فواید امام غایب: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '، ص:' به '، ص') |
جز (جایگزینی متن - 'شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ' به 'شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
*طبق همین اطلاعاتی که ایشان به ما میدهند، بر فرض که [[دلیل عقلی]] مستقلی هم نباشد، به آنچه خبر میدهند [[اعتقاد]] مییابیم؛ زیرا برای تحقیق اینگونه موضوعات- به ویژه تفاصیل آن- راهی مطمئنتر و باوربخشتر از [[وحی]] و [[اخبار]] [[انبیا]] و اوصیای آنها نیست. | *طبق همین اطلاعاتی که ایشان به ما میدهند، بر فرض که [[دلیل عقلی]] مستقلی هم نباشد، به آنچه خبر میدهند [[اعتقاد]] مییابیم؛ زیرا برای تحقیق اینگونه موضوعات- به ویژه تفاصیل آن- راهی مطمئنتر و باوربخشتر از [[وحی]] و [[اخبار]] [[انبیا]] و اوصیای آنها نیست. | ||
*در [[روایات]] فراوانی به این [[حقیقت]] اشاره شده که [[جهان هستی]] به [[برکت]] وجود [[نور]] [[پاک]] [[معصومان]]{{عم}} آفریده شده است. [[رسول گرامی اسلام]]{{صل}} خطاب به [[امام علی|مولای متقیان]]{{ع}} فرمود: "ای [[علی]]! اگر ما نبودیم، [[خداوند]] سبحانه و تعالی، [[آدم]] و [[حوا]] و [[بهشت]] و [[جهنم]] و [[آسمان]] و [[زمین]] را نمیآفرید ...."<ref>{{عربی|" يَا عَلِيُّ لَوْ لَا نَحْنُ مَا خَلَقَ اللَّهُ آدَمَ وَ لَا حَوَّاءَ وَ لَا الْجَنَّةَ وَ لَا النَّارَ وَ لَا السَّمَاءَ وَ لَا الْأَرْضَ "}}، شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا علیه السّلام، ج ۱، ص ۲۶۲</ref> | *در [[روایات]] فراوانی به این [[حقیقت]] اشاره شده که [[جهان هستی]] به [[برکت]] وجود [[نور]] [[پاک]] [[معصومان]]{{عم}} آفریده شده است. [[رسول گرامی اسلام]]{{صل}} خطاب به [[امام علی|مولای متقیان]]{{ع}} فرمود: "ای [[علی]]! اگر ما نبودیم، [[خداوند]] سبحانه و تعالی، [[آدم]] و [[حوا]] و [[بهشت]] و [[جهنم]] و [[آسمان]] و [[زمین]] را نمیآفرید ...."<ref>{{عربی|" يَا عَلِيُّ لَوْ لَا نَحْنُ مَا خَلَقَ اللَّهُ آدَمَ وَ لَا حَوَّاءَ وَ لَا الْجَنَّةَ وَ لَا النَّارَ وَ لَا السَّمَاءَ وَ لَا الْأَرْضَ "}}، شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا علیه السّلام، ج ۱، ص ۲۶۲</ref> | ||
*بدون [[شک]]، به همان [[میزان]] که موجودات در هنگام پدید آمدن، نیازمند [[فیض]] الهی هستند، در دوام و استمرار وجود نیز نیازمند [[فیض]] [[خداوند]] سبحانه و تعالی هستند<ref> لطف اللّه صافی گلپایگانی، وابستگی جهان به امام زمان عجّل اللّه تعالی فرجه الشریف، ص ۷.</ref>. در [[روایات]] فراوانی [[پیشوایان]] [[معصوم]]{{عم}} واسطههای [[فیض]] الهی معرفی شدهاند. [[امام صادق]]{{ع}} از پدرش و او از [[امام سجاد]]{{ع}} [[نقل]] کرده است که فرمود: "ما، [[پیشوایان]] [[مسلمین]] و حجّتهای [[خداوند]] سبحانه و تعالی بر جهانیان و سرور [[مؤمنان]] و [[رهبر]] سپیدجبینان و مولای اهل ایمان‌ایم. و ما [[امان]] اهل زمینی‌ام؛ همچنانکه [[ستارگان]] [[امان]] اهل آسمانند. و ما کسانی هستیم که [[خداوند]] سبحانه و تعالی به واسطه ما [[آسمان]] را نگاه داشته تا بر [[زمین]] نیفتد، مگر به [[اذن]] او و به واسطه ما [[زمین]] را نگاه داشته که اهلش را نلرزاند. به سبب ما [[باران]] را فرو فرستد و [[رحمت]] را منتشر کند و [[برکات]] [[زمین]] را خارج سازد. و اگر نبود که ما بر روی زمینیم، اهلش را فرو میبرد<ref> شیخ | *بدون [[شک]]، به همان [[میزان]] که موجودات در هنگام پدید آمدن، نیازمند [[فیض]] الهی هستند، در دوام و استمرار وجود نیز نیازمند [[فیض]] [[خداوند]] سبحانه و تعالی هستند<ref> لطف اللّه صافی گلپایگانی، وابستگی جهان به امام زمان عجّل اللّه تعالی فرجه الشریف، ص ۷.</ref>. در [[روایات]] فراوانی [[پیشوایان]] [[معصوم]]{{عم}} واسطههای [[فیض]] الهی معرفی شدهاند. [[امام صادق]]{{ع}} از پدرش و او از [[امام سجاد]]{{ع}} [[نقل]] کرده است که فرمود: "ما، [[پیشوایان]] [[مسلمین]] و حجّتهای [[خداوند]] سبحانه و تعالی بر جهانیان و سرور [[مؤمنان]] و [[رهبر]] سپیدجبینان و مولای اهل ایمان‌ایم. و ما [[امان]] اهل زمینی‌ام؛ همچنانکه [[ستارگان]] [[امان]] اهل آسمانند. و ما کسانی هستیم که [[خداوند]] سبحانه و تعالی به واسطه ما [[آسمان]] را نگاه داشته تا بر [[زمین]] نیفتد، مگر به [[اذن]] او و به واسطه ما [[زمین]] را نگاه داشته که اهلش را نلرزاند. به سبب ما [[باران]] را فرو فرستد و [[رحمت]] را منتشر کند و [[برکات]] [[زمین]] را خارج سازد. و اگر نبود که ما بر روی زمینیم، اهلش را فرو میبرد<ref> [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۱، ص ۲۰۷، ح ۲۲</ref>. | ||
*پس به سبب وجود [[امام]] و [[پیامبر]]{{عم}} است که نه فقط ما، که [[جهان هستی]] از [[برکت]] فیضهای الهی بهرهمند میشوند. | *پس به سبب وجود [[امام]] و [[پیامبر]]{{عم}} است که نه فقط ما، که [[جهان هستی]] از [[برکت]] فیضهای الهی بهرهمند میشوند. | ||
