وظیفه مسلمانان نسبت به امام مهدی چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '== پرسش‌های وابسته == == پرسش‌های وابسته ==' به '== پرسش‌های وابسته ==') |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۳) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات پرسش | {{جعبه اطلاعات پرسش | ||
| موضوع اصلی | | موضوع اصلی = [[مهدویت (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت]] | ||
| موضوع فرعی | | موضوع فرعی = وظیفه مسلمانان نسبت به [[امام مهدی]]{{ع}} چیست؟ | ||
| تصویر | | تصویر = 7626626268.jpg | ||
| اندازه تصویر | | اندازه تصویر = 200px | ||
| مدخل بالاتر | | مدخل بالاتر = [[مهدویت]] / [[غیبت امام مهدی]] / [[وظایف و تکالیف مسلمانان در عصر غیبت]] | ||
| مدخل اصلی | | مدخل اصلی = [[وظیفه مسلمانان نسبت به امام مهدی]] | ||
| مدخل وابسته | | مدخل وابسته = | ||
| پاسخ‌دهنده | | پاسخ‌دهنده = | ||
| پاسخ‌دهندگان | | پاسخ‌دهندگان = ۳۱ پاسخ | ||
}} | }} | ||
'''وظیفه مسلمانان نسبت به [[امام مهدی]]{{ع}} چیست؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که میتوان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود. | '''وظیفه مسلمانان نسبت به [[امام مهدی]]{{ع}} چیست؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که میتوان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود. | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
=== [[مسلمانان]] و [[وظیفه]] داشتن نسبت به [[امام مهدی]]{{ع}} === | === [[مسلمانان]] و [[وظیفه]] داشتن نسبت به [[امام مهدی]]{{ع}} === | ||
* [[دین اسلام]]، [[کامل‌ترین]] و [[آخرین دین الهی]] است که از سوی [[خداوند متعال]] و توسط [[پیامبر اسلام]]{{صل}} برای [[هدایت]] [[انسانها]] به سوی [[کمالات]] [[دنیوی]] و [[اخروی]] [[ابلاغ]] شده است، ولی [[ختم نبوت]] به معنای ختم [[رهبری]] و [[امامت]] نیست؛ زیرا وجود [[تکلیف]]، مستلزم وجود [[حجت الهی]] بر روی [[زمین]] است، به همین [[دلیل]] بعد از [[پیامبر اکرم]]{{صل}} [[امامان]]، عهده‌دار [[هدایت]] [[انسانها]] هستند. [[امام علی]]{{ع}} فرمودند: «هرگز روی [[زمین]] از قیام‌کننده‌ای با [[حجت]] و [[دلیل]] خالی نمی‌ماند خواه ظاهر و [[آشکار]] باشد، خواه بیمناک و [[پنهان]] چنین است تا دلائل و اسناد روشن [[الهی]] از بین نرود و به [[فراموشی]] نگراید»<ref>.{{متن حدیث|لَا یَخْلُو الْأَرْضُ مِنْ قَائِمٍ لِلَّهِ بِحُجَّةٍ إِمَّا ظَاهِراً مَشْهُوراً أَوْ خَائِفاً مَغْمُورا لِئَلَّا تَبْطُلَ حُجَجُ اللَّهِ وَ بَیِّنَاتُهُ}}؛ شرح نهج البلاغه، ج ۱۸، ص ۳۴۷، حکمت ۱۴۳.</ref>. بنابراین از این لحاظ [[مردم]] دورۀ [[غیبت]]، از حیث [[مکلف]] بودن به [[تکالیف]] [[اسلامی]] با [[مردم]] دورۀ [[حضور امام]] هیچ فرقی ندارند و باید به همۀ [[تکالیف]] [[اسلامی]] که اصطلاحا [[فروع دین]] نامیده میشوند عمل کنند. لکن در دورۀ [[غیبت]] و مستور بودن [[امام]] برخی از [[تکالیف]] به [[دلیل]] مستور بودن [[امام]] اهمیت بیشتری مییابد<ref>ر.ک: موسوی اصفهانی، میرزا محمد تقی، مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم، ج ۲، ص ۱۰۴.</ref> | * [[دین اسلام]]، [[کامل‌ترین]] و [[آخرین دین الهی]] است که از سوی [[خداوند متعال]] و توسط [[پیامبر اسلام]]{{صل}} برای [[هدایت]] [[انسانها]] به سوی [[کمالات]] [[دنیوی]] و [[اخروی]] [[ابلاغ]] شده است، ولی [[ختم نبوت]] به معنای ختم [[رهبری]] و [[امامت]] نیست؛ زیرا وجود [[تکلیف]]، مستلزم وجود [[حجت الهی]] بر روی [[زمین]] است، به همین [[دلیل]] بعد از [[پیامبر اکرم]]{{صل}} [[امامان]]، عهده‌دار [[هدایت]] [[انسانها]] هستند. [[امام علی]]{{ع}} فرمودند: «هرگز روی [[زمین]] از قیام‌کننده‌ای با [[حجت]] و [[دلیل]] خالی نمی‌ماند خواه ظاهر و [[آشکار]] باشد، خواه بیمناک و [[پنهان]] چنین است تا دلائل و اسناد روشن [[الهی]] از بین نرود و به [[فراموشی]] نگراید»<ref>.{{متن حدیث|لَا یَخْلُو الْأَرْضُ مِنْ قَائِمٍ لِلَّهِ بِحُجَّةٍ إِمَّا ظَاهِراً مَشْهُوراً أَوْ خَائِفاً مَغْمُورا لِئَلَّا تَبْطُلَ حُجَجُ اللَّهِ وَ بَیِّنَاتُهُ}}؛ شرح نهج البلاغه، ج ۱۸، ص ۳۴۷، حکمت ۱۴۳.</ref>. بنابراین از این لحاظ [[مردم]] دورۀ [[غیبت]]، از حیث [[مکلف]] بودن به [[تکالیف]] [[اسلامی]] با [[مردم]] دورۀ [[حضور امام]] هیچ فرقی ندارند و باید به همۀ [[تکالیف]] [[اسلامی]] که اصطلاحا [[فروع دین]] نامیده میشوند عمل کنند. لکن در دورۀ [[غیبت]] و مستور بودن [[امام]] برخی از [[تکالیف]] به [[دلیل]] مستور بودن [[امام]] اهمیت بیشتری مییابد<ref>ر.ک: موسوی اصفهانی، میرزا محمد تقی، مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم، ج ۲، ص ۱۰۴.</ref><ref>ر.ک: [[رسول رضوی|رضوی، رسول]]، [[امام مهدی (کتاب)|امام مهدی]]، ص ۹۷ـ۱۰۰.</ref> | ||
* به طور کلی [[وظایف مسلمانان]] را میتوان به دو گونه تقسیم کرد: | * به طور کلی [[وظایف مسلمانان]] را میتوان به دو گونه تقسیم کرد: | ||
# [[وظایف]] عام: منظور از [[وظایف]] عام [[بیان]] وظیفۀ هر [[مسلمان]] نسبت به [[امام]] خود است؛ با قطع نظر از اینکه [[امام]] او [[مهدی]]{{ع}} است یا غیر او و با قطع نظر از اینکه [[امام]] او در حال [[غیبت]] است یا حضور؛ زیرا این [[وظیفه]] مربوط به هر [[امام]] واجب‌الطاعه است و بدون [[شک]] شامل [[امام مهدی]] {{ع}} نیز میشود. | # [[وظایف]] عام: منظور از [[وظایف]] عام [[بیان]] وظیفۀ هر [[مسلمان]] نسبت به [[امام]] خود است؛ با قطع نظر از اینکه [[امام]] او [[مهدی]]{{ع}} است یا غیر او و با قطع نظر از اینکه [[امام]] او در حال [[غیبت]] است یا حضور؛ زیرا این [[وظیفه]] مربوط به هر [[امام]] واجب‌الطاعه است و بدون [[شک]] شامل [[امام مهدی]] {{ع}} نیز میشود. | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
===== [[وظایف]] الزامی ===== | ===== [[وظایف]] الزامی ===== | ||
# [[امام‌شناسی]] ([[شناخت امام مهدی]]): یکی از مهمترین [[تکالیف مؤمنان]] پس از [[معرفت به خدا]] و [[رسول]] او با توجه به [[احادیث]]، [[معرفت]] و [[شناخت امام]] [[معصوم]]{{ع}} است<ref>ر.ک: [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص ۶۷۴؛ [[منصور هرنجی|هرنجی، منصور]]، [[انتظار و وظایف منتظران ۲ (کتاب)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۷۷.</ref>، بر این اساس [[شناخت امام]] به خصوص [[شناخت امام عصر]] جزء [[وظایف]] اصلی [[منتظران]] است<ref>ر.ک: [[سید مهدی موسوی|موسوی، سید مهدی]]، [[تربیت سیاسی در پرتو انتظار (مقاله)|تربیت سیاسی در پرتو انتظار]]، ص ۳۲-۳۳.</ref>، وظیفۀ ای که بر اساس [[معرفت]] [[توحیدی]] و [[شناخت]] [[نبوت]] [[استوار]] شده است<ref>ر.ک: [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[امام مهدی موجود موعود (کتاب)|امام مهدی موجود موعود]]، ص ۱۹۳ ـ ۱۸۹.</ref>. در [[فرهنگ شیعی]]، [[معرفت خدا]] بدون [[شناخت]] کسی که از جانب او سِمَت [[راهنمایی]] و راهبری [[بندگان]] را دارد، امکان‌پذیر نیست<ref>ر.ک: [[سید جعفر موسوی‌نسب|موسوی‌نسب، سید جعفر]]، [[دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ص۳۳۴ـ ۳۳۸؛ [[میرزا عباس مهدوی‌فرد|مهدوی‌فرد، میرزا عباس]]، [[فلسفه انتظار (کتاب)|فلسفه انتظار]]، ص۱۴۰ـ۱۶۰؛ [[سید مهدی شمس‌الدین|شمس‌الدین، سید مهدی]]، [[در ساحل انتظار (کتاب)|در ساحل انتظار]]، ص۴۹ـ ۵۵؛ [[محبوب شفائی|شفائی، محبوب]]، [[موعود حق (کتاب)|موعود حق]]، ص ۲۱۱ـ۲۲۷؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۷۸۰؛ [[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی، ابراهیم]]، [[چشم به راه (کتاب)|چشم به راه]]، ص۵۵ ـ۷۴؛ [[منصور هرنجی|هرنجی، منصور]]، [[انتظار و وظایف منتظران ۲ (کتاب)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص۶۹؛ [[سکینه طاووسی|طاووسی، سکینه]]، [[انتظار از دیدگاه اهل بیت (کتاب)|انتظار از دیدگاه اهل بیت]]، ص؟؟؟؛ [[مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها (کتاب)|مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها]]، ص ۲۶۹، ۴۳۰؛ [[آفتاب مهر ج۱ (کتاب)|آفتاب مهر]]، ص ۸۴ ـ۸۶؛ جمعی از نویسندگان، [[نگین آفرینش ج۱ (کتاب)|نگین آفرینش]]، ص ۱۴۱ ـ ۱۴۸؛ [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۴۵۸ـ ۴۵۹؛ [[آیین انتظار (کتاب)|آیین انتظار]]، ص ۱۹۶ـ۲۲۷؛ [[پرسمان نوجوان (کتاب)|پرسمان نوجوان]]، ص ۱۵ـ۲۲.</ref>. | # [[امام‌شناسی]] ([[شناخت امام مهدی]]): یکی از مهمترین [[تکالیف مؤمنان]] پس از [[معرفت به خدا]] و [[رسول]] او با توجه به [[احادیث]]، [[معرفت]] و [[شناخت امام]] [[معصوم]]{{ع}} است<ref>ر.ک: [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص ۶۷۴؛ [[منصور هرنجی|هرنجی، منصور]]، [[انتظار و وظایف منتظران ۲ (کتاب)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۷۷.</ref>، بر این اساس [[شناخت امام]] به خصوص [[شناخت امام عصر]] جزء [[وظایف]] اصلی [[منتظران]] است<ref>ر.ک: [[سید مهدی موسوی|موسوی، سید مهدی]]، [[تربیت سیاسی در پرتو انتظار (مقاله)|تربیت سیاسی در پرتو انتظار]]، ص ۳۲-۳۳.</ref>، وظیفۀ ای که بر اساس [[معرفت]] [[توحیدی]] و [[شناخت]] [[نبوت]] [[استوار]] شده است<ref>ر.ک: [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[امام مهدی موجود موعود (کتاب)|امام مهدی موجود موعود]]، ص ۱۹۳ ـ ۱۸۹.</ref>. در [[فرهنگ شیعی]]، [[معرفت خدا]] بدون [[شناخت]] کسی که از جانب او سِمَت [[راهنمایی]] و راهبری [[بندگان]] را دارد، امکان‌پذیر نیست<ref>ر.ک: [[سید جعفر موسوی‌نسب|موسوی‌نسب، سید جعفر]]، [[دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ص۳۳۴ـ ۳۳۸؛ [[میرزا عباس مهدوی‌فرد|مهدوی‌فرد، میرزا عباس]]، [[فلسفه انتظار (کتاب)|فلسفه انتظار]]، ص۱۴۰ـ۱۶۰؛ [[سید مهدی شمس‌الدین|شمس‌الدین، سید مهدی]]، [[در ساحل انتظار (کتاب)|در ساحل انتظار]]، ص۴۹ـ ۵۵؛ [[محبوب شفائی|شفائی، محبوب]]، [[موعود حق (کتاب)|موعود حق]]، ص ۲۱۱ـ۲۲۷؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۷۸۰؛ [[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی، ابراهیم]]، [[چشم به راه (کتاب)|چشم به راه]]، ص۵۵ ـ۷۴؛ [[منصور هرنجی|هرنجی، منصور]]، [[انتظار و وظایف منتظران ۲ (کتاب)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص۶۹؛ [[سکینه طاووسی|طاووسی، سکینه]]، [[انتظار از دیدگاه اهل بیت (کتاب)|انتظار از دیدگاه اهل بیت]]، ص؟؟؟؛ [[مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها (کتاب)|مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها]]، ص ۲۶۹، ۴۳۰؛ [[آفتاب مهر ج۱ (کتاب)|آفتاب مهر]]، ص ۸۴ ـ۸۶؛ جمعی از نویسندگان، [[نگین آفرینش ج۱ (کتاب)|نگین آفرینش]]، ص ۱۴۱ ـ ۱۴۸؛ [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۴۵۸ـ ۴۵۹؛ [[آیین انتظار (کتاب)|آیین انتظار]]، ص ۱۹۶ـ۲۲۷؛ [[پرسمان نوجوان (کتاب)|پرسمان نوجوان]]، ص ۱۵ـ۲۲.</ref>. | ||
# [[تولی امام]]: [[ولایت‌پذیری از امام مهدی]]{{ع}}: [[تولی]] ([[پذیرش ولایت]]) نسبت به [[معصومان]]{{ع}} یکی از مواردی است که [[اهل بیت]]{{ع}} در [[روایات]] متعددی [[مؤمنان]] را در [[دوران غیبت]] به آن سفارش کردهاند. [[امام کاظم]] {{ع}} در روایتی میفرماید: «خوشا به حال [[شیعیان]] ما که در [[زمان غیبت]] [[قائم]] ما به [[محبت]] ما [[تمسک]] می‌جویند و بر [[موالات]] نسبت به ما و [[بیزاری]] نسبت به [[دشمنان]] ما ثابت و [[استوار]] هستند. آنها از ما هستند و ما نیز از آنها هستیم»<ref>{{متن حدیث|طوبی لشیعتنا المتمسکین بحبلنا فی غیبة قائمنا الثابتین علی موالاتنا و البراءة من أعدائنا أولئک منا و نحن منهم}}؛ خصال،ج۲،ص۳۶۱؛ إربلی، علی بن عیسی، کشف الغمة،ج۲،ص۵۲۴.</ref> | # [[تولی امام]]: [[ولایت‌پذیری از امام مهدی]]{{ع}}: [[تولی]] ([[پذیرش ولایت]]) نسبت به [[معصومان]]{{ع}} یکی از مواردی است که [[اهل بیت]]{{ع}} در [[روایات]] متعددی [[مؤمنان]] را در [[دوران غیبت]] به آن سفارش کردهاند. [[امام کاظم]] {{ع}} در روایتی میفرماید: «خوشا به حال [[شیعیان]] ما که در [[زمان غیبت]] [[قائم]] ما به [[محبت]] ما [[تمسک]] می‌جویند و بر [[موالات]] نسبت به ما و [[بیزاری]] نسبت به [[دشمنان]] ما ثابت و [[استوار]] هستند. آنها از ما هستند و ما نیز از آنها هستیم»<ref>{{متن حدیث|طوبی لشیعتنا المتمسکین بحبلنا فی غیبة قائمنا الثابتین علی موالاتنا و البراءة من أعدائنا أولئک منا و نحن منهم}}؛ خصال،ج۲،ص۳۶۱؛ إربلی، علی بن عیسی، کشف الغمة،ج۲،ص۵۲۴.</ref><ref>ر.ک: [[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی، ابراهیم]]، [[معرفت امام زمان و تکلیف منتظران (کتاب)|معرفت امام زمان و تکلیف منتظران]]،ص۱۲۳.</ref> [[تولی امام]] میتواند شامل موارد زیر باشد: | ||
## انحصار [[ایمان به امامت]] و [[ولایت]]: بعد از [[شناخت]] و [[معرفت]] نسبی، [[تکلیف]]، [[ایمان آوردن]] و [[پذیرش امام]] {{ع}} است که هر چه [[شناخت]] ما از [[امام]] عمیق‌تر و صحیح‌تر باشد، [[درجات ایمان]] و [[اعتقاد]] ما افزایش مییابد<ref>ر.ک: [[محمد ظهوری‌فر|ظهوری‌فر، محمد]]، [[انتظار وظیفه‌ساز (مقاله)|انتظار وظیفه‌ساز]]، ص؟؟؟.</ref>. | ## انحصار [[ایمان به امامت]] و [[ولایت]]: بعد از [[شناخت]] و [[معرفت]] نسبی، [[تکلیف]]، [[ایمان آوردن]] و [[پذیرش امام]] {{ع}} است که هر چه [[شناخت]] ما از [[امام]] عمیق‌تر و صحیح‌تر باشد، [[درجات ایمان]] و [[اعتقاد]] ما افزایش مییابد<ref>ر.ک: [[محمد ظهوری‌فر|ظهوری‌فر، محمد]]، [[انتظار وظیفه‌ساز (مقاله)|انتظار وظیفه‌ساز]]، ص؟؟؟.</ref>. | ||
## [[محبت]] و [[مودت]]: از [[وظایف]] مهم [[مسلمانان]] در هر عصر و زمان، [[محبت]] و [[دوستی با اهل بیت]] [[پیامبر]]{{صل}} در [[جایگاه]] [[دوستان]] [[خداوند]] است<ref>ر.ک: [[محمد جواد فاضل لنکرانی|فاضل لنکرانی، محمد جواد]]، [[گفتارهای مهدوی (کتاب)|گفتارهای مهدوی]]، ص ۱۲۲ـ ۱۲۴.</ref>. گرچه [[مسلمانان]] موظف هستند تمام [[معصومان]] {{ع}} را [[دوست]] بدارند و به آنها [[عشق]] بورزند، اما نسبت به [[دوستی]] و [[محبت به حضرت مهدی]]{{ع}} به خصوص تأکید شده است. [[ایمان]] با [[محبت]] و [[ولایت امام]] عصر {{ع}} کامل میشود<ref>ر.ک: [[محمد سبحانی نیا|سبحانی نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص ۴۲. </ref>. | ## [[محبت]] و [[مودت]]: از [[وظایف]] مهم [[مسلمانان]] در هر عصر و زمان، [[محبت]] و [[دوستی با اهل بیت]] [[پیامبر]]{{صل}} در [[جایگاه]] [[دوستان]] [[خداوند]] است<ref>ر.ک: [[محمد جواد فاضل لنکرانی|فاضل لنکرانی، محمد جواد]]، [[گفتارهای مهدوی (کتاب)|گفتارهای مهدوی]]، ص ۱۲۲ـ ۱۲۴.</ref>. گرچه [[مسلمانان]] موظف هستند تمام [[معصومان]] {{ع}} را [[دوست]] بدارند و به آنها [[عشق]] بورزند، اما نسبت به [[دوستی]] و [[محبت به حضرت مهدی]]{{ع}} به خصوص تأکید شده است. [[ایمان]] با [[محبت]] و [[ولایت امام]] عصر {{ع}} کامل میشود<ref>ر.ک: [[محمد سبحانی نیا|سبحانی نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص ۴۲. </ref>. | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
* [[انسان]] [[مسلمان]] باید نسبت به [[امام مهدی]]{{ع}} این [[وظایف]] را داشته باشد: | * [[انسان]] [[مسلمان]] باید نسبت به [[امام مهدی]]{{ع}} این [[وظایف]] را داشته باشد: | ||
===== [[وظایف]] الزامی ===== | ===== [[وظایف]] الزامی ===== | ||
# [[انتظار فرج]] و [[ظهور امام مهدی]]{{ع}} (توسط فرد و [[جامعه]]): در مورد وظیفۀ [[انسانها]] و [[جوامع]] نسبت به [[امام زمان]]{{ع}} باید توجه داشت یکی از [[وظایف]] مهم [[مردم]] در [[عصر غیبت]]، [[انتظار فرج]] است<ref>ر.ک: [[حسین الهی‌نژاد|الهی‌نژاد، حسین]]، [[وظایف منتظران در عصر غیبت (مقاله)|وظایف منتظران در عصر غیبت]]، ص ۶۵.</ref>. [[رسول خدا]] {{صل}} فرمود: «با فضیلت‌ترین [[اعمال امت]] من، [[انتظار فرج]] است»<ref>{{متن حدیث|أَفْضَلُ أَعْمَالِ أُمَّتِی انْتِظَارُ الْفَرَج}}؛ بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۱۵۶.</ref> | # [[انتظار فرج]] و [[ظهور امام مهدی]]{{ع}} (توسط فرد و [[جامعه]]): در مورد وظیفۀ [[انسانها]] و [[جوامع]] نسبت به [[امام زمان]]{{ع}} باید توجه داشت یکی از [[وظایف]] مهم [[مردم]] در [[عصر غیبت]]، [[انتظار فرج]] است<ref>ر.ک: [[حسین الهی‌نژاد|الهی‌نژاد، حسین]]، [[وظایف منتظران در عصر غیبت (مقاله)|وظایف منتظران در عصر غیبت]]، ص ۶۵.</ref>. [[رسول خدا]] {{صل}} فرمود: «با فضیلت‌ترین [[اعمال امت]] من، [[انتظار فرج]] است»<ref>{{متن حدیث|أَفْضَلُ أَعْمَالِ أُمَّتِی انْتِظَارُ الْفَرَج}}؛ بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۱۵۶.</ref><ref>ر.ک: [[حسین الهی‌نژاد|الهی‌نژاد، حسین]]، [[وظایف منتظران در عصر غیبت (مقاله)|وظایف منتظران در عصر غیبت]]، ص ۶۵.</ref> در [[حدیثی]] [[امام جواد]]{{ع}} فرمود: «[[قائم]] ما [[مهدی]] است که باید در [[زمان غیبت]]، [[انتظار]] او کشیده شود و در [[عصر ظهور]] [[اطاعت]] شود»<ref>{{متن حدیث|إِنَّ الْقَائِمَ مِنَّا هُوَ الْمَهْدِیُّ الَّذِی یَجِبُ أَنْ یُنْتَظَرَ فِی غَیْبَتِهِ وَ یُطَاعَ فِی ظُهُورِه}}؛ بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۱۵۶.</ref><ref>ر.ک: [[محمد رضا اکبری|اکبری، محمد رضا]]، [[پرچم هدایت (کتاب)|پرچم هدایت]]، ص: ۳۱-۳۲.</ref> | ||
# [[استقامت]] و [[صبر بر سختی‌های دوران غیبت امام مهدی]]{{ع}} (توسط فرد و [[جامعه]]): [[صبر]] یعنی خودداری در حال شدت، بر همین اساس، از جمله وظایفی که [[مسلمین]] به طور خاص در [[دوران غیبت]] برعهدۀ دارند [[صبر در سختی]] هاست<ref>ر.ک: [[سید محمد صدر|صدر، سید محمد]]، [[تاریخ غیبت کبری (کتاب)|تاریخ غیبت کبری]]، ص۴۵۳، ۴۵۵.</ref>؛ یعنی در برابر [[سختی‌ها]] به [[پیامبر]]{{صل}} و [[امامان معصوم]]{{ع}} و همۀ انبیای عظام تأسّی کنند<ref>ر.ک: [[سید یحیی فاضل همدانی|فاضل همدانی، سید یحیی]]، [[نشانه‌های قائم آل محمد (کتاب)|نشانه‌های قائم آل محمد]]، ص ۷۹. </ref>؛ سختی‌هایی که برای پاکسازی [[منتظران]] نهادینه شده به طوری که [[امام باقر]]{{ع}} در این زمینه فرمودند:.«ای [[شیعه]] آل [[پیامبر]]، آنقدر پاکسازی میشوید، مانند پاکسازی [[سرمه در چشم]]»<ref>{{متن حدیث|لَتُمَحَّصُنَّ یَا شِیعَةَ آلِ مُحَمَّدٍ تَمْحِیصَ الْکُحْلِ فِی الْعَیْنِ}}؛ غیبت نعمانی، ص ۲۰۶.</ref> | # [[استقامت]] و [[صبر بر سختی‌های دوران غیبت امام مهدی]]{{ع}} (توسط فرد و [[جامعه]]): [[صبر]] یعنی خودداری در حال شدت، بر همین اساس، از جمله وظایفی که [[مسلمین]] به طور خاص در [[دوران غیبت]] برعهدۀ دارند [[صبر در سختی]] هاست<ref>ر.ک: [[سید محمد صدر|صدر، سید محمد]]، [[تاریخ غیبت کبری (کتاب)|تاریخ غیبت کبری]]، ص۴۵۳، ۴۵۵.</ref>؛ یعنی در برابر [[سختی‌ها]] به [[پیامبر]]{{صل}} و [[امامان معصوم]]{{ع}} و همۀ انبیای عظام تأسّی کنند<ref>ر.ک: [[سید یحیی فاضل همدانی|فاضل همدانی، سید یحیی]]، [[نشانه‌های قائم آل محمد (کتاب)|نشانه‌های قائم آل محمد]]، ص ۷۹. </ref>؛ سختی‌هایی که برای پاکسازی [[منتظران]] نهادینه شده به طوری که [[امام باقر]]{{ع}} در این زمینه فرمودند:.«ای [[شیعه]] آل [[پیامبر]]، آنقدر پاکسازی میشوید، مانند پاکسازی [[سرمه در چشم]]»<ref>{{متن حدیث|لَتُمَحَّصُنَّ یَا شِیعَةَ آلِ مُحَمَّدٍ تَمْحِیصَ الْکُحْلِ فِی الْعَیْنِ}}؛ غیبت نعمانی، ص ۲۰۶.</ref><ref>ر.ک: [[محمد رسول آهنگران|آهنگران، محمد رسول]]، [[بررسی مبانی ضرورت زمینه‌سازی برای ظهور موعود (مقاله)|بررسی مبانی ضرورت زمینه‌سازی برای ظهور موعود]]، ص ۱۷۲-۱۷۳. </ref> | ||
# [[آمادگی]] و [[زمینه‌سازی برای ظهور امام مهدی]]{{ع}}: [[قیام حضرت مهدی]] {{ع}} پیش از هر چیز [[نیازمند]] به عناصر آماده و باارزش [[انسانی]] است که بتوانند بار سنگین چنان [[اصلاحات]] وسیعی را در [[جهان]] به دوش بکشند و این در درجۀ اول محتاج به انواع [[آمادگی]] برای پیاده کردن آن برنامۀ [[عظیم]] است<ref>ر.ک: [[عباس گوهری|گوهری، عباس]]، [[رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه (مقاله)|رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه]]، ص ۹۳-۹۵.</ref>. آمادگی‌هایی که عبارتند از: آمادگی در عرصۀ [[روحی]] و [[روانی]]؛ [[آمادگی]] در عرصۀ [[فکری]] و [[اعتقادی]]؛ [[آمادگی]] در عرصۀ [[اخلاقی]] و [[رفتاری]]؛ [[آمادگی]] در عرصۀ [[سیاسی]]؛ [[آمادگی]] در عرصۀ [[اقتصادی]] و [[آمادگی]] در عرصۀ نظامی. | # [[آمادگی]] و [[زمینه‌سازی برای ظهور امام مهدی]]{{ع}}: [[قیام حضرت مهدی]] {{ع}} پیش از هر چیز [[نیازمند]] به عناصر آماده و باارزش [[انسانی]] است که بتوانند بار سنگین چنان [[اصلاحات]] وسیعی را در [[جهان]] به دوش بکشند و این در درجۀ اول محتاج به انواع [[آمادگی]] برای پیاده کردن آن برنامۀ [[عظیم]] است<ref>ر.ک: [[عباس گوهری|گوهری، عباس]]، [[رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه (مقاله)|رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه]]، ص ۹۳-۹۵.</ref>. آمادگی‌هایی که عبارتند از: آمادگی در عرصۀ [[روحی]] و [[روانی]]؛ [[آمادگی]] در عرصۀ [[فکری]] و [[اعتقادی]]؛ [[آمادگی]] در عرصۀ [[اخلاقی]] و [[رفتاری]]؛ [[آمادگی]] در عرصۀ [[سیاسی]]؛ [[آمادگی]] در عرصۀ [[اقتصادی]] و [[آمادگی]] در عرصۀ نظامی. | ||
# [[پیروی از نواب عام امام مهدی]]{{ع}}: یکی از [[وظایف]] [[دوران غیبت]] [[پیروی]] از [[علمای راستین]] یا [[نواب عام]] است که در [[دستورات]] [[پیشوایان الهی]] آمده است<ref>ر.ک: [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۲۰-۲۱-۲۲.</ref>. در دوره [[غیبت کبری]]، [[فقهای جامع الشرایط]] به [[نصب]] [[امام زمان]] {{ع}} [[مسئولیت]] نمایندگی عام [[امام]] {{ع}} را در استمرار حرکت حیات بخش [[امامت]] و پاسداری از [[احکام]] و [[مقررات اسلامی]] برعهده دارند<ref>ر.ک: [[علی نقی فقیهی|فقیهی، علی نقی]]، [[سبک اخلاق اجتماعی مهدی‌یاوران (مقاله)|سبک اخلاق اجتماعی مهدی‌یاوران]]، ۱۲۹.</ref>. [[امام زمان]]{{ع}} فرمودند: «در پیش‌آمدهایی که برای شما رخ میدهد باید به [[راویان]] [[اخبار]] ما ـ [[دانشمندان]] [[علوم دینی]] ـ مراجعه کنید که ایشان [[حجت]] من بر شما و من [[حجت خدا]] بر آنها هستم»<ref>{{متن حدیث|وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِیهَا إِلَی رُوَاةِ حَدِیثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِی عَلَیْکُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَیْهِمْ}}؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۴۸۳.</ref>. | # [[پیروی از نواب عام امام مهدی]]{{ع}}: یکی از [[وظایف]] [[دوران غیبت]] [[پیروی]] از [[علمای راستین]] یا [[نواب عام]] است که در [[دستورات]] [[پیشوایان الهی]] آمده است<ref>ر.ک: [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۲۰-۲۱-۲۲.</ref>. در دوره [[غیبت کبری]]، [[فقهای جامع الشرایط]] به [[نصب]] [[امام زمان]] {{ع}} [[مسئولیت]] نمایندگی عام [[امام]] {{ع}} را در استمرار حرکت حیات بخش [[امامت]] و پاسداری از [[احکام]] و [[مقررات اسلامی]] برعهده دارند<ref>ر.ک: [[علی نقی فقیهی|فقیهی، علی نقی]]، [[سبک اخلاق اجتماعی مهدی‌یاوران (مقاله)|سبک اخلاق اجتماعی مهدی‌یاوران]]، ۱۲۹.</ref>. [[امام زمان]]{{ع}} فرمودند: «در پیش‌آمدهایی که برای شما رخ میدهد باید به [[راویان]] [[اخبار]] ما ـ [[دانشمندان]] [[علوم دینی]] ـ مراجعه کنید که ایشان [[حجت]] من بر شما و من [[حجت خدا]] بر آنها هستم»<ref>{{متن حدیث|وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِیهَا إِلَی رُوَاةِ حَدِیثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِی عَلَیْکُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَیْهِمْ}}؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۴۸۳.</ref>. | ||
| خط ۹۱: | خط ۹۱: | ||
پس از این مرور سریع به بحث در باره مسأله مهم [[انتظار فرج]] میپردازیم که عمل به آن به عنوان بزرگترین [[تکلیف]] [[عصر غیبت]] دربر دارنده بیشتر [[وظایف]] و تکالیفی است که در بالا به آنها اشاره کردیم»<ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۱۴ (کتاب)|پیشوایان هدایت]]، ص ۲۴۷-۲۴۹.</ref>. | پس از این مرور سریع به بحث در باره مسأله مهم [[انتظار فرج]] میپردازیم که عمل به آن به عنوان بزرگترین [[تکلیف]] [[عصر غیبت]] دربر دارنده بیشتر [[وظایف]] و تکالیفی است که در بالا به آنها اشاره کردیم»<ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۱۴ (کتاب)|پیشوایان هدایت]]، ص ۲۴۷-۲۴۹.</ref>. | ||
*«میتوان شرایط [[انتظار]] را در نکات ذیل خلاصه کرد که ضمناً روشن کننده راهکار عملی است که [[مؤمن]] با [[تبعیت]] از آن به یک [[منتظر واقعی]] بدل گردد: | *«میتوان شرایط [[انتظار]] را در نکات ذیل خلاصه کرد که ضمناً روشن کننده راهکار عملی است که [[مؤمن]] با [[تبعیت]] از آن به یک [[منتظر واقعی]] بدل گردد: | ||
#[[رسوخ]] [[معرفت]] و [[شناخت]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} و [[ایمان]] به [[امامت]] آن [[حضرت]] و انجام مسئولیت‌های [[منصب امامت]] از پس پرده [[غیبت]] و [[شناخت]] نقش [[تاریخی]] آن [[حضرت]] و ابعاد و ضرورت‌های آن همچنین [[شناخت]] نقش [[مؤمنان]] در برابر آن [[حضرت]] و مستحکم کردن رابطه با ایشان. و [[ایمان]] به اینکه [[ظهور]] آن [[حضرت]] در هر زمانی ممکن است اتفاق بیافتد؛ این [[ایمان]] باعث میشود که [[مؤمن]] در همه وقت آماده [[ظهور]] ایشان، و مشارکت در قیامش را داشته باشد. برای دستیابی به این درجه از [[آمادگی]] که از [[انتظار]] صادقانه سرچشمه میگیرد [[مؤمن]] باید آراسته به صفات دیگری باشد که [[امام سجاد]] در آن [[حدیث شریف]] به آنها اشاره فرموده‌اند. و اینها شرایط دیگر تحقق مفهوم [[انتظار]] را در عرصه عمل تشکیل می‌دهند که در بیان شرایط بعدی به آنها خواهیم پرداخت. | # [[رسوخ]] [[معرفت]] و [[شناخت]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} و [[ایمان]] به [[امامت]] آن [[حضرت]] و انجام مسئولیت‌های [[منصب امامت]] از پس پرده [[غیبت]] و [[شناخت]] نقش [[تاریخی]] آن [[حضرت]] و ابعاد و ضرورت‌های آن همچنین [[شناخت]] نقش [[مؤمنان]] در برابر آن [[حضرت]] و مستحکم کردن رابطه با ایشان. و [[ایمان]] به اینکه [[ظهور]] آن [[حضرت]] در هر زمانی ممکن است اتفاق بیافتد؛ این [[ایمان]] باعث میشود که [[مؤمن]] در همه وقت آماده [[ظهور]] ایشان، و مشارکت در قیامش را داشته باشد. برای دستیابی به این درجه از [[آمادگی]] که از [[انتظار]] صادقانه سرچشمه میگیرد [[مؤمن]] باید آراسته به صفات دیگری باشد که [[امام سجاد]] در آن [[حدیث شریف]] به آنها اشاره فرموده‌اند. و اینها شرایط دیگر تحقق مفهوم [[انتظار]] را در عرصه عمل تشکیل می‌دهند که در بیان شرایط بعدی به آنها خواهیم پرداخت. | ||
#[[اخلاص]] در انجام مقتضیات مختلف [[انتظار]] و پیرایش آنها از همه غرض‌ها و شائبه‌های مادی و نفسانی؛ یعنی [[مؤمن]] همه این امور را تنها برای رضای [[خداوند متعال]] و با [[نیت]] [[تعبد]] و کوشش در راه کسب [[رضایت]] آن [[ذات مقدس]] به انجام برساند. بدین گونه است که [[انتظار]] به صورت [[برترین]] [[عبادت]] در خواهد آمد. [[حضرت]] [[آیت الله]] [[سید]] [[محمد تقی اصفهانی]] در این خصوص تصریح می‌کنند که: تحقق این [[نیت]] [[خالص]]، در عمل به [[وظیفه]] [[واجب]] [[انتظار]] لازم و ضروری است. در هر حال ایجاد این حالت و پیدا شدن این شرط بستگی مستقیم با [[آمادگی]] روحی برای [[یاری]] [[امام زمان]] {{ع}} در [[هنگام ظهور]] دارد؛ چرا که فقدان این شرط، [[شایستگی]] لازم را برای [[تحمل]] [[سختی‌ها]] در راه [[یاری امام]] {{ع}} - آنهم در [[مأموریت]] جهادی اصلاحی بزرگ آن [[حضرت]] - از [[منتظر]] سلب می‌نماید. | # [[اخلاص]] در انجام مقتضیات مختلف [[انتظار]] و پیرایش آنها از همه غرض‌ها و شائبه‌های مادی و نفسانی؛ یعنی [[مؤمن]] همه این امور را تنها برای رضای [[خداوند متعال]] و با [[نیت]] [[تعبد]] و کوشش در راه کسب [[رضایت]] آن [[ذات مقدس]] به انجام برساند. بدین گونه است که [[انتظار]] به صورت [[برترین]] [[عبادت]] در خواهد آمد. [[حضرت]] [[آیت الله]] [[سید]] [[محمد تقی اصفهانی]] در این خصوص تصریح می‌کنند که: تحقق این [[نیت]] [[خالص]]، در عمل به [[وظیفه]] [[واجب]] [[انتظار]] لازم و ضروری است. در هر حال ایجاد این حالت و پیدا شدن این شرط بستگی مستقیم با [[آمادگی]] روحی برای [[یاری]] [[امام زمان]] {{ع}} در [[هنگام ظهور]] دارد؛ چرا که فقدان این شرط، [[شایستگی]] لازم را برای [[تحمل]] [[سختی‌ها]] در راه [[یاری امام]] {{ع}} - آنهم در [[مأموریت]] جهادی اصلاحی بزرگ آن [[حضرت]] - از [[منتظر]] سلب می‌نماید. | ||
#خود سازی و آماده کردن کامل [[نفس]] برای [[یاری امام]] {{ع}}، از راه [[تمسک]] [[راستین]] به [[قرآن و عترت]] و متخلق شدن به [[اخلاق]] [[ثقلین]] تا بدین وسیله از [[یاران]] [[حقیقی]] [[امام]] قرار گرفته، مصداق این فقره از [[حدیث شریف]] [[امام سجاد]] {{ع}} شود که فرماید: "آنان از [[شیعیان راستین]] ما هستند". و از نظر شخصیتی شرایط [[الهی]] و جهادی لازم برای [[یاری]] [[امام زمان]] {{ع}} را در راه تحقق [[اهداف الهی]] آن [[حضرت]] دارا باشد و این همان [[زمینه سازی]] برای [[ظهور]] از نقطه نظر فردی‌است. | #خود سازی و آماده کردن کامل [[نفس]] برای [[یاری امام]] {{ع}}، از راه [[تمسک]] [[راستین]] به [[قرآن و عترت]] و متخلق شدن به [[اخلاق]] [[ثقلین]] تا بدین وسیله از [[یاران]] [[حقیقی]] [[امام]] قرار گرفته، مصداق این فقره از [[حدیث شریف]] [[امام سجاد]] {{ع}} شود که فرماید: "آنان از [[شیعیان راستین]] ما هستند". و از نظر شخصیتی شرایط [[الهی]] و جهادی لازم برای [[یاری]] [[امام زمان]] {{ع}} را در راه تحقق [[اهداف الهی]] آن [[حضرت]] دارا باشد و این همان [[زمینه سازی]] برای [[ظهور]] از نقطه نظر فردی‌است. | ||
#فعالیت در جهت [[زمینه سازی]] برای [[ظهور]] [[حضرت مهدی]] از نقطه نظر [[اجتماعی]] از راه [[دعوت]] [[مردم]] به سوی [[دین خدا]] و [[تربیت]] [[یاران]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} و [[امیدوار]] کردن [[مردم]] به [[نهضت]] بزرگ آن [[حضرت]]. در [[حدیث شریف]] [[امام سجاد]] {{ع}} نیز در توصیف [[منتظران]] می‌بینیم: {{متن حدیث|«... وَ الدَّعاهُ اِلی دینِ اللهِ عَزَّوَجَلَّ سِراً وَ جَهراً»}} ... آنانند که آشکارا و پنهانی [[مردمان]] را به [[دین خدا]] فرا می‌خوانند. این فقره از [[حدیث]] به صورتی کاملًا گویا بر این مطلب تأکید دارد که [[منتظران]] باید در [[زمان غیبت]] علیرغم همه مشکلات، همواره بر حرکت مقدماتی خود برای [[ظهور حضرت مهدی]] [[پایداری]] کنند. حال اگر اوضاع مساعد بود به صورت آشکارا و در غیر این صورت، پنهانی به این کار مبادرت ورزند و بهانه [[سختی]] شرایط، هرگز مجوزی برای شانه خالی کردن از انجام این [[وظیفه]] [[واجب]] نخواهد بود. در پرتو آنچه تا کنون ذکر کردیم روشن میشود که [[انتظار حقیقی]] علیرغم [[سختی]] شرایط و [[ضرورت]] [[فداکاری]] در راه آن، در بر دارنده حرکتی سازنده و مستمر و [[آمادگی]] فردی و [[اجتماعی]] برای [[ظهور منجی]] [[منتظَر]] است. [[حضرت]] [[امام خمینی]] [[قدس سره]] در فراز پایانی پیامی که در آخرین [[نیمه شعبان]] پیش از رحلتشان به مناسبت میلاد [[حضرت مهدی]] {{ع}} صادر نمودند، آورده‌اند: "... [[سلام]] بر او، [[سلام]] بر [[منتظران واقعی]] او، [[سلام]] بر [[غیبت]] و [[ظهور]] او و [[سلام]] بر آنان که ظهورش را با [[حقیقت]] [[درک]] می‌کنند و از جام [[هدایت]] و [[معرفت]] او لبریز میشوند. [[سلام]] بر [[ملت]] بزرگ [[ایران]] که با [[فداکاری]] و [[ایثار]] و [[شهادت]] راه ظهورش را هموار می‌کنند ..".<ref>صحیفه نور ۲۱، ۱۰۷.</ref>»<ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۱۴ (کتاب)|پیشوایان هدایت]]، ص ۲۶۰-۲۵۹.</ref>. | #فعالیت در جهت [[زمینه سازی]] برای [[ظهور]] [[حضرت مهدی]] از نقطه نظر [[اجتماعی]] از راه [[دعوت]] [[مردم]] به سوی [[دین خدا]] و [[تربیت]] [[یاران]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} و [[امیدوار]] کردن [[مردم]] به [[نهضت]] بزرگ آن [[حضرت]]. در [[حدیث شریف]] [[امام سجاد]] {{ع}} نیز در توصیف [[منتظران]] می‌بینیم: {{متن حدیث|«... وَ الدَّعاهُ اِلی دینِ اللهِ عَزَّوَجَلَّ سِراً وَ جَهراً»}} ... آنانند که آشکارا و پنهانی [[مردمان]] را به [[دین خدا]] فرا می‌خوانند. این فقره از [[حدیث]] به صورتی کاملًا گویا بر این مطلب تأکید دارد که [[منتظران]] باید در [[زمان غیبت]] علیرغم همه مشکلات، همواره بر حرکت مقدماتی خود برای [[ظهور حضرت مهدی]] [[پایداری]] کنند. حال اگر اوضاع مساعد بود به صورت آشکارا و در غیر این صورت، پنهانی به این کار مبادرت ورزند و بهانه [[سختی]] شرایط، هرگز مجوزی برای شانه خالی کردن از انجام این [[وظیفه]] [[واجب]] نخواهد بود. در پرتو آنچه تا کنون ذکر کردیم روشن میشود که [[انتظار حقیقی]] علیرغم [[سختی]] شرایط و [[ضرورت]] [[فداکاری]] در راه آن، در بر دارنده حرکتی سازنده و مستمر و [[آمادگی]] فردی و [[اجتماعی]] برای [[ظهور منجی]] [[منتظَر]] است. [[حضرت]] [[امام خمینی]] [[قدس سره]] در فراز پایانی پیامی که در آخرین [[نیمه شعبان]] پیش از رحلتشان به مناسبت میلاد [[حضرت مهدی]] {{ع}} صادر نمودند، آورده‌اند: "... [[سلام]] بر او، [[سلام]] بر [[منتظران واقعی]] او، [[سلام]] بر [[غیبت]] و [[ظهور]] او و [[سلام]] بر آنان که ظهورش را با [[حقیقت]] [[درک]] می‌کنند و از جام [[هدایت]] و [[معرفت]] او لبریز میشوند. [[سلام]] بر [[ملت]] بزرگ [[ایران]] که با [[فداکاری]] و [[ایثار]] و [[شهادت]] راه ظهورش را هموار می‌کنند ..".<ref>صحیفه نور ۲۱، ۱۰۷.</ref>»<ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۱۴ (کتاب)|پیشوایان هدایت]]، ص ۲۶۰-۲۵۹.</ref>. | ||
| خط ۱۲۹: | خط ۱۲۹: | ||
#تشکیل مجالسی در ذکر [[مناقب]] و [[فضایل]] [[حضرت]] داشته باشیم؛ | #تشکیل مجالسی در ذکر [[مناقب]] و [[فضایل]] [[حضرت]] داشته باشیم؛ | ||
#سرودن [[شعر]] در [[مناقب]] و [[فضایل]] آن جناب؛ | #سرودن [[شعر]] در [[مناقب]] و [[فضایل]] آن جناب؛ | ||
#[[خواندن]] اشعار در [[فضایل]] آن [[حضرت]]؛ | # [[خواندن]] اشعار در [[فضایل]] آن [[حضرت]]؛ | ||
#هنگام شنیدن نام یا [[القاب]] [[حضرت]] با تمام قامت بایستیم و [[قیام]] داشته باشیم؛ | #هنگام شنیدن نام یا [[القاب]] [[حضرت]] با تمام قامت بایستیم و [[قیام]] داشته باشیم؛ | ||
#همواره از [[فراق]] او گریان باشیم؛ | #همواره از [[فراق]] او گریان باشیم؛ | ||
#[[مردم]] را از [[فراق]] او به [[گریه]] درآوریم؛ | # [[مردم]] را از [[فراق]] او به [[گریه]] درآوریم؛ | ||
#حالت [[گریه]] به خود گرفتن از [[فراق]] آن [[حضرت]]؛ | #حالت [[گریه]] به خود گرفتن از [[فراق]] آن [[حضرت]]؛ | ||
#از [[خداوند متعال]] [[معرفت]] [[حضرت]] را بخواهیم؛ | #از [[خداوند متعال]] [[معرفت]] [[حضرت]] را بخواهیم؛ | ||
| خط ۱۴۰: | خط ۱۴۰: | ||
#شناختن [[علایم ظهور]] آن [[حضرت]]؛ | #شناختن [[علایم ظهور]] آن [[حضرت]]؛ | ||
#همواره [[تسلیم]] باشیم و از عجله کنندگان نباشیم؛ | #همواره [[تسلیم]] باشیم و از عجله کنندگان نباشیم؛ | ||
#[[صدقه]] دادن به [[نیابت]] از آن [[حضرت]]؛ | # [[صدقه]] دادن به [[نیابت]] از آن [[حضرت]]؛ | ||
#[[صدقه]] دادن به قصد [[سلامتی]] آن [[حضرت]]؛ | # [[صدقه]] دادن به قصد [[سلامتی]] آن [[حضرت]]؛ | ||
#به [[نیابت]] [[حضرت]] عمل [[حج]] انجام دهیم؛ | #به [[نیابت]] [[حضرت]] عمل [[حج]] انجام دهیم؛ | ||
#نایبی بگیریم که از طرف [[حضرت]] [[حج]] انجام دهد؛ | #نایبی بگیریم که از طرف [[حضرت]] [[حج]] انجام دهد؛ | ||
#از طرف [[حضرت]] و به [[نیابت]] او [[کعبه]] را [[طواف]] کنیم؛ | #از طرف [[حضرت]] و به [[نیابت]] او [[کعبه]] را [[طواف]] کنیم؛ | ||
#نایبی بگیریم که از طرف [[حضرت]] [[طواف]] کند؛ | #نایبی بگیریم که از طرف [[حضرت]] [[طواف]] کند؛ | ||
#[[زیارت]] مشاهد [[پیامبر خاتم|رسول خدا]] و [[ائمه]] [[معصومین]] به [[نیابت]] از [[حضرت]]؛ | # [[زیارت]] مشاهد [[پیامبر خاتم|رسول خدا]] و [[ائمه]] [[معصومین]] به [[نیابت]] از [[حضرت]]؛ | ||
#فرستادن [[نایب]] به [[مشاهد مشرفه]] که از جانب [[حضرت]] [[زیارت]] کند؛ | #فرستادن [[نایب]] به [[مشاهد مشرفه]] که از جانب [[حضرت]] [[زیارت]] کند؛ | ||
#سعی و تلاش در [[خدمت]] کردن به آن [[حضرت]]؛ | #سعی و تلاش در [[خدمت]] کردن به آن [[حضرت]]؛ | ||
#سعی و تلاش به اینکه همواره [[یاور]] آن [[حضرت]] باشیم؛ | #سعی و تلاش به اینکه همواره [[یاور]] آن [[حضرت]] باشیم؛ | ||
#تصمیم قلبی بر [[یاری]] کردن [[حضرت]] در [[زمان ظهور]] و حضور؛ | #تصمیم قلبی بر [[یاری]] کردن [[حضرت]] در [[زمان ظهور]] و حضور؛ | ||
#[[تجدید بیعت]] با آن [[حضرت]] بعد از فرایض همه [[روزه]] و هر [[جمعه]]؛ | # [[تجدید بیعت]] با آن [[حضرت]] بعد از فرایض همه [[روزه]] و هر [[جمعه]]؛ | ||
#صله آن [[حضرت]] به وسیله [[مال]]؛ | #صله آن [[حضرت]] به وسیله [[مال]]؛ | ||
#صله [[یاران]] [[حضرت]] به وسیله [[مال]]؛ | #صله [[یاران]] [[حضرت]] به وسیله [[مال]]؛ | ||
#خوشحال کردن [[مؤمنین]] و [[دوستان]] [[حضرت]]؛ | #خوشحال کردن [[مؤمنین]] و [[دوستان]] [[حضرت]]؛ | ||
#[[خیرخواهی]] برای آن [[حضرت]]؛ | # [[خیرخواهی]] برای آن [[حضرت]]؛ | ||
#[[زیارت]] کردن آن [[حضرت]] به وسیله [[ادعیه]] و اماکن مربوط به آن [[حضرت]]؛ | # [[زیارت]] کردن آن [[حضرت]] به وسیله [[ادعیه]] و اماکن مربوط به آن [[حضرت]]؛ | ||
#[[دیدار]] [[دوستان]] [[حضرت]] و [[سلام]] کردن بر آنها؛ | # [[دیدار]] [[دوستان]] [[حضرت]] و [[سلام]] کردن بر آنها؛ | ||
#[[صلوات]] فرستادن بر آن [[حضرت]]؛ | # [[صلوات]] فرستادن بر آن [[حضرت]]؛ | ||
#هدیه کردن [[ثواب]] [[نماز]] بر آن [[حضرت]]؛ | #هدیه کردن [[ثواب]] [[نماز]] بر آن [[حضرت]]؛ | ||
#هدیه [[نماز]] مخصوص به [[امام مهدی|امام زمان]] {{ع}}؛ | #هدیه [[نماز]] مخصوص به [[امام مهدی|امام زمان]] {{ع}}؛ | ||
#[[نماز]] هدیه به آن [[حضرت]] به گونه مخصوص در وقت معین؛ | # [[نماز]] هدیه به آن [[حضرت]] به گونه مخصوص در وقت معین؛ | ||
#اهدای قرائت [[قرآن]] به آن [[حضرت]]؛ | #اهدای قرائت [[قرآن]] به آن [[حضرت]]؛ | ||
#[[توسل]] و طلب [[شفاعت]] از [[خداوند]] به وسیله آن [[حضرت]]؛ | # [[توسل]] و طلب [[شفاعت]] از [[خداوند]] به وسیله آن [[حضرت]]؛ | ||
#دادخواهی و توجه نمودن و عرض [[حاجت]] بر آن [[حضرت]]؛ | #دادخواهی و توجه نمودن و عرض [[حاجت]] بر آن [[حضرت]]؛ | ||
#[[دعوت]] کردن [[مردم]] را به سوی آن [[حضرت]]؛ | # [[دعوت]] کردن [[مردم]] را به سوی آن [[حضرت]]؛ | ||
#رعایت [[حقوق]] آن [[حضرت]] و مواظبت بر ادای آنها؛ | #رعایت [[حقوق]] آن [[حضرت]] و مواظبت بر ادای آنها؛ | ||
#[[خشوع]] [[دل]] هنگام یاد آن [[حضرت]]؛ | # [[خشوع]] [[دل]] هنگام یاد آن [[حضرت]]؛ | ||
#[[آشکار]] ساختن [[علم]] برای [[علما]]؛ | # [[آشکار]] ساختن [[علم]] برای [[علما]]؛ | ||
#[[تقیه]] کردن از اشرار و مخفی نگه داشتن [[راز]] از اغیار؛ | # [[تقیه]] کردن از اشرار و مخفی نگه داشتن [[راز]] از اغیار؛ | ||
#[[صبور]] بودن در مقابل مشکلات؛ | # [[صبور]] بودن در مقابل مشکلات؛ | ||
#درخواست [[صبر]] از درگاه [[خداوند]]؛ | #درخواست [[صبر]] از درگاه [[خداوند]]؛ | ||
#پرهیز از مجالسی که نام [[حضرت]] مورد تمسخر باشد؛ | #پرهیز از مجالسی که نام [[حضرت]] مورد تمسخر باشد؛ | ||
#[[تظاهر]] با [[ستمگران]] و [[اهل باطل]]؛ | # [[تظاهر]] با [[ستمگران]] و [[اهل باطل]]؛ | ||
#پرهیز از شهرت؛ | #پرهیز از شهرت؛ | ||
#[[تهذیب نفس]] در تمام مراحل [[عمر]]؛ | # [[تهذیب نفس]] در تمام مراحل [[عمر]]؛ | ||
#[[اتحاد]] و اتفاق بر [[یاری]] [[حضرت]]؛ | # [[اتحاد]] و اتفاق بر [[یاری]] [[حضرت]]؛ | ||
#متفق شدن بر [[توبه]] واقعی و بازگرداندن [[حقوق]] به صاحبان آنها؛ | #متفق شدن بر [[توبه]] واقعی و بازگرداندن [[حقوق]] به صاحبان آنها؛ | ||
#پیوسته به یاد [[حضرت]] بودن و به آدابش عمل نمودن؛ | #پیوسته به یاد [[حضرت]] بودن و به آدابش عمل نمودن؛ | ||
#تذکر و [[راهنمایی]] [[مردم]]؛ | #تذکر و [[راهنمایی]] [[مردم]]؛ | ||
#[[دعا]] برای جلوگیری از نسیان آن [[حضرت]]؛ | # [[دعا]] برای جلوگیری از نسیان آن [[حضرت]]؛ | ||
#تمام اعضا و جوارح [[خشوع]] در مقابل [[حضرت]] داشته باشد؛ | #تمام اعضا و جوارح [[خشوع]] در مقابل [[حضرت]] داشته باشد؛ | ||
#خواسته [[حضرت]] را بر خواسته خود مقدّم داشتن؛ | #خواسته [[حضرت]] را بر خواسته خود مقدّم داشتن؛ | ||
#[[احترام]] کردن به [[نزدیکان]] و منصوبین به آن [[حضرت]]؛ | # [[احترام]] کردن به [[نزدیکان]] و منصوبین به آن [[حضرت]]؛ | ||
#بزرگداشت اماکنی که به قدوم آن [[حضرت]] زینت یافته‌اند؛ | #بزرگداشت اماکنی که به قدوم آن [[حضرت]] زینت یافته‌اند؛ | ||
#برای [[ظهور]] [[حضرت]] وقت تعیین نکردن؛ | #برای [[ظهور]] [[حضرت]] وقت تعیین نکردن؛ | ||
| خط ۱۸۹: | خط ۱۸۹: | ||
#کسانی که ادّعای [[نیابت خاص]] در زمان [[غیبت]] دارند تکذیب‌شان کنیم؛ | #کسانی که ادّعای [[نیابت خاص]] در زمان [[غیبت]] دارند تکذیب‌شان کنیم؛ | ||
#درخواست [[دیدار]] [[حضرت]] با عافیت و [[ایمان]]؛ | #درخواست [[دیدار]] [[حضرت]] با عافیت و [[ایمان]]؛ | ||
#[[اقتدا]] کردن و تأسّی جستن به [[اخلاق]] و [[اعمال]] آن [[حضرت]]؛ | # [[اقتدا]] کردن و تأسّی جستن به [[اخلاق]] و [[اعمال]] آن [[حضرت]]؛ | ||
#[[حفظ زبان]] از غیر یاد [[خداوند]] و مانند آن؛ | # [[حفظ زبان]] از غیر یاد [[خداوند]] و مانند آن؛ | ||
#[[نماز]] [[امام مهدی|امام زمان]] {{ع}} را بجا آوردن؛ | # [[نماز]] [[امام مهدی|امام زمان]] {{ع}} را بجا آوردن؛ | ||
#[[گریستن]] در عزای [[امام حسین]] {{ع}}؛ | # [[گریستن]] در عزای [[امام حسین]] {{ع}}؛ | ||
#[[زیارت]] [[قبر]] [[امام حسین]] {{ع}}؛ | # [[زیارت]] [[قبر]] [[امام حسین]] {{ع}}؛ | ||
#[[بنی امیه]] را همواره [[لعنت]] کردن؛ | # [[بنی امیه]] را همواره [[لعنت]] کردن؛ | ||
#اهتمام در پی [[ادای حقوق]] [[دینی]] [[مؤمنین]]؛ | #اهتمام در پی [[ادای حقوق]] [[دینی]] [[مؤمنین]]؛ | ||
#در حال آماده‌باش بودن و در پی [[ظهور]] [[حضرت]] بودن؛ | #در حال آماده‌باش بودن و در پی [[ظهور]] [[حضرت]] بودن؛ | ||
| خط ۲۰۹: | خط ۲۰۹: | ||
#'''[[دعا]] برای [[سلامت]] [[امام زمان]] {{ع}}:''' یکی از [[وظایف]] [[دوستان]] [[امام]] این است که برای [[سلامت]] و صیانت [[حضرت]] از خطرات و بلایایی که [[جان]] [[امام]] را تهدید میکند، با هر زبانی که بدان مسلطند، [[دعا]] کنند و بهتر آن است که [[دعاها]] [[مأثور]] را بخوانند، مانند: {{متن حدیث|"اللَّهُمَّ كُنْ لِوَلِيِّكَ الْحُجَّةِ بْنِ الْحَسَنِ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَ عَلَى آبَائِهِ فِي هَذِهِ السَّاعَةِ وَ فِي كُلِ سَاعَةٍ وَلِيّاً وَ حَافِظاً وَ قَائِداً وَ نَاصِراً وَ دَلِيلًا وَ عَيْناً حَتَّى تُسْكِنَهُ أَرْضَكَ طَوْعاً وَ تُمَتِّعَهُ فِيهَا طَوِيلًا"}}<ref> مفاتیح الجنان، اعمال شب‌های قدر.</ref>. و یا مانند: {{متن حدیث|"اللَّهُمَ أَعِذْهُ مِنْ شَرِّ جَمِيعِ مَا خَلَقْتَ وَ ذَرَأْتَ وَ بَرَأَتْ وَ أَنْشَأْتَ وَ صَوَّرْتَ وَ احْفَظْهُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ وَ عَنْ يَمِينِهِ وَ عَنْ شِمَالِهِ وَ مِنْ فَوْقِهِ وَ مِنْ تَحْتِهِ بِحِفْظِكَ الَّذِي لَا يُضَيَّعُ مَنْ حَفِظْتَهُ بِهِ وَ احْفَظْ فِيهِ رَسُولَكَ وَ وَصِيَّ رَسُولِكَ عَلَيْهِمُ السَّلَامُ اللَّهُمَّ وَ مُدَّ فِي عُمُرِهِ وَ زِدْ فِي أَجَلِهِ وَ أَعِنْهُ عَلَى مَا وَلَّيْتَهُ وَ اسْتَرْعَيْتَهُ..."}}<ref> منتخب الاثر، ص ۵۰۳ به نقل از مصباح المتهجد ذیل دعای اللهم عرفنی نفسک.</ref>. البته کل این [[دعا]] را [[محدث قمی]] در [[مفاتیح الجنان]] در ملحقات آن تحت عنوان [[دعا]] در [[غیبت]] [[امام زمان]] آورده است. و مانند دعایی که تحت عنوان "[[صلوات]] بر [[ولی امر]] [[منتظر]] {{ع}}" در مفاتیح الجنان در ضمن صلواة بر حجج [[طاهره]]: آمده است: {{متن حدیث|"...اللَّهُمَ أَعِذْهُ مِنْ شَرِّ كُلِ بَاغٍ وَ طَاغٍ وَ مِنْ شَرِّ جَمِيعِ خَلْقِكَ وَ احْفَظْهُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ وَ عَنْ يَمِينِهِ وَ عَنْ شِمَالِهِ وَ احْرُسْهُ وَ امْنَعْهُ أَنْ يُوصَلَ إِلَيْهِ بِسُوءٍ..."}}. و یا مانند دعایی که با این عبارت شروع میشود: {{متن حدیث|"اللَّهُمَ ادْفَعْ عَنْ وَلِيِّكَ وَ خَلِيفَتِكَ..."}} که مرحوم [[محدث قمی]] آن را از [[سید طاووس]] در [[جمال]] الأسبوع و [[شیخ]] الطایفه در مصباح المتهجد [[نقل]] کرده و در امر چهارم از [[دعا]] برای [[امام عصر]]{{ع}} قرار داده است. طالبان میتوانند به [[مفاتیح الجنان]] مراجعه کنند. در اینکه به [[دوستان]] توصیه شده برای [[سلامتی]] [[امام زمان]] {{ع}} [[دعا]] کنند و اینکه [[دعاها]] بسیار در این مورد ثبت و ضبط شده، تا آنجا که در دعاهایی که برای [[امام زمان]] [[نقل]] شده به این موضوع توجه شده، بحثی نیست و کسی نمیتواند در آن [[تردید]] کند، حتی [[دستور]] داده شده که [[دوستان]] برای [[حفظ جان]] [[امام]] [[صدقه]] بدهند و بهتر آن است که هرکس هرگاه که خواست صدقه‌ای بدهد، نخست قصد و نیتش [[سلامتی]] [[امام زمان]]، سپس [[سلامتی]] خود و اعضای خانواده‌اش، آن هم در [[پناه]] [[امام زمان]] را لحاظ کند که این به قبول نزدیک‌تر است تا آنکه بخواهد صرفاً برای [[سلامتی]] خود [[صدقه]] بدهد. | #'''[[دعا]] برای [[سلامت]] [[امام زمان]] {{ع}}:''' یکی از [[وظایف]] [[دوستان]] [[امام]] این است که برای [[سلامت]] و صیانت [[حضرت]] از خطرات و بلایایی که [[جان]] [[امام]] را تهدید میکند، با هر زبانی که بدان مسلطند، [[دعا]] کنند و بهتر آن است که [[دعاها]] [[مأثور]] را بخوانند، مانند: {{متن حدیث|"اللَّهُمَّ كُنْ لِوَلِيِّكَ الْحُجَّةِ بْنِ الْحَسَنِ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَ عَلَى آبَائِهِ فِي هَذِهِ السَّاعَةِ وَ فِي كُلِ سَاعَةٍ وَلِيّاً وَ حَافِظاً وَ قَائِداً وَ نَاصِراً وَ دَلِيلًا وَ عَيْناً حَتَّى تُسْكِنَهُ أَرْضَكَ طَوْعاً وَ تُمَتِّعَهُ فِيهَا طَوِيلًا"}}<ref> مفاتیح الجنان، اعمال شب‌های قدر.</ref>. و یا مانند: {{متن حدیث|"اللَّهُمَ أَعِذْهُ مِنْ شَرِّ جَمِيعِ مَا خَلَقْتَ وَ ذَرَأْتَ وَ بَرَأَتْ وَ أَنْشَأْتَ وَ صَوَّرْتَ وَ احْفَظْهُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ وَ عَنْ يَمِينِهِ وَ عَنْ شِمَالِهِ وَ مِنْ فَوْقِهِ وَ مِنْ تَحْتِهِ بِحِفْظِكَ الَّذِي لَا يُضَيَّعُ مَنْ حَفِظْتَهُ بِهِ وَ احْفَظْ فِيهِ رَسُولَكَ وَ وَصِيَّ رَسُولِكَ عَلَيْهِمُ السَّلَامُ اللَّهُمَّ وَ مُدَّ فِي عُمُرِهِ وَ زِدْ فِي أَجَلِهِ وَ أَعِنْهُ عَلَى مَا وَلَّيْتَهُ وَ اسْتَرْعَيْتَهُ..."}}<ref> منتخب الاثر، ص ۵۰۳ به نقل از مصباح المتهجد ذیل دعای اللهم عرفنی نفسک.</ref>. البته کل این [[دعا]] را [[محدث قمی]] در [[مفاتیح الجنان]] در ملحقات آن تحت عنوان [[دعا]] در [[غیبت]] [[امام زمان]] آورده است. و مانند دعایی که تحت عنوان "[[صلوات]] بر [[ولی امر]] [[منتظر]] {{ع}}" در مفاتیح الجنان در ضمن صلواة بر حجج [[طاهره]]: آمده است: {{متن حدیث|"...اللَّهُمَ أَعِذْهُ مِنْ شَرِّ كُلِ بَاغٍ وَ طَاغٍ وَ مِنْ شَرِّ جَمِيعِ خَلْقِكَ وَ احْفَظْهُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ وَ عَنْ يَمِينِهِ وَ عَنْ شِمَالِهِ وَ احْرُسْهُ وَ امْنَعْهُ أَنْ يُوصَلَ إِلَيْهِ بِسُوءٍ..."}}. و یا مانند دعایی که با این عبارت شروع میشود: {{متن حدیث|"اللَّهُمَ ادْفَعْ عَنْ وَلِيِّكَ وَ خَلِيفَتِكَ..."}} که مرحوم [[محدث قمی]] آن را از [[سید طاووس]] در [[جمال]] الأسبوع و [[شیخ]] الطایفه در مصباح المتهجد [[نقل]] کرده و در امر چهارم از [[دعا]] برای [[امام عصر]]{{ع}} قرار داده است. طالبان میتوانند به [[مفاتیح الجنان]] مراجعه کنند. در اینکه به [[دوستان]] توصیه شده برای [[سلامتی]] [[امام زمان]] {{ع}} [[دعا]] کنند و اینکه [[دعاها]] بسیار در این مورد ثبت و ضبط شده، تا آنجا که در دعاهایی که برای [[امام زمان]] [[نقل]] شده به این موضوع توجه شده، بحثی نیست و کسی نمیتواند در آن [[تردید]] کند، حتی [[دستور]] داده شده که [[دوستان]] برای [[حفظ جان]] [[امام]] [[صدقه]] بدهند و بهتر آن است که هرکس هرگاه که خواست صدقه‌ای بدهد، نخست قصد و نیتش [[سلامتی]] [[امام زمان]]، سپس [[سلامتی]] خود و اعضای خانواده‌اش، آن هم در [[پناه]] [[امام زمان]] را لحاظ کند که این به قبول نزدیک‌تر است تا آنکه بخواهد صرفاً برای [[سلامتی]] خود [[صدقه]] بدهد. | ||
#'''[[دعا]] برای تعجیل در [[ظهور امام زمان]] {{ع}}:''' یکی از [[وظایف]] [[مسلم]] [[شیعیان]] در زمان [[غیبت]] [[امام زمان]]، [[دعا]] برای [[قرب]] [[ظهور]] و درخواست تعجیل در [[قیام]] آن [[حضرت]] است. [[شیعه راستین]] و دلباخته [[امام زمان]] کسی است که در هر صبح و [[شام]] و با هر [[نماز]] و [[نیاز]] دست [[حاجت]] به پیشگاه خدای رؤف دراز کرده و از او [[ظهور]] مولایش را بطلبد. کسی که شیفته واقعی [[امام زمان]] {{ع}} است و در [[دعا]] برای [[ظهور]] مولایش اسیرالفاظ و گرفتار عبارت پردازی نیست، بلکه از عمق [[جان]] [[دعا]] میکند و با تمام وجود کمشده‌اش را می‌طلبد، تنها زبانش سخن نمی‌گوید، بلکه قلبش در هجران [[یار]] می‌سوزد، دلش در [[فراق]] [[محبوب]] مضطرب است و دیدگانش در [[انتظار]] [[دیدار]] اشکبار است. گردش زبانش در کام، همچون اشکهای غلطانش بر گونه، نشانه [[محبت]] درونی و علاقه قلبی او به مولا و محبوب‌اش است. [[شیعه]] شیفته، بسان انسانی فارغ و بی‌سوز، [[نیایش]] نمیکند، بلکه مانند عاشقی دلباخته با دلی پرسوز و گداز و با تمام وجود برای [[ظهور]] امامش [[دعا]] میکند. انسانی که در دریا گرفتار توفان شده و کشتی‌اش شکسته به دریا افتاده و در حال [[غرق]] شدن است، چگونه برای [[نجات]] خویش [[دعا]] میکند؟ و با چه حالی می‌خواند و چطور از ته [[دل]] به پیشگاهش التماس میکند؟ [[شیعه]] دلباخته نیز در زمان [[غیبت]]، میان موجهای پرخروش حکومت‌های خود کامه در [[دل]] دریای [[طوفان]] زده و تاریک اجتماعات [[فاسد]] بشری، [[کشتی]] سعادتش را شکسته میبیند، [[دل]] را در [[فراق]] [[امام]] و مولایش مضطرب و پریشان مییابد و بدون ذره‌ای ظاهر‌سازی و خود نمایی، از صمیم [[قلب]] فریاد می‌کشد: {{متن حدیث|"أَيْنَ بَقِيَّةُ اللَّهِ"}} و با [[اشک]] و آه [[جان]] سوز میگوید: {{متن حدیث|"أَيْنَ الْمُنْتَظَرُ لِإِقَامَةِ الْأَمْتِ وَ الْعِوَجِ"}}<ref> کجاست مصلحی که انتظار می‌کشیم انحراف‌ها و کجی‌ها را راست گرداند؟</ref> {{متن حدیث|"أَيْنَ الْمُرْتَجَى لِإِزَالَةِ الْجَوْرِ وَ الْعُدْوَانِ"}}<ref>کجاست مایه امیدی که ستم و بی‌عدالتی را از جهان برچیند؟</ref> {{متن حدیث|"أَيْنَ مُعِزُّ الْأَوْلِيَاءِ وَ مُذِلُّ الْأَعْدَاءِ"}}؛ <ref>کجاست عزت‌بخش دوستان و ذلیل‌کننده دشمنان؟</ref> {{متن حدیث|"أَيْنَ ابْنُ النَّبِيِّ الْمُصْطَفَى وَ ابْنُ عَلِيٍّ الْمُرْتَضَى وَ ابْنُ خَدِيجَةَ الْغَرَّاءِ وَ ابْنُ فَاطِمَةَ الْكُبْرَى"}}؛ <ref>کجاست پسر محمد مصطفی {{صل}} و علی مرتضی {{ع}} و خدیجه غراء {{س}} و فاطمه کبری {{س}}؟</ref>. آری، [[عاشق]] دلباخته صبح و [[شام]] نمی‌شناسد و در تمام ساعات متنظر [[مهدی]] [[یار]] و مشتاق [[دیدار]] [[جمال]] [[محبوب]] است. [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|"فَتَوَقَّعُوا الْفَرَجَ صَبَاحاً و مَسَاءً"}}<ref> باید در هر صبح و شام در انتظار ظهور صاحب خود باشی؛ کمال الدین، ص ۳۳۷.</ref>. و در [[حدیث]] دیگر فرمود: "{{متن حدیث|"...وَ تَوَقَّعْ أَمْرَ صَاحِبِكَ لَيْلَكَ وَ نَهَارَكَ"}}<ref>باید شب و روز منتظر فرا رسیدن ظهور صاحب خود باشی؛ مکیال المکارم، ج ۲، ص ۱۵۷.</ref>؛ بنابراین، بر همه شیفتگان آن [[حضرت]] لازم است دائم به یاد آن [[امام همام]] بوده و برای تعجیل در ظهورش [[دعا]] کنند و از [[خدا]] [[ظهور]] او را هر چه سریع‌تر بخواهند، چرا که با آمدن او تمام [[ملل]] [[نجات]] می‌یابند و [[شیعه]] به اوج [[عزت]] و [[عظمت]] خود میرسد. به قول [[امام صادق]]: {{متن حدیث|"لِكُلِّ أُنَاسٍ دَوْلَةٌ يَرْقُبُونَهَا وَ دَوْلَتُنَا فِي آخِرِ الدَّهْرِ تَظْهَرُ"}}<ref> بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۱۴۳.</ref>. یقیناً در [[دولت]] [[اهل بیت]] [[پیامبر]] شیعیانشان به اوج [[عزت]] خواهند رسید و دشمنانشان به حضیض [[ذلت]]، چنانکه [[حضرت]] [[ولی عصر]]{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|"وَ أَكْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِيلِ الْفَرَجِ فَإِنَّ ذَلِكَ فَرَجُكُمْ"}}<ref>برای فرج ما بسیار دعا کنید چرا که فرج شما در آن است؛ طبرسی، احتجاج، ج ۲، ص ۲۸۴.</ref>. | #'''[[دعا]] برای تعجیل در [[ظهور امام زمان]] {{ع}}:''' یکی از [[وظایف]] [[مسلم]] [[شیعیان]] در زمان [[غیبت]] [[امام زمان]]، [[دعا]] برای [[قرب]] [[ظهور]] و درخواست تعجیل در [[قیام]] آن [[حضرت]] است. [[شیعه راستین]] و دلباخته [[امام زمان]] کسی است که در هر صبح و [[شام]] و با هر [[نماز]] و [[نیاز]] دست [[حاجت]] به پیشگاه خدای رؤف دراز کرده و از او [[ظهور]] مولایش را بطلبد. کسی که شیفته واقعی [[امام زمان]] {{ع}} است و در [[دعا]] برای [[ظهور]] مولایش اسیرالفاظ و گرفتار عبارت پردازی نیست، بلکه از عمق [[جان]] [[دعا]] میکند و با تمام وجود کمشده‌اش را می‌طلبد، تنها زبانش سخن نمی‌گوید، بلکه قلبش در هجران [[یار]] می‌سوزد، دلش در [[فراق]] [[محبوب]] مضطرب است و دیدگانش در [[انتظار]] [[دیدار]] اشکبار است. گردش زبانش در کام، همچون اشکهای غلطانش بر گونه، نشانه [[محبت]] درونی و علاقه قلبی او به مولا و محبوب‌اش است. [[شیعه]] شیفته، بسان انسانی فارغ و بی‌سوز، [[نیایش]] نمیکند، بلکه مانند عاشقی دلباخته با دلی پرسوز و گداز و با تمام وجود برای [[ظهور]] امامش [[دعا]] میکند. انسانی که در دریا گرفتار توفان شده و کشتی‌اش شکسته به دریا افتاده و در حال [[غرق]] شدن است، چگونه برای [[نجات]] خویش [[دعا]] میکند؟ و با چه حالی می‌خواند و چطور از ته [[دل]] به پیشگاهش التماس میکند؟ [[شیعه]] دلباخته نیز در زمان [[غیبت]]، میان موجهای پرخروش حکومت‌های خود کامه در [[دل]] دریای [[طوفان]] زده و تاریک اجتماعات [[فاسد]] بشری، [[کشتی]] سعادتش را شکسته میبیند، [[دل]] را در [[فراق]] [[امام]] و مولایش مضطرب و پریشان مییابد و بدون ذره‌ای ظاهر‌سازی و خود نمایی، از صمیم [[قلب]] فریاد می‌کشد: {{متن حدیث|"أَيْنَ بَقِيَّةُ اللَّهِ"}} و با [[اشک]] و آه [[جان]] سوز میگوید: {{متن حدیث|"أَيْنَ الْمُنْتَظَرُ لِإِقَامَةِ الْأَمْتِ وَ الْعِوَجِ"}}<ref> کجاست مصلحی که انتظار می‌کشیم انحراف‌ها و کجی‌ها را راست گرداند؟</ref> {{متن حدیث|"أَيْنَ الْمُرْتَجَى لِإِزَالَةِ الْجَوْرِ وَ الْعُدْوَانِ"}}<ref>کجاست مایه امیدی که ستم و بی‌عدالتی را از جهان برچیند؟</ref> {{متن حدیث|"أَيْنَ مُعِزُّ الْأَوْلِيَاءِ وَ مُذِلُّ الْأَعْدَاءِ"}}؛ <ref>کجاست عزت‌بخش دوستان و ذلیل‌کننده دشمنان؟</ref> {{متن حدیث|"أَيْنَ ابْنُ النَّبِيِّ الْمُصْطَفَى وَ ابْنُ عَلِيٍّ الْمُرْتَضَى وَ ابْنُ خَدِيجَةَ الْغَرَّاءِ وَ ابْنُ فَاطِمَةَ الْكُبْرَى"}}؛ <ref>کجاست پسر محمد مصطفی {{صل}} و علی مرتضی {{ع}} و خدیجه غراء {{س}} و فاطمه کبری {{س}}؟</ref>. آری، [[عاشق]] دلباخته صبح و [[شام]] نمی‌شناسد و در تمام ساعات متنظر [[مهدی]] [[یار]] و مشتاق [[دیدار]] [[جمال]] [[محبوب]] است. [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|"فَتَوَقَّعُوا الْفَرَجَ صَبَاحاً و مَسَاءً"}}<ref> باید در هر صبح و شام در انتظار ظهور صاحب خود باشی؛ کمال الدین، ص ۳۳۷.</ref>. و در [[حدیث]] دیگر فرمود: "{{متن حدیث|"...وَ تَوَقَّعْ أَمْرَ صَاحِبِكَ لَيْلَكَ وَ نَهَارَكَ"}}<ref>باید شب و روز منتظر فرا رسیدن ظهور صاحب خود باشی؛ مکیال المکارم، ج ۲، ص ۱۵۷.</ref>؛ بنابراین، بر همه شیفتگان آن [[حضرت]] لازم است دائم به یاد آن [[امام همام]] بوده و برای تعجیل در ظهورش [[دعا]] کنند و از [[خدا]] [[ظهور]] او را هر چه سریع‌تر بخواهند، چرا که با آمدن او تمام [[ملل]] [[نجات]] می‌یابند و [[شیعه]] به اوج [[عزت]] و [[عظمت]] خود میرسد. به قول [[امام صادق]]: {{متن حدیث|"لِكُلِّ أُنَاسٍ دَوْلَةٌ يَرْقُبُونَهَا وَ دَوْلَتُنَا فِي آخِرِ الدَّهْرِ تَظْهَرُ"}}<ref> بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۱۴۳.</ref>. یقیناً در [[دولت]] [[اهل بیت]] [[پیامبر]] شیعیانشان به اوج [[عزت]] خواهند رسید و دشمنانشان به حضیض [[ذلت]]، چنانکه [[حضرت]] [[ولی عصر]]{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|"وَ أَكْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِيلِ الْفَرَجِ فَإِنَّ ذَلِكَ فَرَجُكُمْ"}}<ref>برای فرج ما بسیار دعا کنید چرا که فرج شما در آن است؛ طبرسی، احتجاج، ج ۲، ص ۲۸۴.</ref>. | ||
