ادعای بابیت

متن این جستار آزمایشی است؛ امید می رود در آینده نه چندان دور آماده شود. برای اطلاع از جزئیات بیشتر به بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت مراجعه کنید.

مقدمه

بی‏‌گمان، هرچه باوری، ژرفای بیشتری داشته، به حقیقت نزدیک‏‌تر باشد و در دل‏ها جای گیرد، افراد سوداگر و سودنگر، بیشتر در پی بهره‏‌های ناپاک از آن، برخواهند آمد.
آموزه‌‏های مهدویت، به سبب ویژگی‌‏های ممتاز و پرجاذبه خود و این که همواره در عمق قلب‏‌های توده انسان‌‏ها نفوذ کرده است، بیشتر مورد بهره‌‏جویی و استفاده نادرست افراد کژرو قرار گرفته است. پیشینه پردامنه انحراف‌‏های پدید آمده در این عرصه به ویژه فرقه‌‏های منحرف در مهدویت که به قرن‏های نخست اسلام باز می‌‏گردد گواهی روشن بر این مدعا است. بررسی این انحراف‏ها و زمینه‏‌های پیدایی آن، می‌‏تواند در پیشگیری از فرو افتادن دوباره در این لغزش‏ها، نقش مهمی داشته باشد.
از آن‏جا که پس از شهادت امام عسکری(ع) و آغاز غیبت صغرا، ارتباط رودرروی مردم با پیشوای معصوم قطع شد، سفیران خاص به گونه‌‏ای ویژه، برای راهنمایی مردم، تلاش‏های پردامنه‌‏ای را آغاز کردند. ایشان، از پراکندگی پیروان‏ مکتب اهل بیت(ع) جلوگیری کرده و رهبری شیعیان را به دست گرفتند.
پیروان مکتب اهل بیت(ع) رفته ‏رفته، با این روش خو گرفته و کارهای خود را از راه سفیران چهارگانه پی‏گیری کردند و این خود، جایگاه بلندی را برای این سفیران رقم زد. در این میان، افرادی سست‏ایمان و کژاندیش برای رسیدن به اهدافی چند، به دروغ مدعی نیابت امام غایب شدند. در یک بررسی کوتاه برخی سرچشمه‏‌های این ادعاهای دروغین را می‏‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:

سستی ایمان‏: یکی از عوامل مهم در چنین ادعاهای نادرستی، سستی باورهای دینی است؛ چرا که کسانی که دارای قوت مناسب ایمان هستند، هرگز برابر خواست پیشوای معصوم- در پیروی از سفیران خود- به بی‌راهه نمی‌‏روند. بیشترین افرادی که به دروغ چنین ادعایی کردند، از این کاستی برخوردار بودند که. یکی از این افراد شلمغانی بود^[۱].
طمع در اموال امام‏: در زمان غیبت صغرا، برخی برای آن‏که اموال امام زمان (ع) را به وکیل و نماینده واقعی‌‏اش تحویل ندهند، ادعای نیابت و بابیت کردند^[۲].
رسیدن به شهرت‏: شهرت طلبی نیز از عوامل بسیار مهم در پیدایی باورهای خرافی و مذهب‏‌های ساختگی است. اشتیاق به بزرگ شدن و خودنمایی، از صفات نکوهیده اخلاقی است که انسان را به سوی کارهای خطرناک می‏‌کشاند^[۳].
انگیزه‌‏های سیاسی‏: یکی دیگر از سبب‏های پدید آمدن مدعیان بابیت، انگیزه‏‌های سیاسی است.

دشمنان، گاهی به طور مستقیم و زمانی غیر مستقیم- برای آن‏که باور شیعیان را سست کرده و آنان را در پراکندگی فرو برند- برخی را تحریک می‌‏کنند تا ادعای بابیت کنند. در این راه، برخی عناصر را به دلخواه خویش تربیت کرده، به آنان دستور دادند ادعای بابیت کنند و آنان را با همه امکانات در این راه یاری کردند که برای نمونه می‏‌توان به علی محمد باب اشاره کرد^[۴].