ندای آسمانی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Wasity (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۱۳ ژوئن ۲۰۱۹، ساعت ۲۱:۵۴ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون امام مهدی(ع) است. "ندای آسمانی" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل ندای آسمانی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

از نشانه‌های حتمی ظهور ندای آسمانی است که صیحه نام دارد. منظور از صیحه، صدایی است که در آستانۀ ظهور امام زمان (ع) طنین انداز شده و همۀ مردم آنرا می‌شنوند. برای این صدای آسمانی غیر از تعبیر صیحه، از تعابیر دیگر همچون "نداء"، "صوت" و "فزع" اعلان"، "فزعه" و "هدّه" نیز استفاده شده است.[۱]

ویژگی‌های صیحه

روایات دربارۀ صیحه

  1. روایاتی که به صورت اجمال وجود و حتمی بودن ندا را مطرح می کنند؛ ابوحمزه ثمالی می‌گوید به امام باقر (ع) عرض کردم:[۵] "آیا خروج سفیانی حتمی است؟" فرمود: «آری، و ندا هم حتمی است.»[۶]
  2. روایاتی که از دو گونه ندا سخن می‌گوید: ندای حق و ندای باطل که یکی پس از دیگری روی خواهد داد؛ امام باقر (ع) فرمودند:[۷] «ندا دهندهای از آسمان ندا می‌دهد که فلان بن فلان امام است و اسمش را هم می‌آورد. ابلیس ملعون نیز از زمین ندا می‌کند، همان طور که در شب پیمان عقبه، به رسول خدا (ص) ندا کرد»[۸]
  3. روایاتی که از ندای به نام قائم(ع) بدون پرداختن به ندای باطل، خبر می‌دهند؛ امام باقر (ع) فرمودند:[۹] «از نشانه‌های ظهور، خروج سفیانی و ... ندادهندهای است که به نام او (قائم(ع)) و پدرش ندا می‌دهد.»[۱۰]

نتیجه‌گیری

  • از مجموع روایات و مطالب به دست می‌آید:
  1. ندای آسمانی، از نشانه‌‏های حتمی ظهور شمرده شده است.[۱۱]
  2. این صدا، از آسمان شنیده می‌‏شود؛ به گونه‏‌ای که همۀ مردم کره زمین آنرا می‌‏شنوند و به خود می‌‏آیند.[۱۲] با تعبیرهای: "إِنَّ الْحَق‏ لِعَلِيٍّ وَ شِيعَتِهِ"و إِنَّ الْحَقِّ فِي آلِ مُحَمَّدٍ".[۱۳]
  3. محتوای این پیام آسمانی، دعوت به حق و حمایت از حضرت مهدی (ع) و بیعت با آن حضرت است.[۱۴]
  4. همزمان با شنیده شدن این صدا از آسمان یا کمی پس از آن، روی زمین نیز صدایی شنیده می‏‌شود. ندا دهنده آن، شیطان است که مردم را به گمراهی فرا می‌‏خواند و می‌‏کوشد با ایجاد تردید در مردم، آنان را از حمایت مهدی (ع) و اجابت دعوت آسمانی، بازدارد.[۱۵]

احادیث ندای آسمانی

  • بنابر روایات شیعه، جبرئیل نخستین کسی است که با امام زمان (ع) بیعت و با صدایی بلند به گونه‌ای که به گوش همه جهانیان برسد، این آیه را تلاوت می‌کند: أَتَى أَمْرُ اللَّهِ فَلاَ تَسْتَعْجِلُوهُ[۱۶][۱۷] آیه وَاسْتَمِعْ يَوْمَ يُنَادِ الْمُنَادِ مِن مَّكَانٍ قَرِيبٍ يَوْمَ يَسْمَعُونَ الصَّيْحَةَ بِالْحَقِّ ذَلِكَ يَوْمُ الْخُرُوجِ[۱۸] نیز درباره این حادثه، تأویل شده است[۱۹][۲۰].