#'''ندبه بر [[امام زمان]] {{ع}}:''' ندبه بر [[حضرت مهدی]] اظهار [[شوق]] به لقای او، [[گریه]] و ابراز نگرانی از مفارقت و [[محروم]] بودن از [[فیض حضور]] او، [[دعا برای تعجیل فرج]] و [[ظهور ]]او، ذکر [[مناقب]] و [[فضایل]] و اقدامات و برنامه‌های انقلابی و اصلاحی آن وجود [[مبارک]] و اظهار [[تأسف]] از اوضاع [[ناهنجار]] و روی کار بودن [[حکومت]]]های [[باطل]] و [[مستبد]] و روشهای بیدادگرانه، [[سنت]] حسنه‌ای است که همواره [[شیعه]] بر آن مداومت داشته و آن را [[شعار]] خود قرار داده و تا [[ظهور]] [[دولت حق]] و تأسیس [[حکومت]] جهانی [[اسلام]]، و [[آزادی]] و [[نجات]] تمام [[انسانها]]، این [[شعار]] برقرار بوده و روشنگر خواسته‌های ارزنده و با ارج و هدفهای مترقی و [[نجات‌بخش]] [[اسلام]] است. این ندبه را [[شیعه]] از [[امامان معصوم]] خود که کار و عملشان سرمشق و [[پیروی]] از گفتار و رفتارشان (بر حسب [[حدیث متواتر ثقلین]] و [[احادیث]] دیگر) [[وظیفه]] هر مسلمانی است، آموخته‌اند. [[پیامبر اکرم]]{{صل}} و [[ائمه]]{{عم}} بر حسب [[روایات]]، کراراً ضمن آنکه از اوضاع [[آخرالزمان]] و فتنه‌هائی که ظاهر میشود و فشارهایی که بر [[اهل حق]] وارد میگردد، خبر میدادند، نگرانی و تأثر خود را نیز اظهار میکردند. [[شیخ صدوق]] و [[شیخ طوسی]]، هر یک به [[سند]] خود [[حدیث]] مفصلی را از "[[سدیر صیرفی]]" [[روایت]] کرده که در آن، [[گریه]] و ندبه [[امام صادق|امام ششم حضرت جعفر بن محمد]]{{ع}} بر [[غیبت]] [[صاحب الزمان]]{{ع}} بیان شده است، در اینجا برای رعایت اختصار قسمتی ازاین [[حدیث]] را که ارتباط با بحث ما (ندبه) دارد، [[نقل]] میکنیم: [[سدیر صیرفی]] میگوید: من و [[مفصل بن عمر]] و [[ابوبصیر]] و [[ابان بن تغلب بن محضر]] [[امام صادق]]{{ع}} شرفیاب شدیم، دیدیم آن [[حضرت]] بر روی [[خاک]] نشسته و لباسی که از مو بافته شده و طوقدار و بی‌گربیان بود، پوشیده است و مانند مرده جگر سوخته [[گریه]] میکند، آثار [[حزن]] و [[اندوه]] از گونه و رخسارش [[آشکار]] و [[اشک]] کاسه چشم‌هایش را پر کرده بود و میفرمود: "آقای من، [[غیبت]] تو خوابم را گرفته و خوابگاهم را بر من تنگ کرده و [[آرامش]] و راحت دلم را ربوده است. آقای من، [[غیبت]] تو و مصیبتم را به [[مصیبت]] های دردناک ابدی پیوسته و از دست دادن یکی از پس دیگری جمع و عدد را فانی می‌سازد پس احساس نمی‌کنم که به اشکی که در چشمم خشک میگردد و ناله‌‌ای که در سینه‌‌ام آرام میگیرد، مگر آنکه مصایب بزرگ‌تر و دلخراش‌تر و پیشامدهای سخت‌تر و ناشناخته‌تر در برابر دیده‌ام، مجسم میشود"<ref>{{متن حدیث|"سَيِّدِي غَيْبَتُكَ نَفَتْ رُقَادِي وَ ضَيَّقَتْ عَلَيَ مِهَادِي وَ ابْتَزَّتْ مِنِّي رَاحَةَ فُؤَادِي سَيِّدِي غَيْبَتُكَ أَوْصَلَتْ مُصَابِي بِفَجَائِعِ الْأَبَدِ وَ فَقْدُ الْوَاحِدِ بَعْدَ الْوَاحِدِ يُفْنِي الْجَمْعَ وَ الْعَدَدَ فَمَا أُحِسُّ بِدَمْعَةٍ تَرْقَى مِنْ عَيْنِي وَ أَنِينٍ يَفْتُرُ مِنْ صَدْرِي عَنْ دَوَارِجِ الرَّزَايَا وَ سَوَالِفِ الْبَلَايَا إِلَّا مُثِّلَ بِعَيْنِي عَنْ غَوَابِرِ أَعْظَمِهَا وَ أَفْضَعِهَا وَ بَوَاقِي أَشَدِّهَا وَ أَنْكَرِهَا وَ نَوَائِبَ مَخْلُوطَةٍ بِغَضَبِكَ وَ نَوَازِلَ مَعْجُونَةٍ بِسَخَطِكَ"}}؛ ر.ک: کمال الدین، ص ۳۵۲ تا ۳۵۷؛ غیبت شیخ طوسی، ص ۱۰۴ تا ص ۱۰۸؛ بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۲۱۹، حدیث ۹.</ref>؛ [[سدیر]] گفت: [[عقل]] از سر ما پرید و [[دل‌ها]] ما از [[غم]] و [[اندوه]] این پیشامد هولناک و حادثه خطرناک پاره شد و [[گمان]] کردیم از اتفاق ناگوار کوبنده‌ای این چنین گریان و سوگوار است یا از روزگار به او مصیبتی رسیده است. عرض کردیم [[خدا]] دیدگانت را نگریاند ای پسر خیرالوری، از چه پیش [[آمدی]] اینگونه گریانی، از دیده [[اشک]] می‌باری؟ چه حالی روی داده که این گونه [[سوگواری]]؟ [[حضرت]] چنان آه عمیقی کشید که ناراحتیش از آن افزون شد. از روی تعجب فرمود: وای بر شما، بامداد امروز نگاه کردم در کتاب "[[جفر]]" و آن کتابی است که [[علم]] مرگها و [[بلاها]]، و آنچه واقع میشود تا [[روز قیامت]]، در آن مندرج است. [[خدا]] [[پیامبر|محمد]]{{صل}} و [[ائمه اطهار]] {{عم}} بعد از او به آن اختصاص داده است و تأمل کردم در موضوع ولادت [[غایب]] ما و [[غیبت]] و [[طول عمر]] او گرفتاری [[مؤمنان]] در آن زمان و شک‌هایی که از جهت طول [[غیبت]] در دل‌هایشان پیدا میشود و اینکه بیشتر آنها از [[دین]] برگردند و رشته [[اسلام]] را از گردن بردارند<ref> امامت و مهدویت، فروغ ولایت در دعای ندبه، ج ۱، ص ۲۶۱.</ref>. بنابراین، ندبه، ناله و [[زاری]] و [[گریه]] بر [[امام عصر]] {{ع}} که در بین [[شیعه]] رائج است امری بی‌مأخذ و موضوعی بی‌سند نیست، بلکه امری است که [[شیعه]] از اولیای خود گرفته است. | #'''ندبه بر [[امام زمان]] {{ع}}:''' ندبه بر [[حضرت مهدی]] اظهار [[شوق]] به لقای او، [[گریه]] و ابراز نگرانی از مفارقت و [[محروم]] بودن از [[فیض حضور]] او، [[دعا برای تعجیل فرج]] و [[ظهور]]او، ذکر [[مناقب]] و [[فضایل]] و اقدامات و برنامه‌های انقلابی و اصلاحی آن وجود [[مبارک]] و اظهار [[تأسف]] از اوضاع [[ناهنجار]] و روی کار بودن [[حکومت]]]های [[باطل]] و [[مستبد]] و روشهای بیدادگرانه، [[سنت]] حسنه‌ای است که همواره [[شیعه]] بر آن مداومت داشته و آن را [[شعار]] خود قرار داده و تا [[ظهور]] [[دولت حق]] و تأسیس [[حکومت]] جهانی [[اسلام]]، و [[آزادی]] و [[نجات]] تمام [[انسانها]]، این [[شعار]] برقرار بوده و روشنگر خواسته‌های ارزنده و با ارج و هدفهای مترقی و [[نجات‌بخش]] [[اسلام]] است. این ندبه را [[شیعه]] از [[امامان معصوم]] خود که کار و عملشان سرمشق و [[پیروی]] از گفتار و رفتارشان (بر حسب [[حدیث متواتر ثقلین]] و [[احادیث]] دیگر) [[وظیفه]] هر مسلمانی است، آموخته‌اند. [[پیامبر اکرم]]{{صل}} و [[ائمه]]{{عم}} بر حسب [[روایات]]، کراراً ضمن آنکه از اوضاع [[آخرالزمان]] و فتنه‌هائی که ظاهر میشود و فشارهایی که بر [[اهل حق]] وارد میگردد، خبر میدادند، نگرانی و تأثر خود را نیز اظهار میکردند. [[شیخ صدوق]] و [[شیخ طوسی]]، هر یک به [[سند]] خود [[حدیث]] مفصلی را از "[[سدیر صیرفی]]" [[روایت]] کرده که در آن، [[گریه]] و ندبه [[امام صادق|امام ششم حضرت جعفر بن محمد]]{{ع}} بر [[غیبت]] [[صاحب الزمان]]{{ع}} بیان شده است، در اینجا برای رعایت اختصار قسمتی ازاین [[حدیث]] را که ارتباط با بحث ما (ندبه) دارد، [[نقل]] میکنیم: [[سدیر صیرفی]] میگوید: من و [[مفصل بن عمر]] و [[ابوبصیر]] و [[ابان بن تغلب بن محضر]] [[امام صادق]]{{ع}} شرفیاب شدیم، دیدیم آن [[حضرت]] بر روی [[خاک]] نشسته و لباسی که از مو بافته شده و طوقدار و بی‌گربیان بود، پوشیده است و مانند مرده جگر سوخته [[گریه]] میکند، آثار [[حزن]] و [[اندوه]] از گونه و رخسارش [[آشکار]] و [[اشک]] کاسه چشم‌هایش را پر کرده بود و میفرمود: "آقای من، [[غیبت]] تو خوابم را گرفته و خوابگاهم را بر من تنگ کرده و [[آرامش]] و راحت دلم را ربوده است. آقای من، [[غیبت]] تو و مصیبتم را به [[مصیبت]] های دردناک ابدی پیوسته و از دست دادن یکی از پس دیگری جمع و عدد را فانی می‌سازد پس احساس نمی‌کنم که به اشکی که در چشمم خشک میگردد و ناله‌‌ای که در سینه‌‌ام آرام میگیرد، مگر آنکه مصایب بزرگ‌تر و دلخراش‌تر و پیشامدهای سخت‌تر و ناشناخته‌تر در برابر دیده‌ام، مجسم میشود"<ref>{{متن حدیث|"سَيِّدِي غَيْبَتُكَ نَفَتْ رُقَادِي وَ ضَيَّقَتْ عَلَيَ مِهَادِي وَ ابْتَزَّتْ مِنِّي رَاحَةَ فُؤَادِي سَيِّدِي غَيْبَتُكَ أَوْصَلَتْ مُصَابِي بِفَجَائِعِ الْأَبَدِ وَ فَقْدُ الْوَاحِدِ بَعْدَ الْوَاحِدِ يُفْنِي الْجَمْعَ وَ الْعَدَدَ فَمَا أُحِسُّ بِدَمْعَةٍ تَرْقَى مِنْ عَيْنِي وَ أَنِينٍ يَفْتُرُ مِنْ صَدْرِي عَنْ دَوَارِجِ الرَّزَايَا وَ سَوَالِفِ الْبَلَايَا إِلَّا مُثِّلَ بِعَيْنِي عَنْ غَوَابِرِ أَعْظَمِهَا وَ أَفْضَعِهَا وَ بَوَاقِي أَشَدِّهَا وَ أَنْكَرِهَا وَ نَوَائِبَ مَخْلُوطَةٍ بِغَضَبِكَ وَ نَوَازِلَ مَعْجُونَةٍ بِسَخَطِكَ"}}؛ ر.ک: کمال الدین، ص ۳۵۲ تا ۳۵۷؛ غیبت شیخ طوسی، ص ۱۰۴ تا ص ۱۰۸؛ بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۲۱۹، حدیث ۹.</ref>؛ [[سدیر]] گفت: [[عقل]] از سر ما پرید و [[دل‌ها]] ما از [[غم]] و [[اندوه]] این پیشامد هولناک و حادثه خطرناک پاره شد و [[گمان]] کردیم از اتفاق ناگوار کوبنده‌ای این چنین گریان و سوگوار است یا از روزگار به او مصیبتی رسیده است. عرض کردیم [[خدا]] دیدگانت را نگریاند ای پسر خیرالوری، از چه پیش [[آمدی]] اینگونه گریانی، از دیده [[اشک]] می‌باری؟ چه حالی روی داده که این گونه [[سوگواری]]؟ [[حضرت]] چنان آه عمیقی کشید که ناراحتیش از آن افزون شد. از روی تعجب فرمود: وای بر شما، بامداد امروز نگاه کردم در کتاب "[[جفر]]" و آن کتابی است که [[علم]] مرگها و [[بلاها]]، و آنچه واقع میشود تا [[روز قیامت]]، در آن مندرج است. [[خدا]] [[پیامبر|محمد]]{{صل}} و [[ائمه اطهار]] {{عم}} بعد از او به آن اختصاص داده است و تأمل کردم در موضوع ولادت [[غایب]] ما و [[غیبت]] و [[طول عمر]] او گرفتاری [[مؤمنان]] در آن زمان و شک‌هایی که از جهت طول [[غیبت]] در دل‌هایشان پیدا میشود و اینکه بیشتر آنها از [[دین]] برگردند و رشته [[اسلام]] را از گردن بردارند<ref> امامت و مهدویت، فروغ ولایت در دعای ندبه، ج ۱، ص ۲۶۱.</ref>. بنابراین، ندبه، ناله و [[زاری]] و [[گریه]] بر [[امام عصر]] {{ع}} که در بین [[شیعه]] رائج است امری بی‌مأخذ و موضوعی بی‌سند نیست، بلکه امری است که [[شیعه]] از اولیای خود گرفته است. | ||
#'''[[زیارت]] [[امام زمان]] {{ع}}:''' از جمله [[وظایف]] [[دوستان]] [[امام عصر]]{{ع}} این است که در هر روز به ویژه در [[روز جمعه]] به [[زیارت]] امامشان بپردازند و به یکی از زیارتنامههایی که برای [[حضرت]] در کتب [[دعا]] معرفی شده، آقایشان را [[زیارت]] کنند. زیاراتی که در کتب [[ادعیه]] از قبیل مصباح المتهجد [[شیخ طوسی]] و [[جمال]] الأسبوع و اقبال [[سید بن طاووس]]، و زاد المعاد و بحارلانوار [[علامه مجلسی]] و [[مفاتیح الجنان]] [[محدث قمی]] و کتب دیگر آمده، بسیار است. کتاب [[مفاتیح الجنان]] [[محدث قمی]] که در دسترس همگان قرار دارد، [[عاشقان]] میتوانند برای [[زیارت]] [[امام عصر]]{{ع}} به همان کتاب مراجعه کنند. زیارتی که در اوایل مفاتیح مربوط به [[روز جمعه]] است و [[دعای ندبه]] و [[آل یاسین]] و [[دعای عهد]] و چندین [[زیارت]] دیگر که در اواخر آن کتاب در بخش [[زیارت]] [[حضرت]] [[صاحب الأمر]]{{ع}} آمده است، همه زیارت [[نامه]] آن [[حضرت]] است. [[بهترین]] [[زیارت]] برای هر امامی از جمله [[امام عصر]]{{ع}} [[زیارت جامعه کبیره]] است. | #'''[[زیارت]] [[امام زمان]] {{ع}}:''' از جمله [[وظایف]] [[دوستان]] [[امام عصر]]{{ع}} این است که در هر روز به ویژه در [[روز جمعه]] به [[زیارت]] امامشان بپردازند و به یکی از زیارتنامههایی که برای [[حضرت]] در کتب [[دعا]] معرفی شده، آقایشان را [[زیارت]] کنند. زیاراتی که در کتب [[ادعیه]] از قبیل مصباح المتهجد [[شیخ طوسی]] و [[جمال]] الأسبوع و اقبال [[سید بن طاووس]]، و زاد المعاد و بحارلانوار [[علامه مجلسی]] و [[مفاتیح الجنان]] [[محدث قمی]] و کتب دیگر آمده، بسیار است. کتاب [[مفاتیح الجنان]] [[محدث قمی]] که در دسترس همگان قرار دارد، [[عاشقان]] میتوانند برای [[زیارت]] [[امام عصر]]{{ع}} به همان کتاب مراجعه کنند. زیارتی که در اوایل مفاتیح مربوط به [[روز جمعه]] است و [[دعای ندبه]] و [[آل یاسین]] و [[دعای عهد]] و چندین [[زیارت]] دیگر که در اواخر آن کتاب در بخش [[زیارت]] [[حضرت]] [[صاحب الأمر]]{{ع}} آمده است، همه زیارت [[نامه]] آن [[حضرت]] است. [[بهترین]] [[زیارت]] برای هر امامی از جمله [[امام عصر]]{{ع}} [[زیارت جامعه کبیره]] است. | ||
#'''[[توسل]] به [[امام زمان]] {{ع}}:''' همانگونه که هر عبدی اگر [[مبتلا]] به مشکلی شود به مولایش [[پناه]] می‌برد و رفع شداید و مشکلات را از او می‌طلبد، مخصوصاً اگر آن مولا [[توان]] رفع مشکل را داشته باشد، [[شیعه]] نیز باید در همه حالات به ویژه در هنگام شداید و تهاجم [[دشمن]]، به [[امام زمان]] [[متوسل]] شود و رفع مشکل را از مولای خود بخواهد. در طول [[تاریخ]] [[شیعه]] از صدر [[غیبت]] تاکنون مواردی که [[مؤمنان]] به ان [[همام]] [[متوسل]] شده و نتیجه گرفته‌اند، قابل احصا نیست. شفا یافتگان درگاه او و [[نجات]] یافتگان پناهجویان او بسیارند که در کتاب‌های متعدد به آنها اشاره شده است. کسانی که در [[مسجد جمکران]] [[قم]] با [[توسل]] به [[امام زمان]] {{ع}} شفا گرفته و یا از آنان رفع مشکل شده، تعداد بی‌شمار هستند که ما در اینجا بنای [[نقل]] آنها را نداریم. گرچه همه [[ائمه]] سرور و مولای ما هستند و همگان [[صاحب]] [[کرامات]] و معجزات‌اند و تمامی آنان در درگاه [[پروردگار]] [[صاحب]] [[عزت]] و [[جاه]] و جلالند و [[انسان]] به هر کدام که [[متوسل]] شود و پناهندگان خود، [[پناه]] می‌دهند، لکن طبق قاعده امروزه هر کاری که بخواهد انجام گیرد و هر مشکلی که بخواهد رفع شود و هر بلیه‌ای که بخواهد از میان برداشته شود و سرانجام، هر [[عزت]] و ذلتی باید زیر نظر [[ولی عصر]]{{ع}} باشد و با [[صلاح]] دید آن [[حضرت]] انجام گیرد. شاید [[معصومین]] دیگر [[کارها]] را به آن [[حضرت]] ارجاع دهند، چرا که فعلاً دوران [[حکومت]] و حکمروایی اوست، لذا [[توسل]] به او لازم است. | #'''[[توسل]] به [[امام زمان]] {{ع}}:''' همانگونه که هر عبدی اگر [[مبتلا]] به مشکلی شود به مولایش [[پناه]] می‌برد و رفع شداید و مشکلات را از او می‌طلبد، مخصوصاً اگر آن مولا [[توان]] رفع مشکل را داشته باشد، [[شیعه]] نیز باید در همه حالات به ویژه در هنگام شداید و تهاجم [[دشمن]]، به [[امام زمان]] [[متوسل]] شود و رفع مشکل را از مولای خود بخواهد. در طول [[تاریخ]] [[شیعه]] از صدر [[غیبت]] تاکنون مواردی که [[مؤمنان]] به ان [[همام]] [[متوسل]] شده و نتیجه گرفته‌اند، قابل احصا نیست. شفا یافتگان درگاه او و [[نجات]] یافتگان پناهجویان او بسیارند که در کتاب‌های متعدد به آنها اشاره شده است. کسانی که در [[مسجد جمکران]] [[قم]] با [[توسل]] به [[امام زمان]] {{ع}} شفا گرفته و یا از آنان رفع مشکل شده، تعداد بی‌شمار هستند که ما در اینجا بنای [[نقل]] آنها را نداریم. گرچه همه [[ائمه]] سرور و مولای ما هستند و همگان [[صاحب]] [[کرامات]] و معجزات‌اند و تمامی آنان در درگاه [[پروردگار]] [[صاحب]] [[عزت]] و [[جاه]] و جلالند و [[انسان]] به هر کدام که [[متوسل]] شود و پناهندگان خود، [[پناه]] می‌دهند، لکن طبق قاعده امروزه هر کاری که بخواهد انجام گیرد و هر مشکلی که بخواهد رفع شود و هر بلیه‌ای که بخواهد از میان برداشته شود و سرانجام، هر [[عزت]] و ذلتی باید زیر نظر [[ولی عصر]]{{ع}} باشد و با [[صلاح]] دید آن [[حضرت]] انجام گیرد. شاید [[معصومین]] دیگر [[کارها]] را به آن [[حضرت]] ارجاع دهند، چرا که فعلاً دوران [[حکومت]] و حکمروایی اوست، لذا [[توسل]] به او لازم است. | ||
| خط ۲۲۸: | خط ۲۲۸: | ||
#'''شرکت در جلسات آن [[حضرت]]:''' [[انسان]] وقتی به کسی علاقمند باشد دلش می‌خواهد در همه جا و از همه کس سخن نغز و دلپذیر از محبوبش بشنود و هر جا سخن از محبوبش باشد، شرکت کرده و گوش فرا دهد، لذا بر یک [[شیعه]] [[امام عصر]] لازم است هر جا جلسه‌ای تشکیل میشود که سخن از [[فضایل]] و [[مناقب]] آن [[حضرت]] گفته میشود، حضور یابد و از [[فضایل]] امامش بشنود. | #'''شرکت در جلسات آن [[حضرت]]:''' [[انسان]] وقتی به کسی علاقمند باشد دلش می‌خواهد در همه جا و از همه کس سخن نغز و دلپذیر از محبوبش بشنود و هر جا سخن از محبوبش باشد، شرکت کرده و گوش فرا دهد، لذا بر یک [[شیعه]] [[امام عصر]] لازم است هر جا جلسه‌ای تشکیل میشود که سخن از [[فضایل]] و [[مناقب]] آن [[حضرت]] گفته میشود، حضور یابد و از [[فضایل]] امامش بشنود. | ||
#'''تشکیل جلسات:''' نه تنها در جلساتی که دیگران تشکیل می‌دهند شرکت کند، بلکه خود نیز [[اقدام]] به تشکیل جلسات برای آن [[حضرت]] نماید و خطبا و گویندگان را برای بحث در مورد آن [[حضرت]] و ذکر [[فضایل]] و [[مناقب]] او و از [[مردم]] برای شرکت در جلسات [[دعوت]] کند. | #'''تشکیل جلسات:''' نه تنها در جلساتی که دیگران تشکیل می‌دهند شرکت کند، بلکه خود نیز [[اقدام]] به تشکیل جلسات برای آن [[حضرت]] نماید و خطبا و گویندگان را برای بحث در مورد آن [[حضرت]] و ذکر [[فضایل]] و [[مناقب]] او و از [[مردم]] برای شرکت در جلسات [[دعوت]] کند. | ||
#[[انتظار فرج]] [[حضرت]]: از جمله [[وظایف]] [[شیعه]] [[انتظار]] [[ظهور]] و [[فرج]] آن [[حضرت]] است. در این مورد، [[روایات]] بسیاری وارد شده است، گرچه مسأله [[انتظار]]، همانند سایر واژه‌های [[اسلامی]] از قبیل: [[زهد]]، [[توکل]] و [[صبر]] و ... مورد سوء استفاده قرار گرفته و به معنای واقعی و مثبت خود به‌کار گرفته نشده، غالباً [[انتظار]] به معنای منفی آن رواج دارد. ما ان شاء [[الله]] در یکی از درس‌های [[آینده]] در مورد آن به تفصیل بحث خواهیم کرد. | # [[انتظار فرج]] [[حضرت]]: از جمله [[وظایف]] [[شیعه]] [[انتظار]] [[ظهور]] و [[فرج]] آن [[حضرت]] است. در این مورد، [[روایات]] بسیاری وارد شده است، گرچه مسأله [[انتظار]]، همانند سایر واژه‌های [[اسلامی]] از قبیل: [[زهد]]، [[توکل]] و [[صبر]] و ... مورد سوء استفاده قرار گرفته و به معنای واقعی و مثبت خود به‌کار گرفته نشده، غالباً [[انتظار]] به معنای منفی آن رواج دارد. ما ان شاء [[الله]] در یکی از درس‌های [[آینده]] در مورد آن به تفصیل بحث خواهیم کرد. | ||
#'''ترک [[توقیت]]:''' نباید برای آمدن [[امام]] وقت مشخص کرد. اگر کسی را دیدیم که برای [[ظهور]] [[امام]] وقت مشخص کرد تکذیبش کنیم، چرا که از این کار در [[روایات]] [[اهل بیت]] {{عم}} به شدت [[نهی]] شده و مکرر فرموده‌اند:{{متن حدیث|"كَذَبَ الْوَقَّاتُونَ"}}<ref> منتخب الاثر، ص ۴۶۳.</ref>. | #'''ترک [[توقیت]]:''' نباید برای آمدن [[امام]] وقت مشخص کرد. اگر کسی را دیدیم که برای [[ظهور]] [[امام]] وقت مشخص کرد تکذیبش کنیم، چرا که از این کار در [[روایات]] [[اهل بیت]] {{عم}} به شدت [[نهی]] شده و مکرر فرموده‌اند:{{متن حدیث|"كَذَبَ الْوَقَّاتُونَ"}}<ref> منتخب الاثر، ص ۴۶۳.</ref>. | ||
#'''رعایت [[حقوق]] [[امام زمان]] {{ع}}:''' از جمله [[وظایف]] آن است که [[حقوق]] حقه [[امام زمان]] را نادیده نگیرد، به عنوان مثال [[خمس]]، از جمله [[حقوق]] [[مالی]] آن [[حضرت]] است که بر عهده صاحبان [[ثروت]] و مکنت قرار دارد، حقی که از جمله [[فروع]] [[دین]] است بر هر فرد لازم است برای خود حساب سال [[مالی]] داشته باشد و در پایان هر سال به حساب مالش برسد و اگر مازاد بر مؤنه [[زندگی]] خود داشت باید [[خمس]] آن را به دست [[نواب عام]] آن [[حضرت]] و یا به اجازه آنها به [[مصرف]] برساند، ولی متأسفانه [[اکثریت]] [[جامعه]] [[شیعه]] اهل حساب سال [[مالی]] نیستند و [[اهل سنت]] به [[تبعیت]] از خلقای مورد قبول خود اساساً به [[خمس]] [[معتقد]] نیستند. البته [[حقوق]] [[امام]] بر رعیت منحصر به [[حقوق]] [[مالی]] نیست، [[حقوق]] [[مالی]] یکی از حقوق‌هاست، چنانکه [[امام علی|علی]]{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|"أَيُّهَا النَّاسُ إِنَ لِي عَلَيْكُمْ حَقّاً وَ لَكُمْ عَلَيَ حَقٌ... وَ أَمَّا حَقِّي عَلَيْكُمْ فَالْوَفَاءُ بِالْبَيْعَةِ وَ النَّصِيحَةُ فِي الْمَشْهَدِ وَ الْمَغِيبِ، وَ الْإِجَابَةُ حِينَ أَدْعُوكُمْ، وَ الطَّاعَةُ حِينَ آمُرُكُم"}}<ref>اما حق من بر شما این است که در بیعت خویش با من وفادار باشید و در آشکارا و نهان خیرخواه من باشید و هر وقت شما را بخوانم اجابت کنید و هرگاه فرمان دادم اطاعت نمایید؛ نهج البلاغه، خطبه ۳۴.</ref>؛ چنانکه ملاحظه می‌کنید [[امام]]{{ع}} در این چند جمله به چهار [[حق]] اساسی اشاره فرموده است. همین که [[معتقد]] به [[امامت]] [[امام عصر]] شدیم باید برای همیشه بر این [[عقیده]] باقی بمانیم، بادهای تند مخالف ما را نلرزاند و دعوت‌های [[باطل]] ما را از مسیر [[امامت]] [[منحرف]] نکند. تنها در جلسات و از دیدگاه [[مردم]] طرفدار [[امام زمان]] نباشیم، بلکه در پنهانی نیز به آن [[حضرت]] [[عشق]] بورزیم و برای [[سلامت]] و تعجیل فرجش [[دعا]] کنیم، نسبت به دوستانش [[دوست]] و در مقابل دشمنانش بایستیم، چنان آماده و مهیا شویم که هر ساعت آن [[امام همام]] صدای {{متن حدیث|"أَنَا بَقِيَّةُ اللَّهِ"}} سر داد و ما فهمیدیم که [[امام]] [[نیاز]] به [[یار]] و [[یاور]] دارد، فوراً [[اجابت]] کنیم. در عصر [[غیبت]] نسبت به دستوراتش لبیک‌گویان بوده و تمامی فرمانش را [[اطاعت]] کنیم و سرانجام، [[حق امام]] بر رعیت [[تسلیم]] بی‌چون و چرا در برابر او و [[مطیع]] محض بودن است. {{متن حدیث|"اَللَّهُمَّ وَفِّقْنَا لِمَا تُحِبُّ وَ تَرْضَى"}}. | #'''رعایت [[حقوق]] [[امام زمان]] {{ع}}:''' از جمله [[وظایف]] آن است که [[حقوق]] حقه [[امام زمان]] را نادیده نگیرد، به عنوان مثال [[خمس]]، از جمله [[حقوق]] [[مالی]] آن [[حضرت]] است که بر عهده صاحبان [[ثروت]] و مکنت قرار دارد، حقی که از جمله [[فروع]] [[دین]] است بر هر فرد لازم است برای خود حساب سال [[مالی]] داشته باشد و در پایان هر سال به حساب مالش برسد و اگر مازاد بر مؤنه [[زندگی]] خود داشت باید [[خمس]] آن را به دست [[نواب عام]] آن [[حضرت]] و یا به اجازه آنها به [[مصرف]] برساند، ولی متأسفانه [[اکثریت]] [[جامعه]] [[شیعه]] اهل حساب سال [[مالی]] نیستند و [[اهل سنت]] به [[تبعیت]] از خلقای مورد قبول خود اساساً به [[خمس]] [[معتقد]] نیستند. البته [[حقوق]] [[امام]] بر رعیت منحصر به [[حقوق]] [[مالی]] نیست، [[حقوق]] [[مالی]] یکی از حقوق‌هاست، چنانکه [[امام علی|علی]]{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|"أَيُّهَا النَّاسُ إِنَ لِي عَلَيْكُمْ حَقّاً وَ لَكُمْ عَلَيَ حَقٌ... وَ أَمَّا حَقِّي عَلَيْكُمْ فَالْوَفَاءُ بِالْبَيْعَةِ وَ النَّصِيحَةُ فِي الْمَشْهَدِ وَ الْمَغِيبِ، وَ الْإِجَابَةُ حِينَ أَدْعُوكُمْ، وَ الطَّاعَةُ حِينَ آمُرُكُم"}}<ref>اما حق من بر شما این است که در بیعت خویش با من وفادار باشید و در آشکارا و نهان خیرخواه من باشید و هر وقت شما را بخوانم اجابت کنید و هرگاه فرمان دادم اطاعت نمایید؛ نهج البلاغه، خطبه ۳۴.</ref>؛ چنانکه ملاحظه می‌کنید [[امام]]{{ع}} در این چند جمله به چهار [[حق]] اساسی اشاره فرموده است. همین که [[معتقد]] به [[امامت]] [[امام عصر]] شدیم باید برای همیشه بر این [[عقیده]] باقی بمانیم، بادهای تند مخالف ما را نلرزاند و دعوت‌های [[باطل]] ما را از مسیر [[امامت]] [[منحرف]] نکند. تنها در جلسات و از دیدگاه [[مردم]] طرفدار [[امام زمان]] نباشیم، بلکه در پنهانی نیز به آن [[حضرت]] [[عشق]] بورزیم و برای [[سلامت]] و تعجیل فرجش [[دعا]] کنیم، نسبت به دوستانش [[دوست]] و در مقابل دشمنانش بایستیم، چنان آماده و مهیا شویم که هر ساعت آن [[امام همام]] صدای {{متن حدیث|"أَنَا بَقِيَّةُ اللَّهِ"}} سر داد و ما فهمیدیم که [[امام]] [[نیاز]] به [[یار]] و [[یاور]] دارد، فوراً [[اجابت]] کنیم. در عصر [[غیبت]] نسبت به دستوراتش لبیک‌گویان بوده و تمامی فرمانش را [[اطاعت]] کنیم و سرانجام، [[حق امام]] بر رعیت [[تسلیم]] بی‌چون و چرا در برابر او و [[مطیع]] محض بودن است. {{متن حدیث|"اَللَّهُمَّ وَفِّقْنَا لِمَا تُحِبُّ وَ تَرْضَى"}}. | ||
| خط ۲۴۷: | خط ۲۴۷: | ||
«مهمترین [[وظیفه]] [[مسلمانان]] در زمان [[غیبت]] [[امام زمان]] این است که: | «مهمترین [[وظیفه]] [[مسلمانان]] در زمان [[غیبت]] [[امام زمان]] این است که: | ||
#در [[اصلاح]] [[نفوس]] خودشان کوشش و جدیت کنند، به [[اخلاق]] نیک آراسته شوند، به [[وظایف]] فردی خودشان عمل نمایند و [[احکام]] و [[دستورات]] [[قرآن]] را به کار ببندند. | #در [[اصلاح]] [[نفوس]] خودشان کوشش و جدیت کنند، به [[اخلاق]] نیک آراسته شوند، به [[وظایف]] فردی خودشان عمل نمایند و [[احکام]] و [[دستورات]] [[قرآن]] را به کار ببندند. | ||
#[[احکام]] و برنامه‌های [[اجتماعی]] [[اسلام]] را استخراج کنند و در بین خودشان به طور کامل [[اجرا]] سازند. به واسطه اجرای برنامه‌های [[اقتصادی]] [[اسلام]]، مشکلات [[اقتصادی]] خود را حل کنند و با [[فقر]] و [[بیکاری]] و تمرکز ثروتهای غیر [[مشروع]] [[مبارزه]] نمایند و با به کار بستن [[قوانین]] نورانی [[اسلام]]، جلوی [[ظلم]] و [[بیدادگری]] را حتی‌المقدور بگیرند. به طور خلاصه، [[احکام]] و برنامه‌های [[سیاسی]]، [[اجتماعی]]، [[اقتصادی]]، حقوقی و عبادی [[اسلام]] را به طور کامل در بین خودشان [[اجرا]] نمایند و نتایج درخشان آن را عملاً در پیش جهانیان مجسم سازند. در تحصیل [[دانش]] و صنایع جدیت نماید و [[غفلت]] و سستی و عقب‌افتادگی سابق‌شان را جبران کنند. نه تنها خودشان را به کاروان [[تمدن]] بشری برسانند، بلکه از هر جهت بر جهانیان تقدم جویند.عملاً به جهانیان بفهمانند که [[احکام]] و [[قوانین]] نورانی [[اسلام]] میتواند مشکلاتشان را حل کند و [[سعادت]] دو جهانی آنان را تضمین نماید. بابه‌کار بستن [[قوانین]] و برنامه‌های نورانی [[اسلام]] یک [[دولت نیرومند]] و مقتدر سلامی به وجود آورند و به عنوان [[ملت]] متمدن و نیرومند و مستقل اسلامی در صحنه [[گیتی]] ظاهر شوند. نیروی شرق و غرب را مهار کنند و [[مقام]] [[رهبری]] جهانیان را اشغال نمایند. در تقویت نیروی رفاهی و تحکیم قوای نظامی و تهیه سلاحهای جنگی تا سر حد [[قدرت]] بکوشند. | # [[احکام]] و برنامه‌های [[اجتماعی]] [[اسلام]] را استخراج کنند و در بین خودشان به طور کامل [[اجرا]] سازند. به واسطه اجرای برنامه‌های [[اقتصادی]] [[اسلام]]، مشکلات [[اقتصادی]] خود را حل کنند و با [[فقر]] و [[بیکاری]] و تمرکز ثروتهای غیر [[مشروع]] [[مبارزه]] نمایند و با به کار بستن [[قوانین]] نورانی [[اسلام]]، جلوی [[ظلم]] و [[بیدادگری]] را حتی‌المقدور بگیرند. به طور خلاصه، [[احکام]] و برنامه‌های [[سیاسی]]، [[اجتماعی]]، [[اقتصادی]]، حقوقی و عبادی [[اسلام]] را به طور کامل در بین خودشان [[اجرا]] نمایند و نتایج درخشان آن را عملاً در پیش جهانیان مجسم سازند. در تحصیل [[دانش]] و صنایع جدیت نماید و [[غفلت]] و سستی و عقب‌افتادگی سابق‌شان را جبران کنند. نه تنها خودشان را به کاروان [[تمدن]] بشری برسانند، بلکه از هر جهت بر جهانیان تقدم جویند.عملاً به جهانیان بفهمانند که [[احکام]] و [[قوانین]] نورانی [[اسلام]] میتواند مشکلاتشان را حل کند و [[سعادت]] دو جهانی آنان را تضمین نماید. بابه‌کار بستن [[قوانین]] و برنامه‌های نورانی [[اسلام]] یک [[دولت نیرومند]] و مقتدر سلامی به وجود آورند و به عنوان [[ملت]] متمدن و نیرومند و مستقل اسلامی در صحنه [[گیتی]] ظاهر شوند. نیروی شرق و غرب را مهار کنند و [[مقام]] [[رهبری]] جهانیان را اشغال نمایند. در تقویت نیروی رفاهی و تحکیم قوای نظامی و تهیه سلاحهای جنگی تا سر حد [[قدرت]] بکوشند. | ||
#طرح‌ها و برنامه‌های [[سیاسی]]، [[اقتصادی]] و [[اجتماعی]] [[اسلام]] را استخراج کنند و به سمع جهانیان برسانند و [[ارزش]] و مزایای برنامه‌های خدایی را برای [[بشر]] اثبات کنند. افکار جهانیان را برای پذیرفتن [[قوانین]] خدایی آماده سازند و اسباب و مقدمات [[حکومت]] جهانی [[اسلام]] و [[مبارزه با ظلم]] و [[بیدادگری]] را مهیا نمایند. اما افرادی که حل مشکلاتشان را از [[قوانین]] موضوعه بشری [[انتظار]] دارند و [[قوانین]] [[اجتماعی]] و [[سیاسی]] [[اسلام]] را به طور کلی نادیده گرفته‌اند، [[احکام اسلام]] را در مساجد و معابد محصور کرده و در بازار و اجتماعشان اثری از [[اسلام]] دیده نمی‌شود. انواع [[فساد]] و [[بیدادگری]] را مشاهده می‌کنند و به جز گفتن "[[خدا]] [[فرج]] [[امام زمان]] را نزدیک کند" عکس‌العملی نشان نمی‌دهند. در [[علوم]] و صنایع، کاسه لیس دیگرانند. [[اختلافات]] داخلی و پراکندگی در بینشان حکفرماست، با اجانب می‌سازد، ولی با خودشان نمی‌سازند. | #طرح‌ها و برنامه‌های [[سیاسی]]، [[اقتصادی]] و [[اجتماعی]] [[اسلام]] را استخراج کنند و به سمع جهانیان برسانند و [[ارزش]] و مزایای برنامه‌های خدایی را برای [[بشر]] اثبات کنند. افکار جهانیان را برای پذیرفتن [[قوانین]] خدایی آماده سازند و اسباب و مقدمات [[حکومت]] جهانی [[اسلام]] و [[مبارزه با ظلم]] و [[بیدادگری]] را مهیا نمایند. اما افرادی که حل مشکلاتشان را از [[قوانین]] موضوعه بشری [[انتظار]] دارند و [[قوانین]] [[اجتماعی]] و [[سیاسی]] [[اسلام]] را به طور کلی نادیده گرفته‌اند، [[احکام اسلام]] را در مساجد و معابد محصور کرده و در بازار و اجتماعشان اثری از [[اسلام]] دیده نمی‌شود. انواع [[فساد]] و [[بیدادگری]] را مشاهده می‌کنند و به جز گفتن "[[خدا]] [[فرج]] [[امام زمان]] را نزدیک کند" عکس‌العملی نشان نمی‌دهند. در [[علوم]] و صنایع، کاسه لیس دیگرانند. [[اختلافات]] داخلی و پراکندگی در بینشان حکفرماست، با اجانب می‌سازد، ولی با خودشان نمی‌سازند. | ||
| خط ۲۷۲: | خط ۲۷۲: | ||
'''۲. کسب [[اخلاق نیکو]] و [[دوری از صفات ناپسند]]''': [[وظیفه]] مهم دیگری که هر [[شیعه]] [[منتظر]] بر عهده دارد پیراستن خود از خصایص [[ناپسند]] و آراستن خود به [[اخلاق نیکو]] است. از [[امام صادق]] {{ع}} [[نقل]] شده است: {{متن حدیث|«مَنْ سَرَّهُ اَنْ يَكُونَ مِنْ اَصْحابِ الْقائِمِ فَلْيَنْتَظِرْ، وَلْيَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحاسِنِ الاَْخْلاقِ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ.»}}<ref>غیبة نعمانی، ص ۲۰۰، ح ۱۶.</ref>. در توقیعی که از [[امام مهدی]] {{ع}} گزارش شده است آمده: {{متن حدیث|«فَلْیَعْمَلْ کُلُّ امْرِئٍ مِنْکُمْ بِمَا یَقْرُبُ بِهِ مِنْ مَحَبَّتِنَا وَ یَتَجَنَّبُ مَا یُدْنِیهِ مِنْ کَرَاهَتِنَا وَ سَخَطِنَا»}}<ref>الإحتجاج، ج ۲، ص ۵۹۹؛ مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۳، ص ۱۷۶؛ پس هر یک از شما باید آنچه را که موجب دوستی ما میشود، پیشه خود سازد و از هر آنچه موجب خشم و ناخوشنودی ما میگردد، دوری گزیند.</ref>. | '''۲. کسب [[اخلاق نیکو]] و [[دوری از صفات ناپسند]]''': [[وظیفه]] مهم دیگری که هر [[شیعه]] [[منتظر]] بر عهده دارد پیراستن خود از خصایص [[ناپسند]] و آراستن خود به [[اخلاق نیکو]] است. از [[امام صادق]] {{ع}} [[نقل]] شده است: {{متن حدیث|«مَنْ سَرَّهُ اَنْ يَكُونَ مِنْ اَصْحابِ الْقائِمِ فَلْيَنْتَظِرْ، وَلْيَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحاسِنِ الاَْخْلاقِ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ.»}}<ref>غیبة نعمانی، ص ۲۰۰، ح ۱۶.</ref>. در توقیعی که از [[امام مهدی]] {{ع}} گزارش شده است آمده: {{متن حدیث|«فَلْیَعْمَلْ کُلُّ امْرِئٍ مِنْکُمْ بِمَا یَقْرُبُ بِهِ مِنْ مَحَبَّتِنَا وَ یَتَجَنَّبُ مَا یُدْنِیهِ مِنْ کَرَاهَتِنَا وَ سَخَطِنَا»}}<ref>الإحتجاج، ج ۲، ص ۵۹۹؛ مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۳، ص ۱۷۶؛ پس هر یک از شما باید آنچه را که موجب دوستی ما میشود، پیشه خود سازد و از هر آنچه موجب خشم و ناخوشنودی ما میگردد، دوری گزیند.</ref>. | ||
'''۳. پیوند با [[مقام]] [[ولایت]]''': حفظ و تقویت پیوند قلبی با [[امام مهدی|امام عصر]]{{ع}} یکی دیگر از [[وظایف]] مهمی است که هر [[شیعه]] [[منتظر]] در [[عصر غیبت]] برعهده دارد. در روایتی از [[امام باقر|امام محمد باقر]] {{ع}} در [[تفسیر]] [[آیه شریفه]] {{متن قرآن| يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اصْبِرُواْ وَصَابِرُواْ وَرَابِطُواْ وَاتَّقُواْ اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ}}<ref>آل عمران / ۲۰۰.</ref> آمده است: {{متن حدیث|«اِصْبِرُوا عَلَى أَدَاءِ اَلْفَرَائِضِ وَ صٰابِرُوا عَدُوَّكُمْ وَ رٰابِطُوا إِمَامَكُمُ | '''۳. پیوند با [[مقام]] [[ولایت]]''': حفظ و تقویت پیوند قلبی با [[امام مهدی|امام عصر]]{{ع}} یکی دیگر از [[وظایف]] مهمی است که هر [[شیعه]] [[منتظر]] در [[عصر غیبت]] برعهده دارد. در روایتی از [[امام باقر|امام محمد باقر]] {{ع}} در [[تفسیر]] [[آیه شریفه]] {{متن قرآن| يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اصْبِرُواْ وَصَابِرُواْ وَرَابِطُواْ وَاتَّقُواْ اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ}}<ref>آل عمران / ۲۰۰.</ref> آمده است: {{متن حدیث|«اِصْبِرُوا عَلَى أَدَاءِ اَلْفَرَائِضِ وَ صٰابِرُوا عَدُوَّكُمْ وَ رٰابِطُوا إِمَامَكُمُ اَلْمُنْتَظَرَ»}}<ref>غیبة نعمانی، ص ۱۹۹؛ بر انجام واجبات صبر کنید و در برابر دشمنانتان پایداری کنید، و با [[امام]] منتظران رابطه برقرار کنید.</ref>. | ||
'''۴. [[کسب آمادگی برای ظهور]] [[حجت]] [[حق]]''': یکی دیگر از وظایفی، که به تصریح [[روایات]]، در [[دوران غیبت]] بر عهده [[شیعیان]] و [[منتظران فرج]] [[قائم آل محمد]] {{صل}} است کسب آمادگی‌های لازم [[نظامی]] و غیر آن برای [[یاری]] [[امام]] [[غائب]] است. از [[امام صادق]] {{ع}} [[نقل]] شده است: {{متن حدیث|«ليعدن أحدكم لخروج القائمو لو سهما فإن الله تعالي إذا علم ذلك من نيته رجوت لأن ينسى في عمره حتى يدركه فيكون من أعوانه و أنصاره»}}<ref>غیبة نعمانی، ص ۳۲۰، ح ۱۰؛ هر یک از شما باید برای خروج حضرت قائم {{ع}} [سلاحی] مهیا کند. هر چند یک تیر باشد؛ خدای تعالی هرگاه بداند کسی چنین نیتی دارد امید آن است که عمرش را طولانی کند تا آن حضرت را درک کند و از یاران و همراهانش قرار گیرد.</ref>. | '''۴. [[کسب آمادگی برای ظهور]] [[حجت]] [[حق]]''': یکی دیگر از وظایفی، که به تصریح [[روایات]]، در [[دوران غیبت]] بر عهده [[شیعیان]] و [[منتظران فرج]] [[قائم آل محمد]] {{صل}} است کسب آمادگی‌های لازم [[نظامی]] و غیر آن برای [[یاری]] [[امام]] [[غائب]] است. از [[امام صادق]] {{ع}} [[نقل]] شده است: {{متن حدیث|«ليعدن أحدكم لخروج القائمو لو سهما فإن الله تعالي إذا علم ذلك من نيته رجوت لأن ينسى في عمره حتى يدركه فيكون من أعوانه و أنصاره»}}<ref>غیبة نعمانی، ص ۳۲۰، ح ۱۰؛ هر یک از شما باید برای خروج حضرت قائم {{ع}} [سلاحی] مهیا کند. هر چند یک تیر باشد؛ خدای تعالی هرگاه بداند کسی چنین نیتی دارد امید آن است که عمرش را طولانی کند تا آن حضرت را درک کند و از یاران و همراهانش قرار گیرد.</ref>. | ||
| خط ۲۸۸: | خط ۲۸۸: | ||
*جمعیت [[منتظران]] در مقابل [[بدعت‌ها]] و [[انحراف‌ها]] در [[دین]] رواج [[منکرات]] و [[زشتی‌ها]] در سطح [[جامعه]]، بیتفاوت نیستند. نیز در برابر فراموش شدن سنت‌های [[نیکو]] و [[ارزشهای اخلاقی]] از خود واکنش نشان می‌دهند. این، پیمانی است که براساس [[تعالیم قرآن]] بر دوش [[منتظران]] نهاده شده است. [[خداوند]] میفرماید: {{متن قرآن| وَلْتَكُن مِّنكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ }}<ref>آل عمران / ۱۰۴.</ref>. | *جمعیت [[منتظران]] در مقابل [[بدعت‌ها]] و [[انحراف‌ها]] در [[دین]] رواج [[منکرات]] و [[زشتی‌ها]] در سطح [[جامعه]]، بیتفاوت نیستند. نیز در برابر فراموش شدن سنت‌های [[نیکو]] و [[ارزشهای اخلاقی]] از خود واکنش نشان می‌دهند. این، پیمانی است که براساس [[تعالیم قرآن]] بر دوش [[منتظران]] نهاده شده است. [[خداوند]] میفرماید: {{متن قرآن| وَلْتَكُن مِّنكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ }}<ref>آل عمران / ۱۰۴.</ref>. | ||
*[[جامعه منتظر]] در برخورد با دیگران [[وظیفه]] دارد که [[تعاون]] و [[همکاری]] را سر فصل برنامه‌های خود قرار دهد. افراد این [[جامعه]] به دور از تنگ نظری و خودمحوری، پیوسته حال [[فقرا]] و [[نیازمندان]] [[جامعه]] را پی‌گیری می‌کنند و از آنان بی‌خبر نمی‌مانند. | * [[جامعه منتظر]] در برخورد با دیگران [[وظیفه]] دارد که [[تعاون]] و [[همکاری]] را سر فصل برنامه‌های خود قرار دهد. افراد این [[جامعه]] به دور از تنگ نظری و خودمحوری، پیوسته حال [[فقرا]] و [[نیازمندان]] [[جامعه]] را پی‌گیری می‌کنند و از آنان بی‌خبر نمی‌مانند. | ||
گروهی از [[شیعیان]] از [[امام باقر]]{{ع}} درخواست [[نصیحت]] کردند؛ [[حضرت]] فرمود: از میان شما آنکه نیرومند است، ضعیف را [[یاری]] کند و آنکه بی‌نیاز است با نیازمندتان [[مهربانی]] ورزد و هر یک از شما درباره دیگری [[خیرخواهی]] کند<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۳، ح ۵.</ref> سخن آخر اینکه [[جامعه منتظر]] باید بکوشند که در همه ابعاد [[زندگی اجتماعی]]، الگوی سایر اجتماعات باشند و همه زمینه‌های لازم برای [[ظهور]] [[منجی موعود]] را فراهم کنند<ref>[[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید ۵ ج۲]]، ص۲۴۴-۳۴۸.</ref>. | گروهی از [[شیعیان]] از [[امام باقر]]{{ع}} درخواست [[نصیحت]] کردند؛ [[حضرت]] فرمود: از میان شما آنکه نیرومند است، ضعیف را [[یاری]] کند و آنکه بی‌نیاز است با نیازمندتان [[مهربانی]] ورزد و هر یک از شما درباره دیگری [[خیرخواهی]] کند<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۳، ح ۵.</ref> سخن آخر اینکه [[جامعه منتظر]] باید بکوشند که در همه ابعاد [[زندگی اجتماعی]]، الگوی سایر اجتماعات باشند و همه زمینه‌های لازم برای [[ظهور]] [[منجی موعود]] را فراهم کنند<ref>[[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید ۵ ج۲]]، ص۲۴۴-۳۴۸.</ref>. | ||
| خط ۳۰۱: | خط ۳۰۱: | ||
'''[[وظایف]] فردی و اخلاقی:''' | '''[[وظایف]] فردی و اخلاقی:''' | ||
#'''سنخیت با امام''': [[منتظران واقعی]]، وضعیت [[فکری]]، روحی و عملی خود را به گونه‌ای سامان میبخشند که سنخیت کاملی با [[امام مهدی|امام زمان]] {{ع}} داشته باشد. به طور کلی هرانسانی دارای سه مرتبه وجودی (افکار، صفات و [[اعمال]]) است و هیچ انسانی از این قاعده مستثنا نیست. اگر کسی بخواهد به [[انسان]] دیگری نزدیک شود، چاره‌ای ندارد جز اینکه بکوشد نوع [[اعتقاد]]، باورها، صفات و [[رفتار]] خود را به ایشان نزدیک سازد تا از این طریق [[شیعه]] و پیرو واقعی او باشند. [[امام باقر]] {{ع}} در [[تفسیر]] آیه {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اصْبِرُواْ وَصَابِرُواْ وَرَابِطُواْ}}<ref>آل عمران( ۳)، آیه ۲۰۰</ref> فرمود: اصبروا، یعنی [[صبر]] کنید بر ادای [[واجبات]] و صابروا، یعنی [[شکیبا]] باشید بر اذیت [[دشمنان]] و رابطوا، یعنی رابطه ناگسستنی با [[امام]] خود، [[امام مهدی|مهدی منتظر]] {{ع}} داشته باشید<ref>منتخب الاثر، ص ۵۱۵، ج ۸؛ الغیبة النعمانی، ص ۱۹۹؛ تفسیر برهان، ج ۱، ص ۲۳۴.</ref>. | #'''سنخیت با امام''': [[منتظران واقعی]]، وضعیت [[فکری]]، روحی و عملی خود را به گونه‌ای سامان میبخشند که سنخیت کاملی با [[امام مهدی|امام زمان]] {{ع}} داشته باشد. به طور کلی هرانسانی دارای سه مرتبه وجودی (افکار، صفات و [[اعمال]]) است و هیچ انسانی از این قاعده مستثنا نیست. اگر کسی بخواهد به [[انسان]] دیگری نزدیک شود، چاره‌ای ندارد جز اینکه بکوشد نوع [[اعتقاد]]، باورها، صفات و [[رفتار]] خود را به ایشان نزدیک سازد تا از این طریق [[شیعه]] و پیرو واقعی او باشند. [[امام باقر]] {{ع}} در [[تفسیر]] آیه {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اصْبِرُواْ وَصَابِرُواْ وَرَابِطُواْ}}<ref>آل عمران(۳)، آیه ۲۰۰</ref> فرمود: اصبروا، یعنی [[صبر]] کنید بر ادای [[واجبات]] و صابروا، یعنی [[شکیبا]] باشید بر اذیت [[دشمنان]] و رابطوا، یعنی رابطه ناگسستنی با [[امام]] خود، [[امام مهدی|مهدی منتظر]] {{ع}} داشته باشید<ref>منتخب الاثر، ص ۵۱۵، ج ۸؛ الغیبة النعمانی، ص ۱۹۹؛ تفسیر برهان، ج ۱، ص ۲۳۴.</ref>. | ||
#'''[[پرهیزکاری]] و [[تزکیه]] نفس''': یکی از [[وظایف]] و بایستههای مهم [[منتظران]]، آراستن درون با [[فضایل]] انسانی و چنگ زدن به مکارم [[اخلاقی]] است؛ یعنی، همان‌طور که [[قرآن]] میفرماید: اگر می‌خواهید [[محبوب]] [[خدا]] باشید، [[تقواپیشگی]] کنید؛ این [[قانون]] در مورد [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} نیز هست. از [[امام صادق]] {{ع}} [[نقل]] شده است: برای [[صاحب الامر]]، غیبتی طولانی است؛ در این دوران هرکس باید [[تقوا]] پیشه سازد و به [[دین]] خود چنگ زند<ref>الغیبة النعمانی، ص ۲۵۰، باب ۱۴، ح ۵</ref>. | #'''[[پرهیزکاری]] و [[تزکیه]] نفس''': یکی از [[وظایف]] و بایستههای مهم [[منتظران]]، آراستن درون با [[فضایل]] انسانی و چنگ زدن به مکارم [[اخلاقی]] است؛ یعنی، همان‌طور که [[قرآن]] میفرماید: اگر می‌خواهید [[محبوب]] [[خدا]] باشید، [[تقواپیشگی]] کنید؛ این [[قانون]] در مورد [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} نیز هست. از [[امام صادق]] {{ع}} [[نقل]] شده است: برای [[صاحب الامر]]، غیبتی طولانی است؛ در این دوران هرکس باید [[تقوا]] پیشه سازد و به [[دین]] خود چنگ زند<ref>الغیبة النعمانی، ص ۲۵۰، باب ۱۴، ح ۵</ref>. | ||
#'''یاد [[یار]]''': [[منتظر حقیقی]]، کسی است که از یاد و نام [[محبوب]] خود غافل نمی‌شود و پیوسته در [[فکر]] و [[اندیشه]] او است. شخص [[مؤمن]]، در هیچ حالی از حالات و هیچ وقتی از اوقات و هیچ مکانی از مکانها، از یاد امامش و [[انتظار]] قدوم [[مبارک]] او، خالی و فارغ نیست. [[روایت]] شده است: وقتی [[امام کاظم|امام موسی بن جعفر]] {{ع}} از [[امام غایب]] و [[نعمت]] [[باطنی]] [[خدا]] یاد کرد، فردی پرسید: آیا از [[امامان]] کسی [[غایب]] میشود؟ فرمود: بلی، شخص او از دیدگاه‌های [[مردم]] [[غایب]] میشود؛ ولی یاد او از دل‌های [[مؤمنان]] [[نهان]] نمی‌شود و او دوازدهمین نفر از ما است<ref>{{متن حدیث|نَعَمْ یغیب عَنْ أَبْصَارِ النَّاسِ شَخْصُهُ وَ لَا یغیب عَنْ قُلُوبِ المؤمنین ذکره وَ هُوَ الثانی عَشَرَ مِنَّا}}؛ علامه مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۱۵۰.</ref> بزرگداشت یاد و نام [[امام مهدی]]{{ع}} مصادیق و شکلهای مختلفی دارد که به بعضی از آنها اشاره میشود: | #'''یاد [[یار]]''': [[منتظر حقیقی]]، کسی است که از یاد و نام [[محبوب]] خود غافل نمی‌شود و پیوسته در [[فکر]] و [[اندیشه]] او است. شخص [[مؤمن]]، در هیچ حالی از حالات و هیچ وقتی از اوقات و هیچ مکانی از مکانها، از یاد امامش و [[انتظار]] قدوم [[مبارک]] او، خالی و فارغ نیست. [[روایت]] شده است: وقتی [[امام کاظم|امام موسی بن جعفر]] {{ع}} از [[امام غایب]] و [[نعمت]] [[باطنی]] [[خدا]] یاد کرد، فردی پرسید: آیا از [[امامان]] کسی [[غایب]] میشود؟ فرمود: بلی، شخص او از دیدگاه‌های [[مردم]] [[غایب]] میشود؛ ولی یاد او از دل‌های [[مؤمنان]] [[نهان]] نمی‌شود و او دوازدهمین نفر از ما است<ref>{{متن حدیث|نَعَمْ یغیب عَنْ أَبْصَارِ النَّاسِ شَخْصُهُ وَ لَا یغیب عَنْ قُلُوبِ المؤمنین ذکره وَ هُوَ الثانی عَشَرَ مِنَّا}}؛ علامه مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۱۵۰.</ref> بزرگداشت یاد و نام [[امام مهدی]]{{ع}} مصادیق و شکلهای مختلفی دارد که به بعضی از آنها اشاره میشود: | ||
| خط ۳۱۵: | خط ۳۱۵: | ||
#'''[[ثبات]] قدم در دینداری''': [[پیروی]] از [[پیشوایان]] [[معصوم]]، پای فشردن بر شاخصهای [[زندگی]] سالم، [[اجرای حدود الهی]]، حقمدار ماندن، تقویت [[ایمان]] و [[اعتقاد]] و داشتن [[ثبات]] قدم در دینداری، گرفتار نیامدن در دام بدعت‌ها و [[انحرافات]] و ... از بایستههای اساسی [[عصر غیبت]] است. [[پیامبر خاتم|رسول خدا]] {{صل}} فرمود: [[سوگند]] به آنکه مرا به [[حقّ]] برانگیخت! [[فرزند]] به پا خاسته من [[غایب]] خواهد شد ... پس هرکه [[روزگار غیبت]] وی را [[درک]] کند؛ بر ریسمان محکم [[دین خدا]] چنگ زند و بر [[ابلیس]] خبیث راهی نگشاید که با افسون [[شک]] و [[تردید]]، او را از [[آیین]] من، دور و از [[دین]] من بیرون سازد<ref>. اثبات الهداة، ج ۳، ص ۴۵۹.</ref>. باید به این هشدار [[پیامبر خاتم|رسول خدا]] {{صل}} نیز توجّه کرد که: او غیبتی طولانی نخواهد داشت و امت‌ها درباره او به سرگردانی و [[حیرت]] خواهند افتاد و از [[دین]] خود [[منحرف]] میشوند؛ در این هنگام او مثل ستارهای درخشان به سوی [[مردم]] رو می‌آورد. [[امام عسکری|امام حسن عسکری]] {{ع}} میفرماید: به [[خدا]] [[سوگند]]! او غیبتی خواهد داشت که در آن، تنها کسانی از [[هلاکت]] [[نجات]] می‌یابند که [[خداوند]] آنان را بر قول امامتش ثابت قدم داشته و در [[دعا]] برای تعجیل فرجش، موفّق کرده است<ref>بحار الانوار، ج ۵۱، ۷۲؛ کتاب الغیبة طوسی، ص ۱۷۶.</ref>. | #'''[[ثبات]] قدم در دینداری''': [[پیروی]] از [[پیشوایان]] [[معصوم]]، پای فشردن بر شاخصهای [[زندگی]] سالم، [[اجرای حدود الهی]]، حقمدار ماندن، تقویت [[ایمان]] و [[اعتقاد]] و داشتن [[ثبات]] قدم در دینداری، گرفتار نیامدن در دام بدعت‌ها و [[انحرافات]] و ... از بایستههای اساسی [[عصر غیبت]] است. [[پیامبر خاتم|رسول خدا]] {{صل}} فرمود: [[سوگند]] به آنکه مرا به [[حقّ]] برانگیخت! [[فرزند]] به پا خاسته من [[غایب]] خواهد شد ... پس هرکه [[روزگار غیبت]] وی را [[درک]] کند؛ بر ریسمان محکم [[دین خدا]] چنگ زند و بر [[ابلیس]] خبیث راهی نگشاید که با افسون [[شک]] و [[تردید]]، او را از [[آیین]] من، دور و از [[دین]] من بیرون سازد<ref>. اثبات الهداة، ج ۳، ص ۴۵۹.</ref>. باید به این هشدار [[پیامبر خاتم|رسول خدا]] {{صل}} نیز توجّه کرد که: او غیبتی طولانی نخواهد داشت و امت‌ها درباره او به سرگردانی و [[حیرت]] خواهند افتاد و از [[دین]] خود [[منحرف]] میشوند؛ در این هنگام او مثل ستارهای درخشان به سوی [[مردم]] رو می‌آورد. [[امام عسکری|امام حسن عسکری]] {{ع}} میفرماید: به [[خدا]] [[سوگند]]! او غیبتی خواهد داشت که در آن، تنها کسانی از [[هلاکت]] [[نجات]] می‌یابند که [[خداوند]] آنان را بر قول امامتش ثابت قدم داشته و در [[دعا]] برای تعجیل فرجش، موفّق کرده است<ref>بحار الانوار، ج ۵۱، ۷۲؛ کتاب الغیبة طوسی، ص ۱۷۶.</ref>. | ||
#'''[[دعا]]''': مؤثّرترین وسیله برای ایجاد رابطه روحی با [[امام مهدی|امام عصر]] {{ع}} و نیز عامل مؤثر در [[ظهور]] آن [[حضرت]]، دعای [[مردم]] برای [[فرج]] آن [[حضرت]] است. در کتاب مکیال المکارم، برای [[دعا]] در [[فرج]] [[امام مهدی|امام زمان]] {{ع}} صد فایده مهم [[نقل]] شده است؛ از جمله: | #'''[[دعا]]''': مؤثّرترین وسیله برای ایجاد رابطه روحی با [[امام مهدی|امام عصر]] {{ع}} و نیز عامل مؤثر در [[ظهور]] آن [[حضرت]]، دعای [[مردم]] برای [[فرج]] آن [[حضرت]] است. در کتاب مکیال المکارم، برای [[دعا]] در [[فرج]] [[امام مهدی|امام زمان]] {{ع}} صد فایده مهم [[نقل]] شده است؛ از جمله: | ||
##[[دعا برای فرج]]، موجب [[فرج]] خواهد بود. | ## [[دعا برای فرج]]، موجب [[فرج]] خواهد بود. | ||
##موجب زیاد شدن [[نعمت]] [[پروردگار]] میشود. | ##موجب زیاد شدن [[نعمت]] [[پروردگار]] میشود. | ||
##سبب [[ناراحتی]] و [[اضطراب]] شدید [[شیطان]] میگردد. | ##سبب [[ناراحتی]] و [[اضطراب]] شدید [[شیطان]] میگردد. | ||
| خط ۴۳۳: | خط ۴۳۳: | ||
«در [[زمان غیبت]] وظایفی برای [[شیعیان]] در نظر گرفته شده که به مهمترین آنها اشاره میشود: | «در [[زمان غیبت]] وظایفی برای [[شیعیان]] در نظر گرفته شده که به مهمترین آنها اشاره میشود: | ||
*محزون و ناراحت بودن از عدم دسترسی به [[حضرت مهدی]] {{ع}}. روشن است که حضور آن [[حضرت]] در اجتماع [[مسلمانان]]، خیر و [[برکت]] و موجب [[آرامش]] خاطر تمام [[بندگان]] [[صالح]] [[خداوند]] است و [[محروم]] شدن از این [[نعمت]] بزرگ، خود [[حزن]] و [[اندوه]] بزرگی است. [[شیعیان]] در [[زمان غیبت]] آن [[حضرت]]، بی‌صاحب بوده، درمانده، سرگردان و پریشان حال هستند، زیرا تبلیغات [[گمراه کننده]] بیگانگان و شبهاتی که آنها در اذهان [[مردم]] به وجود می‌آورند، هر [[انسان]] [[پاکدامنی]] را متأثر و ناراحت میکند. [[امام]] [[جعفر صادق]] {{ع}} از اینکه [[شیعیان]] در [[زمان غیبت]]، سرگردانند و از طرف مخالفین در [[دل]] آنها [[شبهه]] ایجاد میشود، [[اشک]] می‌ریزد و شب‌ها به [[خواب]] نمی‌رود<ref>منتهی الآمال، شیخ عباس قمی، ص ۵۵۸، سازمان انتشارات جاویدان.</ref>. | *محزون و ناراحت بودن از عدم دسترسی به [[حضرت مهدی]] {{ع}}. روشن است که حضور آن [[حضرت]] در اجتماع [[مسلمانان]]، خیر و [[برکت]] و موجب [[آرامش]] خاطر تمام [[بندگان]] [[صالح]] [[خداوند]] است و [[محروم]] شدن از این [[نعمت]] بزرگ، خود [[حزن]] و [[اندوه]] بزرگی است. [[شیعیان]] در [[زمان غیبت]] آن [[حضرت]]، بی‌صاحب بوده، درمانده، سرگردان و پریشان حال هستند، زیرا تبلیغات [[گمراه کننده]] بیگانگان و شبهاتی که آنها در اذهان [[مردم]] به وجود می‌آورند، هر [[انسان]] [[پاکدامنی]] را متأثر و ناراحت میکند. [[امام]] [[جعفر صادق]] {{ع}} از اینکه [[شیعیان]] در [[زمان غیبت]]، سرگردانند و از طرف مخالفین در [[دل]] آنها [[شبهه]] ایجاد میشود، [[اشک]] می‌ریزد و شب‌ها به [[خواب]] نمی‌رود<ref>منتهی الآمال، شیخ عباس قمی، ص ۵۵۸، سازمان انتشارات جاویدان.</ref>. | ||
*[[انتظار فرج]] [[آل محمد]] {{عم}}. [[شیعه]] باید همیشه [[منتظر ظهور]] [[دولت]] قاهره و [[سلطنت]] ظاهرة [[مهدی]] [[آل محمد]] {{عم}} و پر شدن [[زمین]] از [[عدل و داد]] و غالب شدن [[دین اسلام]] بر سایر [[ادیان]] باشد، همان‌طور که [[خدای سبحان]] به [[نبی اکرم]] {{صل}} بلکه به تمام [[پیغمبران]] و امت‌های گذشته [[وعده]] داده که روزی خواهد آمد که جز [[خدای تعالی]] کسی را [[پرستش]] نکنند و چیزی از [[دین]] نباشد که از [[بیم]] [[دشمنان]] در پرده [[حجاب]] بماند و [[بلا]] و [[سختی]] از [[زندگی]] حق‌پرستان برود. در [[زیارت]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} چنین آمده است: {{متن حدیث|السَّلَامُ عَلَى الْمَهْدِيِّ الَّذِي وَعَدَ اللَّهُ بِهِ الْأُمَمَ أَنْ يَجْمَعَ بِهِ الْكَلِمَ وَ يَلُمَّ بِهِ الشَّعْثَ وَ يَمْلَأَ بِهِ الْأَرْضَ عَدْلًا وَ قِسْطاً وَ يُنْجِزَ بِهِ وَعَدَ الْمُؤْمِنِينَ}}<ref>«[[سلام]] بر آن [[مهدی]] که [[خداوند]] به او [[وعده]] داده که تمام [[امت‌ها]] را به خاطر وجود او متحد و یکپارچه کند ([[اختلاف]] را از میان ببرد و [[دین]] یکی شود) و به واسطه او پراکندگی‌ها را گرد آورد و [[زمین]] را از [[عدل و داد]] پر کند و به سبب او [[وعده]] فرجی که به [[مؤمنین]] داده است، تحقق بخشد» همان، ص ۵۵۹، سازمان انتشارات جاویدان.</ref>؛ | * [[انتظار فرج]] [[آل محمد]] {{عم}}. [[شیعه]] باید همیشه [[منتظر ظهور]] [[دولت]] قاهره و [[سلطنت]] ظاهرة [[مهدی]] [[آل محمد]] {{عم}} و پر شدن [[زمین]] از [[عدل و داد]] و غالب شدن [[دین اسلام]] بر سایر [[ادیان]] باشد، همان‌طور که [[خدای سبحان]] به [[نبی اکرم]] {{صل}} بلکه به تمام [[پیغمبران]] و امت‌های گذشته [[وعده]] داده که روزی خواهد آمد که جز [[خدای تعالی]] کسی را [[پرستش]] نکنند و چیزی از [[دین]] نباشد که از [[بیم]] [[دشمنان]] در پرده [[حجاب]] بماند و [[بلا]] و [[سختی]] از [[زندگی]] حق‌پرستان برود. در [[زیارت]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} چنین آمده است: {{متن حدیث|السَّلَامُ عَلَى الْمَهْدِيِّ الَّذِي وَعَدَ اللَّهُ بِهِ الْأُمَمَ أَنْ يَجْمَعَ بِهِ الْكَلِمَ وَ يَلُمَّ بِهِ الشَّعْثَ وَ يَمْلَأَ بِهِ الْأَرْضَ عَدْلًا وَ قِسْطاً وَ يُنْجِزَ بِهِ وَعَدَ الْمُؤْمِنِينَ}}<ref>«[[سلام]] بر آن [[مهدی]] که [[خداوند]] به او [[وعده]] داده که تمام [[امت‌ها]] را به خاطر وجود او متحد و یکپارچه کند ([[اختلاف]] را از میان ببرد و [[دین]] یکی شود) و به واسطه او پراکندگی‌ها را گرد آورد و [[زمین]] را از [[عدل و داد]] پر کند و به سبب او [[وعده]] فرجی که به [[مؤمنین]] داده است، تحقق بخشد» همان، ص ۵۵۹، سازمان انتشارات جاویدان.</ref>؛ | ||
*[[دعا کردن]] برای آن [[حضرت]]. لازم است برای حفظ وجود [[مبارک]] [[امام عصر]] {{ع}} از [[شرور]] و [[شیاطین]] انسی و جنّی و تعجیل [[ظهور]] ایشان و [[غلبه]] بر [[کافران]] و [[منافقان]] [[دعا]] شود که این خود نوعی اظهار [[بندگی]] و [[شوق]] و ابراز زیادتی [[محبت]] نسبت به آن [[حضرت]] است. دعاهای وارد شده از [[ائمه معصومین]] در این باره بسیار است که از آن جمله دعایی است که [[حضرت رضا]] {{ع}} امر کرد برای [[حضرت ولی عصر]] {{ع}} خوانده شود: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ ادْفَعْ عَنْ وَلِيِّكَ وَ خَلِيفَتِكَ وَ حُجَّتِكَ...}} این [[دعا]] در کتاب [[مفاتیح الجنان]]، [[باب]] [[زیارت]] [[حضرت صاحب الامر]] {{ع}} ذکر شده است. دیگری دعای زیر است که علاقه‌مندان به [[حضرت مهدی]] {{ع}} آن را می‌خوانند: {{متن حدیث| اللَّهُمَّ كُنْ لِوَلِيِّكَ الْحُجَّةِ بْنِ الْحَسَنِ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَ عَلَى آبَائِهِ فِي هَذِهِ السَّاعَةِ وَ فِي كُلِّ سَاعَةٍ وَلِيّاً وَ حَافِظاً وَ قَائِداً وَ نَاصِراً وَ دَلِيلًا وَ عَيْناً حَتَّى تُسْكِنَهُ أَرْضَكَ طَوْعاً وَ تُمَتِّعَهُ فِيهَا طَوِيلًا}}<ref>همان مدرک، ص ۵۶۲، سازمان انتشارات جاویدان.</ref>؛(...) | * [[دعا کردن]] برای آن [[حضرت]]. لازم است برای حفظ وجود [[مبارک]] [[امام عصر]] {{ع}} از [[شرور]] و [[شیاطین]] انسی و جنّی و تعجیل [[ظهور]] ایشان و [[غلبه]] بر [[کافران]] و [[منافقان]] [[دعا]] شود که این خود نوعی اظهار [[بندگی]] و [[شوق]] و ابراز زیادتی [[محبت]] نسبت به آن [[حضرت]] است. دعاهای وارد شده از [[ائمه معصومین]] در این باره بسیار است که از آن جمله دعایی است که [[حضرت رضا]] {{ع}} امر کرد برای [[حضرت ولی عصر]] {{ع}} خوانده شود: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ ادْفَعْ عَنْ وَلِيِّكَ وَ خَلِيفَتِكَ وَ حُجَّتِكَ...}} این [[دعا]] در کتاب [[مفاتیح الجنان]]، [[باب]] [[زیارت]] [[حضرت صاحب الامر]] {{ع}} ذکر شده است. دیگری دعای زیر است که علاقه‌مندان به [[حضرت مهدی]] {{ع}} آن را می‌خوانند: {{متن حدیث| اللَّهُمَّ كُنْ لِوَلِيِّكَ الْحُجَّةِ بْنِ الْحَسَنِ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَ عَلَى آبَائِهِ فِي هَذِهِ السَّاعَةِ وَ فِي كُلِّ سَاعَةٍ وَلِيّاً وَ حَافِظاً وَ قَائِداً وَ نَاصِراً وَ دَلِيلًا وَ عَيْناً حَتَّى تُسْكِنَهُ أَرْضَكَ طَوْعاً وَ تُمَتِّعَهُ فِيهَا طَوِيلًا}}<ref>همان مدرک، ص ۵۶۲، سازمان انتشارات جاویدان.</ref>؛(...) | ||
