ولادت امام مهدی از دیدگاه اهل سنت: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '\<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(252\,\s252\,\s233\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\snormal\;\"\>(.*)\'\'\'\[\[(.*)\]\]\'\'\'(.*)\"\'\'\'(.*)\'\'\'\"(.*)\<\/div\> \<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(255\,\s245\,\s227\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\snormal\;\"\>(.*)\<\/div\> \<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(206\,242\,\s299\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\sn...) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = امام مهدی | | موضوع مرتبط = ولادت امام مهدی | ||
| عنوان مدخل = | | عنوان مدخل = ولادت امام مهدی | ||
| مداخل مرتبط = | | مداخل مرتبط = [[ولادت امام مهدی در کلام اسلامی]] - [[ولادت امام مهدی در معارف مهدویت]] - [[ولادت امام مهدی از دیدگاه اهل سنت]] | ||
| پرسش مرتبط = | | پرسش مرتبط = امام مهدی (پرسش) | ||
}} | }} | ||
بیشتر [[اهل سنت]] به تولد [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} [[اعتقادی]] ندارند و قائل‌اند هنوز متولد نشده است و در [[آخرالزمان]] به [[دنیا]] خواهد آمد؛ اما برخی از دانشمندان آنان علاوه بر اشاره به ولادت آن حضرت در سال ۲۵۵ ق، ایشان را همان [[موعود]] می‌دانند. | بیشتر [[اهل سنت]] به تولد [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} [[اعتقادی]] ندارند و قائل‌اند هنوز متولد نشده است و در [[آخرالزمان]] به [[دنیا]] خواهد آمد؛ اما برخی از دانشمندان آنان علاوه بر اشاره به ولادت آن حضرت در سال ۲۵۵ ق، ایشان را همان [[موعود]] می‌دانند. | ||
==[[اهل سنت]] و [[ولادت امام مهدی]] {{ع}}== | == [[اهل سنت]] و [[ولادت امام مهدی]] {{ع}} == | ||
بیشتر [[اهل سنت]] به | بیشتر [[اهل سنت]] به تولد [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} [[اعتقادی]] ندارند و بر این باورند که [[مهدی]] موعودی {{ع}} که در [[احادیث]] [[اسلامی]] به آن نوید داده شده، هنوز چشم به [[جهان]] نگشوده است و در [[آخرالزمان]] به [[دنیا]] خواهد آمد؛ اما برخی از دانشمندان آنان علاوه بر اشاره به ولادت آن حضرت در سال ۲۵۵ ق، ایشان را همان [[موعود]] مورد اشاره در [[کلام]] [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]] {{صل}} دانستهاند<ref>ر.ک: در انتظار ققنوس، ص۱۸۸-۱۹۸. بررسی تطبیقی مهدویت، ص۲۰۵.</ref>. | ||
کسانی که در نوشتههای خود به ولادت [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} اشاره کردهاند را میتوان به دو دسته تقسیم کرد<ref>اینجا فقط به موارد اندکی اشاره شد. برای تفصیل بیشتر ر. ک: لطف اللّه صافی گلپایگانی، منتخب الاثر؛ سیّد ثامر هاشم العمیدی، مهدی منتظر در اندیشه اسلامی، ص ۱۸۵- ۲۰۰؛ همو، در انتظار ققنوس، ترجمه و تحقیق مهدی علی زاده، ص ۱۸۸ تا ۱۹۸</ref>: | کسانی که در نوشتههای خود به ولادت [[امام مهدی|مهدی]] {{ع}} اشاره کردهاند را میتوان به دو دسته تقسیم کرد<ref>اینجا فقط به موارد اندکی اشاره شد. برای تفصیل بیشتر ر.ک: لطف اللّه صافی گلپایگانی، منتخب الاثر؛ سیّد ثامر هاشم العمیدی، مهدی منتظر در اندیشه اسلامی، ص ۱۸۵- ۲۰۰؛ همو، در انتظار ققنوس، ترجمه و تحقیق مهدی علی زاده، ص ۱۸۸ تا ۱۹۸</ref>: | ||
#کسانی که ولادت [[امام مهدی]]{{ع}} را گزارش کردهاند، ولی بر [[موعود]] بودن آن حضرت، ساکت ماندهاند<ref>یادآوری: برخی از اهل سنّت که ولادت حضرت مهدی علیه السّلام را گزارش کردهاند، آن را از دیدگاه شیعه بیان کردهاند؛ در حالی که عدهای گمان کردهاند تمام کسانی که ولادت آن حضرت را نقل کردهاند، بر این باور هستند که آن حضرت به دنیا آمده است</ref>. | # کسانی که ولادت [[امام مهدی]] {{ع}} را گزارش کردهاند، ولی بر [[موعود]] بودن آن حضرت، ساکت ماندهاند<ref>یادآوری: برخی از اهل سنّت که ولادت حضرت مهدی علیه السّلام را گزارش کردهاند، آن را از دیدگاه شیعه بیان کردهاند؛ در حالی که عدهای گمان کردهاند تمام کسانی که ولادت آن حضرت را نقل کردهاند، بر این باور هستند که آن حضرت به دنیا آمده است</ref>. | ||
##[[ابن اثیر جزری]]، در کتاب الکامل فی التاریخ درباره حوادث سال ۲۶۰ ق چنین نوشته است: در این سال، [[ابو محمد علوی عسکری]] [[وفات]] کرد. او یکی از [[دوازده]] [[امام]] [[مذهب امامیه]] و [[پدر]] [[محمّد]] است که معتقدند او [[منتظر]] است<ref>سیّد ثامر هاشم العمیدی، مهدی منتظر در اندیشه اسلامی، ص ۱۸۶، به نقل از: الکامل فی التاریخ، ج ۷، ص ۲۷۴ در پایان حوادث سال ۲۶۰ ق</ref>. | ## [[ابن اثیر جزری]]، در کتاب الکامل فی التاریخ درباره حوادث سال ۲۶۰ ق چنین نوشته است: در این سال، [[ابو محمد علوی عسکری]] [[وفات]] کرد. او یکی از [[دوازده]] [[امام]] [[مذهب امامیه]] و [[پدر]] [[محمّد]] است که معتقدند او [[منتظر]] است<ref>سیّد ثامر هاشم العمیدی، مهدی منتظر در اندیشه اسلامی، ص ۱۸۶، به نقل از: الکامل فی التاریخ، ج ۷، ص ۲۷۴ در پایان حوادث سال ۲۶۰ ق</ref>. | ||
##[[گنجی شافعی]] فصل آخر [[کتاب]] [[البیان فی اخبار صاحب الزمان]] را با عنوان "فی الدلالة [[علی]] جواز بقاء المهدی حیاً"، تنظیم کرده و در این بخش، دلیل‌های متعددی برای امکان زنده بودن و ادامه [[حیات امام مهدی]]{{ع}} [[بیان]] کرده است. وی می‌گوید: همان‌گونه که [[عیسی]] و [[خضر]] و [[الیاس]]{{عم}} صدها سال است که زنده‌اند، امکان [[زنده بودن امام مهدی]]{{ع}} نیز هست<ref>البیان فی اخبار صاحب الزمان، ص۹۷.</ref>. | ## [[گنجی شافعی]] فصل آخر [[کتاب]] [[البیان فی اخبار صاحب الزمان]] را با عنوان "فی الدلالة [[علی]] جواز بقاء المهدی حیاً"، تنظیم کرده و در این بخش، دلیل‌های متعددی برای امکان زنده بودن و ادامه [[حیات امام مهدی]] {{ع}} [[بیان]] کرده است. وی می‌گوید: همان‌گونه که [[عیسی]] و [[خضر]] و [[الیاس]] {{عم}} صدها سال است که زنده‌اند، امکان [[زنده بودن امام مهدی]] {{ع}} نیز هست<ref>البیان فی اخبار صاحب الزمان، ص۹۷.</ref>. | ||
##[[سبط ابن‌جوزی]] آورده است: {{عربی|فصل فی ذکر الحجة المهدی هو محمد بن الحسن علی... و هو الخلف الحجة صاحب الزمان، القائم المنتظر و التالی، و هو آخر الأئمة...}}<ref>تذکرة الخواص، ص۳۲۵-۳۲۶.</ref>. | ## [[سبط ابن‌جوزی]] آورده است: {{عربی|فصل فی ذکر الحجة المهدی هو محمد بن الحسن علی... و هو الخلف الحجة صاحب الزمان، القائم المنتظر و التالی، و هو آخر الأئمة...}}<ref>تذکرة الخواص، ص۳۲۵-۳۲۶.</ref>. | ||
