منتقم
مقدمه
- منتقم، به معنای انتقام گیرنده و یکی از القاب حضرت مهدی(ع) است. آن حضرت میفرماید: " من باقیمانده خدا در روی زمین و انتقام گیرنده از دشمنان او هستم"[۱].
- امام صادق(ع) نیز فرمود: "چون حسین بن علی(ع) به شهادت رسید، فرشتگان الهی ضجه سردادند و گفتند: پروردگارا! با حسین چنین شد؛ در حالی که او صفی تو و فرزند پیامبر تو است!؟ پس خداوند سبحانه و تعالی نور قائم(ع) را به آنان نشان داد و فرمود: به وسیله این شخص انتقام او را خواهم گرفت"[۲].
- البته در پارهای از روایات نیز گفته شده است: آن حضرت انتقام گیرنده خون تمامی امامان(ع) و مظلومان است[۳][۴].
منتقم در موعودنامه
- در بعضی از روایات و دعاها از حضرت بقیة الله (ع) با لقب "منتقم" یاد شده است. انتقام در لغت به معنی مجازات کردن به کار میرود. در قرآن کریم در مواردی این صفت به خدا هم نسبت داده شده است. بهعنوان مثال در آیه ۳۷ سوره زمر میخوانیم: ﴿أَلَيْسَ اللَّهُ بِعَزِيزٍ ذِي انتِقَامٍ﴾.
- و اما حضرت مهدی (ع) پس از تمام شدن حجت بر مردم و از بین رفتن بهانهها و عذرهاست که مجبور به استفاده از قدرت و شمشیر خواهد شد. به عبارت دیگر در شرایطی که هیچچیز به جز قدرت نظامی کارایی ندارد، امام (ع) به آن متوسل خواهد شد وگرنه در آغاز قیام باز همانند انبیا و اوصیای الهی تودههای مردم را موعظه میکنند و در حد لازم به روشنگری و از بین بردن شبهات آنها میپردازند. منتهی چون بسیاری از افراد پیروی از اوامر و رهنمودهای آن حضرت را به زیان حکومت و موقعیت ظالمانه خود خواهند دید، در نتیجه علیرغم درک حقانیت آن حضرت به خاطر زرقوبرق و مطامع دنیوی به روی امام (ع) شمشیر خواهند کشید. در این شرایط است که آن حضرت هم مجبور به استفاده از قوای نظامی و قدرت شمشیر خواهند شد.
- به علاوه از توجه به مضمون و مفاد روایات و ادعیهای که امام عصر(ع) را با لقب منتقم یاد کردهاند، به خوبی این حقیقت روشن میشود که انتقامگیری آن حضرت از ستمگران و متعدیان به حقوق انسانها و مستکبران خواهد بود؛ یعنی آنهایی که بندگان خدا را به بردگی برای خود وامیدارند و حاضر نیستند که بگذارند آنها آزادانه برای خود یک زندگی و خطمشی مستقلی انتخاب کنند و به خاطر منافع خود، همه هستی و سرمایههای مادی و معنوی آنان را نابود میکنند. وقتی امام مهدی (ع) ظهور کنند از قدرتهای استکباری، انتقام تودههای مستضعفی را که سالها تحت سیطره آنها واقع شدهاند خواهد گرفت. در مقابل، آن حضرت با تودههای مردم جز به شیوه عفو و رحمت و بخشندگی رفتار نخواهند کرد. همانگونه که مفاد روایات و دعاها بر این موضوع دلالت دارند؛ به عنوان مثال:
- پیامبر اکرم (ص) در خطبه معروف خود در روز عید غدیر وقتی به توصیف امام مهدی (ع) میپردازند میفرمایند: "أَلَا إِنَّهُ الْمُنْتَقِمُ مِنَ الظَّالِمِينَ... أَلَا إِنَّهُ مُدْرِكٌ بِكُلِّ ثَارٍ لِأَوْلِيَاءِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ" آگاه باشید که او خاتم الاوصیاء مهدی موعود (ع)] انتقامگیرنده از ستمگران است... او خونخواه خون به ناحق ریخته همه بندگان صالح خداست...[۵].
- احمد بن اسحاق میگوید: روزی در حضور امام عسکری (ع) بودم که توفیق زیارت فرزند بزرگوارشان امام مهدی (ع) نصیب من شد. شنیدم که آن جانشین بر حق حضرت عسکری (ع) فرمودند: "أَنَا بَقِيَّةُ اللَّهِ فِي أَرْضِهِ وَ الْمُنْتَقِمُ مِنْ أَعْدَائِهِ"، من بقیة الله در روی زمین خدا هستم که از دشمنان خدا انتقام خواهم گرفت...[۶].
