اثبات وجود امام مهدی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:
{{مهدویت}}
{{مهدویت}}
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون [[امام مهدی]]{{ع}} است. "'''امام مهدی'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون [[امام مهدی]]{{ع}} است. "'''[[امام مهدی]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[امام مهدی در قرآن]] | [[امام مهدی در حدیث]] | [[امام مهدی در کلام اسلامی]]</div>
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[امام مهدی در قرآن]] | [[امام مهدی در حدیث]] | [[امام مهدی در کلام اسلامی]]</div>
خط ۱۰: خط ۱۰:


==مقدمه==
==مقدمه==
*ما معتقدیم که سرانجام، اداره امور جهان در قبضه باکفایت صالح‌ترین افراد بشر قرار خواهد گرفت و او جهان را از تاریکی، فقر، جهل و ظلم رهایی می‌بخشد، و حکومت واحد جهانی را بر اساس مساوات و عدالت استوار می‌سازد. علی‌رغم اتفاق‌نظر در اصل "مصلح" و "منجی"، لکن در مصداق و تطبیق آن اختلاف دارند. روایات نقل شده درباره [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} و بحث از نوّاب خاص آن حضرت که در طول هفتاد سال، واسطه میان شیعیان و حضرت بوده‌اند، این اعتقاد را از محدوده "ذهن" به دنیای "واقعیات" می‌آورد. یعنی او یک حقیقت فرضی و خیالی نیست بلکه یک موجود واقعی است. بنابراین موضوع مهدی، نه اندیشه چشم‌به‌راه نشستن کسی است که باید زاده شود و نه پیشگویی است که باید در انتظار مصداقش ماند. بلکه واقعیت استوار و فرد مشخصی است که در میان ما زندگی می‌کند، ما را می‌بیند و ما نیز او را می‌بینیم و در اندوه و شادی‌هامان شریک است. احادیث و نیز تاریخ [[غیبت صغری]]، این باور را در جان ما زنده می‌کند که مصداق آن مصلح و مهدی منتظر، کسی جز "[[محمد]]" امام دوازدهم شیعیان و پسر [[امام حسن عسکری]] {{ع}} نیست؛ که وجودش به تجربه تاریخی ثابت شده است.  
*ما معتقدیم که سرانجام، [[اداره]] امور [[جهان]] در قبضه باکفایت صالح‌ترین افراد [[بشر]] قرار خواهد گرفت و او [[جهان]] را از [[تاریکی]]، [[فقر]]، [[جهل]] و [[ظلم]] رهایی می‌بخشد، و [[حکومت واحد جهانی]] را بر اساس [[مساوات]] و [[عدالت]] [[استوار]] می‌سازد. علی‌رغم اتفاق‌نظر در اصل "[[مصلح]]" و "[[منجی]]"، لکن در مصداق و تطبیق آن [[اختلاف]] دارند. [[روایات]] [[نقل]] شده درباره [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} و بحث از نوّاب خاص آن [[حضرت]] که در طول هفتاد سال، واسطه میان [[شیعیان]] و [[حضرت]] بوده‌اند، این [[اعتقاد]] را از محدوده "ذهن" به دنیای "واقعیات" می‌آورد. یعنی او یک [[حقیقت]] فرضی و خیالی نیست بلکه یک موجود واقعی است. بنابراین موضوع [[مهدی]]، نه [[اندیشه]] چشم‌به‌راه نشستن کسی است که باید زاده شود و نه [[پیشگویی]] است که باید در [[انتظار]] مصداقش ماند. بلکه واقعیت [[استوار]] و فرد مشخصی است که در میان ما زندگی می‌کند، ما را می‌بیند و ما نیز او را می‌بینیم و در [[اندوه]] و شادی‌هامان شریک است. [[احادیث]] و نیز [[تاریخ]] [[غیبت صغری]]، این [[باور]] را در [[جان]] ما زنده می‌کند که مصداق آن [[مصلح]] و [[مهدی منتظر]]، کسی جز "[[محمد]]" [[امام دوازدهم]] [[شیعیان]] و پسر [[امام حسن عسکری]]{{ع}} نیست؛ که وجودش به تجربه تاریخی ثابت شده است.  
*آیت الله [[سید محمد باقر صدر]] می‌نویسد: اعتقاد به [[امام مهدی]] {{ع}} به‌عنوان یک قائد منتظر که جهان را به یک صورت برتر متحوّل می‌سازد، از اخبار [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]] {{صل}} عموما و از احادیث [[ائمه]] اهل البیت {{عم}} خصوصا سرچشمه گرفته است، و در نصوص بسیاری مورد تأیید و تأکید واقع شده، به‌طوری که اصلا مطلب قابل تردید نیست. در مجموع اخبار و احادیثی که در مورد [[امامت]] [[مهدی]] {{ع}} و [[غیبت]] و [[ظهور]] و اصلاح آینده جهان و خصوصیات شخصی او از طریق سنّی و شیعه وارد شده است، تمام آن‌ها نزدیک به شش هزار حدیث است و در مورد هیچ‌یک از موضوعات مسلّم و غیرقابل‌تردید اسلامی، این اندازه حدیث و روایت وارد نشده است<ref>بحث حول المهدی، محمد باقر صدر، ص ۷۲-۶۳. </ref>.  
*[[آیت الله]] [[سید محمد باقر صدر]] می‌نویسد: [[اعتقاد]] به [[امام مهدی]]{{ع}} به‌عنوان یک [[قائد]] [[منتظر]] که [[جهان]] را به یک صورت [[برتر]] متحوّل می‌سازد، از [[اخبار]] [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]{{صل}} عموما و از [[احادیث]] [[ائمه]] [[اهل البیت]]{{عم}} خصوصا سرچشمه گرفته است، و در [[نصوص]] بسیاری مورد تأیید و تأکید واقع شده، به‌طوری که اصلا مطلب قابل [[تردید]] نیست. در مجموع [[اخبار]] و احادیثی که در مورد [[امامت]] [[مهدی]]{{ع}} و [[غیبت]] و [[ظهور]] و [[اصلاح]] [[آینده جهان]] و خصوصیات شخصی او از طریق [[سنّی]] و [[شیعه]] وارد شده است، تمام آن‌ها نزدیک به شش هزار [[حدیث]] است و در مورد هیچ‌یک از موضوعات مسلّم و غیرقابل‌تردید اسلامی، این اندازه [[حدیث]] و [[روایت]] وارد نشده است<ref>بحث حول المهدی، محمد باقر صدر، ص ۷۲-۶۳. </ref>.  
