ولادت امام مهدی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۱۱ آوریل ۲۰۲۰، ساعت ۱۱:۲۵

این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به امامت‌پدیا کمک کنید.

اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

ولادت امام مهدی در قرآن | ولادت امام مهدی در حدیث | ولادت امام مهدی در نهج البلاغه | ولادت امام مهدی در کلام اسلامی | ولادت امام مهدی در معارف مهدوی

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل ولادت امام مهدی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

ولادت پنهان

از حوادث مهم در تاریخ بشر، ولادت آخرین ذخیرۀ الهی و موعود امت‏ها، حضرت مهدی (ع)‏ است که از مسلمات تاریخ به شمار می‌‏آید و امامان (ع)، دانشمندان و تاریخ‌نویسان شیعه، بلکه مورخان و محدثانی از اهل سنت به این حادثه بزرگ تصریح نموده، آن را یک واقعیت دانسته‌‏اند^[۱].
حضرت مهدی (ع) امام دوازدهم شیعیان، شب جمعه نیمۀ شعبان ۲۵۵ قمری در شهر سامراء به دنیا آمد که یکی از ویژگی‏‌های ولادت حضرت‏، پنهان بودن آن است که امام سجاد (ع) فرمود: «در قائم ما سنت‌‏هایی از پیامبران وجود دارد... و اما از ابراهیم پنهانی ولادت و کناره‏‌گیری از مردم»^[۲]. امام صادق (ع) نیز فرمود: «ولادت صاحب الامر بر این خلق پوشیده است تا چون ظهور کند،بیعت کسی بر گردنش نباشد»^[۳].^[۴]

راز مخفی بودن ولادت

از روایات استفاده می‌شود، مهم‏ترین فلسفۀ غیبت، در امان ماندن حضرت مهدی(ع) از خطر نابودی است. به همین خاطر ولادت ایشان نیز مخفی بوده همانطور که ولادت ابراهیم خلیل (ع) از ترس کشته شدن به دست پادشاه زمانش مخفیانه بوده و ولادت موسی بن عمران (ع) از ترس کشته شدن به دست فرعون پنهانی بوده است و لذا ولادت پنهانی حضرت مهدی (ع) امری عادی و معمولی است^[۵].
راز مخفی نگه داشتن ولادت مهدی (ع) این بود که خلفای بنی عباس، از طریق روایاتی که پیامبر (ص) و ائمه طاهرین (ع) نقل شده بود، می‌دانستند دوازدهمین امام، همان مهدی است که زمین را پر از عدل و داد می‌کند و دولت جباران را سرنگون می‌سازد و طاغوت را به قتل می‌رساند، لذا درصدد برآمدند تا این نور را خاموش کنند و او را به قتل برسانند. ازاین‌رو، جاسوسان و مراقبانی گماشتند؛ حتی قابله‌هایی را مأمور کردند تا داخل منزل امام عسکری (ع) را زیر نظر بگیرند. لیکن خداوند، در هرحال، نور هدایت را پاینده خواهد داشت. این بود که خدا به ارادۀ خویش، دوران بارداری مادر او را پنهان ساخت^[۶].

خبر ولادت

امام حسن عسکری (ع) که از دشمنی خلفای عباسی آگاه بودند. ولادت فرزند خویش را پنهان داشت؛ اما شیعیان امین را از تولد او آگاه ساخت و برای رسیدن بدین هدف از راه‌های متعددی بهره جست. بنابر روایات، عمه خویش حکیمه را شب تولد حضرت مهدی (ع) به خانه خود فرا خواند تا بر این رویداد گواه باشد. نیز قابله‌ای غیر شیعه بر بالین همسر خویش آورد. از این گذشته، فرزند خود را به مناسبت‌های‌ گوناگون به شیعیان خاص نشان داد تا حجت خدای را به چشم خویش ببینند و گفتار دشمنان را درباره او باور نکنند. نامه‌های فراوانی به مناطق دوردست همانند مدینه، بصره و قم فرستاد و شیعیان خاص این بلاد را نیز از تولد حضرت مهدی (ع) باخبر ساخت. و آنان را امر به کتمان این خبر نمود. سیصد گوسفند عقیقه نمود و میان شیعیان تقسیم کرد و سیصد من (معادل سه هزار کیلو) گوشت و سیصد من نان قربه الی الله در میان بنی هاشم پخش کرد و در روز سوم ولادت گروهی از اصحاب را فراخواند و حضرت قائم (ع) را بدان‌ها نمایان کرد و فرمود: «او بعد از من امام شماست و جانشین من خواهد بود و او قائم آل محمد است که همگان بی‌صبرانه انتظار او را می‌کشند»^[۷]. تا هر گونه شک و شبهه را درباره تولد حضرت مهدی (ع) از میان برد و مجالی برای شایعه و تردید نگذارد^[۸].
راویان و محدثان به پیروی از آن امام (ع) ماجرای تولد امام زمان (ع) را همراه جزئیات آن با دقت و وسواس تمام نقل کرده‌اند و ماجرای شب تولد ایشان را در کتب خویش آورده‌اند، مشهورترین آنها، سخنان ارزشمند حضرت حکیمه (س) عمه امام عسکری (ع) است که شیخ صدوق، این حادثه بزرگ را از زبان او در روایتی مفصل یاد کرده است^[۹].^[۱۰]

