راه‌های شناخت امام مهدی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۹:۱۷

راه‌های مختلفی برای شناخت امام زمان (ع) بیان شده است مانند: ۱. نص که عبارت از تعیین و تصریح پیغمبر (ص) و ائمه (ع) بر شناخت امام زمان (ع) است؛ ۲. کرامت‌ و معجزه؛ ۳. سیره عملی‌.

مقدمه

عمده راه‌هایی که در شناخت امام می‌توان از آن استفاده کرد، سه راه است:

نص: یعنی، تعیین و تصریح پیغمبر (ص) که مفادش خبر دادن از نصب الهی و یا نصب امام به امر الهی است. در نوع اول نصب بدون واسطه انجام شده و فعل الهی است و نص پیغمبر (ص)، مثل خبر دادن از آن است. در نوع دوم فعل الهی، با واسطه پیغمبر (ص) است که به امر خدا انجام‌ می‌شود و استناد آن به او، مانند استناد افعال ملائکه به خداوند است.
کرامت‌: ظهور کرامت به دست کسی که مدعی امامت باشد، دلیل بر صدق ادعای او است و به بیان برخی از بزرگان، دلیل بر نص و نصب او از جانب خداوند است. در این مسأله دو دیدگاه هست: یکی اینکه کرامت مستقلا دلیل بر امامت است و دیگری اینکه دلیل اصلی، نصب و نص پیغمبر (ص) یا امام سابق است و کرامت، دلیل بر نصب است. اگر نص مفقود باشد و کرامت باشد، کرامت، دلالت می‌کند که نص بر صاحب کرامت بوده و به دست ما نرسیده است.
سیره عملی‌: اخلاق و رفتار، وضع زندگی و علم و دانش یکی از راه‌های شناخت امام، برای کسانی است که اهلیت تشخیص را داشته باشند و بتوانند از اخلاق، سلوک، گفتار و برخوردهای گوناگون، صاحب این مقام را بشناسند^[۱].

امروزه با توجه به انبوه روایات معتبر، راه برای شناخت امام زمان (ع) باز است. هشتمین پیشوای شیعیان امام علی بن موسی الرضا (ع) می‌فرماید: "امام امانت دار الهی در میان خلقش، حجت او بر بندگانش، خلیفه او در سرزمین‌هایش، دعوت‌کننده به سوی خدا و دفاع کننده از حقوق واجب او بر بندگان است. امام پاک از گناه و به دور از عیب‌ها است. دانش‌ها به او اختصاص دارد و او به بردباری شناخته می‌شود. امام نظام‌دهنده به دین و باعث سربلندی‌ مسلمانان و خشم منافقان و از بین رفتن کافران است. امام یگانه روزگار خویش است. هیچ‌کس در مقام، به منزلت او نزدیک نمی‌شود و هیچ دانشمندی با او برابری نمی‌کند و جایگزینی برای او پیدا نمی‌شود و شبیه و مانند ندارد. همه فضیلت‌ها مخصوص او است، بدون آنکه آنها را طلب کرده باشد. این امتیازی از طرف فضل کننده بسیار بخشنده، برای امام است..."^[۲].

به راستی با شناخت همین چند ویژگی، قدم بلندی در راه شناخت امام برداشته می‌شود و آن گاه نوبت به اطاعت و فرمان‌برداری می‌رسد^[۳].^[۴]

پرسش مستقیم

راه شناخت امام مهدی چیست؟ بهترین راه شناخت امام مهدی کدام است؟ (پرسش)