*گذشته از قطعی بودن موضوع [[مهدی موعود]] {{ع}} از دیدگاه مدارک متقن اسلامی، اختصاص داشتن این شخصیت والا به امام دوازدهم شیعه، و پسر [[امام حسن عسکری]] {{ع}}، دلایل محکم و روشنی دارد که تمام آن دلایل را ممکن است در دو دلیل خلاصه کنیم:
*گذشته از قطعی بودن موضوع [[مهدی موعود]]{{ع}} از دیدگاه مدارک متقن اسلامی، اختصاص داشتن این شخصیت والا به [[امام دوازدهم]] [[شیعه]]، و پسر [[امام حسن عسکری]]{{ع}}، [[دلایل]] محکم و روشنی دارد که تمام آن [[دلایل]] را ممکن است در دو [[دلیل]] خلاصه کنیم:
#'''دلیل اسلامی''': مهدی {{ع}} در صدها روایتی که از [[پیامبر خاتم|پیغمبر اکرم]] {{صل}} و از [[ائمه]] {{عم}} نقل شده، متمثّل است. روایاتی که مهدی {{ع}} را به [[اهل بیت]] {{عم}}، نواده [[فاطمه زهرا]]{{عم}}، ذرّیه [[امام حسین]] {{ع}}، و فرزند نهم آن حضرت نسبت داده است، و نیز آن سلسله از احادیثی که دلالت می‌کنند که جانشینان [[پیامبر]] {{صل}} دوازده نفرند، تمام این احادیث، آن فکر و عقیده عمومی مهدی {{ع}} را محدود می‌کنند و آن موضوع فکری کلّی را در امام دوازدهم از [[ائمه]] {{عم}} مشخص می‌سازند. این حدیث نبوی شریف به این مضمون که "[[امامان]] پس از من یا خلفاء بعد از من، دوازده نفرند" با عبارات مختلف در بیش از دویست و هفتاد روایت از [[پیامبر خاتم|رسول اکرم]] {{صل}} نقل شده، که در حدیث [[سنی]] و [[شیعه]] مانند: [[صحیح بخاری]]، [[صحیح مسلم]]، [[صحیح ترمذی]] و سنن ابن داود و [[مسند احمد حنبل]] و [[مستدرک الصحیحین]] [[حاکم نیشابوری]] نقل شده است. در حالی که بخاری در زمان [[امام جواد]] و [[امام هادی]] و [[امام عسکری]] {{عم}} می‌زیسته و کتاب صحیح بخاری را در آن زمان نوشته است که هنوز [[امامان]] به دوازده نرسیده بود. این خود دلالت می‌کند که این حدیث پیش از آن‌که فکر و عقیده دوازده‌امامی در مغزها تکمیل شود، از [[پیامبر خاتم|رسول اکرم]] {{صل}} صادر شده است و جای تردید در این احادیث باقی نمی‌ماند. ایمان و عقیده [[شیعه]] دوازده‌امامی که می‌گوید: جانشینان پیامبر {{صل}} از [[امام علی|علی]] {{ع}} شروع شده و به [[امام مهدی|مهدی]] {{ع}} ختم می‌شود، قابل تطبیق با احادیث شریف نبوی است.  
#'''[[دلیل اسلامی]]''': [[مهدی]]{{ع}} در صدها روایتی که از [[پیامبر خاتم|پیغمبر اکرم]]{{صل}} و از [[ائمه]]{{عم}} [[نقل]] شده، متمثّل است. روایاتی که [[مهدی]]{{ع}} را به [[اهل بیت]]{{عم}}، نواده [[فاطمه زهرا]]{{عم}}، ذرّیه [[امام حسین]]{{ع}}، و [[فرزند]] نهم آن [[حضرت]] نسبت داده است، و نیز آن سلسله از احادیثی که دلالت می‌کنند که [[جانشینان]] [[پیامبر]]{{صل}} [[دوازده]] نفرند، تمام این [[احادیث]]، آن [[فکر]] و [[عقیده]] عمومی [[مهدی]]{{ع}} را محدود می‌کنند و آن موضوع [[فکری]] کلّی را در [[امام دوازدهم]] از [[ائمه]]{{عم}} مشخص می‌سازند. این [[حدیث نبوی]] شریف به این مضمون که "[[امامان]] پس از من یا [[خلفاء]] بعد از من، [[دوازده]] نفرند" با عبارات مختلف در بیش از دویست و هفتاد [[روایت]] از [[پیامبر خاتم|رسول اکرم]]{{صل}} [[نقل]] شده، که در [[حدیث]] [[سنی]] و [[شیعه]] مانند: [[صحیح بخاری]]، [[صحیح مسلم]]، [[صحیح ترمذی]] و [[سنن]] ابن [[داود]] و [[مسند احمد حنبل]] و [[مستدرک الصحیحین]] [[حاکم نیشابوری]] [[نقل]] شده است. در حالی که [[بخاری]] در زمان [[امام جواد]] و [[امام هادی]] و [[امام عسکری]]{{عم}} می‌زیسته و کتاب [[صحیح بخاری]] را در آن زمان نوشته است که هنوز [[امامان]] به [[دوازده]] نرسیده بود. این خود دلالت می‌کند که این [[حدیث]] پیش از آن‌که [[فکر]] و [[عقیده]] دوازده‌امامی در مغزها تکمیل شود، از [[پیامبر خاتم|رسول اکرم]]{{صل}} صادر شده است و جای [[تردید]] در این [[احادیث]] باقی نمی‌ماند. [[ایمان]] و [[عقیده]] [[شیعه]] دوازده‌امامی که می‌گوید: [[جانشینان پیامبر]]{{صل}} از [[امام علی|علی]]{{ع}} شروع شده و به [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} ختم می‌شود، قابل تطبیق با [[احادیث]] شریف [[نبوی]] است.  