*[[امام صادق]] {{ع}} درباره فواید تکوینی [[امام]] چنین فرموده است: "... به سبب ما درختان میوه میدهند و میوهها به ثمر میرسند و رودها جاری میشوند. و به سبب ما ابر [[آسمان]] میبارد و گیاهان از [[زمین]] میرویند. و به [[بندگی]] ما [[خداوند]] سبحانه و تعالی پرستیده میشود و اگر ما نبودیم، هرگز [[خداوند]] سبحانه و تعالی پرستیده نمیشد ...."<ref> {{عربی|" بِنَا أَثْمَرَتِ الْأَشْجَارُ وَ أَيْنَعَتِ الثِّمَارُ وَ جَرَتِ الْأَنْهَارُ وَ بِنَا يَنْزِلُ غَيْثُ السَّمَاءِ وَ يَنْبُتُ عُشْبُ الْأَرْضِ وَ بِعِبَادَتِنَا عُبِدَ اللَّهُ وَ لَوْ لَا نَحْنُ مَا عُبِدَ اللَّهُ"}}، شیخ | *[[امام صادق]] {{ع}} درباره فواید تکوینی [[امام]] چنین فرموده است: "... به سبب ما درختان میوه میدهند و میوهها به ثمر میرسند و رودها جاری میشوند. و به سبب ما ابر [[آسمان]] میبارد و گیاهان از [[زمین]] میرویند. و به [[بندگی]] ما [[خداوند]] سبحانه و تعالی پرستیده میشود و اگر ما نبودیم، هرگز [[خداوند]] سبحانه و تعالی پرستیده نمیشد ...."<ref> {{عربی|" بِنَا أَثْمَرَتِ الْأَشْجَارُ وَ أَيْنَعَتِ الثِّمَارُ وَ جَرَتِ الْأَنْهَارُ وَ بِنَا يَنْزِلُ غَيْثُ السَّمَاءِ وَ يَنْبُتُ عُشْبُ الْأَرْضِ وَ بِعِبَادَتِنَا عُبِدَ اللَّهُ وَ لَوْ لَا نَحْنُ مَا عُبِدَ اللَّهُ"}}، [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۱، ص ۱۴۴، ح ۲۳</ref> بدینسان، بهرهمندی همه آفریدهها از هستی و ادامه وجود، بسته به وجود [[حجّت]] روی [[زمین]] است. البته این نوع بهرهمندی، به پذیرش یا ردّ [[امام]] ارتباطی ندارد و [[خداوند]] سبحانه و تعالی به واسطه وجود [[امام]]، تمام موجودات را بهرهمند میکند. | ||
*بنابراین اگر تقدیر [[خداوند]] توانای [[حکیم]]، چنان باشد که- آنگونه که بعضی از [[فرشتگان]]، واسطه [[نزول]] برخی [[برکات]] شدهاند- فیضهای [[عام و خاص]] به واسطه [[امام]] به آفریدگان برسد و [[امام]] مجرای [[فیض]] باشد، خواه ناخواه وجود و بقای سایر ممکنات که به [[فیض]] الهی حدوث و بقا دارند، به مجرای [[فیض]] مرتبط خواهند بود. در فرض عدم این مجاری [[فیض]]، باز هم فیاضیت خدا- اگر قصور در پذیرنده [[فیض]] نباشد برقرار است؛ امّا میتوان گفت ممکنات همه آن استعداد را ندارند که بدون واسطه، تلقی [[فیض]] کنند و قصور خودشان مانع از کسب [[فیض]] مستقیم است<ref>ر.ک: لطف اللّه صافی گلپایگانی، وابستگی جهان به امام زمان عجّل اللّه تعالی فرجه الشریف، ص ۳۷</ref>. شکی نیست همه آنچه در [[شأن]] [[امام]]{{ع}} گفته شد، به حضور ظاهری او ارتباطی ندارد و [[امام]] [[غایب]] نیز مانند [[امام]] حاضر، [[واسطه فیض الهی]] است. افزون بر بهرههای یاد شده، فایدههای دیگری هست که البته مشروط به [[اعتقاد]] و باور به ایشان است. | *بنابراین اگر تقدیر [[خداوند]] توانای [[حکیم]]، چنان باشد که- آنگونه که بعضی از [[فرشتگان]]، واسطه [[نزول]] برخی [[برکات]] شدهاند- فیضهای [[عام و خاص]] به واسطه [[امام]] به آفریدگان برسد و [[امام]] مجرای [[فیض]] باشد، خواه ناخواه وجود و بقای سایر ممکنات که به [[فیض]] الهی حدوث و بقا دارند، به مجرای [[فیض]] مرتبط خواهند بود. در فرض عدم این مجاری [[فیض]]، باز هم فیاضیت خدا- اگر قصور در پذیرنده [[فیض]] نباشد برقرار است؛ امّا میتوان گفت ممکنات همه آن استعداد را ندارند که بدون واسطه، تلقی [[فیض]] کنند و قصور خودشان مانع از کسب [[فیض]] مستقیم است<ref>ر.ک: لطف اللّه صافی گلپایگانی، وابستگی جهان به امام زمان عجّل اللّه تعالی فرجه الشریف، ص ۳۷</ref>. شکی نیست همه آنچه در [[شأن]] [[امام]]{{ع}} گفته شد، به حضور ظاهری او ارتباطی ندارد و [[امام]] [[غایب]] نیز مانند [[امام]] حاضر، [[واسطه فیض الهی]] است. افزون بر بهرههای یاد شده، فایدههای دیگری هست که البته مشروط به [[اعتقاد]] و باور به ایشان است. | ||
*برخی از فواید این بخش بدین قرار است: | *برخی از فواید این بخش بدین قرار است: | ||
#'''نگهبانی از [[آیین]] [[خداوند]] سبحانه و تعالی با هدایتهای باطنی:''' بیگمان [[پیشوایان]] [[معصوم]]{{عم}}، معلّمان و مربّیان اصلی انسانها هستند و [[مردم]]، همواره از زلال [[معارف]] [[ناب]] آن بزرگواران بهرهها بردهاند. در [[زمان غیبت]] نیز، اگرچه دسترسی مستقیم و استفاده همه جانبه از محضر [[امام مهدی|امام عصر]]{{ع}} ممکن نیست، آن معدن [[علوم]] الهی به راههای مختلف، گره از مشکلات علمی و فکری [[شیعیان]] باز میکند. این مهّم نه فقط در در دوره [[غیبت صغرا]] با پاسخگویی به پرسش‌های [[مردم]] و [[دانشمندان]]، از طریق نامههای [[امام]] "[[توقیعات]]" تحقق یافت، بلکه در دوران [[غیبت کبرا]] نیز به صورت هدایتهای [[باطنی]] صورت پذیرفت. بنابراین شکی نیست بقای [[مکتب]] [[تشیع]] در گرو حمایتهای آن [[امام]] [[پنهان]] بوده است. [[شیعه]] بر این باور است که آن حضرت همواره در هنگامههای حساس و حوادث تعیینکننده، بسان دستی غیبی ارادههای نقشآفرین را در جهت [[اصلاح]] امور، [[هدایت]] کرده، این باور الهی را از نابودی در پناه گرفته است. این [[اصلاحات]] به طور عمده با هدایتهای [[باطنی]] صورت میپذیرد. هدایتهایی که گاهی به وسیله شخص [[امام]] و گاهی به وسیله دیگران درباره [[صالحان]] و شایستگان انجام میگیرد. [[امام]]، از راه [[باطن]]، بر [[نفوس]] افراد اشراف دارد و آنان را مورد [[هدایت]] و [[تربیت]] خود قرار میدهد. با القاهای نیکو یا با نگهداشتنهای [[باطنی]]، راه برخی از افراد را عوض میکند یا آنها را در راه صحیحی که دارند، استوار و ثابت قدم میدارد؛ گرچه این [[هدایت]]، از دیدگان [[پنهان]] است. چه بسیار افرادی که یکباره از راهی که داشتند، برگشتند و هرگز حاضر نشدند دوباره بدان برگردند و چه بسیار افرادی که در کار خود متزلزل و مردد بودند؛ ولی یکباره در آن مستقر شدند. | #'''نگهبانی از [[آیین]] [[خداوند]] سبحانه و تعالی با هدایتهای باطنی:''' بیگمان [[پیشوایان]] [[معصوم]]{{عم}}، معلّمان و مربّیان اصلی انسانها هستند و [[مردم]]، همواره از زلال [[معارف]] [[ناب]] آن بزرگواران بهرهها بردهاند. در [[زمان غیبت]] نیز، اگرچه دسترسی مستقیم و استفاده همه جانبه از محضر [[امام مهدی|امام عصر]]{{ع}} ممکن نیست، آن معدن [[علوم]] الهی به راههای مختلف، گره از مشکلات علمی و فکری [[شیعیان]] باز میکند. این مهّم نه فقط در در دوره [[غیبت صغرا]] با پاسخگویی به پرسش‌های [[مردم]] و [[دانشمندان]]، از طریق نامههای [[امام]] "[[توقیعات]]" تحقق یافت، بلکه در دوران [[غیبت کبرا]] نیز به صورت هدایتهای [[باطنی]] صورت پذیرفت. بنابراین