←وجوب تدارک لوازم تشکیل جامعه توحیدی توسّط خداوند
برچسب: پیوندهای ابهامزدایی |
|||
خط ۷۴: | خط ۷۴: | ||
اگر احاطه به همه ابعاد فردی انسان تا به این حد پیچیده است، به طریق اولی، [[جامعه انسانی]] که از [[اجتماع]] افراد [[انسانها]] تشکیل شده، قوانینی به مراتب پیچیدهتر دارد و قطعاً [[قانونگذاری]] برای آن از عهده بشر عادی خارج است. طبعاً انسانهای عادّی ـ در هر مرتبه [[علمی]] که باشند ـ قوانینی برای [[اداره جامعه]] پیشنهاد میکنند که در نهایت، یا منتهی به [[بیعدالتی]] و [[هرج و مرج]] میشود و یا تنها تأمین کننده [[سعادت]] [[زندگی مادّی]] و حیوانی آنهاست و نگاهی به آخرتشان ندارد<ref>[[محمد تقی فیاضبخش|فیاضبخش، محمد تقی]] و [[فرید محسنی|محسنی، فرید]]، [[ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۲ (کتاب)| ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۲]]، ص۱۸.</ref>. | اگر احاطه به همه ابعاد فردی انسان تا به این حد پیچیده است، به طریق اولی، [[جامعه انسانی]] که از [[اجتماع]] افراد [[انسانها]] تشکیل شده، قوانینی به مراتب پیچیدهتر دارد و قطعاً [[قانونگذاری]] برای آن از عهده بشر عادی خارج است. طبعاً انسانهای عادّی ـ در هر مرتبه [[علمی]] که باشند ـ قوانینی برای [[اداره جامعه]] پیشنهاد میکنند که در نهایت، یا منتهی به [[بیعدالتی]] و [[هرج و مرج]] میشود و یا تنها تأمین کننده [[سعادت]] [[زندگی مادّی]] و حیوانی آنهاست و نگاهی به آخرتشان ندارد<ref>[[محمد تقی فیاضبخش|فیاضبخش، محمد تقی]] و [[فرید محسنی|محسنی، فرید]]، [[ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۲ (کتاب)| ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۲]]، ص۱۸.</ref>. | ||
=== [[وجوب]] [[تدارک]] لوازم | === [[وجوب]] [[تدارک]] لوازم تشکیل جامعه توحیدی توسّط [[خداوند]] === | ||
نتیجه [[قیاس]] اول آن شد که وجود [[جامعه]] [[توحیدی]] از امور ضروری برای [[هدایت]] و [[رشد]] انسان است؛ همچنین روشن شد که انسانها به دلیل ساختار و ویژگیهای ذاتی خود، نمیتوانند [[قانونگذار]] و [[حاکم]] مناسبی برای جامعه خود در جهت برآوردن اهداف [[خلقت]] باشند. در نتیجه، لازم است که [[خداوند حکیم]]، زمینه و بستر لازم را برای تحقّق [[جامعه]] [[توحیدی]] فراهم آورد؛ تا اهداف خلقت [[عبث]] نباشد و [[حجّت]] بر [[انسانها]] تمام گردد. لازمه تحقّق جامعه توحیدی دو امر است: اول، [[قانون الهی]] و دوم، [[حاکم الهی]]. البته موضوع اصلی این [[برهان]]، حاکم الهی است که به عنوان کبرای [[قیاس]] دوم به شمار میرود<ref>[[محمد تقی فیاضبخش|فیاضبخش، محمد تقی]] و [[فرید محسنی|محسنی، فرید]]، [[ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۲ (کتاب)| ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۲]]، ص۲۱.</ref>. | نتیجه [[قیاس]] اول آن شد که وجود [[جامعه]] [[توحیدی]] از امور ضروری برای [[هدایت]] و [[رشد]] انسان است؛ همچنین روشن شد که انسانها به دلیل ساختار و ویژگیهای ذاتی خود، نمیتوانند [[قانونگذار]] و [[حاکم]] مناسبی برای جامعه خود در جهت برآوردن اهداف [[خلقت]] باشند. در نتیجه، لازم است که [[خداوند حکیم]]، زمینه و بستر لازم را برای تحقّق [[جامعه]] [[توحیدی]] فراهم آورد؛ تا اهداف خلقت [[عبث]] نباشد و [[حجّت]] بر [[انسانها]] تمام گردد. لازمه تحقّق جامعه توحیدی دو امر است: اول، [[قانون الهی]] و دوم، [[حاکم الهی]]. البته موضوع اصلی این [[برهان]]، حاکم الهی است که به عنوان کبرای [[قیاس]] دوم به شمار میرود<ref>[[محمد تقی فیاضبخش|فیاضبخش، محمد تقی]] و [[فرید محسنی|محسنی، فرید]]، [[ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۲ (کتاب)| ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۲]]، ص۲۱.</ref>. | ||
==== [[ضرورت]] تبیین [[قوانین]] توحیدی و | ==== [[ضرورت]] تبیین [[قوانین]] توحیدی و نصب حاکم توسط [[خداوند]] ==== | ||