#'''دلیل علمی''': دلیل علمی آن، تجربه‌ای است که شیعیان در طی هفتاد سال دوران [[غیبت صغری]] آموختند. از واقعه مسلّم تاریخ [[امام مهدی|مهدی]] {{ع}} در دوران غیبت صغری، این نتیجه گرفته می‌شود که آن حضرت، بزرگ حقیقتی بود که ملّت شیعه مدّت هفتاد سال در تحت رهبری مستقیم وی زندگی کرده‌اند و با نمایندگان ویژه وی سروکار داشته‌اند، و در طول این هفتاد سال، کوچک‌ترین حادثه و جریانی پیش نیامد که باور و اعتقاد در آنان را نسبت به وجود و حقیقت امام‌شان متزلزل کند. نکته قابل‌توجه دیگر این است که تمام نامه‌هایی که به وسیله یکایک این چهار نفر از امام {{ع}} به دست مردم می‌رسید، همه یک خط‍‌ داشت و از نظر روش انشاء یکسان بود؛ بنابراین، در پس پرده، یک حقیقت ثابت و محقّق و یک موجود اصیلی وجود داشته است. محال است یک چنین جریانی دروغ باشد و در طی این هفتاد سال برای مردمی که آن را به‌عنوان یک حقیقت ثابت پذیرفته‌اند کشف نشود؛ بلکه اطمینان و باور آنان به این حقیقت ثابت، بیشتر و شدیدتر می‌گردد.  
#'''[[دلیل علمی]]''': [[دلیل علمی]] آن، تجربه‌ای است که [[شیعیان]] در طی هفتاد سال دوران [[غیبت صغری]] آموختند. از واقعه مسلّم [[تاریخ]] [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} در [[دوران غیبت صغری]]، این نتیجه گرفته می‌شود که آن [[حضرت]]، بزرگ حقیقتی بود که [[ملّت]] [[شیعه]] مدّت هفتاد سال در تحت [[رهبری]] مستقیم وی زندگی کرده‌اند و با [[نمایندگان]] ویژه وی سروکار داشته‌اند، و در طول این هفتاد سال، کوچک‌ترین حادثه و جریانی پیش نیامد که [[باور]] و [[اعتقاد]] در آنان را نسبت به وجود و [[حقیقت]] امام‌شان متزلزل کند. نکته قابل‌توجه دیگر این است که تمام نامه‌هایی که به وسیله یکایک این چهار نفر از [[امام]]{{ع}} به دست [[مردم]] می‌رسید، همه یک خط‍‌ داشت و از نظر روش انشاء یکسان بود؛ بنابراین، در پس پرده، یک [[حقیقت]] ثابت و محقّق و یک موجود اصیلی وجود داشته است. محال است یک چنین جریانی [[دروغ]] باشد و در طی این هفتاد سال برای مردمی که آن را به‌عنوان یک [[حقیقت]] ثابت پذیرفته‌اند [[کشف]] نشود؛ بلکه [[اطمینان]] و [[باور]] آنان به این [[حقیقت]] ثابت، بیشتر و شدیدتر می‌گردد.  
*پس نتیجه می‌گیریم که تحلیل غیبت صغرای امام {{ع}} می‌تواند به صورت یک دلیل علمی، واقعیت و ثبوت و وجود [[امام مهدی]] {{ع}} و ولادت و زندگی و [[غیبت]] او را ثابت کند<ref>بحث حول المهدی، محمد باقر صدر، ص ۷۲-۶۳. </ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۱۰۹-۱۱۱.</ref>.
*پس نتیجه می‌گیریم که تحلیل [[غیبت]] صغرای [[امام]]{{ع}} می‌تواند به صورت یک [[دلیل علمی]]، واقعیت و ثبوت و وجود [[امام مهدی]]{{ع}} و ولادت و زندگی و [[غیبت]] او را ثابت کند<ref>بحث حول المهدی، محمد باقر صدر، ص ۷۲-۶۳. </ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۱۰۹-۱۱۱.</ref>.
*چگونه می‌شود اثبات کرد که مهدی واقعا در تاریخ وجود داشته است‌؟ شاید شرایط‍‌ خاص روحی-روانی این باور را در ذهن مردم جا انداخته باشد؟ این اصل که مهدی رهبر موعود و منجی عالم بشریت است به صورت عام در احادیث نبوی، و به صورت خاص در [[روایات]] [[ائمه]] [[اهل بیت]] {{عم}} آمده است. در این روایات مسأله به‌گونه‌ای مورد تأکید قرار گرفته که جای هیچ‌گونه شکی باقی نمی‌گذارد و چهار صد حدیث فقط‍‌ از طریق [[اهل سنت]] شمارش شده که به ضمیمه [[روایات]] [[شیعه]] به بیش از شش هزار روایت می‌رسد؛ و چنین آماری بسیار بالاست. در مورد خیلی از مسائل بدیهی [[اسلام]] که مسلمانان به آن معتقدند، این‌همه روایت وارد نشده است.  
*چگونه می‌شود اثبات کرد که [[مهدی]] واقعا در [[تاریخ]] وجود داشته است‌؟ شاید شرایط‍‌ خاص روحی-روانی این [[باور]] را در ذهن [[مردم]] جا انداخته باشد؟ این اصل که [[مهدی]] [[رهبر موعود]] و [[منجی]] عالم [[بشریت]] است به صورت عام در [[احادیث]] [[نبوی]]، و به صورت خاص در [[روایات]] [[ائمه]] [[اهل بیت]]{{عم}} آمده است. در این [[روایات]] مسأله به‌گونه‌ای مورد تأکید قرار گرفته که جای هیچ‌گونه شکی باقی نمی‌گذارد و چهار صد [[حدیث]] فقط‍‌ از طریق [[اهل سنت]] شمارش شده که به ضمیمه [[روایات]] [[شیعه]] به بیش از شش هزار [[روایت]] می‌رسد؛ و چنین آماری بسیار بالاست. در مورد خیلی از مسائل بدیهی [[اسلام]] که [[مسلمانان]] به آن معتقدند، این‌همه [[روایت]] وارد نشده است.  
