است در این دوران، بیش از هر زمان دیگر برابر این مشکلات و مصیبتها شکیبایی داشته باشیم. [[امام حسین بن علی]]{{عم}} فرمود: "... کسی که در غیبت او بر اذیت و تکذیب صبر کند، بسان مجاهدی است که با شمشیر در رکاب [[پیامبر اکرم]]{{صل}} با دشمنان مبارزه کند<ref> {{عربی|اندازه=120%|" أَمَا إِنَ الصَّابِرَ فِي غَيْبَتِهِ عَلَى الْأَذَى وَ التَّكْذِيبِ بِمَنْزِلَةِ الْمُجَاهِدِ بِالسَّيْفِ بَيْنَ يَدَيْ رَسُولِ اللَّهِ {{صل}}"}}، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۳۱۷، ح ۳؛ عیون اخبار الرضا{{ع}}، ج ۱، ص ۶۸، ح ۳۶</ref>. | #'''صبر بر سختیهای دوران غیبت:''' امروزه کم نیستند افرادی که به دلیلهایی، باور به آن [[امام غایب]] و یاد آن حضرت را برنمیتابند و در این راه، از هرگونه ایجاد مانع و اذیت و آزار فرو نمیگذارند. از آنجا که یکی از آموزههای مهم دینی صبر بر مشکلات و مصیبتها است، لازم است در این دوران، بیش از هر زمان دیگر برابر این مشکلات و مصیبتها شکیبایی داشته باشیم. [[امام حسین بن علی]]{{عم}} فرمود: "... کسی که در غیبت او بر اذیت و تکذیب صبر کند، بسان مجاهدی است که با شمشیر در رکاب [[پیامبر اکرم]]{{صل}} با دشمنان مبارزه کند<ref> {{عربی|اندازه=120%|" أَمَا إِنَ الصَّابِرَ فِي غَيْبَتِهِ عَلَى الْأَذَى وَ التَّكْذِيبِ بِمَنْزِلَةِ الْمُجَاهِدِ بِالسَّيْفِ بَيْنَ يَدَيْ رَسُولِ اللَّهِ {{صل}}"}}، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۳۱۷، ح ۳؛ عیون اخبار الرضا{{ع}}، ج ۱، ص ۶۸، ح ۳۶</ref>. | ||
#'''دعا برای فرج [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}:''' دعا و نیایش، در فرهنگ اسلامی جایگاه والایی دارد. یکی از مصادیق دعا میتواند رفع گرفتاریهای همه انسانها باشد. در نگاه [[شیعه]]، این مهم تحقق نمییابد، مگر آن زمانی که واپسین ذخیره الهی از پس پرده غیبت بیرون آمده جهان را به نور خود روشن سازد؛ از اینرو است که در برخی روایات سفارش شده است برای فرج و گشایش دست به دعا برداریم. در روایت است که خود آن حضرت، در بخشی از توقیع شریف فرمود: "و برای تعجیل فرج بسیار دعا کنید"<ref> {{عربی|اندازه=120%|" وَ أَكْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِيلِ الْفَرَج"}}، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۸۳، ح ۴</ref>. | #'''دعا برای فرج [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}:''' دعا و نیایش، در فرهنگ اسلامی جایگاه والایی دارد. یکی از مصادیق دعا میتواند رفع گرفتاریهای همه انسانها باشد. در نگاه [[شیعه]]، این مهم تحقق نمییابد، مگر آن زمانی که واپسین ذخیره الهی از پس پرده غیبت بیرون آمده جهان را به نور خود روشن سازد؛ از اینرو است که در برخی روایات سفارش شده است برای فرج و گشایش دست به دعا برداریم. در روایت است که خود آن حضرت، در بخشی از توقیع شریف فرمود: "و برای تعجیل فرج بسیار دعا کنید"<ref> {{عربی|اندازه=120%|" وَ أَكْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِيلِ الْفَرَج"}}، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۸۳، ح ۴</ref>. | ||
#'''آماده باش دائمی:''' از مهمترین وظایف دوران غیبت، آمادگی دائمی و راستین است. در این باره در کتابهای روایی روایات فراوانی وجود دارد. [[امام باقر]]{{ع}} ذیل آیه شریف {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اصْبِرُواْ وَصَابِرُواْ وَرَابِطُواْ وَاتَّقُواْ اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ | #'''آماده باش دائمی:''' از مهمترین وظایف دوران غیبت، آمادگی دائمی و راستین است. در این باره در کتابهای روایی روایات فراوانی وجود دارد. [[امام باقر]]{{ع}} ذیل آیه شریف {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اصْبِرُواْ وَصَابِرُواْ وَرَابِطُواْ وَاتَّقُواْ اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ}}<ref> ای مؤمنان! شکیبایی ورزید و یکدیگر را به شکیب فرا خوانید و از مرزها نگهبانی کنید و از خداوند پروا بدارید باشد که رستگار شوید؛ سوره آل عمران، آیه: ۲۰۰.</ref>؛ فرمود: بر انجام واجبات شکیبایی کنید و برابر دشمنان، یکدیگر را یاری نمایید و برای یاری پیشوای منتظر، همواره آمادگی خود را حفظ کنید<ref> {{عربی|اندازه=120%|" اصْبِرُوا عَلَى أَدَاءِ الْفَرَائِضِ وَ صابِرُوا عَدُوَّكُمْ وَ رابِطُوا إِمَامَكُمُ الْمُنْتَظَرَ"}}، نعمانی، الغیبة، ص ۱۹۹</ref>. همچنین [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: "هریک از شما برای ظهور [[امام مهدی|قائم]]{{ع}} ابزار جنگی فراهم کنید؛ اگر چه یک تیر باشد. امید است همین که کسی این نیت را داشته باشد، حقّتعالی او را از اصحاب و یاوران او قرار دهد"<ref> نعمانی، الغیبة،، ص ۳۲۰، ح ۱۰</ref>. | ||
