فقه سیاسی (پرسش)

فقه سیاسی موضوعی مشتمل بر مجموعهای از پرسشهای مرتبط است که میتوان با عبارتهای متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤالها و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی فقه سیاسی مراجعه شود.
- اگر پرسشهای دیگری درباره سیره سیاسی معصوم دارید، به مدخل سیره سیاسی (پرسش) مراجعه کنید.
- تا کنون، پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط با فقه سیاسی به ۱۸۵ مورد رسیده و به شرح ذیلاند:
بخش اول: مبانی و کلیات فقه سیاسی
سیاست و علم سیاست
- سیاست در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ (پرسش)
- سیاست از دیدگاه دانشمندان سیاسی به چه معناست؟ (پرسش)
- منظور از علم سیاست چیست؟ (پرسش)
- رابطه فلسفه با علم سیاست چیست؟ (پرسش)
- رابطه فقه با علم سیاست چیست؟ (پرسش)
- رابطه حقوق با علم سیاست چیست؟ (پرسش)
- رابطه تاریخ با علم سیاست چیست؟ (پرسش)
- رابطه اخلاق با علم سیاست چیست؟ (پرسش)
- رابطه جامعهشناسی با علم سیاست چیست؟ (پرسش)
- رابطه روانشناسی اجتماعی با علم سیاست چیست؟ (پرسش)
- رابطه اقتصاد با علم سیاست چیست؟ (پرسش)
- روششناسی فقه سیاسی چیست؟ (پرسش)
- نصگرایی از منظر روش اجتهادی در روششناسی فقه سیاسی به چه معناست؟ (پرسش)
- توجه به مقضیات زمان و مکان در روششناسی فقه سیاسی به چه معناست؟ (پرسش)
- نظریه دین حداقلی به چه معناست؟ (پرسش)
- نظریه دین حداکثری به چه معناست؟ (پرسش)
- چه آثاری از سوی فقها درباره فقه سیاسی به نگارش درآمده است؟ (پرسش)
فقه سیاسی
- فقه در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ (پرسش)
- فقه سیاسی به چه معناست؟ (پرسش)
- فقه حکومتی به چه معناست؟ (پرسش)
- فلسفه فقه سیاسی چیست؟ (پرسش)
- اصول و مبانی فقه سیاسی چیست؟ (پرسش)
- منابع فقه سیاسی چیست؟ (پرسش)
- پیشینه فقه سیاسی چیست؟ (پرسش)
- ادوار مختلف فقه سیاسی چیست؟ (پرسش)
- فقه سیاسی در دوره فقهای متقدم چه پیشینهای دارد؟ (پرسش)
- فقه سیاسی در دوره فقهای متأخر چه پیشینهای دارد؟ (پرسش)
- ارتباط نماز جمعه با مسائل فقه سیاسی چیست؟ (پرسش)
قواعد فقه سیاسی
- قواعد فقه سیاسی به چه معناست؟ (پرسش)
- قاعده عدم ولایت در فقه سیاسی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
- قاعده مشورت در فقه سیاسی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
- قاعده حفظ نظام در فقه سیاسی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
- قاعده مساوات در فقه سیاسی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
- قاعده مواسات در فقه سیاسی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
- قاعده مصلحت عمومی در فقه سیاسی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
- قاعده سلطنت در فقه سیاسی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
- قاعده تقیه در فقه سیاسی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
- قاعده نفی سبیل در فقه سیاسی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
- قاعده صلح در فقه سیاسی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