*[[صدقه]] دادن برای حفظ وجود آن [[حضرت]]. هر اندازه که [[انسان]] به خاطر وجود [[مبارک]] [[امام عصر]] {{ع}} [[صدقه]] بدهد، نشان از [[محبت]] و ارادت وی نسبت به آن [[حضرت]] است و موجب نزدیکی به این [[خاندان]] میشود، چون صدقه‌ای که [[انسان]] میدهد، برای هر فایده و غرضی که باشد یا برای [[نفس]] خود است یا برای [[محبوب]] عزیزی که نزد او گرامی است و [[اصلاح]] بسیاری از [[امور معاش]] و [[معاد]] وی به [[سلامتی]] او بستگی دارد.(...) | * [[صدقه]] دادن برای حفظ وجود آن [[حضرت]]. هر اندازه که [[انسان]] به خاطر وجود [[مبارک]] [[امام عصر]] {{ع}} [[صدقه]] بدهد، نشان از [[محبت]] و ارادت وی نسبت به آن [[حضرت]] است و موجب نزدیکی به این [[خاندان]] میشود، چون صدقه‌ای که [[انسان]] میدهد، برای هر فایده و غرضی که باشد یا برای [[نفس]] خود است یا برای [[محبوب]] عزیزی که نزد او گرامی است و [[اصلاح]] بسیاری از [[امور معاش]] و [[معاد]] وی به [[سلامتی]] او بستگی دارد.(...) | ||
*انجام [[حج]] به [[نیابت]] [[حضرت مهدی]] {{ع}}. روش بزرگان، [[دانشمندان]] و [[صالحان]] از زمان‌های بسیار دور چنین بوده که به [[نیابت از حضرت مهدی]] {{ع}} [[حج]] به جا می‌آوردند. این شیوه [[دلیل]] آن است که آنان برای عمل خود [[دلیل]] و [[برهان]] روشن و مسلمی داشته‌اند. معمول [[انسانها]] در مراسم [[سیاسی]] عبادی [[حج]] بعد از آنکه [[اعمال]] [[واجب]] خود را به جا آوردند، سعی می‌کنند [[اعمال]] [[حج]] را به [[نیابت]] از طرف محبوبترین افراد خود نیز انجام دهند؛ حال این [[نیابت]] یا به خاطر [[خویشاوندی]] است مانند [[پدر]]، [[مادر]]، [[فرزند]] و غیره یا به خاطر علاقه [[دینی]] و مذهبی است، چنان که در زمان ما رسم است که عدهای به [[نیابت]] از [[رهبر]] [[کبیر]] [[انقلاب]] و بنیانگذار [[جمهوری اسلامی]] [[ایران]] [[حضرت]] [[امام خمینی]] [[حج]] انجام می‌دهند، زیرا او از هر جهت [[حق]] بزرگی بر گردن ما دارد، از جمله پیاده کردن [[حکومت اسلامی]] و گستردن سایه [[عدالت اجتماعی]] بر سر عموم [[طبقات جامعه]].(...) | *انجام [[حج]] به [[نیابت]] [[حضرت مهدی]] {{ع}}. روش بزرگان، [[دانشمندان]] و [[صالحان]] از زمان‌های بسیار دور چنین بوده که به [[نیابت از حضرت مهدی]] {{ع}} [[حج]] به جا می‌آوردند. این شیوه [[دلیل]] آن است که آنان برای عمل خود [[دلیل]] و [[برهان]] روشن و مسلمی داشته‌اند. معمول [[انسانها]] در مراسم [[سیاسی]] عبادی [[حج]] بعد از آنکه [[اعمال]] [[واجب]] خود را به جا آوردند، سعی می‌کنند [[اعمال]] [[حج]] را به [[نیابت]] از طرف محبوبترین افراد خود نیز انجام دهند؛ حال این [[نیابت]] یا به خاطر [[خویشاوندی]] است مانند [[پدر]]، [[مادر]]، [[فرزند]] و غیره یا به خاطر علاقه [[دینی]] و مذهبی است، چنان که در زمان ما رسم است که عدهای به [[نیابت]] از [[رهبر]] [[کبیر]] [[انقلاب]] و بنیانگذار [[جمهوری اسلامی]] [[ایران]] [[حضرت]] [[امام خمینی]] [[حج]] انجام می‌دهند، زیرا او از هر جهت [[حق]] بزرگی بر گردن ما دارد، از جمله پیاده کردن [[حکومت اسلامی]] و گستردن سایه [[عدالت اجتماعی]] بر سر عموم [[طبقات جامعه]].(...) | ||
*بر خاستن به محض شنیدن اسم [[مبارک]] آن [[حضرت]] به قصد [[تعظیم]]، بخصوص اگر لفظ [[قائم]] گفته شود. موقعی که [[نام حضرت مهدی]] {{ع}} برده میشود، بخصوص اگر نام [[مقدس]] «[[قائم]]» به کار رود، در بین [[شیعیان]]، معمول است که به منظور [[احترام]] و بزرگداشت [[مقام]] آن [[حضرت]] از جای خود بر می‌خیزند. در این رابطه روایاتی در کتاب‌های معتبر [[شیعه]] ثبت و ضبط است، نظیر [[روایت]] زیر: [[حضرت]] [[امام رضا]] {{ع}} در یکی از مجالس [[خراسان]] حضور داشت. هنگامی که کلمه «[[قائم]]» گفته شد، آن [[حضرت]] ایستاد و دست مبارکش را بر سر نهاده، فرمود: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ عَجِّلْ فَرَجَهُ وَ سَهِّلْ مَخْرَجَهُ}}(...) | *بر خاستن به محض شنیدن اسم [[مبارک]] آن [[حضرت]] به قصد [[تعظیم]]، بخصوص اگر لفظ [[قائم]] گفته شود. موقعی که [[نام حضرت مهدی]] {{ع}} برده میشود، بخصوص اگر نام [[مقدس]] «[[قائم]]» به کار رود، در بین [[شیعیان]]، معمول است که به منظور [[احترام]] و بزرگداشت [[مقام]] آن [[حضرت]] از جای خود بر می‌خیزند. در این رابطه روایاتی در کتاب‌های معتبر [[شیعه]] ثبت و ضبط است، نظیر [[روایت]] زیر: [[حضرت]] [[امام رضا]] {{ع}} در یکی از مجالس [[خراسان]] حضور داشت. هنگامی که کلمه «[[قائم]]» گفته شد، آن [[حضرت]] ایستاد و دست مبارکش را بر سر نهاده، فرمود: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ عَجِّلْ فَرَجَهُ وَ سَهِّلْ مَخْرَجَهُ}}(...) | ||
*[[دعا]] برای حفظ [[ایمان]] خود در [[زمان غیبت]]. چون در [[زمان غیبت]]، خطرات فراوانی [[مردم]] را احاطه میکند، لازم است که [[انسان]] ضمن توجه کامل به [[خداوند]]، با حالت [[تضرع]] و [[خضوع]] از حضرتش بخواهد که [[عقیده]] و ایمانش را از وسوسه‌های [[شیطانی]] و [[شبهات]] مخالفین حفظ کند، چون [[دشمنان اسلام]] همیشه منتظرند که از کوچک‌ترین بهانه‌ای استفاده کرده، [[مردم]] [[مسلمان]] و دیندار را نسبت به [[عقاید]] مذهبی [[سست]] و متزلزل کنند تا [[تعهد]] آنها نسبت به [[دستورات]] [[دینی]] و [[احکام الهی]] کم شود.(...) | * [[دعا]] برای حفظ [[ایمان]] خود در [[زمان غیبت]]. چون در [[زمان غیبت]]، خطرات فراوانی [[مردم]] را احاطه میکند، لازم است که [[انسان]] ضمن توجه کامل به [[خداوند]]، با حالت [[تضرع]] و [[خضوع]] از حضرتش بخواهد که [[عقیده]] و ایمانش را از وسوسه‌های [[شیطانی]] و [[شبهات]] مخالفین حفظ کند، چون [[دشمنان اسلام]] همیشه منتظرند که از کوچک‌ترین بهانه‌ای استفاده کرده، [[مردم]] [[مسلمان]] و دیندار را نسبت به [[عقاید]] مذهبی [[سست]] و متزلزل کنند تا [[تعهد]] آنها نسبت به [[دستورات]] [[دینی]] و [[احکام الهی]] کم شود.(...) | ||
*[[استمداد]] از [[حضرت مهدی]] {{ع}} در [[سختی‌ها]] و مشکلات. [[انسان]] به هنگام [[سختی]] و گرفتاری‌های شدید، [[نیاز]] به [[پناهگاه]] روانی دارد و خود را ناگزیر از [[پناه]] بردن به قدرتی میداند که بتواند او را از آن گرفتاری [[نجات]] بخشد. [[شیعه]] در مواقع [[بحرانی]]، پناهگاه‌های فراوانی دارد، از جمله، وجود [[مقدس]] [[حضرت صاحب الامر]] {{ع}} که واسطه [[فیض]] عالم ماده و [[ملکوت]] و [[حجّت]] [[خدا]] بر خلق است.(...) | * [[استمداد]] از [[حضرت مهدی]] {{ع}} در [[سختی‌ها]] و مشکلات. [[انسان]] به هنگام [[سختی]] و گرفتاری‌های شدید، [[نیاز]] به [[پناهگاه]] روانی دارد و خود را ناگزیر از [[پناه]] بردن به قدرتی میداند که بتواند او را از آن گرفتاری [[نجات]] بخشد. [[شیعه]] در مواقع [[بحرانی]]، پناهگاه‌های فراوانی دارد، از جمله، وجود [[مقدس]] [[حضرت صاحب الامر]] {{ع}} که واسطه [[فیض]] عالم ماده و [[ملکوت]] و [[حجّت]] [[خدا]] بر خلق است.(...) | ||
*خود سازی و [[تزکیه]] [[نفس]]. از [[وظایف]] مهم دیگری که [[مشتاقان]] [[حکومت عدل]] پرور [[حضرت مهدی]] {{ع}} به عهده دارند، این است که خود را از طریق انجام [[دستورات الهی]] و [[ترک گناهان]] و [[تزکیه]] [[نفس]] و آراسته شدن به [[صفات]] [[پسندیده]]، [[اصلاح]] کنند و برای [[یاری دین]] [[حق]] با چشم‌پوشی از [[دنیا]] و لذایذ آن و [[تحمل]] [[سختی‌ها]] [[آمادگی]] در خود ایجاد نمایند.(...) | *خود سازی و [[تزکیه]] [[نفس]]. از [[وظایف]] مهم دیگری که [[مشتاقان]] [[حکومت عدل]] پرور [[حضرت مهدی]] {{ع}} به عهده دارند، این است که خود را از طریق انجام [[دستورات الهی]] و [[ترک گناهان]] و [[تزکیه]] [[نفس]] و آراسته شدن به [[صفات]] [[پسندیده]]، [[اصلاح]] کنند و برای [[یاری دین]] [[حق]] با چشم‌پوشی از [[دنیا]] و لذایذ آن و [[تحمل]] [[سختی‌ها]] [[آمادگی]] در خود ایجاد نمایند.(...) | ||
*[[اصلاح جامعه]]. [[وظیفه]] مهم دیگری که به عهده [[عاشقان]] و علاقه‌مندان واقعی آن [[حضرت]] است - البته بعد از [[اصلاح]] خود - سعی و تلاش فراوان در راه [[اصلاح]] دیگران و [[مبارزه]] با کجروی‌ها و [[فسادها]] و اهتمام به [[امر به معروف و نهی از منکر]] به منظور [[اصلاح جامعه]] و [[تربیت]] [[انسان‌های صالح]] و [[شایسته]] است. بنابراین، بر اساس احساس [[مسؤولیت]] همگانی، باید در برابر [[فسادها]] و ناهنجاری‌ها ایستاد و [[سکوت]] را [[شکست]] و حتی در [[موقعیت]] مناسب، پرخاش کرد و از [[سرزنش]] دیگران نهراسید. کسانی که خود را از صحنه اجتماع کنار می‌کشند و میگویند: ما به خیر و شرّ دیگران کار نداریم و به [[عبادت]] خود میپردازیم و تنها به این بسنده می‌کنند که خود را [[دوستدار]] [[حضرت ولی عصر]] {{ع}} میدانند، به [[وظایف]] خود در [[زمان غیبت]] عمل نکرده‌اند و جزو [[منتظران واقعی]] آن [[حضرت]] به حساب نمی‌آیند، هر چند روزی صدها مرتبه بگویند: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ عَجِّلْ لِوَلِيِّكَ الْفَرَجَ}} بطور کلی، [[مسلمان]] کسی است که به مشکلات و گرفتاری‌های [[مسلمانان]] اهمیت بدهد و در زمینه رفع آنها از هیچ کوششی دریغ نورزد. [[پیامبر اکرم]] {{صل}} در این باره فرمود: {{متن حدیث|مَنْ أَصْبَحَ لَا يَهْتَمُّ بِأُمُورِ الْمُسْلِمِينَ فَلَيْسَ مِنْهُمْ وَ مَنْ سَمِعَ رَجُلًا يُنَادِي يَا لَلْمُسْلِمِينَ فَلَمْ يُجِبْهُ فَلَيْسَ بِمُسْلِمٍ}}<ref>«هر کس صبح کند و به امور [[مسلمانان]] اهتمام نورزد، [[مسلمان]] نیست و کسی که بشنود فریاد انسانی را که از [[مسلمانان]] [[کمک]] می‌طلبد و به ندای او پاسخ مثبت ندهد، [[مسلمان]] نیست» میزان الحکمه، ج ۴، ص ۵۳۱.</ref>؛ | * [[اصلاح جامعه]]. [[وظیفه]] مهم دیگری که به عهده [[عاشقان]] و علاقه‌مندان واقعی آن [[حضرت]] است - البته بعد از [[اصلاح]] خود - سعی و تلاش فراوان در راه [[اصلاح]] دیگران و [[مبارزه]] با کجروی‌ها و [[فسادها]] و اهتمام به [[امر به معروف و نهی از منکر]] به منظور [[اصلاح جامعه]] و [[تربیت]] [[انسان‌های صالح]] و [[شایسته]] است. بنابراین، بر اساس احساس [[مسؤولیت]] همگانی، باید در برابر [[فسادها]] و ناهنجاری‌ها ایستاد و [[سکوت]] را [[شکست]] و حتی در [[موقعیت]] مناسب، پرخاش کرد و از [[سرزنش]] دیگران نهراسید. کسانی که خود را از صحنه اجتماع کنار می‌کشند و میگویند: ما به خیر و شرّ دیگران کار نداریم و به [[عبادت]] خود میپردازیم و تنها به این بسنده می‌کنند که خود را [[دوستدار]] [[حضرت ولی عصر]] {{ع}} میدانند، به [[وظایف]] خود در [[زمان غیبت]] عمل نکرده‌اند و جزو [[منتظران واقعی]] آن [[حضرت]] به حساب نمی‌آیند، هر چند روزی صدها مرتبه بگویند: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ عَجِّلْ لِوَلِيِّكَ الْفَرَجَ}} بطور کلی، [[مسلمان]] کسی است که به مشکلات و گرفتاری‌های [[مسلمانان]] اهمیت بدهد و در زمینه رفع آنها از هیچ کوششی دریغ نورزد. [[پیامبر اکرم]] {{صل}} در این باره فرمود: {{متن حدیث|مَنْ أَصْبَحَ لَا يَهْتَمُّ بِأُمُورِ الْمُسْلِمِينَ فَلَيْسَ مِنْهُمْ وَ مَنْ سَمِعَ رَجُلًا يُنَادِي يَا لَلْمُسْلِمِينَ فَلَمْ يُجِبْهُ فَلَيْسَ بِمُسْلِمٍ}}<ref>«هر کس صبح کند و به امور [[مسلمانان]] اهتمام نورزد، [[مسلمان]] نیست و کسی که بشنود فریاد انسانی را که از [[مسلمانان]] [[کمک]] می‌طلبد و به ندای او پاسخ مثبت ندهد، [[مسلمان]] نیست» میزان الحکمه، ج ۴، ص ۵۳۱.</ref>؛ | ||
در جایی که [[هدف]] تمام [[انبیا]] و [[اولیا]] و [[ائمه]] [[معصومین]] {{عم}} [[اصلاح جامعه]] و [[مبارزه]] با [[فساد]] و [[ترک گناه]] بوده است، آیا میتوان تصور کرد که انسانی خود را [[مسلمان]] و [[عاشق]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} بداند و برای [[اصلاح جامعه]] تلاش نکند؟ آری برای هیچ مسلمانی پذیرفتنی نیست که [[گناه]] و [[انحراف]] و [[مخالفت]] با [[محبوب]] خود را ببیند و مهر خاموشی بر لب زند و گوشه [[عزلت]] نشیند»<ref>[[عبدالرحمن انصاری|انصاری؛عبدالرحمن]]، [[در انتظار خورشید ولایت (کتاب)|در انتظار خورشید ولایت]]، ص ۱۲۸-۱۳۷.</ref>. | در جایی که [[هدف]] تمام [[انبیا]] و [[اولیا]] و [[ائمه]] [[معصومین]] {{عم}} [[اصلاح جامعه]] و [[مبارزه]] با [[فساد]] و [[ترک گناه]] بوده است، آیا میتوان تصور کرد که انسانی خود را [[مسلمان]] و [[عاشق]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} بداند و برای [[اصلاح جامعه]] تلاش نکند؟ آری برای هیچ مسلمانی پذیرفتنی نیست که [[گناه]] و [[انحراف]] و [[مخالفت]] با [[محبوب]] خود را ببیند و مهر خاموشی بر لب زند و گوشه [[عزلت]] نشیند»<ref>[[عبدالرحمن انصاری|انصاری؛عبدالرحمن]]، [[در انتظار خورشید ولایت (کتاب)|در انتظار خورشید ولایت]]، ص ۱۲۸-۱۳۷.</ref>. | ||
| خط ۴۹۷: | خط ۴۹۷: | ||
| پاسخ‌دهنده = احمد زمانی | | پاسخ‌دهنده = احمد زمانی | ||
| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[احمد زمانی]]'''، در کتاب ''«[[اندیشه انتظار (کتاب)|اندیشه انتظار]]»'' در این‌باره گفته است: | | پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[احمد زمانی]]'''، در کتاب ''«[[اندیشه انتظار (کتاب)|اندیشه انتظار]]»'' در این‌باره گفته است: | ||
#« '''[[شناخت امام عصر]]{{ع}}:''' [[شناخت]] ما نسبت به هر موجودی باعث [[تقرب]] و یا دور شدن از آن موجود میشود و تکالیفی را بر دوش ما می‌گذارد که به صورت طبیعی انجام آن [[وظایف]]، موجب [[آرامش]] و سکینۀ [[روح]] و [[قلب]] میگردد. [[عثمان بن سعید عمری]] که خود [[وکیل]] [[امام هادی]]، [[عسکری]] و [[قائم آل محمد]]{{عم}} بوده است، میگوید در محضر [[امام حسن عسکری]]{{ع}} بودم. از آن [[حضرت]] نسبت به [[روایت]] معروفِ [[نقل]] شده از پدرانش سؤال کردند: آیا صحیح است که آنان فرموده‌اند: "همانا [[زمین]] از [[حجت الهی]] تا [[روز قیامت]] خالی نخواهد بود و او در میان [[مردم]] است و هر کسی که بمیرد و [[امام]] زمانش را نشناسد به [[مرگ جاهلیت]] از [[دنیا]] رفته است؟ "<ref>{{متن حدیث|"أَنَّ الْأَرْضَ لَا تَخْلُو مِنْ حُجَّةِ اللَّهِ عَلَى خَلْقِهِ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ وَ مَنْ مَاتَ وَ لَمْ يَعْرِفْ إِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً "}}.</ref>. [[امام عسکری]]{{ع}} پاسخ داد: این مطلب [[حق]] است و همانند روزِ روشن، [[حق]] است و نمیتوان آن را [[انکار]] کرد. آنگاه پرسیدند: یابن [[رسول الله]]! [[حجت]] و [[امام زمان]] پس از شما چه کسی است؟ فرمود: [[امام زمان]] پس از من پسرم، [[محمد]] است. او [[امام]] و [[حجت]] بعد از من است. هر کس بمیرد و او را نشناسد به [[مرگ جاهلیت]]<ref>{{متن حدیث|ابْنِي مُحَمَّدٌ هُوَ الْإِمَامُ وَ الْحُجَّةُ بَعْدِي مَنْ مَاتَ وَ لَمْ يَعْرِفْهُ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّة}}؛ مرگ جاهلیت به فرمایش امام صادق{{ع}} همان مرگ در گمراهی است و بعضی آن را مردن به آیین یهود و انصارای منسوخ دانسته‌اند که نتیجه یکی است.</ref> مرده است. سپس فرمود: [[آگاه]] باشید برای آن [[حجت الهی]] [[غیبت]] شگفت‌انگیزی است که در آن دوران، انسان‌های [[ناآگاه]] در سرگردانی و [[اضطراب]] شدیدی به سر می‌برند و آنانی که راه [[باطل]] را پیموده‌اند عَلَم [[مخالفت]] را در دست دارند و یا [[همراهی]] می‌کنند نابود می‌گردند و عدهای که برای [[فریب]] [[مردم]]، زمان خاصی را معین می‌کنند، [[دروغ]] میگویند. سپس از پردۀ [[غیبت]] خارج خواهد شد و [[ظهور]] میکند. آنگاه فرمود: پس گویا از هم اکنون [[پرچم‌ها]] و علائمی را می‌بینم که بر بالای سرش حرکت می‌کنند<ref>{{متن حدیث|أَمَا إِنَّ لَهُ غَيْبَةً يَحَارُ فِيهَا الْجَاهِلُونَ وَ يَهْلِكُ فِيهَا الْمُبْطِلُونَ وَ يَكْذِبُ فِيهَا الْوَقَّاتُونَ ثُمَّ يَخْرُجُ فَكَأَنِّي أَنْظُرُ إِلَى الْأَعْلَامِ وَ رَايَاتٍ تَخْفِقُ فَوْقَ رَأْسِهِ}}؛ طبرسی، اعلام الوری، ص ۴۴۳؛ اربلی، کشف الغمة، ج ۲، ص ۵۲۸؛ القمی، کفایة الأثر، ص ۲۹۶ و شیخ صدوق، کمال الدین، ج ۲، ص ۴۰۹. اختلاف مختصری در بعضی نسخه‌ها است که رؤیت پرچم‌ها در نجف و کوفه مطرح شده و در آدرس اول به صورت مطلق ذکر شده است.</ref>. [[شناخت امام عصر]]{{ع}} آنقدر مهم و پراهمیت است که از ده‌ها و صدها سال قبل، [[پیشوایان معصوم]]، [[مردم]] را بدان ترغیب میکردند و ادامه [[زندگی معنوی]] و استمرار [[هدایت]] را مربوط به آن می‌دانستند. [[زراره]] از [[امام صادق]]{{ع}} پرسید: چنانچه در [[عصر غیبت]] واقع شدم و دسترسی به [[امام عصر]]{{ع}} نداشتم، [[بهترین]] کار جهت تلاش برای رسیدن به او چیست؟ [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: [[خواندن]] دعای ذیل که در بردارندۀ [[شناخت]] و نقش [[معرفت امام زمان]]{{ع}} است]: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ عَرِّفْنِي نَفْسَكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي نَفْسَكَ لَمْ أَعْرِفْ نَبِيَّكَ اللَّهُمَّ عَرِّفْنِي رَسُولَكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي رَسُولَكَ لَمْ أَعْرِفْ حُجَّتَكَ اللَّهُمَّ عَرِّفْنِي حُجَّتَكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي حُجَّتَكَ ضَلَلْتُ عَنْ دِينِي }}<ref>بارخدایا! خودت را به من بشناسان، چنانچه "[[توفیق]] [[شناخت]] تو را پیدا نکنم و" خودت را به من نشناسانی پیامبرت را نخواهم [[شناخت]]. بارخدایا! پیامبرت را به من بشناسان، چنانچه [[توفیق]] [[شناخت]] پیامبرت را به من [[عنایت]] نکنی [[حجت]] تو را نخواهم [[شناخت]]. بارخدایا! [[حجت]] و ولیت را به من بشناسان، چنانچه ولیت را به من نشناسانی از [[دین]] و فطرتم "که به من [[عنایت]] کرده‌ای" [[منحرف]] گشته و [[گمراه]] خواهم شد؛ اصول کافی، ج ۱، ص ۳۳۷، باب فی الغیبة، ح ۵؛ کتاب الغیبة، نعمانی، ص ۱۶۷ و شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان، ص ۸۸۵ (ملحقات).</ref>. | #«'''[[شناخت امام عصر]]{{ع}}:''' [[شناخت]] ما نسبت به هر موجودی باعث [[تقرب]] و یا دور شدن از آن موجود میشود و تکالیفی را بر دوش ما می‌گذارد که به صورت طبیعی انجام آن [[وظایف]]، موجب [[آرامش]] و سکینۀ [[روح]] و [[قلب]] میگردد. [[عثمان بن سعید عمری]] که خود [[وکیل]] [[امام هادی]]، [[عسکری]] و [[قائم آل محمد]]{{عم}} بوده است، میگوید در محضر [[امام حسن عسکری]]{{ع}} بودم. از آن [[حضرت]] نسبت به [[روایت]] معروفِ [[نقل]] شده از پدرانش سؤال کردند: آیا صحیح است که آنان فرموده‌اند: "همانا [[زمین]] از [[حجت الهی]] تا [[روز قیامت]] خالی نخواهد بود و او در میان [[مردم]] است و هر کسی که بمیرد و [[امام]] زمانش را نشناسد به [[مرگ جاهلیت]] از [[دنیا]] رفته است؟ "<ref>{{متن حدیث|"أَنَّ الْأَرْضَ لَا تَخْلُو مِنْ حُجَّةِ اللَّهِ عَلَى خَلْقِهِ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ وَ مَنْ مَاتَ وَ لَمْ يَعْرِفْ إِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً "}}.</ref>. [[امام عسکری]]{{ع}} پاسخ داد: این مطلب [[حق]] است و همانند روزِ روشن، [[حق]] است و نمیتوان آن را [[انکار]] کرد. آنگاه پرسیدند: یابن [[رسول الله]]! [[حجت]] و [[امام زمان]] پس از شما چه کسی است؟ فرمود: [[امام زمان]] پس از من پسرم، [[محمد]] است. او [[امام]] و [[حجت]] بعد از من است. هر کس بمیرد و او را نشناسد به [[مرگ جاهلیت]]<ref>{{متن حدیث|ابْنِي مُحَمَّدٌ هُوَ الْإِمَامُ وَ الْحُجَّةُ بَعْدِي مَنْ مَاتَ وَ لَمْ يَعْرِفْهُ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّة}}؛ مرگ جاهلیت به فرمایش امام صادق{{ع}} همان مرگ در گمراهی است و بعضی آن را مردن به آیین یهود و انصارای منسوخ دانسته‌اند که نتیجه یکی است.</ref> مرده است. سپس فرمود: [[آگاه]] باشید برای آن [[حجت الهی]] [[غیبت]] شگفت‌انگیزی است که در آن دوران، انسان‌های [[ناآگاه]] در سرگردانی و [[اضطراب]] شدیدی به سر می‌برند و آنانی که راه [[باطل]] را پیموده‌اند عَلَم [[مخالفت]] را در دست دارند و یا [[همراهی]] می‌کنند نابود می‌گردند و عدهای که برای [[فریب]] [[مردم]]، زمان خاصی را معین می‌کنند، [[دروغ]] میگویند. سپس از پردۀ [[غیبت]] خارج خواهد شد و [[ظهور]] میکند. آنگاه فرمود: پس گویا از هم اکنون [[پرچم‌ها]] و علائمی را می‌بینم که بر بالای سرش حرکت می‌کنند<ref>{{متن حدیث|أَمَا إِنَّ لَهُ غَيْبَةً يَحَارُ فِيهَا الْجَاهِلُونَ وَ يَهْلِكُ فِيهَا الْمُبْطِلُونَ وَ يَكْذِبُ فِيهَا الْوَقَّاتُونَ ثُمَّ يَخْرُجُ فَكَأَنِّي أَنْظُرُ إِلَى الْأَعْلَامِ وَ رَايَاتٍ تَخْفِقُ فَوْقَ رَأْسِهِ}}؛ طبرسی، اعلام الوری، ص ۴۴۳؛ اربلی، کشف الغمة، ج ۲، ص ۵۲۸؛ القمی، کفایة الأثر، ص ۲۹۶ و شیخ صدوق، کمال الدین، ج ۲، ص ۴۰۹. اختلاف مختصری در بعضی نسخه‌ها است که رؤیت پرچم‌ها در نجف و کوفه مطرح شده و در آدرس اول به صورت مطلق ذکر شده است.</ref>. [[شناخت امام عصر]]{{ع}} آنقدر مهم و پراهمیت است که از ده‌ها و صدها سال قبل، [[پیشوایان معصوم]]، [[مردم]] را بدان ترغیب میکردند و ادامه [[زندگی معنوی]] و استمرار [[هدایت]] را مربوط به آن می‌دانستند. [[زراره]] از [[امام صادق]]{{ع}} پرسید: چنانچه در [[عصر غیبت]] واقع شدم و دسترسی به [[امام عصر]]{{ع}} نداشتم، [[بهترین]] کار جهت تلاش برای رسیدن به او چیست؟ [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: [[خواندن]] دعای ذیل که در بردارندۀ [[شناخت]] و نقش [[معرفت امام زمان]]{{ع}} است]: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ عَرِّفْنِي نَفْسَكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي نَفْسَكَ لَمْ أَعْرِفْ نَبِيَّكَ اللَّهُمَّ عَرِّفْنِي رَسُولَكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي رَسُولَكَ لَمْ أَعْرِفْ حُجَّتَكَ اللَّهُمَّ عَرِّفْنِي حُجَّتَكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي حُجَّتَكَ ضَلَلْتُ عَنْ دِينِي }}<ref>بارخدایا! خودت را به من بشناسان، چنانچه "[[توفیق]] [[شناخت]] تو را پیدا نکنم و" خودت را به من نشناسانی پیامبرت را نخواهم [[شناخت]]. بارخدایا! پیامبرت را به من بشناسان، چنانچه [[توفیق]] [[شناخت]] پیامبرت را به من [[عنایت]] نکنی [[حجت]] تو را نخواهم [[شناخت]]. بارخدایا! [[حجت]] و ولیت را به من بشناسان، چنانچه ولیت را به من نشناسانی از [[دین]] و فطرتم "که به من [[عنایت]] کرده‌ای" [[منحرف]] گشته و [[گمراه]] خواهم شد؛ اصول کافی، ج ۱، ص ۳۳۷، باب فی الغیبة، ح ۵؛ کتاب الغیبة، نعمانی، ص ۱۶۷ و شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان، ص ۸۸۵ (ملحقات).</ref>. | ||
#'''[[انتظار فرج]]:''' [[انتظار فرج]]، چشم داشتن به حاکمیتی است که به وسیله آن ناپاکان، ستم‌پیشگان، متظاهران بی‌اعتقاد و معتقدان بی‌کردار به [[شمشیر]] [[عدالت]] و [[دیانت]] سپرده شوند و [[دین]] از [[بدعت‌ها]]، کجی‌ها و ناروایی‌های بشری پیراسته گردد. از سوی دیگر توسط [[پاک‌ترین]] [[انسانها]] که [[اسوه]] زیبایی‌ها و [[صفات جمال]] [[حق]] است [[عدالت]]، [[راستی]]، [[حقیقت]]، [[دانایی]]، [[صفا]] و [[صمیمیت]] و مجموعه [[فضائل]]، [[حاکم]] گردد<ref>جمعی از نویسندگان، چشم به راه مهدی{{ع}}، ص ۲۲۲.</ref>. [[انتظار فرج]] بدون بازتاب عملی و بدون آشنایی با الفبای [[مبارزه]] و [[جهاد]] و باطل‌ستیزی، مفهوم و معنا ندارد. پس آنانی را که به صرف ذکر و [[دعا]]، [[دل]] خویشتن را خوش می‌دارند و گاهی هم مجلس جشن و دعایی برگزار می‌کنند ولکن از [[زندگی]] [[مجاهدان]] فی [[سبیل الله]] و آوارگی و دربه‌دری آنان و محرومیت‌ها و زندان‌های آنان بی‌خبرند، نمیتوان [[منتظر]] نامید، زیرا [[منتظران]]، همیشه با [[آگاهی]] و [[آمادگی]] خاصی به سر می‌برند و از ترفندها و شگردهای مختلف [[فرهنگی]]، [[سیاسی]] و [[نظامی]] [[دشمنان دین]] و [[بشریت]] نه تنها بی‌خبر نیستند بلکه درباره عکس العمل‌های سریع و مناسب آن می‌اندیشند و در جای خود وارد عمل می‌گردند و خسارت‌های جبران‌ناپذیری را بر [[دشمنان اسلام]] و [[انسانیت]] وارد می‌سازند. [[پیامبر گرامی اسلام]] و [[امامان معصوم]]، [[انتظار فرج]] را در [[زمان غیبت کبری]] یک امر عبادی دانسته‌اند و تلاش کردهاند [[یاران]] خویش را در چنین حالتی نگه دارند و از آنانی که مثل بعضی از [[یاران]] [[موسی بن عمران]]{{ع}} که گفتند: {{متن قرآن|فَاذْهَبْ أَنتَ وَرَبُّكَ فَقَاتِلا إِنَّا هَاهُنَا قَاعِدُونَ}} <ref>پس تو و پروردگارت بروید و با [[دشمنان]] بجنگید، ما در این جا نشسته‌ایم؛ سوره مائده، آیه ۲۴.</ref>. حرف می‌زدند، اظهار تنفر و انزجار داشته‌اند. حال بر برخی از [[احادیث]] [[انتظار فرج]] مروری میکنیم: | #'''[[انتظار فرج]]:''' [[انتظار فرج]]، چشم داشتن به حاکمیتی است که به وسیله آن ناپاکان، ستم‌پیشگان، متظاهران بی‌اعتقاد و معتقدان بی‌کردار به [[شمشیر]] [[عدالت]] و [[دیانت]] سپرده شوند و [[دین]] از [[بدعت‌ها]]، کجی‌ها و ناروایی‌های بشری پیراسته گردد. از سوی دیگر توسط [[پاک‌ترین]] [[انسانها]] که [[اسوه]] زیبایی‌ها و [[صفات جمال]] [[حق]] است [[عدالت]]، [[راستی]]، [[حقیقت]]، [[دانایی]]، [[صفا]] و [[صمیمیت]] و مجموعه [[فضائل]]، [[حاکم]] گردد<ref>جمعی از نویسندگان، چشم به راه مهدی{{ع}}، ص ۲۲۲.</ref>. [[انتظار فرج]] بدون بازتاب عملی و بدون آشنایی با الفبای [[مبارزه]] و [[جهاد]] و باطل‌ستیزی، مفهوم و معنا ندارد. پس آنانی را که به صرف ذکر و [[دعا]]، [[دل]] خویشتن را خوش می‌دارند و گاهی هم مجلس جشن و دعایی برگزار می‌کنند ولکن از [[زندگی]] [[مجاهدان]] فی [[سبیل الله]] و آوارگی و دربه‌دری آنان و محرومیت‌ها و زندان‌های آنان بی‌خبرند، نمیتوان [[منتظر]] نامید، زیرا [[منتظران]]، همیشه با [[آگاهی]] و [[آمادگی]] خاصی به سر می‌برند و از ترفندها و شگردهای مختلف [[فرهنگی]]، [[سیاسی]] و [[نظامی]] [[دشمنان دین]] و [[بشریت]] نه تنها بی‌خبر نیستند بلکه درباره عکس العمل‌های سریع و مناسب آن می‌اندیشند و در جای خود وارد عمل می‌گردند و خسارت‌های جبران‌ناپذیری را بر [[دشمنان اسلام]] و [[انسانیت]] وارد می‌سازند. [[پیامبر گرامی اسلام]] و [[امامان معصوم]]، [[انتظار فرج]] را در [[زمان غیبت کبری]] یک امر عبادی دانسته‌اند و تلاش کردهاند [[یاران]] خویش را در چنین حالتی نگه دارند و از آنانی که مثل بعضی از [[یاران]] [[موسی بن عمران]]{{ع}} که گفتند: {{متن قرآن|فَاذْهَبْ أَنتَ وَرَبُّكَ فَقَاتِلا إِنَّا هَاهُنَا قَاعِدُونَ}} <ref>پس تو و پروردگارت بروید و با [[دشمنان]] بجنگید، ما در این جا نشسته‌ایم؛ سوره مائده، آیه ۲۴.</ref>. حرف می‌زدند، اظهار تنفر و انزجار داشته‌اند. حال بر برخی از [[احادیث]] [[انتظار فرج]] مروری میکنیم: | ||
##قال [[رسول الله]]{{صل}}: [[برترین]] [[اعمال امت]] من [[انتظار فرج]] است<ref>{{متن حدیث|"أَفْضَلُ أَعْمَالِ أُمَّتِي انْتِظَارُ الْفَرَج" }}؛ صدوق، کمال‌الدین، ج ۲، ص ۶۴۴.</ref>. | ##قال [[رسول الله]]{{صل}}: [[برترین]] [[اعمال امت]] من [[انتظار فرج]] است<ref>{{متن حدیث|"أَفْضَلُ أَعْمَالِ أُمَّتِي انْتِظَارُ الْفَرَج" }}؛ صدوق، کمال‌الدین، ج ۲، ص ۶۴۴.</ref>. | ||
##[[امیرمؤمنان]]، [[علی بن ابی طالب]]{{ع}} فرمود: [[بهترین]] [[عبادت]] [[انسان]] [[مؤمن]]، [[انتظار فرج]] از سوی [[خداوند]] است<ref>{{متن حدیث|"أَفْضَلُ عِبَادَةِ الْمُؤْمِنِ انْتِظَارُ فَرَجِ اللَّهِ"}}؛ البرقی، المحاسن، ج ۱، ص ۲۹۱.</ref>. | ## [[امیرمؤمنان]]، [[علی بن ابی طالب]]{{ع}} فرمود: [[بهترین]] [[عبادت]] [[انسان]] [[مؤمن]]، [[انتظار فرج]] از سوی [[خداوند]] است<ref>{{متن حدیث|"أَفْضَلُ عِبَادَةِ الْمُؤْمِنِ انْتِظَارُ فَرَجِ اللَّهِ"}}؛ البرقی، المحاسن، ج ۱، ص ۲۹۱.</ref>. | ||
##[[امام صادق]]{{ع}} فرمود: در شب‌ها و روزهایت [[انتظار فرج]] مولایت را داشته باش<ref>{{متن حدیث|"تَوَقَّعْ أَمْرَ صَاحِبِكَ لَيْلَكَ وَ نَهَارَك"}}؛ بحارالانوار، ج ۹۵، ص ۱۵۷؛ سید بن طاووس، الاقبال، ص ۲۰۰.</ref>. | ## [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: در شب‌ها و روزهایت [[انتظار فرج]] مولایت را داشته باش<ref>{{متن حدیث|"تَوَقَّعْ أَمْرَ صَاحِبِكَ لَيْلَكَ وَ نَهَارَك"}}؛ بحارالانوار، ج ۹۵، ص ۱۵۷؛ سید بن طاووس، الاقبال، ص ۲۰۰.</ref>. | ||
#'''[[دعا برای سلامتی]] و [[ظهور امام زمان]]{{ع}}:''' درخواست صحت و [[سلامتی]] برای وجودی که منبع [[فیض الهی]] است و [[خداوند]] [[منان]] او را واسطه [[نعمت‌ها]] به [[بندگان]] قرار داده است، وظیفه‌ای عقلایی است که هر اندیشمندی را بدان توجه میدهد، زیرا [[دعا]] برای آن وجود واسطه در [[فیض]] [[دعا]] برای خود انسان‌هاست و بدون عنایت‌های او، ادامه حیات ممکن نیست و [[انسان]] بدون [[همراهی]] [[حجت خدا]] نمیتواند به سوی [[کمالات]] و معنویات سیر کند و حقایق هستی را همانگونه که هست دریابد. از این رو [[امام زمان]]{{ع}} به [[اسحاق بن یعقوب]] سفارش کرد و فرمود: برای [[فرج]] و [[ظهور]] بقیة الله‌الاعظم{{ع}} بسیار [[دعا]] کنید و آن را از [[خدا]] بخواهید، زیرا [[ظهور]] او، [[فرج]] و [[گشایش]] در کارهای شماست<ref>{{متن حدیث|"أَكْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِيلِ الْفَرَجِ فَإِنَّ فِي ذَلِكَ فَرَجَكُمْ"}}؛ بحارالانوار، ج ۵۳، ص ۱۸۰، ب ۳۱ و الخرائج، ج ۳، ص ۱۱۱۳.</ref>. | #'''[[دعا برای سلامتی]] و [[ظهور امام زمان]]{{ع}}:''' درخواست صحت و [[سلامتی]] برای وجودی که منبع [[فیض الهی]] است و [[خداوند]] [[منان]] او را واسطه [[نعمت‌ها]] به [[بندگان]] قرار داده است، وظیفه‌ای عقلایی است که هر اندیشمندی را بدان توجه میدهد، زیرا [[دعا]] برای آن وجود واسطه در [[فیض]] [[دعا]] برای خود انسان‌هاست و بدون عنایت‌های او، ادامه حیات ممکن نیست و [[انسان]] بدون [[همراهی]] [[حجت خدا]] نمیتواند به سوی [[کمالات]] و معنویات سیر کند و حقایق هستی را همانگونه که هست دریابد. از این رو [[امام زمان]]{{ع}} به [[اسحاق بن یعقوب]] سفارش کرد و فرمود: برای [[فرج]] و [[ظهور]] بقیة الله‌الاعظم{{ع}} بسیار [[دعا]] کنید و آن را از [[خدا]] بخواهید، زیرا [[ظهور]] او، [[فرج]] و [[گشایش]] در کارهای شماست<ref>{{متن حدیث|"أَكْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِيلِ الْفَرَجِ فَإِنَّ فِي ذَلِكَ فَرَجَكُمْ"}}؛ بحارالانوار، ج ۵۳، ص ۱۸۰، ب ۳۱ و الخرائج، ج ۳، ص ۱۱۱۳.</ref>. | ||
#'''[[آماده کردن زمینه ظهور]] و برداشتن موانع''' [[مبارزه]] با تهدیدها و موانع [[ظهور]] از جمله اموری است که یک [[انسان]] [[منتظر]] به آن توجه دارد و از فرصت‌هایی که موجب سرعت بخشیدن و [[گشایش]] در پدیدار شدن آن [[مصلح بزرگ]] است بیشترین بهره‌برداری را میکند. [[انسان]] [[منتظر]] با دیدگاه‌ها و مواضع حکومت‌های طاغوتی که در جهت [[گسترش ظلم]] گام برمی‌دارند [[مبارزه]] میکند و توسعه بیدادگری آنان را تهدید و [[مانع]] [[ظهور]] میداند و برای آشنایی [[مردم]] با [[فرهنگ انتظار]] و ذوب نشدن در عادات و رسومی که توسط حکوت‌های [[باطل]] اشاعه مییابد تلاش میکند و هرگز خسته نمی‌شود. او پرتلاش‌ترین مبلغی است که خود تجسم [[تقوا]]، [[عدالت]]، [[راستی]] و [[صداقت]] است که با [[کردار]] صحیح خویش و [[دعوت]] [[مردم]] به مدینۀ فاضلۀ [[زمان ظهور]]، اصلاح‌گری را محقق می‌سازد و [[مردم]] [[جهان]] را [[عاشق]] و دل‌باختۀ آن [[عدالت]] گستر [[الهی]] می‌نماید تا آنان لحظه شمار ظهورش باشند. [[تبیین]] و آگاه‌سازی از برنامه‌های آن [[مصلح بزرگ]] میتواند زیباترین [[زمینه ظهور]] [[حجت الهی]] را فراهم آورد؛ همان‌طور که [[جهل]] و [[ناآگاهی]] سبب تأخیر میگردد. به [[راستی]] اگر [[امام زمان]] {{ع}} مصلحی است که بر حقائق و [[خزائن الهی]] سیطره پیدا میکند و [[احکام]] فطری که هم آهنگ با ذات و [[فطرت]] [[انسان]] هاست را به [[اجرا]] در می‌آورد و آنان را بار دیگر زنده میکند تا [[مردم]] حیات سعادت‌مندی را آغاز کنند، چرا در این راه تلاش نگردد و برای آمدنش روز و شب [[دعا]] نشود؟. [[امام صادق]] {{ع}} از جد گرامی‌اش، [[امیرمؤمنان]] {{ع}} [[نقل]] کرده است که فرمود: [[منتظر]] و آماده [[فرج]] باشید و از [[رحمت الهی]] مأیوس نگردید که [[بهترین]] [[اعمال]] نزد [[خداوند متعال]] [[انتظار فرج]] است و مادامی که بندۀ [[مؤمن]] [[منتظر]] و آماده [[فرج]] باشد و [[منتظر]] و آماده امر [[فرج]] ما [[اهل بیت]] باشد، مانند کسی است که در [[راه خدا]] در [[خون]] خود غلت زند و به [[شهادت]] برسد<ref>{{متن حدیث|انْتَظِرُوا الْفَرَجَ وَ لا تَيْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ فَإِنَّ أَحَبَّ الْأُمُورِ إِلَى اللَّهِ انْتِظَارُ الْفَرَجِ وَ مَا دَاوَمَ عَلَيْهِ الْمُؤْمِن و الْمُنْتَظِرُ لِأَمْرِنَا كَالْمُتَشَحِّطِ بِدَمِهِ فِي سَبِيلِ اللَّهِ }؛ معجم احادیث المهدی، ج ۳، ح ۶۱۹ و نیز میتوان به آیه ۲۰۰ سورۀ آل عمران، مراجعه نمود.</ref>. [[امام صادق]] {{ع}} فرمود: باید هر یک از شما [[مردم]] برای [[ظهور]] و [[خروج قائم]] [[آل محمد]] {{صل}} اسلحه‌ای آماده کند هر چند یک تیر باشد چون وقتی [[خداوند]] ببیند کسی به [[نیت]] [[یاری]] [[مهدی]] اسلحه تهیه کرده است، [[امید]] می‌رود [[خداوند]] [[عمر]] او را طولانی و دراز کند تا ظهورش را [[درک]] نماید تا از [[یاران]] او محسوب گردد <ref>{{متن حدیث| لَيُعِدَّنَّ أَحَدُكُمْ لِخُرُوجِ الْقَائِمِ وَ لَوْ سَهْماً فَإِنَّ اللَّهَ تَعَالَى إِذَا عَلِمَ ذَلِكَ مِنْ نِيَّتِهِ رَجَوْتُ لِأَنْ يُنْسِئَ فِي عُمُرِهِ حَتَّى يُدْرِكَهُ فَيَكُونَ مِنْ أَعْوَانِهِ وَ أَنْصَارِه}}؛ نعمانی، کتاب الغیبة، ص ۳۲۰، ح ۱۰ و بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۶۶، ب ۲۷.</ref>. | #'''[[آماده کردن زمینه ظهور]] و برداشتن موانع''' [[مبارزه]] با تهدیدها و موانع [[ظهور]] از جمله اموری است که یک [[انسان]] [[منتظر]] به آن توجه دارد و از فرصت‌هایی که موجب سرعت بخشیدن و [[گشایش]] در پدیدار شدن آن [[مصلح بزرگ]] است بیشترین بهره‌برداری را میکند. [[انسان]] [[منتظر]] با دیدگاه‌ها و مواضع حکومت‌های طاغوتی که در جهت [[گسترش ظلم]] گام برمی‌دارند [[مبارزه]] میکند و توسعه بیدادگری آنان را تهدید و [[مانع]] [[ظهور]] میداند و برای آشنایی [[مردم]] با [[فرهنگ انتظار]] و ذوب نشدن در عادات و رسومی که توسط حکوت‌های [[باطل]] اشاعه مییابد تلاش میکند و هرگز خسته نمی‌شود. او پرتلاش‌ترین مبلغی است که خود تجسم [[تقوا]]، [[عدالت]]، [[راستی]] و [[صداقت]] است که با [[کردار]] صحیح خویش و [[دعوت]] [[مردم]] به مدینۀ فاضلۀ [[زمان ظهور]]، اصلاح‌گری را محقق می‌سازد و [[مردم]] [[جهان]] را [[عاشق]] و دل‌باختۀ آن [[عدالت]] گستر [[الهی]] می‌نماید تا آنان لحظه شمار ظهورش باشند. [[تبیین]] و آگاه‌سازی از برنامه‌های آن [[مصلح بزرگ]] میتواند زیباترین [[زمینه ظهور]] [[حجت الهی]] را فراهم آورد؛ همان‌طور که [[جهل]] و [[ناآگاهی]] سبب تأخیر میگردد. به [[راستی]] اگر [[امام زمان]] {{ع}} مصلحی است که بر حقائق و [[خزائن الهی]] سیطره پیدا میکند و [[احکام]] فطری که هم آهنگ با ذات و [[فطرت]] [[انسان]] هاست را به [[اجرا]] در می‌آورد و آنان را بار دیگر زنده میکند تا [[مردم]] حیات سعادت‌مندی را آغاز کنند، چرا در این راه تلاش نگردد و برای آمدنش روز و شب [[دعا]] نشود؟. [[امام صادق]] {{ع}} از جد گرامی‌اش، [[امیرمؤمنان]] {{ع}} [[نقل]] کرده است که فرمود: [[منتظر]] و آماده [[فرج]] باشید و از [[رحمت الهی]] مأیوس نگردید که [[بهترین]] [[اعمال]] نزد [[خداوند متعال]] [[انتظار فرج]] است و مادامی که بندۀ [[مؤمن]] [[منتظر]] و آماده [[فرج]] باشد و [[منتظر]] و آماده امر [[فرج]] ما [[اهل بیت]] باشد، مانند کسی است که در [[راه خدا]] در [[خون]] خود غلت زند و به [[شهادت]] برسد<ref>{{متن حدیث|انْتَظِرُوا الْفَرَجَ وَ لا تَيْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ فَإِنَّ أَحَبَّ الْأُمُورِ إِلَى اللَّهِ انْتِظَارُ الْفَرَجِ وَ مَا دَاوَمَ عَلَيْهِ الْمُؤْمِن و الْمُنْتَظِرُ لِأَمْرِنَا كَالْمُتَشَحِّطِ بِدَمِهِ فِي سَبِيلِ اللَّهِ }؛ معجم احادیث المهدی، ج ۳، ح ۶۱۹ و نیز میتوان به آیه ۲۰۰ سورۀ آل عمران، مراجعه نمود.</ref>. [[امام صادق]] {{ع}} فرمود: باید هر یک از شما [[مردم]] برای [[ظهور]] و [[خروج قائم]] [[آل محمد]] {{صل}} اسلحه‌ای آماده کند هر چند یک تیر باشد چون وقتی [[خداوند]] ببیند کسی به [[نیت]] [[یاری]] [[مهدی]] اسلحه تهیه کرده است، [[امید]] می‌رود [[خداوند]] [[عمر]] او را طولانی و دراز کند تا ظهورش را [[درک]] نماید تا از [[یاران]] او محسوب گردد <ref>{{متن حدیث| لَيُعِدَّنَّ أَحَدُكُمْ لِخُرُوجِ الْقَائِمِ وَ لَوْ سَهْماً فَإِنَّ اللَّهَ تَعَالَى إِذَا عَلِمَ ذَلِكَ مِنْ نِيَّتِهِ رَجَوْتُ لِأَنْ يُنْسِئَ فِي عُمُرِهِ حَتَّى يُدْرِكَهُ فَيَكُونَ مِنْ أَعْوَانِهِ وَ أَنْصَارِه}}؛ نعمانی، کتاب الغیبة، ص ۳۲۰، ح ۱۰ و بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۶۶، ب ۲۷.</ref>. | ||
| خط ۵۰۸: | خط ۵۰۸: | ||
#'''انجام [[امور عبادی]] به [[نیابت]] [[حضرت مهدی]] {{ع}}:''' انسان‌های [[عاشق]] در همه حال به [[فکر]] [[معشوق]] خویش هستند؛ آن هم معشوقی که هستی آنان در گروِ وجود اوست و نه تنها [[نجات]] آنان بلکه نجات‌بخشی [[جهان]] در دست اوست. [[شادابی]]، [[آرامش]]، [[سلامتی]] و تندرستی او سبب [[آرامش]] دیگران است و به عبارت دیگر روند [[تکامل]] [[جامعه]] و [[بشریت]] در سایه وجود پر کفایتِ اوست. از این رو [[صدقه]] دادن و هدیه کردن [[اعمال عبادی]] به بقیة الله‌الاعظم {{ع}} از جمله اموری است که تأثیر به سزایی دارد و [[عاشق]] با اهدای اینگونه امور و به جا آوردن [[حج]] و [[عمره]] و [[صدقه]] دادن و هدیه کردن آن، [[محبت]] و [[عشق]] درونی خود را نشان میدهد و به خود [[آرامش]] می‌بخشد. [[امیرمؤمنان]]، [[علی بن ابی طالب]] {{ع}} با انجام چنین اعمالی نسبت به [[رسول خدا]] {{صل}} و پدرش [[ابی طالب]] به این حرکت [[مشروعیت]] داد و آن را برای آیندگان، اعمالی زیبا و خداپسندانه معرفی کرد. از [[امام باقر]] {{ع}} سؤال شد: [[مردم]] میگویند همانا [[ابوطالب]] [[پدر]] [[امام علی بن ابی طالب]] {{ع}}] در میان امواج [[آتش جهنم]] به سر می‌برد، آیا صحیح است؟ فرمود: چه می‌گویید!! چنانچه [[اعتقاد]] و [[ایمان]] [[ابوطالب]] در کفه‌ای از ترازو قرار گیرد و [[ایمان]] دیگر [[مردم]] را در آن کفه دیگر قرار دهند، [[ایمان]] او بر آنها [[برتری]] خواهد یافت<ref>{{متن حدیث|لَوْ وُضِعَ إِيمَانُ أَبِي طَالِبٍ فِي كِفَّةِ مِيزَانٍ وَ إِيمَانُ هَذَا الْخَلْقِ فِي الْكِفَّةِ الْأُخْرَى لَرَجَحَ إِيمَانُهُ }}؛</ref> سپس فرمود: آیا نمی‌دانید همانا أمیرمؤمنان، [[علی بن ابی طالب]] {{ع}} بر این [[سیره]] عمل می‌کرد: [[دستور]] می‌داد از سوی [[عبدالله]] [[پدر]] [[پیامبر خدا]] و فرزندش [[محمد بن عبدالله]] و نیز از سوی [[ابوطالب]] [[حج]] نیابتی به جا آورند. این کار را در زمان حیات خویش ادامه می‌داد و سپس [[وصیت]] کرد بعد از مرگش نیز اینگونه [[حج]] نیابتی را در [[حق]] آنان ادامه دهند<ref>{{متن حدیث|ثُمَّ قَالَ أَ لَمْ تَعْلَمُوا أَنَّ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيّاً ع كَانَ يَأْمُرُ أَنْ يُحَجَّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ وَ آمِنَةَ وَ أَبِي طَالِبٍ فِي حَيَاتِهِ ثُمَّ أَوْصَى فِي وَصِيَّتِهِ بِالْحَجِّ عَنْهُمْ}}؛ علامه امینی، الغدیر، ج ۷، ص ۳۸۰.</ref>. | #'''انجام [[امور عبادی]] به [[نیابت]] [[حضرت مهدی]] {{ع}}:''' انسان‌های [[عاشق]] در همه حال به [[فکر]] [[معشوق]] خویش هستند؛ آن هم معشوقی که هستی آنان در گروِ وجود اوست و نه تنها [[نجات]] آنان بلکه نجات‌بخشی [[جهان]] در دست اوست. [[شادابی]]، [[آرامش]]، [[سلامتی]] و تندرستی او سبب [[آرامش]] دیگران است و به عبارت دیگر روند [[تکامل]] [[جامعه]] و [[بشریت]] در سایه وجود پر کفایتِ اوست. از این رو [[صدقه]] دادن و هدیه کردن [[اعمال عبادی]] به بقیة الله‌الاعظم {{ع}} از جمله اموری است که تأثیر به سزایی دارد و [[عاشق]] با اهدای اینگونه امور و به جا آوردن [[حج]] و [[عمره]] و [[صدقه]] دادن و هدیه کردن آن، [[محبت]] و [[عشق]] درونی خود را نشان میدهد و به خود [[آرامش]] می‌بخشد. [[امیرمؤمنان]]، [[علی بن ابی طالب]] {{ع}} با انجام چنین اعمالی نسبت به [[رسول خدا]] {{صل}} و پدرش [[ابی طالب]] به این حرکت [[مشروعیت]] داد و آن را برای آیندگان، اعمالی زیبا و خداپسندانه معرفی کرد. از [[امام باقر]] {{ع}} سؤال شد: [[مردم]] میگویند همانا [[ابوطالب]] [[پدر]] [[امام علی بن ابی طالب]] {{ع}}] در میان امواج [[آتش جهنم]] به سر می‌برد، آیا صحیح است؟ فرمود: چه می‌گویید!! چنانچه [[اعتقاد]] و [[ایمان]] [[ابوطالب]] در کفه‌ای از ترازو قرار گیرد و [[ایمان]] دیگر [[مردم]] را در آن کفه دیگر قرار دهند، [[ایمان]] او بر آنها [[برتری]] خواهد یافت<ref>{{متن حدیث|لَوْ وُضِعَ إِيمَانُ أَبِي طَالِبٍ فِي كِفَّةِ مِيزَانٍ وَ إِيمَانُ هَذَا الْخَلْقِ فِي الْكِفَّةِ الْأُخْرَى لَرَجَحَ إِيمَانُهُ }}؛</ref> سپس فرمود: آیا نمی‌دانید همانا أمیرمؤمنان، [[علی بن ابی طالب]] {{ع}} بر این [[سیره]] عمل می‌کرد: [[دستور]] می‌داد از سوی [[عبدالله]] [[پدر]] [[پیامبر خدا]] و فرزندش [[محمد بن عبدالله]] و نیز از سوی [[ابوطالب]] [[حج]] نیابتی به جا آورند. این کار را در زمان حیات خویش ادامه می‌داد و سپس [[وصیت]] کرد بعد از مرگش نیز اینگونه [[حج]] نیابتی را در [[حق]] آنان ادامه دهند<ref>{{متن حدیث|ثُمَّ قَالَ أَ لَمْ تَعْلَمُوا أَنَّ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيّاً ع كَانَ يَأْمُرُ أَنْ يُحَجَّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ وَ آمِنَةَ وَ أَبِي طَالِبٍ فِي حَيَاتِهِ ثُمَّ أَوْصَى فِي وَصِيَّتِهِ بِالْحَجِّ عَنْهُمْ}}؛ علامه امینی، الغدیر، ج ۷، ص ۳۸۰.</ref>. | ||
#'''توجه به خواسته‌های [[مرجعیت]] [[عامه]] [[شیعه]] در بحران‌های مختلف :''' بر اساس [[اعتقاد]] بالندۀ [[تشیع]] و [[اسلام ناب]]، بعد از [[پیامبر خدا]] {{صل}} زمام امور [[امت اسلامی]] در دست [[امامان معصوم]] {{عم}} است. بعد از [[غیبت]] کبرای [[امام عصر]]، [[حجت بن الحسن]] المهدی {{ع}} [[زمام‌داری]] [[جامعه]] بر عهده [[فقها]] و [[مراجع]] بزرگ نهاده شده است. [[احادیث معتبر]] زیادی بیانگر موضوع فوق است که برخی از آنها را ذکر میکنیم. در این [[روایات]] ابتدا [[لزوم]] مراجعه به آنان و سپس [[اطاعت]] کردن از آنها در [[عصر غیبت]] مطرح شده است: | #'''توجه به خواسته‌های [[مرجعیت]] [[عامه]] [[شیعه]] در بحران‌های مختلف :''' بر اساس [[اعتقاد]] بالندۀ [[تشیع]] و [[اسلام ناب]]، بعد از [[پیامبر خدا]] {{صل}} زمام امور [[امت اسلامی]] در دست [[امامان معصوم]] {{عم}} است. بعد از [[غیبت]] کبرای [[امام عصر]]، [[حجت بن الحسن]] المهدی {{ع}} [[زمام‌داری]] [[جامعه]] بر عهده [[فقها]] و [[مراجع]] بزرگ نهاده شده است. [[احادیث معتبر]] زیادی بیانگر موضوع فوق است که برخی از آنها را ذکر میکنیم. در این [[روایات]] ابتدا [[لزوم]] مراجعه به آنان و سپس [[اطاعت]] کردن از آنها در [[عصر غیبت]] مطرح شده است: | ||
##[[علامه]] [[طبرسی]] از [[یوسف بن محمد بن زیاد]] و [[علی بن محمد بن سیار]] [[حدیثی]] را [[نقل]] کرده است که آنان [[خدمت]] [[امام حسن عسکری]] {{ع}} بودند و پرسش‌های تفسیری داشتند و چگونگی [[تقلید]] کورکورانۀ بعضی از [[یهود]] را پرسیدند. [[حضرت]] آن را محکوم کرد و فرمود: [[خداوند]] میفرماید: {{متن قرآن|فَوَيْلٌ لِّلَّذِينَ يَكْتُبُونَ الْكِتَابَ بِأَيْدِيهِمْ ثُمَّ يَقُولُونَ هَذَا مِنْ عِندِ اللَّهِ لِيَشْتَرُواْ بِهِ ثَمَنًا قَلِيلاً فَوَيْلٌ لَّهُم مِّمَّا كَتَبَتْ أَيْدِيهِمْ وَوَيْلٌ لَّهُمْ مِّمَّا يَكْسِبُونَ}}<ref> بنابراین، وای بر کسانی که (یک) نوشته را با دستهای خود می‌نویسند آنگاه میگویند که این از سوی خداوند است تا با آن بهایی کم به دست آورند؛ و وای بر آنان از آنچه دست‌هایشان نگاشت و وای بر آنان از آنچه به دست می‌آورند؛ سوره بقره، آیه: 79.</ref>. سپس [[امام عسکری]] {{ع}} نسبت به ویژگیها و صفات برجسته [[فقهای شیعه]] و [[وظایف]] [[امت اسلامی]] در [[عصر غیبت]] چنین فرمود: پس [[فقیهان]] برجسته ما آنانی هستند که [[نفس]] را خویش نگهداری کنند و در [[پاسداری از دین]] خویش کوشا باشند و [[هوای نفس]] را [[سرکوب]] نمایند و در برابر مولای خود [[تسلیم]] باشند. پس بر عوام [[واجب]] است که از آنان [[تقلید]] کنند و در برابر [[اوامر]] آنان از [[دل]] و [[جان]] بکوشند. این [[منصب]] والا لایق برخی از [[فقها]] و [[عالمان دینی]] است، نه همه آنان<ref>{{متن حدیث| فَأَمَّا مَنْ كَانَ مِنَ الْفُقَهَاءِ صَائِناً لِنَفْسِهِ حَافِظاً لِدِينِهِ مُخَالِفاً عَلَى هَوَاهُ مُطِيعاً لِأَمْرِ مَوْلَاهُ فَلِلْعَوَامِّ أَنْ يُقَلِّدُوهُ وَ ذَلِكَ لَا يَكُونُ إِلَّا بَعْضَ فُقَهَاءِ الشِّيعَةِ لَا جَمِيعَهُم}}؛ الطبرسی، احتجاج، ج ۲، ص ۴۵۸ و وسائل الشیعه، ج ۲۷، ص ۱۳۱. (در نسخۀ وسائل الشیعه آمده است: لاکُهم...).</ref>. | ## [[علامه]] [[طبرسی]] از [[یوسف بن محمد بن زیاد]] و [[علی بن محمد بن سیار]] [[حدیثی]] را [[نقل]] کرده است که آنان [[خدمت]] [[امام حسن عسکری]] {{ع}} بودند و پرسش‌های تفسیری داشتند و چگونگی [[تقلید]] کورکورانۀ بعضی از [[یهود]] را پرسیدند. [[حضرت]] آن را محکوم کرد و فرمود: [[خداوند]] میفرماید: {{متن قرآن|فَوَيْلٌ لِّلَّذِينَ يَكْتُبُونَ الْكِتَابَ بِأَيْدِيهِمْ ثُمَّ يَقُولُونَ هَذَا مِنْ عِندِ اللَّهِ لِيَشْتَرُواْ بِهِ ثَمَنًا قَلِيلاً فَوَيْلٌ لَّهُم مِّمَّا كَتَبَتْ أَيْدِيهِمْ وَوَيْلٌ لَّهُمْ مِّمَّا يَكْسِبُونَ}}<ref> بنابراین، وای بر کسانی که (یک) نوشته را با دستهای خود می‌نویسند آنگاه میگویند که این از سوی خداوند است تا با آن بهایی کم به دست آورند؛ و وای بر آنان از آنچه دست‌هایشان نگاشت و وای بر آنان از آنچه به دست می‌آورند؛ سوره بقره، آیه: 79.</ref>. سپس [[امام عسکری]] {{ع}} نسبت به ویژگیها و صفات برجسته [[فقهای شیعه]] و [[وظایف]] [[امت اسلامی]] در [[عصر غیبت]] چنین فرمود: پس [[فقیهان]] برجسته ما آنانی هستند که [[نفس]] را خویش نگهداری کنند و در [[پاسداری از دین]] خویش کوشا باشند و [[هوای نفس]] را [[سرکوب]] نمایند و در برابر مولای خود [[تسلیم]] باشند. پس بر عوام [[واجب]] است که از آنان [[تقلید]] کنند و در برابر [[اوامر]] آنان از [[دل]] و [[جان]] بکوشند. این [[منصب]] والا لایق برخی از [[فقها]] و [[عالمان دینی]] است، نه همه آنان<ref>{{متن حدیث| فَأَمَّا مَنْ كَانَ مِنَ الْفُقَهَاءِ صَائِناً لِنَفْسِهِ حَافِظاً لِدِينِهِ مُخَالِفاً عَلَى هَوَاهُ مُطِيعاً لِأَمْرِ مَوْلَاهُ فَلِلْعَوَامِّ أَنْ يُقَلِّدُوهُ وَ ذَلِكَ لَا يَكُونُ إِلَّا بَعْضَ فُقَهَاءِ الشِّيعَةِ لَا جَمِيعَهُم}}؛ الطبرسی، احتجاج، ج ۲، ص ۴۵۸ و وسائل الشیعه، ج ۲۷، ص ۱۳۱. (در نسخۀ وسائل الشیعه آمده است: لاکُهم...).</ref>. | ||
##[[محمد بن عثمان عمری]] نامهای را به محضر بقیة الله‌الاعظم {{ع}} ارسال داشت و [[وظایف]] [[امت اسلامی]] را در عصر [[غیبت صغری]] و کبری پرسید. آن [[حضرت]] پاسخ داد:همانا در بحران‌ها و حوادث در میان [[امت اسلامی]] به [[راویان حدیث]] و ناقلان گفتار ما مراجعه کنید [تا [[تکلیف]] و [[وظایف]] شما را در [[عصر غیبت]] مشخص کنند]. همانا آنان [[حجت]] و [[راهنما]] از سوی من برای شما هستند و من نیز [[حجت]] و راهنمای آنان از سوی [[خداوند]] خواهم بود و اما نسبت به زمان حال [[غیبت صغری]] [[محمد بن عثمان]] - [[خداوند]] از او و پدرش [[خشنود]] گردد - مورد [[اطمینان]] ماست و نوشته او، نوشته ما خواهد بود<ref>{{متن حدیث|وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِيهَا إِلَى رُوَاةِ حَدِيثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِي عَلَيْكُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ أَما مُحَمَّدُ بْنُ عُثْمَانَ الْعَمْرِيُّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ وَ عَنْ أَبِيهِ مِنْ قَبْلُ فَإِنَّهُ ثِقَتِي وَ كِتَابُهُ كِتَابِي ...}}؛ وسائل الشیعة، ج ۲۷، ص ۱۴۰ و قطب‌الدین راوندی، الخرائج و الجرائح، ج ۳، ص ۱۱۱۴.</ref>. | ## [[محمد بن عثمان عمری]] نامهای را به محضر بقیة الله‌الاعظم {{ع}} ارسال داشت و [[وظایف]] [[امت اسلامی]] را در عصر [[غیبت صغری]] و کبری پرسید. آن [[حضرت]] پاسخ داد:همانا در بحران‌ها و حوادث در میان [[امت اسلامی]] به [[راویان حدیث]] و ناقلان گفتار ما مراجعه کنید [تا [[تکلیف]] و [[وظایف]] شما را در [[عصر غیبت]] مشخص کنند]. همانا آنان [[حجت]] و [[راهنما]] از سوی من برای شما هستند و من نیز [[حجت]] و راهنمای آنان از سوی [[خداوند]] خواهم بود و اما نسبت به زمان حال [[غیبت صغری]] [[محمد بن عثمان]] - [[خداوند]] از او و پدرش [[خشنود]] گردد - مورد [[اطمینان]] ماست و نوشته او، نوشته ما خواهد بود<ref>{{متن حدیث|وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِيهَا إِلَى رُوَاةِ حَدِيثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِي عَلَيْكُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ أَما مُحَمَّدُ بْنُ عُثْمَانَ الْعَمْرِيُّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ وَ عَنْ أَبِيهِ مِنْ قَبْلُ فَإِنَّهُ ثِقَتِي وَ كِتَابُهُ كِتَابِي ...}}؛ وسائل الشیعة، ج ۲۷، ص ۱۴۰ و قطب‌الدین راوندی، الخرائج و الجرائح، ج ۳، ص ۱۱۱۴.</ref>. | ||
#[[پشتیبانی]] [[معنوی]] و [[اقتصادی]] حوزه‌های [[دینی]] و [[فرهنگی]]: از دیرباز حوزه‌های اندیشۀ [[دینی]] و [[فرهنگی]] توسط [[مراجع تقلید]] و علمای سرشناس [[اداره]] گردیده و در مجموع نتایج بسیار سودمندی را به دنبال داشته است. [[تربیت]] مبلغان، مدرسان، دین‌شناسان، نویسندگان، [[مجتهدان]] و [[عالمان]] سخت‌کوش و [[متعهد]] و [[مصلحان]] بزرگ در همین حوزه‌ها انجام گرفته و [[امید]] و [[آمال]] [[امت اسلامی]] گشته‌اند | # [[پشتیبانی]] [[معنوی]] و [[اقتصادی]] حوزه‌های [[دینی]] و [[فرهنگی]]: از دیرباز حوزه‌های اندیشۀ [[دینی]] و [[فرهنگی]] توسط [[مراجع تقلید]] و علمای سرشناس [[اداره]] گردیده و در مجموع نتایج بسیار سودمندی را به دنبال داشته است. [[تربیت]] مبلغان، مدرسان، دین‌شناسان، نویسندگان، [[مجتهدان]] و [[عالمان]] سخت‌کوش و [[متعهد]] و [[مصلحان]] بزرگ در همین حوزه‌ها انجام گرفته و [[امید]] و [[آمال]] [[امت اسلامی]] گشته‌اند | ||
#'''[[توسل به حضرت]] بقیة الله‌الأعظم {{ع}}''' [[توسل]] به [[ولی الله الاعظم]] {{ع}} از بزرگترین [[وظایف]] عاشقانه‌ای است که هر عارف پاک‌باخته‌ای با آن [[آرامش]] مییابد و صبح و شامش را با آن قرین می‌سازد. [[توسل]] یعنی برای کسب [[فیض]] و [[نعمت]] بیشتر [[حق تعالی]]، او را واسطه قرار دادن و درخواست [[کمک]] از او برای حل مشکلات و به دست آوردن توفیقات بیشتر، زیرا او در این عصر، [[واسطه فیض]] [[حق]] - جل و علا - است. در [[دعا]] و [[توسل]] منقول از [[ائمه]] {{ع}} (گر چه مرسل است) در بند مربوط به [[حضرت بقیة الله]] می‌خوانیم: ای [[وصی]] [[امام حسن عسکری]] و ای [[جانشین]] [[حجت خداوند]]! ای به پاخاسته‌ای که انتظارت را می‌کشند [[هدایت]] گر! ای [[فرزند پیامبر]] [[خدا]]! ای [[حجت خدا]] بر همۀ مخلوق! ای آقای ما و ای سرور ما! همانا ما به شما رو آوردیم و شما را در نزد [[خداوند]] شفیع خود قرار دادیم و به شما [[توسل]] جستیم و شما را برای برآورده شدن خواسته‌های خود پیش رو قرار دادیم. ای [[آبرومند]] و [[صاحب]] [[عِرض]] والا در نزد [[خداوند]]! برای ما در نزد [[خداوند]] [[شفاعت]] کنید<ref>{{متن حدیث| يَا وَصِيَّ الْحَسَنِ وَ الْخَلَفَ الْحُجَّةَ أَيُّهَا الْقَائِمُ الْمُنْتَظَرُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ يَا حُجَّةَ اللَّهِ عَلَى خَلْقِهِ يَا سَيِّدَنَا وَ مَوْلَانَا إِنَّا تَوَجَّهْنَا وَ اسْتَشْفَعْنَا وَ تَوَسَّلْنَا بِكَ إِلَى اللَّهِ وَ قَدَّمْنَاكَ بَيْنَ يَدَيْ حَاجَاتِنَا يَا وَجِيهاً عِنْدَ اللَّهِ اشْفَعْ لَنَا عِنْدَ اللَّه}}؛ بحارالانوار، ج ۹۹، ص ۲۴۹.</ref>. اینگونه [[توسل]] و [[تمسک]] که از سوی [[ائمه معصومین]] {{عم}} وارد شده، سبب شده است که بسیاری از افراد به او [[تمسک]] جویند و [[خداوند]] به [[برکت]] آنان [[خواسته‌ها]] و نیازمندی‌های آنان را بر آورد. امروز هم نباید غافل بود. او همچون [[خورشید]] در پس پرده [[غیبت]] است. باید در مشکلات [[سیاسی]]، [[اقتصادی]]، [[اجتماعی]] و [[فرهنگی]] از او [[استمداد]] کرد و به او [[متوسل]] شد. [[خداوند]] به [[برکت]] [[حضرت]] بقیة الله‌الاعظم {{ع}} همۀ مشکلات را بر ما و [[جامعه]] ما آسان می‌گرداند»<ref>[[احمد زمانی|زمانی، احمد]]، [[اندیشه انتظار (کتاب)|اندیشه انتظار]] ، ص236- 276.</ref>. | #'''[[توسل به حضرت]] بقیة الله‌الأعظم {{ع}}''' [[توسل]] به [[ولی الله الاعظم]] {{ع}} از بزرگترین [[وظایف]] عاشقانه‌ای است که هر عارف پاک‌باخته‌ای با آن [[آرامش]] مییابد و صبح و شامش را با آن قرین می‌سازد. [[توسل]] یعنی برای کسب [[فیض]] و [[نعمت]] بیشتر [[حق تعالی]]، او را واسطه قرار دادن و درخواست [[کمک]] از او برای حل مشکلات و به دست آوردن توفیقات بیشتر، زیرا او در این عصر، [[واسطه فیض]] [[حق]] - جل و علا - است. در [[دعا]] و [[توسل]] منقول از [[ائمه]] {{ع}} (گر چه مرسل است) در بند مربوط به [[حضرت بقیة الله]] می‌خوانیم: ای [[وصی]] [[امام حسن عسکری]] و ای [[جانشین]] [[حجت خداوند]]! ای به پاخاسته‌ای که انتظارت را می‌کشند [[هدایت]] گر! ای [[فرزند پیامبر]] [[خدا]]! ای [[حجت خدا]] بر همۀ مخلوق! ای آقای ما و ای سرور ما! همانا ما به شما رو آوردیم و شما را در نزد [[خداوند]] شفیع خود قرار دادیم و به شما [[توسل]] جستیم و شما را برای برآورده شدن خواسته‌های خود پیش رو قرار دادیم. ای [[آبرومند]] و [[صاحب]] [[عِرض]] والا در نزد [[خداوند]]! برای ما در نزد [[خداوند]] [[شفاعت]] کنید<ref>{{متن حدیث| يَا وَصِيَّ الْحَسَنِ وَ الْخَلَفَ الْحُجَّةَ أَيُّهَا الْقَائِمُ الْمُنْتَظَرُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ يَا حُجَّةَ اللَّهِ عَلَى خَلْقِهِ يَا سَيِّدَنَا وَ مَوْلَانَا إِنَّا تَوَجَّهْنَا وَ اسْتَشْفَعْنَا وَ تَوَسَّلْنَا بِكَ إِلَى اللَّهِ وَ قَدَّمْنَاكَ بَيْنَ يَدَيْ حَاجَاتِنَا يَا وَجِيهاً عِنْدَ اللَّهِ اشْفَعْ لَنَا عِنْدَ اللَّه}}؛ بحارالانوار، ج ۹۹، ص ۲۴۹.</ref>. اینگونه [[توسل]] و [[تمسک]] که از سوی [[ائمه معصومین]] {{عم}} وارد شده، سبب شده است که بسیاری از افراد به او [[تمسک]] جویند و [[خداوند]] به [[برکت]] آنان [[خواسته‌ها]] و نیازمندی‌های آنان را بر آورد. امروز هم نباید غافل بود. او همچون [[خورشید]] در پس پرده [[غیبت]] است. باید در مشکلات [[سیاسی]]، [[اقتصادی]]، [[اجتماعی]] و [[فرهنگی]] از او [[استمداد]] کرد و به او [[متوسل]] شد. [[خداوند]] به [[برکت]] [[حضرت]] بقیة الله‌الاعظم {{ع}} همۀ مشکلات را بر ما و [[جامعه]] ما آسان می‌گرداند»<ref>[[احمد زمانی|زمانی، احمد]]، [[اندیشه انتظار (کتاب)|اندیشه انتظار]] ، ص236- 276.</ref>. | ||
}} | }} | ||
| خط ۵۳۰: | خط ۵۳۰: | ||
'''[[وظایف]] فردی شخص [[منتظر]]:''' مقصود از [[وظایف]] فردی آن دسته از تکالیفی است که شخص [[منتظر]] نسبت به خودش باید رعایت کند؛ که عبارتند از: | '''[[وظایف]] فردی شخص [[منتظر]]:''' مقصود از [[وظایف]] فردی آن دسته از تکالیفی است که شخص [[منتظر]] نسبت به خودش باید رعایت کند؛ که عبارتند از: | ||