#'''بزرگداشت نام و یاد آن حضرت:''' یکی از مسؤولیتهای [[شیعه]] برابر [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} در این دوران، بزرگداشت نام و یاد آن حضرت است. این بزرگداشت، جلوههای فراوانی دارد؛ از تشکیل نشستهای دعا و نیایش گرفته، تا اقدامهای فرهنگی و ترویجی و از تشکیل حلقههای بحث و گفتوگو گرفته، تا پژوهشهای بنیادین و سودمند، همه و همه میتواند در راستای بلندی بخشیدن به این نام بزرگ باشد. | #'''بزرگداشت نام و یاد آن حضرت:''' یکی از مسؤولیتهای [[شیعه]] برابر [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} در این دوران، بزرگداشت نام و یاد آن حضرت است. این بزرگداشت، جلوههای فراوانی دارد؛ از تشکیل نشستهای دعا و نیایش گرفته، تا اقدامهای فرهنگی و ترویجی و از تشکیل حلقههای بحث و گفتوگو گرفته، تا پژوهشهای بنیادین و سودمند، همه و همه میتواند در راستای بلندی بخشیدن به این نام بزرگ باشد. | ||
#'''حفظ پیوند با مقام [[ولایت]]''' حفظ و تقویت پیوند قلبی با [[امام مهدی|امام عصر]]{{ع}} و تجدید دائمی عهد و پیمان، یکی دیگر از وظایف مهمی است که هر [[شیعه]] منتظر در عصر غیبت بر عهده دارد. [[امام باقر]]{{ع}} درباره ثابت قدمان بر امر [[ولایت]] فرموده است: "زمانی بر مردم آید که امامشان غیبت کند. خوشا بر افرادی که در آن زمان، بر امر ما ثابت بمانند! کمترین ثوابی که برای آن‌ها خواهد بود، این است که باری تعالی به آن‌ها ندا کرده و فرماید: "ای بندگان وای کنیزان من! به نهان من [[ایمان]] آوردید و غیب مرا تصدیق کردید؛ پس به ثواب نیکوی خود، شما را مژده میدهم. شما بندگان و کنیزان حقیقی من هستید. از شما میپذیرم و از شما درمیگذرم و برای شما میبخشم و به واسطه شما باران بر بندگانم میبارم و بلا را از آن‌ها بگردانم. و اگر شما نبودید، بر آن‌ها عذاب میفرستادم .... "<ref> شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۳۳۰، باب ۳۱، ح ۱۵</ref>. | #'''حفظ پیوند با مقام [[ولایت]]''' حفظ و تقویت پیوند قلبی با [[امام مهدی|امام عصر]]{{ع}} و تجدید دائمی عهد و پیمان، یکی دیگر از وظایف مهمی است که هر [[شیعه]] منتظر در عصر غیبت بر عهده دارد. [[امام باقر]]{{ع}} درباره ثابت قدمان بر امر [[ولایت]] فرموده است: "زمانی بر مردم آید که امامشان غیبت کند. خوشا بر افرادی که در آن زمان، بر امر ما ثابت بمانند! کمترین ثوابی که برای آن‌ها خواهد بود، این است که باری تعالی به آن‌ها ندا کرده و فرماید: "ای بندگان وای کنیزان من! به نهان من [[ایمان]] آوردید و غیب مرا تصدیق کردید؛ پس به ثواب نیکوی خود، شما را مژده میدهم. شما بندگان و کنیزان حقیقی من هستید. از شما میپذیرم و از شما درمیگذرم و برای شما میبخشم و به واسطه شما باران بر بندگانم میبارم و بلا را از آن‌ها بگردانم. و اگر شما نبودید، بر آن‌ها عذاب میفرستادم .... "<ref> شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۳۳۰، باب ۳۱، ح ۱۵</ref>. | ||
نسخهٔ ۲ ژوئن ۲۰۱۹، ساعت ۱۸:۲۸
 | این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به امامت‌پدیا کمک کنید. |
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل امام مهدی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
در فرهنگ مهدویت، منتظِر به انسانی گفته می‌شود که با تمام وجود، در انتظار آمدن آخرین حجّت الهی به سر می‌برد. در روایات معصومان(ع) به فضایل و نیز وظایف منتظران توجه شده است.
فضیلت منتظران
- از نگاه آیات و روایات برترین انسانها کسانی هستند که با رفتار خود اسباب رضایت و خشنودی پروردگار جهانیان را فراهم میآورند.
- از پارهای روایات استفاده می‌شود به سبب شرایط ویژهای که بر مردمان عصر انتظار حاکم است، اگر آن‌ها منتظر راستین باشند، مورد خشنودی خداوند بوده جایگاه بسیار ارزشمندی خواهند داشت. امام سجاد(ع) در این باره فرمود: "مردم زمان غیبت آن امام که به امامت و منتظر ظهور او معتقد هستند، از مردم هر زمانی برترند؛ زیرا خداوند سبحانه و تعالی، عقل و فهم و معرفتی به آن‌ها داده است که غیبت نزد آنان به منزله مشاهده است"[۱]
- از مهمترین آرزوهای تمام نیکان عالم، حضور در دورانی است که در آن، اثری از فساد، بیداد و تباهی نباشد. این فضیلت، آنگاه به کمال خود میرسد که در زمان ظهور در نزدیکترین موضع به رهبر قیام، یعنی در جایگاه فرماندهی که همانا خیمه آن حضرت است، حاضر باشد.
