خسف در بیداء

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Wasity (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۳۰ ژوئن ۲۰۱۹، ساعت ۰۲:۲۸ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

متن این جستار آزمایشی است؛ امید می رود در آینده نه چندان دور آماده شود. برای اطلاع از جزئیات بیشتر به بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت مراجعه کنید.


مقدمه

فرمانده سپاه سفیانی در صحرا فرود می‌‏آید. آواز دهنده‌‏ای از آسمان ندا می‌‏کند: "ای دشت! آن قوم را نابود ساز"؛ پس آن نیز ایشان را به درون خود می‏‌برد و هیچ‏ یک از آنان نجات نمی‌‏یابد، مگر سه نفر [۴][۵].

واژه‌شناسی لغوی

  • خسف در لغت به معنای فرو بردن و فرو ریختن است. مشهورترین اشاره خسف لشکر سفیانی مربوط به منطقه‌ای به نام بیدا در بین مکه و مدینه یا منطقه‌ای نزدیک به مدینه است [۶][۷]. واژه «خَسف» به معنای فرو رفتن و پنهان شدن است [۸] که در قرآن این دو معنا، در آیاتی به کار رفته است از جمله: ﴿فَخَسَفْنَا بِهِ وَبِدَارِهِ الأَرْضَ فَمَا كَانَ لَهُ مِن فِئَةٍ يَنصُرُونَهُ مِن دُونِ اللَّهِ وَمَا كَانَ مِنَ المُنتَصِرِينَ﴾[۹]، ﴿فَكُلا أَخَذْنَا بِذَنبِهِ فَمِنْهُم مَّنْ أَرْسَلْنَا عَلَيْهِ حَاصِبًا وَمِنْهُم مَّنْ أَخَذَتْهُ الصَّيْحَةُ وَمِنْهُم مَّنْ خَسَفْنَا بِهِ الأَرْضَ وَمِنْهُم مَّنْ أَغْرَقْنَا وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيَظْلِمَهُمْ وَلَكِن كَانُوا أَنفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ﴾[۱۰]، ﴿أَفَأَمِنَ الَّذِينَ مَكَرُواْ السَّيِّئَاتِ أَن يَخْسِفَ اللَّهُ بِهِمُ الأَرْضَ أَوْ يَأْتِيَهُمُ الْعَذَابُ مِنْ حَيْثُ لاَ يَشْعُرُونَ﴾[۱۱] و ﴿أَأَمِنتُم مَّن فِي السَّمَاء أَن يَخْسِفَ بِكُمُ الأَرْضَ فَإِذَا هِيَ تَمُورُ﴾[۱۲][۱۳].
  • «بَیداء» در لغت به معنای دشت هموار، پهناور، خالی از سکنه و آب و علف می‌باشد[۱۴] و نام سرزمینی بین مکه و مدینه است [۱۵][۱۶].
  • منظور از «خسف به بیداء» آن است که سفیانی لشکری عظیم، به قصد جنگ با حضرت مهدی(ع) عازم مکه می‌کند؛ اما بین مکه و مدینه در محلی که به سرزمین «بیداء» معروف است به گونه‌ای معجزه آسا، به امر خداوند، در زمین فرو می‌روند. این حادثه در روایات اهل سنت[۱۷] و شیعه، یکی از نشانه‌های ظهور و قیام معرفی شده و در شماری از آنها بر حتمی بودن آن تأکید شده است [۱۸][۱۹].

خسف بیداء در موعودنامه

خسف در بیداء در روایات

روایات مرتبط با خسف در بیدا چند گروه هستند[۲۶]:

  1. روایاتی که یکی از نشانه‌های ظهور امام مهدی(ع) را خسف در بیدا برشمرده و گاه آن را از علائم حتمی دانسته‌اند[۲۷][۲۸].
  2. گروهی که به خسف در بیدا اشاره کرده و مبارزۀ این گروه را با فردی می‌دانند که در خانۀ خدا پناه گرفته است [۲۹][۳۰].
  3. گزارش‌هایی که میان سفیانی و بیدا ارتباط برقرار کرده و می‌گویند: لشکر سفیانی در بیدا، فرو خواهد رفت [۳۱][۳۲].

با توجه به علامت بودن سفیانی برای ظهور، روشن می‌شود که اشاره به خسف لشکر او در بیدا، پشتوانۀ مناسب و معتبری در متون حدیثی شیعه و سنی دارد و بر اصل علامت بودن آن برای ظهور، صحه می‌گذارد. گزارش‌های مفصلی از خسف در بیدا در متون مرتبط با آن، در دانش‌نامه آمداند؛ ولی به سبب ضعف سند و تعارض متون، جزئیات موجود در آنها نمی‌توان اعتماد کرد[۳۳][۳۴].