* اما تجسم این اندیشه در وجود امام دوازدهم {{ع}} هم دلایل کافی دارد که کاملا اقناع‌کننده است. این دلایل را می‌توان در دو دلیل نقلی و علمی، خلاصه کرد: دلیل نقلی، وجود امام موعود را اثبات می‌کند و دلیل علمی، ثابت می‌کند که مهدی یک اسطوره و یک فرضیه نیست، بلکه حقیقتی است که وجود او در تاریخ لمس شده است.  
* اما تجسم این [[اندیشه]] در وجود [[امام دوازدهم]]{{ع}} هم [[دلایل]] کافی دارد که کاملا اقناع‌کننده است. این [[دلایل]] را می‌توان در دو [[دلیل نقلی]] و علمی، خلاصه کرد: [[دلیل نقلی]]، وجود [[امام موعود]] را اثبات می‌کند و [[دلیل علمی]]، ثابت می‌کند که [[مهدی]] یک اسطوره و یک فرضیه نیست، بلکه حقیقتی است که وجود او در [[تاریخ]] لمس شده است.  
==دلیل نقلی==
==دلیل نقلی==
* صدها روایت و حدیث از [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]] {{صل}} و [[ائمه]] [[اهل بیت]] {{عم}} رسیده است که می‌گوید مهدی موعود دارای این خصوصیات است: از [[اهل بیت]] است، از فرزندان فاطمه است، از نسل حسین و نهمین فرزند آن حضرت است. و روایاتی که می‌گوید جانشینان [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} دوازده نفر می‌باشند.  
* صدها [[روایت]] و [[حدیث]] از [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]{{صل}} و [[ائمه]] [[اهل بیت]]{{عم}} رسیده است که می‌گوید [[مهدی موعود]] دارای این خصوصیات است: از [[اهل بیت]] است، از [[فرزندان]] [[فاطمه]] است، از نسل [[حسین]] و نهمین [[فرزند]] آن [[حضرت]] است. و روایاتی که می‌گوید [[جانشینان]] [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} [[دوازده نفر]] می‌باشند.  
* این روایات، مهدی موعود را در شخص امام دوازدهم، منحصر و متعین می‌کند و با این‌که [[ائمه]] {{عم}} برای حفظ‍‌ آن حضرت از ترور و قتل سعی داشتند مسأله در سطح عمومی مطرح نشود، درعین‌حال روایات زیادی در این زمینه وارد شده است. البته زیادی روایت به تنهایی نمی‌تواند مقبولیت آن را برساند، بلکه در این‌جا قرینه و گواه خاصی وجود دارد که دلیل بر صحت این روایات است. در حدیث شریف نبوی، سخن از [[امامان]]، جانشینان، امیران و سخن از دوازده تن آمده است. متن احادیث مختلف است؛ در بعضی دوازده امام و در بعضی دوازده خلیفه و در بعضی دیگر دوازده امیر، ذکر شده است. بعضی از مؤلفان، این احادیث را بیش از دویست و هفتاد شمارش کرده‌اند که همگی از کتاب‌های معتبر [[شیعه]] و [[سنی]] از قبیل صحیح بخاری، صحیح مسلم، سنن ترمذی، سنن ابوداود، مسند احمد و مستدرک حاکم نقل شده است.  
* این [[روایات]]، [[مهدی موعود]] را در شخص [[امام دوازدهم]]، منحصر و متعین می‌کند و با این‌که [[ائمه]]{{عم}} برای حفظ‍‌ آن [[حضرت]] از [[ترور]] و [[قتل]] سعی داشتند مسأله در سطح عمومی مطرح نشود، درعین‌حال [[روایات]] زیادی در این زمینه وارد شده است. البته زیادی [[روایت]] به تنهایی نمی‌تواند [[مقبولیت]] آن را برساند، بلکه در این‌جا قرینه و [[گواه]] خاصی وجود دارد که [[دلیل]] بر صحت این [[روایات]] است. در [[حدیث شریف]] [[نبوی]]، سخن از [[امامان]]، [[جانشینان]]، [[امیران]] و سخن از [[دوازده تن]] آمده است. متن [[احادیث]] مختلف است؛ در بعضی [[دوازده امام]] و در بعضی [[دوازده خلیفه]] و در بعضی دیگر [[دوازده]] [[امیر]]، ذکر شده است. بعضی از مؤلفان، این [[احادیث]] را بیش از دویست و هفتاد شمارش کرده‌اند که همگی از کتاب‌های معتبر [[شیعه]] و [[سنی]] از قبیل [[صحیح بخاری]]، [[صحیح مسلم]]، [[سنن]] [[ترمذی]]، [[سنن]] ابوداود، مسند [[احمد]] و مستدرک [[حاکم]] [[نقل]] شده است.  
==دلیل علمی==
==دلیل علمی==
* دلیل علمی تجربه است، تجربه‌ای که مدت زمان هفتاد سال گروهی از مردم با آن زندگی کردند؛ یعنی "غیبت صغری". غیبت صغری برگزار شد تا مردم به تدریج با غیبت خو بگیرند و خود را براساس آن بسازند. امام از دیده‌ها پنهان بود ولی از طریق وکیلان و یاران مورد وثوق (نواب اربعه) با مردم ارتباط‍‌ داشت. در این مدت، چهار تن از پاک‌ترین و باتقواترین مؤمنان، نیابت و جانشینی آن حضرت را برعهده داشتند و در مدت هفتاد سال واسطه میان او و مردم بوده‌اند و هیچ‌کس در هیچ زمینه‌ای خطایی از آنان ندیده و نشنیده است.  