- قاعده وجوب وفای به عهد در فقه سیاسی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
- قاعده عدم اختلال در نظام در فقه سیاسی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
- قاعده اهم و مهم در فقه سیاسی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
- قاعده لا ضرر در فقه سیاسی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
- قاعده الزام در فقه سیاسی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
- قاعده درء در فقه سیاسی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
- قاعده الضرورات در فقه سیاسی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
- جهاد در فقه سیاسی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
- امر به معروف و نهی از منکر در فقه سیاسی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
- همکاری با دولت جائر در فقه سیاسی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
- تصدی منصب در دولت جائر در فقه سیاسی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
- مبادلات مالی با دولت جائر در فقه سیاسی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
- نفی ظلم در فقه سیاسی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
- نظارت همگانی در فقه سیاسی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
- جایگاه تقلید در فقه سیاسی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
- جایگاه بیعت در فقه سیاسی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
- جایگاه شورا در فقه سیاسی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
- سبق و رمایه در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ (پرسش)
- جایگاه ارتش در فقه سیاسی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
- جایگاه بطانه در فقه سیاسی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
- حکمیت در فقه سیاسی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
مکاتب سیاسی
- مکتب سیاسی به چه معناست؟ (پرسش)
- مراد از مکتب سیاسی ماکیاولیسم چیست؟ (پرسش)
- مراد از مکتب سیاسی فاشیسم چیست؟ (پرسش)
- مراد از مکتب سیاسی مارکسیسم چیست؟ (پرسش)
- مراد از مکتب سیاسی لیبرالیسم چیست؟ (پرسش)
- مراد از مکتب سیاسی اسلام چیست؟ (پرسش)
نظام سیاسی
- نظام سیاسی به چه معناست؟ (پرسش)
- نظام سیاسی طاغوتی به چه معناست؟ (پرسش)
- نظامهای غیر سیاسی دینی به چه معناست؟ (پرسش)
- نظام سیاسی غیر دینی با حاکمیت یک فرد به چه معناست؟ (پرسش)
- نظام سیاسی غیر دینی با حاکمیت گروهی به چه معناست؟ (پرسش)
- نظام سیاسی غیر دینی با حاکمیت همگانی به چه معناست؟ (پرسش)
- نظامهای سیاسی دینی به چه معناست؟ (پرسش)
- نظامهای سیاسی دینی با رهبری منصوب به چه معناست؟ (پرسش)
- نظامهای سیاسی دینی با رهبری غیر منصوب به چه معناست؟ (پرسش)
- مبانی نظام سیاسی در جهانبینی الهی چیست؟ (پرسش)
- مبانی نظام سیاسی در جهانبینی مادی چیست؟ (پرسش)
- اهداف نظام سیاسی اسلام چیست؟ (پرسش)
- اصول نظام سیاسی اسلام چیست؟ (پرسش)