شکی نیست بقای [[مکتب]] [[تشیع]] در گرو حمایتهای آن [[امام]] [[پنهان]] بوده است. [[شیعه]] بر این باور است که آن حضرت همواره در هنگامههای حساس و حوادث تعیینکننده، بسان دستی غیبی ارادههای نقشآفرین را در جهت [[اصلاح]] امور، [[هدایت]] کرده، این باور الهی را از نابودی در پناه گرفته است. این [[اصلاحات]] به طور عمده با هدایتهای [[باطنی]] صورت میپذیرد. هدایتهایی که گاهی به وسیله شخص [[امام]] و گاهی به وسیله دیگران درباره [[صالحان]] و شایستگان انجام میگیرد. [[امام]]، از راه [[باطن]]، بر [[نفوس]] افراد اشراف دارد و آنان را مورد [[هدایت]] و [[تربیت]] خود قرار میدهد. با القاهای نیکو یا با نگهداشتنهای [[باطنی]]، راه برخی از افراد را عوض میکند یا آنها را در راه صحیحی که دارند، استوار و ثابت قدم میدارد؛ گرچه این [[هدایت]]، از دیدگان [[پنهان]] است. چه بسیار افرادی که یکباره از راهی که داشتند، برگشتند و هرگز حاضر نشدند دوباره بدان برگردند و چه بسیار افرادی که در کار خود متزلزل و مردد بودند؛ ولی یکباره در آن مستقر شدند. | ||
#'''نگهداشت [[جامعه]] از [[ناامیدی]] و سرخوردگی:''' بدون [[شک]]، باور به [[امام]]{{ع}} [[غایب]] سبب [[امیدواری]] [[مسلمانان]] به آینده روشن میشود. این [[امیدواری]]، از بزرگترین اسباب موفقیت و [[پیشرفت]] است. [[جامعه]] [[شیعی]]، طبق باور خویش به وجود [[امام]] [[شاهد]] و زنده، همواره [[منتظر ظهور]] آن حضرت است. او را در میان خود نمیبیند؛ اما خود را یگانه و جدا از او نمیداند. باری؛ [[امام]] [[پنهان]]، همواره مراقب حال و وضع [[شیعیان]] است و همین مسأله باعث میشود پیروانشان به [[امید]] [[لطف]] و عنایت حضرتش، برای رسیدن به وضع مطلوب جهانی [[تلاش]] کنند. به بیان دیگر، [[امام]]- اگرچه غایب- نقطه اتکایی است که [[پیروان]] خود را در ورطههای نابودی و [[ناامیدی]] در [[حمایت]] و پناه خود میگیرد و بسان پناه‌گاهی مطمئن [[پیروان]] خود را به [[تلاش]] و کوشش در راه رشد و تعالی وامیدارد؛ بنابراین حالت [[امید]] و [[انتظار]] به آینده، از فواید دیگری است که بر وجود آن حضرت مترتب است. بدون [[تردید]]، جامعهای که به پیشوای زنده- اگرچه غایب- [[معتقد]] است، همواره از فروافتادن در [[ناامیدی]] در [[امان]] خواهد بود و شکی نیست جامعهای که دچار [[ناامیدی]] شد، رو به [[انحطاط]] خواهد رفت. امروزه [[جامعه]] [[شیعی]]، [[استواری]]، [[پویایی]] و [[شادابی]] خود را مرهون این باورمندی میداند که از فواید آن [[امام]] [[پنهان]] به حساب میآید. آری؛ اوضاع نابسامان و اسفبار [[جهان]] و سیل بنیان کن [[ستم]] و [[بیداد]]، خیرخواهان [[بشریت]] را نگران کرده است؛ به گونهای که ممکن است گاهی در اصل قابلیت [[اصلاح]] [[بشر]] [[تردید]] کنند. در این صورت، یگانه روزنه امیدی که برای [[بشر]] باز میماند و یگانه بارقه امیدی که در این [[جهان]] ظلمتزده، [[امید]] میآفریند، همان [[انتظار فرج]] و فرا رسیدن عصر سراسر [[عدل]] [[حکومت]] [[توحید]] و نفوذ [[دستورهای الهی]] است. | #'''نگهداشت [[جامعه]] از [[ناامیدی]] و سرخوردگی:''' بدون [[شک]]، باور به [[امام]]{{ع}} [[غایب]] سبب [[امیدواری]] [[مسلمانان]] به آینده روشن میشود. این [[امیدواری]]، از بزرگترین اسباب موفقیت و [[پیشرفت]] است. [[جامعه]] [[شیعی]]، طبق باور خویش به وجود [[امام]] [[شاهد]] و زنده، همواره [[منتظر ظهور]] آن حضرت است. او را در میان خود نمیبیند؛ اما خود را یگانه و جدا از او نمیداند. باری؛ [[امام]] [[پنهان]]، همواره مراقب حال و وضع [[شیعیان]] است و همین مسأله باعث میشود پیروانشان به [[امید]] [[لطف]] و عنایت حضرتش، برای رسیدن به وضع مطلوب جهانی [[تلاش]] کنند. به بیان دیگر، [[امام]]- اگرچه غایب- نقطه اتکایی است که [[پیروان]] خود را در ورطههای نابودی و [[ناامیدی]] در [[حمایت]] و پناه خود میگیرد و بسان پناه‌گاهی مطمئن [[پیروان]] خود را به [[تلاش]] و کوشش در راه رشد و تعالی وامیدارد؛ بنابراین حالت [[امید]] و [[انتظار]] به آینده، از فواید دیگری است که بر وجود آن حضرت مترتب است. بدون [[تردید]]، جامعهای که به پیشوای زنده- اگرچه غایب- [[معتقد]] است، همواره از فروافتادن در [[ناامیدی]] در [[امان]] خواهد بود و شکی نیست جامعهای که دچار [[ناامیدی]] شد، رو به [[انحطاط]] خواهد رفت. امروزه [[جامعه]] [[شیعی]]، [[استواری]]، [[پویایی]] و [[شادابی]] خود را مرهون این باورمندی میداند که از فواید آن [[امام]] [[پنهان]] به حساب میآید. آری؛ اوضاع نابسامان و اسفبار [[جهان]] و سیل بنیان کن [[ستم]] و [[بیداد]]، خیرخواهان [[بشریت]] را نگران کرده است؛ به گونهای که ممکن است گاهی در اصل قابلیت [[اصلاح]] [[بشر]] [[تردید]] کنند. در این صورت، یگانه روزنه امیدی که برای [[بشر]] باز میماند و یگانه بارقه امیدی که در این [[جهان]] ظلمتزده، [[امید]] میآفریند، همان [[انتظار فرج]] و فرا رسیدن عصر سراسر [[عدل]] [[حکومت]] [[توحید]] و نفوذ [[دستورهای الهی]] است. | ||