پرسش مستقیم

فلسفه پنهانی بودن ولادت امام مهدی چیست؟ (پرسش)

پرسش‌های وابسته

جستارهای وابسته

منابع

منبع‌شناسی جامع ولادت امام مهدی

پانویس

با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:

↑ ر.ک: جمعی از نویسندگان، چشم‏به‏راه مهدی عجّل اللّه تعالی فرجه الشریف، ص ۳۱۸.
↑ «فِی‏ الْقَائِمِ‏ مِنَّا سُنَنٌ‏ مِنْ‏ سُنَنِ‏ الْأَنْبِیَاءِ (ع)... وَ سُنَّةٌ مِنْ إِبْرَاهِیمَ... ِ وَ أَمَّا مِنْ إِبْرَاهِیمَ فَخَفَاءُ الْوِلَادَةِ وَ اعْتِزَالُ النَّاسِ...‏‏‏»، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۵۶۷
↑ «صَاحِبُ‏ هَذَا الْأَمْرِ تَعْمَی‏ وِلَادَتُهُ‏ عَلَی‏ هَذَا الْخَلْقِ‏ لِئَلَّا یَکُونَ‏ لِأَحَدٍ فِی‏ عُنُقِهِ‏ بَیْعَةٌ إِذَا خَرَجَ‏»، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۴۷۹، ح ۱.
↑ ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۲۱۲.
↑ ر.ک: صافی گلپایگانی، لطف اللّه، منتخب الاثر، ص ۳۵۳؛ خدامراد سلیمیان، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۴۶۹، ۴۷۰.
↑ ر.ک: لطف الله صافی گلپایگانی، منتخب الاثر، ص ۳۵۳؛ خدامراد سلیمیان، درسنامه مهدویت، ج‌۱، ص۱۸۳، ۱۸۴.
↑ «هَذَا صَاحِبُکُمْ مِنْ بَعْدِی وَ خَلِیفَتِی عَلَیْکُمْ وَ هُوَ الْقَائِمُ الَّذِی تَمْتَدُّ إِلَیْهِ الْأَعْنَاقُ بِالانْتِظَارِ»؛ کمال الدین، ص ۴۳۱ – ۴۳۴.
↑ ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۲۱۳-۲۱۴؛ حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان. ص ۵۹۵.
↑ کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، باب ۴۲، ح ۱؛ کتاب الغیبة طوسی، ص ۲۳۸؛ کشف الغمة، ج ۲، ص ۴۴۹.
↑ ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۲۱۴.

[1] ر.ک: جمعی از نویسندگان، چشم‏به‏راه مهدی عجّل اللّه تعالی فرجه الشریف، ص ۳۱۸.

[2] «فِی‏ الْقَائِمِ‏ مِنَّا سُنَنٌ‏ مِنْ‏ سُنَنِ‏ الْأَنْبِیَاءِ (ع)... وَ سُنَّةٌ مِنْ إِبْرَاهِیمَ... ِ وَ أَمَّا مِنْ إِبْرَاهِیمَ فَخَفَاءُ الْوِلَادَةِ وَ اعْتِزَالُ النَّاسِ...‏‏‏»، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۵۶۷

[3] «صَاحِبُ‏ هَذَا الْأَمْرِ تَعْمَی‏ وِلَادَتُهُ‏ عَلَی‏ هَذَا الْخَلْقِ‏ لِئَلَّا یَکُونَ‏ لِأَحَدٍ فِی‏ عُنُقِهِ‏ بَیْعَةٌ إِذَا خَرَجَ‏»، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۴۷۹، ح ۱.

