امام عسکری: تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
جز (جایگزینی متن - 'سامّرا' به 'سامرا')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۰: خط ۱۰:


==زندگی‌نامه [[امام]]==
==زندگی‌نامه [[امام]]==
*نام [[مبارک]] امام عسکری{{ع}}، [[حسن]] و [[فرزند]] [[امام دهم]] و [[پدر]] بزرگوار [[حضرت مهدی]]{{ع}} و سیزدهمین [[امام]] از [[چهارده معصوم]]{{ع}} است. در [[ماه]] [[ربیع الاول]] یا [[ربیع الثانی]] سال ۲۳۱ یا ۲۳۲ ق در [[مدینه]] چشم به [[جهان]] گشود. مادرش بانویی پارسا و [[شایسته]] به نام "[[حدیثه]]"{{س}} بود که برخی از او به نام "[[سوسن]]" یاد کرده‏‌اند<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج ۱، ص ۵۰۳.</ref>.<ref>ر.ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامۀ مهدویت، ص۶۴ ـ۷۰؛ محدثی، جواد، فرهنگ‌نامۀ دینی، ص۸۸؛ فرهنگ شیعه، ص ۱۲۴.</ref> از آنجا که به [[دستور]] خلیفۀ [[عباسی]] در "[[سامرا]]" در محله "[[عسکر]]" سکونت اجباری داشت، "[[عسکری]]" نامیده می‏‌شود<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، علل الشرایع، ج ۱، باب ۱۷۶، ص ۲۳۰.</ref>. از [[القاب]] مشهور ایشان "[[عسکری]]"، "[[ابن الرضا]]"؛ "[[نقی]]"، "زکی"، "[[فاضل]]"، "[[امین]]" و کنیه‏‌اش "[[ابومحمد]]" است. ۲۲ ساله بود که پدرش به [[شهادت]] رسید. مدّت امامتش شش سال و عمرش ۲۸ سال بود و در سال ۲۶۰ ق در دوران [[حکومت]] [[معتمد]] [[عباسی]] به [[شهادت]] رسید و در خانۀ خود در [[سامرا]] کنار [[مرقد]] پدرش به [[خاک]] سپرده شد<ref>شیخ طوسی، التهذیب، ج ۶، ص ۹۲.</ref>. مشهور بین [[شیعه]] آن است که امام عسکری{{ع}} فرزندی جز [[امام مهدی]]{{ع}} از خود به یادگار نگذاشت<ref>شیخ مفید، الارشاد، ص۳۴۶.</ref>.<ref>ر.ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامۀ مهدویت، ص۶۴ ـ۷۰؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۱۹۲؛ محدثی، جواد، فرهنگ‌نامۀ دینی، ص۸۸.</ref>
*نام [[مبارک]] امام عسکری{{ع}}، [[حسن]] و [[فرزند]] [[امام دهم]] و [[پدر]] بزرگوار [[حضرت مهدی]]{{ع}} و سیزدهمین [[امام]] از [[چهارده معصوم]]{{ع}} است. در [[ماه]] [[ربیع الاول]] یا [[ربیع الثانی]] سال ۲۳۱ یا ۲۳۲ ق در [[مدینه]] چشم به [[جهان]] گشود. مادرش بانویی پارسا و [[شایسته]] به نام "[[حدیثه]]"{{س}} بود که برخی از او به نام "[[سوسن]]" یاد کرده‏‌اند<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج ۱، ص ۵۰۳.</ref>.<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۶۴ ـ۷۰؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۸۸؛ [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۱۲۴.</ref> از آنجا که به [[دستور]] خلیفۀ [[عباسی]] در "[[سامرا]]" در محله "[[عسکر]]" سکونت اجباری داشت، "[[عسکری]]" نامیده می‏‌شود<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، علل الشرایع، ج ۱، باب ۱۷۶، ص ۲۳۰.</ref>. از [[القاب]] مشهور ایشان "[[عسکری]]"، "[[ابن الرضا]]"؛ "[[نقی]]"، "زکی"، "[[فاضل]]"، "[[امین]]" و کنیه‏‌اش "[[ابومحمد]]" است. ۲۲ ساله بود که پدرش به [[شهادت]] رسید. مدّت امامتش شش سال و عمرش ۲۸ سال بود و در سال ۲۶۰ ق در دوران [[حکومت]] [[معتمد]] [[عباسی]] به [[شهادت]] رسید و در خانۀ خود در [[سامرا]] کنار [[مرقد]] پدرش به [[خاک]] سپرده شد<ref>شیخ طوسی، التهذیب، ج ۶، ص ۹۲.</ref>. مشهور بین [[شیعه]] آن است که امام عسکری{{ع}} فرزندی جز [[امام مهدی]]{{ع}} از خود به یادگار نگذاشت<ref>شیخ مفید، الارشاد، ص۳۴۶.</ref>.<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۶۴ ـ۷۰؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۱۹۲؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۸۸.</ref>