#'''ایمنی بخش از بلاها:''' بدون [[تردید]]، [[امنیت]]، از اساسیترین نیازهای زندگی است. پدید آمدن رخدادهای ناگوار، همواره این نیاز را مورد تهدید جدی قرار داده، زندگی و حیات طبیعی موجودات را به مخاطره انداخته است. بخشی از این نگرانیها با کنترل عوامل شناخته شده برطرف میشود؛ امّا در موارد فراوانی عواملی ناشناخته و خارج از کنترل، ناامنیهایی را بر زندگی تحمیل میکند. در برخی [[روایات]]، [[امام]] و [[حجت الهی]]، عامل [[امنیت]] [[زمین]] و اهل آن، دانسته شده است. [[امام مهدی]]{{ع}} خود فرموده است: "من، سبب ایمنی از بلاها برای ساکنان [[زمین]] هستم<ref>{{عربی|"وَ إِنِّي لَأَمَانٌ لِأَهْلِ الْأَرْضِ"}}، شیخ | #'''ایمنی بخش از بلاها:''' بدون [[تردید]]، [[امنیت]]، از اساسیترین نیازهای زندگی است. پدید آمدن رخدادهای ناگوار، همواره این نیاز را مورد تهدید جدی قرار داده، زندگی و حیات طبیعی موجودات را به مخاطره انداخته است. بخشی از این نگرانیها با کنترل عوامل شناخته شده برطرف میشود؛ امّا در موارد فراوانی عواملی ناشناخته و خارج از کنترل، ناامنیهایی را بر زندگی تحمیل میکند. در برخی [[روایات]]، [[امام]] و [[حجت الهی]]، عامل [[امنیت]] [[زمین]] و اهل آن، دانسته شده است. [[امام مهدی]]{{ع}} خود فرموده است: "من، سبب ایمنی از بلاها برای ساکنان [[زمین]] هستم<ref>{{عربی|"وَ إِنِّي لَأَمَانٌ لِأَهْلِ الْأَرْضِ"}}، [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۴۸۳، ح ۴</ref>. [[حجّت]] [[خداوند]] سبحانه و تعالی و [[امام معصوم]]، مانع از آن است که [[مردم]] به سبب انواع [[گناهان]] و مفاسدی که انجام میدهند به عذابهای سخت الهی گرفتار آیند و طومار حیات [[زمین]] و اهل آن در هم پیچیده شود. [[قرآن کریم]] در اینباره، خطاب به [[پیامبر اسلام]]{{صل}} که بزرگترین [[حجت الهی]] است، میفرماید: {{متن قرآن|وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيُعَذِّبَهُمْ وَأَنتَ فِيهِمْ وَمَا كَانَ اللَّهُ مُعَذِّبَهُمْ وَهُمْ يَسْتَغْفِرُونَ}}<ref> خداوند بر آن نیست تا تو در میان آنان هستی آنان را عذاب کند و تا آمرزش می‌خواهند خداوند بر آن نیست که عذاب کننده آنها باشد؛ سوره انفال ، آیه: ۳۳.</ref>. [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} که نمونه کامل [[رحمت]] و [[مهر]] [[پروردگار]] است نیز به [[عنایت خاص]] خود بلاهای بزرگ را- به ویژه از [[جامعه]] [[شیعیان]] و فرد فرد آنها- دور میکند؛ گرچه در بسیاری از موارد، [[شیعیان]] به [[لطف]] و [[کرامت]] او توجه نداشته باشند و دست یاریگر او را بر سر خود نشناسند. آن گرامی در [[مقام]] معرفی خود فرموده است: "من آخرین [[جانشین]] [[پیامبر خدا]] هستم. [[خدای تعالی]]، به واسطه من بلاها را از [[خاندان]] و شیعیانم دور میکند"{{عربی|"أَنَا خَاتَمُ الْأَوْصِيَاءِ وَ بِي يَدْفَعُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ الْبَلَاءَ عَنْ أَهْلِي وَ شِيعَتِي"}}. | ||
#'''ایجاد پروای الهی در پرتو باور وجود [[امام]] زنده در جامعه:''' از [[روایات اسلامی]] به دست میآید که در [[دوران غیبت]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} و در زمانهای معینی، اعمال [[انسانها]] به آن حضرت عرضه میشود. این باور، خود در ایجاد پروای الهی، و خویشتنداری برابر انجام کارها، نقشی بسیار مهم و اساسی دارد. مرحوم [[کلینی]] در [[کتاب کافی]]، بخشی را با عنوان {{عربی|" بَابُ عَرْضِ الْأَعْمَالِ عَلَى النَّبِيِ {{صل}} وَ الْأَئِمَّةِ {{عم}}"}}، پدید آورده و در آن روایاتی را یادآور شده که در آن، سخن از [[عرضه اعمال]] بر [[امام]] زنده هر عصر دارد. در [[روایت]] چهارم این باب، [[عبد اللّه بن ابان زیات]] که [[جایگاه]] خوبی نزد [[امام رضا|حضرت رضا]]{{ع}} داشت، از آن حضرت خواست برای او و اهل بیت‌اش [[دعا]] کند آن حضرت فرمود: "مگر چنین نمیکنم؟ به [[خدا]] [[سوگند]] اعمال شما در هرروز و شب بر من عرضه میشود<ref>{{عربی|" أَ وَ لَسْتُ أَفْعَلُ وَ اللَّهِ إِنَ أَعْمَالَكُمْ لَتُعْرَضُ عَلَيَ فِي كُلِ يَوْمٍ وَ لَيْلَةٍ "}}.</ref> [[عبد اللّه بن ابان]] گفت: از این فرمایش حضرت شگفتزده شدم. حضرت در پاسخ فرمود: مگر [[کتاب خدا]] را نخواندهای که فرمود: "و بگو: هر کار میخواهید انجام دهید؛ پس به [[یقین]] [[خداوند]] سبحانه و تعالی، پیامبرش و [[مؤمنان]] عملتان را میبینند؟ فرمود: به [[خدا]] [[سوگند]]! مقصود از او [[مؤمن]] [[امام علی|علی بن ابی طالب]] است"<ref> {{عربی|" أَ مَا تَقْرَأُ كِتَابَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ {{متن قرآن|وَ قُلِ اعْمَلُوا فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ}} قَالَ هُوَ وَ اللَّهِ عَلِيُ بْنُ أَبِي طَالِبٍ {{ع}}."}}، محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۲۲۰</ref>. این [[آگاهی]]، آثار تربیتی فراوانی دارد و که مهمترین آنها، این است که [[انسان]] را به نوعی مراقبت دائمی در [[رفتار]] خود وامیدارد. انسانی که بداند افزون بر [[خداوند]] سبحانه و تعالی، [[پیامبران]] و [[فرشتگان]]، امامی زنده نیز وجود دارد که اعمال او بر وی عرضه میشود، به طور قطع [[رفتار]] خود را با دقت بیشتری انجام میدهد. | #'''ایجاد پروای الهی در پرتو باور وجود [[امام]] زنده در جامعه:''' از [[روایات اسلامی]] به دست میآید که در [[دوران غیبت]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} و در زمانهای معینی، اعمال [[انسانها]] به آن حضرت عرضه میشود. این باور، خود در ایجاد پروای الهی، و خویشتنداری برابر انجام کارها، نقشی بسیار مهم و اساسی دارد. مرحوم [[کلینی]] در [[کتاب کافی]]، بخشی را با عنوان {{عربی|" بَابُ عَرْضِ الْأَعْمَالِ عَلَى النَّبِيِ {{صل}} وَ الْأَئِمَّةِ {{عم}}"}}، پدید آورده و در آن روایاتی را یادآور شده که در آن، سخن از [[عرضه اعمال]] بر [[امام]] زنده هر عصر دارد. در [[روایت]] چهارم این باب، [[عبد اللّه بن ابان زیات]] که [[جایگاه]] خوبی نزد [[امام رضا|حضرت رضا]]{{ع}} داشت، از آن حضرت خواست برای او و اهل بیت‌اش [[دعا]] کند آن حضرت فرمود: "مگر چنین نمیکنم؟ به [[خدا]] [[سوگند]] اعمال شما در هرروز و شب بر من عرضه میشود<ref>{{عربی|" أَ وَ لَسْتُ أَفْعَلُ وَ اللَّهِ إِنَ أَعْمَالَكُمْ لَتُعْرَضُ عَلَيَ فِي كُلِ يَوْمٍ وَ لَيْلَةٍ "}}.</ref> [[عبد اللّه بن ابان]] گفت: از این فرمایش حضرت شگفتزده شدم. حضرت در پاسخ فرمود: مگر [[کتاب خدا]] را نخواندهای که فرمود: "و بگو: هر کار میخواهید انجام دهید؛ پس به [[یقین]] [[خداوند]] سبحانه و تعالی، پیامبرش و [[مؤمنان]] عملتان را میبینند؟ فرمود: به [[خدا]] [[سوگند]]! مقصود از او [[مؤمن]] [[امام علی|علی بن ابی طالب]] است"<ref> {{عربی|" أَ مَا تَقْرَأُ كِتَابَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ {{متن قرآن|وَ قُلِ اعْمَلُوا فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ}} قَالَ هُوَ وَ اللَّهِ عَلِيُ بْنُ أَبِي طَالِبٍ {{ع}}."}}، محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۲۲۰</ref>. این [[آگاهی]]، آثار تربیتی فراوانی دارد و که مهمترین آنها، این است که [[انسان]] را به نوعی مراقبت دائمی در [[رفتار]] خود وامیدارد. انسانی که بداند افزون بر [[خداوند]] سبحانه و تعالی، [[پیامبران]] و [[فرشتگان]]، امامی زنده نیز وجود دارد که اعمال او بر وی عرضه میشود، به طور قطع [[رفتار]] خود را با دقت بیشتری انجام میدهد. | ||
#'''[[یاری]] برخی نیازمندان:''' جدای از اینکه در همه حالتها، خود آن حضرت به [[یاری]] [[استمداد]] کنندگان میآید یا اینکه ملازمان و اولیای او و نیز این که [[یاری]] شدن توسط آن حضرت، همراه [[ملاقات]] باشد یا نه، شکی نیست که در طول [[تاریخ]] [[غیبت]]، انسانهای بسیاری به دست آن حضرت یا [[اراده]] ایشان از سختیها و مشکلات [[نجات]] یافتهاند. | #'''[[یاری]] برخی نیازمندان:''' جدای از اینکه در همه حالتها، خود آن حضرت به [[یاری]] [[استمداد]] کنندگان میآید یا اینکه ملازمان و اولیای او و نیز این که [[یاری]] شدن توسط آن حضرت، همراه [[ملاقات]] باشد یا نه، شکی نیست که در طول [[تاریخ]] [[غیبت]]، انسانهای بسیاری به دست آن حضرت یا [[اراده]] ایشان از سختیها و مشکلات [[نجات]] یافتهاند. | ||
نسخهٔ ۱۲ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۵:۴۰
متن این جستار آزمایشی است؛ امید می رود در آینده نه چندان دور آماده شود. برای اطلاع از جزئیات بیشتر به بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت مراجعه کنید.
مقدمه
- غیبت امام مهدی(ع) به هر دلیل که باشد، بخشی از فلسفه وجودی او را در هاله پنهانزیستی قرار میدهد و مردم از او محروم میشوند و آن، بخش مباشرت او در هدایت ظاهری و تشکیل حکومت و اجرای عدالت است؛ ولی هدایت با واسطه و معنوی او به وسیله نمایندگانش برای بیان احکام و اجرای حکومت و عدالت به حال خود باقی است. همانگونه که در زمان ظهورش گاهی هدایت یا ولایت و فرماندهی بخشی را به نخبگان خود وامیگذارد و مردم از آنان بهرهمند میشوند، در زمان غیبت نیز این نمایندگی ادامه دارد و کار نمایندگان، کار امام معصوم است، چه اینکه آنها از جانب او نصب شدهاند.
- تفاوت بین زمان ظهور و غیبت، فقط از جهت محروم بودن مردم از درک حضور و مباشرت هدایت ظاهری و تصدّی امور است که این به دلیلی- چه بدانیم و چه ندانیم- واقع شده است.
- افزون بر هدایت معنوی امام، اصل وجود او هم حکمت و لطف است که در نظام حکیمانه الهی وجود او ضرورت دارد. از سخنان معصومان(ع) به دست میآید که نه فقط پدید آمدن مجموعه هستی، بلکه دوام نظام آفرینش، به واسطه وجود انوار مقدّس پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) بوده است؛ به گونهای که استمرار وجود موجودات بدون وجود یکی از آنها غیر ممکن است.
- باید توجه داشت که اصل وابستگی سایر ممکنات به امام(ع) و چگونگی آن و مسایل مشابه آن را دانشمندان و عالمان با دلایل کافی در محل خود اثبات کردهاند؛ چنانکه به وسیله وحی و خبر آنان که با عالم غیب ارتباط و اتصال. نیز ثابت است.
- طبق همین اطلاعاتی که ایشان به ما میدهند، بر فرض که دلیل عقلی مستقلی هم نباشد، به آنچه خبر میدهند اعتقاد مییابیم؛ زیرا برای تحقیق اینگونه موضوعات- به ویژه تفاصیل آن- راهی مطمئنتر و باوربخشتر از وحی و اخبار انبیا و اوصیای آنها نیست.
- در روایات فراوانی به این حقیقت اشاره شده که جهان هستی به برکت وجود نور پاک معصومان(ع) آفریده شده است. رسول گرامی اسلام(ص) خطاب به مولای متقیان(ع) فرمود: "ای علی! اگر ما نبودیم، خداوند سبحانه و تعالی، آدم و حوا و بهشت و جهنم و آسمان و زمین را نمیآفرید ...."[۱]
- بدون شک، به همان میزان که موجودات در هنگام پدید آمدن، نیازمند فیض الهی هستند، در دوام و استمرار وجود نیز نیازمند فیض خداوند سبحانه و تعالی هستند[۲]. در روایات فراوانی پیشوایان معصوم(ع) واسطههای فیض الهی معرفی شدهاند. امام صادق(ع) از پدرش و او از امام سجاد(ع) نقل کرده است که فرمود: "ما، پیشوایان مسلمین و حجّتهای خداوند سبحانه و تعالی بر جهانیان و سرور مؤمنان و رهبر سپیدجبینان و مولای اهل ایمان‌ایم. و ما امان اهل زمینی‌ام؛ همچنانکه ستارگان امان اهل آسمانند. و ما کسانی هستیم که خداوند سبحانه و تعالی به واسطه ما آسمان را نگاه داشته تا بر زمین نیفتد، مگر به اذن او و به واسطه ما زمین را نگاه داشته که اهلش را نلرزاند. به سبب ما باران را فرو فرستد و رحمت را منتشر کند و برکات زمین را خارج سازد. و اگر نبود که ما بر روی زمینیم، اهلش را فرو میبرد[۳].
- پس به سبب وجود امام و پیامبر(ع) است که نه فقط ما، که جهان هستی از برکت فیضهای الهی بهرهمند میشوند.
- امام صادق (ع) درباره فواید تکوینی امام چنین فرموده است: "... به سبب ما درختان میوه میدهند و میوهها به ثمر میرسند و رودها جاری میشوند. و به سبب ما ابر آسمان میبارد و گیاهان از زمین میرویند. و به بندگی ما خداوند سبحانه و تعالی پرستیده میشود و اگر ما نبودیم، هرگز خداوند سبحانه و تعالی پرستیده نمیشد ...."[۴] بدینسان، بهرهمندی همه آفریدهها از هستی و ادامه وجود، بسته به وجود حجّت روی زمین است. البته این نوع بهرهمندی، به پذیرش یا ردّ امام ارتباطی ندارد و خداوند سبحانه و تعالی به واسطه وجود امام، تمام موجودات را بهرهمند میکند.