[4] ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۲۱۲.

[5] ر.ک: صافی گلپایگانی، لطف اللّه، منتخب الاثر، ص ۳۵۳؛ خدامراد سلیمیان، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۴۶۹، ۴۷۰.

[6] ر.ک: لطف الله صافی گلپایگانی، منتخب الاثر، ص ۳۵۳؛ خدامراد سلیمیان، درسنامه مهدویت، ج‌۱، ص۱۸۳، ۱۸۴.

[7] «هَذَا صَاحِبُکُمْ مِنْ بَعْدِی وَ خَلِیفَتِی عَلَیْکُمْ وَ هُوَ الْقَائِمُ الَّذِی تَمْتَدُّ إِلَیْهِ الْأَعْنَاقُ بِالانْتِظَارِ»؛ کمال الدین، ص ۴۳۱ – ۴۳۴.

[8] ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۲۱۳-۲۱۴؛ حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان. ص ۵۹۵.

[9] کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، باب ۴۲، ح ۱؛ کتاب الغیبة طوسی، ص ۲۳۸؛ کشف الغمة، ج ۲، ص ۴۴۹.

[10] ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۲۱۴.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

@@ خط ۹: / خط ۹: @@
 <div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
-==مقدمه==
+===ولادت [[پنهان]]===
-*از حوادث مهم در [[تاریخ]] [[بشر]]، ولادت آخرین [[ذخیره الهی]] و [[موعود]] امت‏ها، [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ است.
+*از حوادث مهم در [[تاریخ]][[ بشر]]، ولادت آخرین ذخیرۀ [[الهی]] و [[موعود]] امت‏ها، [[حضرت مهدی]] {{ع}}‏ است که از مسلمات [[تاریخ]] به شمار می‌‏آید و [[امامان]] {{ع}}، [[دانشمندان]] و [[تاریخ‌نویسان]] [[شیعه]]، بلکه مورخان و محدثانی از [[اهل سنت]] به این حادثه بزرگ تصریح نموده، آن را یک واقعیت دانسته‌‏اند<ref>ر.ک: جمعی از نویسندگان، چشم‏به‏راه مهدی عجّل اللّه تعالی فرجه الشریف، ص ۳۱۸.</ref>.
-*ولادت آن حضرت، از مسلمات [[تاریخ]] به شمار می‌‏آید. نه فقط [[امامان]]{{عم}}، [[دانشمندان]] و تاریخ‌نویسان [[شیعه]] به این مهم اشاره کرده‏‌اند؛ بلکه مورخان و محدثانی چند از [[اهل سنت]] نیز به این حادثه بزرگ تصریح نموده، آن را یک واقعیت دانسته‌‏اند.
+*[[حضرت مهدی]] {{ع}} [[امام دوازدهم]] [[شیعیان]]، [[شب جمعه]] [[نیمۀ شعبان]] ۲۵۵ قمری در [[شهر]] سامراء به [[دنیا]] آمد که یکی از ویژگی‏‌های ولادت حضرت‏، [[پنهان]] بودن آن است که [[امام سجاد]] {{ع}} فرمود: «در [[قائم]] ما سنت‌‏هایی از [[پیامبران]] وجود دارد... و اما از [[ابراهیم]] پنهانی ولادت و کناره‏‌گیری از [[مردم]]»<ref>{{متن حدیث|فِی‏ الْقَائِمِ‏ مِنَّا سُنَنٌ‏ مِنْ‏ سُنَنِ‏ الْأَنْبِیَاءِ {{ع}}... وَ سُنَّةٌ مِنْ إِبْرَاهِیمَ... ِ وَ أَمَّا مِنْ إِبْرَاهِیمَ فَخَفَاءُ الْوِلَادَةِ وَ اعْتِزَالُ النَّاسِ...‏‏‏}}، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۵۶۷</ref>.  [[امام صادق]] {{ع}} نیز فرمود: «ولادت [[صاحب الامر]] بر این [[خلق]] پوشیده است تا چون [[ظهور]] کند،[[ بیعت]] کسی بر گردنش نباشد»<ref>{{متن حدیث|صَاحِبُ‏ هَذَا الْأَمْرِ تَعْمَی‏ وِلَادَتُهُ‏ عَلَی‏ هَذَا الْخَلْقِ‏ لِئَلَّا یَکُونَ‏ لِأَحَدٍ فِی‏ عُنُقِهِ‏ بَیْعَةٌ إِذَا خَرَجَ‏}}، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۴۷۹، ح ۱.</ref>.<ref>ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۲۱۲.</ref>