*دربارۀ ویژگی‌‏های آن [[حضرت]] آورده‌‏اند: رنگش گندمگون، چشمانش درشت و سیاه، رویش زیبا، قامتش معتدل و اندامش متناسب بود با آنکه [[جوان]] بود بزرگان [[قریش]] و [[دانشمندان]] زمان خود را تحت تأثیر و نفوذ قرار می‏داد و [[دوست]] و [[دشمن]] به [[برتری]] او در [[دانش]] که از [[الهام الهی]] سرچشمه می‌گرفت اعتراف داشتند<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، مقدمه.</ref>.<ref>ر.ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌‌نامۀ مهدویت، ص۶۴ ـ۷۰.</ref>  
*دربارۀ ویژگی‌‏های آن [[حضرت]] آورده‌‏اند: رنگش گندمگون، چشمانش درشت و سیاه، رویش زیبا، قامتش معتدل و اندامش متناسب بود با آنکه [[جوان]] بود بزرگان [[قریش]] و [[دانشمندان]] زمان خود را تحت تأثیر و نفوذ قرار می‏داد و [[دوست]] و [[دشمن]] به [[برتری]] او در [[دانش]] که از [[الهام الهی]] سرچشمه می‌گرفت اعتراف داشتند<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، مقدمه.</ref>.<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۶۴ ـ۷۰.</ref>  
*امام عسکری ۱۳ سال اول [[عمر]] خود را در [[مدینه]] گذراند، ده سال هم در [[سامرا]] کنار [[پدر]] زیست. پنج سال نیز پس از [[شهادت]] [[پدر]]، [[امامت]] [[شیعه]] را بر عهده داشت<ref>ر.ک: محدثی، جواد، فرهنگ‌نامۀ دینی، ص۸۸.</ref>. روایاتی از [[رسول اکرم]] {{صل}} و [[اهل بیت]]{{ع}} بر [[امامت]] [[دوازده امام]] وارد شده و در آنها به روشنی به نام ایشان از جمله امام عسکری{{ع}} اشاره شده است. اضافه بر آنکه در [[روایات]] [[نقل]] شده از [[پدر]] بزرگوارش، به [[امامت]] آن [[حضرت]] تصریح شده است از جمله: از [[امام هادی]]{{ع}} پرسیدند پس از شما چه کسی [[امام]] است فرمود: «[[امامت]] به بزرگِ فرزندانم، [[حسن]] می‌رسد»<ref>اعلام الوری‌، ص ۳۵۰.</ref>.<ref>ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۱۲۴.</ref>
*امام عسکری ۱۳ سال اول [[عمر]] خود را در [[مدینه]] گذراند، ده سال هم در [[سامرا]] کنار [[پدر]] زیست. پنج سال نیز پس از [[شهادت]] [[پدر]]، [[امامت]] [[شیعه]] را بر عهده داشت<ref>ر.ک: [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۸۸.</ref>. روایاتی از [[رسول اکرم]] {{صل}} و [[اهل بیت]]{{ع}} بر [[امامت]] [[دوازده امام]] وارد شده و در آنها به روشنی به نام ایشان از جمله امام عسکری{{ع}} اشاره شده است. اضافه بر آنکه در [[روایات]] [[نقل]] شده از [[پدر]] بزرگوارش، به [[امامت]] آن [[حضرت]] تصریح شده است از جمله: از [[امام هادی]]{{ع}} پرسیدند پس از شما چه کسی [[امام]] است فرمود: «[[امامت]] به بزرگِ فرزندانم، [[حسن]] می‌رسد»<ref>اعلام الوری‌، ص ۳۵۰.</ref>.<ref>ر.ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۱۲۴.</ref>
==فعالیت‌های [[سیاسی]]، [[اجتماعی]] و [[علمی]]==
==فعالیت‌های [[سیاسی]]، [[اجتماعی]] و [[علمی]]==