- در قسمتی از دعای ندبه در اشاره به این مسئولیت امام زمان (ع) میخوانیم: "أَيْنَ الطَّالِبُ بِذُحُولِ الْأَنْبِيَاءِ وَ أَبْنَاءِ الْأَنْبِيَاءِ، أَيْنَ الطَّالِبُ بِدَمِ الْمَقْتُولِ بِكَرْبَلَاءَ" کجاست آن منتقمی که خون به ناحق ریخته و پایمال شده پیامبران و فرزندان آنها را طلب خواهد کرد؛ کجاست آنکه از خون شهید کربلا انتقام خواهد کشید؟...[۷].
- نقل شده است که وقتی در روز عاشورا امام حسین (ع) و اصحابش به دست شقیترین انسانها به ناجوانمردانهترین صورت به شهادت رسیدند، ملائکه الهی از این پیشامد بسیار ناراحت شدند و شکایت به درگاه الهی بردند. خداوند متعال در پاسخ به آنها ضمن نشان دادن نور وجود حضرت مهدی قائم آل محمد (ص) فرمودند: "بِذَلِكَ الْقَائِمُ أَنْتَقِمُ مِنْهُمْ" به توسط این قائم از [قاتلان امام حسین و یارانش] انتقام خواهم گرفت[۸].
- در حدیث معراج پیامبر اکرم (ص) باز در اینباره میخوانیم؛ وقتی در عرش الهی چشم رسول گرامی اسلام به نورهای ائمه اطهار (ع) افتاد و دید یکی از آنها با سایر نورها فرق میکند، از جانب خداوند متعال ندا رسید که: او همان قائم ماست. او همان کسی است که حلال ما را حلال و حرام ما را حرام خواهد کرد... من به توسط او از دشمنان انتقام خواهم گرفت...[۹].
- همانگونه که از تکتک این روایتها و نظایر آنها برمیآید، مهدی موعود (ع) آن دست انتقام خداوندی است که همه حقوق پایمالشده انسانهای صالح و مظلوم در طول تاریخ را از دشمنان باز خواهد ستاند. و هرکجا خونی به ناحق ریخته شده است انتقام آن را از عاملان آن خواهد گرفت و این کار نه تنها موجب نگرانی و دلهره مردم نمیشود، بلکه دلهای توده مردم را در طول تاریخ شادابی میبخشد و به آنها نشان میدهد که اگر در نتیجه طغیان و تعدی عدهای ستمگر برخی از حقوق آنها پایمال شد، بالاخره روزی ستمگران به سزای اعمال خود رسیدند[۱۰][۱۱].
منتقم در درسنامه
- "منتقم"، به معنای انتقام گیرنده و یکی از القاب حضرت مهدی(ع) است. آن حضرت میفرماید: «"أَنَا بَقِيَّةُ اَللَّهِ فِي أَرْضِهِ وَ اَلْمُنْتَقِمُ مِنْ أَعْدَائِهِ"»[۱۲]؛ "من باقیمانده خدا در روی زمین و انتقام گیرنده از دشمنان او هستم". امام صادق(ع) نیز فرمود: "چون حسین بن علی(ع) به شهادت رسید، فرشتگان الهی ضجه سر دادند و گفتند: پروردگارا! با حسین چنین شد؛ در حالیکه او صفی تو و فرزند پیامبرت است!؟ پس خداوند نور قائم(ع) را به آنان نشان داد و فرمود: به وسیله این [شخص] انتقام او را خواهم گرفت"[۱۳]. البته در پارهای از روایات نیز گفته شده است: "آن حضرت انتقام گیرنده خون تمامی امامان(ع) و مظلومان است"[۱۴][۱۵].
منتقم در فرهنگنامه آخرالزمان
- منتقم به معنای حقستان و انتقامگیرنده است. در حدیث معراج رسول خدا(ص) فرمود: آگاه باشید که مهدی(ع) همان انتقامگیرنده از ستمکاران است. در روایتی حضرت قائم(ع) که در سن سه سالگی بودند به احمد بن اسحاق قمی فرمودند: «من بقیت الله در روی زمین هستم و من انتقامگیرنده از دشمنان الهی هستم». در دعای ندبه نیز میخوانیم: «کجاست آن کسی که به خونخواهی پیامبران و فرزندان آنها برمیخیزد و قاتلین سیدالشهدا حسین بن علی(ع) را قصاص میکند». رسول خدا(ص) در روز غدیر فرمود: آگاه باشید که مهدی(ع) انتقامگیرنده از ظالمان است! آگاه باشید که او برای هر خون به ناحق ریختهای از اولیای خدا، به خونخواهی برمیخیزد[۱۶][۱۷].