- امام صادق(ع) در وصف منتظران راستینی که زمان ظهور را درک نمیکنند، فرمود: "هرکس از شما از دنیا برود، در حالی که بر منتظر این امر است، مانند کسی است که در خیمهگاه آن حضرت است"[۲].
- از برترین عبادتها، نماز و روزه است. از روایات استفاده می‌شود آنگاه که شخصی به انتظار روزگار سپری میکنند، بسان کسی است که در حال نماز و روزه است[۳].
- از توفیقهای بیمانند آن است که کسی در جایگاهی نزدیک برترین انسانها قرار گیرد. در میان انسانها چه کسی شریفتر از رسول گرامی اسلام(ص) که اشرف پیامبران الهی و محبوبترین موجودات نزد خداوند سبحانه و تعالی است. حال، کسی که در عصر انتظار، آنگونه که بایسته و شایسته است زندگی کند، گرامیترین از امت پیامبر و در جوار آن بزرگوار خواهد بود[۴].
- همچنین از فضیلتهایی که برای منتظران شمرده شده، این است که ایشان را مانند کسانی دانسته است که به همراه پیامبر اکرم(ص) در راه خدا به جهاد برخاستهاند[۵].
- سرانجام آنچه شگفتی را به اوج میرساند، آن است که در برتری منتظران راستین و ثابت قدمان بر ولایت اهل بیت(ع) سخن از پاداشی افزون بر هزار شهید از شهیدان صدر اسلام به میان آمده است. امام سجاد(ع) در این باره فرمود: "هرکس بر دوستی ما در دوران غیبت قائم ما ثابت و استوار بماند، خداوند سبحانه و تعالی پاداش هزار شهید از شهیدان بدر و احد به او ارزانی میدارد"[۶].
- برخی از این فضایل در حدیث لوح حضرت زهرا(س) نیز به بیانی زیبا یاد شده است[۷].
وظایف منتظران
- درباره وظایف و مسؤولیتهای منتظران، سخنهای بسیاری گفته شده است؛ اما به اختصار میتوان گفت وظایف انسانها در این دوران به دو دسته تقسیم می‌شود:
وظایف عام
- این وظایف، در سخنان معصومان(ع) در شمار تکالیف عصر غیبت یاد شده است؛ امّا ویژه این دوران نیست و لازم است در همه زمانها انجام شود. شاید ذکر آن‌ها در شمار وظایف دوران غیبت برای تأکید بوده است.
برخی از این وظایف، بدین قرار است:
- شناخت امام هر زمان: امام صادق(ع) خطاب به فضیل فرمود: "امام خود را بشناس که اگر شناختی، دیر و زود شدن این امر، آسیبی به تو نخواهد رساند ...."[۸]. امیر مؤمنان علی(ع) در این باره فرمود: "پیشوایان، مدیران الهی بر مردمند و رؤسای بندگان اویند. هیچکس جز کسی که آن‌ها را بشناسد و آن‌ها نیز او را بشناسند وارد بهشت نخواهد شد و جز کسی که آن‌ها را انکار کند و آن‌ها نیز او را انکار کنند، داخل دوزخ نشود ...."[۹][۱۰]
- پایداری در محبت اهل بیت(ع): یکی از وظایف مهم ما در هر عصر و زمان، محبت و دوستی با اهل بیت پیامبر(ص) در جایگاه دوستان خداوند سبحانه و تعالی است. در دوران غیبت واپسین پیشوای معصوم، به سبب پنهانزیستی امام، ممکن است عواملی انسان را از این وظیفه مهم دور سازد؛ از این رو در روایات، سفارش شده است که بر محبت به آن انوار مقدس پایدار باشیم. فراموش نکنیم این محبت، دستور پروردگار متعال است. سالها پیش از آن‌که آن حضرت، زندگی دنیایی خود را آغاز کند، انسانهای پاک به او ابراز محبت کردهاند. رسول اکرم(ص)، آن اشرف انبیا و واپسین فرستاده الهی، آنگاه که سخن از واپسین وصی خود به میان میآورد، در نهایت احترام، از بزرگترین واژگان محبت یعنی " بِأَبِي وَ أُمِّي "؛ بهره برده است؛ آنجا که فرمود: "پدر و مادرم فدایش باد! که او همنام من و شبیه من و شبیه موسی بن عمران است که بر او نورهایی احاطه دارد .... "[۱۱]
- پرهیزگاری: پروای الهی، در همه زمانها لازم و واجب است؛ اما در دوران غیبت به دلیل شرایط خاص، اهمیت بیشتری دارد؛ چرا که در این دوران، عوامل فراوانی دست به هم داده تا انسانها را به بی‌راهه کشانده گمراه سازند. امام صادق(ع) فرمود: "هرکس شاد می‌شود از آن‌که از یاران قائم باشد، پس میبایست پرهیزکار بوده، نیکوییهای اخلاقی را عمل کند؛ در حالی که منتظر است؛ پس اگر از دنیا برود و پس از آن، قائم قیام کند، پاداشی مانند آنکس که قائم را درک نماید، خواهد داشت؛ پس کوشش کنید و منتظر باشید. گوارایتان بادای گروه مورد رحمت الهی واقع شده!" [۱۲]
- پیروی از دستورهای امامان(ع): از آنجا که همه امامان(ع)، نور واحدی هستند، دستورها و فرمودههای ایشان نیز یک هدف را دنبال میکند؛ بنابراین، پیروی از هر کدام، پیروی از همه آن‌ها است. در زمانی که یکی از آن‌ها در دسترس نیست، دستورهای دیگران چراغ راه هدایت است. امام صادق(ع) در پاسخ کسی که گفت:" شنیدهایم صاحب الامر غایب خواهد شد؛ پس چه کنیم؟ فرمود: چنگ بزنید به آنچه از پیشوایان قبل در دستتان است، تا اینکه امر بر شما آشکار شود"[۱۳].