-*[[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏، ولادت شگفت‌‏آوری داشته و این، برای بسیاری سؤال انگیز بوده است؛ از این‌‏رو، ترسیم و تصویر مقدمات ولادت و برخورد [[مخالفان]] و [[دشمنان]] [[اهل بیت]]{{عم}} برابر این پدیده، ضروری می‏‌نماید.
+===[[راز]] [[مخفی بودن ولادت]]===
-*جریان [[امامت]] [[پیشوایان]] [[معصوم]]{{عم}}، پس از [[رسول خدا]]{{صل}} فراز و فرودهای فراوانی پیدا کرد. [[امامان]]{{عم}}، با حفظ راهبرد کلی و خطوط اساسی [[امامت]]، در رابطه با حفظ [[مکتب]] و ارزش‏های آن، روش‏های گوناگونی را در برابر [[ستمگران]]، در پیش گرفتند. این فراز و نشیب‌‏ها، تا زمان [[امامت]] [[علی بن موسی الرضا]]{{ع}}، ادامه داشت و [[امامان]]{{عم}} تا آن زمان، هریک به تناسب زمان و مکان و ارزیابی شرایط [[سیاسی]] و اجتماعی، موضعی ویژه برمی‏‌گزیدند. پس از [[امام رضا]]{{ع}}، جریان [[امامت]] شکل دیگری یافت. [[امام جواد]]، [[امام هادی]] و [[امام عسکری]]{{عم}}، در برابر دستگاه [[حاکم]] و [[خلفای عباسی]] موضعی یگانه برگزیدند<ref>  جمعی از نویسندگان، چشم‏به‏راه مهدی عجّل اللّه تعالی فرجه الشریف، ص ۳۱۸</ref>.
+*از [[روایات]] استفاده می‌شود، مهم‏ترین فلسفۀ [[غیبت]]، در [[امان]] ماندن [[حضرت مهدی]]{{ع}} از خطر نابودی است. به همین خاطر ولادت ایشان نیز مخفی بوده همانطور که ولادت [[ابراهیم خلیل]] {{ع}} از [[ترس]] کشته شدن به دست [[پادشاه]] زمانش مخفیانه بوده و ولادت [[موسی بن عمران]] {{ع}} از [[ترس]] کشته شدن به دست [[فرعون]] پنهانی بوده است و لذا ولادت پنهانی [[حضرت مهدی]] {{ع}} امری عادی و معمولی است<ref>ر.ک: صافی گلپایگانی، لطف اللّه، منتخب الاثر، ص ۳۵۳؛ خدامراد سلیمیان، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۴۶۹، ۴۷۰.</ref>.
-*پس از این‏که دو قرن و اندی از [[هجرت]] [[پیامبر]]{{صل}} سپری شد و [[امامت]] به آنان رسید، اندک ‏اندک میان حکومت‌گران [[مسلمین]] در مرکز [[خلافت]]، نگرانی‏هایی عمیق [[جان]] گرفت. این نگرانی‏ها مربوط به [[اخبار]] و [[احادیث]] بسیاری بود که در آن‏ها اشاره شده از [[امام عسکری]]{{ع}} فرزندی تولد خواهد یافت که بر هم زننده اساس حکومت‏‌ها است. از این رو بر فشارها و سخت‏گیری‌‏ها بر [[امام حسن عسکری]]{{ع}} افزوده شد؛ تا شاید با نابودی ایشان، از تولد [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} و تداوم [[امامت]] جلوگیری شود. اما بر خلاف برنامه‌ریزی‏‌ها و پیشگیری‌‏های دقیق و پی‏درپی [[دشمنان]]، مقدمات ولادت [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ آماده شد و توطئه‌‏های [[ستمگران]]، راه به جایی [[نبرد]]، بدین علت دورانی که آن حضرت در شکم مادر بزرگوار خود بود و سپس تولدش، همه و همه، از [[مردم]] [[پنهان]] بود و جز چند تن از نزدیکان، شاگردان و [[اصحاب خاص]] [[امام عسکری]]{{ع}}، کسی او را پس از ولادت نمی‌‏دید. آنان نیز [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} را گاه ‏گاه می‌‏دیدند؛ نه پیوسته و به صورت عادی<ref>محمد رضا حکیمی، خورشید مغرب، ص ۲۱- ۲۲</ref>.