*روزگار [[امامت]] [[امام حسن عسکری]]{{ع}} با سختگیری و [[آزار]] بی حد و حصر [[حاکمان عباسی]] از جمله: [[معتز]]، [[مهتدی]] و [[معتمد]]<ref>مناقب آل ابی‌طالب‌، ج۴، ص۴۵۵.</ref> همراه بود امام عسکری{{ع}} در این وضعیت سخت دو برنامه در پیش گرفت: یکی ادامۀ فعالیت‌های [[پدر]] ارجمندش که حفظ و تقویت پایگاه‌های [[شیعی]] بود؛ دوم، [[زمینه‌سازی]] لازم در جامعۀ [[اسلامی]] برای پذیرش [[امامت]] و [[غیبت]] آخرین خلیفۀ [[پیامبر]]{{صل}}. امام عسکری{{ع}} برای اجرای این برنامه، [[رفتاری]] بسیار محتاطانه در پیش گرفت و با پنهانکاری می‌کوشید بهانه‌ای به دست [[حکومت]] ندهد و [[عباسیان]] را به خشونتی بیش‌تر واندارد، با این حال هیچ گاه حکومتِ آنان را [[تأیید]] نکرد و دست از [[مبارزه]] [[علیه ]][[ستمکاری]] و خودکامگی [[عباسیان]] نکشید. *برخی از فعالیت‌های [[امام]]{{ع}} در این چارچوب عبارت‌اند از: کوشش [[علمی]] در [[دفاع]] از [[اسلام]] و ردّ [[شبهات]]؛ گسترش حلقۀ ارتباطی با [[شیعیان]] از طریق نمایندگان‏؛ فعالیت‏‌های [[سیاسی]] سرّی؛ [[پشتیبانی]] [[مالی]] از [[شیعیان]]؛ [[معرفی حضرت مهدی]]{{ع}} به عنوان [[جانشین]]؛ آماده‌‏سازی [[شیعیان]] برای [[دوران غیبت]] [[امام دوازدهم]]{{ع}}<ref>ر.ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامۀ مهدویت، ص۶۴ ـ۷۰؛ درسنامۀ مهدویت، ج۱، ص۱۵۸. </ref>.
*روزگار [[امامت]] [[امام حسن عسکری]]{{ع}} با سختگیری و [[آزار]] بی حد و حصر [[حاکمان عباسی]] از جمله: [[معتز]]، [[مهتدی]] و [[معتمد]]<ref>مناقب آل ابی‌طالب‌، ج۴، ص۴۵۵.</ref> همراه بود امام عسکری{{ع}} در این وضعیت سخت دو برنامه در پیش گرفت: یکی ادامۀ فعالیت‌های [[پدر]] ارجمندش که حفظ و تقویت پایگاه‌های [[شیعی]] بود؛ دوم، [[زمینه‌سازی]] لازم در جامعۀ [[اسلامی]] برای پذیرش [[امامت]] و [[غیبت]] آخرین خلیفۀ [[پیامبر]]{{صل}}. امام عسکری{{ع}} برای اجرای این برنامه، [[رفتاری]] بسیار محتاطانه در پیش گرفت و با پنهانکاری می‌کوشید بهانه‌ای به دست [[حکومت]] ندهد و [[عباسیان]] را به خشونتی بیش‌تر واندارد، با این حال هیچ گاه حکومتِ آنان را [[تأیید]] نکرد و دست از [[مبارزه]] [[علیه ]][[ستمکاری]] و خودکامگی [[عباسیان]] نکشید. *برخی از فعالیت‌های [[امام]]{{ع}} در این چارچوب عبارت‌اند از: کوشش [[علمی]] در [[دفاع]] از [[اسلام]] و ردّ [[شبهات]]؛ گسترش حلقۀ ارتباطی با [[شیعیان]] از طریق نمایندگان‏؛ فعالیت‏‌های [[سیاسی]] سرّی؛ [[پشتیبانی]] [[مالی]] از [[شیعیان]]؛ [[معرفی حضرت مهدی]]{{ع}} به عنوان [[جانشین]]؛ آماده‌‏سازی [[شیعیان]] برای [[دوران غیبت]] [[امام دوازدهم]]{{ع}}<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۶۴ ـ۷۰؛ [[درسنامه مهدویت ج۱ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص۱۵۸. </ref>.
==حوادث پس از امام عسکری{{ع}}==
==حوادث پس از امام عسکری{{ع}}==
*پس از امام عسکری{{ع}}، پدیده‌‏های ناگواری رخ داد که برخی بدین قرار است:
*پس از امام عسکری{{ع}}، پدیده‌‏های ناگواری رخ داد که برخی بدین قرار است:
خط ۲۰: خط ۲۰:
#برخورد [[جعفر]] [[کذّاب]] با [[مادر امام عسکری]]{{ع}} بر سر [[میراث]]؛
#برخورد [[جعفر]] [[کذّاب]] با [[مادر امام عسکری]]{{ع}} بر سر [[میراث]]؛
#[[ترور]]، حبس، تهدید و اذیت و [[آزار]] [[شیعیان]]؛  
#[[ترور]]، حبس، تهدید و اذیت و [[آزار]] [[شیعیان]]؛  
#[[اختلاف]] و چنددستگی بین [[شیعیان]]<ref>ر.ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامۀ مهدویت، ص۶۴ ـ۷۰.</ref>.
#[[اختلاف]] و چنددستگی بین [[شیعیان]]<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۶۴ ـ۷۰.</ref>.


