امامت‌پدیا

جمعه

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Msadeq (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۲۰ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۳:۰۳ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

چیستی جمعه

جمعه نام روز آخر هفته، روز تعطیلی مسلمانان و روزی است که مردم برای نماز جمعه گرد هم می‌‌آیند و به عقیدۀ برخی، جمعه از آن‌‏رو جمعه نامیده شده است که در آن روز جهت نماز اجتماع می‌‏کنند[۱].

اولین کسی که جمعه را جمعه نامید کعب بن لؤی بن غالب ـ یکی از اجداد پیامبر(ص) ـ بود، پیش از آن، این روز را «عروبة» می‌‎گفتند[۲].[۳]

روایات درباره جمعه

اهمیت و فضیلت شب و روز جمعه در احادیث بسیاری بیان شده و اعمال و ادعیۀ فراوانی برای آن مقرر گشته است. برخی از احادیثی که در فضیلت روز جمعه وارد شده عبارت‌اند از:

  1. راوی می‌‌گوید: خدمت امام هادی(ع) رسیدم و گفتم: ای سید من! حدیثی از رسول خدا(ص) روایت شده که معنای آن را نمی‌‌فهمم. فرمودند: چیست‌؟ گفتم: «لَا تُعَادُوا الْأَیَّامَ فَتُعَادِیَکُمْ» یعنی با روزها دشمنی نکنید که آنها با شما دشمنی خواهند کرد. حضرت فرمودند: «مراد از ایام، ما هستیم مادامی که آسمان‌‌ها و زمین بپا‎ست. شنبه اسم رسول خدا(ص) و یکشنبه امیر المؤمنین(ع) و دوشنبه امام حسن و امام حسین(ع) و سه‌شنبه علی بن الحسین و محمد بن علی و جعفر بن محمد(ع) و چهارشنبه موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمد بن علی(ع) و منم و پنجشنبه فرزندم حسن(ع) و جمعه فرزند فرزندم است و به سوی او اهل حق جمع می‎‌شوند و روزی است که در آن روز ظهور خواهد نمود»[۴].
  2. پیامبر اکرم(ص) فرمودند: «روز جمعه، بهترین روزها‌ست و نزد خداوند از روز عید قربان و عید فطر ارجمند‌تر است»[۵].
  3. امام باقر(ع) فرمودند: «خوبی و بدی در روز جمعه دو چندان می‌‌شود»[۶].
  4. پیامبر(ص) فرمودند: «خداوند در روز جمعه، ششصد هزار نفر را از آتش آزاد می‌‎سازد که همه مستحق دوزخ بوده‎‌اند»[۷]. ۵. امام صادق(ع) فرمودند: «قائم ما اهل بیت در روز جمعه خروج می‌‏کند»[۸].[۹]
  5. در روایاتی آمده است: «روزی که پیامبر اکرم(ص) حضرت علی(ع) را در غدیر خم نصب فرمود، جمعه بود و روز قیام قائم(ع) جمعه خواهد بود و روز برپایی رستاخیز جمعه خواهد بود»[۱۰]. البته بین این سه رخداد عظیم، وجوه مشترک فراوانی وجود دارد[۱۱].

اعمال جمعه

برخی از اعمال روز جمعه عبارت‌اند از: استراحت، نظافت، عبادت، دید و بازدید، رفتن سر خاک مردگان، دادن صدقه، اطعام، شرکت در نماز جمعه، خواندن "سورۀ جمعه" در شب و روز جمعه، مستحب بودن "غسل جمعه"، صلوات فرستادن که بنابر روایتی منقول از امام صادق(ع): «پرفضیلت‌‌ترین عمل در روز جمعه است»[۱۲].

جمعه و انتساب به امام زمان(ع)

روز جمعه از چند جهت اختصاص به امام زمان(ع) دارد، یکی آنکه ولادت حضرت در آن روز بوده است و نیز ظهور آن جناب در روز جمعه خواهد بود[۱۳] و انتظار فرج در این روز بیشتر از روزهای دیگر است، بلکه عید بودن روز جمعه به جهت آن است که در این روز زمین را از لوث شرک و کفر و از وجود ملحدین و کافرین پاک می‏‌فرماید[۱۴].

از مهم‌‏ترین اعمال مؤمنان در روز جمعه، توجه به حضرت مهدی(ع)‏ و انتظار فرج آن بزرگوار است. و زیارت آن حضرت و دعا برای تعجیل فرج او مستحب است[۱۵]. در زیارت امام زمان(ع) که امام هادی(ع) برای روز جمعه فرمودند، آمده است: «بگو ای مولای من، ای صاحب الزمان! صلوات خدا بر تو و بر اهل بیت تو؛ این روز، جمعه است، روز توست که در آن ظهور تو انتظار می‌‌رود و راحتی و گشایش امور مؤمنین به دست تو و نابودی کافران به شمشیر تو در این روز خواهد بود. من در این روز مهمان تو هستم و به همجواری تو آمده‌ام. ای مولای من، تو بخشنده‌‎ای و از خاندان بخشنده هستی و تو (از جانب خداوند) عهده‏‌دار مهما‏‏نداری و پناه دادن (مؤمنین) هستی، پس مرا به مهمانی طلب و پناهم ده. صلوات بر تو و خاندان پاک تو»[۱۶].[۱۷]