##[[ابن خلکان]] در کتاب وفیات الاعیان گوید: [[ابو القاسم محمد بن حسن عسکری]]، [[فرزند]] [[علی الهادی]]، [[فرزند]] [[محمد]] الجواد که پیشینیان او ذکر شد، بر اساس [[اعتقاد]] [[امامیه]] دوازدهمین از [[دوازده]] [[امام]]، و معروف به [[الحجة]] است ... ولادتش، [[روز جمعه]] [[نیمه شعبان]] سال ۲۵۵ بود<ref>به نقل از: وفیات الاعیان، ج ۴، ص ۱۷۶، ح ۵۶۲</ref>. | ## [[ابن خلکان]] در کتاب وفیات الاعیان گوید: [[ابو القاسم محمد بن حسن عسکری]]، [[فرزند]] [[علی الهادی]]، [[فرزند]] [[محمد]] الجواد که پیشینیان او ذکر شد، بر اساس [[اعتقاد]] [[امامیه]] دوازدهمین از [[دوازده]] [[امام]]، و معروف به [[الحجة]] است ... ولادتش، [[روز جمعه]] [[نیمه شعبان]] سال ۲۵۵ بود<ref>به نقل از: وفیات الاعیان، ج ۴، ص ۱۷۶، ح ۵۶۲</ref>. | ||
##[[ذهبی]] در کتاب العبر گوید: و در آن سال "یعنی ۲۵۶ ق" [[محمّد]]، [[فرزند]] [[حسن]] [[فرزند]] [[علی]] الهادی [[فرزند]] [[محمد]] الجواد، [[فرزند]] [[علی]] [[الرضا]]، [[فرزند]] [[موسی]] الکاظم، [[فرزند]] [[جعفر]] الصادق [[علوی]] [[حسینی]]، [[ابو القاسم]] به [[دنیا]] آمد که رافضیها او را الخلف الحجه و [[مهدی منتظر]] و [[صاحب الزمان]] [[لقب]] دادهاند و او، واپسین از [[دوازده]] [[امام]] است<ref>به نقل از: وفیات الاعیان، ج ۴، ص ۱۷۶، ح ۵۶۲</ref>. | ## [[ذهبی]] در کتاب العبر گوید: و در آن سال "یعنی ۲۵۶ ق" [[محمّد]]، [[فرزند]] [[حسن]] [[فرزند]] [[علی]] الهادی [[فرزند]] [[محمد]] الجواد، [[فرزند]] [[علی]] [[الرضا]]، [[فرزند]] [[موسی]] الکاظم، [[فرزند]] [[جعفر]] الصادق [[علوی]] [[حسینی]]، [[ابو القاسم]] به [[دنیا]] آمد که رافضیها او را الخلف الحجه و [[مهدی منتظر]] و [[صاحب الزمان]] [[لقب]] دادهاند و او، واپسین از [[دوازده]] [[امام]] است<ref>به نقل از: وفیات الاعیان، ج ۴، ص ۱۷۶، ح ۵۶۲</ref>. | ||
##[[علی بن محمد بن صباغ مالکی]] باب دوازدهم کتاب الفصول المهمه را با این عنوان آغازیده است: {{عربی|فی ذکر ابی القاسم محمّد الحجة الخلف الصالح ابن ابی محمّد الحسن الخالص}}. نویسنده در این فصل، برای [[اثبات]] [[حیات]] و [[زنده بودن امام مهدی]]{{ع}} دلایلی آورده است<ref>الفصول المهمة فی معرفة احوال الائمه، ص۲۸۱.</ref>. | ## [[علی بن محمد بن صباغ مالکی]] باب دوازدهم کتاب الفصول المهمه را با این عنوان آغازیده است: {{عربی|فی ذکر ابی القاسم محمّد الحجة الخلف الصالح ابن ابی محمّد الحسن الخالص}}. نویسنده در این فصل، برای [[اثبات]] [[حیات]] و [[زنده بودن امام مهدی]] {{ع}} دلایلی آورده است<ref>الفصول المهمة فی معرفة احوال الائمه، ص۲۸۱.</ref>. | ||
##[[خیرالدین زرکلی]] می‌نویسد: {{عربی|محمد بن الحسن العسکری (الخالص) بن علی الهادی، ابوالقاسم: آخر الأئمّة الاثنی عشر عند الامامیّة و هو المعروف عندهم بالمهدی، و صاحب الزمان، و المنتظر، والحجة و صاحب السرداب، ولد فی سامرّاء و مات ابوه و له من العمر نحو خمس سنین...}}<ref>الاعلام، ج۶، ص۸۰.</ref>. | ## [[خیرالدین زرکلی]] می‌نویسد: {{عربی|محمد بن الحسن العسکری (الخالص) بن علی الهادی، ابوالقاسم: آخر الأئمّة الاثنی عشر عند الامامیّة و هو المعروف عندهم بالمهدی، و صاحب الزمان، و المنتظر، والحجة و صاحب السرداب، ولد فی سامرّاء و مات ابوه و له من العمر نحو خمس سنین...}}<ref>الاعلام، ج۶، ص۸۰.</ref>. | ||
##[[احمد بن ابوالحسن بن محمد بن جریر]]، ملقّب به "[[شیخ]] جام"، یکی از شخصیت‌های معروف و ادبای شاخص [[اهل سنت]] است که [[اقرار]] می‌کند: [[مهدی]] موعودی{{ع}} متولّد شده و روزی برای [[اصلاح]] [[جهان]] [[ظهور]] خواهد کرد. | ## [[احمد بن ابوالحسن بن محمد بن جریر]]، ملقّب به "[[شیخ]] جام"، یکی از شخصیت‌های معروف و ادبای شاخص [[اهل سنت]] است که [[اقرار]] می‌کند: [[مهدی]] موعودی {{ع}} متولّد شده و روزی برای [[اصلاح]] [[جهان]] [[ظهور]] خواهد کرد. | ||
#کسانی که علاوه بر گزارش ولادت آن [[حضرت]]، به [[موعود]] بودن او تصریح کردهاند: | # کسانی که علاوه بر گزارش ولادت آن [[حضرت]]، به [[موعود]] بودن او تصریح کردهاند: | ||
##[[کمال الدین محمد بن طلحه شافعی]] در کتاب "مطالب السؤول" گوید: [[ابو القاسم]] [[محمد بن حسن]] [[خالص]]، پسر [[علی]] [[متوکل]]، پسر قانع، پسر [[علی]] [[الرضا]]، پسر [[موسی]] الکاظم، پسر [[جعفر]] الصادق، پسر [[محمد]] الباقر، پسر [[علی]] [[زین العابدین]]، پسر [[حسین]] الزکی، پسر [[علی]] المرتضی [[امیر المؤمنین]]، پسر [[ابو طالب]]، [[مهدی]]، [[حجّت]]، [[خلف]]، [[صالح]]، [[منتظر]] و [[رحمت]] و [[برکات]] [[خداوند]] سبحانه و تعالی بر او باد<ref> | ## [[کمال الدین محمد بن طلحه شافعی]] در کتاب "مطالب السؤول" گوید: [[ابو القاسم]] [[محمد بن حسن]] [[خالص]]، پسر [[علی]] [[متوکل]]، پسر قانع، پسر [[علی]] [[الرضا]]، پسر [[موسی]] الکاظم، پسر [[جعفر]] الصادق، پسر [[محمد]] الباقر، پسر [[علی]] [[زین العابدین]]، پسر [[حسین]] الزکی، پسر [[علی]] المرتضی [[امیر المؤمنین]]، پسر [[ابو طالب]]، [[مهدی]]، [[حجّت]]، [[خلف]]، [[صالح]]، [[منتظر]] و [[رحمت]] و [[برکات]] [[خداوند]] سبحانه و تعالی بر او باد<ref> مطالب السؤول، ج ۲، ص ۷۹، باب ۱۲</ref>. | ||
##[[نور الدین علی بن محمد بن صباغ مالکی]] فصل دوازدهم از کتابش الفصول المهمّه را با این عنوان آورده است: "در شرح حال [[ابو القاسم]] حجه، [[خلف صالح]]، پسر [[ابو محمد]] [[حسن خالص]]، او [[امام]] دوازدهم است" در این فصل، به گفته کنجی [[شافعی]] چنین [[احتجاج]] می‌کند: از چیزهایی که دلالت می‌کند [[امام مهدی|مهدی]] از هنگام غیبتش تاکنون زنده و باقی است، کتاب و [[سنّت]] میباشد و در بقای او هیچ مانعی نیست؛ همانند باقی ماندن [[عیسی بن مریم]] و [[حضرت خضر]] و [[حضرت الیاس]] از [[اولیای خدا]] و [[دجال]] کور و [[ابلیس]] [[ملعون]] از [[دشمنان]] [[خدا]]. سپس دلیل‌های خود را از کتاب و [[سنّت]] بیان می‌کند و [[تاریخ]] ولادت، دلیل‌های [[امامت]]، گوشههایی از [[اخبار]] زندگانی، [[غیبت]]، مدت [[دولت کریمه]]، [[کنیه]]، [[خاندان]] و مطالب دیگری از [[حضرت مهدی]] [[محمد بن حسن]] [[عسکری]] را به تفصیل ذکر می‌کند<ref> | ## [[نور الدین علی بن محمد بن صباغ مالکی]] فصل دوازدهم از کتابش الفصول المهمّه را با این عنوان آورده است: "در شرح حال [[ابو القاسم]] حجه، [[خلف صالح]]، پسر [[ابو محمد]] [[حسن خالص]]، او [[امام]] دوازدهم است" در این فصل، به گفته کنجی [[شافعی]] چنین [[احتجاج]] می‌کند: از چیزهایی که دلالت می‌کند [[امام مهدی|مهدی]] از هنگام غیبتش تاکنون زنده و باقی است، کتاب و [[سنّت]] میباشد و در بقای او هیچ مانعی نیست؛ همانند باقی ماندن [[عیسی بن مریم]] و [[حضرت خضر]] و [[حضرت الیاس]] از [[اولیای خدا]] و [[دجال]] کور و [[ابلیس]] [[ملعون]] از [[دشمنان]] [[خدا]]. سپس دلیل‌های خود را از کتاب و [[سنّت]] بیان می‌کند و [[تاریخ]] ولادت، دلیل‌های [[امامت]]، گوشههایی از [[اخبار]] زندگانی، [[غیبت]]، مدت [[دولت کریمه]]، [[کنیه]]، [[خاندان]] و مطالب دیگری از [[حضرت مهدی]] [[محمد بن حسن]] [[عسکری]] را به تفصیل ذکر می‌کند<ref> ابن صباغ مالکی، الفصول المهمة، ص ۲۸۷</ref>.