+*[[راز]] مخفی نگه داشتن ولادت [[مهدی]] {{ع}} این بود که خلفای [[بنی عباس]]، از طریق روایاتی که [[پیامبر]] {{صل}} و [[ائمه طاهرین]] {{ع}} [[نقل]] شده بود، می‌دانستند [[دوازدهمین امام]]، همان [[مهدی]] است که [[زمین]] را پر از [[عدل و داد]] می‌کند و [[دولت]] [[جباران]] را سرنگون می‌سازد و [[طاغوت]] را به [[قتل]] می‌رساند، لذا درصدد برآمدند تا این [[نور]] را خاموش کنند و او را به [[قتل]] برسانند. ازاین‌رو، جاسوسان و مراقبانی گماشتند؛ حتی قابله‌هایی را [[مأمور]] کردند تا داخل منزل [[امام عسکری]] {{ع}} را زیر نظر بگیرند. لیکن [[خداوند]]، در هرحال، [[نور هدایت]] را پاینده خواهد داشت. این بود که [[خدا]] به ارادۀ خویش، دوران بارداری [[مادر]] او را [[پنهان]] ساخت<ref>ر.ک: لطف الله صافی گلپایگانی، منتخب الاثر، ص ۳۵۳؛ خدامراد سلیمیان، درسنامه مهدویت، ج‌۱، ص۱۸۳، ۱۸۴.</ref>.
-*درباره چگونگی ولادت [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ ایشان مشهورترین نظر، سخنان ارزشمند بانوی بزرگوار، [[حضرت حکیمه]]{{س}} عمه [[امام عسکری]]{{ع}} است. [[شیخ صدوق]]، این حادثه بزرگ را از زبان او در روایتی مفصل یاد کرده است<ref>  [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، باب ۴۲، ح ۱؛ همچنین ر. ک: شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۳۸؛ اربلی، کشف الغمة، ج ۲، ص ۴۴۹</ref>.
+===خبر ولادت===
+*[[امام حسن عسکری]] {{ع}} که از [[دشمنی]] [[خلفای عباسی]] [[آگاه]] بودند. ولادت [[فرزند]] خویش را [[پنهان]] داشت؛ اما [[شیعیان]] [[امین]] را از [[تولد]] او [[آگاه]] ساخت و برای رسیدن بدین [[هدف]] از راه‌های متعددی بهره جست. بنابر [[روایات]]، عمه خویش [[حکیمه]] را شب [[تولد حضرت مهدی]] {{ع}} به [[خانه]] خود فرا خواند تا بر این رویداد [[گواه]] باشد. نیز قابله‌ای [[غیر شیعه]] بر بالین [[همسر]] خویش آورد. از این گذشته، [[فرزند]] خود را به مناسبت‌های‌ گوناگون به [[شیعیان]] خاص نشان داد تا [[حجت]] خدای را به چشم خویش ببینند و گفتار [[دشمنان]] را درباره او [[باور]] نکنند. نامه‌های فراوانی به مناطق دوردست همانند [[مدینه]]، [[بصره]] و [[قم]] فرستاد و [[شیعیان]] خاص این بلاد را نیز از [[تولد حضرت مهدی]] {{ع}} باخبر ساخت. و آنان را امر به [[کتمان]] این خبر نمود. سیصد گوسفند [[عقیقه]] نمود و میان [[شیعیان]] تقسیم کرد و سیصد من (معادل سه هزار کیلو) گوشت و سیصد من نان قربه الی [[الله]] در میان [[بنی هاشم]] پخش کرد و در روز سوم ولادت گروهی از [[اصحاب]] را فراخواند و [[حضرت قائم]] {{ع}} را بدان‌ها نمایان کرد و فرمود: «او بعد از من [[امام]] شماست و [[جانشین]] من خواهد بود و او [[قائم آل محمد]] است که همگان بی‌صبرانه [[انتظار]] او را می‌کشند»<ref>{{متن حدیث|هَذَا صَاحِبُکُمْ مِنْ بَعْدِی وَ خَلِیفَتِی عَلَیْکُمْ وَ هُوَ الْقَائِمُ الَّذِی تَمْتَدُّ إِلَیْهِ الْأَعْنَاقُ بِالانْتِظَارِ}}؛ کمال الدین، ص ۴۳۱ – ۴۳۴.