دربارۀ چگونگی خسف به بیداء سخن روشنی در روایات نیامده و تنها به فرو رفتن سپاهیان سفیانی در این زمین اشاره شده است. امام باقر(ع) می‌فرماید:«... سفیانی گروهی را به مدینه روانه می‌کند و مهدی از آنجا به مکه رخت برمی‌بندد. خبر به فرمانده سپاه سفیانی می‌رسد که مهدی(ع) به سوی مکه بیرون رفته است. او لشکری از پی آن حضرت روانه کند؛ ولی او را نمی‌یابد تا اینکه مهدی، با حالت ترس و نگرانی بدان سنّت که موسی بن عمران داشت؛ داخل مکه شود. فرمانده سپاه سفیانی در صحرا فرود می‌آید. منادی از آسمان ندا می‌کند: ای دشت! آن قوم را نابود ساز؛ پس آن نیز ایشان را به درون خود می‌برد و هیچ‌یک از آنان نجات نمی‌یابد، گر سه نفر...» [۳۵][۳۶].

بعضی از روایات از تأخر این اتفاق بر ظهور سخن گفته و در برخی دیگر این اتفاق پس از بیعت یاران خاص حضرت مهدی(ع) ذکر شده است. مصنف عبدالرزاق[۳۷]، مصنف ابن ابی شیبه[۳۸]، مسند احمد [۳۹]و برخی منابع دیگر، به طور روشن به این رخداد اشاره کرده‌اند[۴۰].

با نگاه به آنچه دربارۀ تفاوت بین ظهور و قیام گفته شد و اینکه قیام آن حضرت با فاصله‌ای نامعین پس از ظهور خواهد بود؛ این روایت نیز به روشنی حکایت از آن دارد که پدیدۀ خسف پس از ظهور خواهد بود[۴۱].

پرسش‌های وابسته

  1. خسف بیداء که از نشانه‌های حتمی ظهور است چیست؟ (پرسش)  
  2. سرزمین بیدا در چه مکانی واقع شده است؟ (پرسش)
  3. سپاه بیدا چه هویتی دارند؟ (پرسش)
  4. حادثه خسف بیدا چه اهمیتی دارد؟ (پرسش)
  5. آیا خسف بیدا در قرآن ذکر شده است؟ (پرسش)
  6. خسف بیدا در منابع شیعی و اهل سنت چگونه بیان شده است؟ (پرسش)
  7. خسف بیدا در منابع فقهی چگونه بیان شده است؟ (پرسش)
  8. گونه‌های خسف بیدا در روایات چیست؟ (پرسش)
  9. سپاه خسف بیدا به کدام سمت حرکت می‌کند؟ (پرسش)
  10. هدف سپاه خسف بیدا از حرکت خود چیست؟ (پرسش)
  11. ماجرای خسف بیدا چیست؟ (پرسش)
  12. خسف بیداء در چه زمان و مکانی خواهد بود؟ (پرسش)  