<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۱۰۰ ـ ۱۰۲؛ [[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[درسنامه امام‌شناسی (کتاب)|درسنامه امام‌شناسی]]، ص۱۹۰-۱۹۳.</ref> | ||
==پرسش مستقیم== | == پرسش مستقیم == | ||
{{پرسش وابسته}} | {{پرسش وابسته}} | ||
* [[نظر اهل سنت درباره ولادت امام مهدی چیست؟ (پرسش)]] | * [[نظر اهل سنت درباره ولادت امام مهدی چیست؟ (پرسش)]] | ||
{{پایان پرسش وابسته}} | {{پایان پرسش وابسته}} | ||
== پرسش‌های وابسته == | |||
{{پرسمان ولادت امام مهدی}} | {{پرسمان ولادت امام مهدی}} | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
{{ | {{مدخل وابسته}} | ||
*[[آخر الزمان]] | * [[آخر الزمان]] | ||
*[[آدینه]] ([[جمعه]]) | * [[آدینه]] ([[جمعه]]) | ||
*[[آستانه عسکریین]] | * [[آستانه عسکریین]] | ||
*[[آستانه قیامت]] | * [[آستانه قیامت]] | ||
*[[آفتاب پشت ابر]] ([[خورشید پشت ابر]]) | * [[آفتاب پشت ابر]] ([[خورشید پشت ابر]]) | ||
*[[آینده پژوهی]] | * [[آینده پژوهی]] | ||
*[[آیین جدید دین در عصر ظهور]] | * [[آیین جدید دین در عصر ظهور]] | ||
*[[اَبدال]] | * [[اَبدال]] | ||
*[[ابوالادیان]] | * [[ابوالادیان]] | ||
*[[ابوصالح]] | * [[ابوصالح]] | ||
*[[ابوالقاسم (امام مهدی)]] | * [[ابوالقاسم (امام مهدی)]] | ||
*[[اثناعشریه]] | * [[اثناعشریه]] | ||
*[[احمد (امام مهدی)]] | * [[احمد (امام مهدی)]] | ||
*[[احمد بن اسحاق قمی]] | * [[احمد بن اسحاق قمی]] | ||
*[[احمد بن هلال کرخی]] | * [[احمد بن هلال کرخی]] | ||
*[[احمدیه]] ([[قادیانیه]]) | * [[احمدیه]] ([[قادیانیه]]) | ||
*[[اخیار]] | * [[اخیار]] | ||
*[[ادله رجعت]] | * [[ادله رجعت]] | ||
*[[اسماعیلیه]] | * [[اسماعیلیه]] | ||
*[[أشراط الساعه]] | * [[أشراط الساعه]] | ||
*[[اصحاب قائم]] ([[یاران امام مهدی]]){{ع}} | * [[اصحاب قائم]] ([[یاران امام مهدی]]){{ع}} | ||
*[[اصحاب کهف]] | * [[اصحاب کهف]] | ||
*[[اقامت‌گاه امام مهدی در عصر ظهور]] ([[مسجد سهله]]) | * [[اقامت‌گاه امام مهدی در عصر ظهور]] ([[مسجد سهله]]) | ||
*[[القاب امام مهدی]]{{ع}} | * [[القاب امام مهدی]] {{ع}} | ||
*[[امامت امام مهدی]]{{ع}} | * [[امامت امام مهدی]] {{ع}} | ||
*[[امامت و مهدویت]] | * [[امامت و مهدویت]] | ||
*[[امام حسن عسکری]] | * [[امام حسن عسکری]] | ||
*[[امام زمان]] ([[صاحب الزمان]]) | * [[امام زمان]] ([[صاحب الزمان]]) | ||
*[[امام شناسی]] ([[مرگ جاهلی]]) | * [[امام شناسی]] ([[مرگ جاهلی]]) | ||
*[[امام مهدی از ولادت تا ظهور]] | * [[امام مهدی از ولادت تا ظهور]] | ||
*[[امامیه]] | * [[امامیه]] | ||
*[[امدادهای غیبی]] | * [[امدادهای غیبی]] | ||
*[[امکان رجعت رجعت]] | * [[امکان رجعت رجعت]] | ||
*[[امنیت حکومت جهانی]] | * [[امنیت حکومت جهانی]] | ||
*[[انتظار فرج]] | * [[انتظار فرج]] | ||
*[[انتقام]] | * [[انتقام]] | ||
*[[انجمن حجتیه]] | * [[انجمن حجتیه]] | ||
*[[انطاکیه]] | * [[انطاکیه]] | ||
*[[اوتاد]] | * [[اوتاد]] | ||
*[[اهل سنت و امام مهدی موعود]] | * [[اهل سنت و امام مهدی موعود]] | ||
*[[اهل سنّت و ولادت امام مهدی{{ع}}]] | * [[اهل سنّت و ولادت امام مهدی {{ع}}]] | ||
*[[اهل کتاب در عصر ظهور]] | * [[اهل کتاب در عصر ظهور]] | ||
*[[ایام الله]] | * [[ایام الله]] | ||
*[[ایستادن هنگام شنیدن لقب قائم]] | * [[ایستادن هنگام شنیدن لقب قائم]] | ||
*[[باب]] ([[علی محمد شیرازی]]) | * [[باب]] ([[علی محمد شیرازی]]) | ||
*[[بابیه باب]] | * [[بابیه باب]] | ||
*[[باران های پیاپی]] | * [[باران های پیاپی]] | ||
*[[باقریه]] | * [[باقریه]] | ||
*[[البرهان فی علامات امام مهدی آخر الزمان]] | * [[البرهان فی علامات امام مهدی آخر الزمان]] | ||
*[[بعثت امام مهدی]] | * [[بعثت امام مهدی]] | ||
*[[بلالی محمد بن علی بن بلال]] | * [[بلالی محمد بن علی بن بلال]] | ||
*[[بلالیه]] | * [[بلالیه]] | ||
*[[بهائیت]] | * [[بهائیت]] | ||
*[[البیان فی اخبار صاحب الزمان]] | * [[البیان فی اخبار صاحب الزمان]] | ||
*[[بیت الحمد]] | * [[بیت الحمد]] | ||
*[[بیت المقدس]] | * [[بیت المقدس]] | ||
*[[بیدا خسف به بیدا]] | * [[بیدا خسف به بیدا]] | ||
*[[بیعت امام مهدی]] | * [[بیعت امام مهدی]] | ||
*[[بیعت نامه امام مهدی]] | * [[بیعت نامه امام مهدی]] | ||
*[[البیعه لله]] | * [[البیعه لله]] | ||
*[[پایان تاریخ آخرالزمان]] | * [[پایان تاریخ آخرالزمان]] | ||
*[[پدر امام مهدی امام حسن عسکری]] | * [[پدر امام مهدی امام حسن عسکری]] | ||
*[[پدر امام مهدی و اهل سنّت]] | * [[پدر امام مهدی و اهل سنّت]] | ||
*[[پرچم امام مهدی ]] | * [[پرچم امام مهدی]] | ||
*[[پرچم های سیاه]] | * [[پرچم های سیاه]] | ||
*[[پیراهن امام مهدی]] | * [[پیراهن امام مهدی]] | ||
*[[تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم]] | * [[تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم]] | ||
*[[تاریخ عصر غیبت]] | * [[تاریخ عصر غیبت]] | ||
*[[تاریخ غیبت کبرا]] | * [[تاریخ غیبت کبرا]] | ||
*[[تشرف ملاقات با امام مهدی]] | * [[تشرف ملاقات با امام مهدی]] | ||
*[[تکذیب وقت گزاران وقت ظهور]] | * [[تکذیب وقت گزاران وقت ظهور]] | ||
*[[تَناثُرُ النُّجُوم]] | * [[تَناثُرُ النُّجُوم]] | ||
*[[توقیع]] | * [[توقیع]] | ||
*[[جبرئیل]] | * [[جبرئیل]] | ||
*[[جده]] | * [[جده]] | ||
*[[جزیره خضرا]] | * [[جزیره خضرا]] | ||
*[[جزیره خضرا در ترازوی نقد]] | * [[جزیره خضرا در ترازوی نقد]] | ||
*[[جعفر کذاب]] | * [[جعفر کذاب]] | ||