قوام [[جامعه انسانی]] در دو امر است: اول، وجود قوانین عادلانه برای تبیین صحیح [[روابط]] انسانها با یکدیگر و دوم، وجود [[حکومت]] و حاکمی [[مقتدر]] در رأس آن برای اجرای صحیح [[قوانین اجتماعی]]. در [[جهانبینی توحیدی]]، چون رویکرد همه امور نظری و عملی در مسائل [[انسانی]] و [[زندگی دنیوی]] [[انسان]]، به [[سعادت ابدی]] او درع [[الم]] دیگر باز میگردد، پس بنابر [[قاعده لطف]]، لازم است که خداوند زمینه [[سیر]] [[معنوی]] انسان را فراهم آورد. در طیّ مباحث آتی، [[ضرورت عقلی]] این دو مسئله تبیین میگردد. | قوام [[جامعه انسانی]] در دو امر است: اول، وجود قوانین عادلانه برای تبیین صحیح [[روابط]] انسانها با یکدیگر و دوم، وجود [[حکومت]] و حاکمی [[مقتدر]] در رأس آن برای اجرای صحیح [[قوانین اجتماعی]]. در [[جهانبینی توحیدی]]، چون رویکرد همه امور نظری و عملی در مسائل [[انسانی]] و [[زندگی دنیوی]] [[انسان]]، به [[سعادت ابدی]] او درع [[الم]] دیگر باز میگردد، پس بنابر [[قاعده لطف]]، لازم است که خداوند زمینه [[سیر]] [[معنوی]] انسان را فراهم آورد. در طیّ مباحث آتی، [[ضرورت عقلی]] این دو مسئله تبیین میگردد. | ||
# '''ضرورت [[تبیین احکام]] و قوانین توحیدی توسّط خداوند''': انسانها، بدون [[استمداد]] از [[عالم غیب]]، [[قادر]] به تشخیص دقیق خیر و [[صلاح]] [[حقیقی]] خود نیستند و نمیتوانند به [[تنهایی]] به [[سعادت دنیوی]] و [[اخروی]] راه پیدا کنند؛ لذا قاعده لطف ایجاب میکند که خداوند قوانینی را به دست انسانهایی [[وارسته]] برای [[بشر]] ارسال نماید؛ تا هم منشأ [[رفع اختلاف]] در نزاعهای [[اجتماعی]] قرار گیرد و هم در [[درک عوالم غیب]] (از قبیل [[توحید]]، [[معاد]]، [[عالم قبر]] و [[قیامت]] و...) راهگشا باشد. {{متن قرآن|لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ وَأَنْزَلْنَا الْحَدِيدَ فِيهِ بَأْسٌ شَدِيدٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَلِيَعْلَمَ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ وَرُسُلَهُ بِالْغَيْبِ إِنَّ اللَّهَ قَوِيٌّ عَزِيزٌ}}<ref>«ما پیامبرانمان را با برهانها (ی روشن) فرستادیم و با آنان کتاب و ترازو فرو فرستادیم تا مردم به دادگری برخیزند و (نیز) آهن را فرو فرستادیم که در آن نیرویی سخت و سودهایی برای مردم است و تا خداوند معلوم دارد چه کسی در نهان، (دین) او و پیامبرانش را یاری میکند؛ بیگمان خداوند توانمندی پیروزمند است» سوره حدید، آیه ۲۵.</ref>. | # '''ضرورت [[تبیین احکام]] و قوانین توحیدی توسّط خداوند''': انسانها، بدون [[استمداد]] از [[عالم غیب]]، [[قادر]] به تشخیص دقیق خیر و [[صلاح]] [[حقیقی]] خود نیستند و نمیتوانند به [[تنهایی]] به [[سعادت دنیوی]] و [[اخروی]] راه پیدا کنند؛ لذا قاعده لطف ایجاب میکند که خداوند قوانینی را به دست انسانهایی [[وارسته]] برای [[بشر]] ارسال نماید؛ تا هم منشأ [[رفع اختلاف]] در نزاعهای [[اجتماعی]] قرار گیرد و هم در [[درک عوالم غیب]] (از قبیل [[توحید]]، [[معاد]]، [[عالم قبر]] و [[قیامت]] و...) راهگشا باشد. {{متن قرآن|لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ وَأَنْزَلْنَا الْحَدِيدَ فِيهِ بَأْسٌ شَدِيدٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَلِيَعْلَمَ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ وَرُسُلَهُ بِالْغَيْبِ إِنَّ اللَّهَ قَوِيٌّ عَزِيزٌ}}<ref>«ما پیامبرانمان را با برهانها (ی روشن) فرستادیم و با آنان کتاب و ترازو فرو فرستادیم تا مردم به دادگری برخیزند و (نیز) آهن را فرو فرستادیم که در آن نیرویی سخت و سودهایی برای مردم است و تا خداوند معلوم دارد چه کسی در نهان، (دین) او و پیامبرانش را یاری میکند؛ بیگمان خداوند توانمندی پیروزمند است» سوره حدید، آیه ۲۵.</ref>. |