مهدی در معارف مهدویت: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'رده:اتمام لینک داخلی' به '') |
جز (جایگزینی متن - 'پنهان' به 'پنهان') |
||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
*[[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} مشهورترین نام آن حضرت نزد [[شیعه]] و [[اهل سنت|سنّی]] است. البته گاهی نیز در معنای فاعلی، به معنای [[هدایت کننده]] به کار میرود. [[محمد بن عجلان]] از [[امام صادق]]{{ع}} [[نقل]] کرده است: " و [[قائم]] را از آنرو مهدی گفته‌اند که [[مردم]] را به آیینی که از دست داده‌اند، [[هدایت]] می‌کند .... "<ref> شیخ مفید، الارشاد، ج ۲، ص ۳۸۳، ح۲.</ref> | *[[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} مشهورترین نام آن حضرت نزد [[شیعه]] و [[اهل سنت|سنّی]] است. البته گاهی نیز در معنای فاعلی، به معنای [[هدایت کننده]] به کار میرود. [[محمد بن عجلان]] از [[امام صادق]]{{ع}} [[نقل]] کرده است: " و [[قائم]] را از آنرو مهدی گفته‌اند که [[مردم]] را به آیینی که از دست داده‌اند، [[هدایت]] می‌کند .... "<ref> شیخ مفید، الارشاد، ج ۲، ص ۳۸۳، ح۲.</ref> | ||
*اما آنچه بیشتر در [[روایات]] آمده، همان معنای نخست است. [[امام باقر]]{{ع}} در این باره فرمود: " به درستی که مهدی نامیده شد به سبب اینکه به امر مخفی [[هدایت]] میشود. او [[تورات]] و سایر کتاب‌های الهی را از غاری در [[انطاکیه]] بیرون خواهد آورد"<ref>{{متن حدیث|فَإِنَّمَا سُمِّيَ الْمَهْدِيَ لِأَنَّهُ يُهْدَى لِأَمْرٍ خَفِيٍ يَسْتَخْرِجُ التَّوْرَاةَ وَ سَائِرَ كُتُبِ اللَّهِ مِنْ غَارٍ بِأَنْطَاكِيَّةَ}}، شیخ صدوق، علل الشرایع، ج ۱، ص ۱۶۱، ح ۳؛ نعمانی، الغیبة، ص ۲۳۷، ح ۲۶</ref>. | *اما آنچه بیشتر در [[روایات]] آمده، همان معنای نخست است. [[امام باقر]]{{ع}} در این باره فرمود: " به درستی که مهدی نامیده شد به سبب اینکه به امر مخفی [[هدایت]] میشود. او [[تورات]] و سایر کتاب‌های الهی را از غاری در [[انطاکیه]] بیرون خواهد آورد"<ref>{{متن حدیث|فَإِنَّمَا سُمِّيَ الْمَهْدِيَ لِأَنَّهُ يُهْدَى لِأَمْرٍ خَفِيٍ يَسْتَخْرِجُ التَّوْرَاةَ وَ سَائِرَ كُتُبِ اللَّهِ مِنْ غَارٍ بِأَنْطَاكِيَّةَ}}، شیخ صدوق، علل الشرایع، ج ۱، ص ۱۶۱، ح ۳؛ نعمانی، الغیبة، ص ۲۳۷، ح ۲۶</ref>. | ||
*[[امام صادق]]{{ع}} نیز هنگامی که پرسیدند: "چرا مهدی، مهدی نامیده شده است؟ فرمود: به [[دلیل]] اینکه به تمام امور | *[[امام صادق]]{{ع}} نیز هنگامی که پرسیدند: "چرا مهدی، مهدی نامیده شده است؟ فرمود: به [[دلیل]] اینکه به تمام امور پنهان [[هدایت]] میشود"<ref> {{متن حدیث|لِأَنَّهُ يُهْدَى إِلَى كُلِ أَمْرٍ خَفِي}}؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۴۷۱؛ نعمانی، الغیبة، ص ۲۳۷</ref>. | ||
*[[لقب مهدی]] به آخرین [[امام]] اختصاص ندارد و بقیه [[امامان]]{{عم}} نیز مهدی هستند<ref>{{متن حدیث|مِنَّا اثْنَا عَشَرَ مَهْدِيّاً، أَوَّلُهُمْ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيُ بْنُ أَبِي طَالِبٍ وَ آخِرُهُمُ التَّاسِعُ مِنْ وُلْدِي}}؛ شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا علیه السّلام، ج ۱، ص ۶۸، ح ۳۶</ref>؛ ولی فقط از [[آخرین پیشوا]] به مهدی یاد شده است<ref>ر.ک: الصنعانی، المصنف، ج ۱۱، ح ۲۰۷۷۳؛ سنن ابن ماجه، ج ۲، ص ۳۰، ح ۴۰۸۵، ۴۰۸۶، ۴۰۸۷، ۴۰۸۸؛ سنن ابو داود، ج ۴، ص ۱۰۷، ح ۲۴۸۵</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص ۴۳۰ - ۴۳۱.</ref>. | *[[لقب مهدی]] به آخرین [[امام]] اختصاص ندارد و بقیه [[امامان]]{{عم}} نیز مهدی هستند<ref>{{متن حدیث|مِنَّا اثْنَا عَشَرَ مَهْدِيّاً، أَوَّلُهُمْ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيُ بْنُ أَبِي طَالِبٍ وَ آخِرُهُمُ التَّاسِعُ مِنْ وُلْدِي}}؛ شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا علیه السّلام، ج ۱، ص ۶۸، ح ۳۶</ref>؛ ولی فقط از [[آخرین پیشوا]] به مهدی یاد شده است<ref>ر.ک: الصنعانی، المصنف، ج ۱۱، ح ۲۰۷۷۳؛ سنن ابن ماجه، ج ۲، ص ۳۰، ح ۴۰۸۵، ۴۰۸۶، ۴۰۸۷، ۴۰۸۸؛ سنن ابو داود، ج ۴، ص ۱۰۷، ح ۲۴۸۵</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص ۴۳۰ - ۴۳۱.</ref>. | ||
==مهدی در موعودنامه== | ==مهدی در موعودنامه== | ||
*از مشهورترین لقب‌های [[امام زمان]] {{ع}} است. درباره علت نامیده شدن آن حضرت با این [[لقب]]، روایت‌های مختلفی ذکر شده است. حضرت [[امام محمد باقر]] {{ع}} می‌فرمایند: هنگامی که مهدی ما [[قیام]] کند، ثروت‌ها را به‌طور مساوی تقسیم و در [[جامعه]] به [[عدالت]] و [[دادگری]] [[رفتار]] می‌کند. هرکس از او [[اطاعت]] کند از [[خداوند]] [[اطاعت]] کرده است و هرکس او را [[نافرمانی]] کند از [[خدا]] [[نافرمانی]] کرده است. و آن حضرت را "مهدی" نامیده‌اند چون به امور | *از مشهورترین لقب‌های [[امام زمان]] {{ع}} است. درباره علت نامیده شدن آن حضرت با این [[لقب]]، روایت‌های مختلفی ذکر شده است. حضرت [[امام محمد باقر]] {{ع}} می‌فرمایند: هنگامی که مهدی ما [[قیام]] کند، ثروت‌ها را به‌طور مساوی تقسیم و در [[جامعه]] به [[عدالت]] و [[دادگری]] [[رفتار]] می‌کند. هرکس از او [[اطاعت]] کند از [[خداوند]] [[اطاعت]] کرده است و هرکس او را [[نافرمانی]] کند از [[خدا]] [[نافرمانی]] کرده است. و آن حضرت را "مهدی" نامیده‌اند چون به امور پنهان و نهانی [[هدایت]] می‌گردد<ref>اثبات الهداة، ج ۷، ص ۱۱۰ و ۱۶۹.</ref>. | ||