دولت
حکومت
- حکومت در نظام و ادبیات سیاسی به چه معناست؟ (پرسش)
- چگونه میتوان ضرورت اصل حکومت را اثبات کرد؟ (پرسش)
اهداف حکومت اسلامی
کشور
ولایت
ولایت سیاسی پیامبر و امام
ضرورت تشکیل حکومت
ضرورت نصب الهی حاکم
بخش دوم: جهانبینی سیاسی
بخش سوم: فلسفه سیاسی
بخش چهارم: ارکان و عناصر بنیادین حکومت اسلامی
نخست: عنصر مشروعیت
- مشروعیت از دیدگاه اندیشمندان غرب به چه معناست؟ (پرسش)
- مشروعیت در اندیشه سیاسی شیعیان به چه معناست؟ (پرسش)
- خاستگاه مشروعیت الهی در فقه سیاسی چیست؟ (پرسش)
- خاستگاه مشروعیت الهی مردمی در فقه سیاسی چیست؟ (پرسش)
اصل عدم ولایت
تفاوتهای نصب عام و نصب خاص
صفات و شرائط حاکم (مشروعیت در نصب عام)
شیوه تعیین حاکم
وحدت یا تعدد حاکم (ولایت شورایی)
شیوه نظارت بر حاکم (بقای مشروعیت)
دوم: عنصر قدرت برخاسته از امت
قدرت سیاسی
شیوه مشروع تشکیل حکومت و شیوه مشروع کسب قدرت
انتخابات
انقلاب
قیام مسلحانه
کودتا
شورش
دیکتاتوری
حضور حداکثری مردم
نقش مردم در تشکیل حکومت
نقش سازمانهای مردمی در تشکیل حکومت (احزاب)
بخش سوم: وظایف و حقوق حکومت، حاکم و مردم
کلیات
محدوده اختیارات حاکم در عصر غیبت
ولایت مطلقه
ولایت عامه
ولایت مقیده
تمرکز قدرت یا تفکیک قوا
سرزمین و مرز در فقه سیاسی
نقش سرزمین و مرز در اختیارات و وظایف حاکم
قواعد مشترک و اصول جاری در وظایف و اختیارات حاکم
اصول کلی
نخست: اصل تولید قدرت
دوم: اصل حفظ نظام
سوم: اصل نفی سبیل
- قاعده نفی سبیل در وظایف و اختیارات حاکم چه جایگاهی دارد؟ (پرسش)
- نفی سبیل در سیاست خارجی اسلام چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
- ادله شرعی قاعده نفی سبیل چیست؟ (پرسش)
- مصادیق قاعده نفی سبیل در فقه چیست؟ (پرسش)
چهارم: اصل استقلال سیاسی
پنجم: عدم اطاعت از کفار
ششم: اصل عدم رکون به ظالم
- قاعده عدم رکون به ظالم در وظایف و اختیارات حاکم چه جایگاهی دارد؟ (پرسش)
- همکاری با دولت جائر در وظایف و اختیارات حاکم چه جایگاهی دارد؟ (پرسش)
هفتم: اصل وحدت یا اصل امت واحده
هشتم: اصل عدالت
- قاعده عدالت در وظایف و اختیارات حاکم چه جایگاهی دارد؟ (پرسش)
- عدالت در فقه سیاسی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
نهم: اصل مصلحت اسلام و مسلمین
دهم: اصل مشورت
- قاعده مشورت در وظایف و اختیارات حاکم چه جایگاهی دارد؟ (پرسش)
- هدف از مشورت کردن پیامبر خاتم و اهل بیت با امت چیست؟ (پرسش)
یازدهم: اصل تقدم مصلحت عامه بر خواص
دوازدهم: اصل توجه به سنتهای الهی (اصل عقلانیت اسلامی)
سیزدهم: اصل تألیف قلوب (اصل جذب حداکثری)
- قاعده تألیف قلوب در وظایف و اختیارات حاکم چه جایگاهی دارد؟ (پرسش)
- تألیف قلوب در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ (پرسش)
- مصادیق تألیف قلوب چه کسانی هستند؟ (پرسش)
- دیدگاه فقهای شیعه درباره مصادیق تألیف قلوب چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه فقهای اهل سنت درباره مصادیق تألیف قلوب چیست؟ (پرسش)
وظایف و اختیارات حاکم در حوزه سرزمین (وظایف سرزمینی)
وظایف و اختیارات حاکم در حوزه تقنین (قانونگذاری)