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. ↑ ابن منظور، لسان العرب، ماده خسف و بیداء
  2. ↑ صنعانی، المصنف، ج ۱۱، ح ۲۰۷۶۹؛ ابن ابی شیبه، الکتاب المصنف، ح ۱۹۰۶۶
  3. ↑ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۸، ص ۳۱۰، ح ۴۸۳؛ شیخ صدوق، الخصال، ج ۱، ص ۳۰۳، ح ۸۲؛ نعمانی، الغیبة، ص ۲۵۷، ح ۱۵
  4. ↑ نعمانی، الغیبة، ص ۲۷۹، باب ۱۴، ح ۶۷
  5. ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص:۲۱۱ - ۲۱۲.
  6. ↑ ر.ک: معجم البلدان: ج۱ ص۵۲۳.
  7. ↑ دانشنامهٔ امام مهدی: ج۷، ص:۴۳۶.
  8. ↑ لسان العرب، ج ۲، ص ۲۵۴.
  9. ↑ پس او و خانه او را به زمین فرو بردیم آنگاه هیچ گروهی نداشت که در برابر خداوند یاریش کنند و از کسانی نبود که داد خویش می‌ستانند؛ سوره قصص، آیه ۸۱.
  10. ↑ پس، هر یک از آنان را برای گناهش فرو گرفتیم، بر برخی از آنان شنباد فرستادیم و برخی را بانگ آسمانی فرو گرفت و برخی را در زمین فرو بردیم و برخی را غرق کردیم و خداوند بر آن نبود که بدیشان ستم کند ولی آنان خود به خویش ستم می‌کردند؛ سوره عنکبوت، آیه ۴۰.
  11. ↑ پس آیا آنان که نیرنگ‌های زشت باختند ایمنی دارند از اینکه خداوند آنان را به زمین فرو برد یا از جایی که ندانند عذاب به سراغشان آید؟؛ سوره نحل، آیه ۴۵.
  12. ↑ آیا از آنکه در آسمان است ایمنی یافته‌اید که شما را در زمین فرو برد در آن حال که ناگهان زمین بجنبد؛ سوره ملک، آیه ۱۶.
  13. ↑ درسنامه مهدویت: ج۳ ، ص ۱۳۰.
  14. ↑ معجم البلدان، ج ۱، ص ۵۲۳.
  15. ↑ لسان العرب، ج ۱، ص ۲۷۷.
  16. ↑ درسنامه مهدویت: ج۳ ، ص ۱۳۰.
  17. ↑ عبدالرزاق صنعانی، المصنف، ج ۱۱، ح ۲۰۷۶۹؛ ابن ابی شیبه، الکتاب المصنف، ح ۱۹۰۶۶.
  18. ↑ الکافی، ج ۸، ص ۳۱۰، ح ۴۸۳؛ الخصال، ج ۱، ص ۳۰۳، ح ۸۲؛ الغیبة للنعمانی، ص ۲۵۷، ح ۱۵.
  19. ↑ درسنامه مهدویت: ج۳ ، ص ۱۳۰.
  20. ↑ لسان العرب، ج ۹، ص ۶۷.
  21. ↑ غیبة نعمانی، ص ۲۵۲.
  22. ↑ تاریخ غیبت کبری، ص ۵۲۱.
  23. ↑ وافی، ج ۲، ص ۴۴۳؛ منتخب الاثر، ص ۴۴۲.
  24. ↑ برترین‌های فرهنگ مهدویت در مطبوعات، ص ۲۲۴.
  25. ↑ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص:۲۹۸.
  26. ↑ دانشنامهٔ امام مهدی: ج۷، ص:۴۳۶.
  27. ↑ ر.ک: الغیبة، نعمانی: ص۲۶۵ ح۱۵ و ص۲۷۰ ح۲۱، الغیبة، طوسی: ص۴۳۷.
  28. ↑ دانشنامهٔ امام مهدی: ج۷، ص:۴۳۶.
  29. ↑ مسند ابن حنبل: ج۶ ص۱۰۵، تاریخ مدینه: ج۱ ص۳۱۰.
  30. ↑ دانشنامهٔ امام مهدی: ج۷، ص:۴۳۶.
  31. ↑ ر.ک: الفتن، ابن حمّاد: ج۱ ص۲۰۲ (باب الخسف بجیش السفیانی...).
  32. ↑ دانشنامهٔ امام مهدی: ج۷، ص:۴۳۶.
  33. ↑ دانش‌نامه امام مهدی ج۷ ص:۴۳۷-۴۳۸.
  34. ↑ دانشنامهٔ امام مهدی: ج۷، ص:۴۳۶.
  35. ↑ الغیبة للنعمانی، ص ۲۷۹، باب ۱۴، ح ۶۷.
  36. ↑ درسنامه مهدویت: ج۳ ، ص ۱۳۱.
  37. ↑ «فیبایعونه بین الرکن و المقام فیبعث الیه جیش من الشام حتی اذا کانوا بالبیداء خسف بهم...»؛ عبدالرزاق، المصنف، ج ۱۱، ص ۳۷۱، ح ۲۰۷۶۹.
  38. ↑ «یبایع لرجل بین الرکن و المقام... فیغزوهم جیش من اهل الشام حتی اذا کانوا بالبیداء یخسف بهم..»؛ ابن ابی شیبه، المصنف، ج ۱۵، ص ۴۵، ح ۹۰۷۰.
  39. ↑ «فیبایعونه بین الرکن و المقام فیبعث الیهم جیش من الشام فیخسف بهم البیداء ...»؛ احمد بن حنبل، مسند، ج ۶، ص ۳۱۶.
  40. ↑ درسنامه مهدویت: ج۳ ، ص ۱۳۱.
  41. ↑ درسنامه مهدویت: ج۳ ، ص ۱۳۱.

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

پیوند به بیرون


آیکون خرد

این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به امامت‌پدیا کمک کنید.

برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=خسف_در_بیداء&oldid=189552»