*درباره امور نهانی که آن حضرت به آنها [[هدایت]] میشود و یا [[هدایت]] می‌کند، باتوجه به تعابیر [[روایات]] نظرات چندی بیان شده است. از آن‌جا که در دوره [[غیبت]] مخصوصا [[دوران غیبت کبری]] در اثر پیدا شدن تبلیغات ضددینی و تفسیرها و برداشت‌های نامناسب از [[احکام دین]] و نفوذ [[خرافات]] و اندیشه‌های غلط غیردینی به اصول و [[تعالیم]] اصیل [[اعتقادی]]، [[مردم]] [[دین]] اصلی و حتی [[قرآن]] اصلی را فراموش خواهند کرد، آن حضرت [[پس از ظهور]]، [[قرآن]] اصیل و [[احکام واقعی]] [[اسلام]] را از لابلای آن‌همه تحریفات و تفسیرهای نادرست بیرون خواهند کشید، به‌گونه‌ای که حتی [[مردم]] گمان خواهند کرد که ایشان یک [[دین]] و [[آیین]] جدیدی را مطرح می‌کنند. به این مناسبت آن حضرت را مهدی می‌گویند. | *درباره امور نهانی که آن حضرت به آنها [[هدایت]] میشود و یا [[هدایت]] می‌کند، باتوجه به تعابیر [[روایات]] نظرات چندی بیان شده است. از آن‌جا که در دوره [[غیبت]] مخصوصا [[دوران غیبت کبری]] در اثر پیدا شدن تبلیغات ضددینی و تفسیرها و برداشت‌های نامناسب از [[احکام دین]] و نفوذ [[خرافات]] و اندیشه‌های غلط غیردینی به اصول و [[تعالیم]] اصیل [[اعتقادی]]، [[مردم]] [[دین]] اصلی و حتی [[قرآن]] اصلی را فراموش خواهند کرد، آن حضرت [[پس از ظهور]]، [[قرآن]] اصیل و [[احکام واقعی]] [[اسلام]] را از لابلای آن‌همه تحریفات و تفسیرهای نادرست بیرون خواهند کشید، به‌گونه‌ای که حتی [[مردم]] گمان خواهند کرد که ایشان یک [[دین]] و [[آیین]] جدیدی را مطرح می‌کنند. به این مناسبت آن حضرت را مهدی می‌گویند. | ||
*[[پیامبر اکرم]] {{صل}} در این‌باره می‌فرمایند: دوازدهمین فرزندم به‌گونه‌ای [[غایب]] خواهد شد که اصلا دیده نخواهد شد و در این دوره [[غیبت]]، وقایع [[سختی]] رخ خواهد داد. در نتیجه طولانی شدن این دوره، زمانی خواهد آمد که از [[اسلام]] جز اسمی و از [[قرآن]] جز رسم و خطی اثری باقی نخواهد ماند. در آن موقع [[خداوند متعال]] به وی اجازه خواهد داد تا [[قیام]] کند. آن‌گاه به وسیله او [[اسلام]] را تقویت و تجدید خواهد کرد<ref>منتخب الاثر، ص ۹۸.</ref>. برطبق این دیدگاه چون [[حضرت مهدی]] {{ع}} [[مردم]] را به حقایق | *[[پیامبر اکرم]] {{صل}} در این‌باره می‌فرمایند: دوازدهمین فرزندم به‌گونه‌ای [[غایب]] خواهد شد که اصلا دیده نخواهد شد و در این دوره [[غیبت]]، وقایع [[سختی]] رخ خواهد داد. در نتیجه طولانی شدن این دوره، زمانی خواهد آمد که از [[اسلام]] جز اسمی و از [[قرآن]] جز رسم و خطی اثری باقی نخواهد ماند. در آن موقع [[خداوند متعال]] به وی اجازه خواهد داد تا [[قیام]] کند. آن‌گاه به وسیله او [[اسلام]] را تقویت و تجدید خواهد کرد<ref>منتخب الاثر، ص ۹۸.</ref>. برطبق این دیدگاه چون [[حضرت مهدی]] {{ع}} [[مردم]] را به حقایق پنهان شده دینی [[راهنمایی]] خواهند کرد او را مهدی می‌گویند. | ||
*دیدگاه دیگر این است که [[قائم]] [[آل محمد]] {{صل}} را از این‌رو مهدی می‌گویند که [[مردم]] را به اموری که بر آنها پوشیده است [[راهنمایی]] خواهد کرد. وی [[پس از ظهور]]، جهت [[ارشاد]] [[پیروان ادیان]] دیگر [[کتاب‌های آسمانی]] [[تحریف]] نشده، آنها را به آنان نشان خواهد داد و از این طریق آنان را با [[دین]] اصیل خودشان آشنا خواهد ساخت و براساس همان [[احکام]] تحریف‌نشده [[آیین]] خودشان، با آنان [[رفتار]] خواهد کرد. در روایتی می‌خوانیم: از جمله کارهای حضرت [[امام زمان]] {{ع}} [[پس از ظهور]] این است که [[تورات]] اصلی و [[انجیل]] اصلی و سایر کتاب‌های [[انبیای گذشته]] را از یک مخفیگاه خارج خواهد ساخت<ref>بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۲۹.</ref>. دیدگاه دیگر این است که آن حضرت [[پس از ظهور]]، [[مردم]] را در تمام زمینه‌هایی که به [[بیراهه]] رفته‌اند [[ارشاد]] خواهند کرد تا به شیوه‌های درست دست یابند؛ چون [[انحرافات]] [[دوران غیبت]] تنها در [[احکام دینی]] نیست، چرا که در اثر [[جهل]] و [[ناآگاهی]] در عرصه‌های [[سیاسی]]، علمی و صنعتی نیز [[مردم]] دچار اشتباهات زیادی می‌شوند. طرفداران این برداشت نیز به برخی از [[روایات]] که مشتمل بر تعابیر خاصی هستند، [[تمسک]] می‌جویند. به‌عنوان مثال از [[امام صادق]] {{ع}} [[روایت]] شده است که فرموده‌اند: آن حضرت را مهدی می‌گویند چون [[مردم]] را به اموری که گم کرده‌اند، [[هدایت]] می‌کند<ref>اثبات الهداة، ج ۷، ص ۱۱۰.</ref>. این تعبیر شامل [[انحراف]] [[سیاسی]]، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی نیز میشود. | *دیدگاه دیگر این است که [[قائم]] [[آل محمد]] {{صل}} را از این‌رو مهدی می‌گویند که [[مردم]] را به اموری که بر آنها پوشیده است [[راهنمایی]] خواهد کرد. وی [[پس از ظهور]]، جهت [[ارشاد]] [[پیروان ادیان]] دیگر [[کتاب‌های آسمانی]] [[تحریف]] نشده، آنها را به آنان نشان خواهد داد و از این طریق آنان را با [[دین]] اصیل خودشان آشنا خواهد ساخت و براساس همان [[احکام]] تحریف‌نشده [[آیین]] خودشان، با آنان [[رفتار]] خواهد کرد. در روایتی می‌خوانیم: از جمله کارهای حضرت [[امام زمان]] {{ع}} [[پس از ظهور]] این است که [[تورات]] اصلی و [[انجیل]] اصلی و سایر کتاب‌های [[انبیای گذشته]] را از یک مخفیگاه خارج خواهد ساخت<ref>بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۲۹.