پرسش‌های وابسته

جستارهای وابسته

منابع

سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت ج۱

پانویس

↑ ر. ک: صافی گلپایگانی، لطف الله، پیرامون معرفت امام (ع)، صص ۷۷- ۷۸.
↑ «اَلْإِمَامُ أَمِينُ اَللَّهِ فِي خَلْقِهِ‌ وَ حُجَّتُهُ عَلَى عِبَادِهِ وَ خَلِيفَتُهُ فِي بِلاَدِهِ وَ اَلدَّاعِي إِلَى اَللَّهِ وَ اَلذَّابُّ عَنْ حُرَمِ اَللَّهِ‌ اَلْإِمَامُ اَلْمُطَهَّرُ مِنَ اَلذُّنُوبِ وَ اَلْمُبَرَّأُ عَنِ اَلْعُيُوبِ اَلْمَخْصُوصُ‌ بِالْعِلْمِ اَلْمَوْسُومُ بِالْحِلْمِ نِظَامُ اَلدِّينِ وَ عِزُّ اَلْمُسْلِمِينَ‌ وَ غَيْظُ اَلْمُنَافِقِينَ وَ بَوَارُ اَلْكَافِرِينَ‌ اَلْإِمَامُ وَاحِدُ دَهْرِهِ لاَ يُدَانِيهِ أَحَدٌ وَ لاَ يُعَادِلُهُ عَالِمٌ وَ لاَ يُوجَدُ مِنْهُ بَدَلٌ‌ وَ لاَ لَهُ مِثْلٌ وَ لاَ نَظِيرٌ مَخْصُوصٌ بِالْفَضْلِ كُلِّهِ مِنْ غَيْرِ طَلَبٍ مِنْهُ لَهُ وَ لاَ اِكْتِسَابٍ بَلِ‌ اِخْتِصَاصٌ مِنَ اَلْمُفْضِلِ اَلْوَهَّابِ‌»؛ محمد بن یعقوب کلینی، کافی، ج ۱، ص ۲۰۱.
↑ یکی از راه‌های شناخت امام مراجعه به متن ارزشمند«زیارت جامعه» است که به حق اوصاف بلندی از امام در آن ذکر شده است.
↑ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۱، ص۱۱۹-۱۲۱.

[1] ر. ک: صافی گلپایگانی، لطف الله، پیرامون معرفت امام (ع)، صص ۷۷- ۷۸.

[2] «اَلْإِمَامُ أَمِينُ اَللَّهِ فِي خَلْقِهِ‌ وَ حُجَّتُهُ عَلَى عِبَادِهِ وَ خَلِيفَتُهُ فِي بِلاَدِهِ وَ اَلدَّاعِي إِلَى اَللَّهِ وَ اَلذَّابُّ عَنْ حُرَمِ اَللَّهِ‌ اَلْإِمَامُ اَلْمُطَهَّرُ مِنَ اَلذُّنُوبِ وَ اَلْمُبَرَّأُ عَنِ اَلْعُيُوبِ اَلْمَخْصُوصُ‌ بِالْعِلْمِ اَلْمَوْسُومُ بِالْحِلْمِ نِظَامُ اَلدِّينِ وَ عِزُّ اَلْمُسْلِمِينَ‌ وَ غَيْظُ اَلْمُنَافِقِينَ وَ بَوَارُ اَلْكَافِرِينَ‌ اَلْإِمَامُ وَاحِدُ دَهْرِهِ لاَ يُدَانِيهِ أَحَدٌ وَ لاَ يُعَادِلُهُ عَالِمٌ وَ لاَ يُوجَدُ مِنْهُ بَدَلٌ‌ وَ لاَ لَهُ مِثْلٌ وَ لاَ نَظِيرٌ مَخْصُوصٌ بِالْفَضْلِ كُلِّهِ مِنْ غَيْرِ طَلَبٍ مِنْهُ لَهُ وَ لاَ اِكْتِسَابٍ بَلِ‌ اِخْتِصَاصٌ مِنَ اَلْمُفْضِلِ اَلْوَهَّابِ‌»؛ محمد بن یعقوب کلینی، کافی، ج ۱، ص ۲۰۱.

[3] یکی از راه‌های شناخت امام مراجعه به متن ارزشمند«زیارت جامعه» است که به حق اوصاف بلندی از امام در آن ذکر شده است.

[4] سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۱، ص۱۱۹-۱۲۱.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