==پرسش مستقیم==
==پرسش مستقیم==
خط ۳۰: خط ۳۰:


==منابع==
==منابع==
{{فهرست اثر}}
{{ستون-شروع|2}}
* [[پرونده:13681040.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه دینی''']]
* [[پرونده:13681040.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه دینی''']]
* [[پرونده:1414.jpg|22px]] [[فرهنگ شیعه (کتاب)|'''فرهنگ شیعه''']]
* [[پرونده:1414.jpg|22px]] [[فرهنگ شیعه (کتاب)|'''فرهنگ شیعه''']]
* [[پرونده:134491.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مهدویت''']]
* [[پرونده:134491.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مهدویت''']]
* [[پرونده:136861.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۱ (کتاب)|'''درسنامه مهدویت ج۱''']]
* [[پرونده:136861.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۱ (کتاب)|'''درسنامه مهدویت''']]
* [[پرونده:29873800.jpg|22px]] [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|'''موعودنامه''']]
* [[پرونده:29873800.jpg|22px]] [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|'''موعودنامه''']]
 
{{پایان}}
{{پایان}}
==[[:رده:آثار امام عسکری|منبع‌شناسی جامع امام عسکری]]==
==[[:رده:آثار امام عسکری|منبع‌شناسی جامع امام عسکری]]==
{{فهرست اثر}}
{{فهرست اثر}}

نسخهٔ ‏۲۸ مارس ۲۰۲۰، ساعت ۰۸:۲۱

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
این مدخل از زیرشاخه‌های بحث اهل بیت پیامبر خاتم است. "امام عسکری" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل امام عسکری (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

زندگی‌نامه امام

فعالیت‌های سیاسی، اجتماعی و علمی

حوادث پس از امام عسکری(ع)

  • پس از امام عسکری(ع)، پدیده‌‏های ناگواری رخ داد که برخی بدین قرار است:
  1. بازجویی حاکمان ستمگر از خانۀ آن حضرت برای دستیابی به حضرت مهدی(ع)[۱۴]؛
  2. برخورد جعفر کذّاب با مادر امام عسکری(ع) بر سر میراث؛
  3. ترور، حبس، تهدید و اذیت و آزار شیعیان؛
  4. اختلاف و چنددستگی بین شیعیان[۱۵].