</ref>. تا هر گونه [[شک]] و [[شبهه]] را درباره [[تولد حضرت مهدی]] {{ع}} از میان برد و مجالی برای شایعه و تردید نگذارد<ref>ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۲۱۳-۲۱۴؛ حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان. ص ۵۹۵.</ref>.
+*[[راویان]] و [[محدثان]] به [[پیروی]] از آن [[امام]] {{ع}} ماجرای [[تولد امام زمان]] {{ع}} را همراه جزئیات آن با دقت و [[وسواس]] تمام [[نقل]] کرده‌اند و ماجرای شب [[تولد]] ایشان را در کتب خویش آورده‌اند، مشهورترین آنها، سخنان ارزشمند [[حضرت]] [[حکیمه]] {{س}} عمه [[امام عسکری]] {{ع}} است که [[شیخ صدوق]]، این حادثه بزرگ را از زبان او در روایتی مفصل یاد کرده است<ref>کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، باب ۴۲، ح ۱؛ کتاب الغیبة طوسی، ص ۲۳۸؛ کشف الغمة، ج ۲، ص ۴۴۹.</ref>.<ref>ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۲۱۴.</ref>
-==[[چگونگی ولادت امام مهدی]]==
-==[[اثبات ولادت امام مهدی]]==
-==[[زمان و مکان ولادت امام مهدی]]‏==
-==[[پنهانی بودن ولادت امام مهدی]]‏==
-*یکی از ویژگی‏‌های ولادت [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏، [[پنهان]] بودن آن است که در سخنان [[معصومان]]{{عم}} نیز با تعبیرهای متفاوت مورد اشاره قرار گرفته است. [[امام سجاد]]{{ع}} فرمود: "در [[قائم]] ما سنت‌‏هایی از [[پیامبران]] وجود دارد: ... و سنتی از [[ابراهیم]] ... و اما از [[ابراهیم]] پنهانی ولادت و کناره‏‌گیری از [[مردم]] .... "<ref> {{عربی|" فِي‏ الْقَائِمِ‏ مِنَّا سُنَنٌ‏ مِنْ‏ سُنَنِ‏ الْأَنْبِيَاءِ {{عم}}... وَ سُنَّةٌ مِنْ إِبْرَاهِيمَ ... ِ وَ أَمَّا مِنْ إِبْرَاهِيمَ فَخَفَاءُ الْوِلَادَةِ وَ اعْتِزَالُ النَّاسِ ...‏‏‏ "}}، [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۵۶۷</ref>
-*[[امام صادق]]{{ع}} نیز فرمود: "ولادت [[صاحب الامر]] بر این خلق پوشیده است تا چون [[ظهور]] کند، [[بیعت]] کسی بر گردنش نباشد<ref> {{عربی|" صَاحِبُ‏ هَذَا الْأَمْرِ تَعْمَى‏ وِلَادَتُهُ‏ عَلَى‏ هَذَا الْخَلْقِ‏ لِئَلَّا يَكُونَ‏ لِأَحَدٍ فِي‏ عُنُقِهِ‏ بَيْعَةٌ إِذَا خَرَجَ‏"}}، [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۴۷۹، ح ۱.</ref>.
-*مهم‏ترین [[فلسفه غیبت]] در [[امان]] ماندن آن حضرت از خطر نابودی است. به این بیان که [[خداوند متعال]]، می‌‏دانست اگر [[امامان]] پیشین ظاهر شوند، از کشته شدن در [[امان]] خواهند بود؛ بر خلاف [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} که اگر ظاهر شود، کشته خواهد شد. اگر یکی از پدران [[مهدی]] کشته می‌‏شد، [[حکمت]] و [[تدبیر]] الهی اقتضا می‏‌کرد دیگری به جای او [[نصب]] شود؛ ولی اگر [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} کشته شود، [[مصلحت]] و [[تدبیر امور]] [[انسان‌‏ها]] اقتضا نمی‏‌کرد که [[امام]] دیگری به جای او [[نصب]] گردد.