@@ خط ۷: / خط ۷: @@
 }}
-راه‌های مختلفی برای [[شناخت امام زمان]]{{ع}} بیان شده است مانند: ۱. [[نص]] که عبارت از تعیین و تصریح [[پیغمبر]]{{صل}} و [[ائمه]]{{ع}} بر شناخت امام زمان{{ع}} است؛ ۲. [[کرامت]]‌ و [[معجزه]]؛ ۳. [[سیره]] عملی‌.
+راه‌های مختلفی برای [[شناخت امام زمان]] {{ع}} بیان شده است مانند: ۱. [[نص]] که عبارت از تعیین و تصریح [[پیغمبر]] {{صل}} و [[ائمه]] {{ع}} بر شناخت امام زمان {{ع}} است؛ ۲. [[کرامت]]‌ و [[معجزه]]؛ ۳. [[سیره]] عملی‌.
-==مقدمه==
+== مقدمه ==
 عمده راه‌هایی که در [[شناخت امام]] می‌توان از آن استفاده کرد، سه راه است:
-#'''[[نص]]:''' یعنی، [[تعیین]] و تصریح [[پیغمبر]]{{صل}} که مفادش خبر دادن از [[نصب الهی]] و یا [[نصب امام]] به [[امر الهی]] است. در نوع اول [[نصب]] بدون واسطه انجام شده و فعل [[الهی]] است و [[نص]] [[پیغمبر]]{{صل}}، مثل خبر دادن از آن است. در نوع دوم فعل [[الهی]]، با واسطه [[پیغمبر]]{{صل}} است که به امر [[خدا]] انجام‌ می‌شود و استناد آن به او، مانند استناد [[افعال]] [[ملائکه]] به [[خداوند]] است.
+# '''[[نص]]:''' یعنی، [[تعیین]] و تصریح [[پیغمبر]] {{صل}} که مفادش خبر دادن از [[نصب الهی]] و یا [[نصب امام]] به [[امر الهی]] است. در نوع اول [[نصب]] بدون واسطه انجام شده و فعل [[الهی]] است و [[نص]] [[پیغمبر]] {{صل}}، مثل خبر دادن از آن است. در نوع دوم فعل [[الهی]]، با واسطه [[پیغمبر]] {{صل}} است که به امر [[خدا]] انجام‌ می‌شود و استناد آن به او، مانند استناد [[افعال]] [[ملائکه]] به [[خداوند]] است.
-#'''[[کرامت]]‌:''' [[ظهور]] [[کرامت]] به دست کسی که مدعی [[امامت]] باشد، [[دلیل]] بر [[صدق]] ادعای او است و به بیان برخی از بزرگان، [[دلیل]] بر [[نص]] و [[نصب]] او از جانب [[خداوند]] است. در این مسأله دو دیدگاه هست: یکی اینکه [[کرامت]] مستقلا [[دلیل]] بر [[امامت]] است و دیگری اینکه [[دلیل]] اصلی، [[نصب]] و [[نص]] [[پیغمبر]]{{صل}} یا [[امام]] سابق است و [[کرامت]]، [[دلیل]] بر [[نصب]] است. اگر [[نص]] مفقود باشد و [[کرامت]] باشد، [[کرامت]]، دلالت می‌کند که [[نص]] بر صاحب [[کرامت]] بوده و به دست ما نرسیده است.
+# '''[[کرامت]]‌:''' [[ظهور]] [[کرامت]] به دست کسی که مدعی [[امامت]] باشد، [[دلیل]] بر [[صدق]] ادعای او است و به بیان برخی از بزرگان، [[دلیل]] بر [[نص]] و [[نصب]] او از جانب [[خداوند]] است. در این مسأله دو دیدگاه هست: یکی اینکه [[کرامت]] مستقلا [[دلیل]] بر [[امامت]] است و دیگری اینکه [[دلیل]] اصلی، [[نصب]] و [[نص]] [[پیغمبر]] {{صل}} یا [[امام]] سابق است و [[کرامت]]، [[دلیل]] بر [[نصب]] است. اگر [[نص]] مفقود باشد و [[کرامت]] باشد، [[کرامت]]، دلالت می‌کند که [[نص]] بر صاحب [[کرامت]] بوده و به دست ما نرسیده است.