- دستگیری از ضعفا و فقیران: کمک به ضعفا و محرومان در همه زمانها کاری بس ارزشمند است و در دین اسلام به آن سفارش شده است؛ اما به علت غیبت امام، در دوران غیبت ارزش بیشتری دارد. امام باقر(ع) فرمود: "... هر آینه باید قوی شما ضعیفتان را کمک نماید و باید ثروتمندتان بر فقیرتان عطوفت نماید و فرد برای برادر دینی خود خیرخواهی نماید ... پس اگر شخص در این حال از دنیا رفت پیش از آن‌که قائم ظهور کند، شهید از دنیا رفته است .... "[۱۴] البته فقر، گاهی فقر اقتصادی و گاهی فقر فرهنگی و معنوی است.
وظایف خاص
- وظایف خاص، وظایفی است که به نوعی با غیبت حضرت مهدی(ع) در ارتباط است که به شمارش آن‌ها میپردازیم:
- دوستی با دوستان و دشمنی با دشمنان حضرت مهدی(ع): در روایات فراوانی از پیامبر اکرم(ص) بر محبت و دوستی با اهل بیت(ع) و دشمنی با دشمنان ایشان تأکید شده و این مربوط به همه زمانها است؛ امّا در برخی روایات به صورت ویژه به دوستی با دوستان حضرت مهدی(ع) و دشمنی با دشمنان حضرت مهدی سفارش شده است. امام باقر(ع) از رسول خدا(ص) روایت کند که فرمود: "خوشا بر احوال کسی که قائم اهل بیت مرا درک کرده و در غیبت و پیش از قیامش پیرو او باشد؛ دوستانش را دوست بدارد و با دشمنانش دشمن باشد؛ چنین کسی در روز قیامت، از رفقا و دوستان من و گرامیترین امت من خواهد بود"[۱۵].
- صبر بر سختیهای دوران غیبت: امروزه کم نیستند افرادی که به دلیلهایی، باور به آن امام غایب و یاد آن حضرت را برنمیتابند و در این راه، از هرگونه ایجاد مانع و اذیت و آزار فرو نمیگذارند. از آنجا که یکی از آموزههای مهم دینی صبر بر مشکلات و مصیبتها است، لازم است در این دوران، بیش از هر زمان دیگر برابر این مشکلات و مصیبتها شکیبایی داشته باشیم. امام حسین بن علی(ع) فرمود: "... کسی که در غیبت او بر اذیت و تکذیب صبر کند، بسان مجاهدی است که با شمشیر در رکاب پیامبر اکرم(ص) با دشمنان مبارزه کند[۱۶].
- دعا برای فرج حضرت مهدی(ع): دعا و نیایش، در فرهنگ اسلامی جایگاه والایی دارد. یکی از مصادیق دعا میتواند رفع گرفتاریهای همه انسانها باشد. در نگاه شیعه، این مهم تحقق نمییابد، مگر آن زمانی که واپسین ذخیره الهی از پس پرده غیبت بیرون آمده جهان را به نور خود روشن سازد؛ از اینرو است که در برخی روایات سفارش شده است برای فرج و گشایش دست به دعا برداریم. در روایت است که خود آن حضرت، در بخشی از توقیع شریف فرمود: "و برای تعجیل فرج بسیار دعا کنید"[۱۷].
- آماده باش دائمی: از مهمترین وظایف دوران غیبت، آمادگی دائمی و راستین است. در این باره در کتابهای روایی روایات فراوانی وجود دارد. امام باقر(ع) ذیل آیه شریف ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اصْبِرُواْ وَصَابِرُواْ وَرَابِطُواْ وَاتَّقُواْ اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ﴾[۱۸]؛ فرمود: بر انجام واجبات شکیبایی کنید و برابر دشمنان، یکدیگر را یاری نمایید و برای یاری پیشوای منتظر، همواره آمادگی خود را حفظ کنید[۱۹]. همچنین امام صادق(ع) فرمود: "هریک از شما برای ظهور قائم(ع) ابزار جنگی فراهم کنید؛ اگر چه یک تیر باشد. امید است همین که کسی این نیت را داشته باشد، حقّتعالی او را از اصحاب و یاوران او قرار دهد"[۲۰].
- بزرگداشت نام و یاد آن حضرت: یکی از مسؤولیتهای شیعه برابر حضرت مهدی(ع) در این دوران، بزرگداشت نام و یاد آن حضرت است. این بزرگداشت، جلوههای فراوانی دارد؛ از تشکیل نشستهای دعا و نیایش گرفته، تا اقدامهای فرهنگی و ترویجی و از تشکیل حلقههای بحث و گفتوگو گرفته، تا پژوهشهای بنیادین و سودمند، همه و همه میتواند در راستای بلندی بخشیدن به این نام بزرگ باشد.