#[[تهذیب نفس]] و [[خودسازی]]: از مهمترین [[وظایف]] فردی [[منتظران]] [[دولت حق]]، [[پارسایی]] و [[آراستگی]] به [[اخلاق]] خوب و [[پسندیده]] است. [[امام صادق]]{{ع}} میفرمایند: "هرکس [[دوست]] دارد در شمار [[اصحاب]] و [[یاران حضرت قائم]]{{ع}} باشد، باید در [[عصر انتظار]] [[مظهر]] [[[اخلاق نیک]] [[اسلامی]] باشد چنین کسی اگر پیش از [[قیام قائم]] درگذرد [[پاداش]] او مانند کسانی باشد که [[قائم]] را [[درک]] کنند و به حضور او برسند..."<ref>بحار الانوار (المکتبة الاسلامیة، ذی القعدة الحرام ۱۳۸۴ هـ ق) ج ۵۲، ص ۱۴۰.</ref>. [[امام عصر]]{{ع}} در ندایی [[نورانی]] [[منتظران]] را به انجام [[اعمال پسندیده]] در [[زمان غیبت]] فرا خوانده و میفرماید: "پس هریک از شما باید آنچه را که موجب [[دوستی]] ما میشود پیشه خود سازد و از هرآنچه که موجب [[ناخشنودی]] ما میگردد دوری گزیند زیرا [[فرمان]] ما به یک باره و ناگهانی فرا میرسد و در آن زمان [[توبه]] و بازگشت برای کسی سودی ندارد و [[پشیمانی]] از [[گناه]] کسی را از [[کیفر]] ما [[نجات]] نمی‌بخشد"<ref>{{متن حدیث|"... فَيَعْمَلُ كُلُّ امْرِئٍ مِنْكُمْ مَا يَقْرُبُ بِهِ مِنْ مَحَبَّتِنَا وَ لِيَتَجَنَّبَ مَا يُدْنِيهِ مِنْ كَرَاهِيَتِنَا وَ سَخَطِنَا فَإِنَّ امْرَأً يَبْغَتُهُ فَجْأَةٌ حِينَ لَا تَنْفَعُهُ تَوْبَةٌ وَ لَا يُنَجِّيهِ مِنْ عِقَابِنَا نَدَمٌ عَلَى حَوْبَةٍ..."}}؛ الاحتجاج، ج ۲، ص ۹۹۹.</ref>. | # [[تهذیب نفس]] و [[خودسازی]]: از مهمترین [[وظایف]] فردی [[منتظران]] [[دولت حق]]، [[پارسایی]] و [[آراستگی]] به [[اخلاق]] خوب و [[پسندیده]] است. [[امام صادق]]{{ع}} میفرمایند: "هرکس [[دوست]] دارد در شمار [[اصحاب]] و [[یاران حضرت قائم]]{{ع}} باشد، باید در [[عصر انتظار]] [[مظهر]] [[[اخلاق نیک]] [[اسلامی]] باشد چنین کسی اگر پیش از [[قیام قائم]] درگذرد [[پاداش]] او مانند کسانی باشد که [[قائم]] را [[درک]] کنند و به حضور او برسند..."<ref>بحار الانوار (المکتبة الاسلامیة، ذی القعدة الحرام ۱۳۸۴ هـ ق) ج ۵۲، ص ۱۴۰.</ref>. [[امام عصر]]{{ع}} در ندایی [[نورانی]] [[منتظران]] را به انجام [[اعمال پسندیده]] در [[زمان غیبت]] فرا خوانده و میفرماید: "پس هریک از شما باید آنچه را که موجب [[دوستی]] ما میشود پیشه خود سازد و از هرآنچه که موجب [[ناخشنودی]] ما میگردد دوری گزیند زیرا [[فرمان]] ما به یک باره و ناگهانی فرا میرسد و در آن زمان [[توبه]] و بازگشت برای کسی سودی ندارد و [[پشیمانی]] از [[گناه]] کسی را از [[کیفر]] ما [[نجات]] نمی‌بخشد"<ref>{{متن حدیث|"... فَيَعْمَلُ كُلُّ امْرِئٍ مِنْكُمْ مَا يَقْرُبُ بِهِ مِنْ مَحَبَّتِنَا وَ لِيَتَجَنَّبَ مَا يُدْنِيهِ مِنْ كَرَاهِيَتِنَا وَ سَخَطِنَا فَإِنَّ امْرَأً يَبْغَتُهُ فَجْأَةٌ حِينَ لَا تَنْفَعُهُ تَوْبَةٌ وَ لَا يُنَجِّيهِ مِنْ عِقَابِنَا نَدَمٌ عَلَى حَوْبَةٍ..."}}؛ الاحتجاج، ج ۲، ص ۹۹۹.</ref>. | ||
#'''[[تمسک به ریسمان ولایت]]:''' از [[وظایف منتظران]] [[تمسک]] به [[ولایت ائمه]]{{عم}} در حوزه فردی است چه آنکه تنها راه [[نجات]] و [[سعادت]] [[تمسک]] جستن به آن بزرگواران است و جدایی از ایشان چیزی جز [[خسران]] و [[بدبختی]] را به دنبال نخواهد داشت: "آن که از شما [[اهل بیت]] جدا شد [[گمراه]] گردید و آنکه به شما [[تمسک]] نمود [[رستگار]] شد"<ref>مفاتیح الجنان، زیارت جامعه کبیره.</ref>. در [[روایات]] زیادی این [[وظیفه]] مهم ذکر شده است. [[امام صادق]]{{ع}} میفرماید: "زمانی بر [[مردم]] فرا رسد که پیشوایشان از آنان [[غایب]] گردد، [[زراره]] پرسید: در آن زمان [[مردم]] چه کنند؟ [[حضرت]] فرمود: به همان امر ([[ولایت]]) که بر آنند چنگ زنند تا اینکه (امامشان) بر ایشان [[آشکار]] شود"<ref>{{متن حدیث|"يَأْتِي عَلَى النَّاسِ زَمَانٌ يَغِيبُ عَنْهُمْ إِمَامُهُمْ فَقُلْتُ لَهُ مَا يَصْنَعُ النَّاسُ فِي ذَلِكَ الزَّمَانِ قَالَ يَتَمَسَّكُونَ بِالْأَمْرِ الَّذِي هُمْ عَلَيْهِ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَهُمْ"}}؛ کمال الدین وتمام النعمة، ج ۲، ص ۳۵۲، باب ۳۳، ح ۴۴.</ref>؛ و فرموده است: "خوشا به حال [[شیعیان]] ما، آنان که در [[زمان غیبت]] [[قائم]] ما به ریسمان ([[ولایت]]) ما چنگ زنند"<ref>{{متن حدیث|"طُوبَى لِمَنْ تَمَسَّكَ بِأَمْرِنَا فِي غَيْبَةِ قَائِمِنَا فَلَمْ يَزِغْ قَلْبُهُ بَعْدَ الْهِدَايَةِ"}}؛ کمال الدین وتمام النعمة، ج ۲، ص ۳۶۱، ح ۵.</ref>؛ [[تمسک]] به [[ولایت]] [[اهل بیت]] یعنی علاوه بر [[اعتقاد به امامت]] آن بزرگواران خط [[اعتقادی]] و عملی خویش را با [[استواری]] و [[صلابت]] نگاه داشتن چنان که [[امام صادق]]{{ع}} میفرماید: "هرگاه [[زمان غیبت]] فرارسید به [[دستورات]] [[امامان]] پیشین چنگ درزنید تا [[امام]] آخرین [[ظهور]] کند"<ref> {{متن حدیث|"إِذَا كَانَ ذَلِكَ فَتَمَسَّكُوا بِالْأَمْرِ الْأَوَّلِ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَكُمُ الْآخِرُ"}}؛ بحار الانوار، پیشین، ج ۵۲، ص ۱۳۳، ح ۳۷.</ref>؛ و نیز فرمودند: "هرگاه روزی رسید که امامی از [[آل محمد]]{{صل}} در میان خود حاضر نداشتید همان [[امامانی]] را که [[دوست]] میداشتید [[دوست]] بدارید و همان کسانی (خط باطلی) را که [[دشمن]] میداشتید [[دشمن]] بدارید و همواره در خط [[ولایت]] حقّه باشید و صبح و [[شام]] در حالت [[انتظار]] به سر ببرید... و همان [[دینی]] را که داشتید داشته باشید تا [[خداوند]] ستاره [[هدایت]] شما را طالع سازد و [[صاحب]] [[دین]] را برساند"<ref> بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۳۴، ح ۳۸.</ref>. | #'''[[تمسک به ریسمان ولایت]]:''' از [[وظایف منتظران]] [[تمسک]] به [[ولایت ائمه]]{{عم}} در حوزه فردی است چه آنکه تنها راه [[نجات]] و [[سعادت]] [[تمسک]] جستن به آن بزرگواران است و جدایی از ایشان چیزی جز [[خسران]] و [[بدبختی]] را به دنبال نخواهد داشت: "آن که از شما [[اهل بیت]] جدا شد [[گمراه]] گردید و آنکه به شما [[تمسک]] نمود [[رستگار]] شد"<ref>مفاتیح الجنان، زیارت جامعه کبیره.</ref>. در [[روایات]] زیادی این [[وظیفه]] مهم ذکر شده است. [[امام صادق]]{{ع}} میفرماید: "زمانی بر [[مردم]] فرا رسد که پیشوایشان از آنان [[غایب]] گردد، [[زراره]] پرسید: در آن زمان [[مردم]] چه کنند؟ [[حضرت]] فرمود: به همان امر ([[ولایت]]) که بر آنند چنگ زنند تا اینکه (امامشان) بر ایشان [[آشکار]] شود"<ref>{{متن حدیث|"يَأْتِي عَلَى النَّاسِ زَمَانٌ يَغِيبُ عَنْهُمْ إِمَامُهُمْ فَقُلْتُ لَهُ مَا يَصْنَعُ النَّاسُ فِي ذَلِكَ الزَّمَانِ قَالَ يَتَمَسَّكُونَ بِالْأَمْرِ الَّذِي هُمْ عَلَيْهِ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَهُمْ"}}؛ کمال الدین وتمام النعمة، ج ۲، ص ۳۵۲، باب ۳۳، ح ۴۴.</ref>؛ و فرموده است: "خوشا به حال [[شیعیان]] ما، آنان که در [[زمان غیبت]] [[قائم]] ما به ریسمان ([[ولایت]]) ما چنگ زنند"<ref>{{متن حدیث|"طُوبَى لِمَنْ تَمَسَّكَ بِأَمْرِنَا فِي غَيْبَةِ قَائِمِنَا فَلَمْ يَزِغْ قَلْبُهُ بَعْدَ الْهِدَايَةِ"}}؛ کمال الدین وتمام النعمة، ج ۲، ص ۳۶۱، ح ۵.</ref>؛ [[تمسک]] به [[ولایت]] [[اهل بیت]] یعنی علاوه بر [[اعتقاد به امامت]] آن بزرگواران خط [[اعتقادی]] و عملی خویش را با [[استواری]] و [[صلابت]] نگاه داشتن چنان که [[امام صادق]]{{ع}} میفرماید: "هرگاه [[زمان غیبت]] فرارسید به [[دستورات]] [[امامان]] پیشین چنگ درزنید تا [[امام]] آخرین [[ظهور]] کند"<ref> {{متن حدیث|"إِذَا كَانَ ذَلِكَ فَتَمَسَّكُوا بِالْأَمْرِ الْأَوَّلِ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَكُمُ الْآخِرُ"}}؛ بحار الانوار، پیشین، ج ۵۲، ص ۱۳۳، ح ۳۷.</ref>؛ و نیز فرمودند: "هرگاه روزی رسید که امامی از [[آل محمد]]{{صل}} در میان خود حاضر نداشتید همان [[امامانی]] را که [[دوست]] میداشتید [[دوست]] بدارید و همان کسانی (خط باطلی) را که [[دشمن]] میداشتید [[دشمن]] بدارید و همواره در خط [[ولایت]] حقّه باشید و صبح و [[شام]] در حالت [[انتظار]] به سر ببرید... و همان [[دینی]] را که داشتید داشته باشید تا [[خداوند]] ستاره [[هدایت]] شما را طالع سازد و [[صاحب]] [[دین]] را برساند"<ref> بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۳۴، ح ۳۸.</ref>. | ||
#'''[[صبر]] و [[پایداری]]:''' [[روح]] و جوهر اصلی [[انتظار]]، [[صبر]] و [[مقاومت]] است؛ زیرا [[هدف]] اصلی از [[انتظار]] زنده نگه داشتن [[روح]] [[امید]] و [[نشاط]] و احساس [[تعهد]] و [[مسئولیت]] و پیوند روحی با [[امام موعود]] است و زنده بودن این [[امید]] و [[احساس مسئولیت]] بدون [[صبر]] ممکن نیست [[انتظار]] بدون عنصر [[صبر]] و [[پایداری]]، پوسته‌ای است بدون مغز و قالبی است بی‌محتوا، از این رو همواره [[خصلت]] [[الهی]] و حیاتی [[انتظار]]، با [[صبر]] و [[شکیبایی]] قرین گشته است [[امام صادق]]{{ع}} میفرمایند: "از [[دین]] [[امامان]]، [[پارسایی]] است... و [[انتظار فرج]] با [[صبر]] و [[شکیبایی]]"<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۲، ح ۱.</ref>.بنابراین یکی از مهمترین [[وظایف منتظران]] در [[دوران غیبت]]، صبرو [[پایداری]] است | #'''[[صبر]] و [[پایداری]]:''' [[روح]] و جوهر اصلی [[انتظار]]، [[صبر]] و [[مقاومت]] است؛ زیرا [[هدف]] اصلی از [[انتظار]] زنده نگه داشتن [[روح]] [[امید]] و [[نشاط]] و احساس [[تعهد]] و [[مسئولیت]] و پیوند روحی با [[امام موعود]] است و زنده بودن این [[امید]] و [[احساس مسئولیت]] بدون [[صبر]] ممکن نیست [[انتظار]] بدون عنصر [[صبر]] و [[پایداری]]، پوسته‌ای است بدون مغز و قالبی است بی‌محتوا، از این رو همواره [[خصلت]] [[الهی]] و حیاتی [[انتظار]]، با [[صبر]] و [[شکیبایی]] قرین گشته است [[امام صادق]]{{ع}} میفرمایند: "از [[دین]] [[امامان]]، [[پارسایی]] است... و [[انتظار فرج]] با [[صبر]] و [[شکیبایی]]"<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۲، ح ۱.</ref>.بنابراین یکی از مهمترین [[وظایف منتظران]] در [[دوران غیبت]]، صبرو [[پایداری]] است | ||
| خط ۵۴۷: | خط ۵۴۷: | ||
| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[سید مهدی شمس‌الدین]]'''، در کتاب''«[[در ساحل انتظار (کتاب)|در ساحل انتظار]]»'' در این‌باره گفته است: | | پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[سید مهدی شمس‌الدین]]'''، در کتاب''«[[در ساحل انتظار (کتاب)|در ساحل انتظار]]»'' در این‌باره گفته است: | ||
#«آشنایی با [[امام زمان]]، و [[شناخت]] شخص او، و [[معرفت]] به شخصیت [[عظیم]] آسمانیاش<ref>کمال الدین: ۱ / ۴۱۳ - ۳۰۲ - کافی: ۱ / ۳۷۱ - ۲۷۲.</ref> [[امام صادق]]{{ع}}به [[زراره]] فرمودند: اگر [[امامت]] را بشناسی، تقدیم و تأخیر [[ظهور امام زمان]] {{ع}} به تو ضرری نمی‌رساند)<ref>کافی: ۱ / ۳۷۱.</ref> | #«آشنایی با [[امام زمان]]، و [[شناخت]] شخص او، و [[معرفت]] به شخصیت [[عظیم]] آسمانیاش<ref>کمال الدین: ۱ / ۴۱۳ - ۳۰۲ - کافی: ۱ / ۳۷۱ - ۲۷۲.</ref> [[امام صادق]]{{ع}}به [[زراره]] فرمودند: اگر [[امامت]] را بشناسی، تقدیم و تأخیر [[ظهور امام زمان]] {{ع}} به تو ضرری نمی‌رساند)<ref>کافی: ۱ / ۳۷۱.</ref> | ||
#[[ادب‌ورزی]] در برابر نام مبارکش<ref>مکیال المکارم - کمال الدین ۲ / ۳۸۱ - نجم الثاقب / ۵۲۳.</ref> | # [[ادب‌ورزی]] در برابر نام مبارکش<ref>مکیال المکارم - کمال الدین ۲ / ۳۸۱ - نجم الثاقب / ۵۲۳.</ref> | ||
#علاقه مندی به [[حضرت مهدی]] و اشاعه [[عشق]] و [[محبت]] به او در [[جامعه]]<ref>روضه کافی / ۲۲۹ - مجالس صدوق / ۸۸.</ref>. | #علاقه مندی به [[حضرت مهدی]] و اشاعه [[عشق]] و [[محبت]] به او در [[جامعه]]<ref>روضه کافی / ۲۲۹ - مجالس صدوق / ۸۸.</ref>. | ||
#[[محزون بودن]] و [[گریستن]] و گریاندن به جهت [[فراق]] و [[غیبت]] آن [[حضرت]] (نه بیتفاوت بودن نسبت به آن)<ref>کمال الدین: ۲ / ۳۷۱ - بحارالانوار: ۸ / ۲۲ - غیبت نعمانی / ۱۵۲.</ref>. | # [[محزون بودن]] و [[گریستن]] و گریاندن به جهت [[فراق]] و [[غیبت]] آن [[حضرت]] (نه بیتفاوت بودن نسبت به آن)<ref>کمال الدین: ۲ / ۳۷۱ - بحارالانوار: ۸ / ۲۲ - غیبت نعمانی / ۱۵۲.</ref>. | ||
#اقامه مجلس به جهت بزرگداشت [[امام عصر]] حضور در مجالس تشکیل شده بنام آن [[حضرت]]، و سرودن و [[خواندن]] [[شعر]] در [[مدح]] ایشان<ref>وسائل الشیعه: ۱۰ / ۴۶۷.</ref>. | #اقامه مجلس به جهت بزرگداشت [[امام عصر]] حضور در مجالس تشکیل شده بنام آن [[حضرت]]، و سرودن و [[خواندن]] [[شعر]] در [[مدح]] ایشان<ref>وسائل الشیعه: ۱۰ / ۴۶۷.</ref>. | ||
#[[شناخت]] اجمالی [[علائم]] و شرائط [[ظهور]]<ref>غیبت نعمانی / ۲۵۲.</ref>. | # [[شناخت]] اجمالی [[علائم]] و شرائط [[ظهور]]<ref>غیبت نعمانی / ۲۵۲.</ref>. | ||
#[[صدقه]] دادن به [[نیابت از امام زمان]]، و نیز [[صدقه]] دادن برای [[سلامتی]] آن [[حضرت]]<ref>مجالس صدوق / ۲۰۱.</ref> | # [[صدقه]] دادن به [[نیابت از امام زمان]]، و نیز [[صدقه]] دادن برای [[سلامتی]] آن [[حضرت]]<ref>مجالس صدوق / ۲۰۱.</ref> | ||
#انجام [[حج]]، [[زیارات]]، [[طواف]] به [[نیابت]] از آن [[حضرت]]، و حتى [[نائب]] گرفتن برای آن [[امام غائب]] در [[حج]] و [[زیارت]]<ref>فروع کافی: ۴ / ۳۱۴.</ref>، و نیز [[وظایف]] عام [[شیعیان]] اهداء [[ثواب]] [[نماز]] مستحبی برای ایشان | #انجام [[حج]]، [[زیارات]]، [[طواف]] به [[نیابت]] از آن [[حضرت]]، و حتى [[نائب]] گرفتن برای آن [[امام غائب]] در [[حج]] و [[زیارت]]<ref>فروع کافی: ۴ / ۳۱۴.</ref>، و نیز [[وظایف]] عام [[شیعیان]] اهداء [[ثواب]] [[نماز]] مستحبی برای ایشان | ||
#[[تجدید بیعت]] مکرر با [[امام عصر]]<ref> بحارالانوار: ۱۱۰۱۰۲.</ref>. مخصوصا بعد از [[نماز صبح]] و در هر [[روز جمعه]]<ref>بحارالانوار: ۱۰۲ / ۱۱۰</ref>. | # [[تجدید بیعت]] مکرر با [[امام عصر]]<ref> بحارالانوار: ۱۱۰۱۰۲.</ref>. مخصوصا بعد از [[نماز صبح]] و در هر [[روز جمعه]]<ref>بحارالانوار: ۱۰۲ / ۱۱۰</ref>. | ||
#هدیه دادن به آن [[حضرت]]<ref>کافی: ۱ / ۵۳۷ - امالی / ۳۲۶.</ref> حداقل یکبار در سال مثل صرف [[مال]] در مصارف مورد [[رضایت]] آن [[حضرت]]، اقامه مجلس برای او، [[کمک]] به [[فقرا]] به [[نیابت]] از او، و...). | #هدیه دادن به آن [[حضرت]]<ref>کافی: ۱ / ۵۳۷ - امالی / ۳۲۶.</ref> حداقل یکبار در سال مثل صرف [[مال]] در مصارف مورد [[رضایت]] آن [[حضرت]]، اقامه مجلس برای او، [[کمک]] به [[فقرا]] به [[نیابت]] از او، و...). | ||
#رسیدگی به حال [[شیعیان]] آن [[حضرت]] و شادمان نمودن [[مؤمنین]].<ref>من لا یحضره الفقیه: ۲ / ۷۳ - کافی: ۲ / ۱۹۲.</ref>. | #رسیدگی به حال [[شیعیان]] آن [[حضرت]] و شادمان نمودن [[مؤمنین]].<ref>من لا یحضره الفقیه: ۲ / ۷۳ - کافی: ۲ / ۱۹۲.</ref>. | ||
#فرستادن [[صلوات]] و [[درود]] بر آن [[حضرت]])<ref>جمال الاسبوع / ۴۹۳.</ref>. | #فرستادن [[صلوات]] و [[درود]] بر آن [[حضرت]])<ref>جمال الاسبوع / ۴۹۳.</ref>. | ||
#[[توسل]] به [[امام عصر]] لیلا، و [[استغاثه]] به آن [[حضرت]]<ref>بحارالانوار: ۹۴ / ۳۵ - ۲۲ - اقبال / ۶۸۷.</ref>. | # [[توسل]] به [[امام عصر]] لیلا، و [[استغاثه]] به آن [[حضرت]]<ref>بحارالانوار: ۹۴ / ۳۵ - ۲۲ - اقبال / ۶۸۷.</ref>. | ||
#[[صبر]] و [[تحمل]] اذیت‌ها و آزارهای [[دشمنان]] و مخالفین<ref>روضه کافی / ۳۷ - ۲۴۷ - تحف العقول / ۳۱۲.</ref> (و مقابله با آنها در ابعاد [[اعتقادی]]، [[سیاسی]]، [[اقتصادی]]، [[اجتماعی]]، و [[نظامی]]، در [[حد]] [[توان]]). | # [[صبر]] و [[تحمل]] اذیت‌ها و آزارهای [[دشمنان]] و مخالفین<ref>روضه کافی / ۳۷ - ۲۴۷ - تحف العقول / ۳۱۲.</ref> (و مقابله با آنها در ابعاد [[اعتقادی]]، [[سیاسی]]، [[اقتصادی]]، [[اجتماعی]]، و [[نظامی]]، در [[حد]] [[توان]]). | ||
#[[اتحاد]] و هماهنگی با [[مؤمنین]] بجهت [[آمادگی]] برای [[نصرت امام زمان]]، و تدارک ابزار لازم و [[آموزش]] [[فنون]] مورد [[نیاز]] به جهت [[دفاع]] و [[یاری]] رسانی نسبت به آن [[حضرت]]<ref>بحارالانوار: ۵۳ / ۱۷۷.</ref>. | # [[اتحاد]] و هماهنگی با [[مؤمنین]] بجهت [[آمادگی]] برای [[نصرت امام زمان]]، و تدارک ابزار لازم و [[آموزش]] [[فنون]] مورد [[نیاز]] به جهت [[دفاع]] و [[یاری]] رسانی نسبت به آن [[حضرت]]<ref>بحارالانوار: ۵۳ / ۱۷۷.</ref>. | ||
#[[ترک گناه]] و [[معصیت]]، و نیز هر عمل و [[رفتاری]] که موجبات [[ناراحتی]] آن [[حضرت]] را فراهم میکند؛ و [[توبه]] از کرده‌های ناشایست<ref>بحارالانوار: ۵۳ / ۱۷۷.</ref>. | # [[ترک گناه]] و [[معصیت]]، و نیز هر عمل و [[رفتاری]] که موجبات [[ناراحتی]] آن [[حضرت]] را فراهم میکند؛ و [[توبه]] از کرده‌های ناشایست<ref>بحارالانوار: ۵۳ / ۱۷۷.</ref>. | ||
#[[تعظیم]] و [[تکریم]] مشاهد و مکان‌های متعلق و منسوب به آن [[حضرت]]، (مثل ترمیم، تنظیف، انجام [[نماز]] و [[عبادت]]، تکرر رفت و آمد، حضور با وضو و [[لباس تمیز]] و معطر، پرهیز از مزاح و خنده و لغویات و [[امور دنیوی]] در آنجا، و انجام [[عبادات]] مخصوص آن مکانها)<ref>مکیال المکارم.</ref>. | # [[تعظیم]] و [[تکریم]] مشاهد و مکان‌های متعلق و منسوب به آن [[حضرت]]، (مثل ترمیم، تنظیف، انجام [[نماز]] و [[عبادت]]، تکرر رفت و آمد، حضور با وضو و [[لباس تمیز]] و معطر، پرهیز از مزاح و خنده و لغویات و [[امور دنیوی]] در آنجا، و انجام [[عبادات]] مخصوص آن مکانها)<ref>مکیال المکارم.</ref>. | ||
#عدم [[تعیین زمان]] خاصی برای [[ظهور]] آن [[حضرت]]، و [[تکذیب]] هرگونه ادعائی در این باره<ref>جمال الاسبوع / ۵۲۳ - غیبت نعمانی / ۲۸۹ - کانی: ۱ / ۳۶۸.</ref>. | #عدم [[تعیین زمان]] خاصی برای [[ظهور]] آن [[حضرت]]، و [[تکذیب]] هرگونه ادعائی در این باره<ref>جمال الاسبوع / ۵۲۳ - غیبت نعمانی / ۲۸۹ - کانی: ۱ / ۳۶۸.</ref>. | ||
#[[تکذیب]] [[نواب]] [[خاصه]] در [[زمان غیبت کبری]]<ref>کمال الدین: ۲ / ۵۱۶.</ref> | # [[تکذیب]] [[نواب]] [[خاصه]] در [[زمان غیبت کبری]]<ref>کمال الدین: ۲ / ۵۱۶.</ref> | ||
#دعای مکرر برای دستیابی به [[توفیق]] لقاء و [[دیدار]] و [[زیارت]] آن سرور<ref>یبت نعمانی / ۱۵۹ - ۱۶۰ - کمال الدین: ۲ / ۳۵۱ - بحارالانوار: ۱۰۲ / ۱۱۱ - ۹۰.</ref> (و این امری تحقق یافتنی است، کما اینکه [[مرحوم مجلسی]] فرمود: در بعضی از [[اخبار]] است که [[امام زمان]] بین [[مردم]] تردد و رفت و آمد دارد ولی [[مردم]] او رانمی‌شناسند؛ و برای من و بعضی از [[نیکان]] مسائلی اتفاق افتاده که از [[اسرار]] پنهانی [[امام]] است<ref> بحارالانوار: ۵۲ / ۱۹۴.</ref> و مرحوم [[سید مرتضی]] فرمود: [[تشرف]] به محضر زمان [[علی]] در [[زمان غیبت]] جایز است<ref>کلمات المحققین / ۵۳۳ (کتاب غیبت).</ref>. و سیدبن طاوس به فرزندش فرمود: پسرم! راه رسیدن به [[امام]] زمانت برای هر کس که [[خداوند]] [[عنایت]] خود را شامل حالش کند باز است)<ref>کشف المحجة / ۱۵۴.</ref>. | #دعای مکرر برای دستیابی به [[توفیق]] لقاء و [[دیدار]] و [[زیارت]] آن سرور<ref>یبت نعمانی / ۱۵۹ - ۱۶۰ - کمال الدین: ۲ / ۳۵۱ - بحارالانوار: ۱۰۲ / ۱۱۱ - ۹۰.</ref> (و این امری تحقق یافتنی است، کما اینکه [[مرحوم مجلسی]] فرمود: در بعضی از [[اخبار]] است که [[امام زمان]] بین [[مردم]] تردد و رفت و آمد دارد ولی [[مردم]] او رانمی‌شناسند؛ و برای من و بعضی از [[نیکان]] مسائلی اتفاق افتاده که از [[اسرار]] پنهانی [[امام]] است<ref> بحارالانوار: ۵۲ / ۱۹۴.</ref> و مرحوم [[سید مرتضی]] فرمود: [[تشرف]] به محضر زمان [[علی]] در [[زمان غیبت]] جایز است<ref>کلمات المحققین / ۵۳۳ (کتاب غیبت).</ref>. و سیدبن طاوس به فرزندش فرمود: پسرم! راه رسیدن به [[امام]] زمانت برای هر کس که [[خداوند]] [[عنایت]] خود را شامل حالش کند باز است)<ref>کشف المحجة / ۱۵۴.</ref>. | ||
#[[پیروی]] صادقانه از آن [[حضرت]] در [[اخلاق]] و [[کردار]] و [[سیره]] عملی<ref>بحارالانوار: ۲۰ / ۳۴۰ - روضه کافی / ۲۳۴ - ۲۴۰ - کافی: ۲ / ۷۸ | # [[پیروی]] صادقانه از آن [[حضرت]] در [[اخلاق]] و [[کردار]] و [[سیره]] عملی<ref>بحارالانوار: ۲۰ / ۳۴۰ - روضه کافی / ۲۳۴ - ۲۴۰ - کافی: ۲ / ۷۸ | ||
.</ref> | .</ref> | ||
#بجای آوردن نمازهای مخصوص در [[زمان غیبت]]<ref>مفاتیح الجنان - جمال الاسبوع | ۲۸۰ - نجم الثاقب / ۲۵۰ - بحارالانوار: ۵۳ / ۲۳۱ - مکارم الاخلاق / ۱۳۶۳.</ref>. | #بجای آوردن نمازهای مخصوص در [[زمان غیبت]]<ref>مفاتیح الجنان - جمال الاسبوع | ۲۸۰ - نجم الثاقب / ۲۵۰ - بحارالانوار: ۵۳ / ۲۳۱ - مکارم الاخلاق / ۱۳۶۳.</ref>. | ||
#اداء [[حقوق]] مومنین و [[پایبندی]] به [[اخلاق]] صحیح برخورد با دیگران، و [[مهربانی]] و عطوفت و مراودت و [[دوستی]] با [[شیعیان]] و [[پیروان اهل بیت]]<ref>بحارالانوار: ۱۰۰ / ۱۲۲ - کامل الزیارات / ۳۱۹ - کافی: ۲ / ۱۹۶ - امالی طوسی | ۲۳۶.</ref> | #اداء [[حقوق]] مومنین و [[پایبندی]] به [[اخلاق]] صحیح برخورد با دیگران، و [[مهربانی]] و عطوفت و مراودت و [[دوستی]] با [[شیعیان]] و [[پیروان اهل بیت]]<ref>بحارالانوار: ۱۰۰ / ۱۲۲ - کامل الزیارات / ۳۱۹ - کافی: ۲ / ۱۹۶ - امالی طوسی | ۲۳۶.</ref> | ||
#[[آمادگی]] کامل [[نظامی]] و تهیه [[سلاح]] [[جنگی]] و [[تربیت]] نیروی دفاعی بجهت [[یاری]] آن [[حضرت]] در [[هنگام ظهور]]<ref>غیبت نعمانی / ۳۲۰ - روضه کافی / ۳۸۱ - بحارالانوار: ۹۳ / ۳۲۹ - تفسیر برهان: ۱ / ۳۳۵ - تفسیر عیاشی: ۱ / ۲۱۲.</ref> (و این علاوه بر مطلب ارائه شده در [[وظیفه]] پانزدهم و اخص از آن است). | # [[آمادگی]] کامل [[نظامی]] و تهیه [[سلاح]] [[جنگی]] و [[تربیت]] نیروی دفاعی بجهت [[یاری]] آن [[حضرت]] در [[هنگام ظهور]]<ref>غیبت نعمانی / ۳۲۰ - روضه کافی / ۳۸۱ - بحارالانوار: ۹۳ / ۳۲۹ - تفسیر برهان: ۱ / ۳۳۵ - تفسیر عیاشی: ۱ / ۲۱۲.</ref> (و این علاوه بر مطلب ارائه شده در [[وظیفه]] پانزدهم و اخص از آن است). | ||
#[[گریستن]] بر [[حضرت]] [[امام حسین]]{{ع}}و [[دعا]] برای فراهم آمدن وسائل [[انتقام]] گیری از [[دشمنان]] و [[قاتلان]] آن [[حضرت]] با [[ظهور]] [[منتقم]] [[حقیقی]] [[جهان]] [[حضرت صاحب الزمان]]. به‌علاوه که در [[روایات]]، از [[گریستن]] بر [[مظلوم]] [[کربلا]] به‌عنوان اداء [[حق]] [[ائمه اطهار]] [[علی]] یاد شده است<ref>کامل الزیارات ۸۱.</ref>همچنین است [[زیارت]] [[قبر مطهر]] [[حضرت]] [[سیدالشهداء]]<ref>کامل الزیارات / ۱۲۷ - ۱۲۸ - ۱۴۶.</ref>»<ref>[[سید مهدی شمس‌الدین|شمس‌الدین، سید مهدی]]، [[در ساحل انتظار (کتاب)|در ساحل انتظار]]، ص۴۹-۵۵.</ref>. | # [[گریستن]] بر [[حضرت]] [[امام حسین]]{{ع}}و [[دعا]] برای فراهم آمدن وسائل [[انتقام]] گیری از [[دشمنان]] و [[قاتلان]] آن [[حضرت]] با [[ظهور]] [[منتقم]] [[حقیقی]] [[جهان]] [[حضرت صاحب الزمان]]. به‌علاوه که در [[روایات]]، از [[گریستن]] بر [[مظلوم]] [[کربلا]] به‌عنوان اداء [[حق]] [[ائمه اطهار]] [[علی]] یاد شده است<ref>کامل الزیارات ۸۱.</ref>همچنین است [[زیارت]] [[قبر مطهر]] [[حضرت]] [[سیدالشهداء]]<ref>کامل الزیارات / ۱۲۷ - ۱۲۸ - ۱۴۶.</ref>»<ref>[[سید مهدی شمس‌الدین|شمس‌الدین، سید مهدی]]، [[در ساحل انتظار (کتاب)|در ساحل انتظار]]، ص۴۹-۵۵.</ref>. | ||
}} | }} | ||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
| خط ۶۹۲: | خط ۶۹۲: | ||
در اینجا ممکن است پرسیده شود: از کجا میتوان فهمید که [[امام زمان]] {{ع}} از ما چه می‌خواهد و چه کاری را می‌پسندد؟ در پاسخ به این پرسش باید دو نکته را یادآور شویم: | در اینجا ممکن است پرسیده شود: از کجا میتوان فهمید که [[امام زمان]] {{ع}} از ما چه می‌خواهد و چه کاری را می‌پسندد؟ در پاسخ به این پرسش باید دو نکته را یادآور شویم: | ||
#[[امام]] زمان {{ع}}، ادامه‌دهنده راه [[پیامبر اکرم]] {{صل}} و [[ائمه معصومین]] {{عم}} به [[اعتقاد]] ما، همه [[امامان معصوم]]، [[مفسران]] [[کتاب خدا]] و بیان‌کنندگان [[سنت]] [[رسول خدا]] {{صل}} هستند. [[رضایت]] و [[خشنودی]] [[امام زمان]] {{ع}} نیز در چیزی نیست جز آنچه در [[کتاب خدا]] آمده یا در سخنان [[رسول خدا]] {{صل}} و دیگر [[امامان معصوم]]: به آن اشاره شده است. به بیان دیگر، اگر کسی به همه [[تکالیف]] و وظایفی که در [[قرآن]] و [[روایات معصومین]] {{عم}} به آنها امر شده است، عمل کند و از همه [[محرمات]] و گناهانی که در این دو منبع [[الهی]] از آنها [[نهی]] شده است، دوری جوید، خواهد توانست [[رضایت]] [[امام عصر]] {{ع}} را چنان که باید و شاید، به دست آورد. بنابراین، هیچ لزومی ندارد که ما حتما از زبان [[امام زمان]] {{ع}} بشنویم که ایشان از چه [[رفتار]] و گفتاری، [[خشنود]] و از چه [[رفتار]] و گفتاری، ناخشنود میشود. چنانکه پیش از این گفته شد، با مراجعه به دعایی مانند "دعای مکارم الاخلاق" که از [[امام سجاد]] {{ع}} [[نقل]] شده است، می‌توانیم پی ببریم که [[امام زمان]] {{ع}} از ما چه می‌خواهد و چه کاری را می‌پسندد. | # [[امام]] زمان {{ع}}، ادامه‌دهنده راه [[پیامبر اکرم]] {{صل}} و [[ائمه معصومین]] {{عم}} به [[اعتقاد]] ما، همه [[امامان معصوم]]، [[مفسران]] [[کتاب خدا]] و بیان‌کنندگان [[سنت]] [[رسول خدا]] {{صل}} هستند. [[رضایت]] و [[خشنودی]] [[امام زمان]] {{ع}} نیز در چیزی نیست جز آنچه در [[کتاب خدا]] آمده یا در سخنان [[رسول خدا]] {{صل}} و دیگر [[امامان معصوم]]: به آن اشاره شده است. به بیان دیگر، اگر کسی به همه [[تکالیف]] و وظایفی که در [[قرآن]] و [[روایات معصومین]] {{عم}} به آنها امر شده است، عمل کند و از همه [[محرمات]] و گناهانی که در این دو منبع [[الهی]] از آنها [[نهی]] شده است، دوری جوید، خواهد توانست [[رضایت]] [[امام عصر]] {{ع}} را چنان که باید و شاید، به دست آورد. بنابراین، هیچ لزومی ندارد که ما حتما از زبان [[امام زمان]] {{ع}} بشنویم که ایشان از چه [[رفتار]] و گفتاری، [[خشنود]] و از چه [[رفتار]] و گفتاری، ناخشنود میشود. چنانکه پیش از این گفته شد، با مراجعه به دعایی مانند "دعای مکارم الاخلاق" که از [[امام سجاد]] {{ع}} [[نقل]] شده است، می‌توانیم پی ببریم که [[امام زمان]] {{ع}} از ما چه می‌خواهد و چه کاری را می‌پسندد. | ||
#اشاره [[امام زمان]] {{ع}} به عوامل [[خرسندی]] و ناخرسندی خود در [[احادیث]]، [[زیارت‌ها]] و دعاهایی که در طول [[دوران غیبت صغرا]] و پس از آن، به صورت [[توقیع]] با صورت‌های دیگر از [[امام مهدی]] {{ع}} برای ما به یادگار مانده است، به صراحت تمام، آنچه موجب [[خرسندی]] یا ناخرسندی آن [[حضرت]] میشود، بیان و چگونه عمل کردن، چگونه سخن گفتن و چگونه اندیشیدن به ما آموخته شده است. از این رو، با مراجعه به مجموعه ارزشمند یادگارهای آن [[حضرت]] و تأمل و [[تدبر]] در آنها میتوان به راحتی [[هدایت]] را از [[گمراهی]] و [[صراط مستقیم]] را از راه کج باز [[شناخت]]. گفتنی است مجموعه سخنان و رهنمودهای [[امام عصر]] {{ع}} را برخی نویسندگان، جمع‌آوری و در قالب کتاب منتشر کردهاند<ref>از آن جمله میتوان به این کتاب‌ها اشاره کرد: | #اشاره [[امام زمان]] {{ع}} به عوامل [[خرسندی]] و ناخرسندی خود در [[احادیث]]، [[زیارت‌ها]] و دعاهایی که در طول [[دوران غیبت صغرا]] و پس از آن، به صورت [[توقیع]] با صورت‌های دیگر از [[امام مهدی]] {{ع}} برای ما به یادگار مانده است، به صراحت تمام، آنچه موجب [[خرسندی]] یا ناخرسندی آن [[حضرت]] میشود، بیان و چگونه عمل کردن، چگونه سخن گفتن و چگونه اندیشیدن به ما آموخته شده است. از این رو، با مراجعه به مجموعه ارزشمند یادگارهای آن [[حضرت]] و تأمل و [[تدبر]] در آنها میتوان به راحتی [[هدایت]] را از [[گمراهی]] و [[صراط مستقیم]] را از راه کج باز [[شناخت]]. گفتنی است مجموعه سخنان و رهنمودهای [[امام عصر]] {{ع}} را برخی نویسندگان، جمع‌آوری و در قالب کتاب منتشر کردهاند<ref>از آن جمله میتوان به این کتاب‌ها اشاره کرد: | ||
[[محمد خادمی شیرازی]]، مجموعه سخنان، [[توقیعات]] و [[ادعیه]] [[حضرت]] [[بقیه الله]] {{ع}}، چاپ دوم: [[قم]]، [[رسالت]]، ۱۳۷۷؛ [[سید]] [[حسن]] شیرازی، کلمة الإمام المهدی {{ع}}، ترجمه: [[سید حسن افتخارزاده]] سبزواری، [[تهران]]، آفاق، چاپ اول: ۱۴۰۷ ه- ق؛ [[محمد]] الغروی، المختار من کلمات الإمام المهدی {{ع}}، چاپ اول: [[قم]]، مؤلف، ج ۳، ۱۴۱۴ ه- ق.</ref>. | [[محمد خادمی شیرازی]]، مجموعه سخنان، [[توقیعات]] و [[ادعیه]] [[حضرت]] [[بقیه الله]] {{ع}}، چاپ دوم: [[قم]]، [[رسالت]]، ۱۳۷۷؛ [[سید]] [[حسن]] شیرازی، کلمة الإمام المهدی {{ع}}، ترجمه: [[سید حسن افتخارزاده]] سبزواری، [[تهران]]، آفاق، چاپ اول: ۱۴۰۷ ه- ق؛ [[محمد]] الغروی، المختار من کلمات الإمام المهدی {{ع}}، چاپ اول: [[قم]]، مؤلف، ج ۳، ۱۴۱۴ ه- ق.</ref>. | ||
| خط ۷۲۵: | خط ۷۲۵: | ||
بنابراین، بر همه [[منتظران]] [[امام عصر]] {{ع}} لازم است که بنا به فرموده [[امامان]] خود، با [[پیروی]] از [[فقیهان]] و [[مجتهدان]] واجد شرایط، [[اعمال]] [[دینی]] خود را انجام دهند. در زمینه [[امور اجتماعی]] و [[سیاسی]] نیز [[وظیفه]] [[مردم]]، [[اطاعت]] از فقیهی است که بزرگان [[شیعه]] به عنوان "[[ولی فقیه]]" [[انتخاب]] کردهاند. | بنابراین، بر همه [[منتظران]] [[امام عصر]] {{ع}} لازم است که بنا به فرموده [[امامان]] خود، با [[پیروی]] از [[فقیهان]] و [[مجتهدان]] واجد شرایط، [[اعمال]] [[دینی]] خود را انجام دهند. در زمینه [[امور اجتماعی]] و [[سیاسی]] نیز [[وظیفه]] [[مردم]]، [[اطاعت]] از فقیهی است که بزرگان [[شیعه]] به عنوان "[[ولی فقیه]]" [[انتخاب]] کردهاند. | ||
*'''[[دعا برای سلامتی]] [[امام عصر]] {{ع}}''':از [[روایات]] و [[ادعیه]] [[نقل]] شده از [[معصومان]] بر می‌آید که هر [[شیعه]] [[وظیفه]] دارد پیوسته برای [[سلامتی]] [[امام عصر]] خود و رفع هرگونه خطر و آسیب از وجود [[شریف]] او [[دعا]] کند. در اینجا به نمونه‌هایی از آنها اشاره میکنیم: | *'''[[دعا برای سلامتی]] [[امام عصر]] {{ع}}''':از [[روایات]] و [[ادعیه]] [[نقل]] شده از [[معصومان]] بر می‌آید که هر [[شیعه]] [[وظیفه]] دارد پیوسته برای [[سلامتی]] [[امام عصر]] خود و رفع هرگونه خطر و آسیب از وجود [[شریف]] او [[دعا]] کند. در اینجا به نمونه‌هایی از آنها اشاره میکنیم: | ||
#[[علامه مجلسی]] در بیان [[اعمال]] [[ماه مبارک رمضان]] می‌نویسد: از جمله وظایفی که در هر شب ([[ماه رمضان]]) مقرر شده، این است که [[بنده]] در آغاز هر دعای [[نیکو]] و در پایان هر عمل [[پسندیده]]، آن کس را که [[جانشین]] [[خداوند]] - جل [[جلاله]] - در میان [[بندگان]] و سرزمین‌های او میداند، یاد کند؛ زیرا آن [[جانشین]]، عهده دار همه نیازمندی‌های [[روزه‌دار]] است؛ از خوراکی و آشامیدنی او گرفته تا همه آنچه او در نظر دارد؛ یعنی همه اسباب و وسایلی که در [[اختیار]] [[جانشین]] [[پروردگار]] بزرگ ([[رب]] الارباب) است. همچنین هر [[روزه‌دار]] [[وظیفه]] دارد آن [[جانشین خدا]] را به آنچه [[شایسته]] مانند اوست، [[دعا]] کند و [[معتقد]] باشد که [[خداوند]] - جل [[جلاله]] - و جانشینش بر وی منت گذاشته‌اند که چنین [[جایگاه]] و منزلتی را به او بخشیده‌اند<ref>بحارالأنوار، ج ۹۴، صص ۳۴۸ و ۳۴۹، به نقل از: ابن طاووس، سید علی بن موسی، إقبال الأعمال، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، ۱۴۱۷ ه- ق، ص ۸۶.</ref>. [[مجلسی]] پس از این عبارت، روایتی را از ابن ابی‌قره [[نقل]] میکند که در آن، به [[نقل]] از [[صالحین]] {{عم}} که چنین آمده است: در شب [[بیست و سوم ماه رمضان]]، [[ایستاده]] و نشسته و در هر حالی که هستی و همچنین در تمام این ماه و به هر صورت ممکن، بلکه در تمام مدت روز گارت، پس از بزرگداشت نام [[خدای تعالی]] و [[درود]] و [[صلوات]] بر [[پیامبر]] و [[خاندان]] او بگو: خداوندا، ولی و برپاکننده امرت، [[محمد]]، زاده [[حسن]]، [[مهدی]] را - که [[برترین]] درودها و [[سلام‌ها]] بر او و پدرانش باد - در این ساعت و در همه ساعت‌ها، [[سرپرست]]، نگهدار، [[راهبر]]، [[یاور]]، [[راهنما]] و [[پشتیبان]] باش تا او را [نه، از سر [[زور]]، بلکه] به [[اختیار]] [[مردم]] در [[زمین]] [[جایگاه]] بخشی و او را در درازا و پهنای [[زمین]] بهره‌ور و کامران سازی<ref>همان.</ref>. چنانکه در عبارت [[مرحوم مجلسی]] نیز آمده بود، دعای ما به [[امام]] زمان{{ع}} در واقع شکرانه [[نعمت]] وجود [[حجت]] خداست. آن شخصیت [[بزرگواری]] که هر چه داریم از اوست و همه نعمتهای مادی و [[معنوی]] عالم به واسطه او به ما ارزانی میشود. | # [[علامه مجلسی]] در بیان [[اعمال]] [[ماه مبارک رمضان]] می‌نویسد: از جمله وظایفی که در هر شب ([[ماه رمضان]]) مقرر شده، این است که [[بنده]] در آغاز هر دعای [[نیکو]] و در پایان هر عمل [[پسندیده]]، آن کس را که [[جانشین]] [[خداوند]] - جل [[جلاله]] - در میان [[بندگان]] و سرزمین‌های او میداند، یاد کند؛ زیرا آن [[جانشین]]، عهده دار همه نیازمندی‌های [[روزه‌دار]] است؛ از خوراکی و آشامیدنی او گرفته تا همه آنچه او در نظر دارد؛ یعنی همه اسباب و وسایلی که در [[اختیار]] [[جانشین]] [[پروردگار]] بزرگ ([[رب]] الارباب) است. همچنین هر [[روزه‌دار]] [[وظیفه]] دارد آن [[جانشین خدا]] را به آنچه [[شایسته]] مانند اوست، [[دعا]] کند و [[معتقد]] باشد که [[خداوند]] - جل [[جلاله]] - و جانشینش بر وی منت گذاشته‌اند که چنین [[جایگاه]] و منزلتی را به او بخشیده‌اند<ref>بحارالأنوار، ج ۹۴، صص ۳۴۸ و ۳۴۹، به نقل از: ابن طاووس، سید علی بن موسی، إقبال الأعمال، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، ۱۴۱۷ ه- ق، ص ۸۶.</ref>. [[مجلسی]] پس از این عبارت، روایتی را از ابن ابی‌قره [[نقل]] میکند که در آن، به [[نقل]] از [[صالحین]] {{عم}} که چنین آمده است: در شب [[بیست و سوم ماه رمضان]]، [[ایستاده]] و نشسته و در هر حالی که هستی و همچنین در تمام این ماه و به هر صورت ممکن، بلکه در تمام مدت روز گارت، پس از بزرگداشت نام [[خدای تعالی]] و [[درود]] و [[صلوات]] بر [[پیامبر]] و [[خاندان]] او بگو: خداوندا، ولی و برپاکننده امرت، [[محمد]]، زاده [[حسن]]، [[مهدی]] را - که [[برترین]] درودها و [[سلام‌ها]] بر او و پدرانش باد - در این ساعت و در همه ساعت‌ها، [[سرپرست]]، نگهدار، [[راهبر]]، [[یاور]]، [[راهنما]] و [[پشتیبان]] باش تا او را [نه، از سر [[زور]]، بلکه] به [[اختیار]] [[مردم]] در [[زمین]] [[جایگاه]] بخشی و او را در درازا و پهنای [[زمین]] بهره‌ور و کامران سازی<ref>همان.</ref>. چنانکه در عبارت [[مرحوم مجلسی]] نیز آمده بود، دعای ما به [[امام]] زمان{{ع}} در واقع شکرانه [[نعمت]] وجود [[حجت]] خداست. آن شخصیت [[بزرگواری]] که هر چه داریم از اوست و همه نعمتهای مادی و [[معنوی]] عالم به واسطه او به ما ارزانی میشود. | ||
#[[امام سجاد]] {{ع}} در بسیاری از [[دعاها]] و مناجات‌های خود، [[دعا]] به [[امام]] و [[ولی عصر]] را مورد توجه قرار داده است و از جمله در دعای روز [[عرفه]] از [[خداوند]] چنین درخواست میکند: بار خدایا، به ولی خود [[الهام]] کن که [[شکر]] نعمتی را که به او ارزانی داشته‌ای به جای آرَد و به ما نیز [[الهام]] ده که [[شکر نعمت]] [[هدایت]] او را به جای آریم و او را از جانب خود [[سلطه]] و [[توانایی]] ده و به آسانی راه [[پیروزی]] بر او بگشای و به نیرومند‌ترین ارکان [[قدرت]] خود یاری‌اش فرمای و پشتش محکم و بازوانش توانا گردان و زیر نظر [[مراقبت]] خویش قرار ده و در سایه حفظ خود حفظش کن و به ملایکه خود یاری‌اش ده و به [[شکر]] پیروزمند خود مددش رسان<ref>صحیفه سجادیه، ترجمه: عبدالمحمد آیتی، چاپ چهارم: تهران، سروش، ۱۳۸۰، صص ۳۰۵ و۳۲۵، نیایش چهل و هفتم.</ref>. | # [[امام سجاد]] {{ع}} در بسیاری از [[دعاها]] و مناجات‌های خود، [[دعا]] به [[امام]] و [[ولی عصر]] را مورد توجه قرار داده است و از جمله در دعای روز [[عرفه]] از [[خداوند]] چنین درخواست میکند: بار خدایا، به ولی خود [[الهام]] کن که [[شکر]] نعمتی را که به او ارزانی داشته‌ای به جای آرَد و به ما نیز [[الهام]] ده که [[شکر نعمت]] [[هدایت]] او را به جای آریم و او را از جانب خود [[سلطه]] و [[توانایی]] ده و به آسانی راه [[پیروزی]] بر او بگشای و به نیرومند‌ترین ارکان [[قدرت]] خود یاری‌اش فرمای و پشتش محکم و بازوانش توانا گردان و زیر نظر [[مراقبت]] خویش قرار ده و در سایه حفظ خود حفظش کن و به ملایکه خود یاری‌اش ده و به [[شکر]] پیروزمند خود مددش رسان<ref>صحیفه سجادیه، ترجمه: عبدالمحمد آیتی، چاپ چهارم: تهران، سروش، ۱۳۸۰، صص ۳۰۵ و۳۲۵، نیایش چهل و هفتم.</ref>. | ||
#[[امام رضا]] {{ع}} نیز از سال‌ها پیش از [[تولد]] [[نسل]] چهارم خود با بیان‌های متعدد و متفاوت، او را [[دعا]] کرده و یاری‌اش را از [[خداوند]] خواسته است. در یکی از این [[دعاها]] چنین می‌خوانیم: خداوندا! [امور] [[بنده]] و جانشینت را [[اصلاح]] کن، آنچنانکه [امور] [[پیامبران]] و رسولانت را [[اصلاح]] کردی، او را با فرشتگانت در بر گیر و با [[روح‌القدس]] از جانب خودت [[یاری]] کن. در پشت سر و پیش روی نگهبانانی قرار ده که او را از [[بدی]] در [[امان]] دارند. [[بیم]] و نگرانی او را به [[امنیت]] و [[آرامش]] تبدیل کن تا تنها تو را بپرستد و کسی را برای تو شریک نگیرد. هیچ یک از آفریدگانت را بر ولی‌ات مسلط مساز. اجازه [[جهاد]] با [[دشمنان]] تو و [[دشمنان]] خودش را به او عطا کن و مرا از [[یاران]] او قرار ده؛ زیرا تو بر همه چیز [[توانایی]]<ref>معجم احادیث الإمام المهدی {{ع}}، ج ۴، ص ۱۷۱، به نقل از: شیخ طوسی، مصباح المتهجد، بیروت، ۱۴۱۱ ه- ق، ص ۳۲۶.</ref>. با توجه به [[روایات]] یاد شده، همه ما [[وظیفه]] داریم که پیوسته به [[یاد امام زمان]] خود باشیم و در دعاهای خود هیچ گاه [[دعا برای سلامتی]] و [[طول عمر]] آن [[حضرت]] را فراموش نکنیم؛ زیرا این [[دعا]] در گام نخست، ادای بخش بسیار ناچیزی از [[حقوق]] بی شماری است که [[امام عصر]] {{ع}} بر عهده همه ما دارند و در مرحله بعد، [[سپاس]] و ستایشی است به درگاه [[خداوند متعال]] که ما را از [[نعمت]] وجود [[حجت]] [[معصوم]] خود بهره‌مند ساخته و آن [[حضرت]] را واسطه میان خود و بندگانش قرار داده است. | # [[امام رضا]] {{ع}} نیز از سال‌ها پیش از [[تولد]] [[نسل]] چهارم خود با بیان‌های متعدد و متفاوت، او را [[دعا]] کرده و یاری‌اش را از [[خداوند]] خواسته است. در یکی از این [[دعاها]] چنین می‌خوانیم: خداوندا! [امور] [[بنده]] و جانشینت را [[اصلاح]] کن، آنچنانکه [امور] [[پیامبران]] و رسولانت را [[اصلاح]] کردی، او را با فرشتگانت در بر گیر و با [[روح‌القدس]] از جانب خودت [[یاری]] کن. در پشت سر و پیش روی نگهبانانی قرار ده که او را از [[بدی]] در [[امان]] دارند. [[بیم]] و نگرانی او را به [[امنیت]] و [[آرامش]] تبدیل کن تا تنها تو را بپرستد و کسی را برای تو شریک نگیرد. هیچ یک از آفریدگانت را بر ولی‌ات مسلط مساز. اجازه [[جهاد]] با [[دشمنان]] تو و [[دشمنان]] خودش را به او عطا کن و مرا از [[یاران]] او قرار ده؛ زیرا تو بر همه چیز [[توانایی]]<ref>معجم احادیث الإمام المهدی {{ع}}، ج ۴، ص ۱۷۱، به نقل از: شیخ طوسی، مصباح المتهجد، بیروت، ۱۴۱۱ ه- ق، ص ۳۲۶.</ref>. با توجه به [[روایات]] یاد شده، همه ما [[وظیفه]] داریم که پیوسته به [[یاد امام زمان]] خود باشیم و در دعاهای خود هیچ گاه [[دعا برای سلامتی]] و [[طول عمر]] آن [[حضرت]] را فراموش نکنیم؛ زیرا این [[دعا]] در گام نخست، ادای بخش بسیار ناچیزی از [[حقوق]] بی شماری است که [[امام عصر]] {{ع}} بر عهده همه ما دارند و در مرحله بعد، [[سپاس]] و ستایشی است به درگاه [[خداوند متعال]] که ما را از [[نعمت]] وجود [[حجت]] [[معصوم]] خود بهره‌مند ساخته و آن [[حضرت]] را واسطه میان خود و بندگانش قرار داده است. | ||
*'''[[دعا برای تعجیل فرج]]''': یکی از [[وظایف]] مهمی که بنا به تصریح [[حضرت صاحب الامر]] {{ع}} بر عهده همه [[منتظران]] گذاشته شده، [[دعا برای تعجیل فرج]] است. [[امام عصر]] {{ع}} در توقیعی که خطاب به [[اسحاق بن یعقوب]] صادر شده است، میفرماید: "برای [[تعجیل فرج]] بسیار [[دعا]] کنید که [[فرج]] شما همان است". [[امام حسن عسکری]] {{ع}} نیز [[دعا برای تعجیل فرج]] را شرط رهایی از فتنه‌های [[دوران غیبت]] دانسته است و میفرماید: به [[خدا]] [[سوگند]]، [او] غیبتی خواهد داشت که در آن تنها کسانی از [[هلاکت]] [[نجات]] می‌یابند که [[خداوند]] آنها را بر قول به امامتش [[ثابت قدم]] داشته و در [[دعا]] برای تعجیل فرجش موفق کرده است<ref>کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۳۸۴.</ref>. [[دعا برای تعجیل فرج]] چنان اهمیتی دارد که [[امام صادق]] {{ع}} میفرماید: هر کس پس از [[نماز صبح]] و [[نماز ظهر]] بگوید: "خداوندا! بر [[محمد]] و [[خاندان]] او [[درود]] فرست و در [[فرج]] ایشان تعجیل کن، نمیرد تا [[قائم]] را دریابد<ref>مصباح المتهجد، ص ۳۲۸.</ref>. در [[روایت]] دیگری نیز آمده است که هر کس چنین کند، [[خداوند]]، شصت [[حاجت]] او را برآورده می‌سازد؛ سی [[حاجت]] از حوایج [[دنیا]] و سی [[حاجت]] از حوایج [[آخرت]]<ref>ر.ک: ابراهیم بن علی کفعمی، المصباح، تهران، ۱۳۴۹، ص ۴۲۱.</ref>. | *'''[[دعا برای تعجیل فرج]]''': یکی از [[وظایف]] مهمی که بنا به تصریح [[حضرت صاحب الامر]] {{ع}} بر عهده همه [[منتظران]] گذاشته شده، [[دعا برای تعجیل فرج]] است. [[امام عصر]] {{ع}} در توقیعی که خطاب به [[اسحاق بن یعقوب]] صادر شده است، میفرماید: "برای [[تعجیل فرج]] بسیار [[دعا]] کنید که [[فرج]] شما همان است". [[امام حسن عسکری]] {{ع}} نیز [[دعا برای تعجیل فرج]] را شرط رهایی از فتنه‌های [[دوران غیبت]] دانسته است و میفرماید: به [[خدا]] [[سوگند]]، [او] غیبتی خواهد داشت که در آن تنها کسانی از [[هلاکت]] [[نجات]] می‌یابند که [[خداوند]] آنها را بر قول به امامتش [[ثابت قدم]] داشته و در [[دعا]] برای تعجیل فرجش موفق کرده است<ref>کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۳۸۴.</ref>. [[دعا برای تعجیل فرج]] چنان اهمیتی دارد که [[امام صادق]] {{ع}} میفرماید: هر کس پس از [[نماز صبح]] و [[نماز ظهر]] بگوید: "خداوندا! بر [[محمد]] و [[خاندان]] او [[درود]] فرست و در [[فرج]] ایشان تعجیل کن، نمیرد تا [[قائم]] را دریابد<ref>مصباح المتهجد، ص ۳۲۸.</ref>. در [[روایت]] دیگری نیز آمده است که هر کس چنین کند، [[خداوند]]، شصت [[حاجت]] او را برآورده می‌سازد؛ سی [[حاجت]] از حوایج [[دنیا]] و سی [[حاجت]] از حوایج [[آخرت]]<ref>ر.ک: ابراهیم بن علی کفعمی، المصباح، تهران، ۱۳۴۹، ص ۴۲۱.</ref>. | ||
| خط ۷۵۱: | خط ۷۵۱: | ||
*«[[خودسازی]] | *«[[خودسازی]] | ||
*دگرسازی | *دگرسازی | ||
*[[بسترسازی]] و [[زمینه‌سازی]] | * [[بسترسازی]] و [[زمینه‌سازی]] | ||
*کم کردن [[شر]] خود از [[حضرت]] و پیمودن راه [[تقوا]] | *کم کردن [[شر]] خود از [[حضرت]] و پیمودن راه [[تقوا]] | ||
*[[آگاهی]] نسبت به نوع رابطه خود با [[حضرت]]{{ع}} | * [[آگاهی]] نسبت به نوع رابطه خود با [[حضرت]]{{ع}} | ||
*نگهبانی و حفظ [[ایمان]] | *نگهبانی و حفظ [[ایمان]] | ||
*[[عدل]] و [[احسان]] | * [[عدل]] و [[احسان]] | ||
*شناخت [[امام عصر]]{{ع}} | *شناخت [[امام عصر]]{{ع}} | ||
*توجه به [[مظلومیت]] [[حضرت]]{{ع}} | *توجه به [[مظلومیت]] [[حضرت]]{{ع}} | ||
*کسب صلاحیت [[اخلاقی]] | *کسب صلاحیت [[اخلاقی]] | ||
*[[انتظار فرج]] | * [[انتظار فرج]] | ||
*[[آمادگی]] همیشگی | * [[آمادگی]] همیشگی | ||
*[[دشمنی]] با [[دشمنان]] [[حضرت]] | * [[دشمنی]] با [[دشمنان]] [[حضرت]] | ||
*کسب [[بصیرت]] [[دینی]] | *کسب [[بصیرت]] [[دینی]] | ||
*[[پیوند با ولایت]] | * [[پیوند با ولایت]] | ||
*[[امیدواری]] | * [[امیدواری]] | ||
*[[صبر]] کردن بر [[سختی‌ها]]»<ref>[[منصور هرنجی|هرنجی، منصور]]، [[انتظار و وظایف منتظران ۲ (کتاب)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۶۹.</ref>. | * [[صبر]] کردن بر [[سختی‌ها]]»<ref>[[منصور هرنجی|هرنجی، منصور]]، [[انتظار و وظایف منتظران ۲ (کتاب)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۶۹.</ref>. | ||
}} | }} | ||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
| خط ۸۰۱: | خط ۸۰۱: | ||
برای دست یافتن به این [[هدف]] ارزشمند، باید تلاش و [[جدیت]] خود را به کار بریم تا جزء [[منتظران واقعی]] [[حضرت]] قرار گیریم. ویژگی [[منتظران واقعی]] از این قرار است: | برای دست یافتن به این [[هدف]] ارزشمند، باید تلاش و [[جدیت]] خود را به کار بریم تا جزء [[منتظران واقعی]] [[حضرت]] قرار گیریم. ویژگی [[منتظران واقعی]] از این قرار است: | ||
#[[معرفت]] و [[شناخت]] عمیق به [[امام زمان]] {{ع}} با مطالعه کتاب‌های معتبری که درباره ایشان نوشته شده است؛ | # [[معرفت]] و [[شناخت]] عمیق به [[امام زمان]] {{ع}} با مطالعه کتاب‌های معتبری که درباره ایشان نوشته شده است؛ | ||
#[[آگاهی]] از اهداف [[امام زمان]] {{ع}} برای آنکه متناسب با این اهداف، خود را آماده کنیم؛ | # [[آگاهی]] از اهداف [[امام زمان]] {{ع}} برای آنکه متناسب با این اهداف، خود را آماده کنیم؛ | ||
#[[خودسازی]] و [[تهذیب نفس]]؛ یعنی اهمیت دادن به [[نماز]] و دیگر [[واجبات]] و [[وظایف دینی]]؛ مثل [[احترام]] و [[کمک]] به [[پدر]] و [[مادر]] و [[نیازمندان]] و [[پرهیز از گناه]]، به‌ویژه دوری از [[مال]] [[حرام]] و [[ظلم]] به دیگران؛ | # [[خودسازی]] و [[تهذیب نفس]]؛ یعنی اهمیت دادن به [[نماز]] و دیگر [[واجبات]] و [[وظایف دینی]]؛ مثل [[احترام]] و [[کمک]] به [[پدر]] و [[مادر]] و [[نیازمندان]] و [[پرهیز از گناه]]، به‌ویژه دوری از [[مال]] [[حرام]] و [[ظلم]] به دیگران؛ | ||
#همواره به [[یاد امام]] بودن و او را [[شاهد]] و ناظر خود دیدن؛ | #همواره به [[یاد امام]] بودن و او را [[شاهد]] و ناظر خود دیدن؛ | ||
#تلاش برای شناساندن و آشنایی دیگران با [[امام زمان]] {{ع}} و [[ترویج]] و [[تبلیغ]] [[فرهنگ مهدویت]]؛ | #تلاش برای شناساندن و آشنایی دیگران با [[امام زمان]] {{ع}} و [[ترویج]] و [[تبلیغ]] [[فرهنگ مهدویت]]؛ | ||
#اهل [[امر به معروف و نهی از منکر]] بودن؛ | #اهل [[امر به معروف و نهی از منکر]] بودن؛ | ||
#[[دعا]] برای [[سلامت]] [[حضرت]] و [[تعجیل فرج]] و آنچه به ایشان مربوط است. | # [[دعا]] برای [[سلامت]] [[حضرت]] و [[تعجیل فرج]] و آنچه به ایشان مربوط است. | ||
عمل به این ویژگیها، [[بهترین]] راه برای [[خشنود]] ساختن [[امام زمان]] {{ع}} است. به‌ویژه رعایت [[واجبات الهی]] و ترک حرام‌ها که بی‌شک عامل مهمی در [[خشنودی]] آن [[حضرت]] است»»<ref>[[مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها (کتاب)|مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها]]، ص ۲۶۹، ۴۳۰.</ref>. | عمل به این ویژگیها، [[بهترین]] راه برای [[خشنود]] ساختن [[امام زمان]] {{ع}} است. به‌ویژه رعایت [[واجبات الهی]] و ترک حرام‌ها که بی‌شک عامل مهمی در [[خشنودی]] آن [[حضرت]] است»»<ref>[[مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها (کتاب)|مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها]]، ص ۲۶۹، ۴۳۰.</ref>. | ||
| خط ۸۳۹: | خط ۸۳۹: | ||
#تلاش در جهت [[پیروی]] از [[امامان]]{{عم}} و [[دوستی]] با [[دوستان]] آن بزرگواران و بیزاری جستن از [[دشمنان]] آنها. [[امام باقر]]{{ع}} از [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]]{{صل}} [[روایت]] کرده است که فرمود: "خوشا به حال آنکه [[قائم]] [[خاندان]] مرا [[درک]] کند؛ در حالی که پیش از [[قیام]]، از او [[پیروی]] کرده باشد و با [[دوستان]] او [[دوستی]] و با [[دشمنان]] او [[دشمنی]] نموده باشد! آنها رفیقان من و اهل [[دوستی]] و [[محبت]] من و [[گرامی‌ترین امت]] من نزد من در [[روز قیامت]] هستند" <ref>کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، باب ۲۵، ح۲، ص۵۳۵.</ref> | #تلاش در جهت [[پیروی]] از [[امامان]]{{عم}} و [[دوستی]] با [[دوستان]] آن بزرگواران و بیزاری جستن از [[دشمنان]] آنها. [[امام باقر]]{{ع}} از [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]]{{صل}} [[روایت]] کرده است که فرمود: "خوشا به حال آنکه [[قائم]] [[خاندان]] مرا [[درک]] کند؛ در حالی که پیش از [[قیام]]، از او [[پیروی]] کرده باشد و با [[دوستان]] او [[دوستی]] و با [[دشمنان]] او [[دشمنی]] نموده باشد! آنها رفیقان من و اهل [[دوستی]] و [[محبت]] من و [[گرامی‌ترین امت]] من نزد من در [[روز قیامت]] هستند" <ref>کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، باب ۲۵، ح۲، ص۵۳۵.</ref> | ||
#جمعیت [[منتظران]] در مقابل [[بدعت‌ها]] و [[انحراف‌ها]] در [[دین]] و رواج [[منکرات]] و [[زشتی‌ها]] در سطح [[جامعه]]، بیتفاوت نیستند. نیز در برابر فراموش شدن سنّت‌های [[نیکو]] و [[ارزشهای اخلاقی]] از خود واکنش نشان می‌دهند. این، پیمانی است که بر اساس [[تعالیم]] [[قرآن]] بر دوش [[منتظران]] نهاده شده است. [[خداوند]] میفرماید: {{متن قرآن| وَلْتَكُن مِّنكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ وَأُولَٰئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ}}<ref> باید که از میان شما گروهی باشند که به خیر دعوت کنند و امر به معروف و نهی از منکر کنند؛ اینان رستگارانند؛ سوره آل عمران: ۱۰۴.</ref>. بدون [[شک]]، سنت‌های [[اسلامی]] از مصادیق "خیر" و "معروف" و [[بدعت‌ها]] از نمونه‌های روشن "منکر" هستند. | #جمعیت [[منتظران]] در مقابل [[بدعت‌ها]] و [[انحراف‌ها]] در [[دین]] و رواج [[منکرات]] و [[زشتی‌ها]] در سطح [[جامعه]]، بیتفاوت نیستند. نیز در برابر فراموش شدن سنّت‌های [[نیکو]] و [[ارزشهای اخلاقی]] از خود واکنش نشان می‌دهند. این، پیمانی است که بر اساس [[تعالیم]] [[قرآن]] بر دوش [[منتظران]] نهاده شده است. [[خداوند]] میفرماید: {{متن قرآن| وَلْتَكُن مِّنكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ وَأُولَٰئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ}}<ref> باید که از میان شما گروهی باشند که به خیر دعوت کنند و امر به معروف و نهی از منکر کنند؛ اینان رستگارانند؛ سوره آل عمران: ۱۰۴.</ref>. بدون [[شک]]، سنت‌های [[اسلامی]] از مصادیق "خیر" و "معروف" و [[بدعت‌ها]] از نمونه‌های روشن "منکر" هستند. | ||
#[[جامعه منتظر]] در برخورد با دیگران [[وظیفه]] دارد که [[تعاون]] و [[همکاری]] را سر فصل برنامه‌های خود قرار دهد. این [[جامعه]] به دور از تنگ نظری و خودمحوری، پیوسته حال [[فقرا]] و [[نیازمندان]] [[جامعه]] را پی‌گیری می‌کنند و از آنان بی‌خبر نمی‌مانند. گروهی از [[شیعیان]] از [[امام باقر]]{{ع}} درخواست [[نصیحت]] کردند؛ [[حضرت]] فرمود: "از میان شما آنکه نیرومند است، ضعیف را [[یاری]] کند و آنکه بی‌نیاز است با نیازمندتان [[مهربانی]] ورزد و هر یک از شما دربارۀ دیگری [[خیرخواهی]] کند.<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، باب ۲۲، ح ۵، ص ۱۲۳.</ref> گفتنی است که دائره این [[همکاری]] و [[همیاری]]، به محیطی که در آن [[زندگی]] می‌کنند محدود نیست؛ بلکه خیر و [[نیکی]] [[منتظران]] به محیط‌های دورتر و [[نیازمندان]] شهرهای دیگر نیز میرسد؛ زیرا در پرتو [[روح]] [[انتظار]]، هیچ جدایی و دوگانگی‌ای بین افراد احساس نمی‌شود. | # [[جامعه منتظر]] در برخورد با دیگران [[وظیفه]] دارد که [[تعاون]] و [[همکاری]] را سر فصل برنامه‌های خود قرار دهد. این [[جامعه]] به دور از تنگ نظری و خودمحوری، پیوسته حال [[فقرا]] و [[نیازمندان]] [[جامعه]] را پی‌گیری می‌کنند و از آنان بی‌خبر نمی‌مانند. گروهی از [[شیعیان]] از [[امام باقر]]{{ع}} درخواست [[نصیحت]] کردند؛ [[حضرت]] فرمود: "از میان شما آنکه نیرومند است، ضعیف را [[یاری]] کند و آنکه بی‌نیاز است با نیازمندتان [[مهربانی]] ورزد و هر یک از شما دربارۀ دیگری [[خیرخواهی]] کند.<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، باب ۲۲، ح ۵، ص ۱۲۳.</ref> گفتنی است که دائره این [[همکاری]] و [[همیاری]]، به محیطی که در آن [[زندگی]] می‌کنند محدود نیست؛ بلکه خیر و [[نیکی]] [[منتظران]] به محیط‌های دورتر و [[نیازمندان]] شهرهای دیگر نیز میرسد؛ زیرا در پرتو [[روح]] [[انتظار]]، هیچ جدایی و دوگانگی‌ای بین افراد احساس نمی‌شود. | ||
#افرادی که عضو [[جامعه منتظر]] هستند، باید به [[جامعه]] رنگ و بوی [[مهدوی]] بدهند و نام و یاد [[امام]] را در همه عرصه‌ها منتشر کنند و گفتار و [[کردار]] [[امام]] را به عنوان سرآمد همه سخنان و شیوه‌ها به نمایش عمومی بگذارند که بدون [[تردید]] مورد [[عنایت]] و [[لطف]] ویژه [[امامان]]{{عم}} خواهند بود. [[عبدالحمید واسطی]] از [[یاران]] [[امام باقر]]{{ع}} به آن [[حضرت]] میگوید: "ما در [[انتظار فرج]] همه [[زندگی]] خود را وقف کردیم؛ به گونه‌ای که برای بعضی از ما مشکلاتی را به همراه داشته است. [[امام]]{{ع}} در پاسخ او میفرماید: "ای عبدالحمید! آیا [[گمان]] می‌کنی که [[خداوند]] راه رهایی از مشکلات را برای آن بنده‌ای که خود را وقف [[خداوند]] کرده باشد، قرار نداده است؟ آری؛ به [[خدا]] قسم! [[خداوند]] برای او راه چاره‌ای قرار خواهد داد. [[خداوند]] [[رحمت]] کند بنده‌ای را که امر [[ولایت]] ما را زنده دارد!.<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ح ۱۶، ص ۱۲۶.</ref> | #افرادی که عضو [[جامعه منتظر]] هستند، باید به [[جامعه]] رنگ و بوی [[مهدوی]] بدهند و نام و یاد [[امام]] را در همه عرصه‌ها منتشر کنند و گفتار و [[کردار]] [[امام]] را به عنوان سرآمد همه سخنان و شیوه‌ها به نمایش عمومی بگذارند که بدون [[تردید]] مورد [[عنایت]] و [[لطف]] ویژه [[امامان]]{{عم}} خواهند بود. [[عبدالحمید واسطی]] از [[یاران]] [[امام باقر]]{{ع}} به آن [[حضرت]] میگوید: "ما در [[انتظار فرج]] همه [[زندگی]] خود را وقف کردیم؛ به گونه‌ای که برای بعضی از ما مشکلاتی را به همراه داشته است. [[امام]]{{ع}} در پاسخ او میفرماید: "ای عبدالحمید! آیا [[گمان]] می‌کنی که [[خداوند]] راه رهایی از مشکلات را برای آن بنده‌ای که خود را وقف [[خداوند]] کرده باشد، قرار نداده است؟ آری؛ به [[خدا]] قسم! [[خداوند]] برای او راه چاره‌ای قرار خواهد داد. [[خداوند]] [[رحمت]] کند بنده‌ای را که امر [[ولایت]] ما را زنده دارد!.<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ح ۱۶، ص ۱۲۶.</ref> | ||
*سخن آخر اینکه [[جامعه منتظر]] باید بکوشند که در همه ابعاد [[زندگی اجتماعی]]، الگوی سایر اجتماعات باشند و همه زمینه‌های لازم برای [[ظهور]] [[منجی موعود]] را فراهم کنند»<ref>[[محمد امین بالادستان|بالادستان، محمد امین]]؛ [[محمد مهدی حائریپور|حائریپور، محمد مهدی]]؛ [[مهدی یوسفیان|یوسفیان، مهدی]]، [[نگین آفرینش ج۱ (کتاب)|نگین آفرینش]]، ج۱، ص ۱۴۱ - ۱۴۸.</ref>. | *سخن آخر اینکه [[جامعه منتظر]] باید بکوشند که در همه ابعاد [[زندگی اجتماعی]]، الگوی سایر اجتماعات باشند و همه زمینه‌های لازم برای [[ظهور]] [[منجی موعود]] را فراهم کنند»<ref>[[محمد امین بالادستان|بالادستان، محمد امین]]؛ [[محمد مهدی حائریپور|حائریپور، محمد مهدی]]؛ [[مهدی یوسفیان|یوسفیان، مهدی]]، [[نگین آفرینش ج۱ (کتاب)|نگین آفرینش]]، ج۱، ص ۱۴۱ - ۱۴۸.</ref>. | ||
| خط ۸۴۹: | خط ۸۴۹: | ||
| پاسخ = '''[[پژوهشگران مسجد مقدس جمکران]]'''، در دو کتاب ''«[[انتظار چیست منتظر کیست؟ (کتاب)|انتظار چیست منتظر کیست؟]]»'' و ''«[[آیین انتظار (کتاب)|آیین انتظار]]»''در این‌باره گفته‌اند: | | پاسخ = '''[[پژوهشگران مسجد مقدس جمکران]]'''، در دو کتاب ''«[[انتظار چیست منتظر کیست؟ (کتاب)|انتظار چیست منتظر کیست؟]]»'' و ''«[[آیین انتظار (کتاب)|آیین انتظار]]»''در این‌باره گفته‌اند: | ||