-*[[ابو بصیر]] از [[امام صادق]]{{ع}} [[نقل]] کرده است که فرمود: "ولادت [[امام مهدی|صاحب الامر]] بر این [[مردم]] [[نهان]] است، تا چون [[خروج]] کند، [[بیعت]] هیچ‏کس بر گردنش نباشد و [[خدای تعالی]] امر وی را در یک شب به سامان رساند"<ref>{{عربی|" صَاحِبُ‏ هَذَا الْأَمْرِ تَغِيبُ‏ وِلَادَتُهُ‏ عَنْ‏ هَذَا الْخَلْقِ‏ لِئَلَّا يَكُونَ‏ لِأَحَدٍ فِي‏ عُنُقِهِ‏ بَيْعَةٌ إِذَا خَرَجَ‏ وَ يُصْلِحُ‏ اللَّهُ‏ عَزَّ وَ جَلَ‏ أَمْرَهُ‏ فِي‏ لَيْلَةٍ‏"}}، [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۴۸۰، باب ۴۴، ح ۵.</ref>.
-*[[مخفی بودن ولادت]]، درباره برخی از بزرگان [[نقل]] شده است که می‏‌توان از آن جمله به ولادت مخفیانه [[حضرت ابراهیم|ابراهیم خلیل]]{{ع}} از [[ترس]] کشته شدن به دست [[پادشاه]] زمانش و نیز به ولادت پنهانی [[حضرت موسی|موسی بن عمران]]{{ع}} از [[ترس]] کشته شدن به دست [[فرعون]] اشاره کرد.
-*به همین جهت [[شیخ طوسی]]، ولادت پنهانی [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} را امری عادی و معمولی دانسته، می‌‏نویسد: "این نخستین و آخرین حادثه نبوده و در طول [[تاریخ]] بشری، نمونه‌‏های فراوان داشته است"<ref>[[شیخ طوسی]]، کتاب الغیبة، ص ۷۷، ح ۱۰۵</ref>. این [[حقیقت]] را [[صاحب]] [[منتخب الاثر]] نیز به تفصیل بیان کرده است<ref>  لطف اللّه صافی گلپایگانی، منتخب الاثر، ص ۳۵۳</ref><ref>[[سلیمیان، خدامراد|خدامراد سلیمیان]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۴۶۹، ۴۷۰.</ref>
-*«از [[روایات]] استفاده می‌شود، مهم‌ترین [[فلسفه غیبت]] "مصون ماندن ایشان از خطر نابودی" است. به این بیان که [[خداوند متعال]] می‌دانست اگر [[امامان]] پیشین ظاهر شوند، از کشته شدن در [[امان]] خواهند بود؛ برخلاف [[مهدی]]{{ع}} که اگر ظاهر شود، کشته خواهد شد. اگر یکی از [[پدران]] [[مهدی]] کشته می‌شد، [[حکمت]] و [[تدبیر]] [[الهی]] اقتضا می‌کرد، دیگری به جای او [[نصب]] گردد؛ ولی اگر [[مهدی]]{{ع}} کشته شود، [[مصلحت]] و [[تدبیر امور]] [[انسان‌ها]] اقتضا نمی‌کرد که، [[امام]] دیگری به جای او [[نصب]] گردد. [[ابو بصیر]] از [[امام صادق]]{{ع}} [[نقل]] کرده است: "[[صاحب هذا الامر]] تغیب ولادته عن هذا الخلق لئلا یکون لاحد فی عنقه بیعة إذا خرج و یصلح [[الله]] عز و جل أمره فی لیلة"<ref>کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۸۰، باب ۴۴، ح ۵.