- بنابراین اگر تقدیر خداوند توانای حکیم، چنان باشد که- آنگونه که بعضی از فرشتگان، واسطه نزول برخی برکات شدهاند- فیضهای عام و خاص به واسطه امام به آفریدگان برسد و امام مجرای فیض باشد، خواه ناخواه وجود و بقای سایر ممکنات که به فیض الهی حدوث و بقا دارند، به مجرای فیض مرتبط خواهند بود. در فرض عدم این مجاری فیض، باز هم فیاضیت خدا- اگر قصور در پذیرنده فیض نباشد برقرار است؛ امّا میتوان گفت ممکنات همه آن استعداد را ندارند که بدون واسطه، تلقی فیض کنند و قصور خودشان مانع از کسب فیض مستقیم است[۵]. شکی نیست همه آنچه در شأن امام(ع) گفته شد، به حضور ظاهری او ارتباطی ندارد و امام غایب نیز مانند امام حاضر، واسطه فیض الهی است. افزون بر بهرههای یاد شده، فایدههای دیگری هست که البته مشروط به اعتقاد و باور به ایشان است.
- برخی از فواید این بخش بدین قرار است:
- نگهبانی از آیین خداوند سبحانه و تعالی با هدایتهای باطنی: بیگمان پیشوایان معصوم(ع)، معلّمان و مربّیان اصلی انسانها هستند و مردم، همواره از زلال معارف ناب آن بزرگواران بهرهها بردهاند. در زمان غیبت نیز، اگرچه دسترسی مستقیم و استفاده همه جانبه از محضر امام عصر(ع) ممکن نیست، آن معدن علوم الهی به راههای مختلف، گره از مشکلات علمی و فکری شیعیان باز میکند. این مهّم نه فقط در در دوره غیبت صغرا با پاسخگویی به پرسش‌های مردم و دانشمندان، از طریق نامههای امام "توقیعات" تحقق یافت، بلکه در دوران غیبت کبرا نیز به صورت هدایتهای باطنی صورت پذیرفت. بنابراین شکی نیست بقای مکتب تشیع در گرو حمایتهای آن امام پنهان بوده است. شیعه بر این باور است که آن حضرت همواره در هنگامههای حساس و حوادث تعیینکننده، بسان دستی غیبی ارادههای نقشآفرین را در جهت اصلاح امور، هدایت کرده، این باور الهی را از نابودی در پناه گرفته است. این اصلاحات به طور عمده با هدایتهای باطنی صورت میپذیرد. هدایتهایی که گاهی به وسیله شخص امام و گاهی به وسیله دیگران درباره صالحان و شایستگان انجام میگیرد. امام، از راه باطن، بر نفوس افراد اشراف دارد و آنان را مورد هدایت و تربیت خود قرار میدهد. با القاهای نیکو یا با نگهداشتنهای باطنی، راه برخی از افراد را عوض میکند یا آنها را در راه صحیحی که دارند، استوار و ثابت قدم میدارد؛ گرچه این هدایت، از دیدگان پنهان است. چه بسیار افرادی که یکباره از راهی که داشتند، برگشتند و هرگز حاضر نشدند دوباره بدان برگردند و چه بسیار افرادی که در کار خود متزلزل و مردد بودند؛ ولی یکباره در آن مستقر شدند.
- نگهداشت جامعه از ناامیدی و سرخوردگی: بدون شک، باور به امام(ع) غایب سبب امیدواری مسلمانان به آینده روشن میشود. این امیدواری، از بزرگترین اسباب موفقیت و پیشرفت است. جامعه شیعی، طبق باور خویش به وجود امام شاهد و زنده، همواره منتظر ظهور آن حضرت است. او را در میان خود نمیبیند؛ اما خود را یگانه و جدا از او نمیداند. باری؛ امام پنهان، همواره مراقب حال و وضع شیعیان است و همین مسأله باعث میشود پیروانشان به امید لطف و عنایت حضرتش، برای رسیدن به وضع مطلوب جهانی تلاش کنند. به بیان دیگر، امام- اگرچه غایب- نقطه اتکایی است که پیروان خود را در ورطههای نابودی و ناامیدی در حمایت و پناه خود میگیرد و بسان پناه‌گاهی مطمئن پیروان خود را به تلاش و کوشش در راه رشد و تعالی وامیدارد؛ بنابراین حالت امید و انتظار به آینده، از فواید دیگری است که بر وجود آن حضرت مترتب است. بدون تردید، جامعهای که به پیشوای زنده- اگرچه غایب- معتقد است، همواره از فروافتادن در ناامیدی در امان خواهد بود و شکی نیست جامعهای که دچار ناامیدی شد، رو به انحطاط خواهد رفت. امروزه جامعه شیعی، استواری، پویایی و شادابی خود را مرهون این باورمندی میداند که از فواید آن امام پنهان به حساب میآید. آری؛ اوضاع نابسامان و اسفبار جهان و سیل بنیان کن ستم و بیداد، خیرخواهان بشریت را نگران کرده است؛ به گونهای که ممکن است گاهی در اصل قابلیت اصلاح بشر تردید کنند. در این صورت، یگانه روزنه امیدی که برای بشر باز میماند و یگانه بارقه امیدی که در این جهان ظلمتزده، امید میآفریند، همان انتظار فرج و فرا رسیدن عصر سراسر عدل حکومت توحید و نفوذ دستورهای الهی است.
- ایمنی بخش از بلاها: بدون تردید، امنیت، از اساسیترین نیازهای زندگی است. پدید آمدن رخدادهای ناگوار، همواره این نیاز را مورد تهدید جدی قرار داده، زندگی و حیات طبیعی موجودات را به مخاطره انداخته است. بخشی از این نگرانیها با کنترل عوامل شناخته شده برطرف میشود؛ امّا در موارد فراوانی عواملی ناشناخته و خارج از کنترل، ناامنیهایی را بر زندگی تحمیل میکند. در برخی روایات، امام و حجت الهی، عامل امنیت زمین و اهل آن، دانسته شده است. امام مهدی(ع) خود فرموده است: "من، سبب ایمنی از بلاها برای ساکنان زمین هستم[۶]. حجّت خداوند سبحانه و تعالی و امام معصوم، مانع از آن است که مردم به سبب انواع گناهان و مفاسدی که انجام میدهند به عذابهای سخت الهی گرفتار آیند و طومار حیات زمین و اهل آن در هم پیچیده شود. قرآن کریم در اینباره، خطاب به پیامبر اسلام(ص) که بزرگترین حجت الهی است، میفرماید: ﴿وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيُعَذِّبَهُمْ وَأَنتَ فِيهِمْ وَمَا كَانَ اللَّهُ مُعَذِّبَهُمْ وَهُمْ يَسْتَغْفِرُونَ﴾[۷]. حضرت مهدی(ع) که نمونه کامل رحمت و مهر پروردگار است نیز به عنایت خاص خود بلاهای بزرگ را- به ویژه از جامعه شیعیان و فرد فرد آنها- دور میکند؛ گرچه در بسیاری از موارد، شیعیان به لطف و کرامت او توجه نداشته باشند و دست یاریگر او را بر سر خود نشناسند. آن گرامی در مقام معرفی خود فرموده است: "من آخرین جانشین پیامبر خدا هستم. خدای تعالی، به واسطه من بلاها را از خاندان و شیعیانم دور میکند""أَنَا خَاتَمُ الْأَوْصِيَاءِ وَ بِي يَدْفَعُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ الْبَلَاءَ عَنْ أَهْلِي وَ شِيعَتِي".