فلسفه قانونگذاری
نسبت فقه و قانون
احکام حکومتی
حکم و فتوا
مصدر قانونگذاری
قلمرو قانون گذاری
ضوابط قانونگذاری بر خلاف احکام شرع
دائره نفوذ قانون
وظایف و اختیارات حاکم در حوزه امنیت
بغی
محاربه
شورش
اعتراض
تجسس
حریم خصوصی و عمومی
مرابطه و مرزبانی از سرزمین
وظایف و اختیارات حاکم در حوزه اجرا (کارگزاران و مجریان)
صفات کارگزاران
شیوه انتخاب کارگزاران
آرای عمومی
نصب
احکام انتخابات
تربیت کارگزاران
اجرای حد
وظایف و اختیارات حاکم در حوزه فرهنگ سیاسی
ارتقای فرهنگ سیاسی
شیوه ارتقای فرهنگ سیاسی (اقامه شعائر سیاسی)
شاخص فرهنگ سیاسی مطلوب
مطبوعات و رسانهها
حفظ فرهنگ سیاسی مطلوب
جلوگیری از تخریب فرهنگی سیاسی
امر به معروف و نهی از منکر
شرایط اجرای وظایف حاکمیتی
رعایت مراتب اجرا (لسانی و یدی)
وظایف و اختیارات حاکم در حوزه جامعه سیاسی
رابطه حکومت با گروههای مختلف اجتماعی
رابطه حکومت با عامه جامعه
رابطه حکومت با نخبگان
رابطه حکومت با احزاب
رابطه حکومت با اقلیتها
جریان نفاق و منافقین
آزادی
- آزادی به چه معناست؟ (پرسش)
- ارکان آزادی چیست؟ (پرسش)
- مبانی انسانشناختی آزادی چیست؟ (پرسش)
- تفاوتهای آزادی در اسلام با آزادی در غرب چیست؟ (پرسش)
- آزادی اجتماعی و معنوی به چه معناست؟ (پرسش)
- آزادی سیاسی به چه معناست؟ (پرسش)
- آزادی فکر و عقیده به چه معناست؟ (پرسش)
- آزادی احزاب و گروهها به چه معناست؟ (پرسش)
- علم و آگاهی چگونه باعث تحقق آزادی میشود؟ (پرسش)
- دین چگونه باعث تحقق آزادی میشود؟ (پرسش)
- اخلاق چگونه باعث تحقق آزادی میشود؟ (پرسش)
- تربیت چگونه باعث تحقق آزادی میشود؟ (پرسش)
- موانع و محدودیتها چگونه باعث تحقق آزادی میشود؟ (پرسش)
حق تعیین سرنوشت و مشارکت سیاسی
مردم نهاد بودن امر سیاسی (مردم سالاری دینی)
وظایف و اختیارات حاکم در حوزه فراسرزمینی
اصول حاکم بر سیاست خارجی و وظایف فراسرزمینی
اصل دعوت
- قاعده دعوت در فقه سیاسی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
- دعوت در سیاست خارجی اسلام چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
اصل عزت حکمت مصلحت
اصل استکبار ستیزی
اصل دفاع از سرزمین و منافع مسلمین
اصل دفاع از مظلومین و حمایت از نهضتهای آزادیبخش
اصل مقابله به مثل یا تناسب رفتاری
اصل تولی و تبری
اصل وفاء به عهد
اصل جزیه
- جزیه در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ (پرسش)
- شرایط انعقاد عقد ذمه چیست؟ (پرسش)
- جزیه در فقه سیاسی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
- موارد مصرف جزیه چیست؟ (پرسش)
- فلسفه گرفتن جزیه چیست؟ (پرسش)
عقد ذمه
اصل استجاره و امان
- استجاره و امان در فقه سیاسی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
- انواع استجاره و تأمین در فقه سیاسی چیست؟ (پرسش)
- عوامل نقض امان چیست؟ (پرسش)
عتق
اصل چیستی مؤلفههای قدرت از نگاه اسلام
دولت اسلامی دولتی جهانی
جهاد و دفاع
- جهاد در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ (پرسش)
- انواع جهاد چیست؟ (پرسش)
- شرایط وجوب جهاد چیست؟ (پرسش)
- با چه کسانی باید جهاد کرد؟ (پرسش)
- منظور از غنایم جنگی چیست؟ (پرسش)