- حفظ پیوند با مقام ولایت حفظ و تقویت پیوند قلبی با امام عصر(ع) و تجدید دائمی عهد و پیمان، یکی دیگر از وظایف مهمی است که هر شیعه منتظر در عصر غیبت بر عهده دارد. امام باقر(ع) درباره ثابت قدمان بر امر ولایت فرموده است: "زمانی بر مردم آید که امامشان غیبت کند. خوشا بر افرادی که در آن زمان، بر امر ما ثابت بمانند! کمترین ثوابی که برای آن‌ها خواهد بود، این است که باری تعالی به آن‌ها ندا کرده و فرماید: "ای بندگان وای کنیزان من! به نهان من ایمان آوردید و غیب مرا تصدیق کردید؛ پس به ثواب نیکوی خود، شما را مژده میدهم. شما بندگان و کنیزان حقیقی من هستید. از شما میپذیرم و از شما درمیگذرم و برای شما میبخشم و به واسطه شما باران بر بندگانم میبارم و بلا را از آن‌ها بگردانم. و اگر شما نبودید، بر آن‌ها عذاب میفرستادم .... "[۲۱].
منتظِر در موعودنامه
- امت اسلامی در برخی روایات به‌عنوان امت "منتظر" نامیده شده است؛ چون همیشه آن‌ها در انتظار مهدی موعود (ع) به سر می‌برند. امام صادق (ع) به ابو بصیر در ضمن روایتی در این باره می‌فرمایند: ای ابو بصیر! خوشا به حال شیعیان و پیروان قائم ما اهل بیت؛ چون آن‌ها در زمان غیبت او منتظر ظهور او هستند و وقتی آن حضرت ظهور نمایند، در زمان ظهورش مطیع و فرمانبردار او خواهند بود. آنان اولیای خدایند و هیچ ترس و اندوهی بر آن‌ها وجود ندارد[۲۴].
در بسیاری دیگر از روایات و تعابیر دعاها، از خود امام زمان (ع) با لقب "منتظِر" یاد شده است[۲۵]. به‌عنوان مثال در دعای روز عید فطر عبارتی به این صورت به چشم می‌خورد: "اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى وَلِيِّكَ الْمُنْتَظِرِ أَمْرَكَ الْمُنْتَظَرِ لِفَرَجِ أَوْلِيَائِكَ..."، بارخدایا! بر ولی خودت درود فرست؛ آن ولی که منتظر فرمان توست و همواره در آرزوی گشایش کار دوستان تو در حال انتظار به سر می‌برد[۲۶].
- بر این اساس چون امام منتظَر مانند مردم، خود نیز در انتظار صدور اذن الهی به سر می‌برد تا قیام نموده و جهانِ گرفتار در بند و جور ستم ستمگران و ظالمان را از وضع نابسامانی که دارد رهایی بخشد و اهداف بلند انبیای الهی را، که همانا هدایت و کمال پیدا کردن مردم جهان است، محقق سازد، لذا به این جهت او را هم منتظر می‌نامند. او انتظار می‌کشد تا لحظه ظهور فرارسد و به این ترتیب دوران رنج و اندوه بشر پایان یابد و حاکمیت ارزش‌های الهی و فضیلت اخلاقی در سرتاسر عالم تحقق پیدا کند و از این رهگذر زمینه تعالی معنوی و رشد کمالات واقعی انسان فراهم شود.
- آن حضرت در برخی از دعاهای عارفانه‌ای که از ایشان به یادگار مانده است، آرزوها و اهداف خود را بیان کرده و شوق و اشتیاق غیر قابل وصف خود را برای تحقق یافتن ظهور به نمایش گذاشته‌اند. در یک مورد آن حضرت می‌فرمایند: پروردگارا بر محمد و آل محمد درود فرست و دوستانت را با تحقق بخشیدن به وعده‌هایی که به آنان داده‌ای گرامی بدار و آنان را به آرزوهایی که داشته‌اند برسان؛ زیرا که مهلت حاکمیت ستمگران در نظر ما به پایان رسیده است و ما از آنچه که خشمگین هستی، خشمگینیم و همواره در یاری حق کوشاییم. ما به صدور فرمان تو مشتاقیم و چشم‌به‌راه تحقق وعده‌هایی که داده‌ای هستیم... خداوندا به این قیام اذن صادر کن و راه‌های آن را هموار ساز و تحقق شایسته آن را آسان گردان. برنامه آن را به ما بیاموز و سپاهیان و یاوران این قیام را تأیید کن. قدرت و توانایی‌ات را به ستمگران و زورگویان هرچه زودتر آشکار ساز و شمشیر انتقامت را به سر دشمنان کینه‌توز فرود آور...[۲۷].
- باز در جای دیگر می‌فرماید: ای نور روشنایی‌ها و ای تدبرکننده کارها... برای من و پیروانم در سختی‌ها گشایشی قرار بده و از غم‌ها و اندوه‌ها راه نجاتی فراهم ساز... خداوندا وعده‌هایی که به من داده‌ای تحقق بخش... و فرج مرا زودتر برسان و به قدرت و نصرتت فتح بزرگ را نصیب گردان[۲۸].
- نتیجه آن‌که: از دید روایات در جامعه اسلامی عصر غیبت، هم امام و هم امت، هردو منتظرند. امت در انتظار امام خود است و می‌خواهد هرچه زودتر او از پس پرده غیب به درآید و راه نجات از نابسامانی‌ها را به انسان بیاموزد و امام نیز در حال انتظار به سر می‌برد، تا اجازه ظهورش فرارسد، تا انقلاب حیات‌بخش خود را آغاز کند و به آرمان‌های انبیا و اولیاء که ستمگران مانع تحقق آن‌ها در طول تاریخ بشریت شده‌اند، جامه عمل بپوشانند[۲۹][۳۰].