پرسش مستقیم

  1. آیا خداوند برای امامت امام مهدی‏ زمینه ‏سازی کرده است؟ (پرسش)
  2. آیا نص متواتر بر امامت امام مهدی‏ از امام عسکری رسیده است؟ (پرسش)
  3. آیا انتقال امامت به دو برادر بعد از حسنین جایز است؟ (پرسش)
  4. امامت امام مهدی از چه زمانی آغاز شده است؟ (پرسش)
  5. آیا فضایل و کرامات امامان ناشی از نبوغ فکری آنها بوده است؟ (پرسش)
  6. امام عسکری‏ برای تثبیت امامت فرزندش چه تدابیری اندیشید؟ (پرسش)
  7. میان نظام امامت و غیبت امام مهدی چه ارتباطی وجود دارد؟ (پرسش)
  8. پس از شهادت امام حسن عسکری چه اختلاف‌‌هایی بر سر مسئله امامت به‌وجود آمد؟ (پرسش)
  9. چرا امام عسکری اقدام به معرفی و نشان دادن فرزندش به برخی از شیعیان نمودند؟ (پرسش)
  10. امام مهدی در پاسخ سعد بن عبدالله قمی دلیل عدم انتخابی بودن امام را چگونه بیان فرموده است؟ (پرسش)
  11. جریان تحویل وجوهات و هدایای شیعیان به امام عسکری توسط محمد بن اسحاق چیست؟ (پرسش)
  12. امام حسن عسکری درباره جانشین بعد از خود چه فرموده است؟ (پرسش)
  13. چه کسانی بر جنازه امام حسن عسکری نماز خوانده‌اند؟ (پرسش)
  14. مقام علمی امام مهدی در روایات چگونه بیان شده است؟ (پرسش)
  15. حدیث ولایت چیست و چه ارتباطی با امامت امام مهدی دارد؟ (پرسش)
  16. چه ارتباطی میان حدیث معراج و امامت امام مهدی وجود دارد؟ (پرسش)

جستارهای وابسته

منابع

منبع‌شناسی جامع امام عسکری

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. ↑ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج ۱، ص ۵۰۳.
  2. ↑ ر.ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۶۴ ـ۷۰؛ محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۸۸؛ فرهنگ شیعه، ص ۱۲۴.
  3. ↑ ابن بابویه، محمد بن علی، علل الشرایع، ج ۱، باب ۱۷۶، ص ۲۳۰.
  4. ↑ شیخ طوسی، التهذیب، ج ۶، ص ۹۲.
  5. ↑ شیخ مفید، الارشاد، ص۳۴۶.
  6. ↑ ر.ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۶۴ ـ۷۰؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۱۹۲؛ محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۸۸.
  7. ↑ ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، مقدمه.
  8. ↑ ر.ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۶۴ ـ۷۰.
  9. ↑ ر.ک: محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۸۸.
  10. ↑ اعلام الوری‌، ص ۳۵۰.
  11. ↑ ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۱۲۴.
  12. ↑ مناقب آل ابی‌طالب‌، ج۴، ص۴۵۵.
  13. ↑ ر.ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۶۴ ـ۷۰؛ درسنامه مهدویت، ص۱۵۸.
  14. ↑ کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۱، ص ۵۰۵؛ ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمه، ج ۱، ص ۴۳.
  15. ↑ ر.ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۶۴ ـ۷۰.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=امام_عسکری&oldid=291589»