* [[دلیل علمی]] تجربه است، تجربه‌ای که مدت زمان هفتاد سال گروهی از [[مردم]] با آن زندگی کردند؛ یعنی "[[غیبت صغری]]". [[غیبت صغری]] برگزار شد تا [[مردم]] به تدریج با [[غیبت]] خو بگیرند و خود را براساس آن بسازند. [[امام]] از دیده‌ها [[پنهان]] بود ولی از طریق [[وکیلان]] و [[یاران]] مورد وثوق ([[نواب اربعه]]) با [[مردم]] ارتباط‍‌ داشت. در این مدت، چهار تن از [[پاک‌ترین]] و باتقواترین [[مؤمنان]]، [[نیابت]] و [[جانشینی]] آن [[حضرت]] را برعهده داشتند و در مدت هفتاد سال واسطه میان او و [[مردم]] بوده‌اند و هیچ‌کس در هیچ زمینه‌ای خطایی از آنان ندیده و نشنیده است.  
* آیا تصور می‌کنید امکان داشته باشد یک دروغ، هفتاد سال دوام بیاورد و چهار نفر با هماهنگی کامل و یک‌صدا، یک نقش را بازی کنند؟ آنان با رفتار صمیمانه خود چنان در مردم ایجاد اطمینان کرده بودند که همه به گفتار و کردار آنان ایمان داشتند. آیا می‌شود این چهار تن به گونه‌ای نقش بازی کنند که هیچ‌کس به حقیقت پی نبرد در حالی که این افراد هیچ رابطه خاصی با هم نداشته‌اند تا بگوییم در این قضیه تبانی کرده بودند. از قدیم گفته‌اند: طناب دروغ، کوتاه است. امکان ندارد یک دروغ بتواند بدین شکل دوام بیاورد و در تمام این مدت و با همه بده و بستان‌ها و روابط‍‌ مختلف موضوع کشف نگردد و همه به درستی آن ایمان داشته باشند. بدین‌سان در می‌یابیم که پدیده غیبت صغری می‌تواند به‌عنوان یک آزموده علمی، دلیل بر واقعیت خارجی یک موضوع باشد و آن وجود، زندگی و سپس غیبت [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} است. آن حضرت پس از غیبت صغری، خود اعلان کرده است که در پرده غیبت کبری خواهد رفت و از نظرها پنهان خواهد گشت و هیچ‌کس او را نخواهد دید<ref>نشریه موعود، شماره ۱۴، ص ۸۰ (مقاله شهید سید محمد باقر صدر). </ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۷۰.</ref>.
* آیا تصور می‌کنید امکان داشته باشد یک [[دروغ]]، هفتاد سال دوام بیاورد و چهار نفر با هماهنگی کامل و یک‌صدا، یک نقش را بازی کنند؟ آنان با [[رفتار]] صمیمانه خود چنان در [[مردم]] ایجاد [[اطمینان]] کرده بودند که همه به گفتار و کردار آنان [[ایمان]] داشتند. آیا می‌شود این چهار تن به گونه‌ای نقش بازی کنند که هیچ‌کس به [[حقیقت]] پی [[نبرد]] در حالی که این افراد هیچ رابطه خاصی با هم نداشته‌اند تا بگوییم در این قضیه تبانی کرده بودند. از قدیم گفته‌اند: طناب [[دروغ]]، کوتاه است. امکان ندارد یک [[دروغ]] بتواند بدین شکل دوام بیاورد و در تمام این مدت و با همه بده و بستان‌ها و روابط‍‌ مختلف موضوع [[کشف]] نگردد و همه به درستی آن [[ایمان]] داشته باشند. بدین‌سان در می‌یابیم که پدیده [[غیبت صغری]] می‌تواند به‌عنوان یک آزموده علمی، [[دلیل]] بر واقعیت خارجی یک موضوع باشد و آن وجود، زندگی و سپس [[غیبت]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} است. آن [[حضرت]] پس از [[غیبت صغری]]، خود اعلان کرده است که در پرده [[غیبت کبری]] خواهد رفت و از نظرها [[پنهان]] خواهد گشت و هیچ‌کس او را نخواهد دید<ref>نشریه موعود، شماره ۱۴، ص ۸۰ (مقاله شهید سید محمد باقر صدر). </ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۷۰.</ref>.