جستارهای وابسته
- آخر الزمان
- آدینه (جمعه)
- آستانه عسکریین
- آستانه قیامت
- آفتاب پشت ابر (خورشید پشت ابر)
- آینده پژوهی
- آیین جدید دین در عصر ظهور
- اَبدال
- ابوالادیان
- ابوصالح
- ابوالقاسم (امام مهدی)
- اثناعشریه
- احمد (امام مهدی)
- احمد بن اسحاق قمی
- احمد بن هلال کرخی
- احمدیه (قادیانیه)
- اخیار
- ادله رجعت
- اسماعیلیه
- أشراط الساعه
- اصحاب قائم (یاران امام مهدی)(ع)
- اصحاب کهف
- اقامت‌گاه امام مهدی در عصر ظهور (مسجد سهله)
- القاب امام مهدی(ع)
- امامت امام مهدی(ع)
- امامت و مهدویت
- امام حسن عسکری
- امام زمان (صاحب الزمان)
- امام شناسی (مرگ جاهلی)
- امام مهدی از ولادت تا ظهور
- امامیه
- امدادهای غیبی
- امکان رجعت رجعت
- امنیت حکومت جهانی
- انتظار فرج
- انتقام
- انجمن حجتیه
- انطاکیه
- اوتاد
- اهل سنت و امام مهدی موعود
- اهل سنّت و ولادت امام مهدی(ع)
- اهل کتاب در عصر ظهور
- ایام الله
- ایستادن هنگام شنیدن لقب قائم
- باب (علی محمد شیرازی)
- بابیه باب
- باران های پیاپی
- باقریه
- البرهان فی علامات امام مهدی آخر الزمان
- بعثت امام مهدی
- بلالی محمد بن علی بن بلال
- بلالیه
- بهائیت
- البیان فی اخبار صاحب الزمان
- بیت الحمد
- بیت المقدس
- بیدا خسف به بیدا
- بیعت امام مهدی
- بیعت نامه امام مهدی
- البیعه لله
- پایان تاریخ آخرالزمان
- پدر امام مهدی امام حسن عسکری
- پدر امام مهدی و اهل سنّت
- پرچم امام مهدی
- پرچم های سیاه
- پیراهن امام مهدی
- تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم
- تاریخ عصر غیبت
- تاریخ غیبت کبرا
- تشرف ملاقات با امام مهدی
- تکذیب وقت گزاران وقت ظهور
- تَناثُرُ النُّجُوم
- توقیع
- جبرئیل
- جده
- جزیره خضرا
- جزیره خضرا در ترازوی نقد
- جعفر کذاب
- جمعه
- جنگ افزارهای امام مهدی سلاح امام مهدی
- حجت
- حجر الاسود
- حدیث غدیر
- حدیث لوح حضرت زهرا لوح حضرت زهرا
- حدیث معراج
- حِرْز امام مهدی
- حرمت نام بردن امام مهدی
- حسن شریعی
- حسین بن روح نوبختی
- حسین بن منصور حلاج
- حکومت جهانی
- حکومت صالحان
- حکومت مستضعفان
- حکیمه خاتون
- حیرت
- خاتم الاوصیاء
- خراسانی (خروج خراسانی)
- خردسال ترین پیشوای معصوم (امامت امام مهدی)
- خروج خراسانی
- خروج دابة الاَرض
- خروج دجال
- خروج سفیانی
- خروج سید حسنی
- خروج شعیب بن صالح
- خروج شیصبانی
- خروج عوف سلمی
- خروج امام مهدی (قیام امام مهدی)
- خروج یأجوج (یأجوج و مأجوج)
- خروج یمانی
- خسف به بیداء
- خسوف و کسوف غیرعادی
- خضر
- خلافت موعود
- خورشید پشت ابر
- خطبه قیام
- خورشید مغرب
- خیمه
- دابه الارض (خروج دابه الارض)
- دادگستر جهان
- دانشمندان عامه و امام مهدی موعود
- دجال خروج دجال
- در انتظار ققنوس
- در فجر ساحل
- دست بر سر گذاشتن
- دعای افتتاح
- دعای عهد
- دعای ندبه
- دعای سمات
- دوازده امامی (اثناعشریه)
- دولت کریمه (حکومت جهانی)
- دین در آخرالزمان آخرالزمان
- دین عصر ظهور
- ذی طوی
- رایات سود (پرچم های سیاه)
- رحلت امام مهدی (فرجام امام مهدی)
- رجعت
- رجعت کنندگان
- رکن و مقام
- رؤیت امام مهدی (ملاقات امام مهدی)
- زبور داود
- زمینه سازان ظهور
- زنان آخرالزمان (آخرالزمان)
- زنان و قیام امام مهدی (یاران امام مهدی)
- زندگی آخرالزمان (آخرالزمان)
- زیارت آل یس
- زیارت ناحیه مقدسه
- زیارت رجبیه
- زیدیه
- سازمان وکالت
- سامرا
- سرداب سامرا
- سلاح امام مهدی
- سفیانی (خروج سفیانی)
- سید حسنی (خروج سید حسنی)
- سیره حکومتی امام مهدی
- سیصد و سیزده
- شاهدان ولادت امام مهدی
- شرایط ظهور
- شرید
- شریعیه
- شعبان
- شعیب بن صالح (خروج شعیب )
- شلمغانیه
- شمائل امام مهدی
- شمشیر سلاح امام مهدی
- شهادت امام مهدی (فرجام امام مهدی)
- شیخیه
- شیطان (کشته شدن شیطان)
- شیصبانی (خروج شیصبانی)
- شیعه
- صاحب الامر
- صاحب الدار
- صاحب الزمان
- صاحب السیف