- آیین و مشورت در جهاد اسلام چیست؟ (پرسش)
تقسیم جهاد به ابتدائی و دفاعی (مقاومت)
شرائط وجوب جهاد و عینی کفایی بودن آن
گونههای جهاد دفاعی
جهاد الدعوة
عملیات استشهادی و تروریسم
ساخت و استفاده از سلاحهای کشتار جمعی
اسیران
غنائم
قاعدین از جهاد
جنگ در ماه حرام
دفاع از مسلمین در فراسرزمین
مذاکره و دیپلماسی
صلح، هدنه و آتش بس
مذاکره و دیپلماسی
اهداف مذاکره
جایگاه مذاکره
وظایف نهادهای مسئول دیپلماسی
اصول مذاکره
مصونیت دیپلماتیک
روابط بین الملل
ساختار و نظام بین الملل مطلوب اسلامی
منافع ملی (شامل: منفعتگرایی یا تکلیفگرایی، جمع میان منافع ملی و مسئولیتهای فراملی)
سازمانهای بین المللی
قراردادها و کنوانسیونهای بین المللی
بکارگیری زور، مکر، خدعه، نقض عهد و قرارداد و... در روابط بین الملل
تابعیت (شامل: شهروند دولت اسلامی، بیگانه در دولت اسلامی، مسلمان در دولت غیر اسلامی)
حقوق مردم در حکومت اسلامی
- حقوق شهروندان در حکومت اسلامی چیست؟ (پرسش)
- دلایل حق نظارت مردم بر دولت چیست؟ (پرسش)
- مبانی حق نظارت مردم بر دولتمردان چیست؟ (پرسش)
- دلایل حق امر کردن حکومت و لزوم اطاعت مرم چیست؟ (پرسش)
- جایگاه مردم در حکومت اسلامی چیست؟ (پرسش)
- حقوق و وظایف متقابل مردم و دولت چیست؟ (پرسش)
حقوق حکومت اسلامی
وظایف حکومت اسلامی
وظایف مردم در حکومت اسلامی
فرمانبرداری و نافرمانی مدنی
بیعت مردم در حکومت اسلامی
بخش چهارم: ولایت و حکومت در عصر غیبت
ولایت فقیه
- ولایت در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ (پرسش)
- فقیه به چه کسی گفته میشود؟ (پرسش)
- آیا نظریه ولایت فقیه نوعی دیکتاتوری به شمار میآید؟ (پرسش)
- شئون ولایت فقیه چیست؟ (پرسش)
ادله اثبات ولایت فقیه
- پیشینه بحث ولایت فقیه چیست؟ (پرسش)
- فقها در بیان ادله ولایت فقیه چه دیدگاهی دارند؟ (پرسش)
- حسبه چگونه ولایت فقیه را اثبات میکند؟ (پرسش)
- ادله عقلی اثبات ولایت فقیه چیست؟ (پرسش)
- ادله نقلی اثبات ولایت فقیه چیست؟ (پرسش)
دیدگاهها درباره ولایت فقیه
- نظریه نظارت فقیه چیست و چه تفاوتی با نظریه ولایت فقیه دارد؟ (پرسش)
- نظریه تصرف عام فقها چیست و چه تفاوتی با نظریه ولایت دارد؟ (پرسش)
- نظریه وکالت فقیه چیست و چه تفاوتی با نظریه ولایت فقیه دارد؟ (پرسش)
- نظریه وکالت حکیم چیست و چه تفاوتی با نظریه ولایت فقیه دارد؟ (پرسش)
- دیدگاه انتخاب فقیه چیست و چه فرقی با نصب فقیه دارد؟ (پرسش)
مشروعیت و مقبولیت
- مشروعیت در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ (پرسش)
- مؤلفههای جریان حاکمیت ولایت فقیه چیست؟ (پرسش)
- مشروعیت در نظام ولایت فقیه به چه معناست؟ (پرسش)
- مقبولیت در نظام ولایت فقیه به چه معناست؟ (پرسش)
- خاستگاه مشروعیت در حکومت اسلامی چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه انتصاب الهی درباره مشروعیت حکومت اسلامی به چه معناست؟ (پرسش)
- مقبولیت در حکومت اسلامی عصر غیبت چه جایگاهی دارد؟ (پرسش)
شرایط رهبری
- شرایط رهبری نظام اسلامی چیست؟ (پرسش)
- شرایط حاکم اسلامی در عصر غیبت چیست؟ (پرسش)
- شرایط ولی فقیه در فقه سیاسی چیست؟ (پرسش)