==پرسش مستقیم==
==پرسش مستقیم==
* [[دلایل وجود امام مهدی چیست؟ (پرسش)]]
* [[دلایل وجود امام مهدی چیست؟ (پرسش)]]
خط ۳۵: خط ۳۵:
* [[پارکلیت]]
* [[پارکلیت]]
* [[جیش الغضب]]
* [[جیش الغضب]]
* [[حکومت امام زمان]] {{ع}}
* [[حکومت امام زمان]]{{ع}}
* [[خروج جنبنده‌ای از زمین]]
* [[خروج جنبنده‌ای از زمین]]
* [[خروج سفیانی]]
* [[خروج سفیانی]]
* [[خروج منبعث سوم]]
* [[خروج منبعث سوم]]
* [[رجعت]]
* [[رجعت]]
* [[رویارویی امام مهدی]] {{ع}} با جاهلان  
* [[رویارویی امام مهدی]]{{ع}} با جاهلان  
* [[سوشیانس]]
* [[سوشیانس]]
* [[سوشینت]]  
* [[سوشینت]]  
* [[صلح و آرامش پایدار|صلح و آرامش پایدار در سرتاسر جهان]]
* [[صلح و آرامش پایدار|صلح و آرامش پایدار در سرتاسر جهان]]
* [[ظهور امام مهدی]] {{ع}}
* [[ظهور امام مهدی]]{{ع}}
* [[ظهور دجال]]
* [[ظهور دجال]]
* [[ظهور منجی|ظهور منجی بزرگ بشر]]
* [[ظهور منجی|ظهور منجی بزرگ بشر]]
خط ۵۲: خط ۵۲:
* [[میتریا]]
* [[میتریا]]
* [[ندای آسمانی]]
* [[ندای آسمانی]]
* [[نزول عیسی]] {{ع}}
* [[نزول عیسی]]{{ع}}
* [[نشانه‌های آخر الزمان|نشانه‌ها و رخدادهای مهم آخر الزمان]]
* [[نشانه‌های آخر الزمان|نشانه‌ها و رخدادهای مهم آخر الزمان]]
* [[نشانه‌های ظهور]]
* [[نشانه‌های ظهور]]
خط ۱۶۲: خط ۱۶۲:
*[[اشتراط الساعه]]
*[[اشتراط الساعه]]
*[[اشعیا]]
*[[اشعیا]]
*[[اصحاب حضرت]]
*اصحاب حضرت
*[[اصحاب طالوت]]
*[[اصحاب طالوت]]
*[[اصحاب کهف]]
*[[اصحاب کهف]]
*[[اصل]]
*اصل
*[[اصهب]]
*[[اصهب]]
*[[اعاجم]]
*[[اعاجم]]
خط ۱۸۹: خط ۱۸۹:
*[[ام محمد]]
*[[ام محمد]]
*[[امام زمان]]
*[[امام زمان]]
* [[امام مهدی]] {{ع}}  
* [[امام مهدی]]{{ع}}  
*[[امامیه]]
*[[امامیه]]
*[[امان زمین]]
*[[امان زمین]]
خط ۲۰۱: خط ۲۰۱:
*[[امنیت پیش از ظهور]]
*[[امنیت پیش از ظهور]]
*[[امیر الامره]]
*[[امیر الامره]]
*[[امیر المومنین]]
*[[امیر المؤمنین]]
*[[انا انزلنا]]
*[[انا انزلنا]]
*[[انتظار در مسیحیت]]
*[[انتظار در مسیحیت]]
خط ۲۲۲: خط ۲۲۲:
*[[اوقات مخصوص حضرت]]
*[[اوقات مخصوص حضرت]]
*[[اوقات و حالات دعا برای حضرت]]
*[[اوقات و حالات دعا برای حضرت]]
*[[اوقیدمو]]
*###[[313]]###
*[[اولین برنامه حضرت]]
*[[اولین برنامه حضرت]]
*[[اولین پرچم]]
*[[اولین پرچم]]
خط ۲۶۸: خط ۲۶۸:
*[[باب غیبت]]
*[[باب غیبت]]
*[[باب لد]]
*[[باب لد]]
*[[باب]]
*باب
*[[بابا فغانی شیرازی]]
*[[بابا فغانی شیرازی]]
*[[بابیه]]
*[[بابیه]]
خط ۳۱۱: خط ۳۱۱:
*[[بنی قنطوره]]
*[[بنی قنطوره]]
*[[بنی هاشم]]
*[[بنی هاشم]]
*[[بنیان‌گذار بهاییت]]
*[[بنیان‌گذار بهائیت]]
*[[بواسیر]]
*[[بواسیر]]
*[[بهاییه]]
*[[بهاییه]]
خط ۳۵۵: خط ۳۵۵:
*[[تالی]]
*[[تالی]]
*[[تالیف قلوب]]
*[[تالیف قلوب]]
*[[تایید]]
*[[تأیید]]
*[[تجدید دین]]
*[[تجدید دین]]
*[[تخت سلیمان]]
*[[تخت سلیمان]]
خط ۳۷۳: خط ۳۷۳:
*[[تکریم نام حضرت]]
*[[تکریم نام حضرت]]
*[[تمارین]]
*[[تمارین]]
*[[تمام]]
*تمام
*[[تمنیحا]]
*[[تمنیحا]]
*[[تناثر نجوم]]
*[[تناثر نجوم]]
خط ۴۰۸: خط ۴۰۸:
*[[جموداندیشان]]
*[[جموداندیشان]]
*[[جن]]
*[[جن]]
*[[جنب]]
*جنب
*[[جنگ و کشتار]]
*[[جنگ و کشتار]]
*[[جوار الکنس]]
*[[جوار الکنس]]
خط ۵۶۲: خط ۵۶۲:
*[[دولت کریمه]]
*[[دولت کریمه]]
*[[دومین نایب خاص]]
*[[دومین نایب خاص]]
*[[دید]]
*دید
*[[دین اینده جهان]]
*[[دین اینده جهان]]
*[[دین جدید]]
*[[دین جدید]]
خط ۷۰۱: خط ۷۰۱:
*[[سید هاشمی]]
*[[سید هاشمی]]
*[[سید]]
*[[سید]]
*[[سیره حضرت]]
*سیره حضرت
*[[سیصد و سیزده]]
*[[سیصد و سیزده]]
*[[سیف]]
*[[سیف]]
خط ۷۷۲: خط ۷۷۲:
*[[صدوق]]
*[[صدوق]]
*[[صراط]]
*[[صراط]]
*[[صفر]]
*صفر
*[[صفنیا]]
*[[صفنیا]]
*[[صلوات]]
*[[صلوات]]
خط ۷۹۲: خط ۷۹۲:
*[[طالب التراث]]
*[[طالب التراث]]
*[[طالب املی]]
*[[طالب املی]]
*[[طالب]]
*طالب
*[[طالقان]]
*[[طالقان]]
*[[طلوع خورشید از مغرب]]
*[[طلوع خورشید از مغرب]]
خط ۸۰۵: خط ۸۰۵:
*[[عاق والدین]]
*[[عاق والدین]]
*[[عاقبه الدار]]
*[[عاقبه الدار]]
*[[عالم]]
*عالم
*[[عاموس نبی]]