</ref>. دیدگاه دیگر این است که آن حضرت [[پس از ظهور]]، [[مردم]] را در تمام زمینه‌هایی که به [[بیراهه]] رفته‌اند [[ارشاد]] خواهند کرد تا به شیوه‌های درست دست یابند؛ چون [[انحرافات]] [[دوران غیبت]] تنها در [[احکام دینی]] نیست، چرا که در اثر [[جهل]] و [[ناآگاهی]] در عرصه‌های [[سیاسی]]، علمی و صنعتی نیز [[مردم]] دچار اشتباهات زیادی می‌شوند. طرفداران این برداشت نیز به برخی از [[روایات]] که مشتمل بر تعابیر خاصی هستند، [[تمسک]] می‌جویند. به‌عنوان مثال از [[امام صادق]] {{ع}} [[روایت]] شده است که فرموده‌اند: آن حضرت را مهدی می‌گویند چون [[مردم]] را به اموری که گم کرده‌اند، [[هدایت]] می‌کند<ref>اثبات الهداة، ج ۷، ص ۱۱۰.</ref>. این تعبیر شامل [[انحراف]] [[سیاسی]]، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی نیز میشود. | ||
*نتیجه آن‌که می‌توان گفت: چون [[امام زمان]] {{ع}} به [[برکت]] [[علم]] بی‌نظیری که دارد، [[مردم]] را در تمام عرصه‌های حیات فردی و اجتماعی و علمی و دینی به راه صحیح [[هدایت]] خواهد کرد و آنها را از تمام [[گمراهی‌ها]] [[نجات]] خواهد داد، به این مناسبت آن حضرت را "مهدی" می‌گویند. | *نتیجه آن‌که می‌توان گفت: چون [[امام زمان]] {{ع}} به [[برکت]] [[علم]] بی‌نظیری که دارد، [[مردم]] را در تمام عرصه‌های حیات فردی و اجتماعی و علمی و دینی به راه صحیح [[هدایت]] خواهد کرد و آنها را از تمام [[گمراهی‌ها]] [[نجات]] خواهد داد، به این مناسبت آن حضرت را "مهدی" می‌گویند. | ||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
==مهدی در درسنامه== | ==مهدی در درسنامه== | ||
*یکی از مشهورترین [[القاب]] [[قائم آل محمد]]{{ع}}، مهدی است. "مهدی"، اسم مفعول و به معنای [[هدایت]] شده است. کلمه "[[مهدویت]]" نیز برگرفته از همین ریشه است. این واژه در بین [[اهل سنت]]، از شهرت بیشتری برخوردار است؛ به‌گونه‌ای که آن [[حضرت]] بیشتر با این واژه نزد آنها شناخته میشود. البته گاهی نیز در معنای فاعلی به معنای "هدایت‌کننده" به کار رفته است. [[محمد بن عجلان]] از [[امام صادق]]{{ع}} [[نقل]] کرده است: "... و [[قائم]]{{ع}} را از آن جهت مهدی گفته‌اند که [[مردم]] را به آیینی که از دست داده‌اند، [[هدایت]] می‌کند..."<ref>الارشاد، ج ۲، ص ۳۸۳، ح ۲.</ref>. اما آنچه بیشتر در [[روایات]] آمده، همان معنای نخست است. [[امام باقر]]{{ع}} در این‌باره فرمود: "به درستی که مهدی نامیده شد؛ به جهت اینکه به امر مخفی [[هدایت]] میشود. او [[تورات]] و سایر کتاب‌های [[الهی]] را از غاری در [[انطاکیه]] بیرون خواهد آورد"<ref>علل الشرایع، ج ۱، ص ۱۶۱، ح ۳؛ الغیبة، ص ۲۳۷، ح ۲۶.</ref>. [[امام صادق]]{{ع}} نیز در پاسخ پرسشی فرمود: {{متن حدیث|"لِأَنَّهُ يُهْدَى إِلَى كُلِّ أَمْرٍ خَفِيٍّ"}}<ref>کتاب الغیبة، ص ۴۷۱؛ الغیبة، ص ۲۳۷.</ref>؛ "به جهت اینکه به تمامی امور | *یکی از مشهورترین [[القاب]] [[قائم آل محمد]]{{ع}}، مهدی است. "مهدی"، اسم مفعول و به معنای [[هدایت]] شده است. کلمه "[[مهدویت]]" نیز برگرفته از همین ریشه است. این واژه در بین [[اهل سنت]]، از شهرت بیشتری برخوردار است؛ به‌گونه‌ای که آن [[حضرت]] بیشتر با این واژه نزد آنها شناخته میشود. البته گاهی نیز در معنای فاعلی به معنای "هدایت‌کننده" به کار رفته است. [[محمد بن عجلان]] از [[امام صادق]]{{ع}} [[نقل]] کرده است: "... و [[قائم]]{{ع}} را از آن جهت مهدی گفته‌اند که [[مردم]] را به آیینی که از دست داده‌اند، [[هدایت]] می‌کند..."<ref>الارشاد، ج ۲، ص ۳۸۳، ح ۲.</ref>. اما آنچه بیشتر در [[روایات]] آمده، همان معنای نخست است. [[امام باقر]]{{ع}} در این‌باره فرمود: "به درستی که مهدی نامیده شد؛ به جهت اینکه به امر مخفی [[هدایت]] میشود. او [[تورات]] و سایر کتاب‌های [[الهی]] را از غاری در [[انطاکیه]] بیرون خواهد آورد"<ref>علل الشرایع، ج ۱، ص ۱۶۱، ح ۳؛ الغیبة، ص ۲۳۷، ح ۲۶.</ref>. [[امام صادق]]{{ع}} نیز در پاسخ پرسشی فرمود: {{متن حدیث|"لِأَنَّهُ يُهْدَى إِلَى كُلِّ أَمْرٍ خَفِيٍّ"}}<ref>کتاب الغیبة، ص ۴۷۱؛ الغیبة، ص ۲۳۷.</ref>؛ "به جهت اینکه به تمامی امور پنهان [[هدایت]] میشود". | ||
*گفتنی است [[لقب]] "مهدی"، بیشتر درباره آن [[حضرت]] [[بعد از ظهور]] و [[قیام]] و [[لقب]] "[[قائم]]"، [[قبل از ظهور]] و [[قیام]] استفاده شده است. [[امام صادق]]{{ع}} درباره برخی از [[وقایع پس از ظهور]] می‌فرماید: "... ثم یأمر منادیا فینادی: هذا المهدی..."<ref>الغیبة، ص ۳۱۳، ح ۵.</ref>؛ "به منادی [[دستور]] داده خواهد شد؛ پس ندا در می‌دهد که این است مهدی". [[پیامبر اکرم]]{{صل}} نیز فرمود: "[[پس از ظهور]] کسی نزد او آمده، می‌گوید: ای مهدی! به من عطا کن! و آن [[حضرت]] می‌فرماید: بگیر"<ref>الغیبة، ص ۹۲.