- القاب امام مهدی چیستند؟ (پرسش)
- آیا اباصالح از القاب امام مهدی است؟ این لقب به چه معناست؟ (پرسش)
- آیا بقیة الله از القاب امام مهدی است؟ این لقب به چه معناست؟ (پرسش)
- آیا منتقم از القاب امام مهدی است؟ این لقب به چه معناست؟ (پرسش)
- آیا حجة الله از القاب امام مهدی است؟ این لقب به چه معناست؟ (پرسش)
- آیا خاتم الاوصیاء از القاب امام مهدی است؟ این لقب به چه معناست؟ (پرسش)
- آیا منصور از القاب امام مهدی است؟ این لقب به چه معناست؟ (پرسش)
- آیا منتظر از القاب امام مهدی است؟ این لقب به چه معناست؟ (پرسش)
- آیا مهدی از القاب امام مهدی است؟ این لقب به چه معناست؟ (پرسش)
- آیا صاحب الزمان از القاب امام مهدی است؟ این لقب به چه معناست؟ (پرسش)
- آیا صاحب الأمر از القاب امام مهدی است؟ این لقب به چه معناست؟ (پرسش)
- امام مهدی چند لقب دارند؟ (پرسش)
- چرا به امام مهدی، قائم، اباصالح، بقیة الله، صاحب الزمان، حجة الله، مهدی و ... گفته میشود؟ (پرسش)
- آیا امیر الامره از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا احسان از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا اذن سامعه از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا ایدی از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا بئر معطله از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا بلد الامین از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا باسط از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا بقیة الأنبیاء از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا تالی از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا تأیید از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا تمام از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا ثائر از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا جابر از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا جنب از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا جوار الکنس از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا حجت از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا حجة الله از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا حق از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا حجاب الله از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا حمد از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا حامد از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا خاتم الاوصیاء از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا خاتم الائمه از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا خازن از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا خلف از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا خلف صالح از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا خنس از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا خلیفة الله از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا خلیفة الاتقیاء از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا دابة الأرض از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا داعی از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا رجل از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا رب الأرض از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا سلطان المأمول از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا سدرة المنتهی از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا سناء از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا سبیل از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا ساعة از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا سید از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا شرید از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا صاحب از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا صاحب الغیبة از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا صاحب الزمان از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا صاحب الرجعة از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا صاحب الدار از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا صاحب الناحیة از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا صاحب العصر از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا صاحب الکرة البیضاء از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا صاحب الدولة الزهراء از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا صالح از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا صاحب الامر