امام عسکری: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
خط ۱۱: خط ۱۱:
==زندگی‌نامه [[امام]]==
==زندگی‌نامه [[امام]]==
*[[ابو محمد]] [[حسن بن علی بن محمد بن علی]] بن [[موسی بن جعفر بن محمد]] بن [[علی بن حسین بن علی]] بن [[ابی طالب]]، پیشوای یازدهم [[مسلمانان]]<ref>طبری، محمد بن جریر، دلائل الامامه، ج۱، ص۲۲۳.</ref> و [[پدر]] بزرگوار [[حضرت مهدی]]{{ع}} و سیزدهمین [[امام]] از [[چهارده معصوم]]{{ع}} است. دربارۀ [[تاریخ]] ولادت، محل ولادت و [[تاریخ]] [[شهادت امام حسن عسکری]]{{ع}} میان مورخان [[اختلاف]] است، اما مشهور این است که در [[ماه]] [[ربیع]] الآخر سال ۲۳۲ق چشم به [[جهان]] گشود. مادرش بانویی پارسا و [[شایسته]] به نام "[[حدیثه]]"{{س}} بود که برخی از او به نام "[[سوسن]]" یاد کرده‏‌اند<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج ۱، ص ۵۰۳.</ref>.<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۶۴ ـ۷۰؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۸۸؛ [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۱۲۴.</ref> از آنجا که به [[دستور]] خلیفۀ [[عباسی]] در "[[سامرا]]" در محله "[[عسکر]]" سکونت اجباری داشت، "[[عسکری]]" نامیده می‏‌شود<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، علل الشرایع، ج ۱، باب ۱۷۶، ص ۲۳۰.</ref>. از [[القاب]] مشهور ایشان "[[عسکری]]"، "[[ابن الرضا]]"؛ "[[نقی]]"، "زکی"، "[[فاضل]]"، "[[امین]]" و کنیه‏‌اش "[[ابومحمد]]" که مخصوص [[حضرت]] است و [[ابن الرضا]] که به [[پدر]] و جد‌ش [[امام جواد]] {{ع}} نیز گفته می‌شد<ref>مناقب آل ابوطالب، ابن شهر آشوب، محمد بن علی، ج۴، ص۴۲۱.</ref>. در [[تاریخ]] اول [[ربیع الاول]][[ سال]] ۲۶۰ ق به [[دستور]] [[معتمد]] [[عباسی]]، [[مسموم]] و در روز هشتم همان [[تاریخ]] به [[شهادت]] رسید و پس از اینکه فرزندش [[امام زمان]] {{ع}} در حالی که پنج سال بیشتر نداشت بر او [[نماز]] خواند، در خانۀ خود در [[سامرا]] و کنار [[مرقد]] پدرش به [[خاک]] سپرده شد<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج۱، ص۵۰۲؛ طبری، محمد بن جریر، دلائل الامامه، ج۱، ص۲۲۳.</ref>.<ref>ر.ک: سلطان‌ محمدی، ابوالفضل، نجفی مقدم، مهدی، امامت امام حسن عسکری، دانشنامۀ کلام اسلامی، ج۱، ص ۴۴۲۵.</ref> [[شیعه]] [[معتقد]] است [[امام حسن عسکری]] {{ع}}، به جز [[مهدی موعود]] {{ع}} [[فرزند]] دیگری نداشت. [[شیخ مفید]] در [[کتاب ]][[الارشاد]] می‌‌نویسد: [[حسن بن علی عسکری]] {{ع}} به جز [[صاحب الزمان]]، [[فرزند]] دیگری از خود به جای نگذاشت<ref>.مفید، محمد بن محمد، الارشاد، ج۲، ص۳۳۹.</ref>.<ref>سلطان‌ محمدی، ابوالفضل، نجفی مقدم، مهدی، امامت امام حسن عسکری، دانشنامه کلام اسلامی، ج۱، ص ۴۲۶.</ref>