پرسش مستقیم

  1. امام مهدی چه زمانی ظهور می‌کند؟ (پرسش)
  2. امام مهدی در چه روزی ظهور می‌‏کند؟ (پرسش)
  3. در زمان ظهور امام مهدی جهانیان چگونه از آمدن ایشان باخبر می‌شوند؟ (پرسش)
  4. آیت الله بهجت حتی به پیران نیز بشارت داده که ظهور نزدیک است؟ (پرسش)
  5. آیا صحت دارد که روز ذی القعده روز ظهور امام مهدی خواهد بود؟ (پرسش)
  6. آیا امام مهدی جمعه ظهور می‌کند؟ (پرسش)
  7. چرا امام مهدی در روز جمعه ظهور می‌کنند؟ (پرسش)
  8. حکمت معین نبودن وقت ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  9. آیا تعیین وقت ظهور صحیح است؟ (پرسش)
  10. آیا می‌‏توان وقت ظهور را پیش‏‌بینی کرد؟ (پرسش)
  11. با توجه به کتاب نوسترآداموس آیا می‌توان زمان ظهور حضرت را پیشبینی نموده به گفته آنها اعتماد کرد؟ (پرسش)
  12. عدم آگاهی امام مهدی از زمان ظهور نقصی برای امام و مقام امامت محسوب نمی‏‌شود؟ (پرسش)
  13. راز نهان بودن زمان ظهور چیست؟ (پرسش)
  14. امام مهدی از چه راهی می‌فهمد که موقع ظهورش فرا رسیده است؟ (پرسش)
  15. اینکه گفته می‌شود ظهور نزدیک است به چه معناست؟ (پرسش)

جستارهای وابسته

منابع

  1.   سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت
  2.   تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه
  3.   محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی
  4.   حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان.

پانویس

  1. ↑ راغب اصفهانی، مفردات.
  2. ↑ معارف و معاریف، ج ۲، ص ۵۶۰.
  3. ↑ ر.ک: تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۲۵۰.
  4. ↑ ر.ک: حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان، ص۲۰۶.
  5. ↑ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج ۸۹، ص ۳۶۷.
  6. ↑ «اَلْخَیْرُ وَ اَلشَّرُّ یُضَاعَفُ یَوْمَ اَلْجُمُعَةِ»؛ ابن بابویه، محمد بن علی، ثواب الاعمال، ج۲، ص۱۴۲.
  7. ↑ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج ۸۹، ص ۲۶۸؛ ج ۵۹، ص ۳۶.
  8. ↑ «یخرج قائمنا أهل‌البیت یوم الجمعه»؛ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج ۹۹، ص ۲۱۵.
  9. ↑ ر.ک: تونه‌ای، مجتبی، موعود‌نامه، ص ۲۵۰.
  10. ↑ .«وَ کَانَ الْیَوْمُ الَّذِی نَصَبَ فِیهِ ـ رَسُولُ اللَّهِ(ص) أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ(ع) ـ بِغَدِیرِ خُمٍ‏ یَوْمَ‏ الْجُمُعَةِ وَ قِیَامُ‏ الْقَائِمِ‏(ع) یَکُونُ فِی یَوْمِ الْجُمُعَةِ وَ تَقُومُ الْقِیَامَةُ فِی یَوْمِ الْجُمُعَة‏‏‏‏‏‏‏‏»؛ ابن بابویه، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه، ج۱، ص ۴۲۲.
  11. ↑ ر.ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۱۶۱ ـ ۱۶۲.
  12. ↑ ابن بابویه، محمد بن علی، خصال، ص ۳۹۴.
  13. ↑ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۷۹.
  14. ↑ مفاتیح الجنان، اعمال روز جمعه.
  15. ↑ ر.ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۱۶۱ ـ ۱۶۲؛ محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۱۴.
  16. ↑ «َ يَا مَوْلَايَ يَا صَاحِبَ الزَّمَانِ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْكَ وَ عَلَى آلِ بَيْتِكَ هَذَا يَوْمُ الْجُمُعَةِ وَ هُوَ يَوْمُكَ الْمُتَوَقَّعُ فِيهِ ظُهُورُكَ وَ الْفَرَجُ فِيهِ لِلْمُؤْمِنِينَ عَلَى يَدِكَ وَ قَتْلُ الْكَافِرِينَ بِسَيْفِكَ وَ أَنَا يَا مَوْلَايَ فِيهِ ضَيْفُكَ وَ جَارُكَ وَ أَنْتَ يَا مَوْلَايَ كَرِيمٌ مِنْ أَوْلَادِ الْكِرَامِ وَ مَأْمُورٌ بِالضِّيَافَةِ وَ الْإِجَارَةِ فَأَضِفْنِي وَ أَجِرْنِي صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْكَ وَ عَلَى أَهْلِ بَيْتِكَ الطَّاهِرِينَ‏»؛ جمال الأسبوع بکمال العمل المشروع، ص۳۸.
  17. ↑ ر.ک: حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان، ص۲۰۶.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=جمعه&oldid=540792»