*[[جمعه]] | * [[جمعه]] | ||
*[[جنگ افزارهای امام مهدی سلاح امام مهدی]] | * [[جنگ افزارهای امام مهدی سلاح امام مهدی]] | ||
*[[حجت]] | * [[حجت]] | ||
*[[حجر الاسود]] | * [[حجر الاسود]] | ||
*[[حدیث غدیر]] | * [[حدیث غدیر]] | ||
*[[حدیث لوح حضرت زهرا لوح حضرت زهرا]] | * [[حدیث لوح حضرت زهرا لوح حضرت زهرا]] | ||
*[[حدیث معراج]] | * [[حدیث معراج]] | ||
*[[حِرْز امام مهدی ]] | * [[حِرْز امام مهدی]] | ||
*[[حرمت نام بردن امام مهدی]] | * [[حرمت نام بردن امام مهدی]] | ||
*[[حسن شریعی]] | * [[حسن شریعی]] | ||
*[[حسین بن روح نوبختی]] | * [[حسین بن روح نوبختی]] | ||
*[[حسین بن منصور حلاج]] | * [[حسین بن منصور حلاج]] | ||
*[[حکومت جهانی]] | * [[حکومت جهانی]] | ||
*[[حکومت صالحان]] | * [[حکومت صالحان]] | ||
*[[حکومت مستضعفان]] | * [[حکومت مستضعفان]] | ||
*[[حکیمه خاتون]] | * [[حکیمه خاتون]] | ||
*[[حیرت]] | * [[حیرت]] | ||
*[[خاتم الاوصیاء]] | * [[خاتم الاوصیاء]] | ||
*[[خراسانی]] ([[خروج خراسانی]]) | * [[خراسانی]] ([[خروج خراسانی]]) | ||
*[[خردسال ترین پیشوای معصوم]] ([[امامت امام مهدی]]) | * [[خردسال ترین پیشوای معصوم]] ([[امامت امام مهدی]]) | ||
*[[خروج خراسانی]] | * [[خروج خراسانی]] | ||
*[[خروج دابة الاَرض]] | * [[خروج دابة الاَرض]] | ||
*[[خروج دجال]] | * [[خروج دجال]] | ||
*[[خروج سفیانی]] | * [[خروج سفیانی]] | ||
*[[خروج سید حسنی]] | * [[خروج سید حسنی]] | ||
*[[خروج شعیب بن صالح]] | * [[خروج شعیب بن صالح]] | ||
*[[خروج شیصبانی]] | * [[خروج شیصبانی]] | ||
*[[خروج عوف سلمی]] | * [[خروج عوف سلمی]] | ||
*[[خروج امام مهدی]] ([[قیام امام مهدی]]) | * [[خروج امام مهدی]] ([[قیام امام مهدی]]) | ||
*[[خروج یأجوج]] ([[یأجوج و مأجوج]]) | * [[خروج یأجوج]] ([[یأجوج و مأجوج]]) | ||
*[[خروج یمانی]] | * [[خروج یمانی]] | ||
*[[خسف به بیداء]] | * [[خسف به بیداء]] | ||
*[[خسوف و کسوف غیرعادی]] | * [[خسوف و کسوف غیرعادی]] | ||
*[[خضر]] | * [[خضر]] | ||
*[[خلافت موعود]] | * [[خلافت موعود]] | ||
*[[خورشید پشت ابر]] | * [[خورشید پشت ابر]] | ||
*[[خطبه قیام]] | * [[خطبه قیام]] | ||
*[[خورشید مغرب]] | * [[خورشید مغرب]] | ||
*[[خیمه]] | * [[خیمه]] | ||
*[[دابه الارض]] ([[خروج دابه الارض]]) | * [[دابه الارض]] ([[خروج دابه الارض]]) | ||
*[[دادگستر جهان]] | * [[دادگستر جهان]] | ||
*[[دانشمندان عامه و امام مهدی موعود]] | * [[دانشمندان عامه و امام مهدی موعود]] | ||
*[[دجال خروج دجال]] | * [[دجال خروج دجال]] | ||
*[[در انتظار ققنوس]] | * [[در انتظار ققنوس]] | ||
*[[در فجر ساحل]] | * [[در فجر ساحل]] | ||
*[[دست بر سر گذاشتن]] | * [[دست بر سر گذاشتن]] | ||
*[[دعای افتتاح]] | * [[دعای افتتاح]] | ||
*[[دعای عهد]] | * [[دعای عهد]] | ||
*[[دعای ندبه]] | * [[دعای ندبه]] | ||
*[[دعای سمات]] | * [[دعای سمات]] | ||
*[[دوازده امامی]] ([[اثناعشریه]]) | * [[دوازده امامی]] ([[اثناعشریه]]) | ||
*[[دولت کریمه]] ([[حکومت جهانی]]) | * [[دولت کریمه]] ([[حکومت جهانی]]) | ||
*[[دین در آخرالزمان آخرالزمان]] | * [[دین در آخرالزمان آخرالزمان]] | ||
*[[دین عصر ظهور]] | * [[دین عصر ظهور]] | ||
*[[ذی طوی]] | * [[ذی طوی]] | ||
*[[رایات سود]] ([[پرچم های سیاه]]) | * [[رایات سود]] ([[پرچم های سیاه]]) | ||
*[[رحلت امام مهدی]] ([[فرجام امام مهدی]]) | * [[رحلت امام مهدی]] ([[فرجام امام مهدی]]) | ||
*[[رجعت]] | * [[رجعت]] | ||
*[[رجعت کنندگان]] | * [[رجعت کنندگان]] | ||
*[[رکن و مقام]] | * [[رکن و مقام]] | ||
*[[رؤیت امام مهدی]] ([[ملاقات امام مهدی]]) | * [[رؤیت امام مهدی]] ([[ملاقات امام مهدی]]) | ||
*[[زبور داود]] | * [[زبور داود]] | ||
*[[زمینه سازان ظهور]] | * [[زمینه سازان ظهور]] | ||
*[[زنان آخرالزمان]] ([[آخرالزمان]]) | * [[زنان آخرالزمان]] ([[آخرالزمان]]) | ||
*[[زنان و قیام امام مهدی]] ([[یاران امام مهدی]]) | * [[زنان و قیام امام مهدی]] ([[یاران امام مهدی]]) | ||
*[[زندگی آخرالزمان]] ([[آخرالزمان]]) | * [[زندگی آخرالزمان]] ([[آخرالزمان]]) | ||
*[[زیارت آل یس]] | * [[زیارت آل یس]] | ||
*[[زیارت ناحیه مقدسه]] | * [[زیارت ناحیه مقدسه]] | ||
*[[زیارت رجبیه]] | * [[زیارت رجبیه]] | ||
*[[زیدیه]] | * [[زیدیه]] | ||
*[[سازمان وکالت]] | * [[سازمان وکالت]] | ||
*[[سامرا]] | * [[سامرا]] | ||
*[[سرداب سامرا]] | * [[سرداب سامرا]] | ||
*[[سلاح امام مهدی]] | * [[سلاح امام مهدی]] | ||
*[[سفیانی]] ([[خروج سفیانی]]) | * [[سفیانی]] ([[خروج سفیانی]]) | ||
*[[سید حسنی]] ([[خروج سید حسنی]]) | * [[سید حسنی]] ([[خروج سید حسنی]]) | ||
*[[سیره حکومتی امام مهدی]] | * [[سیره حکومتی امام مهدی]] | ||
*[[سیصد و سیزده]] | * [[سیصد و سیزده]] | ||
*[[شاهدان ولادت امام مهدی]] | * [[شاهدان ولادت امام مهدی]] | ||
*[[شرایط ظهور]] | * [[شرایط ظهور]] | ||
*[[شرید]] | * [[شرید]] | ||
*[[شریعیه]] | * [[شریعیه]] | ||
*[[شعبان]] | * [[شعبان]] | ||
*[[شعیب بن صالح]] ([[خروج شعیب ]]) | * [[شعیب بن صالح]] ([[خروج شعیب]]) | ||
*[[شلمغانیه]] | * [[شلمغانیه]] | ||
*[[شمائل امام مهدی]] | * [[شمائل امام مهدی]] | ||
*[[شمشیر سلاح امام مهدی]] | * [[شمشیر سلاح امام مهدی]] | ||
*[[شهادت امام مهدی]] ([[فرجام امام مهدی]]) | * [[شهادت امام مهدی]] ([[فرجام امام مهدی]]) | ||
*[[شیخیه]] | * [[شیخیه]] | ||
*[[شیطان]] ([[کشته شدن شیطان]]) | * [[شیطان]] ([[کشته شدن شیطان]]) | ||
*[[شیصبانی]] ([[خروج شیصبانی]]) | * [[شیصبانی]] ([[خروج شیصبانی]]) | ||
*[[شیعه]] | * [[شیعه]] | ||
*[[صاحب الامر]] | * [[صاحب الامر]] | ||
*[[صاحب الدار]] | * [[صاحب الدار]] | ||
*[[صاحب الزمان]] | * [[صاحب الزمان]] | ||
*[[صاحب السیف]] | * [[صاحب السیف]] | ||
*[[صاحب الغیبه]] | * [[صاحب الغیبه]] | ||
*[[صاید بن صید]] ([[خروج دجال]]) | * [[صاید بن صید]] ([[خروج دجال]]) | ||
*[[صقیل]] ([[مادر امام مهدی]]) | * [[صقیل]] ([[مادر امام مهدی]]) | ||
*[[صیحه آسمانی]] ([[ندای آسمانی]]) | * [[صیحه آسمانی]] ([[ندای آسمانی]]) | ||
*[[طالقان]] | * [[طالقان]] | ||
*[[طرید]] | * [[طرید]] | ||
*[[طلوع خورشید از مغرب]] | * [[طلوع خورشید از مغرب]] | ||
*[[طویل العمر]] | * [[طویل العمر]] | ||
*[[طی الارض]] | * [[طی الارض]] | ||