ندای آسمانی در ۲۳ رمضان

نشانه های پیش از اين ندا

واکنش مردم درباره این ندا

مفاد این ندا

صیحه آسمانی در موعودنامه

  • منظور از صیحه آسمانی، ظاهرا صدایی است که در آستانه ظهور حضرت مهدی (ع) از آسمان شنیده می‌شود[۲۱] و همه مردم آن را می‌شنوند. در روایات، تعبیرهای "نداء" و "فزعة" و "صوت" نیز به کار رفته که ظاهر آن‌ها نشان می‌دهد که هریک از آن‌ها نشانه جداگانه‌ای است که پیش از ظهور واقع می‌شود[۲۲]، لکن به نظر می‌رسد که این‌ها تعبیرهایی گوناگون از یک حادثه و یا دست‌کم، اَشکال گوناگون یک حادثه باشند. مراد از همه آن‌ها، بلند شدن صدایی در آسمان است. ولی به اعتبار این‌که صدای عظیم، بیدارباشی است که همه را متوجه خود می‌کند و نیز موجب وحشت عمومی و ایجاد دلهره و اضطراب می‌گردد، به آن صیحه، فزعة، صوت و نداء که هریک بیانگر ویژگی از آن حادثه‌اند، اطلاق شده است. این احتمال هم وجود دارد که آن‌ها سه حادثه جدای از هم باشند که در یک زمان رخ نمی‌دهند، بلکه ابتدا صدایی عظیم همه را متوجه خود می‌کند (صیحه)، به دنبال آن صدایی هولناک، مردم را به وحشت می‌اندازد (فزعه) و آن‌گاه صدایی از آسمان شنیده می‌شود که مردم را به سوی مهدی (ع) فرا می‌خواند (نداء).
  • امام باقر (ع) می‌فرماید: "نداکننده‌ای از آسمان نام قائم را ندا می‌کند، پس هرکس در شرق و غرب است، آن را می‌شنود. از وحشت این صدا، خوابیده‌ها بیدار، ایستادگان نشسته و نشستگان بر دو پای خویش می‌ایستند. رحمت خدا بر کسی که از این صدا عبرت بگیرد و ندای وی را اجابت کند؛ زیرا صدای نخست، صدای جبرئیل روح الامین است. آن‌گاه می‌فرماید: این صدا در شب جمعه ۲۳ ماه رمضان خواهد بود. در این هیچ شک نکنید و بشنوید و فرمان برید. در آخر روز، شیطان فریاد می‌زند که "فلانی مظلومانه کشته شد" تا مردم را بفریبد و به شک اندازد"[۲۳].
  • البته روایات دیگری نیز به همین مضمون وجود دارد. از مجموع روایات می‌توان استفاده کرد:
  1. "صیحه" از نشانه‌های حتمی ظهور است،
  2. این صدا از آسمان شنیده می‌شود، به گونه‌ای که همه مردم زمین از شرق و غرب آن را می‌شنوند،
  3. محتوای این پیام آسمانی، دعوت به حق و حمایت و بیعت با مهدی (ع) است،
  4. هم‌زمان با آن یا کمی پس از آن، در روی زمین نیز صدایی شنیده می‌شود. ندا دهنده شیطان است که مردم را به گمراهی فرا می‌خواند،
  5. جبرئیل، مردم را به حق فرا می‌خواند[۲۴].