#*«تحصیل [[شناخت]] صفات و [[ویژگی‌های امام عصر]]{{ع}}: اولین و مهمترین [[وظیفه]] هر [[شیعه]] و [[منتظِر]]، آن است که ابتداء [[منتظَر]] - یعنی کسی که انتظارش کشیده میشود - را بشناسد، و [[معرفت]] او و صفات و ویژگی هایش را کسب نماید. این مطلب به اندازه‌ای اهمیت دارد که در [[روایات]] [[فریقین]] ([[شیعه]] و [[سنی]]) از [[پیامبر اکرم]]{{صل}} و [[ائمه هدی]]{{عم}} آمده است: "هرکس بمیرد و [[امام]] زمانش را نشناسد، به [[مرگ جاهلی]] مرده است"<ref>{{متن حدیث|"مَنْ مَاتَ وَ لَمْ يَعْرِفْ إِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّة"}}؛ بحار الانوار، ج ۸، ص ۳۶۸ و ج ۳۲، ص ۳۲۱؛ ینابیع الموده، ج ۳، ص ۳۷۲؛ شناخت هستی بخش، ص ۹۸.</ref>؛ در روایتی دیگر که مرحوم کلینی به [[سند صحیح]] از "[[فضیل بن یسار]]" و به [[نقل]] از [[امام باقر]]{{ع}} در [[اصول کافی]] آورده، چنین آمده است:"[[فضیل بن یسار]]: شنیدم که [[حضرت]] اباجعفر ([[امام محمد باقر]]{{ع}})، میفرمودند: هرکس در حالی که امامی نداشته باشد بمیرد، مُردنش، مردن [[جاهلیت]] است و هرکس در حالی که امامش را شناخته است بمیرد، پیش افتادن و یا تأخیر این امر ([[دولت]] [[آل محمد]]{{عم}}) به او ضرر نمی‌رساند، و هرکس بمیرد در حالی‌که امامش را شناخته باشد، همچون کسی است که در [[خیمه]] [[قائم]]{{ع}} با آن [[حضرت]] بوده باشد"<ref> {{متن حدیث|"عَنْ فُضَيْلِ بْنِ يَسَارٍ، قَالَ:سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ عَلَيْهِ السَّلَامُ يَقُولُ: "مَنْ مَاتَ و لَيْسَ لَهُ إِمَامٌ، فَمِيتَتُهُ مِيتَةُ جَاهِلِيَّةٍ و مَنْ مَاتَ و هُوَ عَارِفٌ لِإِمَامِهِ، لَمْ يَضُرَّهُ تَقَدَّمَ هذَا الْأَمْرُ أَوْ تَأَخَّرَ؛ و مَنْ مَاتَ و هُوَ عَارِفٌ لِإِمَامِهِ، كَانَ كَمَنْ هُوَ مَعَ الْقَائِمِ فِي فُسْطَاطِهِ"}}؛ اصول کافی، کتاب الحجه، ج ۱، ص ۳۷۱، ح ۵.</ref>؛ مؤلف محترم کتاب "[[مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم (کتاب)|مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم]]"، مقصود از "[[معرفت امام]]{{ع}}" را که در [[روایات]] مورد تأکید قرار گرفته، چنین شرح می‌دهند: "بدون [[تردید]] مقصود از شناختی که [[امامان]] ما - که درودها و سلام‌های [[خداوند]] بر ایشان باد - ما را نسبت به [[امام]] زمانمان امر فرموده‌اند؛ شناختن آن [[حضرت]] است آن چنان که هست، به گونه‌ای که (این [[شناخت]]) سبب سالم ماندنمان از شبهه‌های [[دشمنان]] و ملحدین گردد و مایه نجاتمان از [[گمراه]] ساختن افترا زنندگان شود، و چنین شناختی جز به دو امر حاصل نمی‌گردد: | #*«تحصیل [[شناخت]] صفات و [[ویژگی‌های امام عصر]]{{ع}}: اولین و مهمترین [[وظیفه]] هر [[شیعه]] و [[منتظِر]]، آن است که ابتداء [[منتظَر]] - یعنی کسی که انتظارش کشیده میشود - را بشناسد، و [[معرفت]] او و صفات و ویژگی هایش را کسب نماید. این مطلب به اندازه‌ای اهمیت دارد که در [[روایات]] [[فریقین]] ([[شیعه]] و [[سنی]]) از [[پیامبر اکرم]]{{صل}} و [[ائمه هدی]]{{عم}} آمده است: "هرکس بمیرد و [[امام]] زمانش را نشناسد، به [[مرگ جاهلی]] مرده است"<ref>{{متن حدیث|"مَنْ مَاتَ وَ لَمْ يَعْرِفْ إِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّة"}}؛ بحار الانوار، ج ۸، ص ۳۶۸ و ج ۳۲، ص ۳۲۱؛ ینابیع الموده، ج ۳، ص ۳۷۲؛ شناخت هستی بخش، ص ۹۸.</ref>؛ در روایتی دیگر که مرحوم کلینی به [[سند صحیح]] از "[[فضیل بن یسار]]" و به [[نقل]] از [[امام باقر]]{{ع}} در [[اصول کافی]] آورده، چنین آمده است:"[[فضیل بن یسار]]: شنیدم که [[حضرت]] اباجعفر ([[امام محمد باقر]]{{ع}})، میفرمودند: هرکس در حالی که امامی نداشته باشد بمیرد، مُردنش، مردن [[جاهلیت]] است و هرکس در حالی که امامش را شناخته است بمیرد، پیش افتادن و یا تأخیر این امر ([[دولت]] [[آل محمد]]{{عم}}) به او ضرر نمی‌رساند، و هرکس بمیرد در حالی‌که امامش را شناخته باشد، همچون کسی است که در [[خیمه]] [[قائم]]{{ع}} با آن [[حضرت]] بوده باشد"<ref> {{متن حدیث|"عَنْ فُضَيْلِ بْنِ يَسَارٍ، قَالَ:سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ عَلَيْهِ السَّلَامُ يَقُولُ: "مَنْ مَاتَ و لَيْسَ لَهُ إِمَامٌ، فَمِيتَتُهُ مِيتَةُ جَاهِلِيَّةٍ و مَنْ مَاتَ و هُوَ عَارِفٌ لِإِمَامِهِ، لَمْ يَضُرَّهُ تَقَدَّمَ هذَا الْأَمْرُ أَوْ تَأَخَّرَ؛ و مَنْ مَاتَ و هُوَ عَارِفٌ لِإِمَامِهِ، كَانَ كَمَنْ هُوَ مَعَ الْقَائِمِ فِي فُسْطَاطِهِ"}}؛ اصول کافی، کتاب الحجه، ج ۱، ص ۳۷۱، ح ۵.</ref>؛ مؤلف محترم کتاب "[[مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم (کتاب)|مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم]]"، مقصود از "[[معرفت امام]]{{ع}}" را که در [[روایات]] مورد تأکید قرار گرفته، چنین شرح می‌دهند: "بدون [[تردید]] مقصود از شناختی که [[امامان]] ما - که درودها و سلام‌های [[خداوند]] بر ایشان باد - ما را نسبت به [[امام]] زمانمان امر فرموده‌اند؛ شناختن آن [[حضرت]] است آن چنان که هست، به گونه‌ای که (این [[شناخت]]) سبب سالم ماندنمان از شبهه‌های [[دشمنان]] و ملحدین گردد و مایه نجاتمان از [[گمراه]] ساختن افترا زنندگان شود، و چنین شناختی جز به دو امر حاصل نمی‌گردد: | ||
##[[شناخت شخص امام]]{{ع}} به نام و نسبت. | ## [[شناخت شخص امام]]{{ع}} به نام و نسبت. | ||
##[[شناخت]] صفات و ویژگی‌های او. و باید دانست که به دست آوردن این دو [[شناخت]] از اهم [[واجبات]] میباشد...<ref>مکیال المکارم، ج ۲، ص ۱۸۵، بخش ۸.</ref>. البته امر دومی که در [[کلام]] یاد شده به آن اشاره شده، در عصر ما از اهمیت بیشتری برخوردار بوده، و در واقع این نوع [[شناخت]] است که میتواند در [[زندگی فردی]] و [[اجتماعی]] [[منتظران]] منشأ اثر و تحول باشد؛ زیرا اگر کسی حقیقتاً به صفات و [[ویژگی‌های امام عصر]]{{ع}} و نقش و [[جایگاه]] آن [[حضرت]] در [[عالم هستی]] و [[فقر]] و [[نیاز]] خود نسبت به او واقف شود، هرگز از یاد و نام آن [[حضرت]] غافل نمی‌شود<ref>شناخت هستی بخش، ص ۱۰۰.</ref>. | ## [[شناخت]] صفات و ویژگی‌های او. و باید دانست که به دست آوردن این دو [[شناخت]] از اهم [[واجبات]] میباشد...<ref>مکیال المکارم، ج ۲، ص ۱۸۵، بخش ۸.</ref>. البته امر دومی که در [[کلام]] یاد شده به آن اشاره شده، در عصر ما از اهمیت بیشتری برخوردار بوده، و در واقع این نوع [[شناخت]] است که میتواند در [[زندگی فردی]] و [[اجتماعی]] [[منتظران]] منشأ اثر و تحول باشد؛ زیرا اگر کسی حقیقتاً به صفات و [[ویژگی‌های امام عصر]]{{ع}} و نقش و [[جایگاه]] آن [[حضرت]] در [[عالم هستی]] و [[فقر]] و [[نیاز]] خود نسبت به او واقف شود، هرگز از یاد و نام آن [[حضرت]] غافل نمی‌شود<ref>شناخت هستی بخش، ص ۱۰۰.</ref>. | ||
#[[پیوند با مقام ولایت]] و [[امامت]]: پس از اهمیت [[شناخت]] و [[معرفت]] نسبت به [[امام]]{{ع}} و [[واجب الاطاعه]] بودنش، نوبت به پیوند و [[عهد]] با [[مقام ولایت]] میرسد که از [[وظایف]] مهم هر [[شیعه]] [[منتظر]] است، و این مطلب در [[روایات]] بسیاری مورد سفارش و تأکید قرار گرفته است: که به برخی از آنها [[تمسک]] می‌جوییم: [[ابو زینب]] [[نعمانی]] در کتاب "[[الغیبة ۱ (کتاب)|الغیبة]]" روایتی را در این زمینه آورده است:"[[برید بن معاویه]] میگوید: [[امام باقر]]{{ع}} در [[تفسیر]] [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|اصْبِرُوا...}} فرمودند: بر انجام [[واجبات]] [[صبر]] کنید و در مقابل دشمنانتان [[پایداری]] داشته باشید، و پیوند خود را با [[امام]] منتظرتان مستحکم نمایید"<ref>{{متن حدیث|"عَنْ بُرَيْدِ بْنِ مُعَاوِيَةَ الْعِجْلِيِّ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ الْبَاقِرِ{{ع}} فِي مَعْنَى قَوْلِهِ تَعَالَى:}} {{متن قرآن|اصْبِرُوا وَصَابِرُوا وَرَابِطُوا وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ}}؛ شکیبایی ورزید و یکدیگر را به شکیب فرا خوانید و از مرزها نگهبانی کنید و از خداوند پروا بدارید؛ باشد که رستگار شوید؛ سوره آل عمران، آیه ۲۰۰.{{متن حدیث|قَالَ{{ع}} اصْبِرُوا عَلَى أَدَاءِ الْفَرَائِضِ وَ صابِرُوا عَدُوَّكُمْ وَ رابِطُوا إِمَامَكُمُ الْمُنْتَظَرَ"}}؛ الغیبه، ص ۲۰۶، ح ۱۳؛ بحار الانوار، ج ۲۴، ص ۲۱۹، ح ۱۴.</ref>؛ [[روایات]] دیگری نیز به همین مضمون از [[امام صادق]] و [[امام کاظم]]{{عم}} وارد شده است که به جهت اختصار از ذکر آنها صرف نظر میکنیم<ref>ر.ک؛ البرهان فی التفسیر القرآن، ج ۱، ص ۳۳۴، ح ۲.</ref>. این که می‌بینیم در روایت‌های متعددی، [[ائمه]]{{عم}} [[شیعیان]] خود خود را به [[تجدید عهد]] و [[بیعت با امام]] زمان خود سفارش کرده و از آنها خواسته‌اند که در آغاز هر روز و حتی بعد از هر [[نماز واجب]]، [[دعای عهد]] بخوانند، همه نشان از اهمیت پیوند (و [[میثاق]]) دائمی [[شیعیان]] با [[مقام]] عظمای [[ولایت]] و [[حجت خدا]] دارد. یکی از مشهورترین دعاهای [[عهد]]، دعایی است که مرحوم [[سید بن طاووس]] آن را در کتاب ارزشمند "مصباح الزائر" به [[نقل]] از [[امام صادق]]{{ع}} [[روایت]] کرده و در ابتدای آن آمده است:"هرکس [[چهل]] بامداد، [[خدا]] را با این [[عهد]] بخواند، از [[یاران قائم]] ما خواهد بود، پس اگر پیش از ([[ظهور]]) [[قائم]]{{ع}} از [[دنیا]] برود، [[خداوند تعالی]] او را از قبرش خارج می‌سازد (تا [[قائم]]{{ع}} را [[یاری]] دهد)، و [[خداوند]] به شماره هر کلمه (از آن) هزار حسنه به او عطا کند و هزار [[بدی]] را از او بر طرف می‌سازد<ref> {{متن حدیث|"مَنْ دَعَا إِلَى اللَّهِ أَرْبَعِينَ صَبَاحاً بِهَذَا الْعَهْدِ كَانَ مِنْ أَنْصَارِ قَائِمِنَا عَلَيْهِ السَّلَامُ، فَإِنْ مَاتَ قَبْلَهُ أَخْرَجَهُ اللَّهُ تَعَالَى مِنْ قَبْرِهِ، وَ أَعْطَاهُ اللَّهُ بِكُلِّ كَلِمَةٍ أَلْفَ حَسَنَةٍ، وَ مَحَا عَنْهُ أَلْفَ سَيِّئَةٍ"}}؛ مصباح الزائر، ص ۴۵۵؛ بحارالانوار، ج ۱۰۲، ص ۱۱۱؛ شناخت هستی بخش، ص ۱۰۴.</ref>؛ | # [[پیوند با مقام ولایت]] و [[امامت]]: پس از اهمیت [[شناخت]] و [[معرفت]] نسبت به [[امام]]{{ع}} و [[واجب الاطاعه]] بودنش، نوبت به پیوند و [[عهد]] با [[مقام ولایت]] میرسد که از [[وظایف]] مهم هر [[شیعه]] [[منتظر]] است، و این مطلب در [[روایات]] بسیاری مورد سفارش و تأکید قرار گرفته است: که به برخی از آنها [[تمسک]] می‌جوییم: [[ابو زینب]] [[نعمانی]] در کتاب "[[الغیبة ۱ (کتاب)|الغیبة]]" روایتی را در این زمینه آورده است:"[[برید بن معاویه]] میگوید: [[امام باقر]]{{ع}} در [[تفسیر]] [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|اصْبِرُوا...}} فرمودند: بر انجام [[واجبات]] [[صبر]] کنید و در مقابل دشمنانتان [[پایداری]] داشته باشید، و پیوند خود را با [[امام]] منتظرتان مستحکم نمایید"<ref>{{متن حدیث|"عَنْ بُرَيْدِ بْنِ مُعَاوِيَةَ الْعِجْلِيِّ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ الْبَاقِرِ{{ع}} فِي مَعْنَى قَوْلِهِ تَعَالَى:}} {{متن قرآن|اصْبِرُوا وَصَابِرُوا وَرَابِطُوا وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ}}؛ شکیبایی ورزید و یکدیگر را به شکیب فرا خوانید و از مرزها نگهبانی کنید و از خداوند پروا بدارید؛ باشد که رستگار شوید؛ سوره آل عمران، آیه ۲۰۰.{{متن حدیث|قَالَ{{ع}} اصْبِرُوا عَلَى أَدَاءِ الْفَرَائِضِ وَ صابِرُوا عَدُوَّكُمْ وَ رابِطُوا إِمَامَكُمُ الْمُنْتَظَرَ"}}؛ الغیبه، ص ۲۰۶، ح ۱۳؛ بحار الانوار، ج ۲۴، ص ۲۱۹، ح ۱۴.</ref>؛ [[روایات]] دیگری نیز به همین مضمون از [[امام صادق]] و [[امام کاظم]]{{عم}} وارد شده است که به جهت اختصار از ذکر آنها صرف نظر میکنیم<ref>ر.ک؛ البرهان فی التفسیر القرآن، ج ۱، ص ۳۳۴، ح ۲.</ref>. این که می‌بینیم در روایت‌های متعددی، [[ائمه]]{{عم}} [[شیعیان]] خود خود را به [[تجدید عهد]] و [[بیعت با امام]] زمان خود سفارش کرده و از آنها خواسته‌اند که در آغاز هر روز و حتی بعد از هر [[نماز واجب]]، [[دعای عهد]] بخوانند، همه نشان از اهمیت پیوند (و [[میثاق]]) دائمی [[شیعیان]] با [[مقام]] عظمای [[ولایت]] و [[حجت خدا]] دارد. یکی از مشهورترین دعاهای [[عهد]]، دعایی است که مرحوم [[سید بن طاووس]] آن را در کتاب ارزشمند "مصباح الزائر" به [[نقل]] از [[امام صادق]]{{ع}} [[روایت]] کرده و در ابتدای آن آمده است:"هرکس [[چهل]] بامداد، [[خدا]] را با این [[عهد]] بخواند، از [[یاران قائم]] ما خواهد بود، پس اگر پیش از ([[ظهور]]) [[قائم]]{{ع}} از [[دنیا]] برود، [[خداوند تعالی]] او را از قبرش خارج می‌سازد (تا [[قائم]]{{ع}} را [[یاری]] دهد)، و [[خداوند]] به شماره هر کلمه (از آن) هزار حسنه به او عطا کند و هزار [[بدی]] را از او بر طرف می‌سازد<ref> {{متن حدیث|"مَنْ دَعَا إِلَى اللَّهِ أَرْبَعِينَ صَبَاحاً بِهَذَا الْعَهْدِ كَانَ مِنْ أَنْصَارِ قَائِمِنَا عَلَيْهِ السَّلَامُ، فَإِنْ مَاتَ قَبْلَهُ أَخْرَجَهُ اللَّهُ تَعَالَى مِنْ قَبْرِهِ، وَ أَعْطَاهُ اللَّهُ بِكُلِّ كَلِمَةٍ أَلْفَ حَسَنَةٍ، وَ مَحَا عَنْهُ أَلْفَ سَيِّئَةٍ"}}؛ مصباح الزائر، ص ۴۵۵؛ بحارالانوار، ج ۱۰۲، ص ۱۱۱؛ شناخت هستی بخش، ص ۱۰۴.</ref>؛ | ||
#[[تهذیب نفس]] و [[خودسازی]]: یکی دیگر از [[وظایف]] مهم [[شیعیان]] [[منتظر]]، [[تهذیب نفس]] و آراستن خود به [[اخلاق]] و [[رفتار نیکو]] میباشد، که در این زمینه نیز روایاتی چند از [[ائمه اطهار]]{{عم}} وارد شده و مورد تأکید قرار گرفته است. در روایتی که [[نعمانی]] به [[سند]] خود از [[امام صادق]]{{ع}} [[نقل]] کرده، آمده است: "... هرکس [[دوست]] دارد از [[یاران حضرت قائم]]{{ع}} باشد، باید که [[انتظار]] بکشد، و در این حال [[پرهیزکاری]] کند و [[اخلاق]] و [[رفتار]] [[نیک]] داشته باشد، در حالی که [[منتظر]] باشد، پس چنانچه بمیرد و پس از مرگش [[قائم]]{{ع}} [[قیام]] کند، [[پاداش]] او همچون [[پاداش]] کسی خواهد بود که آن [[حضرت]] را [[درک]] کرده باشد، پس تلاش کنید و در [[انتظار]] بمانید، گوارا باد برای شما‌ای گروه مشمول [[رحمت]] [[خداوند]]"؛ <ref>{{متن حدیث|"عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ{{ع}}... قَالَ مَنْ سَرَّهُ أَنْ يَكُونَ مِنْ أَصْحَابِ الْقَائِمِ فَلْيَنْتَظِرْ وَ لْيَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ الْأَخْلَاقِ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ فَإِنْ مَاتَ وَ قَامَ الْقَائِمُ بَعْدَهُ كَانَ لَهُ مِنَ الْأَجْرِ مِثْلُ أَجْرِ مَنْ أَدْرَكَهُ فَجِدُّوا وَ انْتَظِرُوا هَنِيئاً لَكُمْ أَيَّتُهَا الْعِصَابَةُ الْمَرْحُومَةُ"}}؛ الغیبه، ص ۲۰۷، ح ۱۶؛ معجم الاحادیث الامام المهدی{{ع}}، ج ۳، ص ۴۱۷، ح ۹۷۰.</ref>؛ موضوع [[خودسازی]] و [[تهذیب نفس]] از چنان اهمیتی برخوردار است که در [[توقیع شریف]] [[امام عصر]]{{ع}} به [[شیخ مفید]] که ذیلاً به آن اشاره شده، سبب و عامل [[محروم]] گشتن [[شیعیان]] از [[دیدار]] [[حجت خدا]] و طولانی شدن [[غیبت]]، [[اعمال]] [[ناپسند]] و [[گناهان]] برخی از [[شیعیان]] شمرده شده است:"...پس تنها چیزی که ما را از آنان ([[شیعیان]]) [[پنهان]] می‌دارد، همانا چیزهای ([[اعمال]]) [[ناپسند]] و ناخوشایندی است که از ایشان به ما میرسد و خوشایند و مورد پسند ما نیست و از آنان [[انتظار]] نمی‌رود" <ref>{{متن حدیث|"... فَمَا يَحْبِسُنَا عَنْهُمْ إِلَّا مَا يَتَّصِلُ بِنَا مِمَّا نَكْرَهُهُ وَ لَا نُؤْثِرُهُ مِنْهُم"}}؛ احتجاج، ج ۲، ص ۶۰۲.</ref>؛ همچنین در بعضی از [[اخبار]] آمده است که [[اعمال شیعیان]] مستمراً به [[امام زمان]]{{ع}} عرضه میشود و اشراف کامل بر [[اعمال]] و [[رفتار]] ما دارند، لذا بایستی بسیار مراقب [[اعمال]] و [[رفتار]] خود باشیم. چنان که در همان [[توقیع شریف]] آمده است:"ما بر [[اخبار]] و احوال شما آگاهیم و احاطه داریم و هیچ چیز از اوضاع شما بر ما پوشیده و مخفی نمی‌ماند"<ref> | # [[تهذیب نفس]] و [[خودسازی]]: یکی دیگر از [[وظایف]] مهم [[شیعیان]] [[منتظر]]، [[تهذیب نفس]] و آراستن خود به [[اخلاق]] و [[رفتار نیکو]] میباشد، که در این زمینه نیز روایاتی چند از [[ائمه اطهار]]{{عم}} وارد شده و مورد تأکید قرار گرفته است. در روایتی که [[نعمانی]] به [[سند]] خود از [[امام صادق]]{{ع}} [[نقل]] کرده، آمده است: "... هرکس [[دوست]] دارد از [[یاران حضرت قائم]]{{ع}} باشد، باید که [[انتظار]] بکشد، و در این حال [[پرهیزکاری]] کند و [[اخلاق]] و [[رفتار]] [[نیک]] داشته باشد، در حالی که [[منتظر]] باشد، پس چنانچه بمیرد و پس از مرگش [[قائم]]{{ع}} [[قیام]] کند، [[پاداش]] او همچون [[پاداش]] کسی خواهد بود که آن [[حضرت]] را [[درک]] کرده باشد، پس تلاش کنید و در [[انتظار]] بمانید، گوارا باد برای شما‌ای گروه مشمول [[رحمت]] [[خداوند]]"؛ <ref>{{متن حدیث|"عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ{{ع}}... قَالَ مَنْ سَرَّهُ أَنْ يَكُونَ مِنْ أَصْحَابِ الْقَائِمِ فَلْيَنْتَظِرْ وَ لْيَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ الْأَخْلَاقِ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ فَإِنْ مَاتَ وَ قَامَ الْقَائِمُ بَعْدَهُ كَانَ لَهُ مِنَ الْأَجْرِ مِثْلُ أَجْرِ مَنْ أَدْرَكَهُ فَجِدُّوا وَ انْتَظِرُوا هَنِيئاً لَكُمْ أَيَّتُهَا الْعِصَابَةُ الْمَرْحُومَةُ"}}؛ الغیبه، ص ۲۰۷، ح ۱۶؛ معجم الاحادیث الامام المهدی{{ع}}، ج ۳، ص ۴۱۷، ح ۹۷۰.</ref>؛ موضوع [[خودسازی]] و [[تهذیب نفس]] از چنان اهمیتی برخوردار است که در [[توقیع شریف]] [[امام عصر]]{{ع}} به [[شیخ مفید]] که ذیلاً به آن اشاره شده، سبب و عامل [[محروم]] گشتن [[شیعیان]] از [[دیدار]] [[حجت خدا]] و طولانی شدن [[غیبت]]، [[اعمال]] [[ناپسند]] و [[گناهان]] برخی از [[شیعیان]] شمرده شده است:"...پس تنها چیزی که ما را از آنان ([[شیعیان]]) [[پنهان]] می‌دارد، همانا چیزهای ([[اعمال]]) [[ناپسند]] و ناخوشایندی است که از ایشان به ما میرسد و خوشایند و مورد پسند ما نیست و از آنان [[انتظار]] نمی‌رود" <ref>{{متن حدیث|"... فَمَا يَحْبِسُنَا عَنْهُمْ إِلَّا مَا يَتَّصِلُ بِنَا مِمَّا نَكْرَهُهُ وَ لَا نُؤْثِرُهُ مِنْهُم"}}؛ احتجاج، ج ۲، ص ۶۰۲.</ref>؛ همچنین در بعضی از [[اخبار]] آمده است که [[اعمال شیعیان]] مستمراً به [[امام زمان]]{{ع}} عرضه میشود و اشراف کامل بر [[اعمال]] و [[رفتار]] ما دارند، لذا بایستی بسیار مراقب [[اعمال]] و [[رفتار]] خود باشیم. چنان که در همان [[توقیع شریف]] آمده است:"ما بر [[اخبار]] و احوال شما آگاهیم و احاطه داریم و هیچ چیز از اوضاع شما بر ما پوشیده و مخفی نمی‌ماند"<ref> | ||
{{متن حدیث|"فَإِنَّا نُحِيطُ عِلْماً بِأَنْبَائِكُمْ وَ لَا يَعْزُبُ عَنَّا شَيْءٌ مِنْ أَخْبَارِكُم"}}؛ احتجاج، ج ۲، ص ۵۹۸.</ref>؛ | {{متن حدیث|"فَإِنَّا نُحِيطُ عِلْماً بِأَنْبَائِكُمْ وَ لَا يَعْزُبُ عَنَّا شَيْءٌ مِنْ أَخْبَارِكُم"}}؛ احتجاج، ج ۲، ص ۵۹۸.</ref>؛ | ||
#[[کسب آمادگی برای ظهور]] ([[زمینه سازی]]): یکی دیگر از [[وظایف منتظران در زمان غیبت]] کسب آمادگی‌های همه جانبه برای [[ظهور]] آن [[منجی]] عالم است که به فرموده حضرتش، امر [[ظهور]] به یکباره محقق میشود و شاید [[فرصت]] از دست برود، آن گاه [[پشیمانی]] سودی ندارد. [[توقیع شریف]] [[حضرت بقیة الله]]{{ع}} به [[شیخ مفید]] را با دقت ملاحظه کنید:"[[امام عصر]]{{ع}} در [[توقیع شریف]] فرمودند: پس هریک از شما ([[شیعیان]]) باید آنچه را که موجب [[دوستی]] ما میشود، پیشه خود سازد، و از هر آنچه موجب [[خشم]] و [[ناخشنودی]] ما میگردد، دوری گزیند. زیرا [[فرمان]] ما (امر [[ظهور]]) به یکباره وناگهانی فرا میرسد، و در آن زمان [[توبه]] و بازگشت برای او سودی ندارد و [[پشیمانی]] از [[گناه]] نمیتواند او را از [[کیفر]] و [[عقاب]] ما [[نجات]] بخشد"<ref>{{متن حدیث|"… فَيَعْمَلُ كُلُّ امْرِئٍ مِنْكُمْ مَا يَقْرُبُ بِهِ مِنْ مَحَبَّتِنَا وَ لِيَتَجَنَّبَ مَا يُدْنِيهِ مِنْ كَرَاهِيَتِنَا وَ سَخَطِنَا فَإِنَّ امْرَأً يَبْغَتُهُ فَجْأَةٌ حِينَ لَا تَنْفَعُهُ تَوْبَةٌ وَ لَا يُنَجِّيهِ مِنْ عِقَابِنَا نَدَمٌ عَلَى حَوْبَة"}}؛ احتجاج، ج ۲، ص ۵۹۹؛ بحارالانوار، ج ۵۳، ص ۱۷۶.</ref>؛ در [[حدیثی]] دیگر که مرحوم [[نعمانی]] در کتاب "[[الغیبة ۱ (کتاب)|الغیبة]]" به [[سند]] خود از [[امام صادق]]{{ع}} [[نقل]] کرده، در رابطه با تهیه [[سلاح]] و [[آمادگی]] ظاهری نیز چنین آمده است:"...هر یک از شما باید که برای [[خروج]] [[حضرت قائم]]{{ع}} (سلاحی) مهیا کند هر چند که یک تیر باشد، که [[خدای تعالی]] هرگاه بداند که کسی چنین نیتی دارد، امیدوارم عمرش را طولانی کند تا آن [[حضرت]] را [[درک]] کند (و از [[یاران]] و همراهانش قرار گیرد ان شاء [[الله]])"<ref> {{متن حدیث|"...لَيُعِدَّنَّ أَحَدُكُمْ لِخُرُوجِ الْقَائِمِ وَ لَوْ سَهْماً فَإِنَّ اللَّهَ تَعَالَى إِذَا عَلِمَ ذَلِكَ مِنْ نِيَّتِهِ رَجَوْتُ لِأَنْ يُنْسِئَ فِي عُمُرِهِ حَتَّى يُدْرِكَهُ فَيَكُونَ مِنْ أَعْوَانِهِ وَ أَنْصَارِهِ"}}؛ الغیبه، ص ۳۲۰، ح ۱۰.</ref>؛ البته به نظر میرسد که شاید مراد از تهیه [[سلاح]] ولو به یک تیر، [[آمادگی]] [[شیعیان]] باشد. | # [[کسب آمادگی برای ظهور]] ([[زمینه سازی]]): یکی دیگر از [[وظایف منتظران در زمان غیبت]] کسب آمادگی‌های همه جانبه برای [[ظهور]] آن [[منجی]] عالم است که به فرموده حضرتش، امر [[ظهور]] به یکباره محقق میشود و شاید [[فرصت]] از دست برود، آن گاه [[پشیمانی]] سودی ندارد. [[توقیع شریف]] [[حضرت بقیة الله]]{{ع}} به [[شیخ مفید]] را با دقت ملاحظه کنید:"[[امام عصر]]{{ع}} در [[توقیع شریف]] فرمودند: پس هریک از شما ([[شیعیان]]) باید آنچه را که موجب [[دوستی]] ما میشود، پیشه خود سازد، و از هر آنچه موجب [[خشم]] و [[ناخشنودی]] ما میگردد، دوری گزیند. زیرا [[فرمان]] ما (امر [[ظهور]]) به یکباره وناگهانی فرا میرسد، و در آن زمان [[توبه]] و بازگشت برای او سودی ندارد و [[پشیمانی]] از [[گناه]] نمیتواند او را از [[کیفر]] و [[عقاب]] ما [[نجات]] بخشد"<ref>{{متن حدیث|"… فَيَعْمَلُ كُلُّ امْرِئٍ مِنْكُمْ مَا يَقْرُبُ بِهِ مِنْ مَحَبَّتِنَا وَ لِيَتَجَنَّبَ مَا يُدْنِيهِ مِنْ كَرَاهِيَتِنَا وَ سَخَطِنَا فَإِنَّ امْرَأً يَبْغَتُهُ فَجْأَةٌ حِينَ لَا تَنْفَعُهُ تَوْبَةٌ وَ لَا يُنَجِّيهِ مِنْ عِقَابِنَا نَدَمٌ عَلَى حَوْبَة"}}؛ احتجاج، ج ۲، ص ۵۹۹؛ بحارالانوار، ج ۵۳، ص ۱۷۶.</ref>؛ در [[حدیثی]] دیگر که مرحوم [[نعمانی]] در کتاب "[[الغیبة ۱ (کتاب)|الغیبة]]" به [[سند]] خود از [[امام صادق]]{{ع}} [[نقل]] کرده، در رابطه با تهیه [[سلاح]] و [[آمادگی]] ظاهری نیز چنین آمده است:"...هر یک از شما باید که برای [[خروج]] [[حضرت قائم]]{{ع}} (سلاحی) مهیا کند هر چند که یک تیر باشد، که [[خدای تعالی]] هرگاه بداند که کسی چنین نیتی دارد، امیدوارم عمرش را طولانی کند تا آن [[حضرت]] را [[درک]] کند (و از [[یاران]] و همراهانش قرار گیرد ان شاء [[الله]])"<ref> {{متن حدیث|"...لَيُعِدَّنَّ أَحَدُكُمْ لِخُرُوجِ الْقَائِمِ وَ لَوْ سَهْماً فَإِنَّ اللَّهَ تَعَالَى إِذَا عَلِمَ ذَلِكَ مِنْ نِيَّتِهِ رَجَوْتُ لِأَنْ يُنْسِئَ فِي عُمُرِهِ حَتَّى يُدْرِكَهُ فَيَكُونَ مِنْ أَعْوَانِهِ وَ أَنْصَارِهِ"}}؛ الغیبه، ص ۳۲۰، ح ۱۰.</ref>؛ البته به نظر میرسد که شاید مراد از تهیه [[سلاح]] ولو به یک تیر، [[آمادگی]] [[شیعیان]] باشد. | ||
#[[اصلاح جامعه]] ([[امر به معروف و نهی از منکر]]): یکی از [[تکالیف]] مهم و عمده [[دینی]]، [[امر به معروف و نهی از منکر]] است. با این دو عمل است که [[احکام]] و [[واجبات الهی]] برقرار می‌ماند و [[جامعه دینی]]، از [[انحرافات]] به ویژه تهاجم [[فرهنگی]] عصر ما رهایی مییابد. همچنین می‌دانیم که [[رضا]] و [[خشنودی]] [[حضرت مهدی موعود]]{{ع}}، در آن است که به "معروف" عمل شود و از "منکر" دوری شود؛ بنابراین، [[انسان]] [[منتظر]]، نمیتواند در این باره بی تفاوت باشد. بزرگترین امر کننده به معروف و [[نهی]] کننده از منکر، در روزگار [[ظهور]]، خود [[حضرت حجت]]{{ع}} است، پس چگونه ممکن است که [[جامعه]] [[منتظِر]]، [[خشنودی]] [[حضرت مهدی]]{{ع}} را نخواهد، و در این بُعد، به حضرتش [[اقتدا]] نکند، و به او تشبه نجوید؟! در [[حدیث شریف]] [[نبوی]]{{صل}} چنین آمده است:"خوشا به حال کسی که [[قائم]] اهل بیتم را قبل از قیامش (در زمان غیبتش) در حالی که به او [[اقتدا]] کرده باشد [[درک]] کند"<ref>{{متن حدیث|"طُوبَى لِمَنْ أَدْرَكَ قَائِمَ أَهْلِ بَيْتِي وَ هُوَ مُقْتَدٍ بِهِ قَبْلَ قِيَامِه…"}}؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۳۰؛ خورشید مغرب، ص ۲۷۲.</ref>؛ و شاخص مهم این [[اقتدا]]، [[امر به معروف و نهی از منکر]] کردن، و [[اصلاح جامعه]] و [[آمادگی]] داشتن برای [[اجرای احکام الهی]] است. | # [[اصلاح جامعه]] ([[امر به معروف و نهی از منکر]]): یکی از [[تکالیف]] مهم و عمده [[دینی]]، [[امر به معروف و نهی از منکر]] است. با این دو عمل است که [[احکام]] و [[واجبات الهی]] برقرار می‌ماند و [[جامعه دینی]]، از [[انحرافات]] به ویژه تهاجم [[فرهنگی]] عصر ما رهایی مییابد. همچنین می‌دانیم که [[رضا]] و [[خشنودی]] [[حضرت مهدی موعود]]{{ع}}، در آن است که به "معروف" عمل شود و از "منکر" دوری شود؛ بنابراین، [[انسان]] [[منتظر]]، نمیتواند در این باره بی تفاوت باشد. بزرگترین امر کننده به معروف و [[نهی]] کننده از منکر، در روزگار [[ظهور]]، خود [[حضرت حجت]]{{ع}} است، پس چگونه ممکن است که [[جامعه]] [[منتظِر]]، [[خشنودی]] [[حضرت مهدی]]{{ع}} را نخواهد، و در این بُعد، به حضرتش [[اقتدا]] نکند، و به او تشبه نجوید؟! در [[حدیث شریف]] [[نبوی]]{{صل}} چنین آمده است:"خوشا به حال کسی که [[قائم]] اهل بیتم را قبل از قیامش (در زمان غیبتش) در حالی که به او [[اقتدا]] کرده باشد [[درک]] کند"<ref>{{متن حدیث|"طُوبَى لِمَنْ أَدْرَكَ قَائِمَ أَهْلِ بَيْتِي وَ هُوَ مُقْتَدٍ بِهِ قَبْلَ قِيَامِه…"}}؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۳۰؛ خورشید مغرب، ص ۲۷۲.</ref>؛ و شاخص مهم این [[اقتدا]]، [[امر به معروف و نهی از منکر]] کردن، و [[اصلاح جامعه]] و [[آمادگی]] داشتن برای [[اجرای احکام الهی]] است. | ||
#[[انتظار]] کشیدن [[فرج]] و [[صبر]] کردن: [[انتظار]] بدون [[صبر]] و [[پایداری]] در برابر مشکلات، معنی پیدا نمیکند و این در [[حقیقت انتظار]] نیست، زیرا [[روح]] و جوهر اصلی [[انتظار]]، [[مقاومت]] و [[صبر]] است. در [[احادیث]] [[معصومین]]{{عم}} همواره به انتظار فرجی که همراه با [[صبر]] باشد تأکید شده است.[[امیرالمؤمنین]]{{ع}} میفرمایند: "...از [[خدا]] [[کمک]] بگیرید و [[صبر]] کنید، که [[زمین]] از آن [[خدا]] است و به هر کس که بخواهد آن را به [[وراثت]] میدهد(او را [[وارث زمین]] میکند) و سر انجام ([[نیک]]) از آن پرهیز کاران است"<ref> {{متن حدیث|"... اسْتَعِينُوا بِاللَّهِ وَ اصْبِرُوا إِنَّ الْأَرْضَ لِلَّهِ يُورِثُها مَنْ يَشاءُ مِنْ عِبادِهِ وَ الْعاقِبَةُ لِلْمُتَّقِين"}}؛ مکیال المکارم، ج ۲، ص ۱۹۵؛ عصر زندگی، ص ۲۹۰.</ref>؛ [[وعده]] حتمی [[الهی]] درباره [[وراثت]] [[صالحان]] (بر [[زمین]])، در صورت [[صبر]] و [[استقامت]]، تحقق می‌پذیرد. [[امام صادق]]{{ع}} میفرمایند:"از [[دین]] [[ائمه]]{{عم}} [[پرهیزکاری]]... و [[انتظار فرج]] با [[صبر]] و [[شکیبایی]] است"<ref> {{متن حدیث|"مِنْ دِینِ الْأَئِمهِ اَلْوَرَعْ… وَ انْتِظَارُ الْفَرَجِ بِالصَّبْر"}}؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۲.</ref>؛ | # [[انتظار]] کشیدن [[فرج]] و [[صبر]] کردن: [[انتظار]] بدون [[صبر]] و [[پایداری]] در برابر مشکلات، معنی پیدا نمیکند و این در [[حقیقت انتظار]] نیست، زیرا [[روح]] و جوهر اصلی [[انتظار]]، [[مقاومت]] و [[صبر]] است. در [[احادیث]] [[معصومین]]{{عم}} همواره به انتظار فرجی که همراه با [[صبر]] باشد تأکید شده است.[[امیرالمؤمنین]]{{ع}} میفرمایند: "...از [[خدا]] [[کمک]] بگیرید و [[صبر]] کنید، که [[زمین]] از آن [[خدا]] است و به هر کس که بخواهد آن را به [[وراثت]] میدهد(او را [[وارث زمین]] میکند) و سر انجام ([[نیک]]) از آن پرهیز کاران است"<ref> {{متن حدیث|"... اسْتَعِينُوا بِاللَّهِ وَ اصْبِرُوا إِنَّ الْأَرْضَ لِلَّهِ يُورِثُها مَنْ يَشاءُ مِنْ عِبادِهِ وَ الْعاقِبَةُ لِلْمُتَّقِين"}}؛ مکیال المکارم، ج ۲، ص ۱۹۵؛ عصر زندگی، ص ۲۹۰.</ref>؛ [[وعده]] حتمی [[الهی]] درباره [[وراثت]] [[صالحان]] (بر [[زمین]])، در صورت [[صبر]] و [[استقامت]]، تحقق می‌پذیرد. [[امام صادق]]{{ع}} میفرمایند:"از [[دین]] [[ائمه]]{{عم}} [[پرهیزکاری]]... و [[انتظار فرج]] با [[صبر]] و [[شکیبایی]] است"<ref> {{متن حدیث|"مِنْ دِینِ الْأَئِمهِ اَلْوَرَعْ… وَ انْتِظَارُ الْفَرَجِ بِالصَّبْر"}}؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۲.</ref>؛ | ||
#[[اطاعت]] از [[ولی فقیه]] در [[زمان غیبت]]: در [[دوران غیبت کبری]]، [[ارتباط مستقیم]] با [[امام عصر]]{{ع}} مقدور نمی‌باشداز این رو میبایست برای آشنایی با [[دستورات]] [[قرآن]] و [[اهل بیت]]{{عم}} به کارشناسان مسائل [[دینی]] که همان [[فقیهان]] [[وارسته]] و [[عادل]] و جامع الشرایط هستند مراجعه نمود و علاوه بر مسائل [[دینی]] در موارد [[حکومتی]] نیز علاوه بر مسائل [[دینی]] به [[ولی فقیه]] که در رأس [[حکومت اسلامی]] است مراجعه نموده و [[تبعیت]] کنند. در این باره [[امام صادق]]{{ع}} میفرمایند:"و اما هرکس از [[فقیهان]] که [[نفس]] خویش را نگهدارد، و [[دین]] خود را حفظ کند، و با خواسته‌های نفسانی خود [[مخالفت]] کند، و [[مطیع]] امر مولایش باشد، بر توده [[مردم]] ([[واجب]]) است که از او [[تقلید]] کنند، و این شامل بعضی از [[فقیهان]] [[شیعه]] میشود نه تمامی آنها"<ref> {{متن حدیث|"فَأَمَّا مَنْ كَانَ مِنَ الْفُقَهَاءِ صَائِناً لِنَفْسِهِ، حَافِظاً لِدِينِهِ، مُخَالِفاً لِهَوَاهُ، مُطِيعاً لِأَمْرِ مَوْلَاهُ فَلِلْعَوَامِّ أَنْ يُقَلِّدُوهُ وَ ذَلِكَ لَا يَكُونُ إِلَّا [فِي] بَعْضِ فُقَهَاءِ الشِّيعَةِ لَا جَمِيعِهِم"}}؛ تفسیر الامام، منسوب به امام عسکری{{ع}}، ص ۳۰۰؛ فضایل المهدی{{ع}}، ص ۲۱.</ref>؛ [[حضرت]] [[بقیة الله الاعظم]]{{ع}} در [[توقیع شریف]] به [[اسحاق بن یعقوب]] چنین میفرمایند:"...و اما در حوادثی که بوقوع می‌پیوندد، به [[راویان حدیث]] ما ([[فقها]]) [[رجوع]] کنید که آنان [[حجت]] من بر شما هستند، من نیز [[حجت خدا]] بر آنها هستم..."<ref> {{متن حدیث|"... وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِيهَا إِلَى رُوَاةِ حَدِيثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِي عَلَيْكُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَيْهِمْ..."}}؛ کمال الدین، ج ۲، ص ۲۳۸.</ref>. | # [[اطاعت]] از [[ولی فقیه]] در [[زمان غیبت]]: در [[دوران غیبت کبری]]، [[ارتباط مستقیم]] با [[امام عصر]]{{ع}} مقدور نمی‌باشداز این رو میبایست برای آشنایی با [[دستورات]] [[قرآن]] و [[اهل بیت]]{{عم}} به کارشناسان مسائل [[دینی]] که همان [[فقیهان]] [[وارسته]] و [[عادل]] و جامع الشرایط هستند مراجعه نمود و علاوه بر مسائل [[دینی]] در موارد [[حکومتی]] نیز علاوه بر مسائل [[دینی]] به [[ولی فقیه]] که در رأس [[حکومت اسلامی]] است مراجعه نموده و [[تبعیت]] کنند. در این باره [[امام صادق]]{{ع}} میفرمایند:"و اما هرکس از [[فقیهان]] که [[نفس]] خویش را نگهدارد، و [[دین]] خود را حفظ کند، و با خواسته‌های نفسانی خود [[مخالفت]] کند، و [[مطیع]] امر مولایش باشد، بر توده [[مردم]] ([[واجب]]) است که از او [[تقلید]] کنند، و این شامل بعضی از [[فقیهان]] [[شیعه]] میشود نه تمامی آنها"<ref> {{متن حدیث|"فَأَمَّا مَنْ كَانَ مِنَ الْفُقَهَاءِ صَائِناً لِنَفْسِهِ، حَافِظاً لِدِينِهِ، مُخَالِفاً لِهَوَاهُ، مُطِيعاً لِأَمْرِ مَوْلَاهُ فَلِلْعَوَامِّ أَنْ يُقَلِّدُوهُ وَ ذَلِكَ لَا يَكُونُ إِلَّا [فِي] بَعْضِ فُقَهَاءِ الشِّيعَةِ لَا جَمِيعِهِم"}}؛ تفسیر الامام، منسوب به امام عسکری{{ع}}، ص ۳۰۰؛ فضایل المهدی{{ع}}، ص ۲۱.</ref>؛ [[حضرت]] [[بقیة الله الاعظم]]{{ع}} در [[توقیع شریف]] به [[اسحاق بن یعقوب]] چنین میفرمایند:"...و اما در حوادثی که بوقوع می‌پیوندد، به [[راویان حدیث]] ما ([[فقها]]) [[رجوع]] کنید که آنان [[حجت]] من بر شما هستند، من نیز [[حجت خدا]] بر آنها هستم..."<ref> {{متن حدیث|"... وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِيهَا إِلَى رُوَاةِ حَدِيثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِي عَلَيْكُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَيْهِمْ..."}}؛ کمال الدین، ج ۲، ص ۲۳۸.</ref>. | ||
سایر [[وظایف منتظران]] در زمان [[غیبت کبری]]: | سایر [[وظایف منتظران]] در زمان [[غیبت کبری]]: | ||
#[[خواندن]] [[دعای فرج]] آن [[حضرت]]، با [[ادعیه]] وارده از سوی [[معصومین]]{{عم}}<ref>ر.ک؛ مفاتیح الجنان.</ref>. | # [[خواندن]] [[دعای فرج]] آن [[حضرت]]، با [[ادعیه]] وارده از سوی [[معصومین]]{{عم}}<ref>ر.ک؛ مفاتیح الجنان.</ref>. | ||
#اظهار [[اشتیاق]] به [[دیدار]] آن جناب؛ چنانچه در [[دعای عهد]] چنین آمده است:{{متن حدیث|"... اللَّهُمَّ أَرِنِي الطَّلْعَةَ الرَّشِيدَةَ وَ الْغُرَّةَ الْحَمِيدَةَ..."}}<ref>مفاتیح الجنان، ص ۸۹۴.</ref>. | #اظهار [[اشتیاق]] به [[دیدار]] آن جناب؛ چنانچه در [[دعای عهد]] چنین آمده است:{{متن حدیث|"... اللَّهُمَّ أَرِنِي الطَّلْعَةَ الرَّشِيدَةَ وَ الْغُرَّةَ الْحَمِيدَةَ..."}}<ref>مفاتیح الجنان، ص ۸۹۴.</ref>. | ||
#برگزاری مجالس برای ذکر [[مناقب]] و [[فضایل]] آن [[حضرت]]. | #برگزاری مجالس برای ذکر [[مناقب]] و [[فضایل]] آن [[حضرت]]. | ||
#[[اندوهگین]] بودن از [[فراق]] آن [[حضرت]]. | # [[اندوهگین]] بودن از [[فراق]] آن [[حضرت]]. | ||
#[[قیام]] هنگام شنیدن نام مخصوص آن [[حضرت]] ([[قائم]]). | # [[قیام]] هنگام شنیدن نام مخصوص آن [[حضرت]] ([[قائم]]). | ||
#مداومت به [[خواندن]] [[دعای غریق]]: {{متن حدیث|"يَا اللَّهُ يَا رَحْمَانُ يَا رَحِيمُ يَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ ثَبِّتْ قَلْبِي عَلَى دِينِكَ"}}. | #مداومت به [[خواندن]] [[دعای غریق]]: {{متن حدیث|"يَا اللَّهُ يَا رَحْمَانُ يَا رَحِيمُ يَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ ثَبِّتْ قَلْبِي عَلَى دِينِكَ"}}. | ||
#[[خواندن]] دعای مخصوص در [[زمان غیبت]] که در [[مفاتیح الجنان]] نیز آمده است<ref>همان، ص ۹۷۴.</ref>. | # [[خواندن]] دعای مخصوص در [[زمان غیبت]] که در [[مفاتیح الجنان]] نیز آمده است<ref>همان، ص ۹۷۴.</ref>. | ||
#شناختن [[علائم ظهور]] [[حضرت]]. | #شناختن [[علائم ظهور]] [[حضرت]]. | ||
#[[تسلیم]] بودن امر [[خدا]] و عجله نکردن در امر [[ظهور]]، که [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: "عجله کنندگان هلاک گردند و [[تسلیم]] شدگان [[نجات]] یابند"<ref>اصول کافی، ج ۱، ص ۳۶۸.</ref>. | # [[تسلیم]] بودن امر [[خدا]] و عجله نکردن در امر [[ظهور]]، که [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: "عجله کنندگان هلاک گردند و [[تسلیم]] شدگان [[نجات]] یابند"<ref>اصول کافی، ج ۱، ص ۳۶۸.</ref>. | ||
#[[صدقه]] دادن برای [[سلامتی]] آن وجود [[شریف]]. | # [[صدقه]] دادن برای [[سلامتی]] آن وجود [[شریف]]. | ||
#[[حج]] رفتن به [[نیابت]] آن [[حضرت]] و نیز فرستادن [[نایب]] از طرف حضرتش. | # [[حج]] رفتن به [[نیابت]] آن [[حضرت]] و نیز فرستادن [[نایب]] از طرف حضرتش. | ||
#[[یاری]] کردن [[حضرت]] با [[رفتار]] و اعمالی که آن [[حضرت]] بر آنها [[رضایت]] قلبی دارند. | # [[یاری]] کردن [[حضرت]] با [[رفتار]] و اعمالی که آن [[حضرت]] بر آنها [[رضایت]] قلبی دارند. | ||
#[[زیارت]] کردن آن [[حضرت]] به [[زیارات]] وارده و آل [[یس]]<ref>ر.ک؛ مفاتیح الجنان.</ref>. | # [[زیارت]] کردن آن [[حضرت]] به [[زیارات]] وارده و آل [[یس]]<ref>ر.ک؛ مفاتیح الجنان.</ref>. | ||
#[[صلوات]] و [[درود فرستادن]] بر آن [[حضرت]]. | # [[صلوات]] و [[درود فرستادن]] بر آن [[حضرت]]. | ||
#هدیه کردن [[نماز]] و [[قرائت قرآن]] برای آن [[حضرت]]. | #هدیه کردن [[نماز]] و [[قرائت قرآن]] برای آن [[حضرت]]. | ||
#[[توسل]] و طلب [[شفاعت]] از [[خداوند]] به وسیله آن [[حضرت]]. | # [[توسل]] و طلب [[شفاعت]] از [[خداوند]] به وسیله آن [[حضرت]]. | ||
#[[استمداد]] و دادخواهی و عرض [[حاجت]] به آن [[حضرت]]، زیرا [[صاحب الامر]] هستند. | # [[استمداد]] و دادخواهی و عرض [[حاجت]] به آن [[حضرت]]، زیرا [[صاحب الامر]] هستند. | ||
#[[دعوت]] کردن [[مردم]] به سوی آن [[حضرت]]. | # [[دعوت]] کردن [[مردم]] به سوی آن [[حضرت]]. | ||
#رعایت [[حقوق]] مادی و [[معنوی]] آن [[حضرت]]. | #رعایت [[حقوق]] مادی و [[معنوی]] آن [[حضرت]]. | ||
#حفظ [[اسرار]] آن [[حضرت]] و [[تقیه]] از اشرار در مواقع مورد [[لزوم]]. | #حفظ [[اسرار]] آن [[حضرت]] و [[تقیه]] از اشرار در مواقع مورد [[لزوم]]. | ||
| خط ۸۸۳: | خط ۸۸۳: | ||
#رعایت [[ادب]] در نام بردن آن [[حضرت]]. | #رعایت [[ادب]] در نام بردن آن [[حضرت]]. | ||
#عدم [[تعیین وقت ظهور]]، و [[تکذیب وقت گذاران]] و مدعیان [[ملاقات]] و [[ارتباط با حضرت]]. | #عدم [[تعیین وقت ظهور]]، و [[تکذیب وقت گذاران]] و مدعیان [[ملاقات]] و [[ارتباط با حضرت]]. | ||
#[[تکذیب]] [[مدعیان نیابت]] [[خاصه]] طبق [[توقیع شریف]] به [[آخرین نایب]] خاص خود<ref>برای اطلاع و استفاده بیشتر رجوع کنید به کتاب "مکیال المکارم فی فوائد دعاء القائم{{ع}}" ج ۲، ص ۱۸۰ - ۵۷۵، که مفصلاً در این زمینه بحث کرده است.</ref>»<ref>[[انتظار چیست منتظر کیست؟ (کتاب)|انتظار چیست منتظر کیست؟]]، ص 39-57.</ref>. | # [[تکذیب]] [[مدعیان نیابت]] [[خاصه]] طبق [[توقیع شریف]] به [[آخرین نایب]] خاص خود<ref>برای اطلاع و استفاده بیشتر رجوع کنید به کتاب "مکیال المکارم فی فوائد دعاء القائم{{ع}}" ج ۲، ص ۱۸۰ - ۵۷۵، که مفصلاً در این زمینه بحث کرده است.</ref>»<ref>[[انتظار چیست منتظر کیست؟ (کتاب)|انتظار چیست منتظر کیست؟]]، ص 39-57.</ref>. | ||
*«تکالیف بندگان نسبت به آن حضرت عبارتند از: | *«تکالیف بندگان نسبت به آن حضرت عبارتند از: | ||
#تحصیل [[شناخت]] صفات و [[آداب]] و ویژگی‌های آن جناب | #تحصیل [[شناخت]] صفات و [[آداب]] و ویژگی‌های آن جناب | ||
#رعایت [[ادب]] نسبت به یاد او | #رعایت [[ادب]] نسبت به یاد او | ||
#[[محبت]] او به طور خاص | # [[محبت]] او به طور خاص | ||
#[[محبوب]] نمودن او در میان [[مردم]] | # [[محبوب]] نمودن او در میان [[مردم]] | ||
#[[انتظار فرج]] و [[ظهور]] آن [[حضرت]]{{ع}} | # [[انتظار فرج]] و [[ظهور]] آن [[حضرت]]{{ع}} | ||
#اظهار [[اشتیاق]] به [[دیدار]] آن بزرگوار | #اظهار [[اشتیاق]] به [[دیدار]] آن بزرگوار | ||
#ذکر [[مناقب]] و [[فضایل]] آن [[حضرت]]{{ع}} | #ذکر [[مناقب]] و [[فضایل]] آن [[حضرت]]{{ع}} | ||
#تشکیل مجالس [[فضایل]] و [[مناقب]] آن [[حضرت]]{{ع}} | #تشکیل مجالس [[فضایل]] و [[مناقب]] آن [[حضرت]]{{ع}} | ||
#[[اندوهگین]] بودن [[مؤمن]] از [[فراق]] آن [[حضرت]]{{ع}} | # [[اندوهگین]] بودن [[مؤمن]] از [[فراق]] آن [[حضرت]]{{ع}} | ||
#سرودن و [[خواندن]] [[شعر]] در [[فضایل]] آن [[حضرت]]{{ع}} | #سرودن و [[خواندن]] [[شعر]] در [[فضایل]] آن [[حضرت]]{{ع}} | ||
#[[قیام]]، هنگام یاد شدن نام یا [[القاب]] آن [[حضرت]]{{ع}} | # [[قیام]]، هنگام یاد شدن نام یا [[القاب]] آن [[حضرت]]{{ع}} | ||
#[[گریستن]] و گریانیدن و خود را به [[گریه]] کنندگان شبیه نمودن بر [[فراق]] آن [[حضرت]]{{ع}} | # [[گریستن]] و گریانیدن و خود را به [[گریه]] کنندگان شبیه نمودن بر [[فراق]] آن [[حضرت]]{{ع}} | ||
#درخواست [[معرفت امام عصر]]{{ع}} از [[خداوند]] | #درخواست [[معرفت امام عصر]]{{ع}} از [[خداوند]] | ||
#مداومت به [[خواندن]] [[دعای غریق]] | #مداومت به [[خواندن]] [[دعای غریق]] | ||
#شناختن علامت‌های [[ظهور]] آن [[حضرت]]{{ع}} | #شناختن علامت‌های [[ظهور]] آن [[حضرت]]{{ع}} | ||
#[[تسلیم]] بودن و عجله نکردن | # [[تسلیم]] بودن و عجله نکردن | ||
#[[صدقه]] دادن به [[نیابت]] از آن [[حضرت]]{{ع}} | # [[صدقه]] دادن به [[نیابت]] از آن [[حضرت]]{{ع}} | ||
#[[حج]] رفتن به [[نیابت]] از آن [[حضرت]] یا فرستادن [[نایب]] که از طرف آن جناب [[حج]] کند | # [[حج]] رفتن به [[نیابت]] از آن [[حضرت]] یا فرستادن [[نایب]] که از طرف آن جناب [[حج]] کند | ||
#[[زیارت]] مشاهد [[رسول خدا]] و [[ائمه معصومین]]{{عم}} به [[نیابت]] از آن [[حضرت]]{{ع}} | # [[زیارت]] مشاهد [[رسول خدا]] و [[ائمه معصومین]]{{عم}} به [[نیابت]] از آن [[حضرت]]{{ع}} | ||
#سعی در [[خدمت]] کردن به آن [[حضرت]]{{ع}} | #سعی در [[خدمت]] کردن به آن [[حضرت]]{{ع}} | ||
#اهتمام ورزیدن به [[یاری]] آن جناب{{ع}} | #اهتمام ورزیدن به [[یاری]] آن جناب{{ع}} | ||
#تصمیم قلبی بر [[یاری]] آن جناب در زمان حضور و [[ظهور]] | #تصمیم قلبی بر [[یاری]] آن جناب در زمان حضور و [[ظهور]] | ||
#[[تجدید بیعت]] با [[حضرت]] بعد از فرایض همه [[روزه]] و هر [[جمعه]] | # [[تجدید بیعت]] با [[حضرت]] بعد از فرایض همه [[روزه]] و هر [[جمعه]] | ||
#صله آن [[حضرت]]{{ع}} به وسیله [[مال]] | #صله آن [[حضرت]]{{ع}} به وسیله [[مال]] | ||
#خیر خواهی برای آن [[حضرت]]{{ع}} | #خیر خواهی برای آن [[حضرت]]{{ع}} | ||
#[[زیارت]] کردن آن [[حضرت]]{{ع}} | # [[زیارت]] کردن آن [[حضرت]]{{ع}} | ||
#[[درود فرستادن]] بر آن [[حضرت]]{{ع}} | # [[درود فرستادن]] بر آن [[حضرت]]{{ع}} | ||
#هدیه کردن [[ثواب]] [[نماز]] به آن جناب{{ع}} | #هدیه کردن [[ثواب]] [[نماز]] به آن جناب{{ع}} | ||
#اهدای [[قرائت قرآن]] به آن [[حضرت]]{{ع}} | #اهدای [[قرائت قرآن]] به آن [[حضرت]]{{ع}} | ||
#[[توسل]] و طلب [[شفاعت]] و عرض [[حاجت]] بر آن [[حضرت]]{{ع}} | # [[توسل]] و طلب [[شفاعت]] و عرض [[حاجت]] بر آن [[حضرت]]{{ع}} | ||
#[[دعوت]] کردن [[مردم]] به آن [[حضرت]]{{ع}} | # [[دعوت]] کردن [[مردم]] به آن [[حضرت]]{{ع}} | ||
#رعایت [[حقوق]] آن [[حضرت]]{{ع}} و مواظبت بر ادای آنها | #رعایت [[حقوق]] آن [[حضرت]]{{ع}} و مواظبت بر ادای آنها | ||
#عالم باید علمش را [[آشکار]] سازد | #عالم باید علمش را [[آشکار]] سازد | ||
#[[تهذیب نفس]] | # [[تهذیب نفس]] | ||
#پیوسته به یاد آن [[حضرت]] بودن و به آدابش عمل کردن | #پیوسته به یاد آن [[حضرت]] بودن و به آدابش عمل کردن | ||
#مقدم داشتن خواسته آن [[حضرت]] بر خواسته خود | #مقدم داشتن خواسته آن [[حضرت]] بر خواسته خود | ||
#[[احترام]] کردن [[نزدیکان]] و منسوبین به آن [[حضرت]]{{ع}} | # [[احترام]] کردن [[نزدیکان]] و منسوبین به آن [[حضرت]]{{ع}} | ||
#بزرگداشت اماکنی که به قدوم آن [[حضرت]]{{ع}} زینت یافته اند | #بزرگداشت اماکنی که به قدوم آن [[حضرت]]{{ع}} زینت یافته اند | ||
#[[وقت ظهور]] را تعیین نکردن و [[تکذیب]] وقت‌گذاران | # [[وقت ظهور]] را تعیین نکردن و [[تکذیب]] وقت‌گذاران | ||
#[[تکذیب]] [[مدعیان نیابت]] [[خاصه]] در [[زمان غیبت کبری]] | # [[تکذیب]] [[مدعیان نیابت]] [[خاصه]] در [[زمان غیبت کبری]] | ||
#درخواست [[دیدار]] آن [[حضرت]] با عافیت و [[ایمان]] | #درخواست [[دیدار]] آن [[حضرت]] با عافیت و [[ایمان]] | ||
#[[اقتدا]] و [[تأسی]] جستن به [[اخلاق]] و [[اعمال]] آن [[حضرت]]{{ع}} | # [[اقتدا]] و [[تأسی]] جستن به [[اخلاق]] و [[اعمال]] آن [[حضرت]]{{ع}} | ||
#[[حفظ زبان]] از غیر یاد [[خداوند]] و مانند آن | # [[حفظ زبان]] از غیر یاد [[خداوند]] و مانند آن | ||
#[[نماز]] آن [[حضرت]]{{ع}} | # [[نماز]] آن [[حضرت]]{{ع}} | ||
#[[گریستن]] در [[مصیبت]] [[حضرت]] ابی [[عبد الله]] الحسین{{ع}} | # [[گریستن]] در [[مصیبت]] [[حضرت]] ابی [[عبد الله]] الحسین{{ع}} | ||
#[[زیارت]] [[قبر]] مولایمان [[امام حسین]]{{ع}} | # [[زیارت]] [[قبر]] مولایمان [[امام حسین]]{{ع}} | ||
#بسیار [[لعنت]] کردن بر [[بنی امیه]] در [[آشکار]] و [[پنهان]] | #بسیار [[لعنت]] کردن بر [[بنی امیه]] در [[آشکار]] و [[پنهان]] | ||
#مهیا کردن [[سلاح]] در [[انتظار ظهور]] آن جناب»<ref>[[آیین انتظار (کتاب)|آیین انتظار]]، ص 196-227.</ref>. | #مهیا کردن [[سلاح]] در [[انتظار ظهور]] آن جناب»<ref>[[آیین انتظار (کتاب)|آیین انتظار]]، ص 196-227.</ref>. | ||
| خط ۹۴۴: | خط ۹۴۴: | ||
'''[[وظایف]] قلبی:''' | '''[[وظایف]] قلبی:''' | ||
#[[شناخت]] صحیح؛ | # [[شناخت]] صحیح؛ | ||
#[[اعتقاد صحیح]] و محکم که منشأ عمل شود؛ | # [[اعتقاد صحیح]] و محکم که منشأ عمل شود؛ | ||
#ایجاد و تقویت [[شوق دیدار]] آن [[حضرت]] و [[التزام]] به لوازم آن ([[انتظار فرج]]). | #ایجاد و تقویت [[شوق دیدار]] آن [[حضرت]] و [[التزام]] به لوازم آن ([[انتظار فرج]]). | ||
'''[[وظایف]] عملی:''' | '''[[وظایف]] عملی:''' | ||
#آنچه را در معتقدات خود داریم در عمل ظاهر کنیم؛ | #آنچه را در معتقدات خود داریم در عمل ظاهر کنیم؛ | ||
#[[دفاع]] و [[حمایت]]. | # [[دفاع]] و [[حمایت]]. | ||
'''[[وظایف]] زبانی:''' | '''[[وظایف]] زبانی:''' | ||
#اظهار [[شوق]] و [[اشتیاق]] برای تحریک دیگران؛ | #اظهار [[شوق]] و [[اشتیاق]] برای تحریک دیگران؛ | ||
#بیان [[فضایل]] آن [[حضرت]]؛ | #بیان [[فضایل]] آن [[حضرت]]؛ | ||
#[[تبلیغ]]، [[دفاع]] و [[حمایت]]؛ | # [[تبلیغ]]، [[دفاع]] و [[حمایت]]؛ | ||
#[[امر به معروف و نهی از منکر]]. | # [[امر به معروف و نهی از منکر]]. | ||
'''[[وظایف]] [[مالی]]:''' | '''[[وظایف]] [[مالی]]:''' | ||
#پرداخت [[حقوق امام]]{{ع}} در [[اموال]]؛ | #پرداخت [[حقوق امام]]{{ع}} در [[اموال]]؛ | ||
#[[حمایت]] و تقویت. | # [[حمایت]] و تقویت. | ||
[[شناخت]]: تا ندانیم و نشناسیم که [[منتظر]] چه کسی هستیم، چگونه بدانیم و بفهمیم که چه طوری باید [[منتظر]] باشیم، شاید [[منتظر]] چیزی بودیم که او نداشت. و یا اینکه او برایمان چیزی آورد که اصلاً انتظارش را نداشتیم، بنابراین [[شناخت]]، اصل و پایه و اساس و فوق العاده مهم است، که در چند جلوه ظاهر میشود: | [[شناخت]]: تا ندانیم و نشناسیم که [[منتظر]] چه کسی هستیم، چگونه بدانیم و بفهمیم که چه طوری باید [[منتظر]] باشیم، شاید [[منتظر]] چیزی بودیم که او نداشت. و یا اینکه او برایمان چیزی آورد که اصلاً انتظارش را نداشتیم، بنابراین [[شناخت]]، اصل و پایه و اساس و فوق العاده مهم است، که در چند جلوه ظاهر میشود: | ||
| خط ۹۷۲: | خط ۹۷۲: | ||
#'''[[شناخت کامل]] و جامع و صحیح از آن [[حضرت]]:''' [[امام صادق]]{{ع}} میفرمایند: [[امام]] خود را بشناس و اگر او را شناختی به حالت زیانی نمی‌رساند که امر [[ظهور]] او به تاخیر بیفتد یا نیافتد<ref>کافی، ج ۱، ص ۳۷۱.</ref>. [[امام صادق]]{{ع}} در ضمن [[حدیثی]] در [[تفسیر]] [[آیه]] {{متن قرآن|يَوْمَ نَدْعُو كُلَّ أُنَاسٍ بِإِمَامِهِمْ}}<ref>«روزی که هر دستهای را با پیشوایشان فرا می‌خوانیم» سوره اسراء، آیه ۷۱.</ref>، فرمودند: هر کسی [[امام]] زمانش را بشناسد مثل کسی است که در [[ارتش]] آن [[حضرت]] است<ref>کافی، ج ۱، ص ۳۷۱.</ref>. [[امام صادق]]{{ع}}: [[بهترین]] و واجب‌ترین [[واجبات]] بر [[انسان]] [[شناخت]] [[پروردگار]] است و پس از آن [[شناخت]] [[فرستاده خدا]] و [[پیغمبر]] او و... بعد از آن [[شناخت]] امامی است که با [[وصف]] نامش در حال [[سختی]] و راحتی به او [[اقتدا]] کنی<ref>تفسیر برهان، ج ۲، ص ۲۴.</ref>. با توجه به اینکه [[آدمی]] کمال‌خواه است و دنبال [[زیبایی]] است، اگر بداند کمال و [[جمال]] [[حقیقی]] را در [[پناه]] [[ولی خدا]] میتوان یافت، لحظه‌ای دست از دامن او بر نخواهد داشت. | #'''[[شناخت کامل]] و جامع و صحیح از آن [[حضرت]]:''' [[امام صادق]]{{ع}} میفرمایند: [[امام]] خود را بشناس و اگر او را شناختی به حالت زیانی نمی‌رساند که امر [[ظهور]] او به تاخیر بیفتد یا نیافتد<ref>کافی، ج ۱، ص ۳۷۱.</ref>. [[امام صادق]]{{ع}} در ضمن [[حدیثی]] در [[تفسیر]] [[آیه]] {{متن قرآن|يَوْمَ نَدْعُو كُلَّ أُنَاسٍ بِإِمَامِهِمْ}}<ref>«روزی که هر دستهای را با پیشوایشان فرا می‌خوانیم» سوره اسراء، آیه ۷۱.</ref>، فرمودند: هر کسی [[امام]] زمانش را بشناسد مثل کسی است که در [[ارتش]] آن [[حضرت]] است<ref>کافی، ج ۱، ص ۳۷۱.</ref>. [[امام صادق]]{{ع}}: [[بهترین]] و واجب‌ترین [[واجبات]] بر [[انسان]] [[شناخت]] [[پروردگار]] است و پس از آن [[شناخت]] [[فرستاده خدا]] و [[پیغمبر]] او و... بعد از آن [[شناخت]] امامی است که با [[وصف]] نامش در حال [[سختی]] و راحتی به او [[اقتدا]] کنی<ref>تفسیر برهان، ج ۲، ص ۲۴.</ref>. با توجه به اینکه [[آدمی]] کمال‌خواه است و دنبال [[زیبایی]] است، اگر بداند کمال و [[جمال]] [[حقیقی]] را در [[پناه]] [[ولی خدا]] میتوان یافت، لحظه‌ای دست از دامن او بر نخواهد داشت. | ||
#'''[[محبت]] خاص و ویژه نسبت به آن وجود [[مبارک]]:''' این [[محبت]] از چند جهت است: | #'''[[محبت]] خاص و ویژه نسبت به آن وجود [[مبارک]]:''' این [[محبت]] از چند جهت است: | ||
##[[محبت امام زمان]]{{ع}} [[محبت]] ۱۴ [[معصوم]] را به دنبال دارد، در حالی که [[محبت]] دیگر [[ائمه]] [[محبت]] ایشان را به دنبال ندارد، مثل [[عامه]]، شش امامی‌ها و هفت امامی‌ها. | ## [[محبت امام زمان]]{{ع}} [[محبت]] ۱۴ [[معصوم]] را به دنبال دارد، در حالی که [[محبت]] دیگر [[ائمه]] [[محبت]] ایشان را به دنبال ندارد، مثل [[عامه]]، شش امامی‌ها و هفت امامی‌ها. | ||
##اکمال [[دین]] و برپایی [[حکومت عدل جهانی]] [[الهی]] به دست ایشان خواهد بود. [[پیامبر مکرم اسلام]]{{صل}} در این خصوص میفرماید: هرکسی که [[خداوند]] را [[ملاقات]] کند، در حالی که ایمانش کامل و اسلامش نیکوست، باید [[ولایت]] و [[محبت]] [[ائمه]] و [[حجت]] [[صاحب الزمان]] را دارا باشد... هرکس ایشان را [[دوست]] بدارد و ولایتشان را داشته باشد من برای او ضمانت میکنم که [[خداوند]] او را به [[بهشت]] خواهد برد<ref>بحارالانوار، ج ۳۶، ص ۲۹۶.</ref>. | ##اکمال [[دین]] و برپایی [[حکومت عدل جهانی]] [[الهی]] به دست ایشان خواهد بود. [[پیامبر مکرم اسلام]]{{صل}} در این خصوص میفرماید: هرکسی که [[خداوند]] را [[ملاقات]] کند، در حالی که ایمانش کامل و اسلامش نیکوست، باید [[ولایت]] و [[محبت]] [[ائمه]] و [[حجت]] [[صاحب الزمان]] را دارا باشد... هرکس ایشان را [[دوست]] بدارد و ولایتشان را داشته باشد من برای او ضمانت میکنم که [[خداوند]] او را به [[بهشت]] خواهد برد<ref>بحارالانوار، ج ۳۶، ص ۲۹۶.</ref>. | ||
#'''علاوه بر اینکه خود [[محب]] است، در جلب [[محبت]] دیگران سعی میکند:''' [[امام صادق]]{{ع}} میفرمایند:[[خداوند]] [[رحمت]] کند بنده‌ای را که دل‌های [[مردم]] را به سوی ما بکشاند و به آنچه می‌شناسد با آنان سخن بگوید و آنچه را منکرند واگذارد<ref>امالی صدوق، ص ۶۱.</ref>. جلب [[محبت]] میتواند با زبان یا با عمل باشد. | #'''علاوه بر اینکه خود [[محب]] است، در جلب [[محبت]] دیگران سعی میکند:''' [[امام صادق]]{{ع}} میفرمایند:[[خداوند]] [[رحمت]] کند بنده‌ای را که دل‌های [[مردم]] را به سوی ما بکشاند و به آنچه می‌شناسد با آنان سخن بگوید و آنچه را منکرند واگذارد<ref>امالی صدوق، ص ۶۱.</ref>. جلب [[محبت]] میتواند با زبان یا با عمل باشد. | ||
| خط ۹۹۸: | خط ۹۹۸: | ||
| پاسخ = '''[[پژوهشگران مرکز تحقیقات اسلامی]]'''، در کتاب ''«[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]»'' در این‌باره گفته‌اند: | | پاسخ = '''[[پژوهشگران مرکز تحقیقات اسلامی]]'''، در کتاب ''«[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]»'' در این‌باره گفته‌اند: | ||
:«#[[کسب معرفت]] درست از [[امام زمان]] {{ع}}؛ | :«# [[کسب معرفت]] درست از [[امام زمان]] {{ع}}؛ | ||
#[[انتظار فرج]] و [[دعا برای ظهور]]؛ | # [[انتظار فرج]] و [[دعا برای ظهور]]؛ | ||
#رعایت [[ادب]] در نام بردن [[امام زمان]] {{ع}}؛ | #رعایت [[ادب]] در نام بردن [[امام زمان]] {{ع}}؛ | ||
#[[محبت به حضرت مهدی]] {{ع}}؛ | # [[محبت به حضرت مهدی]] {{ع}}؛ | ||
#اظهار [[شوق]] برای [[دیدار]] [[امام]] {{ع}} و [[دعا]] برای آن و [[اندوهگین]] بودن برای [[فراق]] آن [[حضرت]]. | #اظهار [[شوق]] برای [[دیدار]] [[امام]] {{ع}} و [[دعا]] برای آن و [[اندوهگین]] بودن برای [[فراق]] آن [[حضرت]]. | ||
#[[تبلیغ]] [[فضائل]] و [[مناقب]] [[امام]] {{ع}}. | # [[تبلیغ]] [[فضائل]] و [[مناقب]] [[امام]] {{ع}}. | ||
#[[دعا]] و [[صدقه]] برای [[سلامتی]] [[امام]] {{ع}}. | # [[دعا]] و [[صدقه]] برای [[سلامتی]] [[امام]] {{ع}}. | ||
#انجام [[اعمال]] و [[عبادات]] مستحبی به [[نیابت]] از [[امام]] {{ع}}. | #انجام [[اعمال]] و [[عبادات]] مستحبی به [[نیابت]] از [[امام]] {{ع}}. | ||
#[[تسلیم]] بودن و بی‌تابی نکردن برای [[ظهور]]. | # [[تسلیم]] بودن و بی‌تابی نکردن برای [[ظهور]]. | ||
#تعیین نکردن [[وقت ظهور]] و [[تکذیب]] کسانی که وقتی برای آن معین می‌کنند. | #تعیین نکردن [[وقت ظهور]] و [[تکذیب]] کسانی که وقتی برای آن معین می‌کنند. | ||
#پیوسته به [[یاد امام]] {{ع}} بودن و [[دل]] شکستگی هنگام یاد آن [[حضرت]] {{ع}} | #پیوسته به [[یاد امام]] {{ع}} بودن و [[دل]] شکستگی هنگام یاد آن [[حضرت]] {{ع}} | ||
#خوشحال کردن [[مؤمنین]] و [[یاری]] رساندن به آنان. | #خوشحال کردن [[مؤمنین]] و [[یاری]] رساندن به آنان. | ||
#[[احترام]] به [[نزدیکان]] و منسوبین به [[امام]] {{ع}} | # [[احترام]] به [[نزدیکان]] و منسوبین به [[امام]] {{ع}} | ||
#بزرگداشت اماکن منسوب به [[امام]] {{ع}}. | #بزرگداشت اماکن منسوب به [[امام]] {{ع}}. | ||
#عرضه [[حاجات]] به [[امام]] {{ع}} | #عرضه [[حاجات]] به [[امام]] {{ع}} | ||
#مقدم داشتن خواسته‌های [[امام]] {{ع}} بر خواسته‌های خویش. | #مقدم داشتن خواسته‌های [[امام]] {{ع}} بر خواسته‌های خویش. | ||
#[[توسل]] و طلب [[شفاعت]]. | # [[توسل]] و طلب [[شفاعت]]. | ||
#[[دعوت]] [[مردم]] به آن [[حضرت]] {{ع}} | # [[دعوت]] [[مردم]] به آن [[حضرت]] {{ع}} | ||
#برخاستن هنگام شنیدن نام [[امام]] {{ع}}. | #برخاستن هنگام شنیدن نام [[امام]] {{ع}}. | ||
| خط ۱٬۰۴۴: | خط ۱٬۰۴۴: | ||
# [[آیا در اختیار قرار دادن مال از وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)]] | # [[آیا در اختیار قرار دادن مال از وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)]] | ||
# [[آیا رعایت ادب از وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)]] | # [[آیا رعایت ادب از وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)]] | ||
#[[آیا نزدیک شمردن ظهور از وظایف مسلمانان نسبت به امام است؟ (پرسش)]] | # [[آیا نزدیک شمردن ظهور از وظایف مسلمانان نسبت به امام است؟ (پرسش)]] | ||
#[[آیا شناخت غربت امام از وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)]] | # [[آیا شناخت غربت امام از وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)]] | ||
# [[آیا اظهار اشتیاق به دیدار از وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)]] | # [[آیا اظهار اشتیاق به دیدار از وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)]] | ||
# [[آیا ذکر مناقب و فضائل از وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)]] | # [[آیا ذکر مناقب و فضائل از وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)]] | ||
نسخهٔ ۳۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۴:۱۸
| وظیفه مسلمانان نسبت به امام مهدی چیست؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت |
| مدخل بالاتر | مهدویت / غیبت امام مهدی / وظایف و تکالیف مسلمانان در عصر غیبت |
| مدخل اصلی | وظیفه مسلمانان نسبت به امام مهدی |
وظیفه مسلمانان نسبت به امام مهدی(ع) چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که میتوان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.