*[[طیبه]] | * [[طیبه]] | ||
*[[ظهور]] | * [[ظهور]] | ||
*[[عاشورا]] | * [[عاشورا]] | ||
*[[عبرتایی]] ([[احمد بن هلال]]) | * [[عبرتایی]] ([[احمد بن هلال]]) | ||
*[[عثمان بن سعید عمری]] | * [[عثمان بن سعید عمری]] | ||
*[[عدد یاران امام مهدی]] ([[سیصد و سیزده]]) | * [[عدد یاران امام مهدی]] ([[سیصد و سیزده]]) | ||
*[[عدل و قسط حکومت جهانی]] | * [[عدل و قسط حکومت جهانی]] | ||
*[[العرف الوردی فی اخبار الامام مهدی]] | * [[العرف الوردی فی اخبار الامام مهدی]] | ||
*[[عسکریه]] | * [[عسکریه]] | ||
*[[عصائب]] | * [[عصائب]] | ||
*[[عصر زندگی]] | * [[عصر زندگی]] | ||
*[[عقد الدرر فی اخبار المنتظر]] | * [[عقد الدرر فی اخبار المنتظر]] | ||
*[[علایم ظهور]] ([[نشانه های ظهور]]) | * [[علایم ظهور]] ([[نشانه های ظهور]]) | ||
*[[علائم قیامت اشراط الساعه]] | * [[علائم قیامت اشراط الساعه]] | ||
*[[علی بن محمد سمری]] | * [[علی بن محمد سمری]] | ||
*[[غار انطاکیه]] ([[انطاکیه]]) | * [[غار انطاکیه]] ([[انطاکیه]]) | ||
*[[غایب]] ([[امام غایب]]) | * [[غایب]] ([[امام غایب]]) | ||
*[[غریم]] | * [[غریم]] | ||
*[[غلام]] | * [[غلام]] | ||
*[[غیبت]] ([[پنهان شدن]]) | * [[غیبت]] ([[پنهان شدن]]) | ||
*[[الغیبه]] | * [[الغیبه]] | ||
*[[غیبت صغرا]] | * [[غیبت صغرا]] | ||
*[[غیبت کبرا]] | * [[غیبت کبرا]] | ||
*[[فترت]] | * [[فترت]] | ||
*[[فرید]] | * [[فرید]] | ||
*[[فرجام امام مهدی]] | * [[فرجام امام مهدی]] | ||
*[[فرجام شناسی]] ([[آینده پژوهی]]) | * [[فرجام شناسی]] ([[آینده پژوهی]]) | ||
*[[فضیلت انتظار فرج]] ([[انتظار فرج ]]) | * [[فضیلت انتظار فرج]] ([[انتظار فرج]]) | ||
*[[فضیلت منتظران]] ([[منتظر]]) | * [[فضیلت منتظران]] ([[منتظر]]) | ||
*[[فلسفه رجعت]] ([[رجعت]]) | * [[فلسفه رجعت]] ([[رجعت]]) | ||
*[[فلسفه غیبت صغرا]] ([[غیبت صغرا]]) | * [[فلسفه غیبت صغرا]] ([[غیبت صغرا]]) | ||
*[[فلسفه غیبت]] ([[غیبت امام مهدی]]) | * [[فلسفه غیبت]] ([[غیبت امام مهدی]]) | ||
*[[فواید امام غایب]] | * [[فواید امام غایب]] | ||
*[[فوتوریسم]] | * [[فوتوریسم]] | ||
*[[قائم]] | * [[قائم]] | ||
*[[قادیانیه]] | * [[قادیانیه]] | ||
*[[قتل نفس زَکیّه]] | * [[قتل نفس زَکیّه]] | ||
*[[قم]] | * [[قم]] | ||
*[[قیامت صغرا]] ([[رجعت]]) | * [[قیامت صغرا]] ([[رجعت]]) | ||
*[[قیام های پیش از ظهور]] | * [[قیام های پیش از ظهور]] | ||
*[[کتاب الغیبه للحجه]] | * [[کتاب الغیبه للحجه]] | ||
*[[کشته شدن شیطان]] | * [[کشته شدن شیطان]] | ||
*[[کمال الدین و تمام النعمه]] | * [[کمال الدین و تمام النعمه]] | ||
*[[کوفه]] | * [[کوفه]] | ||
*[[کنیه امام مهدی]] ([[ابوالقاسم]]) | * [[کنیه امام مهدی]] ([[ابوالقاسم]]) | ||
*[[کوه رَضْوی]] | * [[کوه رَضْوی]] | ||
*[[کیسانیه]] | * [[کیسانیه]] | ||
*[[لباس امام مهدی]] ([[پیراهن امام مهدی]]) | * [[لباس امام مهدی]] ([[پیراهن امام مهدی]]) | ||
*[[لوح حضرت زهرا]] | * [[لوح حضرت زهرا]] | ||
*[[مادر امام مهدی]] | * [[مادر امام مهدی]] | ||
*[[متامام مهدی]] ([[مدعیان مهدویت]]) | * [[متامام مهدی]] ([[مدعیان مهدویت]]) | ||
*[[مثلث برمودا]] ([[جزیره خضرا]]) | * [[مثلث برمودا]] ([[جزیره خضرا]]) | ||
*[[محدَّث]] | * [[محدَّث]] | ||
*[[محل بیعت امام مهدی]] ([[رکن و مقام]]) | * [[محل بیعت امام مهدی]] ([[رکن و مقام]]) | ||
*[[محل ظهور امام مهدی]] ([[مسجد الحرام]]) | * [[محل ظهور امام مهدی]] ([[مسجد الحرام]]) | ||
*[[محل قتل نفس زکیه رکن و مقام]] | * [[محل قتل نفس زکیه رکن و مقام]] | ||
*[[محمد]] | * [[محمد]] | ||
*[[محمد بن عثمان بن سعید عمری]] | * [[محمد بن عثمان بن سعید عمری]] | ||
*[[محمد بن علی بن هلال]] | * [[محمد بن علی بن هلال]] | ||
*[[محمد بن علی شلمغانی]] | * [[محمد بن علی شلمغانی]] | ||
*[[محمد بن نصیر نمیری]] | * [[محمد بن نصیر نمیری]] | ||
*[[محمدیه]] | * [[محمدیه]] | ||
*[[مدعیان بابیت]] | * [[مدعیان بابیت]] | ||
*[[مدعیان مهدویت]] | * [[مدعیان مهدویت]] | ||
*[[مرجع تقلید]] | * [[مرجع تقلید]] | ||
*[[مردان آخرالزمان]] ([[آخرالزمان]]) | * [[مردان آخرالزمان]] ([[آخرالزمان]]) | ||
*[[مرکز حکومت امام مهدی]] ([[مسجد کوفه]]) | * [[مرکز حکومت امام مهدی]] ([[مسجد کوفه]]) | ||
*[[مرگ جاهلی]] | * [[مرگ جاهلی]] | ||
*[[مرگ سرخ]] | * [[مرگ سرخ]] | ||
*[[مرگ سفید]] | * [[مرگ سفید]] | ||
*[[مستضعف]] | * [[مستضعف]] | ||
*[[مسجد جمکران]] | * [[مسجد جمکران]] | ||
*[[مسجد الحرام]] | * [[مسجد الحرام]] | ||
*[[مسجد سهله]] | * [[مسجد سهله]] | ||
*[[مسجد صاحب الزمان]] ([[مسجد جمکران]]) | * [[مسجد صاحب الزمان]] ([[مسجد جمکران]]) | ||
*[[مسجد کوفه]] | * [[مسجد کوفه]] | ||
*[[مصلای جمعه و جماعات در عصر ظهور]] ([[مسجد کوفه]]) | * [[مصلای جمعه و جماعات در عصر ظهور]] ([[مسجد کوفه]]) | ||
* [[مضطر]] | * [[مضطر]] | ||
*[[معجم احادیث الامام الامام مهدی ]] | * [[معجم احادیث الامام الامام مهدی]] | ||
*[[معمرین]] | * [[معمرین]] | ||
*[[مغیریه]] | * [[مغیریه]] | ||
*[[مقتدای مسیح]] | * [[مقتدای مسیح]] | ||
*[[مکیال المکارم فی فواید الدعاء للقائم]] | * [[مکیال المکارم فی فواید الدعاء للقائم]] | ||
*[[ملاحم و فتن]] | * [[ملاحم و فتن]] | ||
*[[ملاقات با امام مهدی]] | * [[ملاقات با امام مهدی]] | ||
*[[ملیکه مادر امام مهدی]] | * [[ملیکه مادر امام مهدی]] | ||
*[[منتخب الاثر]] | * [[منتخب الاثر]] | ||
*[[منتظِر]] | * [[منتظِر]] | ||
*[[منتَظَر]] | * [[منتَظَر]] | ||
*[[منتقم]] | * [[منتقم]] | ||
*[[منصور]] | * [[منصور]] | ||
*[[موتور]] | * [[موتور]] | ||
*[[موسویه]] | * [[موسویه]] | ||
*[[موعود مسیحیت]] | * [[موعود مسیحیت]] | ||
*[[موعود یهود]] | * [[موعود یهود]] | ||
*[[امام مهدی]] | * [[امام مهدی]] | ||
*[[امام مهدی سودانی]] | * [[امام مهدی سودانی]] | ||
*[[امام مهدی موعود]] | * [[امام مهدی موعود]] | ||
*[[مهدویت]] | * [[مهدویت]] | ||
*[[ممهدون]] ([[زمینه سازان ظهور]]) | * [[ممهدون]] ([[زمینه سازان ظهور]]) | ||
*[[مهدویت پژوهی]] ([[آینده پژوهی]]) | * [[مهدویت پژوهی]] ([[آینده پژوهی]]) | ||
*[[امام مهدی شخصی و امام مهدی نوعی]] | * [[امام مهدی شخصی و امام مهدی نوعی]] | ||
*[[امام مهدیه]] | * [[امام مهدیه]] | ||