</ref>. [[لقب مهدی]]، اگرچه اختصاص به [[آخرین امام]] ندارد و بقیه [[امامان]]{{عم}} نیز مهدی هستند؛ ولی تنها از پیشوای دوازدهم، به عنوان "مهدی" یاد شده است. این [[لقب]] از همان آغاز شکل‌گیری بحث "[[مهدویت]]"، بر زبان [[معصومین]]{{عم}} رایج بوده و در [[روایات]] فراوانی از [[پیامبر اکرم]]{{صل}}، این [[لقب]] بیان شده است. بنابراین در کتاب‌های [[اهل سنت]] نیز فراوان این [[لقب]] آمده است<ref>ر.ک: الصنعانی، المصنف، ج ۱۱، ح ۲۰۷۷۳؛ سنن ابن ماجه، ج ۲، ص ۳۰، ح ۴۰۸۵، ۴۰۸۶، ۴۰۸۷، ۴۰۸۸؛ سنن ابو داود، ج ۴، ص ۱۰۷، ح ۲۴۸۵.</ref>. | *گفتنی است [[لقب]] "مهدی"، بیشتر درباره آن [[حضرت]] [[بعد از ظهور]] و [[قیام]] و [[لقب]] "[[قائم]]"، [[قبل از ظهور]] و [[قیام]] استفاده شده است. [[امام صادق]]{{ع}} درباره برخی از [[وقایع پس از ظهور]] می‌فرماید: "... ثم یأمر منادیا فینادی: هذا المهدی..."<ref>الغیبة، ص ۳۱۳، ح ۵.</ref>؛ "به منادی [[دستور]] داده خواهد شد؛ پس ندا در می‌دهد که این است مهدی". [[پیامبر اکرم]]{{صل}} نیز فرمود: "[[پس از ظهور]] کسی نزد او آمده، می‌گوید: ای مهدی! به من عطا کن! و آن [[حضرت]] می‌فرماید: بگیر"<ref>الغیبة، ص ۹۲.</ref>. [[لقب مهدی]]، اگرچه اختصاص به [[آخرین امام]] ندارد و بقیه [[امامان]]{{عم}} نیز مهدی هستند؛ ولی تنها از پیشوای دوازدهم، به عنوان "مهدی" یاد شده است. این [[لقب]] از همان آغاز شکل‌گیری بحث "[[مهدویت]]"، بر زبان [[معصومین]]{{عم}} رایج بوده و در [[روایات]] فراوانی از [[پیامبر اکرم]]{{صل}}، این [[لقب]] بیان شده است. بنابراین در کتاب‌های [[اهل سنت]] نیز فراوان این [[لقب]] آمده است<ref>ر.ک: الصنعانی، المصنف، ج ۱۱، ح ۲۰۷۷۳؛ سنن ابن ماجه، ج ۲، ص ۳۰، ح ۴۰۸۵، ۴۰۸۶، ۴۰۸۷، ۴۰۸۸؛ سنن ابو داود، ج ۴، ص ۱۰۷، ح ۲۴۸۵.</ref>. | ||
*[[امام حسین]]{{ع}} فرمود: "[[دوازده مهدی]] از ما است: نخستین ایشان [[امیر مؤمنان علی]]{{ع}} بود و آخرین ایشان نهمین [[فرزند]] از [[نسل]] من است..."<ref>عیون اخبار الرضا{{ع}}، ج ۱، ص ۶۸، ح ۳۶.</ref>. [[محمد بن عمران]] گفت: من از [[امام ششم]]{{ع}} شنیدم که می‌فرمود: "ما [[دوازده مهدی]] هستیم"<ref>کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴.</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص۲۳۵، ۲۳۶.</ref>. | *[[امام حسین]]{{ع}} فرمود: "[[دوازده مهدی]] از ما است: نخستین ایشان [[امیر مؤمنان علی]]{{ع}} بود و آخرین ایشان نهمین [[فرزند]] از [[نسل]] من است..."<ref>عیون اخبار الرضا{{ع}}، ج ۱، ص ۶۸، ح ۳۶.</ref>. [[محمد بن عمران]] گفت: من از [[امام ششم]]{{ع}} شنیدم که می‌فرمود: "ما [[دوازده مهدی]] هستیم"<ref>کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴.</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص۲۳۵، ۲۳۶.</ref>. | ||
نسخهٔ ۲۱ ژانویهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۵:۱۵
 | این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به امامت‌پدیا کمک کنید. |
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل مهدی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مهدی در فرهنگنامه مهدویت
- یکی از مشهورترین القاب قائم آل محمد(ص)، مهدی است. مهدی اسم مفعول و به معنای ره‌یافته است.
- مهدویت نیز از همین ریشه است.
- مهدی(ع) مشهورترین نام آن حضرت نزد شیعه و سنّی است. البته گاهی نیز در معنای فاعلی، به معنای هدایت کننده به کار میرود. محمد بن عجلان از امام صادق(ع) نقل کرده است: " و قائم را از آنرو مهدی گفته‌اند که مردم را به آیینی که از دست داده‌اند، هدایت می‌کند .... "[۱]
- اما آنچه بیشتر در روایات آمده، همان معنای نخست است. امام باقر(ع) در این باره فرمود: " به درستی که مهدی نامیده شد به سبب اینکه به امر مخفی هدایت میشود. او تورات و سایر کتاب‌های الهی را از غاری در انطاکیه بیرون خواهد آورد"[۲].
- امام صادق(ع) نیز هنگامی که پرسیدند: "چرا مهدی، مهدی نامیده شده است؟ فرمود: به دلیل اینکه به تمام امور پنهان هدایت میشود"[۳].
- لقب مهدی به آخرین امام اختصاص ندارد و بقیه امامان(ع) نیز مهدی هستند[۴]؛ ولی فقط از آخرین پیشوا به مهدی یاد شده است[۵][۶].
مهدی در موعودنامه
- از مشهورترین لقب‌های امام زمان (ع) است. درباره علت نامیده شدن آن حضرت با این لقب، روایت‌های مختلفی ذکر شده است. حضرت امام محمد باقر (ع) می‌فرمایند: هنگامی که مهدی ما قیام کند، ثروت‌ها را به‌طور مساوی تقسیم و در جامعه به عدالت و دادگری رفتار می‌کند. هرکس از او اطاعت کند از خداوند اطاعت کرده است و هرکس او را نافرمانی کند از خدا نافرمانی کرده است. و آن حضرت را "مهدی" نامیده‌اند چون به امور پنهان و نهانی هدایت می‌گردد[۷].
- درباره امور نهانی که آن حضرت به آنها هدایت میشود و یا هدایت می‌کند، باتوجه به تعابیر روایات نظرات چندی بیان شده است. از آن‌جا که در دوره غیبت مخصوصا دوران غیبت کبری در اثر پیدا شدن تبلیغات ضددینی و تفسیرها و برداشت‌های نامناسب از احکام دین و نفوذ خرافات و اندیشه‌های غلط غیردینی به اصول و تعالیم اصیل اعتقادی، مردم دین اصلی و حتی قرآن اصلی را فراموش خواهند کرد، آن حضرت پس از ظهور، قرآن اصیل و احکام واقعی اسلام را از لابلای آن‌همه تحریفات و تفسیرهای نادرست بیرون خواهند کشید، به‌گونه‌ای که حتی مردم گمان خواهند کرد که ایشان یک دین و آیین جدیدی را مطرح می‌کنند. به این مناسبت آن حضرت را مهدی می‌گویند.