- ایجاد پروای الهی در پرتو باور وجود امام زنده در جامعه: از روایات اسلامی به دست میآید که در دوران غیبت حضرت مهدی(ع) و در زمانهای معینی، اعمال انسانها به آن حضرت عرضه میشود. این باور، خود در ایجاد پروای الهی، و خویشتنداری برابر انجام کارها، نقشی بسیار مهم و اساسی دارد. مرحوم کلینی در کتاب کافی، بخشی را با عنوان " بَابُ عَرْضِ الْأَعْمَالِ عَلَى النَّبِيِ (ص) وَ الْأَئِمَّةِ (ع)"، پدید آورده و در آن روایاتی را یادآور شده که در آن، سخن از عرضه اعمال بر امام زنده هر عصر دارد. در روایت چهارم این باب، عبد اللّه بن ابان زیات که جایگاه خوبی نزد حضرت رضا(ع) داشت، از آن حضرت خواست برای او و اهل بیت‌اش دعا کند آن حضرت فرمود: "مگر چنین نمیکنم؟ به خدا سوگند اعمال شما در هرروز و شب بر من عرضه میشود[۸] عبد اللّه بن ابان گفت: از این فرمایش حضرت شگفتزده شدم. حضرت در پاسخ فرمود: مگر کتاب خدا را نخواندهای که فرمود: "و بگو: هر کار میخواهید انجام دهید؛ پس به یقین خداوند سبحانه و تعالی، پیامبرش و مؤمنان عملتان را میبینند؟ فرمود: به خدا سوگند! مقصود از او مؤمن علی بن ابی طالب است"[۹]. این آگاهی، آثار تربیتی فراوانی دارد و که مهمترین آنها، این است که انسان را به نوعی مراقبت دائمی در رفتار خود وامیدارد. انسانی که بداند افزون بر خداوند سبحانه و تعالی، پیامبران و فرشتگان، امامی زنده نیز وجود دارد که اعمال او بر وی عرضه میشود، به طور قطع رفتار خود را با دقت بیشتری انجام میدهد.
- یاری برخی نیازمندان: جدای از اینکه در همه حالتها، خود آن حضرت به یاری استمداد کنندگان میآید یا اینکه ملازمان و اولیای او و نیز این که یاری شدن توسط آن حضرت، همراه ملاقات باشد یا نه، شکی نیست که در طول تاریخ غیبت، انسانهای بسیاری به دست آن حضرت یا اراده ایشان از سختیها و مشکلات نجات یافتهاند.
- دعای خیر حضرت در حق مؤمنان: شکی نیست که امام معصوم(ع) از هر پدر و مادری مهربانتر است و در همه حال، خوبی بندگان خدا- به ویژه مؤمنان- را میخواهد؛ از این رو همواره برای موفقیت آنها و نیز دوری مصیبتها و مشکلات از آنها، دعا میکند. این هم در موارد فراوانی رخ داده است[۱۰].
پرسش‌های وابسته
جستارهای وابسته
- آخر الزمان
- آدینه (جمعه)
- آستانه عسکریین
- آستانه قیامت
- آفتاب پشت ابر (خورشید پشت ابر)
- آینده پژوهی
- آیین جدید دین در عصر ظهور
- اَبدال
- ابوالادیان
- ابوصالح
- ابوالقاسم (امام مهدی)
- اثناعشریه
- احمد (امام مهدی)
- احمد بن اسحاق قمی
- احمد بن هلال کرخی
- احمدیه (قادیانیه)
- اخیار
- ادله رجعت
- اسماعیلیه
- أشراط الساعه
- اصحاب قائم (یاران امام مهدی)(ع)
- اصحاب کهف
- اقامت‌گاه امام مهدی در عصر ظهور (مسجد سهله)
- القاب امام مهدی (ع)
- امامت امام مهدی (ع)
- امامت و مهدویت
- امام حسن عسکری
- امام زمان (صاحب الزمان)
- امام شناسی (مرگ جاهلی)
- امام مهدی از ولادت تا ظهور
- امامیه
- امدادهای غیبی
- امکان رجعت (رجعت)
- امنیت (حکومت جهانی)
- انتظار فرج
- انتقام
- انجمن حجتیه
- انطاکیه
- اوتاد
- اهل سنت و امام مهدی موعود
- اهل سنّت و ولادت امام مهدی (ع)
- اهل کتاب در عصر ظهور
- ایام الله
- ایستادن هنگام شنیدن لقب قائم
- باب (علی محمد شیرازی)
- بابیه (باب)
- باران های پیاپی
- باقریه
- البرهان فی علامات امام مهدی آخر الزمان
- بعثت امام مهدی
- بلالی (محمد بن علی بن بلال)
- بلالیه
- بهائیت
- البیان فی اخبار صاحب الزمان
- بیت الحمد
- بیت المقدس
- بیدا (خسف به بیدا)
- بیعت امام مهدی
- بیعت نامه امام مهدی
- البیعه لله
- پایان تاریخ (آخرالزمان)
- پدر امام مهدی (امام حسن عسکری)
- پدر امام مهدی و اهل سنّت
- پرچم امام مهدی
- پرچم های سیاه
- پیراهن امام مهدی
- تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم
- تاریخ عصر غیبت
- تاریخ غیبت کبرا
- تشرف (ملاقات با امام مهدی
- تکذیب وقت گزاران وقت ظهور
- تَناثُرُ النُّجُوم
- توقیع
- جبرئیل
- جده
- جزیره خضرا
- جزیره خضرا در ترازوی نقد
- جعفر کذاب
- جمعه
- جنگ افزارهای امام مهدی (سلاح امام مهدی)
- حجت
- حجر الاسود
- حدیث غدیر
- حدیث لوح حضرت زهرا (لوح حضرت زهرا)
- حدیث معراج
- حِرْز امام مهدی
- حرمت نام بردن امام مهدی
- حسن شریعی
- حسین بن روح نوبختی
- حسین بن منصور حلاج
- حکومت جهانی
- حکومت صالحان
- حکومت مستضعفان
- حکیمه خاتون
- حیرت
- خاتم الاوصیاء
- خراسانی (خروج خراسانی)
- خردسال ترین پیشوای معصوم (امامت امام مهدی)
- خروج خراسانی
- خروج دابة الاَرض
- خروج دجال
- خروج سفیانی
- خروج سید حسنی
- خروج شعیب بن صالح
- خروج شیصبانی
- خروج عوف سلمی
- خروج امام مهدی (قیام امام مهدی)
- خروج یأجوج (یأجوج و مأجوج)
- خروج یمانی
- خسف به بیداء
- خسوف و کسوف غیرعادی
- خضر
- خلافت موعود
- خورشید پشت ابر
- خطبه قیام
- خورشید مغرب
- خیمه
- دابه الارض (خروج دابه الارض)
- دادگستر جهان
- دانشمندان عامه و امام مهدی موعود
- دجال (خروج دجال)
- در انتظار ققنوس
- در فجر ساحل
- دست بر سر گذاشتن
- دعای افتتاح
- دعای عهد
- دعای ندبه
- دعای سمات
- دوازده امامی (اثناعشریه)
- دولت کریمه (حکومت جهانی)
- دین در آخرالزمان (آخرالزمان)
- دین عصر ظهور
- ذی طوی
- رایات سود (پرچم های سیاه)
- رحلت امام مهدی (فرجام امام مهدی)
- رجعت
- رجعت کنندگان
- رکن و مقام
- رؤیت امام مهدی (ملاقات امام مهدی)
- زبور داود
- زمینه سازان ظهور
- زنان آخرالزمان (آخرالزمان)