-#'''[[سیره]] عملی‌:''' [[اخلاق]] و [[رفتار]]، وضع [[زندگی]] و [[علم]] و [[دانش]] یکی از [[راه‌های شناخت امام]]، برای کسانی است که اهلیت تشخیص را داشته باشند و بتوانند از [[اخلاق]]، [[سلوک]]، گفتار و برخوردهای گوناگون، صاحب این مقام را بشناسند<ref>ر.ک: [[لطف الله صافی گلپایگانی|صافی گلپایگانی، لطف الله]]، پیرامون معرفت امام{{ع}}، صص ۷۷- ۷۸.</ref>.
+# '''[[سیره]] عملی‌:''' [[اخلاق]] و [[رفتار]]، وضع [[زندگی]] و [[علم]] و [[دانش]] یکی از [[راه‌های شناخت امام]]، برای کسانی است که اهلیت تشخیص را داشته باشند و بتوانند از [[اخلاق]]، [[سلوک]]، گفتار و برخوردهای گوناگون، صاحب این مقام را بشناسند<ref>ر. ک: [[لطف الله صافی گلپایگانی|صافی گلپایگانی، لطف الله]]، پیرامون معرفت امام {{ع}}، صص ۷۷- ۷۸.</ref>.
-امروزه با توجه به انبوه روایات معتبر، راه برای [[شناخت امام زمان]]{{ع}} باز است. هشتمین پیشوای [[شیعیان]] [[امام]] [[علی بن موسی الرضا]]{{ع}} می‌فرماید: "[[امام]] [[امانت]] دار [[الهی]] در میان خلقش، [[حجت]] او بر بندگانش، [[خلیفه]] او در سرزمین‌هایش، دعوت‌کننده به سوی [[خدا]] و [[دفاع]] کننده از [[حقوق]] [[واجب]] او بر [[بندگان]] است. [[امام]] [[پاک]] از [[گناه]] و به دور از [[عیب‌ها]] است. [[دانش‌ها]] به او اختصاص دارد و او به [[بردباری]] شناخته می‌شود. [[امام]] نظام‌دهنده به [[دین]] و باعث سربلندی‌ [[مسلمانان]] و [[خشم]] [[منافقان]] و از بین رفتن [[کافران]] است. [[امام]] یگانه روزگار خویش است. هیچ‌کس در [[مقام]]، به [[منزلت]] او نزدیک نمی‌شود و هیچ دانشمندی با او [[برابری]] نمی‌کند و [[جایگزینی]] برای او پیدا نمی‌شود و شبیه و مانند ندارد. همه [[فضیلت‌ها]] مخصوص او است، بدون آنکه آنها را [[طلب]] کرده باشد. این امتیازی از طرف [[فضل]] کننده بسیار [[بخشنده]]، برای [[امام]] است..."<ref>{{متن حدیث|اَلْإِمَامُ أَمِينُ اَللَّهِ فِي خَلْقِهِ‌ وَ حُجَّتُهُ عَلَى عِبَادِهِ وَ خَلِيفَتُهُ فِي بِلاَدِهِ وَ اَلدَّاعِي إِلَى اَللَّهِ وَ اَلذَّابُّ عَنْ حُرَمِ اَللَّهِ‌ اَلْإِمَامُ اَلْمُطَهَّرُ مِنَ اَلذُّنُوبِ وَ اَلْمُبَرَّأُ عَنِ اَلْعُيُوبِ اَلْمَخْصُوصُ‌ بِالْعِلْمِ اَلْمَوْسُومُ بِالْحِلْمِ نِظَامُ اَلدِّينِ وَ عِزُّ اَلْمُسْلِمِينَ‌ وَ غَيْظُ اَلْمُنَافِقِينَ وَ بَوَارُ اَلْكَافِرِينَ‌ اَلْإِمَامُ وَاحِدُ دَهْرِهِ لاَ يُدَانِيهِ أَحَدٌ وَ لاَ يُعَادِلُهُ عَالِمٌ وَ لاَ يُوجَدُ مِنْهُ بَدَلٌ‌ وَ لاَ لَهُ مِثْلٌ وَ لاَ نَظِيرٌ مَخْصُوصٌ بِالْفَضْلِ كُلِّهِ مِنْ غَيْرِ طَلَبٍ مِنْهُ لَهُ وَ لاَ اِكْتِسَابٍ بَلِ‌ اِخْتِصَاصٌ مِنَ اَلْمُفْضِلِ اَلْوَهَّابِ‌}}؛ محمد بن یعقوب کلینی، کافی، ج ۱، ص ۲۰۱.</ref>.