*[[میراث دار پیامبران]] | * [[میراث دار پیامبران]] | ||
*[[ناحیه مقدسه]] | * [[ناحیه مقدسه]] | ||
*[[نام های حضرت محمد]] ([[احمد]]) | * [[نام های حضرت محمد]] ([[احمد]]) | ||
*[[ناووسیه]] | * [[ناووسیه]] | ||
*[[نجبا]] | * [[نجبا]] | ||
*[[ندای آسمانی]] | * [[ندای آسمانی]] | ||
*[[نرگس]] ([[مادر امام مهدی]]) | * [[نرگس]] ([[مادر امام مهدی]]) | ||
*[[نزول عیسی]] | * [[نزول عیسی]] | ||
*[[نشانه های آخرالزمان]] ([[آخرالزمان]] | * [[نشانه های آخرالزمان]] ([[آخرالزمان]] | ||
*[[نشانه های ظهور]] | * [[نشانه های ظهور]] | ||
*[[نفس زکیه]] | * [[نفس زکیه]] | ||
*[[نماز امام زمان]] | * [[نماز امام زمان]] | ||
*[[نواب خاص]] | * [[نواب خاص]] | ||
*[[نیابت خاص]] | * [[نیابت خاص]] | ||
*[[نیابت عام]] | * [[نیابت عام]] | ||
*[[نیمه شعبان]] | * [[نیمه شعبان]] | ||
*[[وقاتون]] ([[وقت ظهور]]) | * [[وقاتون]] ([[وقت ظهور]]) | ||
*[[وقت ظهور]] | * [[وقت ظهور]] | ||
*[[وقت معلوم]] | * [[وقت معلوم]] | ||
*[[وکلای امام مهدی]] | * [[وکلای امام مهدی]] | ||
*[[ولادت امام مهدی]] | * [[ولادت امام مهدی]] | ||
*[[ولایت فقیه]] | * [[ولایت فقیه]] | ||
*[[ولی فقیه]] | * [[ولی فقیه]] | ||
*[[همسر و فرزند امام مهدی]] | * [[همسر و فرزند امام مهدی]] | ||
*[[هیبت امام مهدی]] | * [[هیبت امام مهدی]] | ||
*[[یأجوج و مأجوج]] | * [[یأجوج و مأجوج]] | ||
*[[یاران امام مهدی]] | * [[یاران امام مهدی]] | ||
*[[یالثارات الحسین]] | * [[یالثارات الحسین]] | ||
{{پایان مدخل وابسته}} | {{پایان مدخل وابسته}} | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده:134491.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مهدویت''']] | # [[پرونده:134491.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مهدویت''']] | ||
# [[پرونده:1368142.jpg|22px]] [[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[درسنامه امام‌شناسی (کتاب)|'''درسنامه امام‌شناسی''']] | # [[پرونده:1368142.jpg|22px]] [[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[درسنامه امام‌شناسی (کتاب)|'''درسنامه امام‌شناسی''']] | ||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
| خط ۳۶۰: | خط ۳۶۰: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:ولادت امام مهدی]] | [[رده:ولادت امام مهدی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۵ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۰۱
این مدخل زیرشاخهٔ بحث ولادت امام مهدی است. ولادت امام مهدی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ولادت امام مهدی در کلام اسلامی - ولادت امام مهدی در معارف مهدویت - ولادت امام مهدی از دیدگاه اهل سنت - پرسش‌های مرتبطبیشتر اهل سنت به تولد حضرت مهدی (ع) اعتقادی ندارند و قائل‌اند هنوز متولد نشده است و در آخرالزمان به دنیا خواهد آمد؛ اما برخی از دانشمندان آنان علاوه بر اشاره به ولادت آن حضرت در سال ۲۵۵ ق، ایشان را همان موعود می‌دانند.
اهل سنت و ولادت امام مهدی (ع)
بیشتر اهل سنت به تولد حضرت مهدی (ع) اعتقادی ندارند و بر این باورند که مهدی موعودی (ع) که در احادیث اسلامی به آن نوید داده شده، هنوز چشم به جهان نگشوده است و در آخرالزمان به دنیا خواهد آمد؛ اما برخی از دانشمندان آنان علاوه بر اشاره به ولادت آن حضرت در سال ۲۵۵ ق، ایشان را همان موعود مورد اشاره در کلام پیامبر اکرم (ص) دانستهاند[۱].
کسانی که در نوشتههای خود به ولادت مهدی (ع) اشاره کردهاند را میتوان به دو دسته تقسیم کرد[۲]:
- کسانی که ولادت امام مهدی (ع) را گزارش کردهاند، ولی بر موعود بودن آن حضرت، ساکت ماندهاند[۳].
- ابن اثیر جزری، در کتاب الکامل فی التاریخ درباره حوادث سال ۲۶۰ ق چنین نوشته است: در این سال، ابو محمد علوی عسکری وفات کرد. او یکی از دوازده امام مذهب امامیه و پدر محمّد است که معتقدند او منتظر است[۴].
- گنجی شافعی فصل آخر کتاب البیان فی اخبار صاحب الزمان را با عنوان "فی الدلالة علی جواز بقاء المهدی حیاً"، تنظیم کرده و در این بخش، دلیل‌های متعددی برای امکان زنده بودن و ادامه حیات امام مهدی (ع) بیان کرده است. وی می‌گوید: همان‌گونه که عیسی و خضر و الیاس (ع) صدها سال است که زنده‌اند، امکان زنده بودن امام مهدی (ع) نیز هست[۵].
- سبط ابن‌جوزی آورده است: فصل فی ذکر الحجة المهدی هو محمد بن الحسن علی... و هو الخلف الحجة صاحب الزمان، القائم المنتظر و التالی، و هو آخر الأئمة...[۶].
- ابن خلکان در کتاب وفیات الاعیان گوید: ابو القاسم محمد بن حسن عسکری، فرزند علی الهادی، فرزند محمد الجواد که پیشینیان او ذکر شد، بر اساس اعتقاد امامیه دوازدهمین از دوازده امام، و معروف به الحجة است ... ولادتش، روز جمعه نیمه شعبان سال ۲۵۵ بود[۷].
- ذهبی در کتاب العبر گوید: و در آن سال "یعنی ۲۵۶ ق" محمّد، فرزند حسن فرزند علی الهادی فرزند محمد الجواد، فرزند علی الرضا، فرزند موسی الکاظم، فرزند جعفر الصادق علوی حسینی، ابو القاسم به دنیا آمد که رافضیها او را الخلف الحجه و مهدی منتظر و صاحب الزمان لقب دادهاند و او، واپسین از دوازده امام است[۸].
- علی بن محمد بن صباغ مالکی باب دوازدهم کتاب الفصول المهمه را با این عنوان آغازیده است: فی ذکر ابی القاسم محمّد الحجة الخلف الصالح ابن ابی محمّد الحسن الخالص. نویسنده در این فصل، برای اثبات حیات و زنده بودن امام مهدی (ع) دلایلی آورده است[۹].
- خیرالدین زرکلی می‌نویسد: محمد بن الحسن العسکری (الخالص) بن علی الهادی، ابوالقاسم: آخر الأئمّة الاثنی عشر عند الامامیّة و هو المعروف عندهم بالمهدی، و صاحب الزمان، و المنتظر، والحجة و صاحب السرداب، ولد فی سامرّاء و مات ابوه و له من العمر نحو خمس سنین...[۱۰].
- احمد بن ابوالحسن بن محمد بن جریر، ملقّب به "شیخ جام"، یکی از شخصیت‌های معروف و ادبای شاخص اهل سنت است که اقرار می‌کند: مهدی موعودی (ع) متولّد شده و روزی برای اصلاح جهان ظهور خواهد کرد.
- کسانی که علاوه بر گزارش ولادت آن حضرت، به موعود بودن او تصریح کردهاند:
- کمال الدین محمد بن طلحه شافعی در کتاب "مطالب السؤول" گوید: ابو القاسم محمد بن حسن خالص، پسر علی متوکل، پسر قانع، پسر علی الرضا، پسر موسی الکاظم، پسر جعفر الصادق، پسر محمد الباقر، پسر علی زین العابدین، پسر حسین الزکی، پسر علی المرتضی امیر المؤمنین، پسر ابو طالب، مهدی، حجّت، خلف، صالح، منتظر و رحمت و برکات خداوند سبحانه و تعالی بر او باد[۱۱].