*[[عاموس نبی]]
*[[عباس فاطمی]]
*[[عباس فاطمی]]
خط ۸۳۵: خط ۸۳۵:
*[[عصایب]]
*[[عصایب]]
*[[عصر امام خمینی]]
*[[عصر امام خمینی]]
*[[عصر]]
*عصر
*[[عطار نیشابوری]]
*[[عطار نیشابوری]]
*[[عطر حضرت]]
*[[عطر حضرت]]
خط ۸۵۹: خط ۸۵۹:
*[[عمر بن زید]]
*[[عمر بن زید]]
*[[عمرو الاهوازی]]
*[[عمرو الاهوازی]]
*[[عمری]]
*عمری
*[[عناطیس]]
*[[عناطیس]]
*[[عنصری بلخی]]
*[[عنصری بلخی]]
خط ۸۶۶: خط ۸۶۶:
*[[عیسی ]]
*[[عیسی ]]
*[[عیسی بن مهدی جواهری]]
*[[عیسی بن مهدی جواهری]]
*[[عین]]
*عین
*[[غار انطاکیه]]
*[[غار انطاکیه]]
*[[غار ثور]]
*[[غار ثور]]
خط ۹۰۶: خط ۹۰۶:
*[[فراید السمطین]]
*[[فراید السمطین]]
*[[فرج الاعظم]]
*[[فرج الاعظم]]
*[[فرج المومنین]]
*[[فرج المؤمنین]]
*[[فرج]]
*[[فرج]]
*[[فرخنده]]
*[[فرخنده]]
خط ۹۲۴: خط ۹۲۴:
*[[فقیه]]
*[[فقیه]]
*[[فقیهان]]
*[[فقیهان]]
*[[فلان]]
*فلان
*[[فلسفه انتظار]]
*[[فلسفه انتظار]]
*[[فلسفه غیبت]]
*[[فلسفه غیبت]]
خط ۹۷۴: خط ۹۷۴:
*[[قیس]]
*[[قیس]]
*[[قیم الزمان]]
*[[قیم الزمان]]
*[[کار]]
*کار
*[[کارگزاران حکومت مهدی]]
*[[کارگزاران حکومت مهدی]]
*[[کاسر عینه]]
*[[کاسر عینه]]
خط ۹۸۸: خط ۹۸۸:
*[[کتابنامه دعای ندبه]]
*[[کتابنامه دعای ندبه]]
*[[کتابنامه رجعت]]
*[[کتابنامه رجعت]]
*[[کتاب‌های غیبت]]
*کتاب‌های غیبت
*[[کذاب مفتر]]
*[[کذاب مفتر]]
*[[کرخ]]
*[[کرخ]]
خط ۱٬۰۰۵: خط ۱٬۰۰۵:
*[[کلینی]]
*[[کلینی]]
*[[کمال الدین و تمام النعمه]]
*[[کمال الدین و تمام النعمه]]
*[[کمال]]
*کمال
*[[کمالات در عصر ظهور]]
*[[کمالات در عصر ظهور]]
*[[کمبود باران]]
*[[کمبود باران]]
خط ۱٬۰۲۸: خط ۱٬۰۲۸:
*[[لقب حضرت]]
*[[لقب حضرت]]
*[[لندیطارا]]
*[[لندیطارا]]
*[[لواء اعظم
*[[[[لواء اعظم]]
*[[لوح فاطمه]]
*[[لوح فاطمه]]
*[[لوح محو و اثبات]]
*[[لوح محو و اثبات]]
خط ۱٬۰۴۷: خط ۱٬۰۴۷:
*[[مثلث برمودا]]
*[[مثلث برمودا]]
*[[مجازی بالاعمال]]
*[[مجازی بالاعمال]]
*[[مجالس المومنین]]
*[[مجالس المؤمنین]]
*[[مجالس حضرت]]
*[[مجالس حضرت]]
*[[مجلسی]]
*[[مجلسی]]
خط ۱٬۱۲۶: خط ۱٬۱۲۶:
*[[مشیخه]]
*[[مشیخه]]
*[[مصباح الشدید الضیاء]]
*[[مصباح الشدید الضیاء]]
*[[مصحف امیر المومنین ]]
*[[مصحف امیر المؤمنین ]]
*[[مصحف فاطمه]]
*[[مصحف فاطمه]]
*[[مصر در دوران ظهور]]
*[[مصر در دوران ظهور]]
*[[مضطر]]
*[[مضطر]]
*[[مظهر الفضایح]]
*[[مظهر الفضایح]]
*[[معتضد بالله
*[[[[معتضد بالله]]
*[[معتمد بالله]]
*[[معتمد بالله]]
*[[معجزات حضرت مهدی]]
*[[معجزات حضرت مهدی]]
خط ۱٬۱۸۹: خط ۱٬۱۸۹:
*[[مولی]]
*[[مولی]]
*[[مومل]]
*[[مومل]]
*[[مومن ال فرعون]]
*[[مؤمن ال فرعون]]
*[[موی حضرت]]
*[[موی حضرت]]
*[[مهدویت از دیدگاه اهل سنت]]
*[[مهدویت از دیدگاه اهل سنت]]
خط ۱٬۲۲۶: خط ۱٬۲۲۶:
*[[نجبا]]
*[[نجبا]]
*[[نجف]]
*[[نجف]]
*[[نجم
*[[[[نجم]]
*[[نجم الثاقب]]
*[[نجم الثاقب]]
*[[ندای اسمانی]]
*[[ندای اسمانی]]
*[[نرجس]]
*[[نرجس]]
*[[نسب حضرت]]
*[[نسب حضرت]]
*[[نسیم
*[[[[نسیم]]
*[[نشانه‌های حتمی ظهور]]
*[[نشانه‌های حتمی ظهور]]
*[[نشانه‌های نزدیک ظهور]]
*[[نشانه‌های نزدیک ظهور]]
خط ۱٬۲۸۰: خط ۱٬۲۸۰:
*[[وتیره]]
*[[وتیره]]
*[[وتیره]]
*[[وتیره]]
*[[وجه]]
*وجه
*[[وشن جوک]]
*[[وشن جوک]]
*[[وظایف منتظران]]
*[[وظایف منتظران]]

نسخهٔ ‏۵ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۵:۳۰

این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون امام مهدی(ع) است. "امام مهدی" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل امام مهدی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