- پیامبر اکرم (ص) در این‌باره می‌فرمایند: دوازدهمین فرزندم به‌گونه‌ای غایب خواهد شد که اصلا دیده نخواهد شد و در این دوره غیبت، وقایع سختی رخ خواهد داد. در نتیجه طولانی شدن این دوره، زمانی خواهد آمد که از اسلام جز اسمی و از قرآن جز رسم و خطی اثری باقی نخواهد ماند. در آن موقع خداوند متعال به وی اجازه خواهد داد تا قیام کند. آن‌گاه به وسیله او اسلام را تقویت و تجدید خواهد کرد[۸]. برطبق این دیدگاه چون حضرت مهدی (ع) مردم را به حقایق پنهان شده دینی راهنمایی خواهند کرد او را مهدی می‌گویند.
- دیدگاه دیگر این است که قائم آل محمد (ص) را از این‌رو مهدی می‌گویند که مردم را به اموری که بر آنها پوشیده است راهنمایی خواهد کرد. وی پس از ظهور، جهت ارشاد پیروان ادیان دیگر کتاب‌های آسمانی تحریف نشده، آنها را به آنان نشان خواهد داد و از این طریق آنان را با دین اصیل خودشان آشنا خواهد ساخت و براساس همان احکام تحریف‌نشده آیین خودشان، با آنان رفتار خواهد کرد. در روایتی می‌خوانیم: از جمله کارهای حضرت امام زمان (ع) پس از ظهور این است که تورات اصلی و انجیل اصلی و سایر کتاب‌های انبیای گذشته را از یک مخفیگاه خارج خواهد ساخت[۹]. دیدگاه دیگر این است که آن حضرت پس از ظهور، مردم را در تمام زمینه‌هایی که به بیراهه رفته‌اند ارشاد خواهند کرد تا به شیوه‌های درست دست یابند؛ چون انحرافات دوران غیبت تنها در احکام دینی نیست، چرا که در اثر جهل و ناآگاهی در عرصه‌های سیاسی، علمی و صنعتی نیز مردم دچار اشتباهات زیادی می‌شوند. طرفداران این برداشت نیز به برخی از روایات که مشتمل بر تعابیر خاصی هستند، تمسک می‌جویند. به‌عنوان مثال از امام صادق (ع) روایت شده است که فرموده‌اند: آن حضرت را مهدی می‌گویند چون مردم را به اموری که گم کرده‌اند، هدایت می‌کند[۱۰]. این تعبیر شامل انحراف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی نیز میشود.
- نتیجه آن‌که می‌توان گفت: چون امام زمان (ع) به برکت علم بی‌نظیری که دارد، مردم را در تمام عرصه‌های حیات فردی و اجتماعی و علمی و دینی به راه صحیح هدایت خواهد کرد و آنها را از تمام گمراهی‌ها نجات خواهد داد، به این مناسبت آن حضرت را "مهدی" می‌گویند.
- البته در برخی روایات نیز به این نکته اشاره شده است که یکی از چیزهای مخفی که حضرت مهدی (ع) مردم را به آن هدایت خواهند کرد، ذخایر زیرزمینی و معادن است که شاید این لقب به این قبیل از عملکردهای حضرت مهدی (ع) نیز دلالت داشته باشد[۱۱].
- و اما واژه مهدی، اسم مصدر هدایت است و به معنی کسی است که به وسیله خدا هدایت شده باشد، و به همین معنی، برخی از پیامبران و بزرگان را بدون آن‌که مهدی موعود و منتظر پندارند، مهدی خوانده‌اند. حسان بن ثابت در قصیده خود، واژه مهدی را برای پیامبر (ص) به کار برده است. این واژه در حدیثی از پیامبر (ص) به همین معنی درباره حضرت امیر (ع) به کار رفته است[۱۲]. سنی‌ها اغلب، آن را برای چهار خلیفه بعد از پیامبر (ص) که آنان را "خلفاء الراشدون المهدیون" می‌گویند، به کار می‌برند[۱۳]. شیعیان کوفه، عنوان مهدی را در مفهوم راه‌یافته و هدایت‌شده آن، درباره امام سجاد (ع) به کار برده‌اند.
- به این معنی، همه امامان عنوان مهدی داشته‌اند، با این مفهوم که وظیفه‌شان هدایت مردم به سوی دین خداوند بوده است «"و كلّنا نهدي الی دين الله"» به همین جهت در کتب مربوط به زیارات، تمام امامان «الْأَئِمَّةُ الرَّاشِدُونَ الْمَهْدِيُّونَ» اطلاق شده است[۱۴]. در روایتی از امام حسین (ع) نقل شده است که فرمود: "ما دوازده مهدی داریم، اول آنها امیر المؤمنین (ع) و آخر آنها نهمین فرزند من است..."[۱۵]. ولی واژه مهدی در مفهوم نجات‌بخش آن، عنوان خاص امام دوازدهم شیعه است که در آخر الزمان ظهور می‌کند و در اصطلاح شرع، اطلاق مهدی به این مفهوم، به هیچ‌کس جز امام غائب صحیح نیست و حتی اطلاق آن به سایر امامان نیز درست نمی‌باشد[۱۶][۱۷].
مهدی در درسنامه
- یکی از مشهورترین القاب قائم آل محمد(ع)، مهدی است. "مهدی"، اسم مفعول و به معنای هدایت شده است. کلمه "مهدویت" نیز برگرفته از همین ریشه است. این واژه در بین اهل سنت، از شهرت بیشتری برخوردار است؛ به‌گونه‌ای که آن حضرت بیشتر با این واژه نزد آنها شناخته میشود. البته گاهی نیز در معنای فاعلی به معنای "هدایت‌کننده" به کار رفته است. محمد بن عجلان از امام صادق(ع) نقل کرده است: "... و قائم(ع) را از آن جهت مهدی گفته‌اند که مردم را به آیینی که از دست داده‌اند، هدایت می‌کند..."[۱۸]. اما آنچه بیشتر در روایات آمده، همان معنای نخست است. امام باقر(ع) در این‌باره فرمود: "به درستی که مهدی نامیده شد؛ به جهت اینکه به امر مخفی هدایت میشود. او تورات و سایر کتاب‌های الهی را از غاری در انطاکیه بیرون خواهد آورد"[۱۹]. امام صادق(ع) نیز در پاسخ پرسشی فرمود: «"لِأَنَّهُ يُهْدَى إِلَى كُلِّ أَمْرٍ خَفِيٍّ"»[۲۰]؛ "به جهت اینکه به تمامی امور پنهان هدایت میشود".