عبارت‌های دیگری از این پرسش
- وظایف شیعه در زمان غیبت چیست؟
- وظیفه عملی شیعه برای انتظار آن حضرت چیست؟
- وظایف ما در دوران غیبت امام مهدی(ع) چیست؟
- مؤمنین چه تکالیفی در عصر غیبت نسبت به امام مهدی(ع) دارند؟
- وظایف مؤمنین و منتظرین نسبت به امام مهدی چیست؟
- وظیفه فردی اخلاقی و اعتقادی شیعیان و منتظران واقعی امام مهدی(ع) چیست؟
- وظایف مسلمانان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟
پاسخ جامع اجمالی
پاسخ جامع به این پرسش، برگرفته از تمامی پاسخ‌ها ودیدگاه‌های متفرقه اندیشمندان و نویسندگانی است که متن سخنان آنان در ذیل دیده میشود:
مسلمانان و وظیفه داشتن نسبت به امام مهدی(ع)
- دین اسلام، کامل‌ترین و آخرین دین الهی است که از سوی خداوند متعال و توسط پیامبر اسلام(ص) برای هدایت انسانها به سوی کمالات دنیوی و اخروی ابلاغ شده است، ولی ختم نبوت به معنای ختم رهبری و امامت نیست؛ زیرا وجود تکلیف، مستلزم وجود حجت الهی بر روی زمین است، به همین دلیل بعد از پیامبر اکرم(ص) امامان، عهده‌دار هدایت انسانها هستند. امام علی(ع) فرمودند: «هرگز روی زمین از قیام‌کننده‌ای با حجت و دلیل خالی نمی‌ماند خواه ظاهر و آشکار باشد، خواه بیمناک و پنهان چنین است تا دلائل و اسناد روشن الهی از بین نرود و به فراموشی نگراید»[۱]. بنابراین از این لحاظ مردم دورۀ غیبت، از حیث مکلف بودن به تکالیف اسلامی با مردم دورۀ حضور امام هیچ فرقی ندارند و باید به همۀ تکالیف اسلامی که اصطلاحا فروع دین نامیده میشوند عمل کنند. لکن در دورۀ غیبت و مستور بودن امام برخی از تکالیف به دلیل مستور بودن امام اهمیت بیشتری مییابد[۲][۳]
- به طور کلی وظایف مسلمانان را میتوان به دو گونه تقسیم کرد:
- وظایف عام: منظور از وظایف عام بیان وظیفۀ هر مسلمان نسبت به امام خود است؛ با قطع نظر از اینکه امام او مهدی(ع) است یا غیر او و با قطع نظر از اینکه امام او در حال غیبت است یا حضور؛ زیرا این وظیفه مربوط به هر امام واجب‌الطاعه است و بدون شک شامل امام مهدی (ع) نیز میشود.
- وظایف خاص: اینگونه از وظایف، وظایف هر مسلمانی نسبت به خصوص امام مهدی(ع) است؛ چه آن دسته از وظایف که مربوط به غیبت او میشود و چه مربوط به غیبت او نمی‌شود (اما مختص امام مهدی(ع) است؛ نه هر امام دیگری).
انواع وظایف مسلمانان
وظایف عام
وظایف الزامی
- امام‌شناسی (شناخت امام مهدی): یکی از مهمترین تکالیف مؤمنان پس از معرفت به خدا و رسول او با توجه به احادیث، معرفت و شناخت امام معصوم(ع) است[۴]، بر این اساس شناخت امام به خصوص شناخت امام عصر جزء وظایف اصلی منتظران است[۵]، وظیفۀ ای که بر اساس معرفت توحیدی و شناخت نبوت استوار شده است[۶]. در فرهنگ شیعی، معرفت خدا بدون شناخت کسی که از جانب او سِمَت راهنمایی و راهبری بندگان را دارد، امکان‌پذیر نیست[۷].
- تولی امام: ولایت‌پذیری از امام مهدی(ع): تولی (پذیرش ولایت) نسبت به معصومان(ع) یکی از مواردی است که اهل بیت(ع) در روایات متعددی مؤمنان را در دوران غیبت به آن سفارش کردهاند. امام کاظم (ع) در روایتی میفرماید: «خوشا به حال شیعیان ما که در زمان غیبت قائم ما به محبت ما تمسک می‌جویند و بر موالات نسبت به ما و بیزاری نسبت به دشمنان ما ثابت و استوار هستند. آنها از ما هستند و ما نیز از آنها هستیم»[۸][۹] تولی امام میتواند شامل موارد زیر باشد:
- انحصار ایمان به امامت و ولایت: بعد از شناخت و معرفت نسبی، تکلیف، ایمان آوردن و پذیرش امام (ع) است که هر چه شناخت ما از امام عمیق‌تر و صحیح‌تر باشد، درجات ایمان و اعتقاد ما افزایش مییابد[۱۰].
- محبت و مودت: از وظایف مهم مسلمانان در هر عصر و زمان، محبت و دوستی با اهل بیت پیامبر(ص) در جایگاه دوستان خداوند است[۱۱]. گرچه مسلمانان موظف هستند تمام معصومان (ع) را دوست بدارند و به آنها عشق بورزند، اما نسبت به دوستی و محبت به حضرت مهدی(ع) به خصوص تأکید شده است. ایمان با محبت و ولایت امام عصر (ع) کامل میشود[۱۲].
- اطاعت و نصرت: امام زمان (ع) احیا کنندۀ آموزههای نورانی قرآن و معارف پیامبر اکرم و ائمه هدی (ع) است[۱۳] و رهاورد ایشان همان اسلام ناب و معارف والای پیامبر اسلام (ص) است و اگر چه ایشان غایب هستند ولی اراده و فرمانشان در میان همۀ خلایق جاری است؛ بنابراین، دستورات حضرت را باید شناخت و فرمان‌هایش را اطاعت کرد[۱۴]. اطاعت امام مستلزم چند وظیفه الزامی کلی است مانند: پرهیزگاری و رعایت تقوای الهی؛ اقتدا به سنت و سیرۀ امام شامل مبارزه با انحراف‌ها و بدعت‌ها؛ رعایت حق الناس اعم از حقوق فردی و اجتماعی و....
- تبری از طاغوت: برائت‌جویی از هر امام و رهبری جز امام مهدی(ع): یکی از وظایف مهم امت در قبال امام که بدون آن ولایت کامل نمی‌شود، مسألۀ تبری و بیزاری جستن از دشمنان امام است[۱۵]. "تبری" یعنی: انسان از لحاظ عاطفی، بغض و کینۀ دشمنان خدا، پیامبران، ائمۀ معصومین، جانشینان به حق آنان (فقیهان) و مؤمنان را به دل بگیرد و از نظر سیاسی و اجتماعی، سرپرستی، رهبری، دوستی و حکومت الهی را بپذیرد و از حکومت دشمنان اسلام دوری جوید[۱۶].
- تحکیم ولایت با مؤمنان و پیروان راستین امام: تحکیم ولایت میتواند شامل موارد زیر باشد:
- دوستی با دوستان امام مهدی(ع): از اقدامات منتظران، دوستی با اهل بیت و دشمنی با دشمنان ایشان است[۱۷]. در این رابطه تعابیر فراوانی در لسان اهل بیت (ع) آمده مانند: «إِنِّی سِلْمٌ لِمَنْ سَالَمَکُمْ وَ حَرْبٌ لِمَنْ حَارَبَکُمْ»[۱۸]؛ با توجه به توسعه یافتن ضمیر "کم" در عبارت سَالَمَکُمْ باید همچنان که نسبت به اهل بیت (ع) محبت و ارادت داریم و در حزن و سرورشان همراه هستیم، نسبت به دوستان و شیعیان آنها نیز محبت و یاری داشته باشیم؛ زیرا مسرور نمودن مؤمنین، مسرور کردن خداوند متعال، رسولش و ائمه طاهرین(ع) است[۱۹]؛ از سوی دیگر نمیتوان نسبت به دشمنان و محاربین ائمه(ع) بیتفاوت بود و یا دوستی داشت[۲۰]؛ و باید همان رفتاری با او داشته باشیم که او با اهل بیت(ع) دارد[۲۱].
- امر به معروف و نهی از منکر: یکی از وظایف و صفات و ویژگیها و بایستههای سیاسی و اجتماعی مردم و شیعیان و عمدۀ یاران و منتظران حضرت مهدی(ع) در دوران غیبت کبری، مبارزه با ظلم و ستم و فساد و بر خورد فعال و جدی با منکرات کلان حکومتی که منکرات شان مخرب‌تر است و امر به معروف و نهی از منکر و داشتن روحیۀ اصلاح گری در سطح جامعه است[۲۲].
- تقویت وحدت و انسجام در امت اسلامی و مبارزه با همه عوامل فتنه و تفرقه: هر جامعه‌ای همواره در پی عوامل هم‌نوایی و استحکام نظم اجتماعی است و عوامل اختلاف را طرد میکند[۲۳]. برای زمینه‌سازی ظهور حضرت مهدی(ع) و تشکیل حکومت جهانی، اتحاد و انسجام مسلمانان نقش اساسی را خواهد داشت و باید مسلمانان از هرگونه اختلاف فرعی و موسمی پرهیز کنند و در برابر دشمنان مشترک، با اتحاد و وحدت و هماهنگی خود بایستند، تا بتوانند راه را برای ظهور مصلح کل جهانی هموار سازند[۲۴].
وظایف غیرالزامی
- زیارت امام و به یاد او بودن: یکی از وظایف و مسؤولیت‌های مهم مسلمانان درباره حضرت مهدی (ع)، بزرگداشت نام و یاد آن حضرت در همه زمانها و مکانها و فراموش نکردن ذکر اوست[۲۵] اصولا باید توجه داشت یاد کردن از اهل بیت (ع) و بیان فضایل و صفات برجسته آنها، موجب زنده شدن مکتب اهل بیت (ع) و جلا یافتن دل‌های ما میشود.
- دعا برای امام: دعا و مناجات یکی از وظایف تفکیک‌ناپذیر زندگی و فرهنگ انسانِ منتظر[۲۶] و از نشانه‌های روشن انتظار واقعی است[۲۷]. حضرت مهدی (ع) فرموده‌اند: «برای تعجیل فرج بسیار دعا کنید که فرج شما همان است»[۲۸]. هرچند امام به دعای ما نیازی ندارد، اما دعا برای حضرت نوعی ارتباط معنوی و قلبی با ایشان است[۲۹].
- اقتدا به سنت و سیره امام در امور استحبابی (تشبه به عبادات و اخلاق امام): از ویژگی‌های اخلاقی مؤثر در بُعد اجتماعیِ سبک زندگی زمینه ساز ظهور موعود، میتوان به دعوت دیگران به همانندسازی (الگوپذیری) با اخلاق حسنه و مکارم اخلاق امام(ع) و عمل به آنچه امام(ع) آن را دوست دارد و دوری نسبت به آنچه از عمل به آن ناراحت میشود، اشاره نمود[۳۰]. پیروی کردن از امام و الگو قرار دادن ایشان در اخلاق و اعمال در آنچه مؤمن به حسب حال خود میتواند انجام دهد، معنی تشیع و حقیقت مأموم بودن است و کمال ایمان و تمامیت موالات امام و همراهی با او در روز قیامت و مجاورت با حضرتش در بهشت با این کار انجام میشود[۳۱].
- اعمال عبادی به نیابت از امام: مسلمانان میتوانند برخی از اعمال را به نیت امام زمان(ع) انجام دهند مانند: دادن صدقه برای سلامتی او؛ انجام حج به نیابت از امام و غیره[۳۲].
وظایف خاص
وظایف الزامی
- انتظار فرج و ظهور امام مهدی(ع) (توسط فرد و جامعه): در مورد وظیفۀ انسانها و جوامع نسبت به امام زمان(ع) باید توجه داشت یکی از وظایف مهم مردم در عصر غیبت، انتظار فرج است[۳۳]. رسول خدا (ص) فرمود: «با فضیلت‌ترین اعمال امت من، انتظار فرج است»[۳۴][۳۵] در حدیثی امام جواد(ع) فرمود: «قائم ما مهدی است که باید در زمان غیبت، انتظار او کشیده شود و در عصر ظهور اطاعت شود»[۳۶][۳۷]
- استقامت و صبر بر سختی‌های دوران غیبت امام مهدی(ع) (توسط فرد و جامعه): صبر یعنی خودداری در حال شدت، بر همین اساس، از جمله وظایفی که مسلمین به طور خاص در دوران غیبت برعهدۀ دارند صبر در سختی هاست[۳۸]؛ یعنی در برابر سختی‌ها به پیامبر(ص) و امامان معصوم(ع) و همۀ انبیای عظام تأسّی کنند[۳۹]؛ سختی‌هایی که برای پاکسازی منتظران نهادینه شده به طوری که امام باقر(ع) در این زمینه فرمودند:.«ای شیعه آل پیامبر، آنقدر پاکسازی میشوید، مانند پاکسازی سرمه در چشم»[۴۰][۴۱]
- آمادگی و زمینه‌سازی برای ظهور امام مهدی(ع): قیام حضرت مهدی (ع) پیش از هر چیز نیازمند به عناصر آماده و باارزش انسانی است که بتوانند بار سنگین چنان اصلاحات وسیعی را در جهان به دوش بکشند و این در درجۀ اول محتاج به انواع آمادگی برای پیاده کردن آن برنامۀ عظیم است[۴۲]. آمادگی‌هایی که عبارتند از: آمادگی در عرصۀ روحی و روانی؛ آمادگی در عرصۀ فکری و اعتقادی؛ آمادگی در عرصۀ اخلاقی و رفتاری؛ آمادگی در عرصۀ سیاسی؛ آمادگی در عرصۀ اقتصادی و آمادگی در عرصۀ نظامی.
- پیروی از نواب عام امام مهدی(ع): یکی از وظایف دوران غیبت پیروی از علمای راستین یا نواب عام است که در دستورات پیشوایان الهی آمده است[۴۳]. در دوره غیبت کبری، فقهای جامع الشرایط به نصب امام زمان (ع) مسئولیت نمایندگی عام امام (ع) را در استمرار حرکت حیات بخش امامت و پاسداری از احکام و مقررات اسلامی برعهده دارند[۴۴]. امام زمان(ع) فرمودند: «در پیش‌آمدهایی که برای شما رخ میدهد باید به راویان اخبار ما ـ دانشمندان علوم دینی ـ مراجعه کنید که ایشان حجت من بر شما و من حجت خدا بر آنها هستم»[۴۵].
وظایف غیرالزامی
- دعا برای تعجیل فرج و ظهور امام مهدی(ع): یک سری وظایف برای مسلمین در زمان غیبت امام وجود دارد که این وظایف فقط نسبت به امام غائب حتمی و ضروری است؛ از جملۀ این وظایف دعا برای فرج حضرت حجت(ع) است[۴۶]. مراد از دعای فرج صرفاً خواندن زبانی دعا نیست؛ بلکه آرزویی برآمده از قلب و عشق به امام است؛ یعنی همچنان که امام عصر(ع) نماد همۀ آمال و آرزوهای انسان منتظر است، به همین ترتیب باید بزرگترین دغدغه انسان منتظر هم دعا برای تعجیل ظهور آن حضرت باشد[۴۷].
- غمگین بودن برای غیبت او و اشتیاق داشتن به ظهورش: از وظایف قلبی یک مؤمن منتظر که از ر.ک:اقسام یاری قلبی امام زمان (ع) محسوب میشود، حزن و اندوه در فراق او و ندبه و گریه‌های دلتنگی است[۴۸]. سدیر صیرفی میگوید: خدمت مولایم امام صادق(ع) رفتم و امام را در این حال دیدیم، او همچون مادر فرزند از دست داده، می‌گریست، اندوه از گونه‌های مبارکش پیدا بود و رنگ چهره‌اش تغییر کرده بود. اشکهای او لباسش را خیس کرده بود و در این حالت می‌گفت: مولای من! غیبت تو، خواب را از چشمانم گرفته و زمین را بر من تنگ نموده و آسایش دلم را از من گرفته است. مولای من! غیبت تو، بلا و مصیبت مرا به فاجعه‌های ابدی پیوند داده است»[۴۹].[۵۰]
پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه
| ۱. آیت الله مصباح یزدی؛ |
|---|
|
آیت‌الله محمد تقی مصباح یزدی، در کتاب «آفتاب ولایت» در این‌باره گفته است:
«وظیفه ما در زمان غیبت امام زمان (ع) این است که منتظر فرج حضرت باشیم که این انتظار، برترین عبادت است: " أَفْضَلُ أَعْمَالِ شِيعَتِنَا انْتِظَارُ الْفَرَجِ"[۵۱]. ثواب انتظار فرج امام زمان، از ثواب روزه گرفتن و نماز خواندن و جهاد کردن در راه خدا بیشتر است. ما درباره این گونه روایات، فهم دقیق و کاملی نداریم. حتی در مقام تحلیل این روایات، به این نتیجه می‌رسیم که برای امیدوار نگه داشتن مردم است. درست نیست که با وجود این همه ظلم در دنیا، از انتظار فرج امام زمان (ع) ناامید شویم: ﴿أَمْ حَسِبْتُمْ أَن تَدْخُلُواْ الْجَنَّةَ وَلَمَّا يَأْتِكُم مَّثَلُ الَّذِينَ خَلَوْا مِن قَبْلِكُم مَّسَّتْهُمُ الْبَأْسَاء وَالضَّرَّاء وَزُلْزِلُواْ حَتَّى يَقُولَ الرَّسُولُ وَالَّذِينَ آمَنُواْ مَعَهُ مَتَى نَصْرُ اللَّهِ أَلا إِنَّ نَصْرَ اللَّهِ قَرِيبٌ﴾[۵۲]؛ آیا گمان کردید داخل بهشت میشوید، بی آن که حوادثی همچون حوادث گذشتگان به شما برسد؟! همانان که گرفتاری‌ها و ناراحتی‌ها به آنها رسید و آن چنان ناراحت شدند که پیامبر وافرادی که با او ایمان آورده بودند، گفتند: "پس یاری خدا کی خواهد آمد؟!" آگاه باشید که یاری خدا نزدیک است. در جایی دیگر آمده است: ﴿حَتَّى إِذَا اسْتَيْأَسَ الرُّسُلُ وَظَنُّواْ أَنَّهُمْ قَدْ كُذِبُواْ جَاءَهُمْ نَصْرُنَا فَنُجِّيَ مَن نَّشَاء وَلاَ يُرَدُّ بَأْسُنَا عَنِ الْقَوْمِ الْمُجْرِمِينَ﴾[۵۳]؛ این احساس یأس و ناامیدی در امت‌های قدیم نیز وجود داشته است. وقتی ما منتظر فرج امام زمان (ع) باشیم، در جامعه فعالیت میکنیم. وقتی انسان مأیوس شود و گمان کند که از دستش کاری برنمی‌آید، با خیال راحت به مرگ تن میدهد. کسی در دنیا هدفدار زندگی میکند که منتظر فرج امام زمان (ع) باشد. راه استفاده از روایات این است که تمام روایات، و قراین آنها را با دلیل، از نظر سند بررسی کنیم؛ یعنی این که صدر و ذیل روایت را مورد دقت قرار دهیم و روایات مشابه دیگری را که در مقام و مکان دیگری وارد شده است، با آن تطبیق کنیم. مهمترین اصل استفاده از روایات این است که محکمات را فدای متشابهات نکنیم. دو سلسله از محکمات وجود دارند که از نص قرآن، نص سنت، روایت متواتر و روایات صحیح و دارای سند معتبر استنباط میشوند.ما باید در وهله اول، محکمات را بیابیم؛ سپس با توجه به آنها سراغ متشابهات روایات برویم»[۵۴].
|
| ۲. آیت الله حکیم؛ |
|---|
|
آیت الله سید منذر حکیم در کتاب «پیشوایان هدایت» در اين باره گفته است:
چنین درکی از مسائل تأثیری آشکار در انگیزش انسان مسلمان به سوی فعالیت‌های اصلاحی سازنده در عرصه فردی و اجتماعی خواهد داشت و این احساس درونی که خود را همیشه در محضر و تحت نظر امام زمان خویش ببیند او را انگیزه‌ای مضاعف خواهد بخشید؛ امامی که پیشرفت مؤمنان مسرورش ساخته و عقب ماندگی و انحراف آنان از کارهای اصلاحی و سازنده و دوری ایشان از تمسک به احکام، اخلاق و ارزشهای اسلامی، ناراحتش خواهد کرد؛ ارزش‌هایی که آن حضرت سخت در انتظار مهیا شدن شرایط مناسب برای ظهور خود و حاکم کردن آن ارزش‌ها در زمین و نجات بشریت به واسطه آنها است. ما در بررسی روایاتی که قبل از پیدایش غیبت از آن خبر داده‌اند به این نکته می‌رسیم که این روایات صراحتاً به همین وظیفه شیعیان در زمان غیبت اشاره کردهاند. در بحث از وظیفه انتظار فرج امام زمان (ع) نیز به نمونه‌های دیگری از این روایات برخورد خواهیم نمود. مضافاً به اینکه بسیاری از دعاهایی که خواندن آنها در عصر غیبت مستحب دانسته شده انگیزه انجام این وظیفه را در مخاطبان بیشتر کرده معرفت و شناخت امام زمان را در اعتقاد مؤمنان راسخ‌تر می‌نماید. به عنوان مثال شیخ کلینی در کافی از زراره نقل میکند که حضرت امام صادق (ع) فرمود: برای قائم غیبتی خواهد بود ... وی همان کسی است که همگان به انتظارش خواهند نشست و او همان کسی است که مردم در به دنیا آمدنش تردید خواهند کرد. زراره به محضر شریف آن حضرت عرض کرد: قربانت شوم، اگر چنین روزی را دیدم چه باید انجام دهم؟ امام (ع) پاسخ دادند: ««يَا زُرَارَةُ إِذَا أَدْرَكْتَ ذلِكَ الزَّمَانَ، فَادْعُ بِهذَا الدُّعَاءِ: اللّهُمَّ عَرِّفْنِي نَفْسَكَ؛ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي نَفْسَكَ لَمْ أَعْرِفْ نَبِيَّكَ اللّهُمَّ عَرِّفْنِي رَسُولَكَ؛ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي رَسُولَكَ لَمْ أَعْرِفْ حُجَّتَكَ اللّهُمَّ عَرِّفْنِي حُجَّتَكَ؛ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي حُجَّتَكَ ضَلَلْتُ عَنْ دِينِي»»[۵۵]. این حدیث به بنیادهای اعتقادی ایمان به امام عصر (ع) و نتایج آن اشاره دارد.
اینها بارزترین موارد وظایف و تکالیف مخصوص عصر غیبت بود. تکالیف دیگری هم هست که مربوط به بعضی از رویدادهایی است که در عصر غیبت به وقوع می‌پیوندد یا مربوط به بعضی از علایم ظهور میباشد، مانند تکلیف به یاری حرکت‌هایی که در جهت زمینه سازی برای ظهور گام برمی‌دارند یا اجتناب از مبتلا شدن به فتنه سفیانی و امر به احتیاط شدید در هنگام بروز نشانه‌های نزدیک شدن ظهور و .... پس از این مرور سریع به بحث در باره مسأله مهم انتظار فرج میپردازیم که عمل به آن به عنوان بزرگترین تکلیف عصر غیبت دربر دارنده بیشتر وظایف و تکالیفی است که در بالا به آنها اشاره کردیم»[۶۰].
|
| ۳. حجت الاسلام و المسلمین قرائتی؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین محسن قرائتی در کتاب «جهت‌نما» در اين باره گفته است:
«در عصر غیبت ما چند وظیفه داریم:
|
| ۴. حجت الاسلام و المسلمین موسوی‌نسب؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین سید جعفر موسوی‌نسب، در کتاب «دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان» در این‌باره گفته است:
«علما و دانشمندان و خدمتگزاران به مکتب اهل بیت (ع) خصوصا کسانی که راجع به حضرت ولی عصر (ع) کتاب نوشته‌اند با بهره‌گیری از کلمات نورانی و روایات وارده در این موضوع برای پیروان آن حضرت در غیبت آن امام همان تکالیف و وظایف را تعیین نموده‌اند. بهترین کتاب که به این وظایف پرداخته کتاب ارزشمند مکیال المکارم است که مؤلف محترم در باب هشتم این کتاب، هشتاد وظیفه را بیان میفرمایند. البته معلوم است که این تکالیف و وظایف دستوراتی هستند که از طرف معصومین (ع) به ما رسیده است که در این جا ما به همه آن هشتاد وظیفه اشاره میکنیم و تفصیل هریک از آن را می‌توانید به کتاب مکیال مراجعه کنید.
|
| ۵. حجت الاسلام و المسلمین طاهری؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین دکتر حبیب‌الله طاهری در کتاب «سیمای آفتاب» در این‌باره گفته‌است:
«مهمترین وظیفه مسلمانان در زمان غیبت امام زمان این است که:
|
| ۶. حجت الاسلام و المسلمین زهادت؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین عبدالمجید زهادت، در کتاب «معارف و عقاید ۵ ج۲» در این‌باره گفته است:
«در مورد وظایف و تکالیف شیعیان در دوران غیبت سخن‌های بسیاری گفته شده است و حتی تا هشتاد وظیفه برای منتظران ظهور امام مهدی(ع) برشمرده شده است.[۱۰۵] در این بخش به تعدادی از مهمترین این وظایف اشاره میکنیم: ۱. شناخت حجت خدا و امام عصر(ع): اولین و مهمترین وظیفه‌ای که هر شیعه منتظر بر عهده دارد کسب معرفت نسبت به وجود مقدس امام زمانخویش است. در روایات بسیاری که از طریق شیعه و اهل تسنن از پیامبر اسلام(ص) نقل شده، آمده است: ««مَنْ ماتَ وَلَمْ يَعْرِفْ إمامَ زَمانِهِ ماتَ مَيْتَةً جاهِلِيَّةً»»[۱۰۶]. و در روایت دیگری از امام محمد باقر(ع) نقل شده است: ««مَنْ مَاتَ وَ لَيْسَ لَهُ إِمَامٌ فَمِيتَتُهُ مِيتَةُ جَاهِلِيَّةٍ وَ مَنْ مَاتَ وَ هُوَ عَارِفٌ لِإِمَامِهِ لَمْ يَضُرَّهُ تَقَدَّمَ هَذَا الْأَمْرُ أَوْ تَأَخَّرَ وَ مَنْ مَاتَ وَ هُوَ عَارِفٌ لِإِمَامِهِ كَانَ كَمَنْ هُوَ مَعَ الْقَائِمِ فِي فُسْطَاطِهِ.»»[۱۰۷]. امام حسین (ع) درباره معرفت امام میفرمایند: ««أيّها الناس انّ اللّٰه جلّ ذكره ما خلق العباد الاّ ليعرفوه فإذا عرفوه عبدوه و إذا عبدوه استغنوا بعبادته عن عبادة من سواه فقال له رجل يا ابن رسول اللّٰه بأبي أنت و أمّي فما معرفة اللّٰه قال معرفة أهل كلّ زمان امامهم الذي تجب عليهم طاعته.»»[۱۰۸]. آری، فلسفه آفرینش انسان، رسیدن به مقام معرفت خداست. اما این معرفت حاصل نمی‌شود مگر به معرفت امام و حجت عصر (ع)؛ چرا که امام، آینه تمام نمای حق و واسطه شناخت خداست. امام صادق (ع) فرمود: ««نَحْنُ الْعالِمُونَ (الْقَائِمُونَ) بِأَمْرِهِ وَ الدَّاعُونَ إِلَيَّ سَبِيلَهُ ، بِنَا عُرِفَ اللَّهُ وَ بِنَا عبدالله ، نَحْنُ الْأَدِلَّاءِ عَلِيُّ اللَّهِ وَ لَوْلَانَا مَا عبدالله»»[۱۰۹]. توجه به مفاد دعاهایی که خواندن آنها در عصر غیبت مورد تأکید قرار گرفته است. نیز ما را به اهمیت موضوع شناخت حجت خدا رهنمون می‌سازد. از امام صادق (ع) سفارش به خواندن این دعا شده است: ««أَللَّهُمَّ عَرِّفْنِي نَفْسَكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي نَفْسَكَ لَمْ أَعْرِفْ نَبِيَّكَ ، أَللَّهُمَّ عَرِّفْنِي نَبِيَّكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي نَبِيَّكَ لَمْ أَعْرِفْ حجتكلإ أَللَّهُمَّ عَرِّفْنِي حُجَّتَكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي حُجَّتَكَ ، ضَلَلْتُ عَنْ دِينِي»»[۱۱۰]. مراد و مقصود از معرفت امام که در روایات بر آن تأکید شده این است که ما آن حضرت را آنچنانکه هست بشناسیم؛ به گونه‌ای که این شناخت سبب در امان ماندن ما از شبهه‌های ملحدان و مایه نجاتمان از اعمال گمراه‌کننده مدعیان دروغین باشد، و این چنین شناختی جز به دو امر حاصل نمی‌گردد: اول، شناختن شخص امام (ع) به نام و نسب، و دوم، شناخت صفات و ویژگی‌های او و به دست آوردن این دو شناخت از اهم واجبات است.[۱۱۱]. ابونصر پیش از غیبت امام مهدی (ع) به حضور آن حضرت میرسد. امام از او می‌پرسد: آیا مرا می‌شناسی؟ پاسخ میدهد: پاسخ میدهد: آری؛ شما سرور من و فرزند سرور من هستید. امام میفرماید: مقصود من چنین شناختی نبود ابونصر میگوید: خودتان بفرمایید. امام میفرماید: من آخرین جانشین پیامبر خدا هستم و خداوند به [[[برکت]]] من بلا را از خاندان و شیعیانم دور میکند[۱۱۲]. ۲. کسب اخلاق نیکو و دوری از صفات ناپسند: وظیفه مهم دیگری که هر شیعه منتظر بر عهده دارد پیراستن خود از خصایص ناپسند و آراستن خود به اخلاق نیکو است. از امام صادق (ع) نقل شده است: ««مَنْ سَرَّهُ اَنْ يَكُونَ مِنْ اَصْحابِ الْقائِمِ فَلْيَنْتَظِرْ، وَلْيَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحاسِنِ الاَْخْلاقِ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ.»»[۱۱۳]. در توقیعی که از امام مهدی (ع) گزارش شده است آمده: ««فَلْیَعْمَلْ کُلُّ امْرِئٍ مِنْکُمْ بِمَا یَقْرُبُ بِهِ مِنْ مَحَبَّتِنَا وَ یَتَجَنَّبُ مَا یُدْنِیهِ مِنْ کَرَاهَتِنَا وَ سَخَطِنَا»»[۱۱۴]. ۳. پیوند با مقام ولایت: حفظ و تقویت پیوند قلبی با امام عصر(ع) یکی دیگر از وظایف مهمی است که هر شیعه منتظر در عصر غیبت برعهده دارد. در روایتی از امام محمد باقر (ع) در تفسیر آیه شریفه ﴿ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اصْبِرُواْ وَصَابِرُواْ وَرَابِطُواْ وَاتَّقُواْ اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ﴾[۱۱۵] آمده است: ««اِصْبِرُوا عَلَى أَدَاءِ اَلْفَرَائِضِ وَ صٰابِرُوا عَدُوَّكُمْ وَ رٰابِطُوا إِمَامَكُمُ اَلْمُنْتَظَرَ»»[۱۱۶]. ۴. کسب آمادگی برای ظهور حجت حق: یکی دیگر از وظایفی، که به تصریح روایات، در دوران غیبت بر عهده شیعیان و منتظران فرج قائم آل محمد (ص) است کسب آمادگی‌های لازم نظامی و غیر آن برای یاری امام غائب است. از امام صادق (ع) نقل شده است: ««ليعدن أحدكم لخروج القائمو لو سهما فإن الله تعالي إذا علم ذلك من نيته رجوت لأن ينسى في عمره حتى يدركه فيكون من أعوانه و أنصاره»»[۱۱۷]. در روایت دیگری از امام کاظم (ع) نقل شده است: ««أَنَّ مَنِ اِرْتَبَطَ دَابَّةً مُتَوَقِّعاً بِهِ أَمْرَنَا وَ يَغِيظُ بِهِ عَدُوَّنَا وَ هُوَ مَنْسُوبٌ إِلَيْنَا أَدَرَّ اَللَّهُ رِزْقَهُ وَ شَرَحَ صَدْرَهُ وَ بَلَّغَهُ أَمَلَهُ وَ كَانَ عَوْناً عَلَى حَوَائِجِهِ»»[۱۱۸]. در روایتی آمده است: ««قال لی أبو جعفر بن علی(ع): کم الرباط عندکم؟ قلت: أربعون، قال(ع): لکن رباطنا رباط الدهر»»[۱۱۹]. علامه مجلسی در شرح این فرمایش امام(ع) میفرماید: ««اي يجب علي الشيعة أن يربطوا أنفسهم على طاعة إمام الحق، و إنتظار فرجه و يتهياؤا لنصرته»»[۱۲۰]. ۵. ارتباط با فقها و مراجع تقلید: روشن است که در دوران غیبت هیچیک از احکام اسلام تعطیل نشده و باید تا آمدن امام عصر(ع) به همه آنچه اسلام از دستور داده است عمل شود. از طرفی امکان دسترسی به امام معصوم (ع) و فراگرفتن مستقیم احکام دین از ایشان، برای ما وجود ندارد. در چنین شرایطی وظیفه انسان رجوع به علما است. در روایتی ازامام حسن عسکری(ع) از امام صادق (ع) نقل شده است: ««فأما من كان من الفقهاء صائنا لنفسه، حافظا لدينه مخالفا على هواه، مطيعا لأمر مولاه، فللعوام أن يقلدوه، وذلك لا يكون إلا بعض فقهاء الشيعة لا كلهم»»[۱۲۱]. امام عصر(ع) نیز در یکی از توقیعات خود در پاسخ اسحاق بن یعقوب میفرماید ««وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِیهَا إِلَى رُوَاةِ حَدِیثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِی عَلَیْکُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ علیهم»»[۱۲۲]. ۶. دعا برای تعجیل فرج: یکی از وظایف مهمی که بنا به تصریح حضرت صاحب الامر (ع) بر عهده همه منتظران گذاشته شده، دعا برای تعجیل فرج است. امام عصر(ع) در توقیعی که خطاب به اسحاق بن یعقوب صادر شده، میفرمایند: ««أَکْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِیلِ الْفَرَجِ فَإِنَّ ذَلِکَ فَرَجُکُم»»[۱۲۳] برای تعجیل فرج بسیار دعا کنید که فرج شما همان است. امام حسن عسکری (ع) نیز دعا برای تعجیل فرج را شرط رهایی از فتنه‌های دوران غیبت دانسته، ««والله ليغيبنّ غيبة لا ينجو فيها من الهلكة إلاّ من ثبّته الله عز وجل على القول بإمامته ووفّقه للدعاء بتعجيل فرجه»»[۱۲۴]. ۷. وحدت و همدلی: از وظایف تک تک افراد منتظر که بگذریم، جمعیت منتظران نیز باید طرح و برنامه‌ای داشته باشند که در راستای اهداف امام و حجت الهی باشد. به بیان دیگر، اجتماع منتظر، لازم است تلاش و حرکت خود را در مسیر رضایت رهبر موعود قرار دهد. امام عصر(ع) در یکی از توقیعات خود به چنین جمعیتی این گونه بشارت داده است: اگر شیعیان ما –که خداوند آنان را در راه اطاعتش یاری دهد- در وفای پیمانی که از ایشان گرفته شده، یکدل و مصمم باشند، البتّه نعمت دیدار، از آنان به تأخیر نمی‌افتند و سعادت ملاقات ما برای آنها با معرفت کامل و راستین به ما، تعجیل میشود[۱۲۵]. آن عهد و پیمان، همان است که در کتاب خدا و اهل بیت(ع) آمده است که مهمترین آنها را بیان میکنیم:
|
| ۷. حجت الاسلام و المسلمین کارگر؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین دکتر رحیم کارگر، در کتاب «مهدویت پیش از ظهور» در این‌باره گفته است:
«کسی که منتظر و چشم به راه ظهور و قیام جهانی نجاتدهنده بزرگ و موعود امت‌ها است، بایسته است از نظر عملی، فکری و اعتقادی نیز انتظار و آمادگی خود را نشان دهد. تنها با لقلقه زبان و ادعای چشم به راه بودن، نمیتوان خود را منتظر واقعی دانست!! البته مرحله نخست انتظار سازنده، باور به وجود منجی و اعتقاد به ظهور او و برپا داشت انقلاب جهانی به دست او است. سپس نوبت به اصلاح و همسوسازی رفتارها، گفتارها و پندارها با این اعتقاد و باور است. وقتی انسان حقیقتا منتظر کسی باشد، تمام رفتارها و سکناتش نشان از منتظر بودن او دارد. به عنوان مثال اگر منتظر میهمان باشد، حتما خانه را تمیز و مرتب میکند، وسایل پذیرایی را آماده میکند و با لباس مرتّب و چهرهای شاداب، در انتظار می‌ماند. چنین کسی میتواند ادعا کند که منتظر میهمان است. اما کسی که نه خانه را مرتّب کرده و نه وسایل پذیرایی را آماده نموده است و نه لباس مرتّب و تمیزی پوشیده و نه اصلا به فکر میهمان بوده است؛ اگر ادعا کند که در انتظار میهمان است. همه او را ریشخند کرده، بر گزافهگویی او خواهند خندید!! بعضی از بایستهها و وظایف منتظران امام مهدی(ع) را چنین میتوان شمارش کرد: وظایف فردی و اخلاقی:
وظایف دینی و اعتقادی:
|
| ۸. حجت الاسلام و المسلمین رجالی تهرانی؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین علی رضا رجالی تهرانی، در کتاب «یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان» در این‌باره گفته است:
«باتوجّه به احادیث خاندان وحی، در عصر غیبت، وظایف و تکالیفی برای شیعه مشخّص و معین نموده‌اند که بخشی از آنها بدین ترتیب است:
|
| ۹. حجت الاسلام و المسلمین سلیمیان؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین خدامراد سلیمیان، در دو کتاب «درسنامه مهدویت ج۲» و «پرسمان مهدویت» در این‌باره گفته است:
«درباره وظایف و مسؤولیت‌های منتظران، سخن‌های بسیاری گفته شده است؛ اما به اختصار میتوان گفت وظایف انسانها در این دوران به دو دسته تقسیم میشود: وظایف عام این وظایف، در سخنان معصومان(ع) در شمار تکالیف عصر غیبت یاد شده است؛ امّا ویژه این دوران نیست و لازم است در همه زمانها انجام شود. شاید ذکر آنها در شمار وظایف دوران غیبت برای تأکید بوده است. برخی از این وظایف، بدین قرار است:
وظایف خاص: وظایف خاص، وظایفی است که به نوعی با غیبت حضرت مهدی(ع) در ارتباط است که به شمارش آنها میپردازیم:
|
| ۱۰. حجت الاسلام و المسلمین صمدی؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین قنبر علی صمدی، در کتاب «آخرین منجی» در این‌باره گفته است:
|
| ۱۱. حجت الاسلام و المسلمین رحیمی؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین عباس رحیمی، در کتاب «امید فردا» در این‌باره گفته است:
در این روزگار با امید به آینده، باید به دستورهای اسلام به طور دقیق عمل کرد و با بردباری زمینه ظهور آن حضرت را آماده ساخت. صبر در آخرالزمان مانند جهاد در راه خداست. مؤمن باید استقامت کند، بر سختی‌ها صبر نماید و برای حفظ ایمان خود به خداوند پناه برد و از او استمداد طلبد و دعای غریق را بخواند: «"يَا اللَّهُ يَا رَحْمَانُ يَا رَحِيمُ يَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ ثَبِّتْ قَلْبِي عَلَى دِينِكَ"»[۲۱۰]؛ ای خدایی که رحمان و مهربانی و دگرگونی دل‌ها به دست توست، دل مرا به دین خودت ثابت و استوار گردان. پس از هر نماز، برای شناخت امام خود این دعای بسیار مهم را بخواند: «"اللَّهُمَ عَرِّفْنِي نَفْسَكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي نَفْسَكَ لَمْ أَعْرِفْ رَسُولَكَ، اللَّهُمَّ عَرِّفْنِي رَسُولَكَ، فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي رَسُولَكَ، لَمْ أَعْرِفْ حُجَّتَكَ اللَّهُمَّ عَرِّفْنِي حُجَّتَكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي حُجَّتَكَ ضَلِلْتُ عَنْ دِينِي"»[۲۱۱]؛ خدایا خودت را به من بشناسان، اگر خودت را به من نشناسانی، فرستاده تو را نخواهم شناخت. خدایا فرستاده‌ات را به من بشناسان که اگر او را به من نشناسانی حجت تو را نخواهم شناخت و اگر حجت خودت را به من نشناسانی از دین گمراه خواهم شد. بنابر این شیعه باید تلاش کند امام خویش را به خوبی بشناسد و در انتظار آن حضرت همواره ضمن حفظ آمادگی خود برای سربازی در رکاب آن حضرت، زبان و دلش در انتظار آن بزرگوار به دعاگویی و درخواست از خداوند مشغول باشد. امام زمان (ع) برای برپایی دین اسلام ظهور میکند بنابر این مهمترین انتظار ایشان از شیعیانش، انجام دستورات دین اسلام است»[۲۱۲].
|
| ۱۲. حجت الاسلام و المسلمین رضوی؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین دکتر رسول رضوی، در کتاب «امام مهدی» در این‌باره گفته است:
«دین اسلام، کامل‌ترین و آخرین دین الهی است که از سوی خداوند متعال و توسط پیامبر اسلام(ص) برای هدایت انسانها به سوی کمالات دنیوی و اخروی، ابلاغ شده است، ولی ختم نبوت، به معنای ختم رهبری و امامت نیست؛ زیرا، وجود تکلیف، مستلزم وجود حجت الهی بر روی زمین است. به همین دلیل، بعد از پیامبر اکرم(ص) امامان، عهده‌دار هدایت انسانها هستند. امیر المؤمنین علی(ع) میفرماید: "هرگز، روی زمین، از قیام‌کننده‌ای با حجت و دلیل، خالی نمی‌ماند، خواه ظاهر و آشکار باشد، خواه بیمناک و پنهان. چنین است تا دلائل و اسناد روشن الهی، از بین نرود و به فراموشی نگراید."[۲۱۴]. طبق فرمایش حضرت علی(ع) حجت الهی، همیشه روی زمین هست و با وجود امام و حجت الهی و دین اسلام، باید به تکالیفی که از سوی دین ابلاغ شده، عمل شود. بنابراین، از این لحاظ، مردم دوره غیبت، از حیث مکلف بودن به تکالیف اسلامی، با مردم دوره حضور امام، هیچ فرقی ندارند و باید به همه تکالیف اسلامی که اصطلاحا، فروع دین نامیده میشوند، عمل کنند، لکن در دوره غیبت و مستور بودن امام(ع) برخی از تکالیف، به دلیل مستور بودن امام، اهمیت بیشتری مییابد، به گونه‌ای که برخی از مؤلفان، تعداد این تکالیف را هشتاد مورد دانسته‌اند[۲۱۵]. چون تبیین همه آنها در این موجز نمی‌گنجد، به تعدادی از مهمترین این وظایف اشاره میشود:
|
| ۱۳. حجت الاسلام و المسلمین هدایت‌نیا؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین فرج‌الله هدایت‌نیا، در مقاله «امام مهدی در نگاه امام خمینی» در این‌باره گفته است:
|
| ۱۴. حجت الاسلام و المسلمین انصاری؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین عبدالرحمن انصاری، در کتاب «در انتظار خورشید ولایت» در این‌باره گفته است:
«در زمان غیبت وظایفی برای شیعیان در نظر گرفته شده که به مهمترین آنها اشاره میشود:
|
| ۱۵. حجت الاسلام و المسلمین امامی میبدی؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین علی رضا امامی میبدی، در کتاب «آموزههای مهدویت در آثار علامه طباطبائی» در این‌باره گفته است:
«این بخش از آن جا که دارای جنبه کاربردی و تکلیفی میباشد، جایگاه مهم و ویژهای را در مباحث مهدویت دارد و به همین علت بسیاری از علمای شیعه به این موضوع پرداختهاند و حتی مباحث مستقلی را در این زمینه تدوین کردهاند[۲۴۴]. در لابلای نوشته‌‌ها و مصاحبه‌‌هایی که از مرحوم علامه به دست ما رسیده است، نکات و سفارشهای مختصری در این زمینه به دست آمده که به ذکر آنها میپردازیم.
علامه در توضیح این حدیث میگوید: این حدیث یعنی اطاعت از امام (ع) را واجب بداند، چنانکه در روایت دیگر به این معنی تفسیر شده است. و گرنه اسم و شخص امام (ع) را که کافر و مومن میدانند. و شناختن امام زمان (ع) به عنوان مفترض الطاعه تحقق نمییابد مگر اینکه امام سابق و نصب او را به نص از امام سابق بشناسد، و اگر به یکی از ائمه (ع) معرفت نداشته باشد معرفت او کامل نخواهد بود[۲۴۶]. توضیحی که ایشان در تبیین این حدیث داده‌اند، نشان میدهد که معرفت امام زمانی محقق میشود که نصب امام از طرف امام قبلی دانسته شود تا جایی که به نفع امام علی (ع) به وسیله پیامبر (ع) و به امر الهی برگردد، و این یعنی امام را منصوب و خلیفه از طرف خداوند دانستن. زمانی که انسان به این معرفت رسید، اطاعت از امام را اطاعت از خدا و رسول خدا میداند، و این همان است که آیه ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ﴾[۲۴۷] به وضوح به آن امر میکند. اهمیت معرفت به امام زمان (ع) زمانی روشنتر میشود که این معرفت با معرفت به خداوند گره بخورد، زیرا به اعتقاد علامه بدون شناخت نسبت به امام نمیتوان خداوند را شناخت. ایشان در این زمینه میگویند: شناسایی خداوند بدون شناسایی امام صورت نمی‌‌گیرد، زیرا امام به منزله مصب، محل ریزش، آبشار و جایگاه افاضه فیض از بالا است، پس نخست امام که از همه کامل‌‌تر است فیض میگیرد و بعد بقیه موجودات از امام فیض میگیرند[۲۴۸].
با وجود ایمان به یک چنین حقیقتی، دیگر تصور مغلوبیت و خسارت سعی،. برای یک فرد مسلمان محال است. زیرا وی میداند که اگر چنین روزی را درک نماید، غرق سعادت گردیده، کام دنیوی و اخروی خود را خواهد گرفت، و اگر درک نکند جامعه اش، که باز از نقطه نظر واقع‌بینی و فکر اجتماعی همان خودش میباشد، با درک آن روز سر بلند است، و او به شخصه جزو رهپویان این راه و فدائیان این مقصد بوده و پاداش عمل وی پیش خدای دانا و بینا هدر نخواهد رفت. این ایمان، یک نیروی معنوی به انسان می‌بخشد، که با وجود آن پیوسته خود را خوشبخت و کام‌‌روا میبیند، و هرگز با تراکم ناملایمات و فشار روزگار و شکنجه گرفتاری‌های مرگبار، امید نجات و رستگاری را از دست نداده و روحیه اسلامی خود را نخواهد باخت[۲۴۹]. از همین بیان اهمیت و جایگاه انتظار نیز روشن میشود؛ ایشان درباره اهمیت انتظار، خبری از در المنثور سیوطی نقل میکند که پیامبر اسلام (ص) فرموده است: «"سَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ فَإِنَّهُ یُحِبُّ أَنْ یُسْأَلَ وَ أَفْضَلُ الْعِبَادَهًِْ انْتِظَارُ الْفَرَجِِ"»، پیامبر (ص) فرمود: از فضل خداوند درخواست کنید که خدا دوست دارد از او درخواست شود و انتظار فرج، از برترین عبادات است[۲۵۰]. در جای دیگر و در ذیل آیه ۹۳ سوره هود،[۲۵۱]. چنین بیان میکند: امام رضا (ع) در روایتی، انتظار فرج را از مقوله خود فرج خواند؛ لذا خود انتظار، نوعی فرج و گشایش است و موضوعیت دارد و گویی فرد منتظر، به هدف مورد انتظار رسیده است[۲۵۲]. این نگاه عمیق به انتظار ظهور امام غائب (ع) نشان میدهد که انتظار، راهکار و دستوری است که خداوند برای حفظ روحیه امید و حرکت به سوی آرمانهای الهی، پیشروی اولیای الهی و پیروان آنها قرار داده است.
علامه در مقابل این دیدگاه باطل می‌‌ایستد و میگوید: «لازمه این سخن، حلال شمردن حرام و جواز ترک واجبات است و مسلما حضرت نمی‌خواهد که فساد کنیم تا بیاید و ما را گردن بزنند»[۲۵۶]. از همین رو یکی از وظایف مهم و اساسی در دوران غیبت، رعایت تقوا و توجه به احکام و وظایف شرعی است که خداوند برای ما معین نموده است. به همین جهت است که وقتی از علامه درباره راه رسیدن به امام زمان (ع) سؤال میشود، بر روی تقوا و انجام وظایف شرعی تأکید میکند و ضمن اعتقاد به امکان تشرف به محضر امام زمان (ع) برای رسیدن و وصال به آن امام عزیز میگویند: «در این مورد رعایت سه مطلب ضروری است:
و در جای دیگری در پاسخ به این پرسش که راه رسیدن به امام زمان (ع) چیست؟ میگوید: «امام زمان (ع) خود فرموده است: شما خوب باشید، ما خودمان شما را پیدا میکنیم»[۲۵۸]. روشن است که پرهیزکار و خوب بودن به هیچ وجه با نشر فساد و ظلم در جامعه ولو به بهانه فراهم نمودن شرایط ظهور سازگار نیست. نکته‌ای که باید به آن توجه داشت این است که رعایت تقوا و عمل به وظیفه فقط جنبه فردی و شخصی ندارد و شامل وظایف عمومی و اجتماعی از جمله تلاش در راه نشر و گسترش معارف دین، نیز میشود. البته هستند افرادی که خود را از این وظایف مبرا دانسته و معتقدند که خدا و امام زمان (ع) خود حافظ دین می‌باشند و ما در این زمینه وظیفه نداریم![۲۵۹] اما علامه این نگاه را نیز اشتباه میداند و میگوید: "آیا نباید در یک چنین جهانی ـ که قدرت و استقلال مادی و معنوی به دست حریفان سرسخت ما افتاده است ـ به یاری حقایق این دین پاک شتافته و در احیای کلمه‌‌اش بکوشیم؟ یا باید این امانت گرانبهای آسمانی را به دست افکار مخالف و زبان و قلم بیگانگان سپرده، و خود به عذر اینکه دین صاحب دارد! و خداوند عز اسمه حافظ و نگهدار و امام زمان (ع) صاحب و طرفدار آن است، آن را به خدا و امام زمان (ع) سپرده و به ساحت قدس امام عرض کنیم: ﴿...فَاذْهَبْ أَنْتَ وَرَبُّكَ فَقَاتِلَا إِنَّا هَاهُنَا قَاعِدُونَ﴾[۲۶۰] حفاظت خدا و حمایت امام نسبت به دین چه دخلی به وظیفه عبودی ما دارد؟"[۲۶۱] با این بیانات، روشن میشود که وظیفه کسانی که در انتظار آن امام می‌باشند، جز رعایت حدود شرعی و عمل به واجبات شخصی و عمومی و ترک محرمات نیست؛ امری که در کنار عشق و علاقه به امام میتواند راه کمال و کسب معرفت بیشتر نسبت به امام زمان (ع) را برای دوستان ایشان فراهم، در نتیجه بستر ظهور حضرت را آماده نماید، امری که میتواند با وجود مصلحت و اراده الهی، منجر به مشاهده آن حضرت نیز بشود؛ و کم نبودند افرادی که با رعایت تقوا و موازین شرعی و دارا بودن عشق وافر به آن حضرت، به خدمت ایشان رسیده و چشمشان به جمال یار روشن گشته است. مرحوم علامه نیز گاه بعضی از کسانی که خدمت آن حضرت رسیدند، را یاد، و توفیق آنها در مشاهده ی امام زمان (ع) را بیان می‌‌کرده است. علامه تهرانی در این باره از ایشان نقل میکند که مرحوم استاد به دو نفر از علماء اسلام بسیار ارج می‌‌نهادند و مقام و منزلت آنان را به عظمت یاد میکردند: اول سید اجل علی بن طاووس؛ و به کتاب اقبال او اهمیت میدادند و او را سید اهل المراقبه می‌‌خواندند. دوم سید مهدی بحرالعلوم مقامه و از کیفیت زندگی و سلوک علمی و عملی و مراقبات او بسیار تحسین مینمودند؛ و تشرف او و سید بن طاووس را به خدمت حضرت امام زمان ارواحنا فداه کرارا و مرارا نقل مینمودند؛ و نسبت به نداشتن هوای نفس، و مجاهدات آنان در راه وصول به مقصود، و کیفیت زندگی و سعی و اهتمام در تحصیل مرضات خدای تعالی، معجب بوده و با دیده ابهت و تجلیل و تکریم می‌نگریستند[۲۶۲]. همچنین علامه طباطبایی از استاد خود مرحوم قاضی نقل میکند که ایشان میفرمود: بعضی از افراد زمان ما مسلمان ادراک محضر مبارک امام زمان (ع) را کردهاند، و به خدمتش شرفیاب شدهاند. یکی از آنها در مسجد سهله در مقام آن حضرت که به مقام صاحب الزمان (ع) معروف است، مشغول دعا و ذکر بود بود که ناگهان میبیند آن حضرت را در میانه نوری بسیار قوی که به او نزدیک میشدند؛ و چنان ابهت و عظمت آن نور او را میگیرد که نزدیک بود قبض روح شود؛ و نفس‌‌های او قطع و به شمارش افتاده بود و تقریبا یکی دو نفس به آخر مانده بود جان دهد، که آن حضرت را به اسماء جلالیه خدا قسم میدهد که دیگر به او نزدیک نگردند. بعد از دو هفته که این شخص در مسجد کوفه مشغول ذکر بود، حضرت بر او ظاهر شدند و مراد خود را میابد و به شرف ملاقات میرسد. مرحوم قاضی میفرمود: این شخص شیخ محمد تقی آملی[۲۶۳]. بوده است[۲۶۴].
|
| ۱۶. حجت الاسلام و المسلمین زمانی؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین احمد زمانی، در کتاب «اندیشه انتظار» در این‌باره گفته است:
|
| ۱۷. حجت الاسلام و المسلمین مهدوی‌فرد؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین میرزا عباس مهدوی‌فرد، در کتاب «فلسفه انتظار» در این‌باره گفته است:
«شخص منتظر کسی است که چشم به راه آن یارِ مهر است و آنکه چشم به راه شخصی است باید در عمل مراتب دلبستگی خود را به او نشان دهد. آنان که سر به زیر فرمان اطاعت أن عزیز فرود آورده‌اند و خود را ریزه‌خوار خوان احسان آن واسطه فیض الهی میدانند لازم است آداب و رسوم فرمانبرداری را بجا آورند. در این نوشتار بر آنیم تا مواردی از تکالیفی که منتظران در عصر غیبت دارند را برشمریم، این وظایف را در سه بخش میتوان دسته‌بندی کرد: وظایف منتظران در قبال امام عصر(ع)، وظایف فردی شخص منتظر و وظایف اجتماعی شخص منتظر. وظایف منتظران در قبال امام عصر(ع): شخص منتظر در قبال امام خویش تکالیفی دارد که انجام آنها لازمه انتظار است. در این مجال پاره‌ای از این وظایف را ذکر میکنیم:
وظایف فردی شخص منتظر: مقصود از وظایف فردی آن دسته از تکالیفی است که شخص منتظر نسبت به خودش باید رعایت کند؛ که عبارتند از:
|
| ۱۸. حجت الاسلام و المسلمین شمس‌الدین؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین سید مهدی شمس‌الدین، در کتاب«در ساحل انتظار» در این‌باره گفته است:
|
| ۱۹. حجت الاسلام و المسلمین شفائی؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین محبوب شفائی، در کتاب «موعود حق» در این‌باره گفته است:
همچنین امام سجاد(ع) فرمودند: "هر کس در غیبت قائم ما بر دوستی {و عقیده به امامت ما} ثابت قدم باشد، خدای متعال آجر هزار شهید از شهدای بدر و احد به او عطا میکند"[۳۵۴]. و نیز امام صادق(ع) فرمود: "زمانی بر مردم فرا میرسد که پیشوایشان از آنان غایب گردد. زراره پرسید: در آن زمان مردم چه کنند؟ امام(ع) فرمود: به همان امر {ولایتی} که بر آنند چنگ زنند، تا برایشان آشکار شود". (...)