- نور الدین علی بن محمد بن صباغ مالکی فصل دوازدهم از کتابش الفصول المهمّه را با این عنوان آورده است: "در شرح حال ابو القاسم حجه، خلف صالح، پسر ابو محمد حسن خالص، او امام دوازدهم است" در این فصل، به گفته کنجی شافعی چنین احتجاج می‌کند: از چیزهایی که دلالت می‌کند مهدی از هنگام غیبتش تاکنون زنده و باقی است، کتاب و سنّت میباشد و در بقای او هیچ مانعی نیست؛ همانند باقی ماندن عیسی بن مریم و حضرت خضر و حضرت الیاس از اولیای خدا و دجال کور و ابلیس ملعون از دشمنان خدا. سپس دلیل‌های خود را از کتاب و سنّت بیان می‌کند و تاریخ ولادت، دلیل‌های امامت، گوشههایی از اخبار زندگانی، غیبت، مدت دولت کریمه، کنیه، خاندان و مطالب دیگری از حضرت مهدی محمد بن حسن عسکری را به تفصیل ذکر می‌کند[۱۲].[۱۳]
پرسش مستقیم
پرسش‌های وابسته
- چرا اهل تسنن معتقدند امام مهدی هنوز به دنیا نیامده است؟ (پرسش)
- نظر اهل سنت درباره ولادت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- وضع سیاسی بعد از شهادت امام عسکری چگونه بوده است؟ (پرسش)
- وضعیت سیاسی در عصر امام عسکری و ولادت امام مهدی چگونه بوده است؟ (پرسش)
- چرا هیچ یک از امامان هویت شخصی امام مهدی را بیان نکردهاند؟ (پرسش)
- با وجود ضعف دولت عباسی چگونه مسأله خوف بر جان امام مهدی توجیه می‌شود؟ (پرسش)
- امام مهدی چه تدابیری برای اختفای خود از دشمنان داشته است؟ (پرسش)
- چه کسانی از تولد امام مهدی با خبر بوده‌اند؟ (پرسش)
- سن دقیق امام مهدی چقدر است؟ (پرسش)
- ویژگی‌های میلاد امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- دلایل فرزند داشتن امام حسن عسکری چیست؟ (پرسش)
- آیهای که امام مهدی پس از تولد تلاوت کردهاند چیست و در کدام سوره است؟ (پرسش)
- آیا برخی از شیعیان بعد از شهادت امام عسکری قائل به توقف شدند؟ (پرسش)
- آیا اعتقاد به ولادت امام مهدی و وجود او تا این زمان از ضروریات ایمان است؟ (پرسش)
- چه ضرورت دارد انسانی در گذشته دور برای آیندهای دورتر به دنیا آمده باشد؟ (پرسش)
- آیا ممکن است با سری بودن ولادت امام مهدی ادعای تواتر و اجماع در موضوع ولادت نمود؟ (پرسش)
- آیا اختلاف در امر ولادت امام مهدی سبب وهن در آن می‌شود؟ (پرسش)
- امام مهدی در چه شهری به دنیا آمد؟ (پرسش)
- ذکر سجده امام مهدی بعد از تولد چه بود؟ (پرسش)
- چه کسانی بر جنازه امام حسن عسکری نماز خوانده‌اند؟ (پرسش)
- آیا بعد از وفات امام عسکری عصر حیرت بوده است؟ (پرسش)
- دوران حیرت مومنین بعد از شهادت امام حسن عسکری به چه معناست؟ (پرسش)
- برای رفع حیرت از جامعه شیعی علما و اصحاب چه کارهایی انجام دادند؟ (پرسش)
- آیا در عصرهای مختلف در جهت رفع حیرت در امر ولادت و وجود امام مهدی کتاب تألیف شده است؟ (پرسش)
- چه کسی بر جنازه امام عسکری نماز اقامه کرد؟ (پرسش)
- هدف امام مهدی از اقامه نماز بر جنازه امام حسن عسکری چه بود؟ (پرسش)
- آیا پنهان بودن ولادت از نشانه‌های مهدی موعود است؟ (پرسش)
- آیا امام مهدی در روز وفات امام حسن عسکری حاضر بودند؟ (پرسش)
- چه کسانی قصد آسیب زدن به امام مهدی را داشتند؟ (پرسش)
- آیا امام عسکری قبل از شهادت خود به مادرش وصیت کرده است؟ (پرسش)
- آیا بزرگان طایفه امامیه بعد از وفات امام عسکری بر ولادت امام مهدی اتفاق داشتند؟ (پرسش)
- حکم کسی که ایمان به ولادت امام مهدی ندارد چیست؟ (پرسش)
- چه کسانی در مدت پنج سال آخر حیات امام عسکری امام مهدی را دیدهاند؟ (پرسش)
- آیا علمای انساب به ولادت فرزند امام عسکری اعتراف نمودهاند؟ (پرسش)
- آیا جعفر عموی امام مهدی منکر ولادت ایشان بوده است؟ (پرسش)
- چرا جعفر به دروغگو معروف شده است؟ (پرسش)
- کارهای ناشایست جعفر چه بوده است؟ (پرسش)
- چرا امام مهدی عمویش جعفر را به برادران یوسف تشبیه کرد؟ (پرسش)
- چرا فرزندان برخی از پیامبران یا امامان نااهل شدند؟ (پرسش)
- محل ولادت و زندگی امام مهدی در دوران کودکی کجا بوده است؟ (پرسش)
- آیا شیعیان بعد از شهادت امام عسکری به جعفر تعزیت و تهنیت گفتند؟ (پرسش)
- محل ولادت و زندگی امام مهدی در دوران کودکی کجا و چگونه بوده است؟ (پرسش)
- آیهای که امام مهدی پس از تولد تلاوت کردهاند چیست و در کدام سوره است؟ (پرسش)
- اکثر مذاهب و ادیان معتقدند که منجی آخر الزمان هنوز متولد نشده است در رد قول این گروه چه جوابهایی میتوان ارایه کرد؟ (پرسش)
- امام مهدی چگونه و در چه شرایطی متولد شد؟ (پرسش)
- زمان و مکان ولادت امام مهدی کجاست؟ (پرسش)
- جعفر کذاب کیست؟ (پرسش)
- چرا قرآن به طور رسمی به مسأله ولادت و وجود امام مهدی اشاره نکرده است؟ (پرسش)
- امام حسن عسکری برای اعلام ولادت امام مهدی چه برنامه‌ای داشت؟ (پرسش)
- ماجرای سخن گفتن امام مهدی در آغاز تولد چیست؟ (پرسش)
- اهل بیت چه پیشگویی درباره ولادت امام مهدی داشته‌اند؟ (پرسش)
- آیا کسی امام مهدی را در دوران کودکیاش دیده است؟ (پرسش)
- آیا به نظر اهل سنت امام مهدی متولد شده است؟ (پرسش)
- چه کسانی در خلافت عباسی قصد از میان برداشتن امام مهدی را داشتند؟ (پرسش)
- چرا امام عسکری فرزندش را از مردم پنهان کرد؟ (پرسش)
- مسئولیت امام عسکری پس از تولد امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- نقش امام حسن عسکری در اعلام ولادت امام مهدی چه بود؟ (پرسش)
- فضائل نیمه شعبان چیست؟ (پرسش)
جستارهای وابسته
- آخر الزمان
- آدینه (جمعه)
- آستانه عسکریین
- آستانه قیامت
- آفتاب پشت ابر (خورشید پشت ابر)
- آینده پژوهی
- آیین جدید دین در عصر ظهور
- اَبدال
- ابوالادیان
- ابوصالح
- ابوالقاسم (امام مهدی)
- اثناعشریه
- احمد (امام مهدی)
- احمد بن اسحاق قمی
- احمد بن هلال کرخی
- احمدیه (قادیانیه)
- اخیار
- ادله رجعت
- اسماعیلیه
- أشراط الساعه
- اصحاب قائم (یاران امام مهدی)(ع)
- اصحاب کهف
- اقامت‌گاه امام مهدی در عصر ظهور (مسجد سهله)
- القاب امام مهدی (ع)
- امامت امام مهدی (ع)
- امامت و مهدویت
- امام حسن عسکری
- امام زمان (صاحب الزمان)
- امام شناسی (مرگ جاهلی)
- امام مهدی از ولادت تا ظهور
- امامیه
- امدادهای غیبی
- امکان رجعت رجعت
- امنیت حکومت جهانی
- انتظار فرج
- انتقام
- انجمن حجتیه
- انطاکیه
- اوتاد
- اهل سنت و امام مهدی موعود
- اهل سنّت و ولادت امام مهدی (ع)
- اهل کتاب در عصر ظهور
- ایام الله
- ایستادن هنگام شنیدن لقب قائم
- باب (علی محمد شیرازی)
- بابیه باب
- باران های پیاپی
- باقریه
- البرهان فی علامات امام مهدی آخر الزمان
- بعثت امام مهدی
- بلالی محمد بن علی بن بلال
- بلالیه
- بهائیت
- البیان فی اخبار صاحب الزمان
- بیت الحمد
- بیت المقدس
- بیدا خسف به بیدا
- بیعت امام مهدی
- بیعت نامه امام مهدی
- البیعه لله
- پایان تاریخ آخرالزمان
- پدر امام مهدی امام حسن عسکری