  1. دلیل اسلامی: مهدی(ع) در صدها روایتی که از پیغمبر اکرم(ص) و از ائمه(ع) نقل شده، متمثّل است. روایاتی که مهدی(ع) را به اهل بیت(ع)، نواده فاطمه زهرا(ع)، ذرّیه امام حسین(ع)، و فرزند نهم آن حضرت نسبت داده است، و نیز آن سلسله از احادیثی که دلالت می‌کنند که جانشینان پیامبر(ص) دوازده نفرند، تمام این احادیث، آن فکر و عقیده عمومی مهدی(ع) را محدود می‌کنند و آن موضوع فکری کلّی را در امام دوازدهم از ائمه(ع) مشخص می‌سازند. این حدیث نبوی شریف به این مضمون که "امامان پس از من یا خلفاء بعد از من، دوازده نفرند" با عبارات مختلف در بیش از دویست و هفتاد روایت از رسول اکرم(ص) نقل شده، که در حدیث سنی و شیعه مانند: صحیح بخاری، صحیح مسلم، صحیح ترمذی و سنن ابن داود و مسند احمد حنبل و مستدرک الصحیحین حاکم نیشابوری نقل شده است. در حالی که بخاری در زمان امام جواد و امام هادی و امام عسکری(ع) می‌زیسته و کتاب صحیح بخاری را در آن زمان نوشته است که هنوز امامان به دوازده نرسیده بود. این خود دلالت می‌کند که این حدیث پیش از آن‌که فکر و عقیده دوازده‌امامی در مغزها تکمیل شود، از رسول اکرم(ص) صادر شده است و جای تردید در این احادیث باقی نمی‌ماند. ایمان و عقیده شیعه دوازده‌امامی که می‌گوید: جانشینان پیامبر(ص) از علی(ع) شروع شده و به مهدی(ع) ختم می‌شود، قابل تطبیق با احادیث شریف نبوی است.
  2. دلیل علمی: دلیل علمی آن، تجربه‌ای است که شیعیان در طی هفتاد سال دوران غیبت صغری آموختند. از واقعه مسلّم تاریخ مهدی(ع) در دوران غیبت صغری، این نتیجه گرفته می‌شود که آن حضرت، بزرگ حقیقتی بود که ملّت شیعه مدّت هفتاد سال در تحت رهبری مستقیم وی زندگی کرده‌اند و با نمایندگان ویژه وی سروکار داشته‌اند، و در طول این هفتاد سال، کوچک‌ترین حادثه و جریانی پیش نیامد که باور و اعتقاد در آنان را نسبت به وجود و حقیقت امام‌شان متزلزل کند. نکته قابل‌توجه دیگر این است که تمام نامه‌هایی که به وسیله یکایک این چهار نفر از امام(ع) به دست مردم می‌رسید، همه یک خط‍‌ داشت و از نظر روش انشاء یکسان بود؛ بنابراین، در پس پرده، یک حقیقت ثابت و محقّق و یک موجود اصیلی وجود داشته است. محال است یک چنین جریانی دروغ باشد و در طی این هفتاد سال برای مردمی که آن را به‌عنوان یک حقیقت ثابت پذیرفته‌اند کشف نشود؛ بلکه اطمینان و باور آنان به این حقیقت ثابت، بیشتر و شدیدتر می‌گردد.

دلیل نقلی

دلیل علمی

  • دلیل علمی تجربه است، تجربه‌ای که مدت زمان هفتاد سال گروهی از مردم با آن زندگی کردند؛ یعنی "غیبت صغری". غیبت صغری برگزار شد تا مردم به تدریج با غیبت خو بگیرند و خود را براساس آن بسازند. امام از دیده‌ها پنهان بود ولی از طریق وکیلان و یاران مورد وثوق (نواب اربعه) با مردم ارتباط‍‌ داشت. در این مدت، چهار تن از پاک‌ترین و باتقواترین مؤمنان، نیابت و جانشینی آن حضرت را برعهده داشتند و در مدت هفتاد سال واسطه میان او و مردم بوده‌اند و هیچ‌کس در هیچ زمینه‌ای خطایی از آنان ندیده و نشنیده است.
  • آیا تصور می‌کنید امکان داشته باشد یک دروغ، هفتاد سال دوام بیاورد و چهار نفر با هماهنگی کامل و یک‌صدا، یک نقش را بازی کنند؟ آنان با رفتار صمیمانه خود چنان در مردم ایجاد اطمینان کرده بودند که همه به گفتار و کردار آنان ایمان داشتند. آیا می‌شود این چهار تن به گونه‌ای نقش بازی کنند که هیچ‌کس به حقیقت پی نبرد در حالی که این افراد هیچ رابطه خاصی با هم نداشته‌اند تا بگوییم در این قضیه تبانی کرده بودند. از قدیم گفته‌اند: طناب دروغ، کوتاه است. امکان ندارد یک دروغ بتواند بدین شکل دوام بیاورد و در تمام این مدت و با همه بده و بستان‌ها و روابط‍‌ مختلف موضوع کشف نگردد و همه به درستی آن ایمان داشته باشند. بدین‌سان در می‌یابیم که پدیده غیبت صغری می‌تواند به‌عنوان یک آزموده علمی، دلیل بر واقعیت خارجی یک موضوع باشد و آن وجود، زندگی و سپس غیبت حضرت مهدی(ع) است. آن حضرت پس از غیبت صغری، خود اعلان کرده است که در پرده غیبت کبری خواهد رفت و از نظرها پنهان خواهد گشت و هیچ‌کس او را نخواهد دید[۴][۵].

پرسش مستقیم

پرسش‌های وابسته

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. بحث حول المهدی، محمد باقر صدر، ص ۷۲-۶۳.
  2. بحث حول المهدی، محمد باقر صدر، ص ۷۲-۶۳.
  3. تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۱۰۹-۱۱۱.
  4. نشریه موعود، شماره ۱۴، ص ۸۰ (مقاله شهید سید محمد باقر صدر).
  5. تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۷۰.