*[[ابو محمد]] [[حسن بن علی بن محمد بن علی]] بن [[موسی بن جعفر بن محمد]] بن [[علی بن حسین بن علی]] بن [[ابی طالب]]، پیشوای یازدهم [[مسلمانان]]<ref>طبری، محمد بن جریر، دلائل الامامه، ج۱، ص۲۲۳.</ref> و [[پدر]] بزرگوار [[حضرت مهدی]]{{ع}} و سیزدهمین [[امام]] از [[چهارده معصوم]]{{ع}} است. دربارۀ [[تاریخ]] ولادت، محل ولادت و [[تاریخ]] [[شهادت امام حسن عسکری]]{{ع}} میان مورخان [[اختلاف]] است، اما مشهور این است که در [[ماه]] [[ربیع]] الآخر سال ۲۳۲ق چشم به [[جهان]] گشود. مادرش بانویی پارسا و [[شایسته]] به نام "[[حدیثه]]"{{س}} بود که برخی از او به نام "[[سوسن]]" یاد کرده‏‌اند<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج ۱، ص ۵۰۳.</ref>.<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۶۴ ـ۷۰؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۸۸؛ [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۱۲۴.</ref> از آنجا که به [[دستور]] خلیفۀ [[عباسی]] در "[[سامرا]]" در محله "[[عسکر]]" سکونت اجباری داشت، "[[عسکری]]" نامیده می‏‌شود<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، علل الشرایع، ج ۱، باب ۱۷۶، ص ۲۳۰.</ref>. از [[القاب]] مشهور ایشان "[[عسکری]]"، "[[ابن الرضا]]"؛ "[[نقی]]"، "زکی"، "[[فاضل]]"، "[[امین]]" و کنیه‏‌اش "[[ابومحمد]]" که مخصوص [[حضرت]] است و [[ابن الرضا]] که به [[پدر]] و جد‌ش [[امام جواد]] {{ع}} نیز گفته می‌شد<ref>مناقب آل ابوطالب، ابن شهر آشوب، محمد بن علی، ج۴، ص۴۲۱.</ref>. در [[تاریخ]] اول [[ربیع الاول]][[ سال]] ۲۶۰ ق به [[دستور]] [[معتمد]] [[عباسی]]، [[مسموم]] و در روز هشتم همان [[تاریخ]] به [[شهادت]] رسید و پس از اینکه فرزندش [[امام زمان]] {{ع}} در حالی که پنج سال بیشتر نداشت بر او [[نماز]] خواند، در خانۀ خود در [[سامرا]] و کنار [[مرقد]] پدرش به [[خاک]] سپرده شد<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج۱، ص۵۰۲؛ طبری، محمد بن جریر، دلائل الامامه، ج۱، ص۲۲۳.</ref>.<ref>ر.ک: سلطان‌ محمدی، ابوالفضل، نجفی مقدم، مهدی، امامت امام حسن عسکری، دانشنامۀ کلام اسلامی، ج۱، ص ۴۴۲۵.</ref> [[شیعه]] [[معتقد]] است [[امام حسن عسکری]] {{ع}}، به جز [[مهدی موعود]] {{ع}} [[فرزند]] دیگری نداشت. [[شیخ مفید]] در [[کتاب ]][[الارشاد]] می‌‌نویسد: [[حسن بن علی عسکری]] {{ع}} به جز [[صاحب الزمان]]، [[فرزند]] دیگری از خود به جای نگذاشت<ref>.مفید، محمد بن محمد، الارشاد، ج۲، ص۳۳۹.</ref>.<ref>سلطان‌ محمدی، ابوالفضل، نجفی مقدم، مهدی، امامت امام حسن عسکری، دانشنامه کلام اسلامی، ج۱، ص ۴۲۶.</ref>
۲۲* ساله بود که پدرش به [[شهادت]] رسید. مدّت امامتش شش سال و عمرش ۲۸ سال بود و در سال ۲۶۰ ق در دوران [[حکومت]] [[معتمد]] [[عباسی]] به [[شهادت]] رسید و در خانۀ خود در [[سامرا]] کنار [[مرقد]] پدرش به [[خاک]] سپرده شد<ref>شیخ طوسی، التهذیب، ج ۶، ص ۹۲.</ref>. مشهور بین [[شیعه]] آن است که امام عسکری{{ع}} فرزندی جز [[امام مهدی]]{{ع}} از خود به یادگار نگذاشت<ref>شیخ مفید، الارشاد، ص۳۴۶.</ref>.<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۶۴ ـ۷۰؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۱۹۲؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۸۸.</ref>