+امروزه با توجه به انبوه روایات معتبر، راه برای [[شناخت امام زمان]] {{ع}} باز است. هشتمین پیشوای [[شیعیان]] [[امام]] [[علی بن موسی الرضا]] {{ع}} می‌فرماید: "[[امام]] [[امانت]] دار [[الهی]] در میان خلقش، [[حجت]] او بر بندگانش، [[خلیفه]] او در سرزمین‌هایش، دعوت‌کننده به سوی [[خدا]] و [[دفاع]] کننده از [[حقوق]] [[واجب]] او بر [[بندگان]] است. [[امام]] [[پاک]] از [[گناه]] و به دور از [[عیب‌ها]] است. [[دانش‌ها]] به او اختصاص دارد و او به [[بردباری]] شناخته می‌شود. [[امام]] نظام‌دهنده به [[دین]] و باعث سربلندی‌ [[مسلمانان]] و [[خشم]] [[منافقان]] و از بین رفتن [[کافران]] است. [[امام]] یگانه روزگار خویش است. هیچ‌کس در [[مقام]]، به [[منزلت]] او نزدیک نمی‌شود و هیچ دانشمندی با او [[برابری]] نمی‌کند و [[جایگزینی]] برای او پیدا نمی‌شود و شبیه و مانند ندارد. همه [[فضیلت‌ها]] مخصوص او است، بدون آنکه آنها را [[طلب]] کرده باشد. این امتیازی از طرف [[فضل]] کننده بسیار [[بخشنده]]، برای [[امام]] است..."<ref>{{متن حدیث|اَلْإِمَامُ أَمِينُ اَللَّهِ فِي خَلْقِهِ‌ وَ حُجَّتُهُ عَلَى عِبَادِهِ وَ خَلِيفَتُهُ فِي بِلاَدِهِ وَ اَلدَّاعِي إِلَى اَللَّهِ وَ اَلذَّابُّ عَنْ حُرَمِ اَللَّهِ‌ اَلْإِمَامُ اَلْمُطَهَّرُ مِنَ اَلذُّنُوبِ وَ اَلْمُبَرَّأُ عَنِ اَلْعُيُوبِ اَلْمَخْصُوصُ‌ بِالْعِلْمِ اَلْمَوْسُومُ بِالْحِلْمِ نِظَامُ اَلدِّينِ وَ عِزُّ اَلْمُسْلِمِينَ‌ وَ غَيْظُ اَلْمُنَافِقِينَ وَ بَوَارُ اَلْكَافِرِينَ‌ اَلْإِمَامُ وَاحِدُ دَهْرِهِ لاَ يُدَانِيهِ أَحَدٌ وَ لاَ يُعَادِلُهُ عَالِمٌ وَ لاَ يُوجَدُ مِنْهُ بَدَلٌ‌ وَ لاَ لَهُ مِثْلٌ وَ لاَ نَظِيرٌ مَخْصُوصٌ بِالْفَضْلِ كُلِّهِ مِنْ غَيْرِ طَلَبٍ مِنْهُ لَهُ وَ لاَ اِكْتِسَابٍ بَلِ‌ اِخْتِصَاصٌ مِنَ اَلْمُفْضِلِ اَلْوَهَّابِ‌}}؛ محمد بن یعقوب کلینی، کافی، ج ۱، ص ۲۰۱.</ref>.
 به [[راستی]] با [[شناخت]] همین چند ویژگی، قدم بلندی در راه [[شناخت امام]] برداشته می‌شود و آن گاه نوبت به [[اطاعت]] و [[فرمان‌برداری]] می‌رسد<ref>یکی از راه‌های شناخت امام مراجعه به متن ارزشمند«زیارت جامعه» است که به حق اوصاف بلندی از امام در آن ذکر شده است.</ref>.<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۱، ص۱۱۹-۱۲۱.</ref>
-==پرسش مستقیم==
+== پرسش مستقیم ==
 {{پرسش وابسته}}
 * [[راه شناخت امام مهدی چیست؟ بهترین راه شناخت امام مهدی کدام است؟ (پرسش)]]
 {{پایان پرسش وابسته}}
+== پرسش‌های وابسته ==
 {{پرسمان معرفت امام مهدی (شناخت امام مهدی)}}
@@ خط ۵۲: / خط ۵۳: @@
 * [[اصحاب کهف]]
 * [[اقامت‌گاه امام مهدی در عصر ظهور]] ([[مسجد سهله]])
-* [[القاب امام مهدی]]{{ع}}
+* [[القاب امام مهدی]] {{ع}}
-* [[امامت امام مهدی]]{{ع}}
+* [[امامت امام مهدی]] {{ع}}
 * [[امامت و مهدویت]]
 * [[امام حسن عسکری]]
@@ خط ۶۹: / خط ۷۰: @@
 * [[اوتاد]]
 * [[اهل سنت و امام مهدی موعود]]
-* [[اهل سنّت و ولادت امام مهدی{{ع}}]]
+* [[اهل سنّت و ولادت امام مهدی {{ع}}]]
 * [[اهل کتاب در عصر ظهور]]
 * [[ایام الله]]