از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا صبح مسفر از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا صدق از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا صراط از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا ضیاء از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا ضحی از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا طالب التراث از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا عالم از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا عدل از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا عاقبة الدار از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا عزه از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا عین از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا غایب از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا غلام از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا غریم از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا غوث از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا غایة الطّالبین از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا غایة القصوی از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا غوث الفقراء از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا خلیل از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا فجر از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا فرج المؤمنین از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا فرج الاعظم از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا فتح از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا فقیه از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا قائم از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا قابض از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا قیامت از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا قسط از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا قوة از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا قاتل الکفرة از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا قطب از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا قائم الزمان از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا قیم الزمان از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا کاشف الغطاء از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا کمال از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا کار از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا لواء اعظم از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا نیة الصابرین از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا منتقم از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا مهدی از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا منتظَر از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا ماء معین از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا مخبر بما یعلن از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا مجازی بالاعمال از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا موعود از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا مظهر الفضایح از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا مبلی السرائر از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا مبدأ الآیات از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا محسن از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا منعم از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا مفضل از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا موتور از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا مدبر از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا مأمور از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا مقدرة از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا مأمول از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا مفرج اعظم از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا مضطر از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا من لم یجعل الله له شبیها از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا مقتصر از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا المصباح الشدید الضیاء از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا ناقور از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا ناطق از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا نهار