*دربارۀ ویژگی‌‏های آن [[حضرت]] آورده‌‏اند: رنگش گندمگون، چشمانش درشت و سیاه، رویش زیبا، قامتش معتدل و اندامش متناسب بود با آنکه [[جوان]] بود بزرگان [[قریش]] و [[دانشمندان]] زمان خود را تحت تأثیر و نفوذ قرار می‏داد و [[دوست]] و [[دشمن]] به [[برتری]] او در [[دانش]] که از [[الهام الهی]] سرچشمه می‌گرفت اعتراف داشتند<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، مقدمه.</ref>.<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۶۴ ـ۷۰.</ref>  
*دربارۀ ویژگی‌‏های آن [[حضرت]] آورده‌‏اند: رنگش گندمگون، چشمانش درشت و سیاه، رویش زیبا، قامتش معتدل و اندامش متناسب بود با آنکه [[جوان]] بود بزرگان [[قریش]] و [[دانشمندان]] زمان خود را تحت تأثیر و نفوذ قرار می‏داد و [[دوست]] و [[دشمن]] به [[برتری]] او در [[دانش]] که از [[الهام الهی]] سرچشمه می‌گرفت اعتراف داشتند<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، مقدمه.</ref>.<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۶۴ ـ۷۰.</ref>  
*امام عسکری ۱۳ سال اول [[عمر]] خود را در [[مدینه]] گذراند، ده سال هم در [[سامرا]] کنار [[پدر]] زیست. پنج سال نیز پس از [[شهادت]] [[پدر]]، [[امامت]] [[شیعه]] را بر عهده داشت<ref>ر.ک: [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۸۸.</ref>. روایاتی از [[رسول اکرم]] {{صل}} و [[اهل بیت]]{{ع}} بر [[امامت]] [[دوازده امام]] وارد شده و در آنها به روشنی به نام ایشان از جمله امام عسکری{{ع}} اشاره شده است. اضافه بر آنکه در [[روایات]] [[نقل]] شده از [[پدر]] بزرگوارش، به [[امامت]] آن [[حضرت]] تصریح شده است از جمله: از [[امام هادی]]{{ع}} پرسیدند پس از شما چه کسی [[امام]] است فرمود: «[[امامت]] به بزرگِ فرزندانم، [[حسن]] می‌رسد»<ref>اعلام الوری‌، ص ۳۵۰.</ref>.<ref>ر.ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۱۲۴.</ref>
*امام عسکری ۱۳ سال اول [[عمر]] خود را در [[مدینه]] گذراند، ده سال هم در [[سامرا]] کنار [[پدر]] زیست. پنج سال نیز پس از [[شهادت]] [[پدر]]، [[امامت]] [[شیعه]] را بر عهده داشت<ref>ر.ک: [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۸۸.</ref>. روایاتی از [[رسول اکرم]] {{صل}} و [[اهل بیت]]{{ع}} بر [[امامت]] [[دوازده امام]] وارد شده و در آنها به روشنی به نام ایشان از جمله امام عسکری{{ع}} اشاره شده است. اضافه بر آنکه در [[روایات]] [[نقل]] شده از [[پدر]] بزرگوارش، به [[امامت]] آن [[حضرت]] تصریح شده است از جمله: از [[امام هادی]]{{ع}} پرسیدند پس از شما چه کسی [[امام]] است فرمود: «[[امامت]] به بزرگِ فرزندانم، [[حسن]] می‌رسد»<ref>اعلام الوری‌، ص ۳۵۰.</ref>.<ref>ر.ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۱۲۴.</ref>