- صاحب الغیبه
- صاید بن صید (خروج دجال)
- صقیل (مادر امام مهدی)
- صیحه آسمانی (ندای آسمانی)
- طالقان
- طرید
- طلوع خورشید از مغرب
- طویل العمر
- طی الارض
- طیبه
- ظهور
- عاشورا
- عبرتایی (احمد بن هلال)
- عثمان بن سعید عمری
- عدد یاران امام مهدی (سیصد و سیزده)
- عدل و قسط حکومت جهانی
- العرف الوردی فی اخبار الامام مهدی
- عسکریه
- عصائب
- عصر زندگی
- عقد الدرر فی اخبار المنتظر
- علایم ظهور (نشانه های ظهور)
- علائم قیامت اشراط الساعه
- علی بن محمد سمری
- غار انطاکیه (انطاکیه)
- غایب (امام غایب)
- غریم
- غلام
- غیبت (پنهان شدن)
- الغیبه
- غیبت صغرا
- غیبت کبرا
- فترت
- فرید
- فرجام امام مهدی
- فرجام شناسی (آینده پژوهی)
- فضیلت انتظار فرج (انتظار فرج )
- فضیلت منتظران (منتظر)
- فلسفه رجعت (رجعت)
- فلسفه غیبت صغرا (غیبت صغرا)
- فلسفه غیبت (غیبت امام مهدی)
- فواید امام غایب
- فوتوریسم
- قائم
- قادیانیه
- قتل نفس زَکیّه
- قم
- قیامت صغرا (رجعت)
- قیام های پیش از ظهور
- کتاب الغیبه للحجه
- کشته شدن شیطان
- کمال الدین و تمام النعمه
- کوفه
- کنیه امام مهدی (ابوالقاسم)
- کوه رَضْوی
- کیسانیه
- لباس امام مهدی (پیراهن امام مهدی)
- لوح حضرت زهرا
- مادر امام مهدی
- متامام مهدی (مدعیان مهدویت)
- مثلث برمودا (جزیره خضرا)
- محدَّث
- محل بیعت امام مهدی (رکن و مقام)
- محل ظهور امام مهدی (مسجد الحرام)
- محل قتل نفس زکیه رکن و مقام
- محمد
- محمد بن عثمان بن سعید عمری
- محمد بن علی بن هلال
- محمد بن علی شلمغانی
- محمد بن نصیر نمیری
- محمدیه
- مدعیان بابیت
- مدعیان مهدویت
- مرجع تقلید
- مردان آخرالزمان (آخرالزمان)
- مرکز حکومت امام مهدی (مسجد کوفه)
- مرگ جاهلی
- مرگ سرخ
- مرگ سفید
- مستضعف
- مسجد جمکران
- مسجد الحرام
- مسجد سهله
- مسجد صاحب الزمان (مسجد جمکران)
- مسجد کوفه
- مصلای جمعه و جماعات در عصر ظهور (مسجد کوفه)
- مضطر
- معجم احادیث الامام الامام مهدی
- معمرین
- مغیریه
- مقتدای مسیح
- مکیال المکارم فی فواید الدعاء للقائم
- ملاحم و فتن
- ملاقات با امام مهدی
- ملیکه مادر امام مهدی
- منتخب الاثر
- منتظِر
- منتَظَر
- منتقم
- منصور
- موتور
- موسویه
- موعود مسیحیت
- موعود یهود
- امام مهدی
- امام مهدی سودانی
- امام مهدی موعود
- مهدویت
- ممهدون (زمینه سازان ظهور)
- مهدویت پژوهی (آینده پژوهی)
- امام مهدی شخصی و امام مهدی نوعی
- امام مهدیه
- میراث دار پیامبران
- ناحیه مقدسه
- نام های حضرت محمد (احمد)
- ناووسیه
- نجبا
- ندای آسمانی
- نرگس (مادر امام مهدی)
- نزول عیسی
- نشانه های آخرالزمان (آخرالزمان
- نشانه های ظهور
- نفس زکیه
- نماز امام زمان
- نواب خاص
- نیابت خاص
- نیابت عام
- نیمه شعبان
- وقاتون (وقت ظهور)
- وقت ظهور
- وقت معلوم
- وکلای امام مهدی
- ولادت امام مهدی
- ولایت فقیه
- ولی فقیه
- همسر و فرزند امام مهدی
- هیبت امام مهدی
- یأجوج و مأجوج
- یاران امام مهدی
- یالثارات الحسین
منابع
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ " إِنَ أَهْلَ زَمَانِ غَيْبَتِهِ وَ الْقَائِلِينَ بِإِمَامَتِهِ وَ الْمُنْتَظِرِينَ لِظُهُورِهِ (ع)أَفْضَلُ مِنْ أَهْلِ كُلِّ زَمَانٍ لِأَنَّ اللَّهَ تَعَالَى ذِكْرُهُ أَعْطَاهُمْ مِنَ الْعُقُولِ وَ الْأَفْهَامِ وَ الْمَعْرِفَةِ مَا صَارَتْ بِهِ الْغَيْبَةُ عَنْهُمْ بِمَنْزِلَةِ الْمُشَاهَدَة"، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۳۱۹، ح ۲
- ↑ " مَنْ مَاتَ مِنْكُمْ عَلَى هَذَا الْأَمْرِ مُنْتَظِراً كَانَ كَمَنْ هُوَ فِي الْفُسْطَاطِ الَّذِي لِلْقَائِمِ"، ر. ک: محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۵، ص ۲۲، ح ۲؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۳۵۷؛ نعمانی، الغیبة، ص ۲۰۰، ح ۱۵