از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا نفس از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا نور الاصفیاء از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا نور الاتقیاء از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا ناحیه مقدسه از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا واقیذ از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا وتر از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا وجه از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا ولی الله از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا وارث از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا هادی از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا ید الباسطه از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا یمین از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا یعسوب الدین از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا مؤمل از القاب امام مهدی است؟ (پرسش) (پرسش)
- آیا نجم از القاب امام مهدی است؟ (پرسش) (پرسش)
- آیا نور آل محمد از القاب امام مهدی است؟ (پرسش) (پرسش)
- آیا ولی عصر از القاب امام مهدی است؟ (پرسش) (پرسش)
- آیا قائم از القاب امام مهدی است؟ این لقب به چه معناست؟ (پرسش)
جستارهای وابسته
- آخر الزمان
- آدینه (جمعه)
- آستانه عسکریین
- آستانه قیامت
- آفتاب پشت ابر (خورشید پشت ابر)
- آینده پژوهی
- آیین جدید دین در عصر ظهور
- اَبدال
- ابوالادیان
- ابوصالح
- ابوالقاسم (امام مهدی)
- اثناعشریه
- احمد (امام مهدی)
- احمد بن اسحاق قمی
- احمد بن هلال کرخی
- احمدیه (قادیانیه)
- اخیار
- ادله رجعت
- اسماعیلیه
- أشراط الساعه
- اصحاب قائم (یاران امام مهدی)(ع)
- اصحاب کهف
- اقامتگاه امام مهدی در عصر ظهور (مسجد سهله)
- القاب امام مهدی (ع)
- امامت امام مهدی (ع)
- امامت و مهدویت
- امام حسن عسکری
- امام زمان (صاحب الزمان)
- امام شناسی (مرگ جاهلی)
- امام مهدی از ولادت تا ظهور
- امامیه
- امدادهای غیبی
- امکان رجعت (رجعت)
- امنیت (حکومت جهانی)
- انتظار فرج
- انتقام
- انجمن حجتیه
- انطاکیه
- اوتاد
- اهل سنت و امام مهدی موعود
- اهل سنّت و ولادت امام مهدی (ع)
- اهل کتاب در عصر ظهور
- ایام الله
- ایستادن هنگام شنیدن لقب قائم
- باب (علی محمد شیرازی)
- بابیه (باب)
- باران های پیاپی
- باقریه
- البرهان فی علامات امام مهدی آخر الزمان
- بعثت امام مهدی
- بلالی (محمد بن علی بن بلال)
- بلالیه
- بهائیت
- البیان فی اخبار صاحب الزمان
- بیت الحمد
- بیت المقدس
- بیدا (خسف به بیدا)
- بیعت امام مهدی
- بیعت نامه امام مهدی
- البیعه لله
- پایان تاریخ (آخرالزمان)
- پدر امام مهدی (امام حسن عسکری)
- پدر امام مهدی و اهل سنّت
- پرچم امام مهدی
- پرچم های سیاه
- پیراهن امام مهدی
- تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم
- تاریخ عصر غیبت
- تاریخ غیبت کبرا
- تشرف (ملاقات با امام مهدی
- تکذیب وقت گزاران وقت ظهور
- تَناثُرُ النُّجُوم
- توقیع
- جبرئیل
- جده
- جزیره خضرا
- جزیره خضرا در ترازوی نقد
- جعفر کذاب
- جمعه
- جنگ افزارهای امام مهدی (سلاح امام مهدی)
- حجت
- حجر الاسود
- حدیث غدیر
- حدیث لوح حضرت زهرا (لوح حضرت زهرا)
- حدیث معراج
- حِرْز امام مهدی
- حرمت نام بردن امام مهدی
- حسن شریعی
- حسین بن روح نوبختی
- حسین بن منصور حلاج
- حکومت جهانی
- حکومت صالحان
- حکومت مستضعفان
- حکیمه خاتون
- حیرت
- خاتم الاوصیاء
- خراسانی (خروج خراسانی)
- خردسال ترین پیشوای معصوم (امامت امام مهدی)
- خروج خراسانی
- خروج دابة الاَرض
- خروج دجال
- خروج سفیانی
- خروج سید حسنی
- خروج شعیب بن صالح
- خروج شیصبانی
- خروج عوف سلمی
- خروج امام مهدی (قیام امام مهدی)
- خروج یأجوج (یأجوج و مأجوج)
- خروج یمانی
- خسف به بیداء
- خسوف و کسوف غیرعادی
- خضر
- خلافت موعود
- خورشید پشت ابر
- خطبه قیام
- خورشید مغرب
- خیمه
- دابه الارض (خروج دابه الارض)
- دادگستر جهان
- دانشمندان عامه و امام مهدی موعود
- دجال (خروج دجال)
- در انتظار ققنوس
- در فجر ساحل
- دست بر سر گذاشتن
- دعای افتتاح
- دعای عهد
- دعای ندبه
- دعای سمات
- دوازده امامی (اثناعشریه)
- دولت کریمه (حکومت جهانی)
- دین در آخرالزمان (آخرالزمان)
- دین عصر ظهور
- ذی طوی
- رایات سود (پرچم های سیاه)
- رحلت امام مهدی (فرجام امام مهدی)
- رجعت
- رجعت کنندگان
- رکن و مقام
- رؤیت امام مهدی (ملاقات امام مهدی)
- زبور داود
- زمینه سازان ظهور
- زنان آخرالزمان (آخرالزمان)
- زنان و قیام امام مهدی (یاران امام مهدی)
- زندگی آخرالزمان (آخرالزمان)
- زیارت آل یس
- زیارت ناحیه مقدسه
- زیارت رجبیه
- زیدیه
- سازمان وکالت
- سامرا
- سرداب سامرا
- سلاح امام مهدی
- سفیانی (خروج سفیانی)
- سید حسنی (خروج سید حسنی)
- سیره حکومتی امام مهدی