- زنان و قیام امام مهدی (یاران امام مهدی)
- زندگی آخرالزمان (آخرالزمان)
- زیارت آل یس
- زیارت ناحیه مقدسه
- زیارت رجبیه
- زیدیه
- سازمان وکالت
- سامرا
- سرداب سامرا
- سلاح امام مهدی
- سفیانی (خروج سفیانی)
- سید حسنی (خروج سید حسنی)
- سیره حکومتی امام مهدی
- سیصد و سیزده
- شاهدان ولادت امام مهدی
- شرایط ظهور
- شرید
- شریعیه
- شعبان
- شعیب بن صالح (خروج شعیب)
- شلمغانیه
- شمائل امام مهدی
- شمشیر امام مهدی (سلاح امام مهدی)
- شهادت امام مهدی (فرجام امام مهدی)
- شیخیه
- شیطان (کشته شدن شیطان)
- شیصبانی (خروج شیصبانی)
- شیعه
- صاحب الامر
- صاحب الدار
- صاحب الزمان
- صاحب السیف
- صاحب الغیبه
- صاید بن صید (خروج دجال)
- صقیل (مادر امام مهدی)
- صیحه آسمانی (ندای آسمانی)
- طالقان
- طرید
- طلوع خورشید از مغرب
- طویل العمر
- طی الارض
- طیبه
- ظهور
- عاشورا
- عبرتایی (احمد بن هلال)
- عثمان بن سعید عمری
- عدد یاران امام مهدی (سیصد و سیزده)
- عدل و قسط (حکومت جهانی)
- العرف الوردی فی اخبار الامام مهدی
- عسکریه
- عصائب
- عصر زندگی
- عقد الدرر فی اخبار المنتظر
- علایم ظهور (نشانه های ظهور)
- علائم قیامت (اشراط الساعه)
- علی بن محمد سمری
- غار انطاکیه (انطاکیه)
- غایب (امام غایب)
- غریم
- غلام
- غیبت (پنهان شدن)
- الغیبه
- غیبت صغرا
- غیبت کبرا
- فترت
- فرید
- فرجام امام مهدی
- فرجام شناسی (آینده پژوهی)
- فضیلت انتظار فرج (انتظار فرج)
- فضیلت منتظران (منتظر)
- فلسفه رجعت (رجعت)
- فلسفه غیبت صغرا (غیبت صغرا)
- فلسفه غیبت (غیبت امام مهدی)
- فواید امام غایب
- فوتوریسم
- قائم
- قادیانیه
- قتل نفس زَکیّه
- قم
- قیامت صغرا (رجعت)
- قیام های پیش از ظهور
- کتاب الغیبه للحجه
- کشته شدن شیطان
- کمال الدین و تمام النعمه
- کوفه
- کنیه امام مهدی (ابوالقاسم)
- کوه رَضْوی
- کیسانیه
- لباس امام مهدی (پیراهن امام مهدی)
- لوح حضرت زهرا
- مادر امام مهدی
- متمهدی (مدعیان مهدویت)
- مثلث برمودا (جزیره خضرا)
- محدَّث
- محل بیعت امام مهدی (رکن و مقام)
- محل ظهور امام مهدی (مسجد الحرام)
- محل قتل نفس زکیه (رکن و مقام)
- محمد
- محمد بن عثمان بن سعید عمری
- محمد بن علی بن هلال
- محمد بن علی شلمغانی
- محمد بن نصیر نمیری
- محمدیه
- مدعیان بابیت
- مدعیان مهدویت
- مرجع تقلید
- مردان آخرالزمان (آخرالزمان)
- مرکز حکومت امام مهدی (مسجد کوفه)
- مرگ جاهلی
- مرگ سرخ
- مرگ سفید
- مستضعف
- مسجد جمکران
- مسجد الحرام
- مسجد سهله
- مسجد صاحب الزمان (مسجد جمکران)
- مسجد کوفه
- مصلای جمعه و جماعات در عصر ظهور (مسجد کوفه)
- مضطر
- معجم احادیث الامام المهدی
- معمرین
- مغیریه
- مقتدای مسیح
- مکیال المکارم فی فواید الدعاء للقائم
- ملاحم و فتن
- ملاقات با امام مهدی
- ملیکه (مادر امام مهدی)
- منتخب الاثر
- منتظِر
- منتَظَر
- منتقم
- منصور
- موتور
- موسویه
- موعود مسیحیت
- موعود یهود
- مهدی
- مهدی سودانی
- مهدی موعود
- مهدویت
- ممهدون (زمینه سازان ظهور)
- مهدویت پژوهی (آینده پژوهی)
- امام مهدی شخصی و امام مهدی نوعی
- مهدیه
- میراث دار پیامبران
- ناحیه مقدسه
- نام های حضرت محمد (احمد)
- ناووسیه
- نجبا
- ندای آسمانی
- نرگس (مادر امام مهدی)
- نزول عیسی
- نشانه های آخرالزمان (آخرالزمان
- نشانه های ظهور
- نفس زکیه
- نماز امام زمان
- نواب خاص
- نیابت خاص
- نیابت عام
- نیمه شعبان
- وقاتون (وقت ظهور)
- وقت ظهور
- وقت معلوم
- وکلای امام مهدی
- ولادت امام مهدی
- ولایت فقیه
- ولی فقیه
- همسر و فرزند امام مهدی
- هیبت امام مهدی
- یأجوج و مأجوج
- یاران امام مهدی
- یالثارات الحسین
منابع
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ " يَا عَلِيُّ لَوْ لَا نَحْنُ مَا خَلَقَ اللَّهُ آدَمَ وَ لَا حَوَّاءَ وَ لَا الْجَنَّةَ وَ لَا النَّارَ وَ لَا السَّمَاءَ وَ لَا الْأَرْضَ "، شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا علیه السّلام، ج ۱، ص ۲۶۲
- ↑ لطف اللّه صافی گلپایگانی، وابستگی جهان به امام زمان عجّل اللّه تعالی فرجه الشریف، ص ۷.
- ↑ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، ص ۲۰۷، ح ۲۲
- ↑ " بِنَا أَثْمَرَتِ الْأَشْجَارُ وَ أَيْنَعَتِ الثِّمَارُ وَ جَرَتِ الْأَنْهَارُ وَ بِنَا يَنْزِلُ غَيْثُ السَّمَاءِ وَ يَنْبُتُ عُشْبُ الْأَرْضِ وَ بِعِبَادَتِنَا عُبِدَ اللَّهُ وَ لَوْ لَا نَحْنُ مَا عُبِدَ اللَّهُ"، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، ص ۱۴۴، ح ۲۳
- ↑ ر.ک: لطف اللّه صافی گلپایگانی، وابستگی جهان به امام زمان عجّل اللّه تعالی فرجه الشریف، ص ۳۷
- ↑ "وَ إِنِّي لَأَمَانٌ لِأَهْلِ الْأَرْضِ"، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۴۸۳، ح ۴
- ↑ خداوند بر آن نیست تا تو در میان آنان هستی آنان را عذاب کند و تا آمرزش می‌خواهند خداوند بر آن نیست که عذاب کننده آنها باشد؛ سوره انفال ، آیه: ۳۳.
- ↑ " أَ وَ لَسْتُ أَفْعَلُ وَ اللَّهِ إِنَ أَعْمَالَكُمْ لَتُعْرَضُ عَلَيَ فِي كُلِ يَوْمٍ وَ لَيْلَةٍ ".
- ↑ " أَ مَا تَقْرَأُ كِتَابَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ ﴿وَ قُلِ اعْمَلُوا فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ﴾ قَالَ هُوَ وَ اللَّهِ عَلِيُ بْنُ أَبِي طَالِبٍ (ع)."، محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۲۲۰
- ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص ۳۳۴ - ۳۴۰.