- گفتنی است لقب "مهدی"، بیشتر درباره آن حضرت بعد از ظهور و قیام و لقب "قائم"، قبل از ظهور و قیام استفاده شده است. امام صادق(ع) درباره برخی از وقایع پس از ظهور می‌فرماید: "... ثم یأمر منادیا فینادی: هذا المهدی..."[۲۱]؛ "به منادی دستور داده خواهد شد؛ پس ندا در می‌دهد که این است مهدی". پیامبر اکرم(ص) نیز فرمود: "پس از ظهور کسی نزد او آمده، می‌گوید: ای مهدی! به من عطا کن! و آن حضرت می‌فرماید: بگیر"[۲۲]. لقب مهدی، اگرچه اختصاص به آخرین امام ندارد و بقیه امامان(ع) نیز مهدی هستند؛ ولی تنها از پیشوای دوازدهم، به عنوان "مهدی" یاد شده است. این لقب از همان آغاز شکل‌گیری بحث "مهدویت"، بر زبان معصومین(ع) رایج بوده و در روایات فراوانی از پیامبر اکرم(ص)، این لقب بیان شده است. بنابراین در کتاب‌های اهل سنت نیز فراوان این لقب آمده است[۲۳].
- امام حسین(ع) فرمود: "دوازده مهدی از ما است: نخستین ایشان امیر مؤمنان علی(ع) بود و آخرین ایشان نهمین فرزند از نسل من است..."[۲۴]. محمد بن عمران گفت: من از امام ششم(ع) شنیدم که می‌فرمود: "ما دوازده مهدی هستیم"[۲۵][۲۶].
مهدی در فرهنگنامه آخرالزمان
- واژه‌ای مشهور که از القاب معروف حضرت صاحب الامر(ع) است. این واژه به معنی راهنما و هدایت‌گر و نجات بخش استعمال میشود. این واژه به معنای عام یعنی هدایت‌گری و راهنمایی کردن خلایق، بر تمام امامان دوازده‌گانه اطلاق میشود. در روایتی از امام حسین(ع) نقل شده است که فرمود: ما اهل بیت، دوازده مهدی هستیم که اولین آنان امیرالمؤمنین(ع) است و آخرین‌شان نهمین فرزند من خواهد بود"[۲۷]. اما معنای خاصی که برای این واژه مصطلح است همان معنای موعود و منجی آخرالزمان است که در دوران پایانی جهان قیام می‌‌نماید و جهان را یکسره از ظلم و بیداد نجات خواهد داد. نام مهدی با این معنی فقط بر منجی آخرالزمان و آخرین وصی الهی قرار دارد[۲۸][۲۹].
- مهدی یکی از مشهورترین نام‌های امام دوازدهم می‌باشد که در احادیث شیعه و سنی به فراوانی آمده است. امام صادق(ع) درباره دلیل نامگذاری حضرت به این نام فرمود: او مهدی نامیده شده است زیرا مردم را به هر امر پنهانی هدایت خواهد کرد. در حدیث دیگری فرمود: قائم(ع) مهدی نامیده شده است زیرا اموری را که مردم از دست داده‌اند و فراموش نموده‌اند دوباره بدان‌ها نشان خواهد داد و مردم را به سوی آن هدایت می‌کند. امام باقر(ع) فرمود: حضرت قائم(ع) را مهدی می‌نامند زیرا امری که مخفی است و مردم از آن خبر ندارند، آشکار خواهد کرد. او تورات و انجیل را از زمینی در انطاکیه بیرون خواهد آورد و یهودیان را بدان دعوت می‌کند و بسیاری از یهودیان به دست آن حضرت هدایت می‌شوند و ایمان می‌آورند. البته واژه مهدی به معنای عام آن، یعنی هدایت‌گری مردم و ارشاد انسان‌ها، به تمام امامان اطلاق میشود و به این مطلب در زیارت‌های ائمه اطهار(ع) اشاره شده است[۳۰].
- القاب امام مهدی چیستند؟ (پرسش)
- آیا اباصالح از القاب امام مهدی است؟ این لقب به چه معناست؟ (پرسش)
- آیا بقیة الله از القاب امام مهدی است؟ این لقب به چه معناست؟ (پرسش)
- آیا منتقم از القاب امام مهدی است؟ این لقب به چه معناست؟ (پرسش)
- آیا حجة الله از القاب امام مهدی است؟ این لقب به چه معناست؟ (پرسش)
- آیا خاتم الاوصیاء از القاب امام مهدی است؟ این لقب به چه معناست؟ (پرسش)
- آیا منصور از القاب امام مهدی است؟ این لقب به چه معناست؟ (پرسش)
- آیا منتظر از القاب امام مهدی است؟ این لقب به چه معناست؟ (پرسش)
- آیا مهدی از القاب امام مهدی است؟ این لقب به چه معناست؟ (پرسش)
- آیا صاحب الزمان از القاب امام مهدی است؟ این لقب به چه معناست؟ (پرسش)
- آیا صاحب الأمر از القاب امام مهدی است؟ این لقب به چه معناست؟ (پرسش)
- امام مهدی چند لقب دارند؟ (پرسش)
- چرا به امام مهدی، قائم، اباصالح، بقیة الله، صاحب الزمان، حجة الله، مهدی و ... گفته میشود؟ (پرسش)
- آیا امیر الامره از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا احسان از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا اذن سامعه از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا ایدی از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا بئر معطله از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا بلد الامین از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا باسط از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا بقیة الأنبیاء از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا تالی از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا تأیید از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا تمام از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا ثائر از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا جابر از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا جنب از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا جوار الکنس از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا حجت از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا حجة الله از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا حق از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا حجاب الله از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا حمد از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا حامد از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا خاتم الاوصیاء از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا خاتم الائمه از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا خازن از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا خلف از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا خلف صالح از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا خنس از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا خلیفة الله از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا خلیفة الاتقیاء از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا دابة الأرض از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا داعی از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا رجل از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا رب الأرض از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا سلطان المأمول از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا سدرة المنتهی از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا سناء از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا سبیل از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا ساعة از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا سید از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا شرید از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا صاحب از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا صاحب الغیبة از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا صاحب الزمان از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا صاحب الرجعة از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا صاحب الدار از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا صاحب الناحیة از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا صاحب العصر از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا صاحب الکرة البیضاء از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا صاحب الدولة الزهراء از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا صالح از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا صاحب الامر از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا صبح مسفر