</ref>؛ "ولادت [[صاحب الامر]] بر این [[مردم]] [[نهان]] است تا چون [[خروج]] کند، [[بیعت]] هیچ‌کس بر گردنش نباشد و [[خدای تعالی]] امر وی را در یک شب به سامان رساند". [[مخفی بودن ولادت]]، درباره برخی از بزرگان [[نقل]] شده که می‌توان از آن جمله به ولادت مخفیانه [[ابراهیم خلیل]]{{ع}} از [[ترس]] کشته شدن به دست [[پادشاه]] زمانش و نیز به ولادت پنهانی [[موسی بن عمران]]{{ع}} از [[ترس]] کشته شدن به دست [[فرعون]] اشاره کرد. به همین جهت [[شیخ طوسی]]، ولادت پنهانی [[حضرت مهدی]]{{ع}} را امری عادی و معمولی دانسته، می‌نویسد: "این نخستین و آخرین حادثه نبوده و در طول [[تاریخ]] بشری، نمونه‌های فراوان داشته است"<ref>محمد بن حسن طوسی، کتاب الغیبة، ص ۷۷، ح ۱۰۵.</ref>. این [[حقیقت]] را [[صاحب]] [[منتخب الاثر]] این‌گونه بیان کرده است: "[[راز]] مخفی نگه داشتن ولادت [[مهدی]]{{ع}} این بود: خلفای [[بنی عباس]]، از طریق روایاتی که [[پیامبر]]{{صل}} و [[ائمه طاهرین]]{{عم}} [[نقل]] شده بود، می‌دانستند [[دوازدهمین امام]]، همان [[مهدی]] است که [[زمین]] را پر از [[عدل و داد]] می‌کند و دژهای [[گمراهی]] و [[فساد]] را درهم می‌کوبد. [[دولت]] [[جباران]] را سرنگون می‌سازد و [[طاغوت]] را به [[قتل]] می‌رساند و خود، [[امیر]] [[مشرق]] و [[مغرب]] [[جهان]] می‌شود. چون این امر را می‌دانستند، درصدد برآمدند تا این [[نور]] را خاموش کنند و او را به [[قتل]] رسانند. ازاین‌رو، جاسوسان و مراقبانی چند گماشتند؛ حتی قابله‌هایی را [[مأمور]] کردند تا داخل منزل [[امام عسکری]]{{ع}} را زیر نظر بگیرند. لیکن [[خداوند]]، در هرحال، [[نور]] [[هدایت]] را پاینده خواهد داشت. این بود که [[خدا]] به [[اراده]] خویش، دوران بارداری [[مادر]] او را [[پنهان]] ساخت. مورخان گفته‌اند: [[معتمد]] [[عباسی]] به قابله‌ها امر کرده بود تا وقت و بی‌وقت، سرزده، وارد خانه [[سادات]] شوند- به ویژه خانه [[امام حسن عسکری]]{{ع}}- و در درون خانه بگردند و تفتیش کنند و از حال [[همسر]] او باخبر گردند و گزارش دهند. اما آنان از هیچ چیز [[آگاه]] نگشتند. [[خداوند]] درباره [[حضرت مهدی]]{{ع}}، همان کار را کرد که درباره [[موسی]]{{ع}} کرد؛ چنان‌که [[دشمنان]] [[حضرت مهدی]]{{ع}} نیز، همان روش فرعونی و [[سیاست]] فرعونی را دنبال کردند. [[فرعون]] دانست که زوال [[سلطنت]] او به دست مردی از [[بنی اسرائیل]] خواهد بود. این بود که بازرسانی گماشت تا [[زنان]] حامله [[بنی اسراییل]] را زیر نظر گیرند و کودکانی را که متولد می‌شوند، تحت [[مراقبت]] شدید قرار دهند و اگر [[کودک]] پسر بود، او را بکشند. بدین‌گونه [[کودکان]] بسیاری را کشتند تا [[موسی]] پدید نیاید. چنان‌که در [[قرآن کریم]] ذکر شده است‌<ref>اعراف، آیه ۱۴.</ref> و با این همه [[خدای متعال]]، [[پیامبر]] خود [[موسی]]{{ع}} را حفظ کرد و ولادت او را مخفی داشت. سپس به [[مادر موسی]] امر فرمود: تا او را در صندوقی گذارد و به [[نیل]] سپارد<ref>قصص، آیه ۷.</ref>. در [[احادیث]] بسیاری آمده است: [[حضرت مهدی]]{{ع}} شباهت‌هایی به [[حضرت ابراهیم]]{{ع}} و [[حضرت موسی]]{{ع}} دارد"<ref>لطف الله صافی گلپایگانی، منتخب الاثر، ص ۳۵۳.</ref>»<ref>[[سلیمیان، خدامراد|خدامراد سلیمیان]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج‌۱، ص۱۸۳، ۱۸۴.</ref>.
 ==پرسش مستقیم==
 * [[فلسفه پنهانی بودن ولادت امام مهدی چیست؟  (پرسش)]]