- سیصد و سیزده
- شاهدان ولادت امام مهدی
- شرایط ظهور
- شرید
- شریعیه
- شعبان
- شعیب بن صالح (خروج شعیب)
- شلمغانیه
- شمائل امام مهدی
- شمشیر امام مهدی (سلاح امام مهدی)
- شهادت امام مهدی (فرجام امام مهدی)
- شیخیه
- شیطان (کشته شدن شیطان)
- شیصبانی (خروج شیصبانی)
- شیعه
- صاحب الامر
- صاحب الدار
- صاحب الزمان
- صاحب السیف
- صاحب الغیبه
- صاید بن صید (خروج دجال)
- صقیل (مادر امام مهدی)
- صیحه آسمانی (ندای آسمانی)
- طالقان
- طرید
- طلوع خورشید از مغرب
- طویل العمر
- طی الارض
- طیبه
- ظهور
- عاشورا
- عبرتایی (احمد بن هلال)
- عثمان بن سعید عمری
- عدد یاران امام مهدی (سیصد و سیزده)
- عدل و قسط (حکومت جهانی)
- العرف الوردی فی اخبار الامام مهدی
- عسکریه
- عصائب
- عصر زندگی
- عقد الدرر فی اخبار المنتظر
- علایم ظهور (نشانه های ظهور)
- علائم قیامت (اشراط الساعه)
- علی بن محمد سمری
- غار انطاکیه (انطاکیه)
- غایب (امام غایب)
- غریم
- غلام
- غیبت (پنهان شدن)
- الغیبه
- غیبت صغرا
- غیبت کبرا
- فترت
- فرید
- فرجام امام مهدی
- فرجام شناسی (آینده پژوهی)
- فضیلت انتظار فرج (انتظار فرج)
- فضیلت منتظران (منتظر)
- فلسفه رجعت (رجعت)
- فلسفه غیبت صغرا (غیبت صغرا)
- فلسفه غیبت (غیبت امام مهدی)
- فواید امام غایب
- فوتوریسم
- قائم
- قادیانیه
- قتل نفس زَکیّه
- قم
- قیامت صغرا (رجعت)
- قیام های پیش از ظهور
- کتاب الغیبه للحجه
- کشته شدن شیطان
- کمال الدین و تمام النعمه
- کوفه
- کنیه امام مهدی (ابوالقاسم)
- کوه رَضْوی
- کیسانیه
- لباس امام مهدی (پیراهن امام مهدی)
- لوح حضرت زهرا
- مادر امام مهدی
- متمهدی (مدعیان مهدویت)
- مثلث برمودا (جزیره خضرا)
- محدَّث
- محل بیعت امام مهدی (رکن و مقام)
- محل ظهور امام مهدی (مسجد الحرام)
- محل قتل نفس زکیه (رکن و مقام)
- محمد
- محمد بن عثمان بن سعید عمری
- محمد بن علی بن هلال
- محمد بن علی شلمغانی
- محمد بن نصیر نمیری
- محمدیه
- مدعیان بابیت
- مدعیان مهدویت
- مرجع تقلید
- مردان آخرالزمان (آخرالزمان)
- مرکز حکومت امام مهدی (مسجد کوفه)
- مرگ جاهلی
- مرگ سرخ
- مرگ سفید
- مستضعف
- مسجد جمکران
- مسجد الحرام
- مسجد سهله
- مسجد صاحب الزمان (مسجد جمکران)
- مسجد کوفه
- مصلای جمعه و جماعات در عصر ظهور (مسجد کوفه)
- مضطر
- معجم احادیث الامام المهدی
- معمرین
- مغیریه
- مقتدای مسیح
- مکیال المکارم فی فواید الدعاء للقائم
- ملاحم و فتن
- ملاقات با امام مهدی
- ملیکه (مادر امام مهدی)
- منتخب الاثر
- منتظِر
- منتَظَر
- منتقم
- منصور
- موتور
- موسویه
- موعود مسیحیت
- موعود یهود
- مهدی
- مهدی سودانی
- مهدی موعود
- مهدویت
- ممهدون (زمینه سازان ظهور)
- مهدویت پژوهی (آینده پژوهی)
- امام مهدی شخصی و امام مهدی نوعی
- مهدیه
- میراث دار پیامبران
- ناحیه مقدسه
- نام های حضرت محمد (احمد)
- ناووسیه
- نجبا
- ندای آسمانی
- نرگس (مادر امام مهدی)
- نزول عیسی
- نشانه های آخرالزمان (آخرالزمان
- نشانه های ظهور
- نفس زکیه
- نماز امام زمان
- نواب خاص
- نیابت خاص
- نیابت عام
- نیمه شعبان
- وقاتون (وقت ظهور)
- وقت ظهور
- وقت معلوم
- وکلای امام مهدی
- ولادت امام مهدی
- ولایت فقیه
- ولی فقیه
- همسر و فرزند امام مهدی
- هیبت امام مهدی
- یأجوج و مأجوج
- یاران امام مهدی
- یالثارات الحسین
منابع
پانویس
- ↑ " أَنَا بَقِيَّةُ اللَّهِ فِي أَرْضِهِ وَ الْمُنْتَقِمُ مِنْ أَعْدَائِهِ "، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۳۸۴، ح ۱
- ↑ " لَمَّا كَانَ مِنْ أَمْرِ الْحُسَيْنِ عَلَيْهِ السَّلَامُ مَا كَانَ، ضَجَّتِ الْمَلَائِكَةُ إِلَى اللَّهِ بِالْبُكَاءِ، و قَالَتْ: يُفْعَلُ هذَا بِالْحُسَيْنِ صَفِيِّكَ و ابْنِ نَبِيِّكَ؟ قَالَ: فَأَقَامَ اللَّهُ لَهُمْ ظِلَّ الْقَائِمِ عَلَيْهِ السَّلَام "، محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۴۶۵، ح ۶؛ شیخ طوسی، الامالی، ج ۲، ص ۳۳
- ↑ امام علی(ع) فرمود:" وَ لَيَبْعَثَنَ اللَّهُ رَجُلًا مِنْ وُلْدِي فِي آخِرِ الزَّمَانِ يُطَالِبُ بِدِمَائِنَا "، نعمانی، الغیبة، ص ۱۴۰، ح ۱؛ ر. ک: محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۲، ص ۸، ح ۱
- ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص ۴۲۴.
- ↑ بحار الانوار، ج ۳۷، صص ۲۱۱ و ۲۱۳.
- ↑ الزام الناصب، ج ۱، ص ۲۵۳.
- ↑ مفاتیح الجنان، دعای ندبه.
- ↑ بحار الانوار، ج ۳۷، ص ۲۹۴.
- ↑ کمال الدین، ج ۲، ص ۲۵۲.
- ↑ نشریه موعود، ش ۳۴، ص ۳۴.
- ↑ تونهای، مجتبی، موعودنامه، ص۷۰۰.
- ↑ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۳۸۴، ح ۱.
- ↑ کافی، ج ۱، ص ۴۶۵، ح ۶؛ شیخ طوسی، امالی، ج ۲، ص ۳۳.
- ↑ ر.ک: الغیبة، ص ۱۴۰، ح ۱؛ کافی، ج ۲، ص ۸، ح ۱.
- ↑ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ص۲۳۴.
- ↑ بحار الانوار: ج ۳۷، ص ۲۱۱.
- ↑ حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان، ص ۹۷.