از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا صدق از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا صراط از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا ضیاء از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا ضحی از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا طالب التراث از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا عالم از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا عدل از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا عاقبة الدار از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا عزه از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا عین از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا غایب از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا غلام از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا غریم از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا غوث از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا غایة الطّالبین از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا غایة القصوی از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا غوث الفقراء از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا خلیل از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا فجر از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا فرج المؤمنین از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا فرج الاعظم از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا فتح از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا فقیه از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا قائم از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا قابض از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا قیامت از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا قسط از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا قوة از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا قاتل الکفرة از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا قطب از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا قائم الزمان از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا قیم الزمان از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا کاشف الغطاء از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا کمال از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا کار از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا لواء اعظم از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا نیة الصابرین از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا منتقم از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا مهدی از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا منتظَر از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا ماء معین از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا مخبر بما یعلن از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا مجازی بالاعمال از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا موعود از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا مظهر الفضایح از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا مبلی السرائر از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا مبدأ الآیات از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا محسن از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا منعم از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا مفضل از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا موتور از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا مدبر از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا مأمور از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا مقدرة از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا مأمول از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا مفرج اعظم از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا مضطر از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا من لم یجعل الله له شبیها از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا مقتصر از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا المصباح الشدید الضیاء از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا ناقور از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا ناطق از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا نهار از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا نفس از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا نور الاصفیاء از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا نور الاتقیاء از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا ناحیه مقدسه از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا واقیذ از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا وتر از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا وجه از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا ولی الله از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا وارث از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا هادی از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا ید الباسطه از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا یمین از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا یعسوب الدین از القاب امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا مؤمل از القاب امام مهدی است؟ (پرسش) (پرسش)
- آیا نجم از القاب امام مهدی است؟ (پرسش) (پرسش)
- آیا نور آل محمد از القاب امام مهدی است؟ (پرسش) (پرسش)
- آیا ولی عصر از القاب امام مهدی است؟ (پرسش) (پرسش)
- آیا قائم از القاب امام مهدی است؟ این لقب به چه معناست؟ (پرسش)
جستارهای وابسته
- آخر الزمان
- آدینه (جمعه)
- آستانه عسکریین
- آستانه قیامت
- آفتاب پشت ابر (خورشید پشت ابر)
- آینده پژوهی
- آیین جدید دین در عصر ظهور
- اَبدال
- ابوالادیان
- ابوصالح
- ابوالقاسم (امام مهدی)
- اثناعشریه
- احمد (امام مهدی)
- احمد بن اسحاق قمی
- احمد بن هلال کرخی
- احمدیه (قادیانیه)
- اخیار
- ادله رجعت
- اسماعیلیه
- أشراط الساعه
- اصحاب قائم (یاران امام مهدی)(ع)
- اصحاب کهف
- اقامت‌گاه امام مهدی در عصر ظهور (مسجد سهله)
- القاب امام مهدی (ع)
- امامت امام مهدی (ع)
- امامت و مهدویت
- امام حسن عسکری
- امام زمان (صاحب الزمان)
- امام شناسی (مرگ جاهلی)
- امام مهدی از ولادت تا ظهور
- امامیه
- امدادهای غیبی
- امکان رجعت (رجعت)
- امنیت (حکومت جهانی)
- انتظار فرج
- انتقام
- انجمن حجتیه
- انطاکیه
- اوتاد
- اهل سنت و امام مهدی موعود
- اهل سنّت و ولادت امام مهدی (ع)
- اهل کتاب در عصر ظهور
- ایام الله
- ایستادن هنگام شنیدن لقب قائم
- باب (علی محمد شیرازی)
- بابیه (باب)
- باران های پیاپی
- باقریه
- البرهان فی علامات امام مهدی آخر الزمان
- بعثت امام مهدی
- بلالی (محمد بن علی بن بلال)
- بلالیه
- بهائیت
- البیان فی اخبار صاحب الزمان
- بیت الحمد
- بیت المقدس
- بیدا (خسف به بیدا)
- بیعت امام مهدی
- بیعت نامه امام مهدی
- البیعه لله
- پایان تاریخ (آخرالزمان)
- پدر امام مهدی (امام حسن عسکری)
- پدر امام مهدی و اهل سنّت
- پرچم امام مهدی
- پرچم های سیاه
- پیراهن امام مهدی
- تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم
- تاریخ عصر غیبت
- تاریخ غیبت کبرا