امام صادق(ع) به نقل از پیامبر اکرم(ص) فرمود: "پس از شما کسانی بیایند که یک نفراز ایشان پاداش پنجاه هزار نفر از شما را داشته باشد {اصحاب} گفتند: ای رسول خدا(ص)! ما در جنگ بدر واحد وحنین با تو بودیم و درباره ما آیه نازل شده است؟ پیامبر اکرم(ص) فرمود: اگر آنچه {از حوادث ایام} به ایشان میرسد، به شما رسد، صبر آنان را ندارید[۳۵۵]. پیامبر اکرم(ص) فرمودند: "انتظار فرج با صبر، عبادت است". امام حسین(ع) فرمودند: "برای او {مهدی} غیبتی است که اقوامی در آن از دین خارج شوند و گروهی بر دین ثابت‌قدم بمانند و آزار و اذیت می‌کشند و به آنها گفته میشود: این وعده {ظهور} چه وقت عملی میشود، اگر راست می‌گویید؟ بی‌تردید صبرکننده در زمان غیبت در برابر اذیت و آزار و تکذیب مخالفان، به منزله جهاد‌کننده با شمشیر در رکاب رسول خدا(ص) است"[۳۵۶]. (...)
و همچنین میفرمایند: به یقین برای صاحب این امر غیبتی است، پس بنده خدا باید تقوای الهی پیشه کند و به دینش چنگ زند[۳۵۸]. یکی از وظایف مهم مردم در دوران غیبت کبری، داشتن روحیه اصلاح‌گری در سطح جامعه است. هر فردی باید در برابر آحاد جامعه اسلامی احساس مسئولیت حکومت کرده، در راه اصلاح و ساختن افراد تلاش نماید، تا جامعه و افراد آن آماده پذیرش حکومت جهانی حضرت مهدی(ع) شوند. اصلاح جامعه از راه امر به معروف و نهی از منکر تحقق مییابد و قانون امر به معروف و نهی از منکر در متن دین اسلام بسیار مورد تأکید قرار گرفته است. امام باقر(ع) در بیان وظایف شیعیان در دوران غیبت فرمودند: "توانمندان شما باید به ضعیفانتان کمک کنند و اغنیاء شما باید به فقرائتان مهربانی کنند، هرکس باید برادر دینی‌اش را نصیحت کند، نصحیتی که به نفع برادرش باشد"[۳۵۹](...)
همچنین امام کاظم(ع) فرمود: هرکسی مرکبی را به انتظار امر ما نگاه دارد و به سبب آن دشمنان ما را خشمگین سازد در حالی که خودش به ما منسوب باشد، خداوند روزیش را فراخ گرداند و به او شرح صدر عطا کند، او را به آرزویش برساند و در رسیدن به خواسته‌هایش او را یاری کند[۳۶۱]. یکی از وظایف مهم دیگر شیعیان و علاقمندان آن حضرت، فراموش نکردن امام عصر خود، و همیشه به یاد و ذکر او بودن است. امام علی(ع) فرمود: هرکس چیزی را دوست بدارد، همواره نام آن را به زبان دارد[۳۶۲]. (...)
|
| ۲۰. حجت الاسلام و المسلمین حیدری‌نیک؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین مجید حیدری‌نیک، در کتاب «نگاهی دوباره به انتظار» در این‌باره گفته است:
«کسی که در انتظار است، بی تفاوت و بی خیال نیست. حضرت یعقوب (ع) منتظر یوسف (ع) بود، ولی بیکار نبود. به فرزندانش گفت: بروید و به دنبال یوسف و برادرش بگردید و از روح و رحمت خدا ناامید نشوید ﴿يَا بَنِيَّ اذْهَبُوا فَتَحَسَّسُوا مِنْ يُوسُفَ وَأَخِيهِ وَلَا تَيْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ﴾[۳۶۶] همین تعبیر در مورد حضرت مهدی (ع) وارد شده است: «منتظر فرج باشید و از روح و رحمت خدا ناامید نشوید»[۳۶۷]. بنابراین، فرزندان انتظار، آداب و وظایفی را دنبال می‌کنند؛ چون، این خاصیت انتظار است که بر حالت و رفتار و عمل منتظر اثر می‌گذارد. اکنون به شماری از این وظایف اشاره میشود:
آمادگی، آن هم در تمامی اَبعادش[۳۸۱]، یکی از وظایفِ دوران غیبت به شمار می‌آید؛ چون مؤمن منتظر، پیوسته در حال زمینه‌سازی برای حکومت مهدی(ع) است؛ «ويُوطّئُونَ لِلمَهدِيِّ سُلطانَهُ»[۳۸۲]. او، با دیدن دوره‌های آموزش نظامی و فراهم کردن اسلحه مناسب، خود را برای یاری امام آماده میکند. شیخ کلینی از امام کاظم (ع) نقل میکند: هر کس اسبی را به انتظار امرِ ما نگاه دارد و به سبب آن، دشمنان ما را خشمگین سازد، در حالی که منسوب به ماست، خداوند روزیش را فراخ گرداند و به او شرح صدر عطا کند و او را به آرزویش برساند و در رسیدن به خواسته‌هایش یاریش کند[۳۸۳]. چگونگی آمادگی در گرو شرایط زمان و مکان است؛ اگر در روایات، سخن از فراهم کردن اسب و شمشیر، به میان آمده، برای تمثیل و بیان لزوم آمادگی برای یاری آخرین حجت حق است. بنابراین، به طور کلی میتوان گفت: فرهنگ انتظار، فرهنگ آماده‌سازی جامعه برای پذیرش آزادانه حاکمیت الهی است و در این میان، راهبرد منتظران، نزدیک‌سازی آزادی به دین است»[۳۸۴]. |
| ۲۱. آقای رضوانی؛ |
|---|
|
آقای علی اصغر رضوانی، در کتاب «موعودشناسی و پاسخ به شبهات» در این‌باره گفته است:
«در مورد حضرت مهدی (ع) و موقعیت او، شیعیان آن حضرت هر یک وظایف سنگینی بر عهده دارند، اینک به برخی از آنها اشاره میکنیم:
امام زمان (ع) در بخشی از نامهای که به شیخ مفید ارسال داشته، نوشته اند: پس هریک از شما باید کاری کند که وی را به محبّت و دوستی ما نزدیک سازد و از آنچه خوشایند ما نیست و باعث خشم و کراهت ما میشود دوری کند[۳۹۸]. روشن است که محبّت اهل بیت (ع) جنبه شخصی و فردی ندارد، بلکه به ملاک خدایی است؛ زیرا هر گاه اهل بیت (ع) مشاهده کنند که شیعیان و منتسبان به آنان کارهایی را انجام می‌دهند که مورد رضایت الهی است، و نیز از کارهایی که مورد سخط و غضب خداوند است اجتناب می‌کنند، خوشحال شده و به آنان می‌بالند. در نتیجه بر ما است که اگر به دنبال جلب محبّت آقا امام زمان (ع) و دوری از سخط و غضب آن حضرت هستیم، کاری نکنیم که از ایشان دور شده و از عنایاتش محروم گردیم. و از طرف دیگر، سعی ما بر این باشد که اعمال و رفتاری را انجام دهیم که هر چه بیشتر ما را به ایشان نزدیک گرداند» |
| ۲۲. مجتبی تونه‌ای؛ |
|---|
|
آقای مجتبی تونه‌ای، در کتاب «موعودنامه» در این‌باره گفته است:
نیز در مکارم الاخلاق در فضیلت خواندن دعای "اللَّهُمَّ إِنَّ رَسُولَكَ الصَّادِقَ الْمُصَدَّقَ" آمده است: هرکس این دعا را پس از هر نماز واجب بخواند و بر آن مواظبت نماید، به دیدار حضرت صاحب الامر (ع) مشرّف خواهد شد[۴۰۳]. از این روایات استفاده میشود که درخواست تشرف به لقای آن حضرت امری پسندیده است، لذا شیوه صالحین از علماء و غیرعلماء بر این بوده و هست که تشرف به دیدار آن حضرت را از قدیم الایام درخواست می‌کرده‌اند، به طوری که بعضی از آنان چهل شب جمعه در مسجد کوفه و یا چهل چهارشنبه در مسجد سهله بیتوته کرده و عبادت مینمودند تا به این فیض بزرگ نائل شوند. در نقطه مقابل شوق دیدار، مؤمن باید به جهت فراق و عدم دیدار آن حضرت، محزون باشد. فرازهایی از دعای ندبه، بر حزن و غم مؤمن در فراق آن حضرت گواهی می‌دهند: «"هَلْ مِنْ مُعِينٍ فَأُطِيلَ مَعَهُ الْعَوِيلَ وَ الْبُكَاءَ؟"»؛ آیا یاوری هست [با من هم‌ناله شود] تا با او ناله و گریه را طولانی نمایم؟ دعای ندبه در حقیقت، ندبه و زاری از جدایی و فراق حضرت مهدی (ع) است»[۴۰۴].
البته نام‌گذاری فرزندان به اسامی و القاب حضرت و مادر بزرگوارشان، انتشار کتاب و نشریات مهدوی، برگزاری نمایشگاه‌ها و گفتمان‌ها، شب‌های شعر و مسابقات فرهنگی، تولید برنامه‌های تلویزیونی و رادیویی و... گامی مثبت در یادکرد حضرت و اقدامی مهم در جهت گسترش و تعمیق فرهنگ مهدویت در جامعه است»[۴۲۸].
|
| ۲۳. آقای دکتر شفیعی سروستانی؛ |
|---|
|
آقای دکتر ابراهیم شفیعی سروستانی، در کتاب «چشم به راه» در این‌باره گفته است:
«در مورد وظایف و تکالیف شیعیان در دوران غیبت، بسیار سخن گفته شده است. حتی در بعضی کتاب‌ها، از جمله کتاب مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم تا هشتاد وظیفه برای منتظران خاتم اوصیا حضرت بقیة الله (ع) آمده است[۴۳۲]. از آنجا که تبیین همه وظایفی که شیعیان در عصر غیبت بر عهده دارند، در این محدوده نمی‌گنجد، به شماری از مهمترین وظایف اشاره میکنیم:
تهذیب نفس و دوری گزیدن از گناهان و کردار ناشایست، به عنوان یکی از وظایف منتظران در عصر غیبت، چنان اهمیتی دارد که در توقیع شریفی که از ناحیه مقدسه حضرت صاحب الامر خطاب به شیخ مفید صادر گشته، کردار ناشایست و گناهانی که از شیعیان آن حضرت سر می‌زند، یکی از اسباب یا تنها سبب طولانی شدن غیبت و دوری شیعیان از تقای آن بدر منیر شمرده شده است: ... پس تنها چیزی که ما را از آنان (شیعیان) پوشیده می‌دارد، همانا چیزهای ناخوشایندی است که از ایشان به ما میرسد و خوشایند ما نیست و از آنان انتظار نمی‌رود[۴۳۸]. باید توجه داشت تنها زمانی می‌توانیم خود را منتظر امام عدالت‌گستر و پیرو او بدانیم که در زندگی فردی و اجتماعی خویش، راه و روش مورد نظر او را اجرا کنیم، چنانکه در نامه امیرمؤمنان علی (ع) خطاب به عثمان بن حنیف، فرماندار بصره آمده است: آگاه باش که هر پیروی را پیشوایی است که پی وی را پوید و از نور دانش او روشنی جوید، بدان که پیشوای شما از دنیای خود به دو جامه فرسوده بسنده کرده و دو قرصه نان را خوردنی خویش ساخته است. بدانید که شما چنین نتوانید کرد، ولی مرا به پارسایی و کوشیدن و پاکدامنی و درستی ورزیدن یاری کنید[۴۳۹]. از همین روست که در دعای ندبه می‌خوانیم: خداوندا! ... ما را در راه ادای حقوق او (امام مهدی (ع))، تلاش در پیروی از او و دوری از مخالفت او یاری کن و با خشنودی او بر ما منت گذار[۴۴۰]. در اینجا ممکن است پرسیده شود: از کجا میتوان فهمید که امام زمان (ع) از ما چه می‌خواهد و چه کاری را می‌پسندد؟ در پاسخ به این پرسش باید دو نکته را یادآور شویم:
برای روشنتر شدن موضوع، شایسته است که به یکی از این یادگارهای گران‌قدر امام عصر (ع) نگاهی بیفکنیم؛ همان دعای معروفی که با جمله «اللَّهُمَّ ارْزُقْنَا تَوْفِيقَ الطَّاعَةِ...» آغاز میشود و در اوایل مفاتیح الجنان نیز آمده است. در این دعای کوتاه و مختصر، امام مهدی (ع) هر آنچه را شایسته است خود را بدان‌ها آراسته یا از آنها پیراسته سازیم، در قالب درخواست از خدا بیان کرده و به صورت غیرمستقیم به ما فهمانده است که به عنوان حجت خدا، چه انتظاری از ما دارد و چگونه شیعه‌ای را برای خود می‌پسندد. با هم بخش‌هایی از این دعا را می‌خوانیم: بار خدایا! توفیق فرمانبرداری، دوری از گناهان، درستی و پاکی نیت و شناخت حرام‌ها را روزی ما فرمای. ما را به راهنمایی و پایداری گرامی دار و زبان ما را در درست‌گویی و گفتار حکیمانه استوار ساز. دل ما را از دانش و معرفت سرشار کن و درون ما را از حرام و مال شبهه‌ناک پاکیزه گردان و دست ما را از ستمگری و دزدی بازدار و چشم ما را از فجور و خیانت بپوشان و گوش ما را از شنیدن سخن بیهوده و غیبت بر بند[۴۴۲]. در ادامه این دعا، امام عصر (ع)، ویژگی‌هایی را که شایسته عالمان، دانش‌پژوهان، پیران، جوانان، زنان، توانگران، تنگ‌دستان، جنگجویان حکم‌رانان و دیگر قشرهای اجتماعی است، بر می‌شمارد و از خداوند می‌خواهد به هر یک از این گروه‌های اجتماعی، ویژگی‌هایی را که شایسته آنهاست، عطا فرماید.
در روایت‌های متعددی، امامان ما، شیعیان خود را به تجدید عهد و بیعت با امام زمان خود سفارش کرده و از آنها خواسته‌اند در آغاز هر روز و حتی پس از هر نماز واجب، دعای عهد بخوانند. همه این موارد از اهمیت پیوند دایمی شیعیان با مقام عظمای ولایت و حجت خدا حکایت دارد. یکی از مشهورترین دعاهای عهد، دعایی است که سید بن طاووس آن را در در ابتدای کتاب آن ارزشمند آمده مصباح الزائر به نقل از امام صادق (ع) روایت کرده و در ابتدای آن آمده است: هر کس چهل بامداد، خدا را با این عهد بخواند، از یاوران قائم ما خواهد بود. پس اگر پیش از ظهور قائم از دنیا برود، خداوند تعالی، او را از قبرش خارج می‌سازد [تا قائم را یاری دهد]. خداوند به شماره هر کلمه [از آن]، هزار حسنه به او عطا کند و هزار بدی را از او برطرف می‌سازد[۴۴۷]. به دلیل اهمیت و اعتبار مضمون این دعای شریف، بخشی از آن را نقل میکنیم: بار خدایا! من در بامداد این روز و تمام دوران زندگانی‌ام، عهد و عقد و بیعتی را که از آن حضرت بر گردن دارم، با او تجدید میکنم که هرگز از آن عهد و بیعت برنگردم و بر آن پایدار بمانم. بار خدایا! مرا از یاران آن حضرت و از مدافعان حریم مقدس او و شتابندگان در پی انجام هدف او و اطاعت‌کنندگان از دستورها و نواهی او و حمایت‌کنندگان از [وجود شریف] او و سبقت‌جویان به سوی خواسته او و شهیدان در حضورش قرار ده[۴۴۸]. دقت در عبارت‌های بالا میتواند تصویری روشن از مفهوم عهد و پیمان با امام و حجت زمان را ترسیم کند؛ عهد و پیمانی ناگسستنی برای یاری و نصرت امام زمان خود و پیروی مخلصانه و تا پای جان از اوامر و نواهی او. آیا اگر هر شیعه منتظر در آغاز هر روز، با حضور و توجه، چنین عهد و پیمانی را با امام و مقتدای خود تجدید کند، هرگز به سستی، خواری، ستم و بی‌عدالتی تن خواهد داد؟ آیا هرگز حاضر خواهد شد که به رضای مولا و سرور خود بی‌اعتنا باشد و گناه کند؟ بی‌تردید، اگر چنین فرهنگی در هر جامعه‌ای حاکم شود و همه تنها در پی رضای امام زمان خود باشند، آن جامعه هرگز دچار بحران فرهنگی، از خودبیگانگی، نومیدی و انحطاط نخواهد شد. مسلم است اگر همه شیعیان با همدلی و همراهی، دست بیعت و یاری به سوی مولا و سرور خود دراز کنند و بر یاری او هم‌داستان شوند، دیری نخواهد پایید که فرج مولای‌شان را درک خواهند کرد و برای همیشه از ستم‌ها و ذلت‌ها رهایی خواهند یافت. در توقیع شریفی که پیش از این نیز به بخشی از آن اشاره شد، آمده است: اگر شیعیان ما که خداوند آنان را در اطاعتش یاری دهد، در وفای پیمانی که از ایشان گرفته شده است، یکدل و مصمم میشدند، نعمت دیدار ما از آنان به تأخیر نمی‌افتاد و سعادت دیدار ما برای آنها با معرفت کامل و راستین نسبت به ما تعجیل می‌شد[۴۴۹]. شیعیان منتظر علاوه بر دعای عهد میتوانند با بهره گیری از دعاها و زیارتهای دیگری که مرتبط با امام عصر (ع) است، پیوند دایمی خود را با آن امام برقرار سازند که از آن جمله به دعای ندبه، دعای فرج، دعای زمان غیبت، استغاثه به امام زمان (ع)، زیارت آل یاسین، زیارت امام عصر در روز جمعه، نماز امام زمان و مانند آن میتوان اشاره کرد. دعا به امام زمان (ع) در قنوت و تعقیب نمازهای پنج‌گانه نیز میتواند در ایجاد ارتباط و انس بیشتر با آن حضرت نقش داشته باشد. چشم انتظاران امام عصر (ع) همچنین میتوانند با حضور در مساجد و مکان‌های مقدسی که به امام عصر (ع) منسوب است، مانند مسجد جمکران در قم، مسجد سهله در نجف و سرداب مقدس سامرا، پیوند خویش را با آن حضرت روز به روز مستحکم‌تر سازند.
در روایت دیگری، شیخ کلینی از امام ابوالحسن موسی کاظم (ع) نقل میکند: ... هر کس اسبی را به انتظار امر ما نگاه دارد و به سبب آن، دشمنان ما را خشمگین سازد، در حالی که او منسوب به ماست، خداوند روزی‌اش را فراخ گرداند، به او شرح صدر عطا کند، او را به آرزویش برساند و در رسیدن به خواسته هایش یاری کند[۴۵۱]. همچنین شیخ کلینی از ابوعبدالله جعفی، روایتی را نقل میکند که توجه به مفاد آن سودمند است: حضرت ابوجعفر محمد بن علی (امام باقر) (ع) به من فرمود: منتهای زمان مرابطه (مرزداری)[۴۵۲] نزد شما چند روز است؟ عرضه داشتم: چهل روز. فرمود: ولی مرابطه ما مرابطه‌ای است که همیشه هست...[۴۵۳]. علامه مجلسی در شرح این فرمایش امام میفرماید: بر شیعیان واجب است که خود را بر اطاعت امام برحق و انتظار فرج او ملتزم سازند و برای یاری‌اش آماده باشند[۴۵۴]. شیخ محمد حسن نجفی (م ۱۳۶۶ ه- ق) نیز در کتاب جواهر الکلام در شرح این روایت میفرماید: مرابطه در این روایت به معنای اراده انتظار فرج در تمام ساعات شبانه روز است، همچنان که در بعضی از روایات نیز به این معنا اشاره شده است، به مرابطه مصطلح در فقه[۴۵۵]. شاید بتوان گفت کلام صاحب جواهر نیز در نهایت به همان کلام مجلسی برمی‌گردد که فرمود: مرابطه در این روایت به معنای آمادگی برای یاری امام منتظر است. رمز اینکه شیعه باید هر لحظه آماده یاری امام خود باشد، این است که زمان ظهور مشخص نیست و هر آن که اراده خداوند تعلق گیرد، ممکن است ظهور رخ دهد. بنابراین، شیعیان باید همواره در حال آماده‌باش به سر برند تا در زمان ضرورت، به فرمان امام خود برای مقابله با مستکبران و ستم‌کاران جهان به پا خیزند. با نگاهی به تاریخ شیعه می‌توانیم به عمق باور مردم به موضوع ظهور و آمادگی همیشگی آنها برای این موضوع پی ببریم. ابن بطوطه در سفرنامه خود می‌نویسد: ندبه شیعیان حِله برای امام زمان در نزدیکی بازار بزرگ شهر، مسجدی قرار دارد که بر در آن، پرده حریری آویزان است و آنجا را "مسجد صاحب الزمان" می‌خوانند. شب‌ها پیش از نماز عصر، صد مرد مسلح با شمشیرهای آخته... اسبی یا استری زین کرده میگیرند و به سوی مسجد صاحب الزمان روانه میشوند. پیشاپیش این چارپا، طبل و شیپور و بوق زده میشود. سایر مردم در طرفین این دسته حرکت می‌کنند و چون به مسجد صاحب الزمان می‌رسند، در برابر در ایستاده و آواز می‌دهند که: "بسم الله، ای صاحب الزمان، بسم الله بیرون آی که تباهی روی زمین را فراگرفته و ستم فراوان گشته. وقت آن است که برآیی تا خدا به وسیله تو، حق را از باطل جدا گرداند و به همین ترتیب، به نواختن بوق و شیپور و طبل ادامه می‌دهند تا نماز مغرب فرا رسد...[۴۵۶]. باید توجه داشت که شیوه آمادگی برای ظهور، به شرایط زمان و مکان بستگی دارد و اگر در بعضی روایات، از آماده کردن اسب و شمشیر برای ظهور ولی امر سخن به میان آمده و برای آن، فضیلت بسیار شمرده شده است، به این معنا نیست که اینها موضوعیت دارند. با قدری تأمل روشن میشود که ذکر این موارد تنها به عنوان تمثیل و بیان لزوم آمادگی رزمی برای یاری آخرین حجت حق است. در این عصر بر شیعیان لازم است که با فراگرفتن فنون رزمی و مسلح شدن به تجهیزات نظامی روز، خود را برای مقابله با دشمنان قائم آل محمد (ع) آماده سازند. در حال حاضر، به دلیل حاکمیت دولت شیعی و حکومت فقیه جامع الشرایط بر سرزمین اسلامی ایران، این وظیفه در درجه اول بر عهده حکومت اسلامی است که در هر زمان، نیروی مسلح کشور را در بالاترین حد آمادگی نظامی قرار دهد تا به فضل خدا در هر لحظه که اراده الهی بر ظهور منجی بشر، حضرت مهدی (ع) قرار گرفت، بتوانند به بهترین صورت در خدمت آن حضرت باشند. امام خمینی با وسعت دیدی که داشت، "کسب آمادگی برای ظهور" را بسیار فراتر از آنچه گفته شد، مطرح می‌کرد و معتقد بود که باید از هم اکنون برای گسترش قدرت اسلام در جهان تلاش کنیم تا زمینه ظهور چنان که باید، فراهم شود. ایشان در این زمینه میفرمود: همه ما انتظار فرج داریم و باید در این انتظار خدمت کنیم. انتظار فرج، قدرت اسلام است و ما باید کوشش کنیم تا قدرت اسلام در عالم تحقق پیدا کند و مقدمات ظهور - ان شاء الله - تهیه شود[۴۵۷].
امام عصر (ع) نیز در یکی از توقیع‌های خود در پاسخ اسحاق بن یعقوب میفرماید: ... و اما در رویدادهایی [که در آینده] پیش می‌آید، به راویان حدیث ما مراجعه کنید؛ زیرا آنها حجت بر شما هستند و من حجت خدا بر ایشان[۴۵۹]. چنانکه می‌دانید در طول ۶۹ سال غیبت صغرا، یعنی از سال ۲۶۰ تا ۳۲۹ ه-.ق، چهار تن از بزرگان شیعه به عنوان "نواب خاص"، واسطه میان امام مهدی (ع) و مردم بودند. آنها پرسش‌های علما و بزرگان شیعه و حتی برخی از مردم معمولی را با آن حضرت مطرح میکردند و ایشان پاسخ میدادند. با پایان یافتن دوران غیبت صغرا و آغاز دوران غیبت کبرا، دیگر کسی به عنوان نایب خاص معرفی نشد و مردم موظف شدند برای یافتن پاسخ پرسش‌های دینی خود، به راویان احادیث اهل بیت (ع) که همان فقیهان جامع الشرایط بودند، مراجعه کنند. از آن زمان به بعد، فقیهان به عنوان نواب عام امام عصر (ع) مطرح شدند و رسالت هدایت شیعه را در عصر غیبت بر عهده گرفتند. بنابراین، بر همه منتظران امام عصر (ع) لازم است که بنا به فرموده امامان خود، با پیروی از فقیهان و مجتهدان واجد شرایط، اعمال دینی خود را انجام دهند. در زمینه امور اجتماعی و سیاسی نیز وظیفه مردم، اطاعت از فقیهی است که بزرگان شیعه به عنوان "ولی فقیه" انتخاب کردهاند.
بنابراین، همه شیعیان باید در طول شبانه‌روز، در اوقات نماز و ایامی که در آنها دعا سفارش شده است، دعا برای تعجیل فرج را به عنوان یک تکلیف و وظیفه مهم عصر غیبت فراموش نکنند. همچنین این دعا را بر همه دعاهای خود مقدم کنند تا خداوند به برکت این دعا، آنها را از همه فتنه‌ها و آشوب‌های زمان غیبت در امان نگه دارد و همه گرفتاری‌ها و غم و غصه‌های آنها را برطرف سازد.
بزرگداشت یاد و نام امام مهدی (ع)، مصداق‌های مختلفی دارد که به برخی از آنها اشاره میکنیم:
|
| ۲۴. آقای هرنجی (کارشناس ارشد فقه)؛ |
|---|
|
آقای منصور هرنجی، در کتاب «انتظار و وظایف منتظران» در این‌باره گفته است:
|
| ۲۵. خانم طاووسی؛ |
|---|
|
سرکار خانم سکینه طاووسی، در کتاب «انتظار از دیدگاه اهل بیت» در این‌باره گفته است:
|
| ۲۶. پژوهشگران مؤسسه آینده روشن؛ |
|---|
|
پژوهشگران مؤسسه آینده روشن، در کتاب «مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها» در این‌باره گفته‌اند:
«مهمترین وظایفی که در این دوره بر عهده هر شیعه منتظری است، عبارت است از:
بنابراین منتظر واقعی کسی است که تلاش میکند که پایبندی بیشتری به دین و احکام نورانی قرآن داشته باشد و در پیروی از راه و رسم امامان معصوم (ع) هر روز جدی تر از روز قبل باشد.
برای دست یافتن به این هدف ارزشمند، باید تلاش و جدیت خود را به کار بریم تا جزء منتظران واقعی حضرت قرار گیریم. ویژگی منتظران واقعی از این قرار است:
|
| ۲۷. نویسندگان کتاب «آفتاب مهر»؛ |
|---|
|
نویسندگان کتاب «آفتاب مهر» در این‌باره گفته‌اند:
«وظایفی که بر عهده یک منتظر است عبارت است از:
|
| ۲۸. نویسندگان کتاب نگین آفرینش؛ |
|---|
|
نویسندگان کتاب «نگین آفرینش» در این باره گفته‌اند:
«در روایات و بیانات پیشوایان دین، وظایف فراوانی برای منتظران ظهور بیان شده است که در اینجا مهمترین آنها را بیان میکنیم:
|
| ۲۹. پژوهشگران مسجد مقدس جمکران؛ |
|---|
|
پژوهشگران مسجد مقدس جمکران، در دو کتاب «انتظار چیست منتظر کیست؟» و «آیین انتظار»در این‌باره گفته‌اند:
سایر وظایف منتظران در زمان غیبت کبری:
|
| ۳۰. پژوهشگران مرکز فرهنگی تبلیغی آینده سازان؛ |
|---|
|
پژوهشگران مرکز فرهنگی تبلیغی آینده سازان، در کتاب «پرسمان نوجوان» در این‌باره گفته‌اند:
«در دوران ظهور وظایف را خود ایشان تعیین خواهند نمود، آنچه مورد بحث است وظایف در دوران غیبت است. وقتی بحث از وظایف در مقابل حضرت حجت(ع) میشود، قبل از هر چیز باید دید ما چه داریم تا با آن انجام وظیفه کنیم. حضرات معصومین(ع) وظایف ما را در مقابل آن حضرت در چند بخش مطرح نموده و متوجه چند چیز نموده‌اند: وظایف قلبی:
وظایف عملی: وظایف زبانی:
شناخت: تا ندانیم و نشناسیم که منتظر چه کسی هستیم، چگونه بدانیم و بفهمیم که چه طوری باید منتظر باشیم، شاید منتظر چیزی بودیم که او نداشت. و یا اینکه او برایمان چیزی آورد که اصلاً انتظارش را نداشتیم، بنابراین شناخت، اصل و پایه و اساس و فوق العاده مهم است، که در چند جلوه ظاهر میشود:
اگر بدانیم او کیست، چه می‌خواهد، چه میکند و موقعیت و جایگاه ما نسبت به او چگونه است، بهتر و راحت‌تر می‌توانیم نوع رفتارهایمان را با او تنظیم کنیم. آنچه گذشت تصوری کلی از وظایف انسان در مقابل غیر بود که در اینجا بحث از وظایف در پیشگاه حضرت ولی عصر(ع) است و هم اکنون به بررسی این موضوع از دیدگاه روایات میپردازیم:
اما جایگاه والای انتظار از آن جهت است که انتظار دو گونه است:
|
| ۳۱. پژوهشگران مرکز تحقیقات اسلامی؛ |
|---|
|
پژوهشگران مرکز تحقیقات اسلامی، در کتاب «فرهنگ شیعه» در این‌باره گفته‌اند:
|
پرسش‌های مصداقی
- تکالیف و وظایف فردی شیعیان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف اجتماعی شیعیان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف شیعیان در حوزه امنیت اجتماعی در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف علما در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف دانش‌آموزان و دانشجویان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف مستمعان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف کهنسالان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف جوانان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف زنان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف ثروتمندان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف اقشار آسیب‌پذیر در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف حاکمان و فرماندهان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف نیروی انتظامی در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف توده مردم در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف صدا و سیما در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف طلاب و روحانیون در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- آیا عجله نکردن در امر ظهور جز وظایف منتظران است؟ (پرسش)
- آیا در اختیار قرار دادن مال از وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا رعایت ادب از وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا نزدیک شمردن ظهور از وظایف مسلمانان نسبت به امام است؟ (پرسش)
- آیا شناخت غربت امام از وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا اظهار اشتیاق به دیدار از وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا ذکر مناقب و فضائل از وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا حضور در مجالس فضائل امام مهدی از وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا درخواست معرفت از وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا آگاهی از نشانه‌های ظهور از وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا صدقه دادن به قصد سلامتی امام مهدی از وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا تجدید بیعت از وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا صله دادن به وسیله مال از وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا خوشحال کردن مؤمن از وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا خیر خواهی از وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا دادخواهی و توجه نمودن بر امام از وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا دعوت کردن مردم به قائم از وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا رعایت حقوق امام مهدی و مواظبت بر ادای آنها از وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا درخواست صبر از خداوند وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا سفارش یکدیگر به صبر از وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- وظیفه مسلمانان درباره اجتماع در اطاعت و نصرت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- آیا تکریم اماکن منسوب به امام مهدی از تکالیف عصر غیبت است؟ (پرسش)
- آیا تعیین نکردن وقت ظهور از وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا تکذیب کردن مدعیان نیابت خاصه از وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا اهتمام در ادای حقوق برادران دینی از وظایف مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
پرسش‌های وابسته
- ویژگی‌های منتظران واقعی در دوران غیبت چیست؟ (پرسش)
- انتظارات امام مهدی از منتظران چیست؟ (پرسش)
- چه نوع انتظاری راجح است؟ (پرسش)
- دانش آموزان چگونه باید منتظر امام مهدی باشند؟ (پرسش)
- وظیفه منتظران در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- رضایت امام مهدی از چه راهی به دست می‌آید؟ (پرسش)
- آیا شیعیان و منتظران ظهور افزون‌بر وظایف فردی و دینی تکالیف سیاسی و اجتماعی نیز دارند؟ (پرسش)
- آیا برای منتظر واقعی بودن اقدام‌های سیاسی و اجتماعی خاصی باید انجام داد؟ (پرسش)
- وظایف ما در دوران غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- چه تناسبی میان انتظار موعود و مبارزه با فساد وجود دارد؟ آیا انتظار به معنای ساکت ماندن نیست؟ (پرسش)
- چه مقام و منزلتی در روایات برای منتظران بیان شده است؟ (پرسش)
- جامعه منتظر دارای چه ویژگی‌هایی است؟ (پرسش)
- انتظارات امام مهدی از منتظران چیست؟ (پرسش)
- صرفنظر از وظایف شخصی در قبال امام مهدی وظایف خود انسان منتظر به‌طور کلی چیست؟ (پرسش)
- منتظران برجسته همچون علما باید چه عملکردی داشته باشند؟ (پرسش)
- آیا کسانی که منتظر فرج امام مهدی هستند دارای فضیلتی خاص می‌باشند؟ (پرسش)
- منتظران برجسته همچون علما باید چه عملکردی داشته باشند؟ (پرسش)
- در روایات چه پاداشی برای منتظران امام مهدی بیان شده است؟ (پرسش)
- ویژگی‌های منتظران واقعی در این دوران چیست؟ (پرسش)
- آیا تنها انتظار فرج برای ظهور امام مهدی کافی است؟ (پرسش)
جستارهای وابسته
- وظیفه مسلمانان نسبت به امام مهدی
- وظایف شخصی شیعیان در عصر غیبت
- وظایف شیعیان در عرصه امنیت اجتماعی
- وظایف علما در عصر غیبت
- وظایف دانشجویان در عصر غیبت
- وظایف مستمعان در عصر غیبت
- وظایف کهنسالان در عصر غیبت
- وظایف جوانان در عصر غیبت
- وظایف زنان در عصر غیبت
- وظایف حاکمان و فرماندهان در عصر غیبت
- وظایف نیروی انتظامی
- وظایف توده مردم در عصر غیبت
- وظایف اقشار آسیب‌پذیر در عصر غیبت
- وظایف عام منتظران
- وظایف خاص منتظران
- آثار نزدیک شمردن ظهور
- آفات دور دانستن ظهور
- تأثیر آرزوها در شخصیت منتظر
- ارتباط قلبی با امام مهدی
- انتظار امام مهدی از نوجوانان
- تکریم اماکن منسوب به امام مهدی
- مرابطه با امام مهدی
منبع‌شناسی جامع مهدویت
پانویس
- ↑ .«لَا یَخْلُو الْأَرْضُ مِنْ قَائِمٍ لِلَّهِ بِحُجَّةٍ إِمَّا ظَاهِراً مَشْهُوراً أَوْ خَائِفاً مَغْمُورا لِئَلَّا تَبْطُلَ حُجَجُ اللَّهِ وَ بَیِّنَاتُهُ»؛ شرح نهج البلاغه، ج ۱۸، ص ۳۴۷، حکمت ۱۴۳.
- ↑ ر.ک: موسوی اصفهانی، میرزا محمد تقی، مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم، ج ۲، ص ۱۰۴.
- ↑ ر.ک: رضوی، رسول، امام مهدی، ص ۹۷ـ۱۰۰.
- ↑ ر.ک: تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۶۷۴؛ هرنجی، منصور، انتظار و وظایف منتظران، ص ۷۷.
- ↑ ر.ک: موسوی، سید مهدی، تربیت سیاسی در پرتو انتظار، ص ۳۲-۳۳.
- ↑ ر.ک: جوادی آملی، عبدالله، امام مهدی موجود موعود، ص ۱۹۳ ـ ۱۸۹.
- ↑ ر.ک: موسوی‌نسب، سید جعفر، دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ص۳۳۴ـ ۳۳۸؛ مهدوی‌فرد، میرزا عباس، فلسفه انتظار، ص۱۴۰ـ۱۶۰؛ شمس‌الدین، سید مهدی، در ساحل انتظار، ص۴۹ـ ۵۵؛ شفائی، محبوب، موعود حق، ص ۲۱۱ـ۲۲۷؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۷۸۰؛ شفیعی سروستانی، ابراهیم، چشم به راه، ص۵۵ ـ۷۴؛ هرنجی، منصور، انتظار و وظایف منتظران، ص۶۹؛ طاووسی، سکینه، انتظار از دیدگاه اهل بیت، ص؟؟؟؛ مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها، ص ۲۶۹، ۴۳۰؛ آفتاب مهر، ص ۸۴ ـ۸۶؛ جمعی از نویسندگان، نگین آفرینش، ص ۱۴۱ ـ ۱۴۸؛ فرهنگ شیعه، ص ۴۵۸ـ ۴۵۹؛ آیین انتظار، ص ۱۹۶ـ۲۲۷؛ پرسمان نوجوان، ص ۱۵ـ۲۲.
- ↑ «طوبی لشیعتنا المتمسکین بحبلنا فی غیبة قائمنا الثابتین علی موالاتنا و البراءة من أعدائنا أولئک منا و نحن منهم»؛ خصال،ج۲،ص۳۶۱؛ إربلی، علی بن عیسی، کشف الغمة،ج۲،ص۵۲۴.
- ↑ ر.ک: شفیعی سروستانی، ابراهیم، معرفت امام زمان و تکلیف منتظران،ص۱۲۳.
- ↑ ر.ک: ظهوری‌فر، محمد، انتظار وظیفه‌ساز، ص؟؟؟.
- ↑ ر.ک: فاضل لنکرانی، محمد جواد، گفتارهای مهدوی، ص ۱۲۲ـ ۱۲۴.
- ↑ ر.ک: سبحانی نیا، محمد، مهدویت و آرامش روان، ص ۴۲.
- ↑ ر.ک: صمدی، قنبر علی، آخرین منجی، ص ۱۲۴.
- ↑ ر.ک: جوادی آملی، عبدالله، امام مهدی موجود موعود، ص ۱۹۳-۱۸۹.
- ↑ ر.ک: کبیر، یحیی، جهان‌بینی و معارف تطبیقی، ص ۳۱۰-۳۱۱.
- ↑ ر.ک: شفیعی سروستانی، ابراهیم، چشم به راه، ص۸۶.
- ↑ ر.ک: فقیهی، علی نقی، سبک اخلاق اجتماعی مهدی‌یاوران، ص ۱۲۷.
- ↑ ابن بابویه، کامل الزیارات، ۳۲۹.
- ↑ «إِنَّ أَحَبَّ الْأَعْمَالِ إِلَی اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ إِدْخَالُ السُّرُورِ عَلَی الْمُؤْمِنِین»؛ کافی،ج ۲،ص۱۸۹.
- ↑ نهج البلاغه، ۴ /۷۲.
- ↑ ر.ک: حسینی میلانی، سید علی، وظایف امت در برابر امام، ص ۹۷.
- ↑ ر.ک: عرفان، امیرمحسن، تبیین نقش گفتمان انتظار در مهندسی فرهنگ مقاومت، ص ۲۲ ـ۲۳.
- ↑ ر.ک: داوودپور، مرتضی، نقش انتظار فرج در انسجام اسلامی گروه‌های سیاسی اجتماعی و وظایف دولت زمینه‌ساز، ص ۳۸ ـ ۳۹.
- ↑ ر.ک: محمدی اشتهاردی، محمد، حضرت مهدی فروغ تابان ولایت، ص ۱۰۷-۱۱۷.
- ↑ ر.ک: سلیمیان، خدامراد، نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص ۷۲.
- ↑ ر.ک: هرنجی، منصور، انتظار و وظایف منتظران، ص ۸۱.
- ↑ ر.ک: فاضل لنکرانی، محمد جواد، گفتارهای مهدوی، ص ۱۲۲-۱۲۴.
- ↑ «وَ أَکْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِیلِ الْفَرَجِ فَإِنَّ ذَلِکَ فَرَجُکُمْ»؛ بحارالأنوار، ج۵۳، ص۱۸۰، باب۳۱.
- ↑ ر.ک: سبحانی نیا، محمد، مهدویت و آرامش روان، ص ۱۴۶ ـ ۱۴۷.
- ↑ ر.ک: نجفی، حسن، بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود، ص ۳۱.
- ↑ ر.ک: موسوی اصفهانی، سید محمد تقی، تکالیف بندگان نسبت به امام زمان، ص ۵۰۰ و ۵۰۱.
- ↑ ر.ک: دیرباز، عسکر، روشهای اثرگذاری انتظار در جامعه منتظر، ص۱۲۳.
- ↑ ر.ک: الهی‌نژاد، حسین، وظایف منتظران در عصر غیبت، ص ۶۵.
- ↑ «أَفْضَلُ أَعْمَالِ أُمَّتِی انْتِظَارُ الْفَرَج»؛ بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۱۵۶.
- ↑ ر.ک: الهی‌نژاد، حسین، وظایف منتظران در عصر غیبت، ص ۶۵.
- ↑ «إِنَّ الْقَائِمَ مِنَّا هُوَ الْمَهْدِیُّ الَّذِی یَجِبُ أَنْ یُنْتَظَرَ فِی غَیْبَتِهِ وَ یُطَاعَ فِی ظُهُورِه»؛ بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۱۵۶.
- ↑ ر.ک: اکبری، محمد رضا، پرچم هدایت، ص: ۳۱-۳۲.
- ↑ ر.ک: صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص۴۵۳، ۴۵۵.
- ↑ ر.ک: فاضل همدانی، سید یحیی، نشانه‌های قائم آل محمد، ص ۷۹.
- ↑ «لَتُمَحَّصُنَّ یَا شِیعَةَ آلِ مُحَمَّدٍ تَمْحِیصَ الْکُحْلِ فِی الْعَیْنِ»؛ غیبت نعمانی، ص ۲۰۶.
- ↑ ر.ک: آهنگران، محمد رسول، بررسی مبانی ضرورت زمینه‌سازی برای ظهور موعود، ص ۱۷۲-۱۷۳.
- ↑ ر.ک: گوهری، عباس، رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه، ص ۹۳-۹۵.
- ↑ ر.ک: کوثری، ابراهیم، انتظار و وظایف منتظران، ص ۲۰-۲۱-۲۲.
- ↑ ر.ک: فقیهی، علی نقی، سبک اخلاق اجتماعی مهدی‌یاوران، ۱۲۹.
- ↑ «وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِیهَا إِلَی رُوَاةِ حَدِیثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِی عَلَیْکُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَیْهِمْ»؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۴۸۳.
- ↑ ر.ک: سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ص ۲۲۸-۲۳۳.
- ↑ ر.ک: صمدی، قنبر علی، آخرین منجی، ص ۱۳۲.
- ↑ ر.ک: عالی، مسعود، مسأله مهدویت، ص۲۹۳ ـ۲۹۶.
- ↑ .«هُوَ یَبْکِی بُکَاءَ الْوَالِهِ الثَّکْلَی ذَاتِ الْکَبِدِ الْحَرَّی قَدْ نَالَ الْحُزْنُ مِنْ وَجْنَتَیْهِ وَ شَاعَ التَّغْیِیرُ فِی عَارِضَیْهِ وَ أَبْلَی الدُّمُوعُ مَحْجِرَیْهِ وَ هُو یَقُولُ سَیِّدِی غَیْبَتُکَ نَفَتْ رُقَادِی وَ ضَیَّقَتْ عَلَیَّ مِهَادِی وَ ابْتَزَّتْ مِنِّی رَاحَةَ فُؤَادِی سَیِّدِی غَیْبَتُکَ أَوْصَلَتْ مُصَابِی بِفَجَائِعِ الْأَبَد»؛ کمال الدین، ج ۲، باب ۳۴، ص ۲۱.
- ↑ انصاری؛عبدالرحمن، وظایف منتظران امام عصر، ص: ۵۶-۶۲؛ طالعی، عبدالحسین، ره‌توشه منتظران، ص ۱۳-۲۰.
- ↑ با فضیلت‌ترین اعمال شیعیان ما انتظار فرج است؛ علامه مجلسی، بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۱۵۶، ح ۱، باب ۹.
- ↑ سوره بقره، ۲۱۴.
- ↑ تا آن گاه که رسولان مأیوس شدند و مردم گمان کردند به آنان دروغ گفته شده است. در این هنگام، یاری ما به سراغ آنها آمد؛ پس آنان را که خواستیم، نجات یافتند و مجازات و عذاب ما از قوم گنهکار باز گردانده نمی‌شود؛ سوره یوسف، ۱۱۰.
- ↑ مصباح یزدی، محمد تقی، آفتاب ولایت، ص۸۶ - ۸۹.
- ↑ ای زراره هرگاه چنین زمانی را درک نمودی این دعا را بخوان: خداوندا خود را به من بشناسان که اگر خود را به من نشناسانی پیامبرت را نخواهم شناخت. خداوندا، پیامبرت را به من بشناسان که اگر پیامبرت را به من نشناسانی، حجتت را نخواهم شناخت. خداوندا حجتت را به من بشناسان که اگر حجتت را به من نشناسانی در مسیر دین خود به گمراهی خواهم افتاد؛ کافی ۱، ۳۳۷، غیبت نعمانی، ۱۶۶. ۱۶۷، کمال الدین ۲، ۳۴۲، غیبت طوسی، ۲۰۲.
- ↑ برقی، محاسن، ۱۷۳، کافی ۸، ۸۰، کمال الدین، ۶۶۴، در این حدیث شریف حضرت امام باقر (ع) کسانی را که خود را برای احیای امر اهل بیت (ع) بسیج می‌کنند بسیار مورد ستایش قرار داده‌اند.
- ↑ کمال الدین، ۳۲۸ و به نقل از آن بحار الأنوار ۵۱، ۱۳۶.
- ↑ ر.ک: آیات پایانی سوره عصر.
- ↑ کمال الدین، ۳۳۰، بحار الأنوار ۵۲، ۱۴۵.
- ↑ حکیم، سید منذر، پیشوایان هدایت، ص ۲۴۷-۲۴۹.
- ↑ صحیفه نور ۲۱، ۱۰۷.
- ↑ حکیم، سید منذر، پیشوایان هدایت، ص ۲۶۰-۲۵۹.
- ↑ «" مَنْ مَاتَ وَ لَمْ يَعْرِفْ إِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّة "»؛ کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ۴۱۰.
- ↑ سوره زخرف، آیه: ۸۰.
- ↑ سوره تکویر، آیه: ۱۰.
- ↑ سوره غافر، آیه: ۵۱.
- ↑ سوره مؤمنون، آیه: ۱۸.
- ↑ و بدین گونه شما را امّتی میانه کرده‌ایم تا گواه بر مردم باشید و پیامبر بر شما گواه باشد؛ و قبله‌ای که بر سوی آن بودی بر نگرداندیم مگر بدین روی که معلوم داریم چه کسی از پیامبر پیروی میکند و چه کسی واپس می‌گراید، و بی‌گمان آن جز بر آنان که خداوند رهنمونشان شد، گران بود و خداوند بر آن نیست که ایمانتان را تباه گرداند که خداوند با مردم، به راستی مهربانی است بخشاینده؛ سوره بقره، آیه: ۱۴۳.
- ↑ این همان است که خداوند (آن را) به بندگانی از خویش که ایمان آورده و کارهای شایسته کردهاند مژده میدهد بگو: برای این (رسالت) از شما مزدی نمی‌خواهم جز دوستداری خویشاوندان (خود) را و هر کس کاری نیک انجام دهد برای او در آن پاداشی نیک بیفزاییم که خداوند آمرزنده‌ای سپاس‌پذیر است؛ سوره شوری، آیه: ۲۳.
- ↑ اصول کافی، ج۴، ص۱۹۸.
- ↑ «" إِنْ تَمَسَّكْتُمْ بِهِمَا لَنْ تَضِلُّوا"»؛ تحف العقول، ص۵.
- ↑ سوره آل عمران، آیه: ۱۰۱.
- ↑ قرائتی، محسن، جهت‌نما، ص ۵۲ - ۵۸.
- ↑ مکیال المکارم، ج ۲، بخش هشتم، ص ۱۸۱.
- ↑ دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ص۳۳۴-۳۳۸.
- ↑ خداوندا خودت را به من بشناسان که اگر خودت را به من نشناسانی رسولت را نخواهم شناخت، خداوندا رسولت را به من بشناسان، چرا که اگر رسولت را به من نشناسانی، حجتت را نخواهم شناخت، خداوندا حجت خود را به من بشناسان که اگر حجتت را به من نشناسانی، در دینم گمراه خواهم شد.
- ↑ مفاتیح الجنان، اعمال شب‌های قدر.
- ↑ منتخب الاثر، ص ۵۰۳ به نقل از مصباح المتهجد ذیل دعای اللهم عرفنی نفسک.
- ↑ کجاست مصلحی که انتظار می‌کشیم انحراف‌ها و کجی‌ها را راست گرداند؟
- ↑ کجاست مایه امیدی که ستم و بی‌عدالتی را از جهان برچیند؟
- ↑ کجاست عزت‌بخش دوستان و ذلیل‌کننده دشمنان؟
- ↑ کجاست پسر محمد مصطفی (ص) و علی مرتضی (ع) و خدیجه غراء (س) و فاطمه کبری (س)؟
- ↑ باید در هر صبح و شام در انتظار ظهور صاحب خود باشی؛ کمال الدین، ص ۳۳۷.
- ↑ باید شب و روز منتظر فرا رسیدن ظهور صاحب خود باشی؛ مکیال المکارم، ج ۲، ص ۱۵۷.
- ↑ بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۱۴۳.
- ↑ برای فرج ما بسیار دعا کنید چرا که فرج شما در آن است؛ طبرسی، احتجاج، ج ۲، ص ۲۸۴.
- ↑ «"سَيِّدِي غَيْبَتُكَ نَفَتْ رُقَادِي وَ ضَيَّقَتْ عَلَيَ مِهَادِي وَ ابْتَزَّتْ مِنِّي رَاحَةَ فُؤَادِي سَيِّدِي غَيْبَتُكَ أَوْصَلَتْ مُصَابِي بِفَجَائِعِ الْأَبَدِ وَ فَقْدُ الْوَاحِدِ بَعْدَ الْوَاحِدِ يُفْنِي الْجَمْعَ وَ الْعَدَدَ فَمَا أُحِسُّ بِدَمْعَةٍ تَرْقَى مِنْ عَيْنِي وَ أَنِينٍ يَفْتُرُ مِنْ صَدْرِي عَنْ دَوَارِجِ الرَّزَايَا وَ سَوَالِفِ الْبَلَايَا إِلَّا مُثِّلَ بِعَيْنِي عَنْ غَوَابِرِ أَعْظَمِهَا وَ أَفْضَعِهَا وَ بَوَاقِي أَشَدِّهَا وَ أَنْكَرِهَا وَ نَوَائِبَ مَخْلُوطَةٍ بِغَضَبِكَ وَ نَوَازِلَ مَعْجُونَةٍ بِسَخَطِكَ"»؛ ر.ک: کمال الدین، ص ۳۵۲ تا ۳۵۷؛ غیبت شیخ طوسی، ص ۱۰۴ تا ص ۱۰۸؛ بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۲۱۹، حدیث ۹.
- ↑ امامت و مهدویت، فروغ ولایت در دعای ندبه، ج ۱، ص ۲۶۱.
- ↑ ر.ک: مکارم شیرازی، مهدی انقلابی بزرگ، چاپ ششم، ص ۸۲ به بعد.
- ↑ در حوادث واقعه به راویان حدیث ما مراجعه کنید، چرا که آنان حجت و نماینده من و من حجت خدا می‌باشم؛ احتجاج، ج ۲، ص ۳۸۲.
- ↑ احتجاج، ج ۲، ص ۲۶۳.
- ↑ کافی، ج ۱، باب اختلاف حدیث، حدیث ۱۰، ص ۵۴.
- ↑ مردمی از مشرق زمین قیام می‌کنند و زمینه ظهور حضرت مهدی (ع) را فراهم می‌سازند؛ کنز العمال، حدیث ۳۸۶۵۷.
- ↑ منتخب الاثر، ص ۴۶۳.
- ↑ اما حق من بر شما این است که در بیعت خویش با من وفادار باشید و در آشکارا و نهان خیرخواه من باشید و هر وقت شما را بخوانم اجابت کنید و هرگاه فرمان دادم اطاعت نمایید؛ نهج البلاغه، خطبه ۳۴.
- ↑ اصول کافی، ج ۲، ص ۱۶۹.
- ↑ برای توضیح بیشتر ر.ک: به انوار نعمانیه، ج ۲، ص ۵۲؛ بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۳۱ به بعد.
- ↑ الزام الناصب، ج ۱، ص ۲۷۱.
- ↑ الزام الناصب، ج ۱، ص ۲۷۱.
- ↑ دادگستر جهان، ص ۱۲۵ به نقل از الزام الناصب، ج ۱، ص ۲۷۱.
- ↑ الزام الناصب، ج ۱، ص ۲۷۱.
- ↑ طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۱۵۴ - ۱۷۶.
- ↑ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۶۶.
- ↑ طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۲۲۱ - ۲۲۲.
- ↑ مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم، ج ۲، ص ۱۰۴.
- ↑ بحار الانوار، ج ۸، ص ۳۶۸.
- ↑ الکافی، ج ۱، ص ۳۷۱، ح ۵؛ هر کس در حالی که امامی نداشته باشد بمیرد، مردنش مردن جاهلیت است و هر آنکه در حال شناختن امامش بمیرد پیش افتادن و یا تأخیر این امر [دولت آل محمد (ص)] او را زیان نرساند و هر کس بمیرد در حالی که امامش را شناخته همچون کسی است که در خیمه قائم (ع) با آن حضرت باشد.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵، ص ۳۱۲؛ ای مردم! همانا خداوند –بزرگ باد یاد او- بندگان را نیافرید مگر برای این که او را بشناسند. پس هرگاه او را بشناسند او را بپرستند و هرگاه او را بپرستند، با پرستش او از بندگی هرآنچه جز خداست بی‌نیاز گردند. مردی سؤال کرد: ای فرزند رسول خدا، پدر و مادرم فدایت، معرفت خدا چیست؟ حضرت فرمود: این است که اهل هر زمانی، امامی را که باید از او فرمان برند، بشناسند
- ↑ بحار الانوار، ج ۲۶، ص ۲۶۰؛ ما دانایان (برپا دارندگان) به امر خدا و دعوت کنندگان به راه او هستیم. به واسطه ما خدا شناخته و پرستیده میشود. ما راهنمایان به سوی خدا هستیم و اگر ما نبودیم پرستیده نمی‌شد.
- ↑ کافی، ج ۱، ص ۳۳۷؛ کمال الدین و تمام النعمه، ج ۲، ص ۳۴۳ و ص ۵۱۲.
- ↑ مکیال المکارم، ج ۲، ص ۱۰۷.
- ↑ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۴۱، ح ۱۲.
- ↑ غیبة نعمانی، ص ۲۰۰، ح ۱۶.
- ↑ الإحتجاج، ج ۲، ص ۵۹۹؛ مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۳، ص ۱۷۶؛ پس هر یک از شما باید آنچه را که موجب دوستی ما میشود، پیشه خود سازد و از هر آنچه موجب خشم و ناخوشنودی ما میگردد، دوری گزیند.
- ↑ آل عمران / ۲۰۰.
- ↑ غیبة نعمانی، ص ۱۹۹؛ بر انجام واجبات صبر کنید و در برابر دشمنانتان پایداری کنید، و با امام منتظران رابطه برقرار کنید.
- ↑ غیبة نعمانی، ص ۳۲۰، ح ۱۰؛ هر یک از شما باید برای خروج حضرت قائم (ع) [سلاحی] مهیا کند. هر چند یک تیر باشد؛ خدای تعالی هرگاه بداند کسی چنین نیتی دارد امید آن است که عمرش را طولانی کند تا آن حضرت را درک کند و از یاران و همراهانش قرار گیرد.
- ↑ الکافی، ج ۶، ص ۵۳۵، ح ۱؛ هر کس اسبی را به انتظار امر ما نگاه دارد و به سبب آن دشمنان ما را خشمگین سازد، در حالی که او منسوب به ماست، خداوند روزیش را فراخ گرداند، به او شرح صدر عطا کند، او را به آرزویش برساند و در رسیدن به خواسته‌هایش یاری کند.
- ↑ الکافی، ج ۸، ص ۳۸۱، ح ۵۷۶؛ حضرت ابوجعفر محمد بن علی (امام باقر) (ع)، به من فرمودند: منتهای زمان مرابطه (مرزداری) نزد شما چند روز است؟ عرضه داشتم: چهل روز فرمودند: ولی مرابطه ما مرابطه‌ای است که همیشه هست.
- ↑ مراة العقول فی شرح أخبار آل الرسول، ج ۲۶، ص ۵۸۲؛ بر شیعیان واجب است که خود را بر اطاعت امام بر حق و انتظار فرج او ملتزم سازند و برای یاری نمودنش مهایا باشند.
- ↑ وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة، ج ۲۷، ص ۱۳۱.
- ↑ کمال الدین و تمام النعمه، ج ۲، ص ۴۸۳، ح ۴.
- ↑ کتاب الغیبة طوسی، ص ۱۷۶.
- ↑ کمال الدین و تمام النعمه، ج ۲، ص ۳۸۴؛ به خدا سوگند [او] غیبتی خواهد داشت که در آن تنها کسانی از هلاکت نجات مییابد که خداوند آنها را بر قول به امامتش ثابت قدم داشته و در دعا برای تعجیل فرجش موفق کرده است.
- ↑ الاحتجاج، ج ۲، ص ۶۰۰، ش ۳۶۰.
- ↑ آل عمران / ۱۰۴.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۳، ح ۵.
- ↑ زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید ۵ ج۲، ص۲۴۴-۳۴۸.
- ↑ آل عمران(۳)، آیه ۲۰۰
- ↑ منتخب الاثر، ص ۵۱۵، ج ۸؛ الغیبة النعمانی، ص ۱۹۹؛ تفسیر برهان، ج ۱، ص ۲۳۴.
- ↑ الغیبة النعمانی، ص ۲۵۰، باب ۱۴، ح ۵
- ↑ «نَعَمْ یغیب عَنْ أَبْصَارِ النَّاسِ شَخْصُهُ وَ لَا یغیب عَنْ قُلُوبِ المؤمنین ذکره وَ هُوَ الثانی عَشَرَ مِنَّا»؛ علامه مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۱۵۰.
- ↑ نجم الثاقب، ص ۵۲۳
- ↑ بحار الانوار، ج ۴۹، ص ۱۳۷
- ↑ ر. ک: نشریه موعود، مقاله شیعه، انتظار و وظایف منتظران، مهر و آبان ۸۰
- ↑ «الامام الانیس الرفیق وَ الْوَالِدُ الشفیق وَ الاخ الشفیق ...»، کافی، ج ۱، ص ۱۹۱، ح ۱
- ↑ «مَنْ أَحَبَّ انَّ یلقی اللَّهِ وَ قَدْ کمل ایمانه وَ حُسْنِ اسلامه فلیتولّ الْحُجَّةِ صَاحِبِ الزَّمَانِ الْمُنْتَظَرُ»؛ بحار الانوار، ج ۳۶، ص ۲۹۶، ح
- ↑ «لا تزال شیعتنا فی حزن حتّی یظهر ولدی الّذی بشّر به النبی»؛ یوم الخلاص، ج ۱، ص ۳۹۲، ح ۴۴۵.
- ↑ «ای کاش میدانستم در چه جایی منزل گرفتهای و چه سرزمین و مکان تو را در بر گرفته است! آیا در کوه رضوی هستی و یا در جایی دیگر و یا در ذی طوی هستی ....» اقبال الاعمال، ص ۲۹۸.
- ↑ «از آیین امامان است: تقوا، عفّت، صالح بودن و انتظار فرج با صبر و شکیبایی» منتخب الاثر، ص ۴۹۸.
- ↑ یوم الخلاص، ج ۱، ص ۳۵۶، ح ۳۶۱
- ↑ الزام الناصب، ص ۱۳۷
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۵۶
- ↑ . اثبات الهداة، ج ۳، ص ۴۵۹.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۱، ۷۲؛ کتاب الغیبة طوسی، ص ۱۷۶.
- ↑ ر. ک: مکیال المکارم، ج ۱، ص ۶۲۶- ۶۴۹.
- ↑ کمال الدین، ج ۱، ص ۳۷۱؛ بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۱۶۰؛ ینابیع المودّة، ج ۲، ص ۳۷۲.
- ↑ کافی، ج ۱، ص ۳۳۷، ح ۵؛ کمال الدین، ج ۲، ص ۵۱۲
- ↑ مختصر نجم الثاقب، ص ۱۳۳.
- ↑ ر. ک: سیمای آفتاب، ص ۲۹۲ و ۲۹۳.
- ↑ کشف المحجة، ص ۱۵۲
- ↑ کافی، ج ۱، ص ۳۶۸.
- ↑ نحل آیه ۱
- ↑ الغیبة النعمانی، ص ۱۰۴
- ↑ مهدویت پیش از ظهور، ص ۲۰۳، ۲۱۲.
- ↑ مکیال المکارم، موسوی اصفهانی، ج ۲، ص ۱۷۱
- ↑ کمال الدّین و تمام النّعمة، شیخ صدوق، ص ۳۷۱
- ↑ اصول کافی، مرحوم کلینی، ج ۲، ص ۲۲۶
- ↑ مکیال المکارم، موسوی اصفهانی، ج ۲، ص ۲۸۸
- ↑ «بار خدایا! تو خودت و فرستاده‌ات و فرشتگانت و پیغمبرت و والیان امرت را به من شناساندی، بار خدایا! من نگیرم جز آنچه که تو عطا کنی و هیچ نگهدارندهای جز تو برایم نیست؛ بار خدایا! مرا از منازل دوستان خود دور مگردان، و دلم را پس از آنکه هدایت کرده‌ای منحرف منمای؛ خدایا! مرا به ولایت کسی که اطاعتش را بر من واجب ساختهای هدایت فرمای» مکیال المکارم، موسوی اصفهانی، ج ۲، ص ۲۶۱.
- ↑ میزان الحکمة، محمّدی ریشهری، ج ۴، ص ۵۳۱
- ↑ مکیال المکارم، موسوی اصفهانی، ج ۲، ص ۴۳۷
- ↑ یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ص ۲۳۵ تا ۲۳۹.
- ↑ «" اعْرِفْ إِمَامَكَ فَإِنَّكَ إِذَا عَرَفْتَ لَمْ يَضُرَّكَ تَقَدَّمَ هَذَا الْأَمْرُ أَوْ تَأَخَّرَ "»، محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۳۷۱، ح ۲
- ↑ «" وَ إِنَّمَا الْأَئِمَّةُ قُوَّامُ اللَّهِ عَلَى خَلْقِهِ وَ عُرَفَاؤُهُ عَلَى عِبَادِهِ وَ لَا يَدْخُلُ الْجَنَّةَ إِلَّا مَنْ عَرَفَهُمْ وَ عَرَفُوهُ وَ لَا يَدْخُلُ النَّارَ إِلَّا مَنْ أَنْكَرَهُم"»، سید رضی، نهج البلاغه، ص ۲۱۲، خطبه ۱۵۲
- ↑ یکی از کامل‌ترین متنهای امام‌شناسی، زیارت معتبر و ارزشمندی است که از وجود مقدّس امام هادی علیه السّلام به ما رسیده و نام آن، زیارت جامعه کبیره است؛ یعنی بزرگترین و کامل‌ترین زیارتی که با آن، میشود همه معصومان علیهم السّلام را زیارت کرد
- ↑ " بِأَبِي وَ أُمِّي سَمِيِّي وَ شَبِيهِي وَ شَبِيهُ مُوسَى بْنِ عِمْرَانَ عَلَيْهِ جُيُوبُ النُّور"، علی بن محمّد خزاز قمی، کفایة الاثر، ص ۱۵۶
- ↑ نعمانی، الغیبة، ص ۲۰۰
- ↑ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۱۵۹، ح ۴ و ۵
- ↑ محمد بن ابی القاسم طبری آملی، بشارة المصطفی، ص ۱۱۳
- ↑ «" طُوبَى لِمَنْ أَدْرَكَ قَائِمَ أَهْلِ بَيْتِي وَ هُوَ يَأْتَمُ بِهِ فِي غَيْبَتِهِ قَبْلَ قِيَامِهِ وَ يَتَوَلَّى أَوْلِيَاءَهُ وَ يُعَادِي أَعْدَاءَهُ ذَلِكَ مِنْ رُفَقَائِي وَ ذَوِي مَوَدَّتِي وَ أَكْرَمُ أُمَّتِي عَلَيَّ يَوْمَ الْقِيَامَةِ"»، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، ص ۲۸۶، ح ۲
- ↑ «" أَمَا إِنَ الصَّابِرَ فِي غَيْبَتِهِ عَلَى الْأَذَى وَ التَّكْذِيبِ بِمَنْزِلَةِ الْمُجَاهِدِ بِالسَّيْفِ بَيْنَ يَدَيْ رَسُولِ اللَّهِ (ص)"»، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، ص ۳۱۷، ح ۳؛ عیون اخبار الرضا(ع)، ج ۱، ص ۶۸، ح ۳۶
- ↑ «" وَ أَكْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِيلِ الْفَرَج"»، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۸۳، ح ۴
- ↑ ای مؤمنان! شکیبایی ورزید و یکدیگر را به شکیب فرا خوانید و از مرزها نگهبانی کنید و از خداوند پروا بدارید باشد که رستگار شوید؛ سوره آل عمران، آیه: ۲۰۰.
- ↑ «" اصْبِرُوا عَلَى أَدَاءِ الْفَرَائِضِ وَ صابِرُوا عَدُوَّكُمْ وَ رابِطُوا إِمَامَكُمُ الْمُنْتَظَرَ"»، نعمانی، الغیبة، ص ۱۹۹
- ↑ نعمانی، الغیبة،، ص ۳۲۰، ح ۱۰
- ↑ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، ص ۳۳۰، باب ۳۱، ح ۱۵
- ↑ کفعمی، ابراهیم بن علی، مصباح کفعمی، ص ۵۵۰؛ و نیز ر.ک: شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان.
- ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص ۴۱۷ - ۴۲۳.
- ↑ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت ج۲، ص۲۲۲-۲۳۳.
- ↑ سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت، ص ۱۷۴-۱۸۰.
- ↑ بارالها! خود را به من بشناسان، زیرا اگر تو خود را نشناسانی، رسولت را نخواهم شناخت. بارالها! رسولت را به من بشناسان، زیرا اگر رسولت را به من نشناسانی، حجت تو را نخواهم شناخت. بار خدایا! حجت خود را به من بشناسان، زیرا اگر او را به من نشناسانی، از دینم گمراه خواهم شد؛ کمال الدین و تمام النعمه، ج ۲، ص۳۴۳؛ الغیبة، نعمانی، ص۱۷۰.
- ↑ کسی که با معرفت امام خویش بمیرد، از دیر یا زود شدن امر ظهور، خسارتی متوجه او نیست؛ چنین کسی همانند آن است که در خیمه و مقر فرماندهی حضرت قائم (ع) همراه ایشان حضور دارد؛ الکافی، ج۱، ص۳۴۳.
- ↑ ر.ک: همین کتاب، بخش دوم (ضرورت معرفت).
- ↑ «" طُوبَى لِمَنْ أَدْرَكَ قَائِمَ أَهْلِ بَيْتِي وَ هُوَ مُقْتَدٍ بِهِ قَبْلَ قِيَامِهِ يَأْتَمُّ بِهِ وَ بِأَئِمَّةِ الْهُدَى مِنْ قَبْلِهِ وَ يَبْرَأُ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْ عَدُوِّهِمْ أُولَئِكَ رُفَقَائِي وَ أَكْرَمُ أُمَّتِي عَلَي"»کمال الدین و تمام النعمه، ج ۱، ص۲۸۷.
- ↑ «" طُوبَى لِشِيعَتِنَا الْمُتَمَسِّكِينَ بِحَبْلِنَا فِي غَيْبَةِ قَائِمِنَا الثَّابِتِينَ عَلَى مُوَالاتِنَا وَ الْبَرَاءَةِ مِنْ أَعْدَائِنَا أُولَئِكَ مِنَّا وَ نَحْنُ مِنْهُمْ قَدْ رَضُوا بِنَا أَئِمَّةً وَ رَضِينَا بِهِمْ شِيعَةً فَطُوبَى لَهُمْ ثُمَّ طُوبَى لَهُمْ وَ هُمْ وَ اللَّهِ مَعَنَا فِي دَرَجَاتِنَا يَوْمَ الْقِيَامَةِ"»؛ کمال الدین و تمام النعمه، ج ۲، ص ۳۶۱.
- ↑ «"انْظُرُوا أَهْلَ بَيْتِ نَبِيِّكُمْ فَالْزَمُوا سَمْتَهُمْ، وَ اتَّبِعُوا أَثَرَهُمْ، فَلَنْ يُخْرِجُوكُمْ مِنْ هُدًى وَ لَنْ يُعِيدُوكُمْ فِي رَدًى، فَإِنْ لَبَدُوا فَالْبُدُوا، وَ إِنْ نَهَضُوا فَانْهَضُوا، وَ لَا تَسْبِقُوهُمْ فَتَضِلُّوا، وَ لَا تَتَأَخَّرُوا عَنْهُمْ فَتَهْلِكُوا"»؛ نهج البلاغه، خطبه ۹۷، ص۱۴۳.
- ↑ «" أَسْعَدُ النَّاسِ مَنْ عَرَفَ فَضْلَنَا وَ تَقَرَّبَ إِلَى اللَّهِ بِنَا وَ أَخْلَصَ حُبَّنَا وَ عَمِلَ بِمَا إِلَيْهِ نَدَبْنَا وَ انْتَهَى عَمَّا عَنْهُ نَهَيْنَا فَذَاكَ مِنَّا وَ هُوَ فِي دَارِ الْمُقَامَةِ مَعَنَا"»؛ غرر الحکم، ص۱۱۵.
- ↑ «" مَنْ سَرَّهُ أَنْ يَكُونَ مِنْ أَصْحَابِ الْقَائِمِ فَلْيَنْتَظِرْ وَ لْيَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ الْأَخْلَاقِ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ فَإِنْ مَاتَ وَ قَامَ الْقَائِمُ بَعْدَهُ كَانَ لَهُ مِنَ الْأَجْرِ مِثْلُ أَجْرِ مَنْ أَدْرَكَهُ فَجِدُّوا وَ انْتَظِرُوا هَنِيئاً لَكُمْ أَيَّتُهَا الْعِصَابَةُ الْمَرْحُومَةُ"»؛ الغیبة، نعمانی، ص۲۰۷؛ بحار الانوار، ج۵۲، ص۱۴۶؛ معجم الاحادیث الامام المهدی (ع)، ج۳، ص۲۱۷.
- ↑ سوره آل عمران، آیه ۲۰۰.
- ↑ الغیبة، نعمانی، ص۳۴ و ص۲۰۶؛ معجم الاحادیث الامام المهدی (ع)، ج۵، ص۶۶.
- ↑ کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۵۱۲.
- ↑ بحار الانوار، ج۵۳، ص۱۸۷.
- ↑ بحار الانوار، ج۵۲، ص۱۱۱.
- ↑ بحار الانوار، ج۵۲، ص۱۱۰؛ میزان الحکمه، ج۱، ص۱۸۳.
- ↑ هرگز فرج ما نرسد مگر آنکه غربال شوید تا این که کدرها برود و صافی‌ها بماند؛ الغیبة، طوسی، ص۳۳۹؛ بحار الانوار، ج۵۲، ص۱۱۳.
- ↑ «" لَا وَ اللَّهِ لَا يَكُونُ مَا تَمُدُّونَ إِلَيْهِ أَعْيُنَكُمْ حَتَّى تُغَرْبَلُوا لَا وَ اللَّهِ لَا يَكُونُ مَا تَمُدُّونَ إِلَيْهِ أَعْيُنَكُمْ حَتَّى تُمَيَّزُوا لَا وَ اللَّهِ لَا يَكُونُ مَا تَمُدُّونَ إِلَيْهِ أَعْيُنَكُمْ إِلَّا بَعْدَ إِيَاسٍ لَا وَ اللَّهِ لَا يَكُونُ مَا تَمُدُّونَ إِلَيْهِ أَعْيُنَكُمْ حَتَّى يَشْقَى مَنْ شَقِيَ وَ يَسْعَدَ مَنْ سَعِد"»؛ الغیبة، طوسی، ص۳۳۶؛ بحار الانوار، ج۵، ص۲۲۰.
- ↑ الغیبة، نعمانی، ص۲۱۷.
- ↑ «" وَ اللَّهِ لَا يَكُونُ مَا تَمُدُّونَ إِلَيْهِ أَعْيُنَكُمْ حَتَّى تُمَحَّصُوا وَ تُمَيَّزُوا وَ حَتَّى لَا يَبْقَى مِنْكُمْ إِلَّا الْأَنْدَرُ فَالْأَنْدَرُ"»؛ الغیبة، طوسی، ص۳۳۶.
- ↑ آیا گمان کرده‌اید که رها گذاشته میشوید و خداوند شما را نمی‌آزماید تا افراد تلاشگر و اهل صبر را ازمیان شما بازشناساند؟؛ سوره آل عمران، آیه ۱۴۲.
- ↑ «" أُبَشِّرُكُمْ بِالْمَهْدِيِّ يُبْعَثُ فِي أُمَّتِي عَلَى اخْتِلَافٍ مِنَ النَّاسِ وَ زِلْزَالٍ يَمْلَأُ الْأَرْضَ عَدْلًا وَ قِسْطاً كَمَا مُلِئَتْ جَوْراً وَ ظُلْماً يَرْضَى عَنْهُ سَاكِنُ السَّمَاءِ وَ سَاكِنُ الْأَرْض "»؛ الغیبة، طوسی، ص۱۷۸.
- ↑ «"الْمَهْدِيُّ رَجُلٌ مِنْ وُلْدِي... يَرْضَى فِي خِلَافَتِهِ أَهْلُ الْأَرْضِ وَ أَهْلُ السَّمَاءِ وَ الطَّيْرُ فِي الْجَوِّ"»؛ حقیقة الاعتقاد بالامام المهدی المنتظر (ع)، ص۱۷۵.
- ↑ «بگو: اگر خدا را دوست می‌دارید، از من پیروی کنید تا خدا نیز شما را دوست بدارد و گناهانتان را ببخشد. و خدا آمرزنده و مهربان است»؛ (سوره آل عمران، آیه ۳۱).