پرسش‌های وابسته

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. ر.ک. زمانی، سید حسن، نشانه‌های قیام حضرت مهدی، ص ۳۴ ـ ۳۶؛ زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید، ص ۲۶۶، ۲۶۷؛ اسماعیلی، اسماعیل، بررسی نشانه‌های ظهور، چشم به راه مهدی، ص ۲۸۴-۲۸۷؛ موسوی‌نسب، سید جعفر، دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ج۲، ص۵۸، ۵۹؛ اسماعیلی، اسماعیل، بررسی نشانه‌های ظهور، چشم به راه مهدی، ص ۲۸۴-۲۸۷؛ خیراللهی، زهرا، موسوی شکور، فخری سادات، علائم ظهور در آیات قرآن، ص 235 ـ 237
  2. ر.ک. زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید، ص ۲۶۶، ۲۶۷؛ زمانی، سید حسن، نشانه‌های قیام حضرت مهدی، ص ۳۴ ـ ۳۶؛ حسنی، سید نذیر، مصلح کل، ص۲۰۷؛ باقری‌زاده اشعری، محمد، از امام مهدی بیشتر بدانیم، ص۸۱، ۸۲؛ آفتاب مهر، ج۲، ص ۸۰ ـ ۸۲؛ اسماعیلی، اسماعیل، بررسی نشانه‌های ظهور، چشم به راه مهدی، ص ۲۸۴-۲۸۷
  3. ر.ک. یوسفیان، مهدی، رخدادهای ظهور، ص ۲۲ - ۲۴
  4. ر.ک. باقری‌زاده اشعری، محمد، از امام مهدی بیشتر بدانیم، ص۸۱ ـ ۸۲
  5. مفید، محمد بن محمد، الارشاد، ص ۳۳۸: «قُلْتُ لِأَبِي جَعْفَرٍ عَلَيْهِ السَّلاَمُ خُرُوجُ اَلسُّفْيَانِيِّ مِنَ اَلْمَحْتُومِ قَالَ نَعَمْ وَ اَلنِّدَاءُ مِنَ اَلْمَحْتُومِ»
  6. ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ پس از ظهور، ص ۱۱۵ ـ ۱۱۸
  7. ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة، صفحه؟؟؟: «يُنَادِي مُنَادٍ مِنَ اَلسَّمَاءِ إِنَّ فُلاَنَ بْنَ فُلاَنٍ هُوَ اَلْإِمَامُ بِاسْمِهِ وَ يُنَادِي إِبْلِيسُ مِنَ اَلْأَرْضِ كَمَا نَادَى بِرَسُولِ اَللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ لَيْلَةَ اَلْعَقَبَةِ»
  8. ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ پس از ظهور، ص ۱۱۵ ـ ۱۱۸
  9. ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۱۲۸: «وَ إِنَّ مِنْ عَلاَمَاتِ خُرُوجِهِ خُرُوجَ اَلسُّفْيَانِيِّ ... وَ مُنَادٍ يُنَادِي بِاسْمِهِ وَ اِسْمِ أَبِيهِ»
  10. ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ پس از ظهور، ص ۱۱۵ ـ ۱۱۸
  11. ر.ک. سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص ۴۴۱ ـ ۴۴۳؛ اسماعیلی، اسماعیل، بررسی نشانه‌های ظهور، چشم به راه مهدی، ص ۲۸۴-۲۸۷
  12. ر.ک. سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص ۴۴۱ ـ ۴۴۳
  13. ر.ک. اسماعیلی، اسماعیل، بررسی نشانه‌های ظهور، چشم به راه مهدی، ص ۲۸۴-۲۸۷
  14. ر.ک. سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص ۴۴۱ ـ ۴۴۳
  15. ر.ک. سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص ۴۴۱ ـ ۴۴۳؛ اسماعیلی، اسماعیل، بررسی نشانه‌های ظهور، چشم به راه مهدی، ص ۲۸۴-۲۸۷
  16. فرمان خدا رسید؛ پس دیگر شتاب مکنید؛ سوره نحل، آیه ۱.
  17. عیاشی، ج‌۲، ص‌۲۵۴.
  18. و آنان را (به کیفر کفرشان) پیشوایانی کردیم که (مردم را) به سوی آتش دوزخ فرا می‌خوانند و روز رستخیز یاری نخواهند شد و در این جهان، لعنتی بدرقه آنان کردیم و در روز رستخیز، آنان از زشت چهرگانند؛ سوره ق، آیه ۴۱ - ۴۲.
  19. نورالثقلین، ج‌۵‌، ص‌۱۱۸ و ۱۱۹.
  20. دائرة المعارف قرآن کریم، ص ۱۱۴-۱۲۴.
  21. وافی، ج ۲، ص ۴۴۳.
  22. غیبة نعمانی، ص ۲۵۷.
  23. همان، ص ۲۵۴.
  24. برترین‌های فرهنگ مهدویت در مطبوعات، ص ۲۳۰.
  25. غیبة طوسی، ص ۴۵۳؛ منتخب الاثر، ص ۴۶۴.
  26. برترین‌های فرهنگ مهدویت در مطبوعات، ص ۲۳۳.
  27. غیبة طوسی، ص ۲۶۶؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۸۸.
  28. تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص:۴۶۴.

پیوند به بیرون