- تشرف (ملاقات با امام مهدی
- تکذیب وقت گزاران وقت ظهور
- تَناثُرُ النُّجُوم
- توقیع
- جبرئیل
- جده
- جزیره خضرا
- جزیره خضرا در ترازوی نقد
- جعفر کذاب
- جمعه
- جنگ افزارهای امام مهدی (سلاح امام مهدی)
- حجت
- حجر الاسود
- حدیث غدیر
- حدیث لوح حضرت زهرا (لوح حضرت زهرا)
- حدیث معراج
- حِرْز امام مهدی
- حرمت نام بردن امام مهدی
- حسن شریعی
- حسین بن روح نوبختی
- حسین بن منصور حلاج
- حکومت جهانی
- حکومت صالحان
- حکومت مستضعفان
- حکیمه خاتون
- حیرت
- خاتم الاوصیاء
- خراسانی (خروج خراسانی)
- خردسال ترین پیشوای معصوم (امامت امام مهدی)
- خروج خراسانی
- خروج دابة الاَرض
- خروج دجال
- خروج سفیانی
- خروج سید حسنی
- خروج شعیب بن صالح
- خروج شیصبانی
- خروج عوف سلمی
- خروج امام مهدی (قیام امام مهدی)
- خروج یأجوج (یأجوج و مأجوج)
- خروج یمانی
- خسف به بیداء
- خسوف و کسوف غیرعادی
- خضر
- خلافت موعود
- خورشید پشت ابر
- خطبه قیام
- خورشید مغرب
- خیمه
- دابه الارض (خروج دابه الارض)
- دادگستر جهان
- دانشمندان عامه و امام مهدی موعود
- دجال (خروج دجال)
- در انتظار ققنوس
- در فجر ساحل
- دست بر سر گذاشتن
- دعای افتتاح
- دعای عهد
- دعای ندبه
- دعای سمات
- دوازده امامی (اثناعشریه)
- دولت کریمه (حکومت جهانی)
- دین در آخرالزمان (آخرالزمان)
- دین عصر ظهور
- ذی طوی
- رایات سود (پرچم های سیاه)
- رحلت امام مهدی (فرجام امام مهدی)
- رجعت
- رجعت کنندگان
- رکن و مقام
- رؤیت امام مهدی (ملاقات امام مهدی)
- زبور داود
- زمینه سازان ظهور
- زنان آخرالزمان (آخرالزمان)
- زنان و قیام امام مهدی (یاران امام مهدی)
- زندگی آخرالزمان (آخرالزمان)
- زیارت آل یس
- زیارت ناحیه مقدسه
- زیارت رجبیه
- زیدیه
- سازمان وکالت
- سامرا
- سرداب سامرا
- سلاح امام مهدی
- سفیانی (خروج سفیانی)
- سید حسنی (خروج سید حسنی)
- سیره حکومتی امام مهدی
- سیصد و سیزده
- شاهدان ولادت امام مهدی
- شرایط ظهور
- شرید
- شریعیه
- شعبان
- شعیب بن صالح (خروج شعیب)
- شلمغانیه
- شمائل امام مهدی
- شمشیر امام مهدی (سلاح امام مهدی)
- شهادت امام مهدی (فرجام امام مهدی)
- شیخیه
- شیطان (کشته شدن شیطان)
- شیصبانی (خروج شیصبانی)
- شیعه
- صاحب الامر
- صاحب الدار
- صاحب الزمان
- صاحب السیف
- صاحب الغیبه
- صاید بن صید (خروج دجال)
- صقیل (مادر امام مهدی)
- صیحه آسمانی (ندای آسمانی)
- طالقان
- طرید
- طلوع خورشید از مغرب
- طویل العمر
- طی الارض
- طیبه
- ظهور
- عاشورا
- عبرتایی (احمد بن هلال)
- عثمان بن سعید عمری
- عدد یاران امام مهدی (سیصد و سیزده)
- عدل و قسط (حکومت جهانی)
- العرف الوردی فی اخبار الامام مهدی
- عسکریه
- عصائب
- عصر زندگی
- عقد الدرر فی اخبار المنتظر
- علایم ظهور (نشانه های ظهور)
- علائم قیامت (اشراط الساعه)
- علی بن محمد سمری
- غار انطاکیه (انطاکیه)
- غایب (امام غایب)
- غریم
- غلام
- غیبت (پنهان شدن)
- الغیبه
- غیبت صغرا
- غیبت کبرا
- فترت
- فرید
- فرجام امام مهدی
- فرجام شناسی (آینده پژوهی)
- فضیلت انتظار فرج (انتظار فرج)
- فضیلت منتظران (منتظر)
- فلسفه رجعت (رجعت)
- فلسفه غیبت صغرا (غیبت صغرا)
- فلسفه غیبت (غیبت امام مهدی)
- فواید امام غایب
- فوتوریسم
- قائم
- قادیانیه
- قتل نفس زَکیّه
- قم
- قیامت صغرا (رجعت)
- قیام های پیش از ظهور
- کتاب الغیبه للحجه
- کشته شدن شیطان
- کمال الدین و تمام النعمه
- کوفه
- کنیه امام مهدی (ابوالقاسم)
- کوه رَضْوی
- کیسانیه
- لباس امام مهدی (پیراهن امام مهدی)
- لوح حضرت زهرا
- مادر امام مهدی
- متمهدی (مدعیان مهدویت)
- مثلث برمودا (جزیره خضرا)
- محدَّث
- محل بیعت امام مهدی (رکن و مقام)
- محل ظهور امام مهدی (مسجد الحرام)
- محل قتل نفس زکیه (رکن و مقام)
- محمد
- محمد بن عثمان بن سعید عمری
- محمد بن علی بن هلال
- محمد بن علی شلمغانی
- محمد بن نصیر نمیری
- محمدیه
- مدعیان بابیت
- مدعیان مهدویت
- مرجع تقلید
- مردان آخرالزمان (آخرالزمان)
- مرکز حکومت امام مهدی (مسجد کوفه)
- مرگ جاهلی
- مرگ سرخ
- مرگ سفید
- مستضعف
- مسجد جمکران
- مسجد الحرام
- مسجد سهله
- مسجد صاحب الزمان (مسجد جمکران)
- مسجد کوفه
- مصلای جمعه و جماعات در عصر ظهور (مسجد کوفه)
- مضطر
- معجم احادیث الامام المهدی
- معمرین
- مغیریه
- مقتدای مسیح
- مکیال المکارم فی فواید الدعاء للقائم
- ملاحم و فتن
- ملاقات با امام مهدی
- ملیکه (مادر امام مهدی)
- منتخب الاثر
- منتظِر
- منتَظَر
- منتقم
- منصور
- موتور
- موسویه
- موعود مسیحیت
- موعود یهود
- مهدی
- مهدی سودانی
- مهدی موعود
- مهدویت
- ممهدون (زمینه سازان ظهور)
- مهدویت پژوهی (آینده پژوهی)
- امام مهدی شخصی و امام مهدی نوعی
- مهدیه
- میراث دار پیامبران
- ناحیه مقدسه
- نام های حضرت محمد (احمد)
- ناووسیه
- نجبا
- ندای آسمانی
- نرگس (مادر امام مهدی)
- نزول عیسی
- نشانه های آخرالزمان (آخرالزمان
- نشانه های ظهور
- نفس زکیه
- نماز امام زمان
- نواب خاص
- نیابت خاص
- نیابت عام
- نیمه شعبان
- وقاتون (وقت ظهور)
- وقت ظهور
- وقت معلوم
- وکلای امام مهدی
- ولادت امام مهدی
- ولایت فقیه
- ولی فقیه
- همسر و فرزند امام مهدی
- هیبت امام مهدی
- یأجوج و مأجوج
- یاران امام مهدی
- یالثارات الحسین
منابع
سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت.
مجتبی تونه‌ای، موعودنامه.
سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت ج۱.
حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان.
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ شیخ مفید، الارشاد، ج ۲، ص ۳۸۳، ح۲.
- ↑ «فَإِنَّمَا سُمِّيَ الْمَهْدِيَ لِأَنَّهُ يُهْدَى لِأَمْرٍ خَفِيٍ يَسْتَخْرِجُ التَّوْرَاةَ وَ سَائِرَ كُتُبِ اللَّهِ مِنْ غَارٍ بِأَنْطَاكِيَّةَ»، شیخ صدوق، علل الشرایع، ج ۱، ص ۱۶۱، ح ۳؛ نعمانی، الغیبة، ص ۲۳۷، ح ۲۶
- ↑ «لِأَنَّهُ يُهْدَى إِلَى كُلِ أَمْرٍ خَفِي»؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۴۷۱؛ نعمانی، الغیبة، ص ۲۳۷
- ↑ «مِنَّا اثْنَا عَشَرَ مَهْدِيّاً، أَوَّلُهُمْ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيُ بْنُ أَبِي طَالِبٍ وَ آخِرُهُمُ التَّاسِعُ مِنْ وُلْدِي»؛ شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا علیه السّلام، ج ۱، ص ۶۸، ح ۳۶
- ↑ ر.ک: الصنعانی، المصنف، ج ۱۱، ح ۲۰۷۷۳؛ سنن ابن ماجه، ج ۲، ص ۳۰، ح ۴۰۸۵، ۴۰۸۶، ۴۰۸۷، ۴۰۸۸؛ سنن ابو داود، ج ۴، ص ۱۰۷، ح ۲۴۸۵
- ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص ۴۳۰ - ۴۳۱.
- ↑ اثبات الهداة، ج ۷، ص ۱۱۰ و ۱۶۹.
- ↑ منتخب الاثر، ص ۹۸.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۲۹.
- ↑ اثبات الهداة، ج ۷، ص ۱۱۰.
- ↑ نشریه موعود، ش ۲۸، ص ۶۷.
- ↑ آخرین امید، داود الهامی، ص ۲۰۷.
- ↑ سنن ابن ماجه، ج ۱، ص ۱۶.
- ↑ من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۳۷۱؛ التهذیب طوسی، ج ۶، ص ۱۱۴.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۱۳۲.
- ↑ آخرین امید، داود الهامی، ص ۲۱۰.
- ↑ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۷۱۳.
- ↑ الارشاد، ج ۲، ص ۳۸۳، ح ۲.
- ↑ علل الشرایع، ج ۱، ص ۱۶۱، ح ۳؛ الغیبة، ص ۲۳۷، ح ۲۶.
- ↑ کتاب الغیبة، ص ۴۷۱؛ الغیبة، ص ۲۳۷.
- ↑ الغیبة، ص ۳۱۳، ح ۵.
- ↑ الغیبة، ص ۹۲.
- ↑ ر.ک: الصنعانی، المصنف، ج ۱۱، ح ۲۰۷۷۳؛ سنن ابن ماجه، ج ۲، ص ۳۰، ح ۴۰۸۵، ۴۰۸۶، ۴۰۸۷، ۴۰۸۸؛ سنن ابو داود، ج ۴، ص ۱۰۷، ح ۲۴۸۵.
- ↑ عیون اخبار الرضا(ع)، ج ۱، ص ۶۸، ح ۳۶.
- ↑ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴.
- ↑ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ص۲۳۵، ۲۳۶.
- ↑ بحار الانوار: ج ۵۱، ص ۱۳۲.
- ↑ ر.ک: موعود و منجی آخرالزمان.
- ↑ حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان، ص ۵۷۸.
- ↑ حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان، ص ۷۴.