- پدر امام مهدی و اهل سنّت
- پرچم امام مهدی
- پرچم های سیاه
- پیراهن امام مهدی
- تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم
- تاریخ عصر غیبت
- تاریخ غیبت کبرا
- تشرف ملاقات با امام مهدی
- تکذیب وقت گزاران وقت ظهور
- تَناثُرُ النُّجُوم
- توقیع
- جبرئیل
- جده
- جزیره خضرا
- جزیره خضرا در ترازوی نقد
- جعفر کذاب
- جمعه
- جنگ افزارهای امام مهدی سلاح امام مهدی
- حجت
- حجر الاسود
- حدیث غدیر
- حدیث لوح حضرت زهرا لوح حضرت زهرا
- حدیث معراج
- حِرْز امام مهدی
- حرمت نام بردن امام مهدی
- حسن شریعی
- حسین بن روح نوبختی
- حسین بن منصور حلاج
- حکومت جهانی
- حکومت صالحان
- حکومت مستضعفان
- حکیمه خاتون
- حیرت
- خاتم الاوصیاء
- خراسانی (خروج خراسانی)
- خردسال ترین پیشوای معصوم (امامت امام مهدی)
- خروج خراسانی
- خروج دابة الاَرض
- خروج دجال
- خروج سفیانی
- خروج سید حسنی
- خروج شعیب بن صالح
- خروج شیصبانی
- خروج عوف سلمی
- خروج امام مهدی (قیام امام مهدی)
- خروج یأجوج (یأجوج و مأجوج)
- خروج یمانی
- خسف به بیداء
- خسوف و کسوف غیرعادی
- خضر
- خلافت موعود
- خورشید پشت ابر
- خطبه قیام
- خورشید مغرب
- خیمه
- دابه الارض (خروج دابه الارض)
- دادگستر جهان
- دانشمندان عامه و امام مهدی موعود
- دجال خروج دجال
- در انتظار ققنوس
- در فجر ساحل
- دست بر سر گذاشتن
- دعای افتتاح
- دعای عهد
- دعای ندبه
- دعای سمات
- دوازده امامی (اثناعشریه)
- دولت کریمه (حکومت جهانی)
- دین در آخرالزمان آخرالزمان
- دین عصر ظهور
- ذی طوی
- رایات سود (پرچم های سیاه)
- رحلت امام مهدی (فرجام امام مهدی)
- رجعت
- رجعت کنندگان
- رکن و مقام
- رؤیت امام مهدی (ملاقات امام مهدی)
- زبور داود
- زمینه سازان ظهور
- زنان آخرالزمان (آخرالزمان)
- زنان و قیام امام مهدی (یاران امام مهدی)
- زندگی آخرالزمان (آخرالزمان)
- زیارت آل یس
- زیارت ناحیه مقدسه
- زیارت رجبیه
- زیدیه
- سازمان وکالت
- سامرا
- سرداب سامرا
- سلاح امام مهدی
- سفیانی (خروج سفیانی)
- سید حسنی (خروج سید حسنی)
- سیره حکومتی امام مهدی
- سیصد و سیزده
- شاهدان ولادت امام مهدی
- شرایط ظهور
- شرید
- شریعیه
- شعبان
- شعیب بن صالح (خروج شعیب)
- شلمغانیه
- شمائل امام مهدی
- شمشیر سلاح امام مهدی
- شهادت امام مهدی (فرجام امام مهدی)
- شیخیه
- شیطان (کشته شدن شیطان)
- شیصبانی (خروج شیصبانی)
- شیعه
- صاحب الامر
- صاحب الدار
- صاحب الزمان
- صاحب السیف
- صاحب الغیبه
- صاید بن صید (خروج دجال)
- صقیل (مادر امام مهدی)
- صیحه آسمانی (ندای آسمانی)
- طالقان
- طرید
- طلوع خورشید از مغرب
- طویل العمر
- طی الارض
- طیبه
- ظهور
- عاشورا
- عبرتایی (احمد بن هلال)
- عثمان بن سعید عمری
- عدد یاران امام مهدی (سیصد و سیزده)
- عدل و قسط حکومت جهانی
- العرف الوردی فی اخبار الامام مهدی
- عسکریه
- عصائب
- عصر زندگی
- عقد الدرر فی اخبار المنتظر
- علایم ظهور (نشانه های ظهور)
- علائم قیامت اشراط الساعه
- علی بن محمد سمری
- غار انطاکیه (انطاکیه)
- غایب (امام غایب)
- غریم
- غلام
- غیبت (پنهان شدن)
- الغیبه
- غیبت صغرا
- غیبت کبرا
- فترت
- فرید
- فرجام امام مهدی
- فرجام شناسی (آینده پژوهی)
- فضیلت انتظار فرج (انتظار فرج)
- فضیلت منتظران (منتظر)
- فلسفه رجعت (رجعت)
- فلسفه غیبت صغرا (غیبت صغرا)
- فلسفه غیبت (غیبت امام مهدی)
- فواید امام غایب
- فوتوریسم
- قائم
- قادیانیه
- قتل نفس زَکیّه
- قم
- قیامت صغرا (رجعت)
- قیام های پیش از ظهور
- کتاب الغیبه للحجه
- کشته شدن شیطان
- کمال الدین و تمام النعمه
- کوفه
- کنیه امام مهدی (ابوالقاسم)
- کوه رَضْوی
- کیسانیه
- لباس امام مهدی (پیراهن امام مهدی)
- لوح حضرت زهرا
- مادر امام مهدی
- متامام مهدی (مدعیان مهدویت)
- مثلث برمودا (جزیره خضرا)
- محدَّث
- محل بیعت امام مهدی (رکن و مقام)
- محل ظهور امام مهدی (مسجد الحرام)
- محل قتل نفس زکیه رکن و مقام
- محمد
- محمد بن عثمان بن سعید عمری
- محمد بن علی بن هلال
- محمد بن علی شلمغانی
- محمد بن نصیر نمیری
- محمدیه
- مدعیان بابیت
- مدعیان مهدویت
- مرجع تقلید
- مردان آخرالزمان (آخرالزمان)
- مرکز حکومت امام مهدی (مسجد کوفه)
- مرگ جاهلی
- مرگ سرخ
- مرگ سفید
- مستضعف
- مسجد جمکران
- مسجد الحرام
- مسجد سهله
- مسجد صاحب الزمان (مسجد جمکران)
- مسجد کوفه
- مصلای جمعه و جماعات در عصر ظهور (مسجد کوفه)
- مضطر
- معجم احادیث الامام الامام مهدی
- معمرین
- مغیریه
- مقتدای مسیح
- مکیال المکارم فی فواید الدعاء للقائم
- ملاحم و فتن
- ملاقات با امام مهدی
- ملیکه مادر امام مهدی
- منتخب الاثر
- منتظِر
- منتَظَر
- منتقم
- منصور
- موتور
- موسویه
- موعود مسیحیت
- موعود یهود
- امام مهدی
- امام مهدی سودانی
- امام مهدی موعود
- مهدویت
- ممهدون (زمینه سازان ظهور)
- مهدویت پژوهی (آینده پژوهی)
- امام مهدی شخصی و امام مهدی نوعی
- امام مهدیه
- میراث دار پیامبران
- ناحیه مقدسه
- نام های حضرت محمد (احمد)
- ناووسیه
- نجبا
- ندای آسمانی
- نرگس (مادر امام مهدی)
- نزول عیسی
- نشانه های آخرالزمان (آخرالزمان
- نشانه های ظهور
- نفس زکیه
- نماز امام زمان
- نواب خاص
- نیابت خاص
- نیابت عام
- نیمه شعبان
- وقاتون (وقت ظهور)
- وقت ظهور
- وقت معلوم
- وکلای امام مهدی
- ولادت امام مهدی
- ولایت فقیه
- ولی فقیه
- همسر و فرزند امام مهدی
- هیبت امام مهدی
- یأجوج و مأجوج
- یاران امام مهدی
- یالثارات الحسین
منابع
پانویس
- ↑ ر.ک: در انتظار ققنوس، ص۱۸۸-۱۹۸. بررسی تطبیقی مهدویت، ص۲۰۵.
- ↑ اینجا فقط به موارد اندکی اشاره شد. برای تفصیل بیشتر ر.ک: لطف اللّه صافی گلپایگانی، منتخب الاثر؛ سیّد ثامر هاشم العمیدی، مهدی منتظر در اندیشه اسلامی، ص ۱۸۵- ۲۰۰؛ همو، در انتظار ققنوس، ترجمه و تحقیق مهدی علی زاده، ص ۱۸۸ تا ۱۹۸
- ↑ یادآوری: برخی از اهل سنّت که ولادت حضرت مهدی علیه السّلام را گزارش کردهاند، آن را از دیدگاه شیعه بیان کردهاند؛ در حالی که عدهای گمان کردهاند تمام کسانی که ولادت آن حضرت را نقل کردهاند، بر این باور هستند که آن حضرت به دنیا آمده است
- ↑ سیّد ثامر هاشم العمیدی، مهدی منتظر در اندیشه اسلامی، ص ۱۸۶، به نقل از: الکامل فی التاریخ، ج ۷، ص ۲۷۴ در پایان حوادث سال ۲۶۰ ق
- ↑ البیان فی اخبار صاحب الزمان، ص۹۷.
- ↑ تذکرة الخواص، ص۳۲۵-۳۲۶.
- ↑ به نقل از: وفیات الاعیان، ج ۴، ص ۱۷۶، ح ۵۶۲
- ↑ به نقل از: وفیات الاعیان، ج ۴، ص ۱۷۶، ح ۵۶۲
- ↑ الفصول المهمة فی معرفة احوال الائمه، ص۲۸۱.
- ↑ الاعلام، ج۶، ص۸۰.
- ↑ مطالب السؤول، ج ۲، ص ۷۹، باب ۱۲
- ↑ ابن صباغ مالکی، الفصول المهمة، ص ۲۸۷
- ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۱۰۰ ـ ۱۰۲؛ مقامی، مهدی، درسنامه امام‌شناسی، ص۱۹۰-۱۹۳.