نسخهٔ ‏۱۲ آوریل ۲۰۲۰، ساعت ۱۶:۵۵

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
این مدخل از زیرشاخه‌های بحث اهل بیت پیامبر خاتم است. "امام عسکری" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل امام عسکری (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

زندگی‌نامه امام

فعالیت‌های سیاسی، اجتماعی و علمی

حوادث پس از امام عسکری(ع)

  • پس از امام عسکری(ع)، پدیده‌‏های ناگواری رخ داد که برخی بدین قرار است:
  1. بازجویی حاکمان ستمگر از خانۀ آن حضرت برای دستیابی به حضرت مهدی(ع)[۱۷]؛
  2. برخورد جعفر کذّاب با مادر امام عسکری(ع) بر سر میراث؛
  3. ترور، حبس، تهدید و اذیت و آزار شیعیان؛
  4. اختلاف و چنددستگی بین شیعیان[۱۸].

پرسش مستقیم

  1. آیا خداوند برای امامت امام مهدی‏ زمینه ‏سازی کرده است؟ (پرسش)
  2. آیا نص متواتر بر امامت امام مهدی‏ از امام عسکری رسیده است؟ (پرسش)
  3. آیا انتقال امامت به دو برادر بعد از حسنین جایز است؟ (پرسش)
  4. امامت امام مهدی از چه زمانی آغاز شده است؟ (پرسش)
  5. آیا فضایل و کرامات امامان ناشی از نبوغ فکری آنها بوده است؟ (پرسش)
  6. امام عسکری‏ برای تثبیت امامت فرزندش چه تدابیری اندیشید؟ (پرسش)
  7. میان نظام امامت و غیبت امام مهدی چه ارتباطی وجود دارد؟ (پرسش)
  8. پس از شهادت امام حسن عسکری چه اختلاف‌‌هایی بر سر مسئله امامت به‌وجود آمد؟ (پرسش)
  9. چرا امام عسکری اقدام به معرفی و نشان دادن فرزندش به برخی از شیعیان نمودند؟ (پرسش)
  10. امام مهدی در پاسخ سعد بن عبدالله قمی دلیل عدم انتخابی بودن امام را چگونه بیان فرموده است؟ (پرسش)
  11. جریان تحویل وجوهات و هدایای شیعیان به امام عسکری توسط محمد بن اسحاق چیست؟ (پرسش)
  12. امام حسن عسکری درباره جانشین بعد از خود چه فرموده است؟ (پرسش)
  13. چه کسانی بر جنازه امام حسن عسکری نماز خوانده‌اند؟ (پرسش)
  14. مقام علمی امام مهدی در روایات چگونه بیان شده است؟ (پرسش)
  15. حدیث ولایت چیست و چه ارتباطی با امامت امام مهدی دارد؟ (پرسش)
  16. چه ارتباطی میان حدیث معراج و امامت امام مهدی وجود دارد؟ (پرسش)

جستارهای وابسته

منابع

منبع‌شناسی جامع امام عسکری

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. طبری، محمد بن جریر، دلائل الامامه، ج۱، ص۲۲۳.
  2. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج ۱، ص ۵۰۳.
  3. ر.ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۶۴ ـ۷۰؛ محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۸۸؛ فرهنگ شیعه، ص ۱۲۴.
  4. ابن بابویه، محمد بن علی، علل الشرایع، ج ۱، باب ۱۷۶، ص ۲۳۰.
  5. مناقب آل ابوطالب، ابن شهر آشوب، محمد بن علی، ج۴، ص۴۲۱.
  6. کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج۱، ص۵۰۲؛ طبری، محمد بن جریر، دلائل الامامه، ج۱، ص۲۲۳.
  7. ر.ک: سلطان‌ محمدی، ابوالفضل، نجفی مقدم، مهدی، امامت امام حسن عسکری، دانشنامۀ کلام اسلامی، ج۱، ص ۴۴۲۵.
  8. .مفید، محمد بن محمد، الارشاد، ج۲، ص۳۳۹.
  9. سلطان‌ محمدی، ابوالفضل، نجفی مقدم، مهدی، امامت امام حسن عسکری، دانشنامه کلام اسلامی، ج۱، ص ۴۲۶.
  10. ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، مقدمه.
  11. ر.ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۶۴ ـ۷۰.
  12. ر.ک: محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۸۸.
  13. اعلام الوری‌، ص ۳۵۰.
  14. ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۱۲۴.
  15. مناقب آل ابی‌طالب‌، ج۴، ص۴۵۵.
  16. ر.ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۶۴ ـ۷۰؛ درسنامه مهدویت، ص۱۵۸.
  17. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۱، ص ۵۰۵؛ ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمه، ج ۱، ص ۴۳.
  18. ر.ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۶۴ ـ۷۰.