- ↑ " وَ اعْلَمُوا أَنَ الْمُنْتَظِرَ لِهَذَا الْأَمْرِ لَهُ مِثْلُ أَجْرِ الصَّائِمِ الْقَائِمِ "، محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۲، ص ۲۲۲، ح ۴
- ↑ " أُولَئِكَ رُفَقَائِي وَ أَكْرَمُ أُمَّتِي عَلَيَ "، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۲۸۶، ح ۳
- ↑ شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا علیه السّلام، ج ۱، ص ۶۸، ۳۶؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۳۱۷، ح ۳؛ ر. ک: محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۳۷۱، ح ۲
- ↑ " مَنْ ثَبَتَ عَلَى مُوَالاتِنَا فِي غَيْبَةِ قَائِمِنَا أَعْطَاهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ أَجْرَ أَلْفِ شَهِيدٍ مِنْ شُهَدَاءِ بَدْرٍ وَ أُحُدٍ "، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۳۲۳، ح ۶
- ↑ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، باب ۲۸، ح ۱
- ↑ " اعْرِفْ إِمَامَكَ فَإِنَّكَ إِذَا عَرَفْتَ لَمْ يَضُرَّكَ تَقَدَّمَ هَذَا الْأَمْرُ أَوْ تَأَخَّرَ "، محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۳۷۱، ح ۲
- ↑ " وَ إِنَّمَا الْأَئِمَّةُ قُوَّامُ اللَّهِ عَلَى خَلْقِهِ وَ عُرَفَاؤُهُ عَلَى عِبَادِهِ وَ لَا يَدْخُلُ الْجَنَّةَ إِلَّا مَنْ عَرَفَهُمْ وَ عَرَفُوهُ وَ لَا يَدْخُلُ النَّارَ إِلَّا مَنْ أَنْكَرَهُم"، سید رضی، نهج البلاغه، ص ۲۱۲، خطبه ۱۵۲
- ↑ یکی از کاملترین متنهای امامشناسی، زیارت معتبر و ارزشمندی است که از وجود مقدّس امام هادی علیه السّلام به ما رسیده و نام آن، زیارت جامعه کبیره است؛ یعنی بزرگترین و کاملترین زیارتی که با آن، می‌شود همه معصومان علیهم السّلام را زیارت کرد
- ↑ " بِأَبِي وَ أُمِّي سَمِيِّي وَ شَبِيهِي وَ شَبِيهُ مُوسَى بْنِ عِمْرَانَ عَلَيْهِ جُيُوبُ النُّور"، علی بن محمّد خزاز قمی، کفایة الاثر، ص ۱۵۶
- ↑ نعمانی، الغیبة، ص ۲۰۰
- ↑ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۱۵۹، ح ۴ و ۵
- ↑ محمد بن ابی القاسم طبری آملی، بشارة المصطفی، ص ۱۱۳
- ↑ " طُوبَى لِمَنْ أَدْرَكَ قَائِمَ أَهْلِ بَيْتِي وَ هُوَ يَأْتَمُ بِهِ فِي غَيْبَتِهِ قَبْلَ قِيَامِهِ وَ يَتَوَلَّى أَوْلِيَاءَهُ وَ يُعَادِي أَعْدَاءَهُ ذَلِكَ مِنْ رُفَقَائِي وَ ذَوِي مَوَدَّتِي وَ أَكْرَمُ أُمَّتِي عَلَيَّ يَوْمَ الْقِيَامَةِ"، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۲۸۶، ح ۲
- ↑ " أَمَا إِنَ الصَّابِرَ فِي غَيْبَتِهِ عَلَى الْأَذَى وَ التَّكْذِيبِ بِمَنْزِلَةِ الْمُجَاهِدِ بِالسَّيْفِ بَيْنَ يَدَيْ رَسُولِ اللَّهِ (ص)"، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۳۱۷، ح ۳؛ عیون اخبار الرضا(ع)، ج ۱، ص ۶۸، ح ۳۶
- ↑ " وَ أَكْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِيلِ الْفَرَج"، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۸۳، ح ۴
- ↑ ای مؤمنان! شکیبایی ورزید و یکدیگر را به شکیب فرا خوانید و از مرزها نگهبانی کنید و از خداوند پروا بدارید باشد که رستگار شوید؛ سوره آل عمران، آیه: ۲۰۰.
- ↑ " اصْبِرُوا عَلَى أَدَاءِ الْفَرَائِضِ وَ صابِرُوا عَدُوَّكُمْ وَ رابِطُوا إِمَامَكُمُ الْمُنْتَظَرَ"، نعمانی، الغیبة، ص ۱۹۹
- ↑ نعمانی، الغیبة،، ص ۳۲۰، ح ۱۰
- ↑ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۳۳۰، باب ۳۱، ح ۱۵
- ↑ ابراهیم بن علی کفعمی، المصباح، ص ۵۵۰؛ نیز ر. ک: شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان
- ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص: ۴۱۷ - ۴۲۳.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۵۰.
- ↑ نجم الثاقب، باب دوم.
- ↑ مکیال المکارم، ج ۲، ص ۸۱.
- ↑ بحار الانوار، ج ۸۵، ص ۲۳۳.
- ↑ بحار الانوار، ج ۸۵، ص ۲۳۳.
- ↑ نشریه موعود، شماره ۳۲، ص ۶۵.
- ↑ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص:۶۹۸.