- ↑ «" فَمَا يَحْبِسُنَا عَنْهُمْ إِلَّا مَا يَتَّصِلُ بِنَا مِمَّا نَكْرَهُهُ وَ لَا نُؤْثِرُهُ مِنْهُمْ "»؛ الإحتجاج، ج۲، ص۳۲۳.
- ↑ «"وَ اجْعَلُوا قَصْدَكُمْ إِلَيْنَا بِالْمَوَدَّةِ عَلَى السُّنَّةِ الْوَاضِحَةِ فَقَدْ نَصَحْتُ لَكُمْ وَ اللَّهُ شَاهِدٌ عَلَيَّ وَ عَلَيْكُمْ "»؛ بحار الانوار، ج۵۳، ص۱۷۹.
- ↑ «"وَ أَكْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِيلِ الْفَرَجِ فَإِنَّ ذَلِكَ فَرَجُكُمْ "»؛ الإحتجاج، ج۲، ص۲۸۴؛ بحار الانوار، ج۵۲، ص۹۲.
- ↑ «"وَ اللَّهِ لَيَغِيبَنَّ غَيْبَةً لَا يَنْجُو فِيهَا مِنَ الْهَلَكَةِ إِلَّا مَنْ ثَبَّتَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَى الْقَوْلِ بِإِمَامَتِهِ وَ وَفَّقَهُ فِيهَا لِلدُّعَاءِ بِتَعْجِيلِ فَرَجِه"»؛ کشف الغمه، ج۳، ص۳۳۴؛ الزام الناصب، ج۱، ص۲۰۲؛ حیاة الامام المهدی (ع)، ص۱۰۵.
- ↑ صمدی، قنبر علی، آخرین منجی، ص۱۲۳ - ۱۳۵.
- ↑ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۵۲.
- ↑ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۴۸.
- ↑ بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۶۸.
- ↑ رحیمی، عباس، امید فردا، ص۲۶.
- ↑ رحیمی، عباس، امید فردا، ص۳۱.
- ↑ شرح نهج البلاغه، ج ۱۸، ص ۳۴۷، حکمت ۱۴۳.
- ↑ میرزا محمد تقی موسوی اصفهانی، مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم، ج ۲، ص ۱۰۴.
- ↑ «" مَنْ مَاتَ وَ لَمْ يَعْرِفْ إِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً "»؛ محمد باقر مجلسی، بحار الأنوار، ج ۸، ص ۳۶۸ و ج ۳۲، ص ۳۳۳.
- ↑ «" قَالَ مَنْ سُرَّ أَنْ يَكُونَ مِنْ أَصْحَابِ الْقَائِمِ فَلْيَنْتَظِرْ وَ لْيَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ الْأَخْلَاقِ "»؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۴۰.
- ↑ مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم، ج ۱، ص ۳۰۸.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۳، ص ۱۷۷.
- ↑ «" أَفْضَلُ أَعْمَالِ أُمَّتِي انْتِظَارُ الْفَرَجِ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ "»؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۸.
- ↑ رضوی، رسول، امام مهدی، ص ۹۷-۱۰۰.
- ↑ خمینی، سید روح الله، صحیفه نور، ج ۷، ص ۲۰۳.
- ↑ خمینی، سید روح الله، صحیفه نور، ج ۷، ص ۲۶۷.
- ↑ خمینی، سید روح الله، صحیفه نور، ج ۷، ص ۲۵۳.
- ↑ عمل کنید زود است ببیند خدا کردار شما را و پیمبرش و مؤمنان؛ سوره توبه: ۹/ ۱۰۵.
- ↑ مراجعه شود به: الطبرسی، [الشیخ] فضل بن حسن، مجمع البیان، دار الفکر، لبنان، ۱۴۱۴ ق، ج ۵، ص ۱۰۹؛ الطباطبائی، [العلامة] سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، جماعة المدرسین، قم، ج ۱۰- ۹، ص ۳۸۵؛ العروسی الحویزی، علی بن جمعة، نور الثقلین، ج ۲، ص ۲۶۲.
- ↑ «"أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّا مَعَاشِرَ الْأَئِمَّةِ تُعْرَضُ عَلَيْنَا أَعْمَالُ شِيعَتِنَا صَبَاحاً وَ مَسَاء"»؛ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج ۴۳، ۹۹.
- ↑ بگو: شما را به یک چیز اندرز می‌دهم، و آن اینکه: دو نفر دو نفر یا یک نفر یک نفر برای خدا قیام کنید؛ سوره سبأ: ۳۴/ ۴۶.
- ↑ خمینی، سید روح الله، صحیفه نور، ج ۷، ص ۳۶.
- ↑ خمینی، سید روح الله، صحیفه نور، ج ۹، ص ۲۰۲.
- ↑ خمینی، سید روح الله، صحیفه نور، ج ۲، ص ۲۸.
- ↑ آیه‌ها و روایت‌ها درباره امر به معروف و نهی از منکر زیاد است، از جمله آیه‌های: ۱۱۰ و ۱۱۴ سوره آل عمران.
- ↑ خمینی، سید روح الله، صحیفه نور، ج ۲۰، ص ۱۹۸.
- ↑ خمینی، سید روح الله، صحیفه نور، ج ۹، ص ۲۰۲، به همین مضمون مراجعه شود به: همان، ج ۱۵، ص ۲۲.
- ↑ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۶۶، ح ۱۴۶.
- ↑ "ما از خدا هستیم و ما بازگردنده به سوی او هستیم".
- ↑ وصیت‌نامه سیاسی الهی امام خمینی، بخشی از بند "ع"؛ سوره بقره، آیه:۱۵۶
- ↑ هدایت‌نیا، فرج‌الله؛ امام مهدی در نگاه امام خمینی، ص 367-371.
- ↑ منتهی الآمال، شیخ عباس قمی، ص ۵۵۸، سازمان انتشارات جاویدان.
- ↑ «سلام بر آن مهدی که خداوند به او وعده داده که تمام امت‌ها را به خاطر وجود او متحد و یکپارچه کند (اختلاف را از میان ببرد و دین یکی شود) و به واسطه او پراکندگی‌ها را گرد آورد و زمین را از عدل و داد پر کند و به سبب او وعده فرجی که به مؤمنین داده است، تحقق بخشد» همان، ص ۵۵۹، سازمان انتشارات جاویدان.
- ↑ همان مدرک، ص ۵۶۲، سازمان انتشارات جاویدان.
- ↑ «هر کس صبح کند و به امور مسلمانان اهتمام نورزد، مسلمان نیست و کسی که بشنود فریاد انسانی را که از مسلمانان کمک می‌طلبد و به ندای او پاسخ مثبت ندهد، مسلمان نیست» میزان الحکمه، ج ۴، ص ۵۳۱.
- ↑ انصاری؛عبدالرحمن، در انتظار خورشید ولایت، ص ۱۲۸-۱۳۷.
- ↑ از جمله میتوان به بخش هشتم از کتاب نجم الثاقب، تالیف مرحوم محدث نوری اشاره نمود.
- ↑ این حدیث در منابع شیعی مانند: بحارالانوار، جلد ۲۵، صفحه ۱۵۷؛ تفسیر القمی، جلد ۲، صفحه ۲۶۰؛ کمال الدین، جلد ۲، صفحه ۴۰۹؛ المناقب، جلد ۱، صفحه ۲۴۶ آمده است. این حدیث در منابع عامه با تعابیر مختلفی نقش شده که از جمله میتوان به این موارد اشاره نمود: صحیح بخاری، جلد ۲، صفحه ۱۳؛ صحیح مسلم، جلد ۶، صفحه ۲۱؛ شرح المقاصد، جلسه، صفحه ۳۷۵.
- ↑ در محضر علامه طباطبایی، صفحه ۷۰، سؤال ۴۰.
- ↑ «ای مؤمنان، از خداوند فرمان برید و از پیامبر و زمامدارانی که از شمایند فرمانبرداری کنید» (نساء/۵۹).
- ↑ در محضر علامه طباطبایی، صفحه ۷۰، سؤال ۱۳۸.
- ↑ شیعه (خسروشاهی)، صفحه ۹۲.
- ↑ الدر المنثور، جلد۲، صفحه ۱۴۹؛ المیزان، جلد ۴، صفحه ۳۴۸.
- ↑ ﴿محل قرار دادن آیه﴾؛ای قوم من! کار خود را انجام دهید، من هم به وظیفه خود عمل میکنم. به زودی می‌‌فهمید چه کسی دچار عذاب خوارکننده میشود و چه کسی دروغگو است. و انتظار بکشید که من هم با شما در انتظارم.
- ↑ عن محمد بن فضیل عن الرضا (ع) قال سالته عن انتظار الفرج فقال: «(او لیس تعلم ان انتظار الفرج من الفرج؟ ثم قال: ان الله تبارک و تعالی یقول: و ارتقبول انی معکم رقیب». المیزان، جلد ۱۰، صفحه ۳۷۶.
- ↑ چنانچه بعضی از چپ گرا‌‌های افراطی چنین اعتقادی دارند؛ همچنین این اعتقاد منسوب به اعضای انجمن حجتیه میباشد. مراجعه شود به: چشم به راه مهدی (ع)، نوشته جمعی از نویسندگان؛ قیام و انقلاب مهدی (ع)، شهید مطهری.
- ↑ (بعد از این که زمین از ظلم بر میگردد، آن را با قسط و داد پر میکند). الکافی، جلد ۱، صفحه ۳۸۸؛ بحارالانوار، جلد ۳۶، صفحه۲۲۶؛ الاحتجاج، جلد ۱، صفحه ۶۹؛ ارشاد القلوب، جلد ۲، صفحه ۱۲۸ و غیره. مرحوم علامه نیز این حدیث را متواتر میداند. المیزان، جلد ۱۴، صفحه ۳۳۷ و جلد ۱۵، صفحه ۱۵۴.
- ↑ (ظهور نمیکند مگر اینکه فساد آشکار گردد.) این روایت در منابع روایی یافت نشد و در متن سؤالی که از علامه پرسیده شده، آمده است.
- ↑ در محضر علامه طباطبایی، صفحه ۱۱۶، سؤال ۲۷۴.
- ↑ آیت الله سعادت پرور پس از نقل کلام فوق میگویند: خود ایشان در این مورد زیارتی را که با (سلام علی آل یاسین) آغاز میشود، توصیه میفرمودند. توصیه‌های اخلاقی آیت الله سعادت پرور، نرم افزار گنج سعادت.
- ↑ در محضر علامه طباطبایی، صفحه ۱۱۶، سؤال ۲۷۳.
- ↑ به اعتقاد بعضی، این نوع تفکر از معتقدات اعضای انجمن حجتیه میباشد. ر.ک: چشم به راه مهدی (ع)، نوشته جمعی از نویسندگان.
- ↑ «گفتند: ای موسی، تا آنان در آنند ما هرگز، هیچ‌گاه بدان وارد نمی‌شویم؛ تو برو و پروردگارت، (با آنان) نبرد کنید که ما همین‌جا خواهیم نشست» (مائده/۲۴).
- ↑ شیعه (خسروشاهی)، صفحه ۱۸۷؛ فرازهایی از اسلام، صفحه ۲۶۵.
- ↑ مهر تابان (طبع قدیم)، صفحه ۵۳.
- ↑ مرحوم آقا شیخ محمد تقی آملی از علمای برجسته و طراز اول تهران بود، که چه از نقطه نظر فقاهت و چه از نقطه نظر اخلاق و معارف؛ تدریس فقه و فلسفه می‌‌نمود، و منظومه سبزواری و اسفار را تدریس می‌کرد؛ و صاحب حاشیه مصباح الهدی فی شرح العروه الوثقی و حاشیه و شرح منظومه سبزواری است. ایشان بسیار خلیق، مودب و سلیم النفس و دور از هوی بود؛ و تا آخر عمر متصدی فتوا نشد؛ آن مرحوم در ایام جوانی و تحصیل در نجف اشرف از محضر درس استاد قاضی رحمت الله علیه در امور عرفانی استفاده می‌‌نموده؛ و دارای کمالاتی بوده است. به نقل از: مهرتابان (طبع قدیم)، صفحه ۲۲۷.
- ↑ مهرتابان (طبع قدیم)، صفحه ۲۲۶.
- ↑ در محضر علامه طباطبایی، صفحه ۱۱۵، سؤال ۲۷۲.
- ↑ امامی میبدی، علی رضا، آموزههای مهدویت در آثار علامه طباطبائی، ص ۱۱۵-۱۲۴.
- ↑ «"أَنَّ الْأَرْضَ لَا تَخْلُو مِنْ حُجَّةِ اللَّهِ عَلَى خَلْقِهِ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ وَ مَنْ مَاتَ وَ لَمْ يَعْرِفْ إِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً "».
- ↑ «ابْنِي مُحَمَّدٌ هُوَ الْإِمَامُ وَ الْحُجَّةُ بَعْدِي مَنْ مَاتَ وَ لَمْ يَعْرِفْهُ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّة»؛ مرگ جاهلیت به فرمایش امام صادق(ع) همان مرگ در گمراهی است و بعضی آن را مردن به آیین یهود و انصارای منسوخ دانسته‌اند که نتیجه یکی است.
- ↑ «أَمَا إِنَّ لَهُ غَيْبَةً يَحَارُ فِيهَا الْجَاهِلُونَ وَ يَهْلِكُ فِيهَا الْمُبْطِلُونَ وَ يَكْذِبُ فِيهَا الْوَقَّاتُونَ ثُمَّ يَخْرُجُ فَكَأَنِّي أَنْظُرُ إِلَى الْأَعْلَامِ وَ رَايَاتٍ تَخْفِقُ فَوْقَ رَأْسِهِ»؛ طبرسی، اعلام الوری، ص ۴۴۳؛ اربلی، کشف الغمة، ج ۲، ص ۵۲۸؛ القمی، کفایة الأثر، ص ۲۹۶ و شیخ صدوق، کمال الدین، ج ۲، ص ۴۰۹. اختلاف مختصری در بعضی نسخه‌ها است که رؤیت پرچم‌ها در نجف و کوفه مطرح شده و در آدرس اول به صورت مطلق ذکر شده است.
- ↑ بارخدایا! خودت را به من بشناسان، چنانچه "توفیق شناخت تو را پیدا نکنم و" خودت را به من نشناسانی پیامبرت را نخواهم شناخت. بارخدایا! پیامبرت را به من بشناسان، چنانچه توفیق شناخت پیامبرت را به من عنایت نکنی حجت تو را نخواهم شناخت. بارخدایا! حجت و ولیت را به من بشناسان، چنانچه ولیت را به من نشناسانی از دین و فطرتم "که به من عنایت کرده‌ای" منحرف گشته و گمراه خواهم شد؛ اصول کافی، ج ۱، ص ۳۳۷، باب فی الغیبة، ح ۵؛ کتاب الغیبة، نعمانی، ص ۱۶۷ و شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان، ص ۸۸۵ (ملحقات).
- ↑ جمعی از نویسندگان، چشم به راه مهدی(ع)، ص ۲۲۲.
- ↑ پس تو و پروردگارت بروید و با دشمنان بجنگید، ما در این جا نشسته‌ایم؛ سوره مائده، آیه ۲۴.
- ↑ «"أَفْضَلُ أَعْمَالِ أُمَّتِي انْتِظَارُ الْفَرَج" »؛ صدوق، کمال‌الدین، ج ۲، ص ۶۴۴.
- ↑ «"أَفْضَلُ عِبَادَةِ الْمُؤْمِنِ انْتِظَارُ فَرَجِ اللَّهِ"»؛ البرقی، المحاسن، ج ۱، ص ۲۹۱.
- ↑ «"تَوَقَّعْ أَمْرَ صَاحِبِكَ لَيْلَكَ وَ نَهَارَك"»؛ بحارالانوار، ج ۹۵، ص ۱۵۷؛ سید بن طاووس، الاقبال، ص ۲۰۰.
- ↑ «"أَكْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِيلِ الْفَرَجِ فَإِنَّ فِي ذَلِكَ فَرَجَكُمْ"»؛ بحارالانوار، ج ۵۳، ص ۱۸۰، ب ۳۱ و الخرائج، ج ۳، ص ۱۱۱۳.
- ↑ {{متن حدیث|انْتَظِرُوا الْفَرَجَ وَ لا تَيْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ فَإِنَّ أَحَبَّ الْأُمُورِ إِلَى اللَّهِ انْتِظَارُ الْفَرَجِ وَ مَا دَاوَمَ عَلَيْهِ الْمُؤْمِن و الْمُنْتَظِرُ لِأَمْرِنَا كَالْمُتَشَحِّطِ بِدَمِهِ فِي سَبِيلِ اللَّهِ }؛ معجم احادیث المهدی، ج ۳، ح ۶۱۹ و نیز میتوان به آیه ۲۰۰ سورۀ آل عمران، مراجعه نمود.
- ↑ « لَيُعِدَّنَّ أَحَدُكُمْ لِخُرُوجِ الْقَائِمِ وَ لَوْ سَهْماً فَإِنَّ اللَّهَ تَعَالَى إِذَا عَلِمَ ذَلِكَ مِنْ نِيَّتِهِ رَجَوْتُ لِأَنْ يُنْسِئَ فِي عُمُرِهِ حَتَّى يُدْرِكَهُ فَيَكُونَ مِنْ أَعْوَانِهِ وَ أَنْصَارِه»؛ نعمانی، کتاب الغیبة، ص ۳۲۰، ح ۱۰ و بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۶۶، ب ۲۷.
- ↑ و آنچه در توان دارید از نیرو و اسبان آماده در برابر آنان فراهم سازید که بدان دشمن خداوند و دشمن خود را به هراس می‌افکنید؛ و نیز جز آنها کسانی دیگر را که شما نمی‌شناسید (اما) خداوند آنان را می‌شناسد؛ و آنچه در راه خداوند ببخشید، به شما تمام باز خواهند داد و بر شما ستم نخواهد رفت؛ سوره انفال، آیه: 60.
- ↑ واژه و امام "القائم" بر دیگر ائمه معصومین(ع) هم اطلاق گردیده است. در زیارت علی بن موسی الرضا(ع) و امام نهم و امام دهم و... می‌خوانیم: «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى عَلِيِّ بْنِ مُوسَى الرِّضَا الْمُرْتَضَى عَبْدِكَ وَ وَلِيِّكَ الْقَائِمِ بِعَدْلِكَ الدَّاعِي إِلَى دِينِكَ وَ دِينِ آبَائِهِ الصَّادِقِينَ صَلَاةً لَا يَقْوَى عَلَى إِحْصَائِهَا غَيْرُكَ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ التَّقِيِّ النَّقِيِّ الرَّضِيِّ صَلَاةً لَا يُحْصِيهَا غَيْرُكَ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ عَبْدِكَ وَ حُجَّتِكَ عَلَى عِبَادِكَ صَلَاةً لَا يَقْوَى عَلَى إِحْصَائِهَا غَيْرُك»؛ من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۶۰۳ و کامل الزیارات، ص ۱۶۵، ب ۱۰۲.
- ↑ «لَوْ وُضِعَ إِيمَانُ أَبِي طَالِبٍ فِي كِفَّةِ مِيزَانٍ وَ إِيمَانُ هَذَا الْخَلْقِ فِي الْكِفَّةِ الْأُخْرَى لَرَجَحَ إِيمَانُهُ »؛
- ↑ «ثُمَّ قَالَ أَ لَمْ تَعْلَمُوا أَنَّ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيّاً ع كَانَ يَأْمُرُ أَنْ يُحَجَّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ وَ آمِنَةَ وَ أَبِي طَالِبٍ فِي حَيَاتِهِ ثُمَّ أَوْصَى فِي وَصِيَّتِهِ بِالْحَجِّ عَنْهُمْ»؛ علامه امینی، الغدیر، ج ۷، ص ۳۸۰.
- ↑ بنابراین، وای بر کسانی که (یک) نوشته را با دستهای خود می‌نویسند آنگاه میگویند که این از سوی خداوند است تا با آن بهایی کم به دست آورند؛ و وای بر آنان از آنچه دست‌هایشان نگاشت و وای بر آنان از آنچه به دست می‌آورند؛ سوره بقره، آیه: 79.
- ↑ « فَأَمَّا مَنْ كَانَ مِنَ الْفُقَهَاءِ صَائِناً لِنَفْسِهِ حَافِظاً لِدِينِهِ مُخَالِفاً عَلَى هَوَاهُ مُطِيعاً لِأَمْرِ مَوْلَاهُ فَلِلْعَوَامِّ أَنْ يُقَلِّدُوهُ وَ ذَلِكَ لَا يَكُونُ إِلَّا بَعْضَ فُقَهَاءِ الشِّيعَةِ لَا جَمِيعَهُم»؛ الطبرسی، احتجاج، ج ۲، ص ۴۵۸ و وسائل الشیعه، ج ۲۷، ص ۱۳۱. (در نسخۀ وسائل الشیعه آمده است: لاکُهم...).
- ↑ «وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِيهَا إِلَى رُوَاةِ حَدِيثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِي عَلَيْكُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ أَما مُحَمَّدُ بْنُ عُثْمَانَ الْعَمْرِيُّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ وَ عَنْ أَبِيهِ مِنْ قَبْلُ فَإِنَّهُ ثِقَتِي وَ كِتَابُهُ كِتَابِي ...»؛ وسائل الشیعة، ج ۲۷، ص ۱۴۰ و قطب‌الدین راوندی، الخرائج و الجرائح، ج ۳، ص ۱۱۱۴.
- ↑ « يَا وَصِيَّ الْحَسَنِ وَ الْخَلَفَ الْحُجَّةَ أَيُّهَا الْقَائِمُ الْمُنْتَظَرُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ يَا حُجَّةَ اللَّهِ عَلَى خَلْقِهِ يَا سَيِّدَنَا وَ مَوْلَانَا إِنَّا تَوَجَّهْنَا وَ اسْتَشْفَعْنَا وَ تَوَسَّلْنَا بِكَ إِلَى اللَّهِ وَ قَدَّمْنَاكَ بَيْنَ يَدَيْ حَاجَاتِنَا يَا وَجِيهاً عِنْدَ اللَّهِ اشْفَعْ لَنَا عِنْدَ اللَّه»؛ بحارالانوار، ج ۹۹، ص ۲۴۹.
- ↑ زمانی، احمد، اندیشه انتظار ، ص236- 276.
- ↑ «"مَنْ مَاتَ وَ لَمْ يَعْرِفْ إِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً"»؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۰۹، باب ۳۸، ح ۹.
- ↑ قندوزی حنفی، سلیطان، ینابیع المودة، ج ۳، باب ۹۴، ص ۳۹۷۲.
- ↑ کمال الدین فی تمام النعمة، ج ۲، ص ۳۷۷، ح ۱.
- ↑ «"... وَ اللَّهِ لَيَغِيبَنَّ إِمَامُكُمْ سِنِيناً مِنْ دَهْرِكُمْ وَ لَيُمَحَّصُ حَتَّى يُقَالَ مَاتَ أَوْ هَلَكَ بِأَيِّ وَادٍ سَلَكَ وَ لَتَدْمَعَنَّ عَلَيْهِ عُيُونُ الْمُؤْمِنِينَ..."»؛ کمال الدین فی تمام النعمة، ج٣. همان، ص ۳۴۷، باب ۳۳، ح ۳۵.
- ↑ «"لَا تَزَالُ شِيعَتُنَا فِي حُزْنٍ حَتَّى يَظْهَرَ وَلَدِيَ الَّذِي بَشَّرَ بِهِ النَّبِيُّ(ص)"»بحار الأنوار، ج ۵۰، ۳۱۸.
- ↑ مفاتیح الجنان، دعای ندبه.
- ↑ «"نَعَمْ يَغِيبُ عَنْ أَبْصَارِ النَّاسِ شَخْصُهُ وَ لَا يَغِيبُ عَنْ قُلُوبِ الْمُؤْمِنِينَ ذِكْرُهُ وَ هُوَ الثَّانِي عَشَرَ مِنَّا"»؛ بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۱۵۰.
- ↑ «"إِنَّا غَيْرُ مُهْمِلِينَ لِمُرَاعَاتِكُمْ وَ لَا نَاسِينَ لِذِكْرِكُمْ"»؛ الاحتجاج، ج ۲، ص ۵۹۸.
- ↑ میزان الحکمة، ج ۲، ص ۲۰۹، ح ۳۰۷۳.
- ↑ «بگو: برای این (رسالت) از شما مزدی نمی‌خواهم جز دوستداری خویشاوندان (خود) را و هر کس کاری نیک انجام دهد برای او در آن پاداشی نیک بیفزاییم که خداوند آمرزنده‌ای سپاس‌پذیر است» سوره شوری، آیه ۲۳.
- ↑ اشاره به کلام حضرت علی(ع) درباره حضرت مهدی(ع) که در کتاب الزام الناصب نقل گردیده است.
- ↑ موسوی اصفهانی، سید محمدتقی، وظیفة الأنام فی زمن غیبة الامام، ص ۵۶.
- ↑ «"... مَنْ أَحَبَّ أَنْ يَلْقَى اللَّهَ وَ قَدْ كَمُلَ إِيمَانُهُ وَ حَسُنَ إِسْلَامُهُ فَلْيَتَوَلَّ الْحُجَّةَ صَاحِبَ الزَّمَانِ"»؛ بحارالانوار، ج ۳۶، ص ۲۹۶، ح ۱۲۵.
- ↑ بحار الانوار (المکتبة الاسلامیة، ذی القعدة الحرام ۱۳۸۴ هـ ق) ج ۵۲، ص ۱۴۰.
- ↑ «"... فَيَعْمَلُ كُلُّ امْرِئٍ مِنْكُمْ مَا يَقْرُبُ بِهِ مِنْ مَحَبَّتِنَا وَ لِيَتَجَنَّبَ مَا يُدْنِيهِ مِنْ كَرَاهِيَتِنَا وَ سَخَطِنَا فَإِنَّ امْرَأً يَبْغَتُهُ فَجْأَةٌ حِينَ لَا تَنْفَعُهُ تَوْبَةٌ وَ لَا يُنَجِّيهِ مِنْ عِقَابِنَا نَدَمٌ عَلَى حَوْبَةٍ..."»؛ الاحتجاج، ج ۲، ص ۹۹۹.
- ↑ مفاتیح الجنان، زیارت جامعه کبیره.
- ↑ «"يَأْتِي عَلَى النَّاسِ زَمَانٌ يَغِيبُ عَنْهُمْ إِمَامُهُمْ فَقُلْتُ لَهُ مَا يَصْنَعُ النَّاسُ فِي ذَلِكَ الزَّمَانِ قَالَ يَتَمَسَّكُونَ بِالْأَمْرِ الَّذِي هُمْ عَلَيْهِ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَهُمْ"»؛ کمال الدین وتمام النعمة، ج ۲، ص ۳۵۲، باب ۳۳، ح ۴۴.
- ↑ «"طُوبَى لِمَنْ تَمَسَّكَ بِأَمْرِنَا فِي غَيْبَةِ قَائِمِنَا فَلَمْ يَزِغْ قَلْبُهُ بَعْدَ الْهِدَايَةِ"»؛ کمال الدین وتمام النعمة، ج ۲، ص ۳۶۱، ح ۵.
- ↑ «"إِذَا كَانَ ذَلِكَ فَتَمَسَّكُوا بِالْأَمْرِ الْأَوَّلِ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَكُمُ الْآخِرُ"»؛ بحار الانوار، پیشین، ج ۵۲، ص ۱۳۳، ح ۳۷.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۳۴، ح ۳۸.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۲، ح ۱.
- ↑ کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، ص ۱۸۲.
- ↑ «"طُوبَى لِمَنْ أَدْرَكَ قَائِمَ أَهْلِ بَيْتِي وَ هُوَ مُقْتَدٍ بِهِ قَبْلَ قِيَامِهِ..."»؛ بحار الانوار، پیشین، ج ۲۵، ص ۱۳۰، ح ۲۵.
- ↑ «"اللَّهُمَّ الْمُمْ بِهِ شَعَثَنَا وَ اشْعَبْ بِهِ صَدْعَنَا وَ ارْتُقْ بِهِ فَتْقَنَا"»؛ مفاتیح الجنان، اعمال شب‌های ماه رمضان، دعای افتتاح.
- ↑ «"لَوْ أَنَّ أَشْيَاعَنَا وَفَّقَهُمُ اللَّهُ لِطَاعَتِهِ عَلَى اجْتِمَاعٍ مِنَ الْقُلُوبِ فِي الْوَفَاءِ بِالْعَهْدِ عَلَيْهِمْ لَمَا تَأَخَّرَ عَنْهُمُ الْيُمْنُ بِلِقَائِنَا وَ لَتَعَجَّلَتْ لَهُمُ السَّعَادَةُ بِمُشَاهَدَتِنَا عَلَى حَقِّ الْمَعْرِفَةِ وَ صِدْقِهَا مِنْهُمْ بِنَا فَمَا يَحْبِسُنَا عَنْهُمْ إِلَّا مَا يَتَّصِلُ بِنَا مِمَّا نَكْرَهُهُ وَ لَا نُؤْثِرُهُ مِنْهُمْ"»؛ الاحتجاج، ج ۲، ص ۶۰۲.
- ↑ شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا(ع)، ج ۲، ص ۸۸.
- ↑ «"مَنْ أَتَاهُ أَخُوهُ الْمُؤْمِنُ فِي حَاجَةٍ فَإِنَّمَا هِيَ رَحْمَةٌ مِنَ اللَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى سَاقَهَا إِلَيْهِ فَإِنْ قَبِلَ ذَلِكَ فَقَدْ وَصَلَهُ بِوَلَايَتِنَا وَ هُوَ مَوْصُولٌ بِوَلَايَةِ اللَّهِ"»؛ اصول کافی، ج ۲، ص ۲۰۱، ح ۱۳.
- ↑ «"سَبْعُونَ حَقّاً- لَا أُخْبِرُكَ إِلَّا بِسَبْعَةٍ فَإِنِّي عَلَيْكَ مُشْفِقٌ أَخْشَى أَنْ لَا تَحْتَمِلَ فَقُلْتُ بَلَى إِنْ شَاءَ اللَّهُ فَقَالَ(ع) لَا تَشْبَعُ وَ يَجُوعُ وَ لَا تَكْتَسِي وَ يَعْرَى وَ تَكُونُ دَلِيلَهُ وَ قَمِيصَهُ الَّذِي يَلْبَسُهُ وَ لِسَانَهُ الَّذِي يَتَكَلَّمُ بِهِ وَ تُحِبُّ لَهُ مَا تُحِبُّ لِنَفْسِكَ وَ إِنْ كَانَتْ لَكَ جَارِيَةٌ بَعَثْتَهَا لِتُمَهِّدَ فِرَاشَهُ وَ تَسْعَى فِي حَوَائِجِهِ بِاللَّيْلِ وَ النَّهَارِ فَإِذَا فَعَلْتَ ذَلِكَ وَصَلْتَ"»؛ بحارالانوار، ج ۷۱، ص ۲۵۵.
- ↑ «"لِيُعِدَّنَّ أَحَدُكُمْ لِخُرُوجِ الْقَائِمِ وَ لَوْ سَهْماً فَإِنَّ اللَّهَ إِذَا عَلِمَ ذَلِكَ مِنْ نِيَّتِهِ رَجَوْتُ لِأَنْ يُنْسِئَ فِي عُمُرِهِ حَتَّى يُدْرِكَهُ وَ يَكُونَ مِنْ أَعْوَانِهِ وَ أَنْصَارِهِ"»؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۶۶، ح ۱۴۶ و غیبت نعمانی، ص ۱۷۳.
- ↑ مهدوی‌فرد، میرزا عباس، فلسفه انتظار، ص140-160.
- ↑ کمال الدین: ۱ / ۴۱۳ - ۳۰۲ - کافی: ۱ / ۳۷۱ - ۲۷۲.
- ↑ کافی: ۱ / ۳۷۱.
- ↑ مکیال المکارم - کمال الدین ۲ / ۳۸۱ - نجم الثاقب / ۵۲۳.
- ↑ روضه کافی / ۲۲۹ - مجالس صدوق / ۸۸.
- ↑ کمال الدین: ۲ / ۳۷۱ - بحارالانوار: ۸ / ۲۲ - غیبت نعمانی / ۱۵۲.
- ↑ وسائل الشیعه: ۱۰ / ۴۶۷.
- ↑ غیبت نعمانی / ۲۵۲.
- ↑ مجالس صدوق / ۲۰۱.
- ↑ فروع کافی: ۴ / ۳۱۴.
- ↑ بحارالانوار: ۱۱۰۱۰۲.
- ↑ بحارالانوار: ۱۰۲ / ۱۱۰
- ↑ کافی: ۱ / ۵۳۷ - امالی / ۳۲۶.
- ↑ من لا یحضره الفقیه: ۲ / ۷۳ - کافی: ۲ / ۱۹۲.
- ↑ جمال الاسبوع / ۴۹۳.
- ↑ بحارالانوار: ۹۴ / ۳۵ - ۲۲ - اقبال / ۶۸۷.
- ↑ روضه کافی / ۳۷ - ۲۴۷ - تحف العقول / ۳۱۲.
- ↑ بحارالانوار: ۵۳ / ۱۷۷.
- ↑ بحارالانوار: ۵۳ / ۱۷۷.
- ↑ مکیال المکارم.
- ↑ جمال الاسبوع / ۵۲۳ - غیبت نعمانی / ۲۸۹ - کانی: ۱ / ۳۶۸.
- ↑ کمال الدین: ۲ / ۵۱۶.
- ↑ یبت نعمانی / ۱۵۹ - ۱۶۰ - کمال الدین: ۲ / ۳۵۱ - بحارالانوار: ۱۰۲ / ۱۱۱ - ۹۰.
- ↑ بحارالانوار: ۵۲ / ۱۹۴.
- ↑ کلمات المحققین / ۵۳۳ (کتاب غیبت).
- ↑ کشف المحجة / ۱۵۴.
- ↑ بحارالانوار: ۲۰ / ۳۴۰ - روضه کافی / ۲۳۴ - ۲۴۰ - کافی: ۲ / ۷۸ .
- ↑ مفاتیح الجنان - جمال الاسبوع | ۲۸۰ - نجم الثاقب / ۲۵۰ - بحارالانوار: ۵۳ / ۲۳۱ - مکارم الاخلاق / ۱۳۶۳.
- ↑ بحارالانوار: ۱۰۰ / ۱۲۲ - کامل الزیارات / ۳۱۹ - کافی: ۲ / ۱۹۶ - امالی طوسی | ۲۳۶.
- ↑ غیبت نعمانی / ۳۲۰ - روضه کافی / ۳۸۱ - بحارالانوار: ۹۳ / ۳۲۹ - تفسیر برهان: ۱ / ۳۳۵ - تفسیر عیاشی: ۱ / ۲۱۲.
- ↑ کامل الزیارات ۸۱.
- ↑ کامل الزیارات / ۱۲۷ - ۱۲۸ - ۱۴۶.
- ↑ شمس‌الدین، سید مهدی، در ساحل انتظار، ص۴۹-۵۵.
- ↑ محمد حسن دنیوی، ماهنامه مبلغان، صاحب امتیاز: معاونت تبلیغ و آموزش‌های کاربردی مدیریت حوزه علمیه قم، ش ۳۴، ص ۶۳.
- ↑ محمد باقر مجلسی، بحارالانوار، مترجم: علی دوانی، ج ۸، ص ۳۶۸: ج ۳۲، ص ۳۲۱.
- ↑ شیخ صدوق، کمال الدین، ج ۲، ص ۵۱۲.
- ↑ شیخ صدوق، کمال الدین، ج ۲، باب ۳۴، ح ۵.
- ↑ محمد بن یعقوب، کلینی، کافی، ج ۲، ص ۱۲۷.
- ↑ محمد تقی موسوی اصفهانی، مکیال المکارم، ج ۲، ص ۲۹۰.
- ↑ شیخ صدوق، کمال الدین، ج ۱، ص ۴۳۷.
- ↑ ابن ابی زینب، نعمانی، الغیبه، ترجمه: جواد غفاری، ص ۲۰۰، ح ۱۶.
- ↑ محمد بن یعقوب، کلینی، کافی، ج ۲، ص ۱۳۲.
- ↑ عماد الدین، طبری الآملی الکنجی، بشارة المصطفی لشیعه المرتضی، ص ۱۱۳.
- ↑ ابن ابی زینب، نعمانی، الغیبه، ترجمه: جواد غفاری، باب ما جاء فی ذکر الشیعه، ص ۱۷۳.
- ↑ محمد بن یعقوب، کلینی، کافی، ج ۲، ص ۱۳۲.
- ↑ محمد بن یعقوب، کلینی، کافی ج ۲، ص ۱۳۲.
- ↑ سوره شوری، آیه ۲۳.
- ↑ شیخ صدوق، کمال الدین، باب ۳۴، ص ۲۱.
- ↑ شفائی، محبوب، موعود حق، ص ۲۱۱-۲۲۷.
- ↑ «ای فرزندان من! بروید و از یوسف و برادرش خبر گیرید و از رحمت خداوند نومید نگردید که جز گروه کافران (کسی) از رحمت خداوند نومید نمی‌گردد» سوره یوسف، آیه ۸۷.
- ↑ «انْتَظِرُوا الْفَرَجَ وَ لا تَيْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ» (بحارالأنوار، ج ۵۲، ص ۱۲۳).
- ↑ أمالی، صدوق، ص ۵۹۹ ؛ بحارالأنوار، ج ۷۱، ص ۳۲۴، ح ۱۴.
- ↑ مفاتیح الجنان، دعای توسل.
- ↑ «آنان که به عهد خداوند وفا می‌کنند و پیمان را نمی‌شکنند؛» سوره رعد، آیه ۲۰.
- ↑ در این باره، روایات فراوانی وارد شده است. از امام صادق (ع) روایت شده: « نَحنُ ذَمّهُ اللَّهُ وَعَهدُ اللَّهِ فَمَن وُفِيَ بِعَهْدِنَا فَقَدْ وُفِيَ بِعَهْدِ اللَّهِ وَ مَنْ حَفَرَهَا فَقَدْ حَفَرَ ذَمَّهُ اللَّهُ وَ عَهْدَهُ»؛ «ما، عهد خدا هستیم. هر کس به عهد ما وفا کند، پیمان با خدا را به جا آورده، هر کس عهد ما را نقض کند، پیمان خدا را شکسته است» (مکیال المکارم، ج ۱، ص۳۹۵).
- ↑ «پس بذل میکنم خانواده‌ام و ثروتم و خودم و آن چه را پروردگارم عطا کرده است... و آن، عهد من است و میثاقم نزد تو. چون تو، نظام دینی و پیشوای متقیان هستی...» (مفاتیح الجنان، زیارت دوم حضرت صاحب الامر).
- ↑ «آنچه نزد شماست پایان مییابد و آنچه نزد خداوند است پایاست و البته ما پاداش شکیبایان را نیکوتر از آنچه انجام میدادند خواهیم داد» سوره نحل، آیه ۹۶.
- ↑ «هر کس بمیرد در حالی که نسبت به امام مسلمانان، بیعتی برگردن او نباشد، به مرگ جاهلی مرده است» (صحیح مسلم، ج ۳، ح ۱۴۷۸).
- ↑ امام رضا (ع) فرمود: «الْإِمَامُ الْأَنِيسُ الرَّفِيقُ وَ الْوَالِدُ الشَّفِيق» (کافی، ج ۱، ص ۲۰۰، باب نادر فی فضل الإمام، ح ۱).
- ↑ بحارالأنوار، ج ۲، ص ۱۲۲.
- ↑ «ای مؤمنان! از خداوند پروا کنید و به سوی او راه جویید و در راه او جهاد کنید باشد که رستگار گردید» سوره مائده، آیه ۳۵.
- ↑ بحارالأنوار، ج ۹۱، ص ۲۷.
- ↑ «نَحْنُ الْوَسِيلَةُ إِلَى اللَّهِ» (مکیال المکارم، ج ۱، ص ۳۵۲ - ۳۵۳).
- ↑ مفضل بن عمر میگوید: شنیدم از امام صادق (ع) که میفرمود: می‌دانی پیراهن یوسف (ع) چه بود؟ گفتم: نه. فرمود: چون برای ابراهیم (ع) آتش افروختند، جبرئیل، برای او پیراهنی آورد و به تن او کرد که گرما و سرما به او آسیب نرساند و چون زمان وفات او فرا رسید، آن را در جلد دعایی نهاد و بر اسحاق آویخت و او، به یعقوب آویخت و چون که یوسف متولد شد، آن را به وی آویخت و در بازویش بست، تا کارش به آن جا که باید، کشید و چون یوسف آن را در مصر از میان جلد دعا در آورد، یعقوب (ع) بویش را استشمام کرد. این است گفتار خدا که از او حکایت کرده است که «من، بوی یوسف را استشمام میکنم، اگر مرا به خطا نسبت ندهید» و آن، همان پیراهنی است که از بهشت فرود آمده است. عرض کردم: قربان تو بروم! این پیراهن به دست چه کسی رسید؟ فرمود: به دست اهل آن است و آن، همراه قائم ماست وقتی ظهور میکند. سپس فرمود: هر پیغمبری که دانش یا چیز دیگری ارث برده است، همه آنها به محمد (ص) رسیده است. (کمال الدین، ج ۲، باب ۶۲، حدیث ۲۹).
- ↑ چون در بخش «ابعاد انتظار» در این مورد بحث شد، طرح مجدد آن، ضرورتی ندارد.
- ↑ میزان الحکمه، ج ۲، ص ۵۶۸.
- ↑ کافی، ج ۶، ص ۵۳۵، روایت ۱.
- ↑ حیدری‌نیک، مجید، نگاهی دوباره به انتظار، ص ۶۷-۸۵.
- ↑ «هر کس منکر خروج مهدی شود به آنچه بر محمّد(ص) نازل شده کفر ورزیده است» فرائد السمطین، ج ۲، ص ۳۳۴، ح ۵۸۵ و...
- ↑ «خوشا به حال کسی که در غیبت قائم ما متمسک به امر ما شده و قلب او بعد از هدایت منحرف نشود...» کمال الدین، ص ۳۵۸
- ↑ «خوشا به حال کسی که قائم اهل بیت مرا درک کند و در غیبت او قبل از قیامش به او اقتدا کند و...» کمال الدین، ص ۲۸۶؛ بحارالأنوار، ج ۵۱، ص ۷۲، ح ۱۴
- ↑ «آیا امامت را شناخته ای؟ عرض کردم: آری به خدا سوگند قبل از آنکه از کوفه خارج شوم. فرمود: بس است تو را در این هنگام» کافی، ج ۱، ص ۱۸۵، ح ۱۲
- ↑ «للَّهُمَّ إِنِّي أُجَدِّدُ لَهُ فِي صَبِيحَةِ يَوْمِي هَذَا وَ مَا عِشْتُ مِنْ أَيَّامِي عَهْدا وَ عَقْدا وَ بَيْعَةً لَهُ فِي عُنُقِي لا أَحُولُ عَنْهَا وَ لا أَزُولُ أَبَدا اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي مِنْ أَنْصَارِهِ وَ أَعْوَانِهِ وَ الذَّابِّينَ عَنْهُ وَ ...»؛ بحارالأنوار، ج ۱۰۲، ص ۱۱۱؛ مصباح الزائر، ص ۲۳۵
- ↑ بحارالأنوار، ج ۵۱، ص ۱۴۶، ح ۱۷
- ↑ کمال الدین، ص ۶۵۶؛ بحارالأنوار، ج ۲۴، ص ۲۱۴، ح ۱
- ↑ « يَا أَيُّهَا اَلْعَبْدُ اَلْكَرِيمُ اَلْمُوَاسِي أَنَا أَوْلَى بِالْكَرَمِ مِنْكَ اِجْعَلُوا لَهُ يَا مَلاَئِكَتِي فِي اَلْجِنَانِ بِعَدَدِ كُلِّ حَرْفٍ عَلَّمَهُ أَلْفَ أَلْفِ قَصْرٍ»؛تفسیر منسوب به امام عسکری (ع)، ص ۳۴۲؛ بحارالأنوار، ج ۲، ص ۴، ح ۵
- ↑ «... و به طور حتم دوازده پرچم و دعوت مشتبه بر پا خواهد شد که از همدیگر تشخیص داده نمی‌شود...»کمال الدین، ص ۳۴۷؛ بحارالأنوار، ج ۵۲، ص ۲۸۱، ح ۹
- ↑ «... زیاد برای تعجیل فرج دعا کنید؛ زیرا فرج شما در آن است» کمال الدین، ص ۴۸۳؛ بحارالأنوار، ج ۵۳، ص ۱۸۰، ح ۱۰
- ↑ « إنما هلك الناس من استعجالهم لهذا الامر ، إن الله عز وجل لا يعجل لعجلة العباد ، إن لهذا الامر غاية ينتهي إليها ...»؛ کافی، ج ۱، ص ۳۶۹، ح ۷
- ↑ «... همانا ما اهل بیت وقت معین نمی کنیم...» بحارالأنوار، ج ۵۲، ص ۱۱۹، ح ۴۸
- ↑ رضوانی، علی اصغر، موعودشناسی و پاسخ به شبهات، ص۳۹۹، ۴۲۷ - ۴۳۴.
- ↑ «فَلْیَعْمَلْ کُلُّ امْرِئٍ مِنْکُمْ بِمَا یَقْرُبُ بِهِ مِنْ مَحَبَّتِنَا وَ یَتَجَنَّبُ مَا یُدْنِیهِ مِنْ کَرَاهَتِنَا وَ سَخَطِنَا»؛ احتجاج، ج ۲، ص ۳۲۳و۳۲۴
- ↑ مفاتیح الجنان، دعای ندبه.
- ↑ بحار الانوار، ج ۱۰۲، ص ۱۱۱.
- ↑ کافی، ج ۸، ص ۲۳۳.
- ↑ بحار الانوار، ج ۸۶، ص ۶۱.
- ↑ مکارم الاخلاق، ص ۲۸۴.
- ↑ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۴۳۹.
- ↑ بحار الانوار، ج ۱۰۲، ص ۱۳۰.
- ↑ مکیال المکارم، ج ۲، ص ۳۸۷ (ترجمه سید مهدی حائری قزوینی).
- ↑ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۴۸۷.
- ↑ بحار الانوار، ج ۴۴، ص ۲۷۸.
- ↑ کمال الدین، ج ۲، ص ۳۵۲؛ بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۲۱۹.
- ↑ لهوف، ص ۱۱؛ بحار الانوار، ج ۴۴، ص ۲۸۸.
- ↑ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۶۰۱.
- ↑ مکیال المکارم، ج ۲، ص ۱۰۴.
- ↑ بحار الانوار، ج ۸، ص ۳۶۸؛ ینابیع الموده، ج ۲، ص ۳۷۲.
- ↑ کمال الدین، ج ۲، ص ۵۱۲.
- ↑ غیبة نعمانی، ص ۲۰۰.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۳، ص ۱۷۶.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۳، ص ۱۷۸.
- ↑ غیبة نعمانی، ص ۱۹۹.
- ↑ غیبة نعمانی، ص ۳۲۱.
- ↑ کافی، ج ۶، ص ۵۳۵.
- ↑ وسائل الشیعه، ج ۱۸، ص ۹۵.
- ↑ کمال الدین، ج ۲، ص ۴۸۳.
- ↑ غیبة طوسی، ص ۱۷۶.
- ↑ برترین‌های فرهنگ مهدویت در مطبوعات، ص ۸۴.
- ↑ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۷۵۴.
- ↑ کافی، ج ۲، ص ۴۹۶.
- ↑ راه وصال، حسینی مطلق، ص ۱۲۰.
- ↑ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۷۷۸.
- ↑ راه وصال، حسینی مطلق، ص ۱۲۵.
- ↑ مکیال المکارم، ج ۲، ص ۳۱۹ (ترجمه سید مهدی حائری قزوینی).
- ↑ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۷۸۰.
- ↑ ر.ک: موسوی اصفهانی، سید محمدتقی، مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم (ع)، ۲ ج، ترجمه: سید مهدی حائری قزوینی، چاپ دوم: تهران، دفتر تحقیقات و انتشارات بدر، ۱۴۱۲ ه- ق، ج ۲، ص ۱۰۴ به بعد.
- ↑ بحارالأنوار، ج ۸، ص ۳۶۸ و ج ۳۲، صص ۳۲۱ و ۳۳۳؛ همچنین ر.ک: القندوزی، حافظ سلیمان بن ابراهیم، ینابیع المودة، ۳ ج، چاپ اول، تهران، اسوء، ۱۴۱۶ ه- ق، ج ۳، ص ۳۷۲.
- ↑ الکافی، ج ۱، ص ۳۷۱، ح ۵.
- ↑ ر.ک: بخش دوم همین کتاب.
- ↑ کتاب الغیبة (نعمانی)، ص ۲۰۰، ح ۱۶.
- ↑ طبرسی، احمد بن علی بن ابی‌طالب، الإحتجاج، تحقیق: ابراهیم البهادری، محمدهادی به، به اشراف: جعفر سبحانی، ۲ ج، چاپ اول: قم، اسوه، ۱۴۱۳ ه- . ق، ج ۲، ص ۵۹۹؛ بحارالأنوار، ج ۵۳، ص ۱۷۶، ح ۷.
- ↑ بحارالأنوار، ج ۵۳، ص ۱۷۷.
- ↑ نهج‌البلاغه، ترجمه: سید جعفر شهیدی، نامه ۴۵، ص ۳۱۷.
- ↑ بحارالأنوار، ج ۹۹، ص ۱۰۹.
- ↑ از آن جمله میتوان به این کتاب‌ها اشاره کرد: محمد خادمی شیرازی، مجموعه سخنان، توقیعات و ادعیه حضرت بقیه الله (ع)، چاپ دوم: قم، رسالت، ۱۳۷۷؛ سید حسن شیرازی، کلمة الإمام المهدی (ع)، ترجمه: سید حسن افتخارزاده سبزواری، تهران، آفاق، چاپ اول: ۱۴۰۷ ه- ق؛ محمد الغروی، المختار من کلمات الإمام المهدی (ع)، چاپ اول: قم، مؤلف، ج ۳، ۱۴۱۴ ه- ق.
- ↑ مفاتیح الجنان، دعای امام زمان (ع).
- ↑ «ای مؤمنان! شکیبایی ورزید و یکدیگر را به شکیب فرا خوانید و از مرزها نگهبانی کنید و از خداوند پروا بدارید باشد که رستگار شوید» سوره آل عمران، آیه ۲۰۰.
- ↑ کتاب الغیبة (نعمانی)، ص ۱۹۹؛ همچنین ر.ک: البرهان فی تفسیر القرآن، ج ۱، ص ۳۳۴، ح ۲.
- ↑ البرهان فی تفسیر القرآن، ج ۱، ص ۳۳۴، ح ۲.
- ↑ همان.
- ↑ ابن طاووس، سید علی بن موسی، مصباح الزائر، قم، مؤسسة آل البیت (ع) لإحیاء التراث، ۱۴۱۷ ه- ق، ص ۴۵۵؛ بحارالأنوار، ج ۹۹، ص ۱۱۱.
- ↑ همان.
- ↑ بحار الأنوار، ج ۵۳، ص ۱۷۷.
- ↑ کتاب الغیبة (نعمانی)، ص ۳۲۰، ح ۱۰.
- ↑ الکافی، ج ۶، ص ۵۳۵، ح ۱.
- ↑ "مرابطه" چنانکه فقیهان در کتاب جهاد گفته‌اند، این است که شخص مؤمن برای جلوگیری از هجوم و نفوذ مشرکان و کافران در مرزهای کشور اسلامی یا هر موضعی که از آن احتمال حمله‌ای علیه مسلمانان می‌رود، به حال آماده باش و در کمین به سر برد. ر.ک: محمدحسن نجفی، جواهرالکلام فی شرح شرایع الإسلام، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۶۷، ج ۲۱، ص ۳۹. این عمل در زمان غیبت امام معصوم (ع) مستحب بوده و فضیلت‌های بسیاری برای آن بر شمرده شده است، چنانکه در روایتی که به طریق اهل سنت از رسول گرامی اسلام نقل شده، آمده است: "یک شبانه‌روز مرابطه (مرزداری) در راه خدا از اینکه شخص یک ماه روزها روزه باشد و شب‌ها به عبادت قیام کند، ثوابش بیشتر است. پس هرگاه در این راه بمیرد، عملی که انجام داده است، بر او جریان خواهد یافت و روزی‌اش بر او جاری خواهد شد و از فرشته‌ای که در قبر مرده‌ها را امتحان میکند، ایمن خواهد ماند." (المتقی الهندی، علاءالدین علی بن‌حسام‌الدین، کنز العمال فی سنن الأقوال و الأفعال، ۱۶ ج، بیروت، مؤسسة الرسالة، ۱۴۱۳ ه- ق، ج ۴، ص ۲۸۴، ح ۱۰۵۰۹) در مورد اینکه حداقل و حداکثر زمان مرابطه چه اندازه است، باید گفت حداقل زمان مرابطه، سه روز و حداکثر آن چهل روز است؛ زیرا اگر از این مقدار بیشتر شود، دیگر مرابطه بر آن صدق نمیکند و جهاد شمرده می شود. شخص هم از ثواب جهادکنندگان برخوردار میشود. (ر.ک: جواهر الکلام، ج ۲۱، صص ۴۱ و ٤۲).
- ↑ همان، ج ۸، ص ۳۸۱، ح ۵۷۶.
- ↑ المجلسی ، محمدباقر، مرآة العقول فی شرح أخبار آل‌الرسول، ۲۶ + ۲ ج مقدمه، تهران، دارالکتب الاسلامیة، ۱۴۰۴ ه- ق، ج ۲۶، ص ۵۸۲.
- ↑ جواهر الکلام، ج ۲۱، ص ۴۳.
- ↑ ابن بطوطه، سفرنامه، ج ۱، ص ۲۷۲، به نقل از: محمد حکیمی، در فجر ساحل، چاپ نوزدهم: تهران، آفاق، ۱۳۷۵، ص ۵۵؛ برای مطالعه بیشتر در این زمینه ر.ک: رسول جعفریان، تاریخ تشیع در ایران، چاپ اول: قم، انصاریان، ۱۳۷۵، ج ۲، صص ۶۹۴ - ۶۹۷.
- ↑ صحیفه نور، ج ۷، ص ۲۵۵.
- ↑ حُر العاملی، محمد بن الحسن، وسانل الشیعة، ۲۰ ج، تصحیح و تحقیق: عبدالرحیم ربانی شیرازی، چاپ هشتم: تهران، اسلامیه، ۱۳۷۳، ج ۱۸، ص ۹۵، ح ۲۰.
- ↑ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۸۳، ح ۴؛ شیخ طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن، کتاب الغیبة، تحقیق: عبادالله الطهرانی و علی احمد ناصح، چاپ دوم: قم، مؤسسة المعارف الإسلامیة. ۱۴۱۷ ه- ق، ص ۱۷۷.
- ↑ بحارالأنوار، ج ۹۴، صص ۳۴۸ و ۳۴۹، به نقل از: ابن طاووس، سید علی بن موسی، إقبال الأعمال، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، ۱۴۱۷ ه- ق، ص ۸۶.
- ↑ همان.
- ↑ صحیفه سجادیه، ترجمه: عبدالمحمد آیتی، چاپ چهارم: تهران، سروش، ۱۳۸۰، صص ۳۰۵ و۳۲۵، نیایش چهل و هفتم.
- ↑ معجم احادیث الإمام المهدی (ع)، ج ۴، ص ۱۷۱، به نقل از: شیخ طوسی، مصباح المتهجد، بیروت، ۱۴۱۱ ه- ق، ص ۳۲۶.
- ↑ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۳۸۴.
- ↑ مصباح المتهجد، ص ۳۲۸.
- ↑ ر.ک: ابراهیم بن علی کفعمی، المصباح، تهران، ۱۳۴۹، ص ۴۲۱.
- ↑ کتاب الغیبة (نعمانی)، ص ۲۴۵، ح ۴۶.
- ↑ میرزاحسین نوری، نجم الثاقب، چاپ نهم: قم، مسجد مقدس جمکران، ۱۳۸۴، ص ۵۲۳.
- ↑ صافی گلپایگانی، لطف الله، منتخب الأثر فی الإمام الثانی عشر (ع)، ۳ ج، چاپ اول: قم، مکتب المؤلف، ۱۴۲۲ ه- ق، ج ۳، صص ۲۲۵ و ۲۲۶، ح ۱۲۴۳.
- ↑ شفیعی سروستانی، ابراهیم، چشم به راه، ص۵۵-۷۴.
- ↑ هرنجی، منصور، انتظار و وظایف منتظران، ص ۶۹.
- ↑ انتظار از دیدگاه اهل بیت، ص 108-109.
- ↑ «"مَنْ سَرَّهُ أَنْ يَكُونَ مِنْ أَصْحَابِ الْقَائِمِ فَلْيَنْتَظِرْ وَ لْيَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ الْأَخْلاَقِ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ فَإِنْ مَاتَ وَ قَامَ الْقَائِمُ بَعْدَهُ كَانَ لَهُ مِنَ الْأَجْرِ مِثْلُ أَجْرِ مَنْ أَدْرَكَهُ فَجِدُّوا وَ اِنْتَظِرُوا هَنِيئاً لَكُمْ أَيَّتُهَا الْعِصَابَةُ الْمَرْحُومَةُ"»؛ غیبت نعمانی، ص ۲۹۲، ح ۱۶، و نیز در: بحارالانوار، ج ۵۲، ب ۲۲، ص ۱۴۰، ح ۵۰.
- ↑ انتظار از دیدگاه اهل بیت، ص 119.
- ↑ انتظار از دیدگاه اهل بیت، ص 133.
- ↑ حکومت جهانی مهدی، ص ۸۰ - ۸۳.
- ↑ حکومت جهانی مهدی، ص ۸۲.
- ↑ «"لَيُعِدَّنَّ أَحَدُكُمْ لِخُرُوجِ الْقَائِمِ وَ لَوْ سَهْماً فَإِنَّ اللَّهَ تَعَالَى إِذَا عَلِمَ ذَلِكَ مِنْ نِيَّتِهِ رَجَوْتُ لِأَنْ يُنْسِئَ فِي عُمُرِهِ حَتَّى يُدْرِكَهُ فَيَكُونَ مِنْ أَعْوَانِهِ وَ أَنْصَارِهِ"»؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ب ۲۷، ص ۳۶۶ و نیز: غیبت نعمانی، ب ۲۱، ص ۴۵۵.
- ↑ انتظار از دیدگاه اهل بیت، ص 139-141.
- ↑ عاملی، پیشین، ج ۲۷، ب ۱۰، ص ۱۳۱، ح ۲۰: «"وَ أَمَّا مَنْ كَانَ مِنَ الْفُقَهَاءِ صَائِناً لِنَفْسِهِ حَافِظاً لِدِينِهِ مُخَالِفاً عَلَى هَوَاهُ مُطِيعاً لِأَمْرِ مَوْلاَهُ فَلِلْعَوَامِّ أَنْ يُقَلِّدُوهُ وَ ذَلِكَ لاَ يَكُونُ إِلاَّ بَعْضَ فُقَهَاءِ الشِّيعَةِ لاَ كُلَّهُمْ"».
- ↑ انتظار از دیدگاه اهل بیت، ص 146.
- ↑ انتظار از دیدگاه اهل بیت، ص 147.
- ↑ «"وَ أَكْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِيلِ الْفَرَجِ فَإِنَّ ذَلِكَ فَرَجُكُمْ"»؛بحارالانوار، ج ۵۳، باب من توقیعانه، ص ۱۸۸، ح ۱۰، و نیز:مجمع البیان، ج ۲، ص ۵۴۵، ح ۳۴۴، و نیز: علی یزدی حائری، الزام الناصب، ج ۲،پنجم، ص ۴۴۱. - الغیبهطوسی، ص ۲۹۳، ح ۲۴۷. و نیز: علل الشرایع، ج ۲، باب ۴۵، ص ۲۳۹، ح ۴.
- ↑ انتظار از دیدگاه اهل بیت، ص 151.
- ↑ می‌توانیم با زیارت‌ها ودعاهایی مانند آل یاسین و دعای عهد این وظیفه را نیکوتر انجام دهیم.
- ↑ مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها، ص ۲۶۹، ۴۳۰.
- ↑ «" مَنْ مَاتَ وَ لَمْ يَعْرِفْ إِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّة "»؛ بحارالانوار، ج۲۳، صص۷۶-۹۵.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۳۰.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۴۰.
- ↑ آفتاب مهر، ج۱، ص ۸۴ - ۸۶.
- ↑ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ب ۴۳، ح ۱۲، ص ۱۷۱.
- ↑ «" مَنْ مَاتَ و هُوَ عَارِفٌ لِإِمَامِهِ، لَمْ يَضُرَّهُ تَقَدَّمَ هذَا الْأَمْرُ أَوْ تَأَخَّرَ؛ و مَنْ مَاتَ و هُوَ عَارِفٌ لِإِمَامِهِ، كَانَ كَمَنْ هُوَ مَعَ الْقَائِمِ فِي فُسْطَاطِه "»؛ کافی، ج ۱، کتاب الحجه، باب «انه من عرف امامه لم یضره تقدم هذا الامر او تاخر»، ح ۵، ص ۳۷۱.
- ↑ غیبت نعمانی، باب ۱۰، فصل ۳، ح ۶، ص ۱۷۰؛ نیز حاشیه مفاتیح الجنان، باب ششم، دعای زمان غیبت. ترجمه دعا: «خدایا! خودت را من بشناسان که به راستی اگر خود را به من نشناسانی، پیامبرت را نخواهم شناخت. خدایا! پیامبرت را به من بشناسان که به راستی اگر پیامبرت را به من نشناسانی، حجّتت [و خلفه پیامبرت] را نخواهم شناخت. خدایا! حجّت خود [[[امام زمان]]] را به من بشناسان که براستی اگر حجت خود را به من نشاسانی، از دین خود گمراه خواهم شد».
- ↑ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، باب ۲۵، ح ۳، ص ۵۳۵.
- ↑ «" فَمَا يَحْبِسُنَا عَنْهُمْ إِلَّا مَا يَتَّصِلُ بِنَا مِمَّا نَكْرَهُهُ وَ لَا نُؤْثِرُهُ مِنْهُم "»؛ احتجاج، ج ۲، ص ۴۹۹.
- ↑ «" مَنْ سَرَّهُ أَنْ يَكُونَ مِنْ أَصْحَابِ الْقَائِمِ فَلْيَنْتَظِرْ وَ لْيَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ الْأَخْلَاقِ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ "»؛ غیبت نعمانی، باب ۱۱، ح ۱۶، ص ۲۰۷.
- ↑ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، باب ۴۵، ص ۲۳۷.
- ↑ مفاتیح الجنان، اعمال شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان.
- ↑ «"عَزِيزٌ عَلَيَ أَنْ أَرَى الْخَلْقَ وَ لَا تُرَى"»؛ دعای نُدبه.
- ↑ بار خدایا! من در بامداد این روز و تمام دوران زندگی‌ام، عهد و پیمان و بیعتی را که از آن حضرت بر گردن دارم، با او تجدید میکنم که هرگز از آن عهد و بیعت برنگردم و بر آن پایدار بمانم. بار خدایا! مرا از یاران و کمک کاران آن حضرت و مدافعان از حریم مقدس او و شتاب کنندگان به سوی او برای انجام خواسته‌هایش و اطاعت کنندگان از دستوراتش و حمایت کنندگان از وجود شریفش و سبقت جویان به سوی خواسته‌اش و شهیدان در رکاب حضرتش قرار ده؛ دعای عهد.
- ↑ احتجاج، ج ۲، ش ۳۶۰، ص ۶۰۰.
- ↑ کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، باب ۲۵، ح۲، ص۵۳۵.
- ↑ باید که از میان شما گروهی باشند که به خیر دعوت کنند و امر به معروف و نهی از منکر کنند؛ اینان رستگارانند؛ سوره آل عمران: ۱۰۴.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۲، باب ۲۲، ح ۵، ص ۱۲۳.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۲، ح ۱۶، ص ۱۲۶.
- ↑ بالادستان، محمد امین؛ حائریپور، محمد مهدی؛ یوسفیان، مهدی، نگین آفرینش، ج۱، ص ۱۴۱ - ۱۴۸.
- ↑ «"مَنْ مَاتَ وَ لَمْ يَعْرِفْ إِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّة"»؛ بحار الانوار، ج ۸، ص ۳۶۸ و ج ۳۲، ص ۳۲۱؛ ینابیع الموده، ج ۳، ص ۳۷۲؛ شناخت هستی بخش، ص ۹۸.
- ↑ «"عَنْ فُضَيْلِ بْنِ يَسَارٍ، قَالَ:سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ عَلَيْهِ السَّلَامُ يَقُولُ: "مَنْ مَاتَ و لَيْسَ لَهُ إِمَامٌ، فَمِيتَتُهُ مِيتَةُ جَاهِلِيَّةٍ و مَنْ مَاتَ و هُوَ عَارِفٌ لِإِمَامِهِ، لَمْ يَضُرَّهُ تَقَدَّمَ هذَا الْأَمْرُ أَوْ تَأَخَّرَ؛ و مَنْ مَاتَ و هُوَ عَارِفٌ لِإِمَامِهِ، كَانَ كَمَنْ هُوَ مَعَ الْقَائِمِ فِي فُسْطَاطِهِ"»؛ اصول کافی، کتاب الحجه، ج ۱، ص ۳۷۱، ح ۵.
- ↑ مکیال المکارم، ج ۲، ص ۱۸۵، بخش ۸.
- ↑ شناخت هستی بخش، ص ۱۰۰.
- ↑ «"عَنْ بُرَيْدِ بْنِ مُعَاوِيَةَ الْعِجْلِيِّ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ الْبَاقِرِ(ع) فِي مَعْنَى قَوْلِهِ تَعَالَى:» ﴿اصْبِرُوا وَصَابِرُوا وَرَابِطُوا وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ﴾؛ شکیبایی ورزید و یکدیگر را به شکیب فرا خوانید و از مرزها نگهبانی کنید و از خداوند پروا بدارید؛ باشد که رستگار شوید؛ سوره آل عمران، آیه ۲۰۰.«قَالَ(ع) اصْبِرُوا عَلَى أَدَاءِ الْفَرَائِضِ وَ صابِرُوا عَدُوَّكُمْ وَ رابِطُوا إِمَامَكُمُ الْمُنْتَظَرَ"»؛ الغیبه، ص ۲۰۶، ح ۱۳؛ بحار الانوار، ج ۲۴، ص ۲۱۹، ح ۱۴.
- ↑ ر.ک؛ البرهان فی التفسیر القرآن، ج ۱، ص ۳۳۴، ح ۲.
- ↑ «"مَنْ دَعَا إِلَى اللَّهِ أَرْبَعِينَ صَبَاحاً بِهَذَا الْعَهْدِ كَانَ مِنْ أَنْصَارِ قَائِمِنَا عَلَيْهِ السَّلَامُ، فَإِنْ مَاتَ قَبْلَهُ أَخْرَجَهُ اللَّهُ تَعَالَى مِنْ قَبْرِهِ، وَ أَعْطَاهُ اللَّهُ بِكُلِّ كَلِمَةٍ أَلْفَ حَسَنَةٍ، وَ مَحَا عَنْهُ أَلْفَ سَيِّئَةٍ"»؛ مصباح الزائر، ص ۴۵۵؛ بحارالانوار، ج ۱۰۲، ص ۱۱۱؛ شناخت هستی بخش، ص ۱۰۴.
- ↑ «"عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ(ع)... قَالَ مَنْ سَرَّهُ أَنْ يَكُونَ مِنْ أَصْحَابِ الْقَائِمِ فَلْيَنْتَظِرْ وَ لْيَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ الْأَخْلَاقِ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ فَإِنْ مَاتَ وَ قَامَ الْقَائِمُ بَعْدَهُ كَانَ لَهُ مِنَ الْأَجْرِ مِثْلُ أَجْرِ مَنْ أَدْرَكَهُ فَجِدُّوا وَ انْتَظِرُوا هَنِيئاً لَكُمْ أَيَّتُهَا الْعِصَابَةُ الْمَرْحُومَةُ"»؛ الغیبه، ص ۲۰۷، ح ۱۶؛ معجم الاحادیث الامام المهدی(ع)، ج ۳، ص ۴۱۷، ح ۹۷۰.
- ↑ «"... فَمَا يَحْبِسُنَا عَنْهُمْ إِلَّا مَا يَتَّصِلُ بِنَا مِمَّا نَكْرَهُهُ وَ لَا نُؤْثِرُهُ مِنْهُم"»؛ احتجاج، ج ۲، ص ۶۰۲.
- ↑ «"فَإِنَّا نُحِيطُ عِلْماً بِأَنْبَائِكُمْ وَ لَا يَعْزُبُ عَنَّا شَيْءٌ مِنْ أَخْبَارِكُم"»؛ احتجاج، ج ۲، ص ۵۹۸.
- ↑ «"… فَيَعْمَلُ كُلُّ امْرِئٍ مِنْكُمْ مَا يَقْرُبُ بِهِ مِنْ مَحَبَّتِنَا وَ لِيَتَجَنَّبَ مَا يُدْنِيهِ مِنْ كَرَاهِيَتِنَا وَ سَخَطِنَا فَإِنَّ امْرَأً يَبْغَتُهُ فَجْأَةٌ حِينَ لَا تَنْفَعُهُ تَوْبَةٌ وَ لَا يُنَجِّيهِ مِنْ عِقَابِنَا نَدَمٌ عَلَى حَوْبَة"»؛ احتجاج، ج ۲، ص ۵۹۹؛ بحارالانوار، ج ۵۳، ص ۱۷۶.
- ↑ «"...لَيُعِدَّنَّ أَحَدُكُمْ لِخُرُوجِ الْقَائِمِ وَ لَوْ سَهْماً فَإِنَّ اللَّهَ تَعَالَى إِذَا عَلِمَ ذَلِكَ مِنْ نِيَّتِهِ رَجَوْتُ لِأَنْ يُنْسِئَ فِي عُمُرِهِ حَتَّى يُدْرِكَهُ فَيَكُونَ مِنْ أَعْوَانِهِ وَ أَنْصَارِهِ"»؛ الغیبه، ص ۳۲۰، ح ۱۰.
- ↑ «"طُوبَى لِمَنْ أَدْرَكَ قَائِمَ أَهْلِ بَيْتِي وَ هُوَ مُقْتَدٍ بِهِ قَبْلَ قِيَامِه…"»؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۳۰؛ خورشید مغرب، ص ۲۷۲.
- ↑ «"... اسْتَعِينُوا بِاللَّهِ وَ اصْبِرُوا إِنَّ الْأَرْضَ لِلَّهِ يُورِثُها مَنْ يَشاءُ مِنْ عِبادِهِ وَ الْعاقِبَةُ لِلْمُتَّقِين"»؛ مکیال المکارم، ج ۲، ص ۱۹۵؛ عصر زندگی، ص ۲۹۰.
- ↑ «"مِنْ دِینِ الْأَئِمهِ اَلْوَرَعْ… وَ انْتِظَارُ الْفَرَجِ بِالصَّبْر"»؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۲.
- ↑ «"فَأَمَّا مَنْ كَانَ مِنَ الْفُقَهَاءِ صَائِناً لِنَفْسِهِ، حَافِظاً لِدِينِهِ، مُخَالِفاً لِهَوَاهُ، مُطِيعاً لِأَمْرِ مَوْلَاهُ فَلِلْعَوَامِّ أَنْ يُقَلِّدُوهُ وَ ذَلِكَ لَا يَكُونُ إِلَّا [فِي] بَعْضِ فُقَهَاءِ الشِّيعَةِ لَا جَمِيعِهِم"»؛ تفسیر الامام، منسوب به امام عسکری(ع)، ص ۳۰۰؛ فضایل المهدی(ع)، ص ۲۱.
- ↑ «"... وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِيهَا إِلَى رُوَاةِ حَدِيثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِي عَلَيْكُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَيْهِمْ..."»؛ کمال الدین، ج ۲، ص ۲۳۸.
- ↑ ر.ک؛ مفاتیح الجنان.
- ↑ مفاتیح الجنان، ص ۸۹۴.
- ↑ همان، ص ۹۷۴.
- ↑ اصول کافی، ج ۱، ص ۳۶۸.
- ↑ ر.ک؛ مفاتیح الجنان.
- ↑ برای اطلاع و استفاده بیشتر رجوع کنید به کتاب "مکیال المکارم فی فوائد دعاء القائم(ع)" ج ۲، ص ۱۸۰ - ۵۷۵، که مفصلاً در این زمینه بحث کرده است.
- ↑ انتظار چیست منتظر کیست؟، ص 39-57.
- ↑ آیین انتظار، ص 196-227.
- ↑ کافی، ج ۱، ص ۳۷۱.
- ↑ «روزی که هر دستهای را با پیشوایشان فرا می‌خوانیم» سوره اسراء، آیه ۷۱.
- ↑ کافی، ج ۱، ص ۳۷۱.
- ↑ تفسیر برهان، ج ۲، ص ۲۴.
- ↑ بحارالانوار، ج ۳۶، ص ۲۹۶.
- ↑ امالی صدوق، ص ۶۱.
- ↑ بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۱۱۵.
- ↑ کمال الدین، ج ۲، ص ۳۷۱.
- ↑ کافی، ج ۱، ص ۳۳۶.
- ↑ کافی، ج ۱، ص ۳۶۸.
- ↑ «ای مؤمنان، از خداوند فرمان برید و از پیامبر و زمامدارانی که از شمایند فرمانبرداری کنید» سوره نساء، آیه ۵۹.
- ↑ بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۴۴.
- ↑ امالی صدوق، ص ۲۰۱.
- ↑ «و بی‌گمان خداوند به کسی که وی را یاری کند یاری خواهد رساند که خداوند توانمندی پیروز است» سوره حج، آیه ۴۰.
- ↑ «اگر (دین) خداوند را یاری کنید او نیز شما را یاری میکند و گام‌هایتان را استوار می‌دارد» سوره محمد، آیه ۷.
- ↑ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۶۶.
- ↑ بحارالانوار، ج ۵۳، ص ۹۵.
- ↑ بحارالانوار، ج ۴، ص ۱۱۸، تفسیر عیاشی، ج ۲، ص ۱۶۲، تفسیر صافی، ج ۲، ص ۴۶۰.
- ↑ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۴۸، اثباه الهدی، ج ۳، ص ۴۷۵.
- ↑ غیبت نعمانی، ۱۵۸.
- ↑ غیبت نعمانی، ۱۹۴.
- ↑ غیبت نعمانی.
- ↑ کمال الدین، ج ۱، ص ۳۰۳، بحارالانوار ج ۵، ص ۱۰۹.
- ↑ کافی، ج ۱، ص ۵۴.
- ↑ کافی، ج ۲، ص ۳۷۵.
- ↑ «"أَفْضَلُ الْأَعْمَالِ انْتِظَارُ الْفَرَجِ"»؛عیون اخبار الرضا، ج ۲، ص ۳۶.
- ↑ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۳۱.
- ↑ پرسمان نوجوان، ص 15-22.
- ↑ منتخب الاثر، ۵۰۶.
- ↑ فرهنگ شیعه، ص 458-459.